01 - Heungens - Leefmilieu Brussel · ILVO Symptomen worden vaak te laat vastgesteld, wanneer reeds...
Transcript of 01 - Heungens - Leefmilieu Brussel · ILVO Symptomen worden vaak te laat vastgesteld, wanneer reeds...
ILV
O
Bjorn Gehesquière, Katrijn Van Laere, Filip Rys, Kurt Heungens
Studiedag: “Welke toekomst voor buxus in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?”Leefmilieu Brussel25 september 2017
Buxus ziekte
ILV
OSymptomen
ILV
OSymptomen worden vaak te laat vastgesteld, wanneer reeds vele ziekteplekken aanwezig zijn, gepaard gaande met uitgebreide bladval en taksterfte.
Vroege detectie door regelmatig monitoren= noodzakelijkVooral tijdens regenachtige periodes met temperaturen boven 14°C-15°C
Foto’s: ILVO en PCS
ILV
O
Een kenmerkend ziektesymptoom zijn de zwarte longitudinale lesies op de stengels, startend in hoeken.
Nieuw aangekochte planten altijd controleren op dit symptoom !!!
Foto’s: ILVO
ILV
OInhoud
• Oorzaak: één schimmel of meerdere?
• Beheersing van de ziekte:- Biologie van de schimmel → Cultuurtechnische beheersing- Fungicide effectiviteit en resistentie → Fungicide beheersing- Waardplantgevoeligheid → Beheersing via verlaagde vatbaarheid
Cultuurtechnischemaatregelen
Fungiciden
waardplantresistentie
Geïntegreerde beheersing
ILV
OEén schimmel?
Cylindrocladium buxicola(Henricot and Culham, 2002)
Cylindrocladium pseudonaviculatum(Crous et al., 2002)
Huidige officiële naam =
- Niet de officiële naam- Voorstel voor
naamconservatie
G2
G1
G2:Calonectria henricotiae
“One fungus, one name”
Calonectria pseudonaviculata
G1:Calonectria pseudonaviculata
- Als dusdanig best gekend in Europa
ILV
OEén schimmel?
Cylindrocladium buxicola(Henricot and Culham, 2002)
Cylindrocladium pseudonaviculatum(Crous et al., 2002)
Huidige officiële naam =
- Niet de officiële naam- Voorstel voor
naamconservatie
G2:Calonectria henricotiae
“One fungus, one name”
Calonectria pseudonaviculata
G1:Calonectria pseudonaviculata
- Als dusdanig best gekend in Europa
• sinds 1990’s• in alle landen
• Sinds 2005• Vermoedelijk gestart vanuit NL of DE,
nog beperkt in andere landen
Zijn er fenotypische verschillentussen C. pseudonaviculata (G1) en C. henricotiae (G2)?
C. henricotiae (=G2) heeft:• een hogere temperatuur tolerantie
twee Calonectria soorten !
0
10
20
30
40
50
60
70
0 5 10 15 20 25 30
Ko
lon
ied
iam
ete
r (m
m)
T (°C)
CB002
KR001
DE015
CB77
DE9
DE14
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
0,01 0,1 1 10 100
ppm tetraconazole
Eminent
CB002
CB018
CB029
NL001
NL008
CB041
CB045 0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
0,01 0,1 1 10 100
ppm kresoxim-methyl
Candit
C. henricotiae (=G2) heeft:• een hogere temperatuur tolerantie
• een beperktere gevoeligheid voor bepaalde fungiciden
Zijn er fenotypische verschillentussen C. pseudonaviculata (G1) en C. henricotiae (G2)?
twee Calonectria soorten !
• geen effect op pathogeniciteit (bij temperaturen onder 20°C)Getoetst met 37 cultivars: geen verschil in incidentie en omvang van lesies
C. henricotiae (=G2) heeft:• een hogere temperatuur tolerantie
• een beperktere gevoeligheid voor bepaalde fungiciden
twee Calonectria soorten !Zijn er fenotypische verschillentussen C. pseudonaviculata (G1) en C. henricotiae (G2)?
ILV
OInhoud
• Oorzaak: één schimmel of meerdere?
