1 IAS 27 De geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening Sadi Podevijn HIAF.

11

IAS 27IAS 27De geconsolideerde jaarrekening en de De geconsolideerde jaarrekening en de

enkelvoudige jaarrekeningenkelvoudige jaarrekening

Sadi PodevijnSadi Podevijn

HIAFHIAF

22

OverzichtOverzicht

ToepassingsgebiedToepassingsgebied DefinitiesDefinities Presentatie van de geconsolideerde Presentatie van de geconsolideerde

jaarrekeningjaarrekening Toepassingsgebied van de geconsolideerde Toepassingsgebied van de geconsolideerde

jaarrekeningjaarrekening Wat in geval van Special Purpose Entities / Wat in geval van Special Purpose Entities /

SPE?SPE? ConsolidatieproceduresConsolidatieprocedures

33

ToepassingsgebiedToepassingsgebied

• Opstelling van de Opstelling van de geconsolideerde geconsolideerde jaarrekeningjaarrekening voor een groep van voor een groep van ondernemingen onder ondernemingen onder controlecontrole van een van een moedermaatschappij (27-1)moedermaatschappij (27-1)

• Wordt niet behandeld:Wordt niet behandeld:• Administratieve verwerkingAdministratieve verwerking

• Van bedrijfscombinaties en hun gevolgen voor consolidatie Van bedrijfscombinaties en hun gevolgen voor consolidatie (IFRS 3)(IFRS 3)

• Van goodwill ontstaan uit een bedrijfscombinatie (IFRS 3)Van goodwill ontstaan uit een bedrijfscombinatie (IFRS 3)• Van geassocieerde ondernemingen (IAS 28)Van geassocieerde ondernemingen (IAS 28)• Van investeringen in joint ventures (IAS 31)Van investeringen in joint ventures (IAS 31)

44

DefinitiesDefinities Geconsolideerde jaarrekeningGeconsolideerde jaarrekening

De jaarrekening van een groep die wordt De jaarrekening van een groep die wordt gepresenteerd alsof het de jaarrekening van gepresenteerd alsof het de jaarrekening van een afzonderlijke economische entiteit een afzonderlijke economische entiteit betreft (27 – 4)betreft (27 – 4)

Zeggenschap Zeggenschap De macht om het De macht om het financiële en operationele financiële en operationele

beleidbeleid van een onderneming te sturen van een onderneming te sturen teneinde voordelen uit haar activiteiten te teneinde voordelen uit haar activiteiten te verkrijgen (27 – 4)verkrijgen (27 – 4)

55

DefinitiesDefinities MoedermaatschappijMoedermaatschappij

Een entiteit die een of meer Een entiteit die een of meer dochterondernemingendochterondernemingen heeft heeft

GroepGroep Een moedermaatschappij en al haar Een moedermaatschappij en al haar

dochterondernemingendochterondernemingen

66

DefinitiesDefinities DochterondernemingDochteronderneming

Onderneming onder controle van een andere Onderneming onder controle van een andere onderneming (de moederonderneming)onderneming (de moederonderneming)

MinderheidsbelangMinderheidsbelang Dat deel van het nettoresultaat en van de Dat deel van het nettoresultaat en van de

nettoactiva van een dochteronderneming dat is toe nettoactiva van een dochteronderneming dat is toe te schrijven aan belangen die niet direct of te schrijven aan belangen die niet direct of indirect, via dochterondernemingen, eigendom zijn indirect, via dochterondernemingen, eigendom zijn van de moedermaatschappijvan de moedermaatschappij

77

Presentatie van de Presentatie van de geconsolideerde jaarrekeninggeconsolideerde jaarrekening

Een Een moedermaatschappij moedermaatschappij dient een dient een geconsolideerde jaarekening te geconsolideerde jaarekening te presenteren waarin haar investeringen presenteren waarin haar investeringen in dochterondernemingen worden in dochterondernemingen worden geconsolideerd (27-9)geconsolideerd (27-9)

88


Uitzondering: igv ‘tussenholding’ (27-10)Uitzondering: igv ‘tussenholding’ (27-10) Strenge voorwaarden!Strenge voorwaarden!

