Fondsenwerving

1. Fondsenwerven

2. Inkomstenbronnen en

fondsenwervingsmethoden

3. Kosten besparen

4. Tips voor authentieke

fondsenwerving

5. Fondsenwerving in partnerlanden

6. Achtergrondmateriaal

1. Fondsenwerven

Fondsenwerving fungeert als de brug tussen een gedeelde droom en een nieuwe sociale

werkelijkheid.

Fondsenwerving gebeurt overal ter wereld. Daar waar de sociale nood hoog is en de middelen

schaars zijn, gebeurt dit vaak met grote vindingrijkheid, zoals je verderop in dit hoofdstuk kunt

zien. Fondsenwerving is het aanspreken en mobiliseren van mensen en organisaties om sociale

verandering te steunen met geld, diensten, goederen, kennis, tijd en morele steun. Het

mobiliseren van middelen (in plaats van fondsen) is eigenlijk een betere definitie. Daarom wordt

fondsenwerving in lage- en middeninkomenslanden ook wel resource mobilisation genoemd.

Jij en je partnerorganisatie zijn enthousiast over jullie project; jullie zien de resultaten en de

impact op de levens van mensen daar. Het is belangrijk dat dit project kan voortbestaan en jullie

zijn daarvoor verantwoordelijk. Daarvoor heb je middelen nodig, zowel financiële als middelen in

de vorm van diensten, goederen, kennis en tijd. Dit hoofdstuk helpt je om fondsen te werven, in

Nederland en in de landen waar projecten worden uitgevoerd.

2. Inkomstenbronnen en fondsenwervingsmethoden

De vijf financiële hoofdbronnen waaruit een non-profitorganisatie haar activiteiten kan financieren,

komen hieronder één voor één aan bod.

Fondsen van individuen

Fondsenwerving bij individuele mensen is interessant en belangrijk. Individuen kunnen zich aan

je organisatie verbinden en het maatschappelijk draagvlak vergroten. Hoe meer mensen zich

betrokken voelen bij je stichting, hoe meer bekendheid je stichting zal krijgen. Dit zal ertoe leiden

dat de doelen die jullie nastreven bekend en belangrijk worden gevonden in de samenleving,

waardoor meer mensen je stichting zullen ondersteunen, financieel of op andere wijze. Individuen

kunnen naast geld ook hun tijd, kennis en netwerk inzetten. Dit vraagt wel een grote

verbondenheid met je stichting, daarom is het belangrijk om veel te investeren in de relatie die je

hebt met de mensen die betrokken zijn bij je stichting. Er wordt ook wel gesproken over

friendraising in plaats van fundraising.

Waarom mensen geven

Betrokken bij het probleem

Plicht (cultuur/religie)

Schuldgevoel

Persoonlijke ervaring

Erkenning (van hun gulheid)

Omdat ze gevraagd worden

Onder druk van hun gelijken

Ter herinnering (aan een geliefd person)

Belastingvoordeel

Er zijn talloze manieren om fondsen te werven bij particulieren. De meest belangrijke zijn:

Evenementen: een grote bron van inkomsten!

Denk aan een kunstveiling, een sponsorloop of een

benefietdiner. Kijk hier voor uitgewerkte

voorbeelden.

Direct Mail: een persoonlijk mailtje met nieuws, een

wens of een oproep vinden mensen vaak leuker

dan een mail gericht op een grote groep.

Periodieke donatie: vaste donateurs. Benadruk het

belang van een vaste donatie, zoals bijvoorbeeld

de continuïteit die dan wordt gewaarborgd.

Diaspora-fondsenwerving: Het werven van fondsen

bij mensen uit de eigen gemeenschap/ land, die geëmigreerd zijn naar economisch

sterkere landen.

Collectes: vraag of je een collectebus in een winkel mag zetten (zie kader) of vraag je

lokale supermarkt of je een krat neer mag zetten waarin mensen hun lege-

flessenbonnetjes kunnen doneren aan jullie stichting.

Persoonlijke werving: werven bij mensen die je ontmoet of al kent, op een persoonlijke

manier. Zorg dat je een goede elevator pitch hebt!