• Beheersing van de ziekte op basis van internationaal onderzoek
- Biologie van de schimmel → Cultuurtechnische beheersing
- Fungicide effectiviteit en resistentie → Fungicide beheersing
- Waardplantgevoeligheid → Beheersing via verlaagde vatbaarheid
ILV
OInternationaal onderzoek
Onderzoeksteams (chronologisch)
UK: Béatrice Henricot: fungiciden, overleving, waardplantgevoeligheid, diversiteit
DE: Thomas Brand / Heinrich Beltz/ Björn Ehsen: fungiciden, waardplantgevoeligheid
NL: Fons Van Kuik: fungiciden, hittebehandeling, PCR detectie, bemesting, waardplantgevoeligheid+ diverse adviesfirma’s zoals Cultus, Groeibalans: fungiciden, biologie, bemesting
BE: Bjorn Gehesquière / Filip Rys / Katrijn Van Laere / Kurt Heungens: fungiciden, diversiteit, epidemiologie, qPCR detectie, buxus veredeling
US: Kelly Ivors, Miranda Ganci: fungiciden, waardplantgevoeligheidJo-Anne Crouch: diversiteit, biocontroleLen Coop: epidemiologie, waarschuwingssysteemBob Marra, Sharon Douglas: qPCR, sanitatieNina Shishkoff: overleving, sanitatieJim Lamondia: fungiciden
FR: Maxime Guerrin et al., ASTREDHOR onderzoeksstations, Plante et Citéo.a. alternatieven voor fungiciden
ILV
OCultuurtechnische beheersing
Principe = gebruik kennis over de biologie van de pathogeen omintroductie en ziekte ontwikkeling te vermijden
Vragen?
• Welke temperatuur en hoeveel uren bladnat zijn er nodig voor infectie?Is dit cultivar afhankelijk?
• Hoe en hoe ver verspreid de schimmel zich?Wind? Water? Snoeiwerktuigen? Werkkledij?
• Waar overleeft het?
ILV
O
Observaties:
� Minimum bladnatperiode voor infectie hangt af van temperatuur en cultivar� Jong blad wordt geïnfecteerd bij lagere temperaturen (6-12°C) dan afgehard
blad (12-14°C)
Gemiddeld aantal aangetaste bladeren per plant (6 herhalingen)Buxus sempervirens Buxus sempervirens ‘Suffruticosa’
Geen lesies Lesies op jonge en afgeharde bladerenLesies enkel op jonge bladeren
Bladnatperiode en temperatuur
0
5
10
15
20
25
30
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Rainfall (L/m²) Average T (°C)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Ge
mid
de
ld%
aa
ng
eta
stb
lad
DPI
B.m. Midget B.s. Suffruticosa B.s. Blauer Heinz B.s. Handsworthiensis B.m. Koreana
SLECHT SLECHTMEDIUM OK
ILV
OCultuurtechnische beheersing
Principe = gebruik kennis over de biologie van de pathogeen omintroductie en ziekte ontwikkeling te vermijden
Vragen?
• Welke temperatuur en hoeveel uren bladnat zijn er nodig voor infectie?Is dit cultivar afhankelijk?
• Hoe en hoe ver verspreid de schimmel zich?Wind? Water? Snoeiwerktuigen? Werkkledij?
• Waar overleeft het?
ILV
Overspreidingswegen
10 cm
Conclusies:�Belangrijkste verspreidingsweg sporen is met opspattende
regen�Windverspreiding zonder regen = beperkt�Afstand hiervan is beperkt en hangt af van intensiteit regen �Vochtig microklimaat door korte plantafstand bevordert
ziekte ontwikkeling
ILV
O
Kunnen sporen verspreid worden met snoeiwerktuigen of werkkledij?
Maakt het een verschil of de planten nat of droog zijn?
verspreidingswegen
� Transfer mogelijk, maar met lage efficiëntie
� Natte condities gevaarlijker (maar niet statistisch significant in onze proef)
� Verwonding tijdens het snoeien = risico
(65% van de lesies waren gerelateerd aan verwondingen)
ILV
OCultuurtechnische beheersing
Principe = gebruik kennis over de biologie van de pathogeen omintroductie en ziekte ontwikkeling te vermijden
Vragen?
• Welke temperatuur en hoeveel uren bladnat zijn er nodig voor infectie?Is dit cultivar afhankelijk?
• Hoe en hoe ver verspreid de schimmel zich?Wind? Water? Snoeiwerktuigen? Werkkledij?
• Waar overleeft het?
ILV
OOverleving
• Overleeft als microsclerotia (samengetrokken duurmycelium) in geïnfecteerde bladeren en twijglesies
• In afgevallen bladeren → overleeft op grond gedurende meerdere jaren (onderzoek van onder andere Béatrice Henricot (UK))
• Kan vanuit die structuren weer gaan kiemen en gewone sporen maken
microsclerotia
ILV
OCultuurtechnische beheersing
Vermijd infectie• Vermijd lange bladnatperiodes
� Vermijd automatische sprinkler irrigatie� Vermijd watergift ‘s avonds (behalve druppelirrigatie)� Geventileerde standplaats = beter dan ingesloten beplanting� Dichte snoeivorm resulteert in langere bladnatperiode en meer risico op
ziekte → open plantstructuur = meer ventilatie = minder ziekte• Bescherm gevoelige cultivars als regen = voorspeld en temperaturen >14°C• Ruim afgevallen blad (zonder rondblazen) en vernietig het
Hoe kunnen we deze informatie gebruiken om de ziekte te beheersen?