• Moedermaatschappij is zelf een 100 %-Moedermaatschappij is zelf een 100 %-dochteronderneming of < 100 %-dochteronderneming:dochteronderneming of < 100 %-dochteronderneming:

mits informatieverstrekking aan en geen bezwaar van de mits informatieverstrekking aan en geen bezwaar van de aandeelhouders die de overige aandelen van de onderneming aandeelhouders die de overige aandelen van de onderneming in handen hebben (minderheidsaandeelhouders)in handen hebben (minderheidsaandeelhouders)

• De aandelen van de moederonderneming zijn niet De aandelen van de moederonderneming zijn niet beursgenoteerd beursgenoteerd

• Een beursintroductie is niet voorzienEen beursintroductie is niet voorzien• Een geconsolideerde jaarrekening op hoger niveau wordt Een geconsolideerde jaarrekening op hoger niveau wordt

opgesteld conform IAS/IFRS en is publiek beschikbaaropgesteld conform IAS/IFRS en is publiek beschikbaar

99


België!België! Vrijstelling van subconsolidatieVrijstelling van subconsolidatie Voorwaarden:Voorwaarden:

• Goedkeuring algemene vergaderingGoedkeuring algemene vergadering Bijzondere meerderheid:Bijzondere meerderheid:

• 90 % voor kapitaalvennootschappen90 % voor kapitaalvennootschappen• 80 % voor personenvennootschappen80 % voor personenvennootschappen

• Goedkeuring voor 2 jaar, vernieuwbaarGoedkeuring voor 2 jaar, vernieuwbaar Vrijstelling voor kleine groepenVrijstelling voor kleine groepen

1010

Opname in de Opname in de geconsolideerde jaarrekeninggeconsolideerde jaarrekening

Alle dochterondernemingen waarover Alle dochterondernemingen waarover de moedermaatschappij de moedermaatschappij zeggenschap zeggenschap uitoefent worden in de geconsolideerde uitoefent worden in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen (27-12)jaarrekening opgenomen (27-12)

1111


• Rekening houden met het bestaan van onmiddellijk Rekening houden met het bestaan van onmiddellijk uitoefenbare uitoefenbare potentiële stemrechtenpotentiële stemrechten (27-14) (27-14)

• Opties die een onderneming, wanneer ze worden uitgeoefend Opties die een onderneming, wanneer ze worden uitgeoefend of geconverteerd, mogelijk stemrecht gevenof geconverteerd, mogelijk stemrecht geven

• VoorbeeldenVoorbeelden• AandelenwarrantsAandelenwarrants• aandelencalloptiesaandelencallopties

• Indien op dat moment uitvoerbaar of converteerbaar: in Indien op dat moment uitvoerbaar of converteerbaar: in overweging nemen bij de beoordeling of een onderneming de overweging nemen bij de beoordeling of een onderneming de zeggenschap heeft over of een invloed van betekenis uitoefent zeggenschap heeft over of een invloed van betekenis uitoefent op een andere onderneming!op een andere onderneming!

• Voor het bepalen van het belangenpercentage tijdens het Voor het bepalen van het belangenpercentage tijdens het consolideren wordt enkel rekening gehouden met effectief consolideren wordt enkel rekening gehouden met effectief gehouden aandelengehouden aandelen

1212


• VoorbeeldVoorbeeld• A, B en C bezitten respectievelijk 40 %, 30 A, B en C bezitten respectievelijk 40 %, 30

% en 30 % van D% en 30 % van D• Onderneming A bezit volgende call opties:Onderneming A bezit volgende call opties:

• Onderliggende aandelen: 20 % van DOnderliggende aandelen: 20 % van D• Elk moment uitoefenbaar aan marktprijsElk moment uitoefenbaar aan marktprijs

• Gevolg: A heeft zeggenschap over DGevolg: A heeft zeggenschap over D

1313


België!België! Geen rekening met warranten, Geen rekening met warranten,

aandelenopties, converteerbare obligatiesaandelenopties, converteerbare obligaties IAS/IFRSIAS/IFRS

Always a matter of judgement!Always a matter of judgement!

1414


In geval van investeringen met het oog op In geval van investeringen met het oog op verkoop: verkoop: dergelijke dochterondernemingen worden dergelijke dochterondernemingen worden

verwerkt als ‘Vaste activa aangehouden voor verwerkt als ‘Vaste activa aangehouden voor verkoop’: cfr. IFRS 5 (27-12)verkoop’: cfr. IFRS 5 (27-12)• Aan reële waarde min verkoopkostenAan reële waarde min verkoopkosten

1515


Let wel!Let wel! Een dochteronderneming wordt Een dochteronderneming wordt nietniet

uitgeslotenuitgesloten• omdat haar omdat haar bedrijfsactiviteiten verschillendbedrijfsactiviteiten verschillend zijn van zijn van

de activiteiten van andere ondernemingen binnen de activiteiten van andere ondernemingen binnen de groepde groep

Nut gesegmenteerde informatie: IAS 14Nut gesegmenteerde informatie: IAS 14

Informatieverschaffing!Informatieverschaffing!