Straatwerving: spreek mensen aan op straat, zoals ook grotere organisaties doen. Dit kan

als opdringerig worden ervaren. Geef mensen bijvoorbeeld een klein cadeautje als

tegenprestatie; natuurlijk iets dat representatief is voor je projectland.

Grote giften: zomaar of met speciale gelegenheden. Bijvoorbeeld: in plaats van cadeaus

voor het 25-jarig huwelijk worden gasten gevraagd te doneren voor jullie goede doel.

Nalatenschappen: mensen kunnen je stichting een bepaald geldbedrag nalaten na hun

overlijden. Dit wordt vastgesteld in hun testament. Attendeer mensen hierop op je website.

Productverkoop: kalenders, kwartetten, kleding uit je projectland of met je logo erop,

kaartensets, taart en drankjes op een evenement, etc. De mogelijkheden zijn eindeloos om

op een andere manier geld te werven. Een product kan ook een dienst zijn die je levert:

wat zijn jouw verkoopbare of dienstverlenende talenten? Het geven van een workshop,

voorstelling, lezing?

Fondsenwerving via nieuwe media.

Crowdfunding: een groep mensen doneert een klein percentage (geld, middelen, diensten)

om een bepaald doel te bereiken. Kijk hier voor meer informatie.

Een collectebus thuis

De Indiase Vereniging voor het Welzijn van Gehandicapten plaatste 32.000

plastic collectebussen bij gezinnen in en rondom de stad Calicut (red.:

Kozhikode). In vier jaar tijd had de organisatie deze grote, betrokken groep

opgebouwd. De gemiddelde bijdrage per collectebus was per jaar misschien

maar 40 Britse pence, maar heeft de organisatie in totaal maar liefst 13.000

Britse pond opgeleverd. De volgende uitdaging is om elke deelnemer meer te

laten geven of werven.

(Bron: The Worldwide Fundraiser’s Handbook, Michael Norton)

Fondsen van instellingen

Er zijn verschillende instellingen die fondsen beschikbaar stellen voor maatschappelijke doelen:

vermogensfondsen en non-gouvermentele organisaties (NGO’s). Vermogensfondsen zijn

instellingen die vanuit de winst op hun vermogen het maatschappelijk doel van hun missie

ondersteunen. In het Fondsenboek vindt u een lijst van Nederlandse vermogensfondsen. NGO’s

zijn instellingen die fondsen werven en besteden volgens hun maatschappelijke missie.

Regelmatig doen zij dit via andere (partner-)organisaties. Wilde Ganzen is hier een voorbeeld

van.

Als je fondsen wilt werven bij instellingen, maar je weet niet bij welke je succes kunt verwachten,

dan kun je denken aan het volgende:

Donoren die in het verleden je organisatie hebben gesteund

Donoren van collega-organisaties (kijk in hun jaarverslagen!)

Donoren van buitenlandse collega-organisaties

Jaarverslagen en websites van specifieke instellingen die je op het oog hebt

Netwerkbijeenkomsten

Sponsoren van vakcongressen en –beurzen

Vakmedia

Speciale databases (soms betaald)

Deze methode kun je ook inzetten bij het zoeken naar geschikte bedrijfspartners.

Ga grondig te werk bij het werven van subsidies bij vermogensfondsen en NGO’s en schrijf niet

zomaar iedereen aan! Denk aan het volgende:

Doe grondige research naar wat voor soort subsidies men geeft

Ontwikkel een sterke propositie (waarom doe je wat je doet, wie ben je, wat zoek je?

Toon de impact aan van jullie project: daarom gaat het!

Maak goed verzorgd en leesbaar materiaal: zorg dat het er professioneel en betrouwbaar

uitziet.

Investeer in de relatie: als het kan met persoonlijk contact.

Lever niet meer informatie dan gevraagd: je wilt geen irritatie opwekken bij de beoordelaar

omdat hij te veel irrelevante informatie door moet werken.

Gebruik heldere en compacte taal: vraag hulp van anderen die kritisch kijken naar je

voorstel.

Bewaak deadlines: te laat is niet professioneel!

Leg verantwoording af: wees transparant over alles dat er goed en niet goed gaat.