Vermijd introductie• Inspecteer binnenkomende planten. Indien mogelijk, hou ze in quarantaine.• Vermijd introductie en verspreiding met snoeiwerktuigen of kledij
• Vermijd natte periodes voor snoeiwerk• Snoei aangetaste delen laatst• “reinig of ontsmet” snoeiwerktuigen (chemisch of door eerst niet-
waardplanten te snoeien na het snoeien van een partij buxus)
ILV
OInhoud
• Oorzaak: één schimmel of meerdere?
• Beheersing van de ziekte op basis van internationaal onderzoek
- Biologie van de schimmel → Cultuurtechnische beheersing
- Fungicide effectiviteit en resistentie → Fungicide beheersing
- Waardplantgevoeligheid → Beheersing via verlaagde vatbaarheid
ILV
OInternationale vergelijking van de meer effectieve producten
BEthiramchlorothalonilmancozebspiroxamine
kresoxim-methylpyraclostrobintrifloxystrobinazoxystrobin+
cyproconazoleazoxystrobin+
difenoconazoletetraconazoletebuconazolecyproconazole+
propiconazoleprochloraz
thiofanaat-methyl
Fungicide effectiviteit
NLcaptan
maneb
kresoxim-methylcyprodinil+fludioxonyl
trifloxystrobin
tebuconazole(+folpet)
prochloraz+folpet
UK
chlorothalonil
kresoxim-methyl+pyraclostrobin+epoxyconazole
carbendazim
US
chlorothalonil
chlorothalonil+fluoxastrobin
fludioxoniltriadimefon+trifloxystrobin
metconazoletebuconazolechlorothalonil+propiconazole
chlorothalonil+thiofanate-methyl
Volutella
ILV
OFungicide effectiviteit
• Na het project nog bijkomende effectiviteitsproeven uitgevoerd
bij PCS (Proefcentrum Sierteelt) te Destelbergen (Filip Rys)
• Heeft geleid tot een relatief ruim aantal erkende producten in
BE
• Zie fytoweb (zoek op ziekten onder “Calonectria”)
ILV
O
• “Bladmeststoffen” waarin koper zit kunnen wel preventieve beheersing geven, maar grijze zone wat betreft verschil met koperfungiciden
Fungicide effectiviteit
Alternatieve producten(plantenversterkers, biocontrole, bladmeststoffen):
• Oppassen met anekdotische meldingen : elk product werkt goed als er geen ziektedruk is
→ baseer u op resultaten uit gecontroleerde proeven met de juiste controles
ILV
OFungicide resistentie
Geen fungicide resistentie waargenomen in BE testen
Wel verminderde gevoeligheid van C. henricotiae, maar dat is geen nieuw ontwikkelde fungicidenresistentie
ILV
O
• Doe preventieve toepassing, maar enkel wanneer nodig = enkel voor vatbare cultivars en enkel als er risico is op infectie (temperatuur + regen/bladnat).in BE: meestal goede controle met < 6 toepassingen per jaar !
• In geval van symptomen:� Aangetaste delen: curatief effect = beperkt → enkel met triazole
fungiciden en enkel op jonge bladeren. � Nog niet aangetaste delen: die beschermen !
• Pas op met hoge doses van triazole fungiciden (groeiremming)
• Wissel productklassen af, hoewel nog geen indicatie van resistentievorming.Indien C. henricotia: geen producten op basis van kresoxim-methyl oftetraconazole gebruiken.
• Alternatieve producten: wees kritisch!
Fungicide effectiviteitHoe kunnen we deze informatie gebruiken om de ziekte te beheersen?
ILV
OInhoud
• Oorzaak: één schimmel of meerdere?