1616

Opname in de Opname in de geconsolideerde jaarrekening geconsolideerde jaarrekening

België!België! MogelijkheidMogelijkheid tot uitsluiting igv: tot uitsluiting igv:

• Tijdelijke investeringTijdelijke investering• Te verwaarlozen betekenisTe verwaarlozen betekenis• Ingrijpende en duurzame beperkingen aan Ingrijpende en duurzame beperkingen aan

uitoefening van de controlebevoegdheiduitoefening van de controlebevoegdheid• Gegevens noodzakelijk voor de consolidatie Gegevens noodzakelijk voor de consolidatie

zouden niet tijdig of zonder onverantwoorde zouden niet tijdig of zonder onverantwoorde vertraging of kosten verkregen wordenvertraging of kosten verkregen worden

Boeken aan aanschaffingswaarde en Boeken aan aanschaffingswaarde en toelichtentoelichten

1717


België!België! VerplichteVerplichte uitsluitingen uitsluitingen

• Opname zou indruisen tegen principe van Opname zou indruisen tegen principe van getrouw beeldgetrouw beeld

• Continuïteit dochteronderneming in gedrang Continuïteit dochteronderneming in gedrang (verreffening)(verreffening)

Opnemen aan vermogensmutatiemethodeOpnemen aan vermogensmutatiemethode

1818

Wat in geval van Special Wat in geval van Special Purpose Entities / SPE? Purpose Entities / SPE?

• SIC 12: Voor een bijzonder doel opgerichte SIC 12: Voor een bijzonder doel opgerichte entiteiten (‘Special Purpose Entities’)entiteiten (‘Special Purpose Entities’)

• Om een precies en duidelijk omlijnde doelstelling te Om een precies en duidelijk omlijnde doelstelling te realiseren realiseren

• Vaak wordt activa overgedragen aan de SPE Vaak wordt activa overgedragen aan de SPE (bijvoorbeeld vorderingen) (bijvoorbeeld vorderingen)

• Automatisch piloot: oprichter of sponsor legt strikte en Automatisch piloot: oprichter of sponsor legt strikte en soms permanente beperkingen mbt het bestuur, soms permanente beperkingen mbt het bestuur, management op management op zeggenschap?zeggenschap?• Consolidatie?Consolidatie?

1919

Wat in geval van Special Wat in geval van Special Purpose Entities / SPE? Purpose Entities / SPE?

• Ja, als de economische realiteit van de relatie Ja, als de economische realiteit van de relatie tussen een onderneming en de SPE aangeeft tussen een onderneming en de SPE aangeeft dat de onderneming dat de onderneming beschikkingsmachtbeschikkingsmacht heeft heeft over de SPEover de SPE• Dit blijkt bijvoorbeeld uit: Dit blijkt bijvoorbeeld uit:

• het vooraf bepalen van de activiteiten van de SPEhet vooraf bepalen van de activiteiten van de SPE• Onderneming verkrijgt voordelen uit de bedrijfsactiviteit Onderneming verkrijgt voordelen uit de bedrijfsactiviteit

van de SPEvan de SPE• Onderneming behoudt de meerderheid van de risico’s Onderneming behoudt de meerderheid van de risico’s

mbt de SPEmbt de SPE

2020

ConsolidatieproceduresConsolidatieprocedures

Verschillende jaarrekeningen worden Verschillende jaarrekeningen worden post post per postper post gecombineerd: gecombineerd: Samentellen van gelijke posten van Samentellen van gelijke posten van

• activa, activa, • verplichtingen, verplichtingen, • eigen vermogen, eigen vermogen, • baten en lasten baten en lasten

2121


Verschillende stappenVerschillende stappen1.1. Eliminatie van Eliminatie van

• De boekwaarde van de investering van de moedermaatschappij in De boekwaarde van de investering van de moedermaatschappij in elke dochteronderneming tegenoverelke dochteronderneming tegenover

• Het aandeel van de moedermaatschappij in het eigen vermogen van Het aandeel van de moedermaatschappij in het eigen vermogen van elke dochteronderneming (27-22)elke dochteronderneming (27-22)

• Verwerking goodwill: cfr. IFRS 3Verwerking goodwill: cfr. IFRS 3

2.2. Geen 100 % deelname => correctie voor belang van derdenGeen 100 % deelname => correctie voor belang van derden– Minderheidsbelang in de Minderheidsbelang in de nettoactivanettoactiva van de geconsolideerde van de geconsolideerde

dochteronderneming wordt afzonderlijk gerapporteerd in het eigen dochteronderneming wordt afzonderlijk gerapporteerd in het eigen vermogen van de geconsolideerde jaarrekening (27-33)vermogen van de geconsolideerde jaarrekening (27-33)