Communiceer veranderingen vooraf: dan kom je capabel en betrouwbaarder over

Start het project niet voordat de subsidie is toegekend: je wilt geen geld uitgeven dat er

misschien wel niet komt.

Fondsen van bedrijven

Het verschil tussen de commerciële en sociale sector wordt kleiner. Bedrijven worden socialer en

maatschappelijke organisaties worden bedrijfsmatiger. Bedrijven gaan steeds meer

maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Hier kun je als PI gebruik van maken! Met

welk bedrijf zou jullie stichting in zee willen gaan en wat is er voor het bedrijf aantrekkelijk aan

een samenwerking met jullie? Zorg ervoor dat het een win-win situatie wordt en maak goede

afspraken! Een goede naamsbekendheid, een aaibaar project of een ambassadeur in het bedrijf

vergroten je kans op steun van het bedrijf.

Er zijn allerlei mogelijkheden voor fondsenwerving met een bedrijf. Geld is maar één van de

mogelijkheden en niet per se de meest winstgevende. Zo kan een bedrijf:

Een NGO steunen via een MVO-programma

Evenementen sponsoren: reclame voor het bedrijf!

Giften van medewerkers verhogen met een eigen bijdrage: bijvoorbeeld als keus voor de

kerstbonus

Een project adopteren: dit schoollokaal in Bolivia wordt gesponsord door X

Deskundige werknemers op projectbasis uitlenen: hulp bij je administratie, financiële

jaarplan of experts op inhoud van jullie project.

Diensten, kennis, materialen of accommodatie beschikbaar stellen: jullie folder die gratis

wordt meegedrukt op een stuk dat over is, een ruimte in het bedrijfspand voor een

evenement op zaterdag, een training die jullie gratis mogen volgen.

Distributie-of mediakanalen en hun netwerk openstellen: een groter bereik

Een flyer van maatschappelijke organisatie bij producten insluiten: gratis reclame voor je

stichting

Een percentage van hun verkoop doneren: een percentage dat zij misschien niet merken,

maar wat voor jullie snel oploopt.

In natura schenken: stenen, hout, zand.

Denk ook aan verschillende soorten bedrijven, zoals:

Mediabureaus, marketing, PR, webservices

Restaurants, touroperators

Winkelketens en supermarkten

Banken, verzekeraars en andere servicebedrijven

Bouwbedrijven

Bedrijven in het projectland

Fondsen bij overheden

Fondsen werven bij overheden is niet altijd relevant voor kleine organisaties, omdat zij vaak niet

in aanmerking komen. Het is goed om dit te onderzoeken voor jouw stichting.

Overheidsfinanciering komt als subsidies voor organisaties, maar steeds vaker als steun voor

een specifiek project. Zowel internationale overheden, als de centrale, regionale en lokale

overheden verstrekken subsidies. Ook kun je soms voor financiering bij buitenlandse

ambassades terecht. Of – met deskundige ondersteuning – bij de Europese Unie.

Het toekennen van overheidssubsidies gaat volgens specifieke beleidscriteria en termijnen.

Steeds vaker zijn er openbare aanbestedingen waarop organisaties kunnen inschrijven. Het is

belangrijk om van nieuwe trends en beleidslijnen op de hoogte te zijn om te zien waar je mogelijk

kunt aansluiten.

Voor een kleine stichting kun je het best op zoek naar subsidies bij je lokale overheid. Misschien

wil je gemeente wel een stedenband aangaan met de stad waar jouw project plaatsvindt?

Misschien kun je dan ook rekenen op wat extra investering in jullie project. Kijk ook eens of er

platformen zijn in jouw regio op het gebied van internationale samenwerking bij wie je je kunt

aansluiten. Misschien is er dan geen financiële steun, dan nog is het altijd interessant om samen

te werken met gelijkgestemden met wie je tips kunt uitwisselen.

Andere opties voor fondsen

Het zijn geen bedrijven of fondsenverstrekkende instellingen, maar je mag deze opties zeker niet

over het hoofd zien! Veel kleine stichtingen boeken veel succes bij het inschakelen van:

Scholen: kinderen hebben veel enthousiasme en zijn vaak snel maatschappelijk

betrokken. Een sponsorloop of een sponsorfestival valt vaak in goede aarde. Zeker als je

een leuk en interessant verhaal kunt vertellen en mooi lesmateriaal hebt, zijn scholen

geïnteresseerd in zo’n lesmiddag over jullie project en het projectland.

Kerken en andere religieuze groepen: sommige kerken en moskeeën zamelen niet alleen

geld in voor hun eigen gemeente, maar collecteren ook voor doelen op het gebied van

armoedebestrijding, ontwikkelingssamenwerking of welzijn.

Serviceclubs zoals Rotary, Lions, Round Table of Juniorkamerclub zijn gericht op service

en dienstverlening aan de samenleving. Ze helpen organisaties op sociaal en cultureel

gebied, soms met financiële steun, soms met persoonlijke inzet van leden.

Voorbeelden van fondsenwervende activiteiten

Adopteer dakpannen, bakstenen, stoelen –

autowasdag waarbij alle kinderen het geld

schenken aan jouw goede doel – bied een vast

donateurschap aan – bij een wereldreis geld

ophalen voor jouw doel – bij feesten een gift

vragen voor jouw goede doel – collecteer bij de

avondvierdaagse – garageverkoop – ga eten

voor het goede doel – geef een geit cadeau –

geef een speciaal concert – houd een collecte

op straat – houd een televisieactie – kleding

inzamelen – kerstpakketten voor het goede

doel – koningsdagverkoopopbrengst schenken

– laat je pelgrimstocht naar Santiago de

Compostella sponsoren – laat dingen maken

zoals spreien voor een opvanghuis – laat een deel van het loon inhouden – laat een onderdeel

van je organisatie adopteren – laat vrijwilligers opbellen om donateurs te werven – maak

bedankzegels – maak het mogelijk om online te doneren – modeshow – niet snoepen maar het

geld sparen voor jouw doel – organiseer een feest – organiseer een huis-aan-huiscollecte –

organiseer een sportevenement of een benefietwedstrijd bij het afscheid van een bekende

sporter – statiegeldactie – stuur een brief met acceptgiro – talentenveiling houden – verkopen van

een gesponsorde verjaardagskalender van de kinderen op school (hier of daar) – vraag donaties

via sms – vraag extra entree voor een liefdadigheidsbijeenkomst – vraag geld bij de geboorte van

je derde kind – vraag gratis advies als een adviesbureau jubileert – werf op straat en spreek

passanten aan – wijnproeverij – scheer je hoofd kaal tegen betaling – zet een collectebus neer in

de plaatselijke winkels…

Bron: Vonk! Fondsen werven met hoofd en hart – Petra Hoogerwerf

3. Kosten besparen

Naast het werven van fondsen kun je ook bekijken waarop je kunt besparen. Probeer je plannen

eens uit te voeren zonder dat het je veel geld kost. Bedenk binnen je organisatie:

Wie kan iets krijgen, maken, ruilen of lenen?

Wie kan iets tot stand brengen of regelen?

Wie kan iets met grote korting regelen?

Wie heeft goede ideeën om iets te laten sponsoren?

Wat hebben je leden zelf aan kennis en ervaring?

Buiten je organisatie kun je misschien ook kosten besparen:

Vraag ROC’s, hogescholen of universiteiten of zij onderzoek willen uitvoeren of stagiaires

willen leveren. Misschien zoekt het UWV werkervaringsplekken of de reclassering

plekken voor cliënten met een taakstraf.

Ga op zoek naar vrijwilligers op http://www.vrijwilligerswerk.nl/, http://www.freeforce.nl/,

http://www.achtuuroverwerken.nl/ (met mensen die gratis dingen voor je willen doen),

http://www.nldoet.nl/ (heeft vrijwilligersacties) of via de vrijwilligerscentrale in jouw stad.

Je kunt natuurlijk ook Googlen op vrijwilliger en de naam van je dorp, stad of regio.

Accommodatie kan een grote kostenpost zijn. Kijk eens of je kantoorruimte kunt huren bij

een andere grote instelling, die bijvoorbeeld vergelijkbaar is met jullie organisatie of die

jullie organisatie wil steunen. Soms is de gemeente ook bereid je te helpen.

Kijk of je kunt samenwerken met andere organisaties en iets kunt delen, huren of tijdelijk

lenen.

Organisaties of particulieren kunnen diensten gratis of met korting geven die voor hun

een kernactiviteit zijn. Denk eens aan een accountantskantoor dat jullie kan helpen met

de jaarrekening, of een drukker die een korting geven bij jullie nieuwe folder.

Als je lid bent van Partin, de brancheorganisatie voor PI, krijg je veel korting op handige

diensten. Kijk dan op http://www.partin.nl/, ook om lid te worden.

Prijsvragen! Er zijn veel prijsvragen waaraan je kunt meedoen. Als je hierin actief en slim

opereert, kun je een hoop geld en middelen winnen! Succesfactoren zijn het mobiliseren

van je achterban om te stemmen , je doel simpel en aansprekend omschrijven en

opvallen op een leuke manier. Voorbeelden van prijsvragen zijn:

Aandacht in de media via http://www.anbomaxgoededoelenprijs.nl/

NRC advertentieruimte via de http://www.nrccharityawards.nl/

Expertadvies voor je jaarverslag en de titel Transparantprijs via

http://www.pwc.nl/nl/transparantprijs

€2500,- voor een duurzaam project via http://www.fietsenscoort.nl/.

Houd ook de websites in de gaten van http://www.myworld.nl/, http://www.partin.nl/ en

van www.wildeganzen.nl/pi.

4. Tips voor authentieke fondsenwerving

Je fondsenwervende activiteiten zullen het meest succesvol zijn als ze authentiek zijn. Als

mensen voelen dat je met heel je hart en ziel bezig bent om het project te laten slagen, zullen zij

ook gemakkelijker geïnspireerd worden en zich eerder betrokken voelen bij het project.

Communiceer bijvoorbeeld via de why, zoals ook staat uitgelegd in het hoofdstuk Communicatie-

en fondsenwervingsplan. Andere tips volgen nu!

Tip 1:Ga in gesprek en nodig je achterban uit te participeren

Bij fondsenwerving ligt de focus erop donateurs voor langere tijd aan je te binden. Oftewel: we

zijn geïnteresseerd in hun geld, veel minder in hun ideeën en andere vormen van betrokkenheid.

Dat is een gemiste kans en een achterhaald idee. Praat niet tegen maar mét je donateurs en

betrek hen.

Jongeren activeren

Jongeren lijken lastig te benaderen, maar ze voelen zich juist vaak betrokken bij

wereldproblematiek en willen concreet bijdragen. De organisatie Dance4life

speelt hier sterk op in door wereldwijd scholieren te informeren over hun

lichaam en veilige seks, te dansen vóór leven en fondsen te werven voor

hiv/aids-projecten. Dance4life koppelt de interesses van jongeren aan

activiteiten die ze leuk vinden. In 2006 resulteerde dit in 10.000 Nederlandse

scholieren die samen met tienduizenden andere jongeren in o.a. Tanzania, Zuid-

Afrika, Rusland en Duitsland in solidariteit dansten en geld bijeen brachten voor

hiv/aidsbestrijding.

Tip 2: Maak je je werving persoonlijk

Wees persoonlijk in beide betekenissen: werkelijk gericht op de persoon die je benadert en met

inzet van je eigen persoonlijkheid. Mensen geven immers aan mensen.

Tip 3: Wees professioneel

Bereid je goed voor: weet waarover je praat, wie je voor je hebt en wat die ander bezighoudt. En

houd je aan gemaakte afspraken.

Tip 4: Voel passie voor dat wat je doet, en durf die te tonen

Ons werk vereist dat we erin geloven en dat we ons emotioneel betrokken voelen. Zet je dus

alleen in voor een doel waarmee je je werkelijk kunt verbinden. Wees niet bang dat te tonen.

Tip 5: Steun waarin je gelooft en geef eerst zelf voordat je vraagt

Het is sterk om zelf het goede voorbeeld te geven. Het maakt je geloofwaardig.

To give & to get

Het African Women’s Development Fund is een vrouwenfonds dat projecten

financiert voor vrouwenrechten in Afrika. Fondsenwerving is de ruggengraat

van de organisatie en het bestuur speelt een voortrekkersrol. Zij hebben een give

& get beleid ingevoerd waarbij elk bestuurslid heeft toegezegd jaarlijks zelf $

250 te geven en $ 5.000 te werven voor het vrouwenfonds. Dit beleid blijkt

succesvol en levert naast geld en draagvlak ook geloofwaardigheid op bij

nieuwe grote donateurs.

Bron: Bisi Adeleye-Fayemi, AWDF, Ghana

Tip 6:Bouw duurzame partnerschappen en werk samen met je projectpartner

Je steekt vaak veel tijd en energie in nieuwe relaties; wees daarom zorgvuldig in je keuzes. In het

begin van een samenwerking worden de meeste fouten gemaakt en is de winst vaak relatief

klein. Juist in een tweede en derde jaar worden door opgedane ervaringen echt grote stappen

gemaakt. Door samen te werken ben je sterker, is er meer investeringsruimte, draagvlak en

zichtbaarheid.

Tip 7: Zoek balans in geven en nemen

In de relatie met donateurs is het belangrijk om een goede balans te vinden in wat je vraagt. Vaak

wordt er meer gevraagd dan geboden of sluit het aanbod niet aan op de vraag. Afstemming is

dus belangrijk. Maar doe ook eens iets onverwachts. Dat hoeft weinig of geen geld te kosten,

maar kan een belangrijk verschil maken in de band die iemand met je organisatie voelt.

Tip 8: Wees transparant over het werk en je besteding

Het publieke draagvlak voor maatschappelijke organisaties is kwetsbaar. Wees dus zuinig op je

publieke imago. Verstrek voldoende informatie en communiceer regelmatig cijfers en

programmaresultaten. Presenteer ze helder en begrijpelijk. Zorg dat mensen hun vragen kunnen

stellen. Schroom niet om naast het goede nieuws óók het slechte nieuws te melden en vertel wat

je ervan hebt geleerd.

Tip 9: Het gaat niet altijd om geld

Soms kan iemand iets geven wat zijn/ haar potentiële donatie in geld ver in waarde overstijgt. Bij

voorbeeld doordat die persoon zijn netwerk openstelt en benadert, de organisatie de nodige

kennis aanbiedt of een distributie-of mediakanaal aanboort. Kortom, wees creatief in wat je

vraagt.

Tip 10: Leer je lessen

In een lerende organisatie bestaat het woord ‘fouten’ niet eens, maar zijn het leerervaringen.

Successen en innovaties komen niet vanzelf uit de lucht vallen. Ze zijn bijna altijd het resultaat

van hard werken en veel proberen.

5. Fondsenwerving in partnerlanden

De wereld verandert!

In amper vijftien jaar tijd is de verdeling van rijkdom in de wereld sterk veranderd. Landen die

vroeger ‘ontwikkelingslanden’ werden genoemd, hebben nu een actief aandeel in de

wereldeconomie. Dat betekent ook dat ‘hulp’ niet meer alleen van Europa naar het zuiden gaat.

Opkomende economieën hebben nu de mogelijkheden om iets te doen aan armoede in hun

eigen land. Jouw particulier initiatief kan daar gebruik van maken! Dit hoofdstuk gaat over

waarom en hoe je lokale bronnen in je partnerland inschakelt.

Fondsenwerven in partnerlanden (of in het Engels: domestic resource mobilisation) draait niet

alleen om monetaire donaties, maar ook om bijdragen in natura, zoals kennis, netwerken, tijd en

goederen.

Waarom ook fondsenwerven dáár?

Fondsenwerving in partnerlanden…

1. draagt bij aan de financiële duurzaamheid van een organisatie. Immers, buitenlandse

financiële steun loopt terug of kiest andere wegen: andere landen, andere projecten.

Een (Nederlands) particulier initiatief bestaat niet tot in de eeuwigheid.

2. vermindert afhankelijkheid van buitenlandse donoren. In veel landen bestaat er

wetgeving (in voorbereiding) die de mogelijkheid om fondsen uit het buitenland te

ontvangen ernstig inperkt, bijvoorbeeld in Ethiopië, Ghana, India en Kenia.

3. vermindert afhankelijkheid van de eigen overheid.

4. spreidt de financiële risico’s.

5. biedt een betere garantie dat lokale prioriteiten voorrang krijgen. Organisaties worden

dan niet beperkt door mogelijke voorwaarden verbonden aan buitenlandse financiering

(‘earmark’) die bepalen dat een bepaald thema voorrang moet krijgen.

6. draagt bij aan de verankering van de organisatie in de lokale gemeenschap. Door het

(financieel) steunen van het project en het respect voor lokale prioriteiten voelt de

gemeenschap zich betrokken bij het project en de organisatie.

7. verleent overtuigingskracht: het is een bewijs van de steun vanuit de samenleving aan

de missie van de organisatie.

8. geeft legitimiteit. Een project (mede) gefinancierd door een lokale achterban kan

aantonen dat hun missie gesteund wordt door een brede groep mensen, een heeft

daardoor meer invloed. Bijvoorbeeld bij de lokale overhead, als een organisatie

aanspraak wil maken op diensten waar men recht op heeft.

9. Biedt kansen om de groeiende middenklasse te bereiken en te betrekken.

Wat kun jij doen?

Hoe sta jij tegenover lokale fondsenwerving? Denk je dat het mogelijk is binnen het project dat

jouw initiatief ondersteunt?

Als je twijfelt, denk dan eens aan de volgende dingen: Hoe is je partnerorganisatie ooit

begonnen? Wie heeft dat betaald? Hoe komt ze aan de ruimte om in te vergaderen? Dat is ook

fondsenwerving! Hoe is de eigen bijdrage in natura? Geld, vrijwilligerswerk? Welk percentage van

fondsenwerving is al lokaal? Welke instrumenten zijn al ingezet? Welke contactennetwerk heeft

je partnerorganisatie? Hoe is de relatie met de lokale overheid?

Bespreek het eens met je partnerorganisatie. Bestaan er lokale gebruiken die aansluiten bij

fondsenwerving? Zoals een bijeenkomst gericht op het helpen van anderen, bekend als een

harambee in Kenia, de mink’a in de Andes, de naffir in Sudan, de gotong-royong in Indonesië? Of

zoals ubuntu in zuidelijk Afrika: een universele filosofie die menselijkheid tegenover anderen

uitdraagt, waardoor hulp aan je naaste heel gewoon is.

Welke belangrijke personen (dorpsoudsten, religieuze leiders) zouden erbij moeten worden

betrokken om het fondsenwerven tot een succes te maken? Wat zijn lokale gebruiken of

technieken die je in kunt zetten voor fondsenwerving? In grote delen van Afrika en een paar

Aziatische landen is mobiel bankieren bijvoorbeeld erg populair, zoals met M-Pesa. Hoe zou je

dat in kunnen zetten voor je fondsenwervende doel?

Kortom: ga eens samen zitten en bespreek deze vragen. Probeer in kaart te brengen welke

geldstromen er zijn, welke doelgroepen er potentieel hebben en welke tijdsschaal jullie voor ogen

hebben. Je zult waarschijnlijk verrast zijn door de mogelijkheden! Je partnerorganisatie wordt zo

steeds krachtiger en onafhankelijker, waardoor de duurzaamheid en het succes van jullie project

steeds groter wordt. Succes!

Tip voor meer informatie over lokale fondsenwerving

Wilde Ganzen heeft het programma ‘Change the Game’ ontwikkeld dat gericht is op

fondsenwerven in partnerlanden.

Voorbeelden van lokale fondsenwerving

Hoe pak je lokale fondsenwerving nu aan? Hoe groot is je opzet, welke vorm kies je voor je

activiteit, en hoe maak je het succesvol? De mogelijkheden voor lokale fondsenwerving zijn

natuurlijk eindeloos. Ga samen na: wat zou werken in het land van jouw partnerorganisatie? Laat

je inspireren door deze uiteenlopende voorbeelden uit het Action 4 Children-programma!

India: straattheater

Het programma ‘Education for all’ wil de geletterdheid en toegang tot school vergroten voor

meisjes in sloppenwijken van Sukanta Pally, in West-Bengalen, India.

Fondsenwervende activiteit Jalpaiguri HRIDAY: straattheater en dans van de meisjes die

op school zitten met een bijeenkomst waarin wordt uitgelegd over het project

Doelgroep: gemeenschap in dezelfde sloppenwijk

Middel: gasten en gemeenschap doneren, de oprichters pleiten voor voortgang van het

project

Opbrengst: € 100 bij een investering van € 25 (Return on Investment (ROI) = 100/25 = 4),

Het belangrijkste resultaat hier was dat de gemeenschap betrokken raakte bij het project

en meisjes naar school stuurde. Vanwege het succes van deze activiteit zijn er meer

organisaties begonnen met het opzetten van soortgelijke projecten in andere delen van

de sloppenwijk.

Brazilie: gerecyclede sieraden

Camapet is een organisatie in de Braziliaanse stad Salvador die zich inzet voor

milieubescherming, recycling en milieueducatie.

Fondsenwervende activiteit Campanha Mobilização Coletiva: een modeshow met

gerecyclede sieraden (gemaakt door kunstenaars met gerecyclede flessen van Camapet)

en een campagne via de media

Doelgroep: netwerk van organisaties, algemeen publiek

Middel: gasten en gemeenschap doneren of kopen sieraden, ook online

Opbrengst: € 1.275 bij een investering van € 160 (ROI: 8), en daarnaast was er meer

zichtbaarheid van en solidariteit met Camapet via de krant, de TV en websites.

Kenia: geitenveiling

Nkoilale Community Development Organization wil twee scholen bouwen in Nkoilale en ouders

voorlichten over veiligheid van alle schoolkinderen.

Fondsenwervende activiteit: een schapen- en geitenveiling. Daarnaast werden er veel

bijeenkomsten georganiseerd met de betrokkenen en de belanghebbenden in de regio

over de bouw van de school en de organisatie van de veiling.

Doelgroep: ouders, leraren, lokale gemeenschap

Middel: donaties van geiten en schapen die werden vetgemest voor de veiling en

vervolgens verkocht, donaties van materialen en geld voor de bouw van school,

bijeenkomsten

Opbrengst: € 13.337, investering van € 641 (ROI: 21). Maar dat niet alleen! Andere

resultaten waren de betrokken gemeenschap, meer eenheid en cohesie in de

gemeenschap, en beter ontwikkelde leiderschapskwaliteiten onder jongeren en vrouwen.

In de evaluatie van geleerde lessen benoemde de organisatie dat het erg waardevol en

nodig was om de gemeenschap en de gezagvoerders er zo intensief bij te betrekken en

daarin veel geduld te laten zien. Het project wordt nu door de hele gemeenschap

gedragen, wat ervoor zorgt dat dit een duurzaam project is.

Action 4 Children: Skills & tips

Op de website http://actforchildren.org.za/resources/fundraising-tips vind je een boekje met meer

voorbeelden, maar ook met praktische tips. Het is opgesteld door Soul City Institute, een

partnerorganisatie van Wilde Ganzen in Zuid-Afrika, op basis van een eerdere uitgave van Wilde

Ganzen zelf. Het laat zien dat veel acties die wij in Nederland organiseren om geld bijeen te

brengen, in aangepaste vorm ook geschikt zijn om in andere landen uit te voeren.

6. Achtergrondinformatie

Boeken

The worldwide fundraiser’s Handbook, a Resource Mobilisation Guide for NGO’s and

Community Organisations, Michael Norton, Directory of Social Change, 2003 (2nd

edition)

Handboek Sponsoring en Fondsenwerving, Hans van der Westen, Walburg Pers, 2010

Internet: Engelstalig

http://www.resourcealliance.org/: een site met informatie over alle aspecten van

fondsenwerving.

http://www.sofii.org/: een site waarop een grote hoeveelheid voorbeelden van

fondsenwerving staat.

Nederlandstalig

http://www.fondsen.org/: alles over goede doelen

http://www.vakbladfondsenwerving.nl/: de naam zegt het al!

http://www.instituutfondsenwerving.nl/: de branchevereniging van fondsenwervende

instellingen

http://www.cbf.nl/: het keurmerk en de regels

http://www.wwav.nl/contentpage/3: een meting van het donateursvertrouwen in

Nederland

Deze toolkit is mede mogelijk gemaakt door de EU