Topografische Militaire Kaart 1830 - 1850Kadastraal minuutplan 1811 - 1832

Topografische Militaire Kaart 1850 - 1864Topografische Militaire Kaart 1853

Type Lineair

Adres Hoofdweg, Paterswolde

Architect huis -

Architect park vermoedelijk L.P. Roodbaard

Jaar voor 1818

Opdrachtgever Adriaan Joseph Trip (1755-1833)

Uitvoering -

Betaling -

Huidige eigenaar Vereniging van eigenaren van serviceflat Noordwijk

Reconstructie -

Tekening geen

Archief -

Literatuur - Formsma, W.J., e.a., Historie van Groningen, Stad en land, 1981

- Pas, ten, G.J., e.a., De heren van Paterswolde, 2010

Lijst van Afbeeldingen - Drents Archief, OE012610086, 1876

- Drents Archief, OE012610118, 1905

NOORDWIJK

Historie

De geschiedenis van Noordwijk gaat terug op de tweede helft van de zeventiende eeuw. Noordwijk

was toen nog bekend onder de naam Postwijk. Na een periode van een ruime eeuw met nieuwe

eigenaren en veranderende verschijningsvormen, kwam Noordwijk in handen van Adriaan Joseph

Trip. Hij was de zoon van Jan Lucas Trip, die van 1779 tot 1783 burgemeester was van Groningen.

Adriaan Joseph Trip was niet onbekend in de omgeving. Tijdens zijn jeugd verbleef hij in de

zomermaanden op landgoed De Braak, dat na het overlijden van Samuel Nijsingh (de grootvader

van Jan Lucas Trip) in handen kwam van Jan Lucas Trip. De vader van Adriaan Joseph verkocht het

landgoed in 1780.

Adriaan Joshp Trip kocht het buiten Noordwijk op 28 februari 1794 voor Fl. 6000,-. Zijn bezit bestond

uit een huis, een boerderij, een arbeiderswoning en diverse hectare gronden. In de eerste jaren

verhuurde de buitenplaats aan dokter W. Hoijes. Zelf woonde hij waarschijnlijk in Hoogezand, waar

hij het huis Overwater bezat. Na zijn tweede huwelijk met Sibilla Catherina Sichterman in 1797

betrok hij Noordwijk waarschijnlijk zelf (hoofdzakelijk in de zomermaanden).

Aan het begin van de negentiende eeuw zien we een toename aan activiteiten. Trip breidde zijn

bezit in 1811 uit met bosgronden en de Ruigelaan, afkomstig van landgoed Lemferdinge. Deze

gronden verkocht hij vervolgens in 1815 aan Herman Christiaan Reinders. Daarnaast werd de

hovenierswoning van 1808 tot 1812 bewoond door Antonius Helmantel.

Trip overleed kinderloos op 78-jarige leeftijd in Groningen. Zijn bezit werd geërfd door familieleden,

die het zes jaar na zijn dood, in 1839 verkochten aan Dirk Hesselink. Dirk Hesselink (wethouder van

Eelde) was de oudste zoon van Abraham Derk Hesselink, die in 1827 het landgoed De Braak kocht.

In de overdrachtsakte wordt de buitenplaats omschreven als: een herenbehuizing met erf, schuur,

koetshuis en stalling, tuinmans- en arbeiderswoning, weide- en bouwland, appelhof, vijvers,

opgaande bomen en bos, groot 13.05.90 ha.

Kadastraal minuutplan 1811 - 1832

Analyse aanleg

Het is tot op heden onbekend of Roodbaard werkzaam is geweest aan de tuin van buitenplaats

Noordwijk. Aangezien er geen ontwerptekening bekend is, kan hierover niet zomaar een uitspraak

worden gedaan. Aan de hand van historisch kaartmateriaal en aan de hand van het nog bestaande

parkgedeelte kunnen elementen van de hand van Roodbaard herkend worden.

Het kadastraal minuutplan, opgemaakt in 1818, toont een grote landschappelijke aanleg, met diverse

vijverpartijen. Deze aanleg kan niet alleen het gevolg zijn van werkzaamheden van een hovenier.

Hier heeft een plan voor aan de basis gestaan. Dat de naam Roodbaard hier genoemd wordt, komt

vanwege de kenmerken van de nog bestaande landschappelijke aanleg. Het feit dat Roodbaard

vanaf 1813 in Groningen woonde, maakt deze vermoedens alleen maar sterker. Wanneer uit nader

onderzoek blijkt dat deze vermoedens kloppen, hebben we hier te maken met een van de eerste

ontwerpen van Roodbaard.

Binnen de aanleg vormen het veelvuldige reliëfgebruik en de divese waterparijen opvallende

elementen. Op diverse plekken zijn subbtiele glooiingen gecreëerd. Daarnaast zijn binnen de

aanleg ook grotere hoogtes opgebouwd. Het reliëf wordt gecombineerd met de waterpartijen.

Dit doet sterk de hand van Roodbaard vermoeden. Tevens zien we op deze hoogtes langs de

waterpartijen solitaire bomen geplant.

Op de historische kaarten springt eveneens de bijzonder vormgegeven waterpartij in het oog.