– Afzonderlijke rapportering van minderheidsbelang in het resultaat Afzonderlijke rapportering van minderheidsbelang in het resultaat van het boekjaar van de geconsolideerde dochterondernemingvan het boekjaar van de geconsolideerde dochteronderneming

2222


3.3. Minderheidsbelangen in de nettoactiva Minderheidsbelangen in de nettoactiva bestaan uit:bestaan uit:

Bedrag op datum van de oorspronkelijke combinatie Bedrag op datum van de oorspronkelijke combinatie (IFRS 3)(IFRS 3)

Minderheidsaandeel in de wijzigingen in het eigen Minderheidsaandeel in de wijzigingen in het eigen vermogen sindsdien (27-22)vermogen sindsdien (27-22)

2323


Volledige (100 %) Volledige (100 %) eliminatieeliminatie van van Onderlinge transacties (opbrengsten, kosten, Onderlinge transacties (opbrengsten, kosten,

winsten begrepen in de waarde van een winsten begrepen in de waarde van een actief) (27-25)actief) (27-25)

Verliezen (bijvoorbeeld niet-gerealiseerde Verliezen (bijvoorbeeld niet-gerealiseerde verliezen tgv verkoop activa) worden verliezen tgv verkoop activa) worden eveneens geëlimineerd, tenzij eveneens geëlimineerd, tenzij bedrijfseconomisch verantwoord (vb. bedrijfseconomisch verantwoord (vb. impairment)impairment)

2424


Voor consolidatie gebruikte jaarrekeningen zijn Voor consolidatie gebruikte jaarrekeningen zijn opgesteld op opgesteld op dezelfde datum (27-26)dezelfde datum (27-26) Bij verschillende data:Bij verschillende data:

• Dochteronderneming stelt voor consolidatiedoeleinden een Dochteronderneming stelt voor consolidatiedoeleinden een bijkomende jaarrekening op, op dezelfde datum als de groep bijkomende jaarrekening op, op dezelfde datum als de groep

• Als dit praktisch niet haalbaar is, worden jaarrekeningen Als dit praktisch niet haalbaar is, worden jaarrekeningen gebruikt die per verschillende verslagdata zijn opgesteld: gebruikt die per verschillende verslagdata zijn opgesteld: aanpassingen voor gevolgen van wezenlijke transacties of aanpassingen voor gevolgen van wezenlijke transacties of andere gebeurtenissen die plaatsvinden tussen die data en andere gebeurtenissen die plaatsvinden tussen die data en de datum per wanneer de jaarrekening van de de datum per wanneer de jaarrekening van de moedermaatschappij wordt opgesteldmoedermaatschappij wordt opgesteld

• Verschil tussen de verslagdata < 3 maandenVerschil tussen de verslagdata < 3 maanden• Verschil blijft jaar na jaar gelijkVerschil blijft jaar na jaar gelijk

2525


België!België! Afsluitdatum is deze van de jaarrekening van de Afsluitdatum is deze van de jaarrekening van de

moeder behalve als men rekening wenst te houden moeder behalve als men rekening wenst te houden met belangrijke dochtersmet belangrijke dochters

Wanneer het uiterst moeilijk is deze afsluitdata te Wanneer het uiterst moeilijk is deze afsluitdata te harmoniseren of als dit het consolidatie proces harmoniseren of als dit het consolidatie proces onnodig zou vertragen, dan mogen zij op een andere onnodig zou vertragen, dan mogen zij op een andere datum worden opgenomen, zonder dat dit langer dan datum worden opgenomen, zonder dat dit langer dan drie maanden mag zijndrie maanden mag zijn

Het is voldoende de verschillen in de toelichting op te Het is voldoende de verschillen in de toelichting op te nemennemen

2626


Geconsolideerde jaarrekeningen worden Geconsolideerde jaarrekeningen worden opgesteld o.b.v. opgesteld o.b.v. uniforme uniforme waarderingsregels (27-28)waarderingsregels (27-28) Bij verschillen: waarderingsregels aanpassen!Bij verschillen: waarderingsregels aanpassen!

België:België: Uniforme waarderingsregels, behalve als de Uniforme waarderingsregels, behalve als de

impact te verwaarlozen zou zijn, of indien impact te verwaarlozen zou zijn, of indien afwijkende regels in het licht van de afwijkende regels in het licht van de economische of juridische context voorkomeneconomische of juridische context voorkomen

2727

ConsolidatieproceduresConsolidatieprocedures Opbrengsten en kosten van Opbrengsten en kosten van verworvenverworven

dochterondernemingen worden in de geconsolideerde dochterondernemingen worden in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen vanaf datum van overname jaarrekening opgenomen vanaf datum van overname (zeggenschap is overgedragen, IFRS 3)(zeggenschap is overgedragen, IFRS 3)

Opbrengsten en kosten van Opbrengsten en kosten van afgestotenafgestoten dochterondernemingen worden opgenomen tot op datum dochterondernemingen worden opgenomen tot op datum van de afstoting (niet langer zeggenschap) (27-30)van de afstoting (niet langer zeggenschap) (27-30)

Het verschil tussen verkoopsopbrengst uit afstoting van Het verschil tussen verkoopsopbrengst uit afstoting van de dochteronderneming en de boekwaarde van haar de dochteronderneming en de boekwaarde van haar activa, verminderd met de verplichtingen op datum van activa, verminderd met de verplichtingen op datum van afstoting, wordt in geconsolideerd resultaat genomen:afstoting, wordt in geconsolideerd resultaat genomen:

• Winst of verlies uit de afstoting van een dochterondernemingWinst of verlies uit de afstoting van een dochteronderneming• Aanvullende informatieAanvullende informatie

2828


Een investering in een onderneming wordt Een investering in een onderneming wordt administratief verwerkt volgens IAS 39 van administratief verwerkt volgens IAS 39 van zodra niet langer voldoet aan definitie van zodra niet langer voldoet aan definitie van dochteronderneming, noch van een dochteronderneming, noch van een geassocieerde onderneming (IAS 28), noch van geassocieerde onderneming (IAS 28), noch van een joint venture (IAS 31) (27-31)een joint venture (IAS 31) (27-31)

De boekwaarde van de investering op de datum De boekwaarde van de investering op de datum waarop deze geen dochteronderneming meer is, waarop deze geen dochteronderneming meer is, wordt daarna beschouwd als wordt daarna beschouwd als kostprijskostprijs (cfr. IAS (cfr. IAS 39)39)

2929

ConsolidatieproceduresConsolidatieprocedures Het minderheidsaandeel in de verliezen kan hoger Het minderheidsaandeel in de verliezen kan hoger

liggen dan het minderheidsbelang in het eigen liggen dan het minderheidsbelang in het eigen vermogen van de dochteronderneming (negatieve vermogen van de dochteronderneming (negatieve belangen van derden!) (27-35)belangen van derden!) (27-35)

=> Het verschil en eventuele verdere verliezen worden => Het verschil en eventuele verdere verliezen worden toegerekend aan de groepsresultaten, tenzij de minderheid toegerekend aan de groepsresultaten, tenzij de minderheid een bindende verplichting heeft om de verliezen te een bindende verplichting heeft om de verliezen te compenseren en zij hiertoe in staat is (zeer zelden!)compenseren en zij hiertoe in staat is (zeer zelden!)

Als de dochteronderneming later opnieuw winst Als de dochteronderneming later opnieuw winst rapporteert, wordt dit eerst aan het rapporteert, wordt dit eerst aan het meerderheidsbelang toegerekend tot de eerder meerderheidsbelang toegerekend tot de eerder afgeboekte verliezen zijn goedgemaakt (27-35).afgeboekte verliezen zijn goedgemaakt (27-35).

3030

InformatieverschaffingInformatieverschaffingIn de In de geconsolideerde jaarrekeninggeconsolideerde jaarrekening: (27-40): (27-40)

1.1. Aard van de relatie tussen een moeder- en Aard van de relatie tussen een moeder- en dochteronderneming wanneer de moederonderneming dochteronderneming wanneer de moederonderneming niet over de helft van de stemrechten beschiktniet over de helft van de stemrechten beschikt

2.2. De redenen waarom het bezit van de helft van de De redenen waarom het bezit van de helft van de stemrechten geen controle inhoudt stemrechten geen controle inhoudt

3.3. De rapporteringsdatum van de jaarrekening van de De rapporteringsdatum van de jaarrekening van de dochteronderneming gebruikt voor consolidatie, wanneer dochteronderneming gebruikt voor consolidatie, wanneer deze afwijkt van die van de moederondernemingdeze afwijkt van die van de moederonderneming

4.4. ......

1 IAS 27 De geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening Sadi Podevijn HIAF.

Documents

Transcript of 1 IAS 27 De geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening Sadi Podevijn HIAF.