• Beheersing van de ziekte op basis van internationaal onderzoek
- Biologie van de schimmel → Cultuurtechnische beheersing
- Fungicide effectiviteit en resistentie → Fungicide beheersing
- Waardplantgevoeligheid → Beheersing via verlaagde vatbaarheid
ILV
OWaardplantgevoeligheid
Binnen een cultivar
Inherent verschil in resistentie door niveau afharding, bemestingsstatus, plantvorm (snoeivorm, snoeidichtheid)
- Sommige bronnen raden lagere stikstofniveau’s aan- ILVO/PCS onderzoek: combinatie van directe en indirecte effecten met
wisselend netto effect
Tussen cultivars
Grote verschillen in vatbaarheid
Minder vatbare bestaande cultivars hebben echter soms niet de gewenste eigenschappen (bladvorm, dichte snoeivorm, winterkleur)
Nieuwe hybride cultivars met gewenste eigenschappen én resistentie komen op de markt !(zie presentatie door Didier Hermans)
ILV
O
� 34 Buxus species of cultivars: � onder semi-praktijkomstandigheden bepaling van :
� ziekte incidentie (lesies of geen lesies)?� grootte van de lesies� sporulatiecapaciteit per eenheid lesie oppervlakte
Vatbaarheid in kwekerijen en tuinen = het product van deze 3 factoren!!!
Waardplantgevoeligheid
ILV
O
No resistant cultivars (score = 0)
1,2,3,61,2,3,4 1,2,4,8
Waardplantgevoeligheid
ILV
OWaardplantgevoeligheid
Binnen een cultivar
Inherent verschil in resistentie door niveau afharding, bemestingsstatus, plantvorm (snoeivorm, snoeidichtheid)
- Sommige bronnen raden lagere stikstofniveau’s aan- ILVO/PCS onderzoek: combinatie van directe en indirecte effecten met
wisselend netto effect
Tussen cultivars
Grote verschillen in vatbaarheid
Minder vatbare bestaande cultivars hebben echter soms niet de gewenste eigenschappen (bladvorm, dichte snoeivorm, winterkleur)
Nieuwe hybride cultivars met gewenste eigenschappen én resistentie komen op de markt !(zie presentatie door Didier Hermans)
ILV
O
Female parent Male parent # pollinations # seeds # seedlings
B. harlandii B. sempervirens 1625 6536 2490
B. sempervirens B. harlandii 9 50 0
B. harlandii B. microphylla 985 4386 1779
B. microphylla B. harlandii 25 13 0
B. sempervirens B. microphylla 283 488 54
B. microphylla B. sempervirens 3423 1836 62
B. henryi B. sempervirens 258 179 0
B. henryi B. microphylla 98 100 4
B. henryi B. balearica 45 150 5
B. microphylla B. balearica 140 70 0
B. balearica B. microphylla 100 70 0
B. sempervirens B. balearica 7 0 0
B. balearica B. sempervirens 364 600 283
B. colchica B. sempervirens 287 450 73
B. sempervirens B. sempervirens 616 1461 300
B. microphylla B. microphylla 1009 670 18
Interspecifieke en interploïdie kruisingen binnen Buxus zijn mogelijk: zaadkieming
= grootste uitdaging
Van Laere et al. (2015)
ILV
O
Kruising 1 Kruising 2
Kruising 3 Kruising 4
Snelle screening op zowel aantal geïnfecteerde bladeren als op grootte lesies → potentiële nieuwe cultivars!
Uit duizenden nakomelingen: enkele tientallen weerhouden voor verdere selectie.
ILV
OConclusies beheersing buxusziekte
� Bestaande aanplantingen
� Indien nog geen ziekte aanwezig is:• vermijd de introductie (zie cultuurtechnische maatregelen)• Wees voorbereid en monitor voor symptomen
� Indien de ziekte aanwezig is:• Fungiciden zijn een optie : gebruik een combinatie van
cultuurtechnische maatregelen en fungiciden (effectieve, juiste tijdstip, juiste toepassingswijze, afwisseling) waarbij de intensiteit van de fungicidenbehandelingen afhangt van het weer en het vatbaarheidsniveau van de cultivar. Monitor voor de ziekte!
• Fungiciden zijn geen optie : vervang door resistente Buxus
ILV
OConclusies beheersing buxusziekte
� Nieuwe aanplantingen• Buxus
� Geen specifieke eisen qua kleur of vorm: gebruik de bestaande, minder vatbare cultivars
� Indien specifieke eisen: nieuwe resistente Buxus cv.’s• Alternatieven voor Buxus. OK, maar zie totaalpakket en wissel niet van
probleem!� Onderhoud: bv. uitschieters die 2de snoeibeurt vragen� Pathogenen: bv. mijten, Thielaviopsis� Bodemcondities: bv. hogere bemesting en pH eisen� Levensduur: 10 jaar? 30 jaar ?
Foto’s: Levens Hall, UK
ILV
O
Dank u!
Institute for Agricultural andFisheries Research
Burg. Van Gansberghelaan 96
9820 Merelbeke – Belgium
www.ilvo.vlaanderen.be
Werkgroep BUXUSSector
Boomteelt & Tuinaanleg
Project sponsors: