001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)

7/22/2019 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)

1/40

1

001_127

Misjoe Verleyen

(00:22) Mevrouw Verleyen, Misjoe, bedankt dat je ons te woord wil staan in het kader van

dedocumentaire over Boudewijn voor Canvas. Ik denk dat we het met jou specifiek zullen hebben over

de religiositeit van Boudewijn, we zullen dat ook een beetje proberen te duiden. En ik stel voor dat we

het chronologisch aanpakken. Dat we beginnen met het kind Boudewijn. Hij stamt uit een familie, uit

een gezin dat niet bijzonder, niet uitzonderlijk katholiek was he. Leopold III was geen grote katholiek,

maar getuigenissen over het kind Boudewijn zeggen wel dat het kind al heel vroeg een soort van ja

religiositeit verried. Hoe verklaar je dat?

Wel wat we weten van Leopold III is dat die zeker niet katholiek was. We weten wel dat zijn

moeder Astrid, die Luthers was, lessen heeft gevolgd om katholiek te kunnen worden. En we

weten ook van Astrid dat die toch een sterke neiging had tot depressies. Dat hoeft niet per se

religieus te zijn maar we kunnen veronderstellen, maar we weten dat niet, we weten heel weinig

van koningin Astrid af eigenlijk, dat zij toch vrij labiel was van karakter en we kunnen

veronderstellen dat Boudewijn dat gerfd heeft.I*** Wat we weten van de jonge Boudewijn dat

is via prinses Lilian, misschine niet de meest betrouwbare bron maar toch, dat hij sliep met een

medaille op zijn hoofdkussen gespeld.I*** Hij heeft alleszins, daar zijn we allemaal zeker van,

erg geleden onder het feit dat hij als kind zo veel mensen kwijt raakt waar hij van houdt. 34 als hij

4 jaar is raakt hij zijn grootvader kwijt, als hij 5 jaar is zijn moeder kwijt, als hij 10 jaar is raakt hij

zijn zeer geliefde kinderjuf kwijt, als hij 20 is raakt hij eigenlijk zijn vader kwijt op het moment dat

hij die opvolgt. Dus het is iemand dat zegt koningin Fabiola zelf, echt lijdt aan verlatingsangst. Hij isaltijd mensen kwijtgeraakt waar hij van houdt.I*** En hij schrijft zelf, in het geestelijk dagboek

dat kardinaal Suenens heeft uitgegeven: toen ik 18 was, dat is in 48 vroeg ik God mij een heilige te

zenden om mijn leven te leiden en die heilige wordt voor hem dan Veronica OBrien. III*** Voor

iemand van 18 wijst dat toch op een diepe religiositeit. We weten ook dat zijn dan Amerikaanse

bronnen, dat op het moment dat er wordt gezegd wie volgt Leopold op als, dat Amerikanen wat

bezwaar hadden omdat hij zo verschrikkelijk vroom was. En het feit dat altijd die geruchten zijn

blijven de ronde doen dat hij in een klooster zou gaan, wijst er toch op dat ook in zijn entourage

mensen hem, zelfs voor die tijd, heel vroom vonden. I*** Veel meer weten we er natuurlijk niet van

he, dat is duidelijk.

(03:24) Nog even voor die eerste jaren, je zegt hij sliep met een medaillon op zijn kussen. Wat voor

soort medaillon was dat?

Dat schrijft Lilian niet. Ze zegt enkel dat hij ene littekentje had en vlek op zijn wang en dat bleek

dan een medaillonnetje te zijn dat hij op zijn hoofdkussen spelde. Welk medaillon dat was dat

weten we niet en dat vertelt zij ook niet. Maar het getuigt toch wel want hij is dan zeker al 11-12

jaar, het getuigt, zelfs voor die tijd van een, ja een soort beroep doen op hogere machten,

misschien was hij ook wel heel bang he. Een kind dat zoveel van die mensen verliest dat die bang

wordt is eigenlijk ook niet abnormaal.I*** (samen met quote supra in vorig antwoord over

medaillon)


2/40

2

Hetzelfde zegt juffrouw De Jonghe ook, alias juffrouw. Die zegt van ja zelfs als heel jong kind bad die

al elke avond.

Mja maar we moeten ook de dingen in hun tijd zien he. Hij is geboren in 1930, bidden voor en na het

eten, bij het beginnen van een belangrijk werk, in bekoring en gevaren, werd aangeraden uiteindelijk

he. Alle kinderen zullen dat wel gedaan hebben, ze zullen het niet allemaal gemeend hebben. Dat hijhet meende, kan zijn, maar ook dat kunnen we niet zeker weten, maar hij getuigt zeker wel heel zijn

entourage en alle verhalen getuigen van hetzelfde dat hij uitzonderlijk vroom was.

(04:44) En specifiek ook mariale verering. Hij bad vaaktot de maagd Maria.

Ja maar ook daar weer een kind dat zijn moeder verliest die kan door goedmenende mensen

worden gezegd maar je hebt je moeder in de hemel, zijnde Astrid en er is nog een grotere moeder,

zijnde Maria de moeder van alle kinderen.I*** En het is heel opvallend bij Boudewijn in zijn latere

leven dan, dat hij op zekere momenten blijkbaar geen verschil meer maakte tussen die moeder in

de hemel, Astrid, of de moeder in de hemel, zijnde Maria. Dat is wel heel opvallend. III of IV***

Die twee zijn samengekomen in zijn geest.

Het lijkt er alleszins heel sterk op ja ja.

(05:27)Zijn er bronnen die vertellen over de reactie van Boudewijn op het overlijden van zijn moeder?

Op het nieuws dat hij heeft gekregen want hij heeft het ook via een kinderjuf blijkbaar moeten

vernemen.

Ja dus de koning zelf wilde dat niet zeggen.

Welke koning?

Koning Leopold III dan he wilde het niet aan zijn kinderen zeggen.I** Nu daar moeten we ook heel

voorzichting mee omspringen want die kinderjuf, dus juffrouw De Jonghe, die vertelt altijd dat zij

hem altijd moest vertellen over maman maar die heeft natuurlijk die maman nooit gekend. Wat we

wel zien in de jaren 30 dus na de dood van Astrid is dat er massaal, maar echt massaal boekjes

verschijnen over Astrid. Heel veel daarvan zijn trouwens uitgegeven door de uitgeverij van Leon

Degrelle. En dat zijn dus allemaal boeken waarin Astrid wordt voorgesteld als ja een soort

engelbewaarder, ons gezonden door de Heer zelf om op ons land te passen en op onze kinderen te

passen enzovoort. Dat zijn heel heel vreemde boekjes eigenlijk.

(06:27) En waarom denk je dat Degrelle er baat bij zou hebben om de figuur van Astrid te promoten?

Wel ze was heel populair he. Wie zich aan haar slippen hing, werd mee populair misschien wel he. En

het zit ook in die jaren 30 he, de verheerlijking van de moeder en de verheerlijking van de tr ouwe

echtgenote en de liefhebbende moeder, dat zit toch allemaal in die jaren 30 ingebakken eigenlijk.

Ja en u zegt iets later, dus hij heeft veel mensen verloren in de loop der jaren, inderdaad eerst zijn opa

dan zijn moeder dan uiteindelijk ook die juffrouw De Jonghe. Kan je het personage eens beschrijven?

Wel dat was een Nederlandse he die dus eigenlijk aangetrokken was ook om Boudewijn

Nederlands te leren. Waar hij blijkbaar heel erg aan hing, hij noemde haar juffrouwI* en hij schreef

dus tot vrij hoge leeftijd brieven naar haar, ma chre juffrouw, hij schreef wel in het Frans. Blijkbaar


3/40

3

moet dat wel een heel lieve geweest zijn, zeker voor Boudewijn. Maar koningin Elizabeth kon niet

erg goed met haar om en als de kinderen op vlucht gaan in 1940, mei 1940 stuurt Leopold zijn

kinderen weg dan mag die kinderjuf van koningin Elizabeth niet mee omdat ze de prins te nerveus

maakt, zegt ze. En die gaat dan met een Rode Kruis-auto terug naar Nederland eigenlijk. Maar dus

dat is ook aan Boudewijn niet verteld van ze gaat niet mee, ze moest zeggen ik kom later wel. Jullie

gaan met deze auto, ik kom later dat is moet voor een kind van 10 jaar toch wel heel erg zijn. Je

houdt erg van iemand die ook eigenlijk dag en nacht bij jou is en die zegt dan ik kom later wel maar

die duikt dus nooit meer op he.I*** En dan gaan ze dus via Frankrijk naar Spanje.

(08:30)Ja dat weet ik maar wat is het bezwaar van Elizabeth tegen

Dat ze de prins nerveus maakt, maar blijkbaar was het in die tijd gebruikelijk, ik kan hier enkel afgaan

op wat een aantal intimi van de koning vertelde, dat in die kringen was het gebruikelijk zo gauw ene

kind zich tevele aan een personeelslid hechtte, moest da tpersoneelslid weg.I*** Je zit toch met

een maatschappij waar rangen en standen toch nog wel tellen en zeker in hoofde van Elizabeth he.

Ja we hebben met mensen van de familie du Parc, jou zeker bekend, uitgebreid gesproken met twee

zoons van Gatien du Parc maar daar die mensen die konden geen woord kwijt over juffrouw De

Jonghe. Dus wat je zegt lijkt te kloppen dusp een bepaald moment moet die uit de gratie zijn geraakt

bij de koninklijke familie.

Ja maar waarom dat weet ik niet natuurlijk.

Stond zij ergens voor, vertegenwoordigde zij bepaalde misschien wel godsdienstige waarden? Watn

zij was ook bepaald religieus geloof ik.

Dat weet ik niet. Echt niet dat weet ik niet. Ze zal wel katholiek geweest zijn, men zal daar wel voorgezorgd hebben. Men zal geen protestantse juf in huis gehaald hebben he, dat zeker niet.

(09:43) Eigenlijk verlaat hij op zijn tiende het land, verlaat hij zijn vader na een jaar komt die wel

terug maar dan moet die ook gelijk weer naar Ciergnon enzovoort. Zijn vader heeft die ook amper

gekend he, laten we zeggen, in zijn adolescentie, in zijn puberjaren?

Ja hij heeft die natuurlijk wel leren kennen als ze worden gedeporteerd omdat het gezin dan toch

een beetje op zichzelf werd teruggegooid en achteraf ook in Zwitserland waar ze vijf jaar blijven en

waar ze eigenlijk voor de eerste keer een gezin vormen in de zin dat ja ze daar bij mekaar blijven.

(10:20) Maar in hoe verre was of weten wij of Boudewijn op de hoogte was van de liefde van zijn

vader voor Lilian, het geheime huwelijk dat heeft plaatsgevonden. Is dat ook een schok geweest voor

hem. Heeft die dat plotseling moeten vernemen of hoe is dat gegaan?

Voor Boudewijn weten we het niet. We weten wel voor Josephine-Charlotte dat die met Lilian

hoegenaam niet overweg kon.I** Het is ook heel duidelijk dat Josephine-Charlotte wel op de

hoogte was da Boudewijn ging trouwen met Fabiola en Lilian en Leopold niet.I***

Dus Josephine-Charlotte stond heel dicht bij Boudewijn. Josephine-Charlotte was een vertrouwelinge

van Boudewijn. Ze was de grote zus die denk ik ook wel na het overlijden van Astrid een beetje de

moederrol op zich heeft genomen.


4/40

4

Ja en plus moet je ook denken, ik denk dat ze 15 was op het ogenblik dat haar vader hertrouwt, er

zullen weinig meisjes van 15 zijn die het leuk vinden dat hun vader hertrouwd. En al zeker op dat

moment ziet Josephine-Charlotte er eigenlijk echt niet mooi uit, als je dan zon prachtige

stiefmoeder krijgt dat zal allemaal wel meespelen.I** Ik bedoel je moet er niet noodzakelijk allerlei

ingewikkelde dingen gaan achter zoeken dat zijn mensen met dezelfde gevoelens als wij allemaal

natuurlijk. Het is wel duidelijk dat ze niet met mkaar overweg konden.

De officile versie van de geschiedschrijving luidt wel dat Boudewijn en zijn stiefmoeder wel

uitstekend met elkaar konden vinden.

Ja ja.

Zag hij haar als ene tweede moeder denkt u?

Ik denk het wel ja. Ja het leuke aan royalisten die boeken schrijven is dat die niet nadenken he. Zo

is er een boek van de Putman, dat was de culture attach van Boudewijn en die gaat dan even

bewijzen dat Boudewijn toch zon eenvoudige jongen is. En hij beschrijft dan ook Boudewijn in de

zomer, hij is dan nog niet getrouwd he Boudewijn, met zijn boterhammetjes naar het koninklijk

paleis komt, om half 1 zich met de auto laat voeren over de autostrade tot halverwege Knokke bij

wijze van spreken en daar wacht Lilian op hem met een sportwagen, hij stapt dan in, ze rijden naar

Knokke en de volgende dag herhaalt zich dat s ochtends. Die Putman schrijft om te bewijzen dat

Boudewijn toch zon lieve eenvoudige jonge man is die zijn boterhammetjes op eet in de auto

maar geeft daardoor eigenlijk voedsel aan die verzonnen verhalen over een verhouding tussen

Boudewijn en Lilian.I*** Wantje moet zeggen zelfs mensen die echt tegen Lilian waren, zeggen

dat zij toch op het moment dat ze in dat gezin komt eigenlijk terug wat vreugde in dat gezin

gebracht heeft. Zelfs haar grote tegenstander die schrijft: Elle a rouvert le pierrot et a mis les fleursdans les vases, schrijft hij dus.I***

Dat is een citaat van?

Van de perschef, hoe heet hij?

Maakt niet uit.

Ik kan nu niet even op zijn naam komen. De man is ontslagen omdat hij de informant van Pan (?) over

het hof

Ah jaja die homoseksuele perschef, ben even zijn naam kwijt. We weten alletwee, ik kan hem

terugvinden. Maakt niet uit, maakt echt niet uit.

(13:28) En het, omdat we nu toch en passant over hebben die verhalen van Van Acker over een

verhouding, een relatie, ja het is wel ter sprake gekomen op het kabinet.

Ja maar zon vrome jongeman zou die echt ?

Het couchet gedeeld hebben wel degelijk met zijn schoonmoeder of met zijn stiefmoeder pardon.

Ja maar zou dat echt willen zeggen dat er een onoorbare relatie was, voor zon vrome jongeman.

Die schrijft ik heb God gevraagd mij een heilige te zenden om mijn leven te leiden. Mij lijkt het echtonwaarschijnlijk.I**


5/40

5

(14:02) Boudewijn deed niet aan seks?

Jawel he Fabiola is minstens 5 keer in verwachting geweest dus. I** Maar ik kan mij moeilijk

voorstellen dat zon vrome jongemanWat we wel weten over zijn jeugd nog dat is misschien wel

belangrijk dat hij fervente scout was he. Dus met alles wat daar op dat moment aan katholiek

gedachtegoed aan vasthangt he.

Ken je zijn totemnaam nog?

Loyale, Eland Loyale is zijn totemnaam he ja. Dat is natuurlijk wel een beetje spelen op woorden

he. Hij zal geen eerlijke totemnaam gekregen hebben als Zenuwachtige Rikkitikkitavi ofziets he. I**

hij zal wel mooie naam gekregen hebben. Ik ben ook bij de scouts geweest dus.

(14:48) En dat heeft het geloof of het gevoel voor religiositeit nog verdiept denk je?

Wel mensen die hem kenden als scout zeggen dat hij daarvan zoiets overgehouden heeft van iets is

goed of iets is kwaad, iets is wit of iets is zwart. Dus er is geen twijfel, er is geen grijze zone. En alskind is dat heel normaal he, iets is goed of iets is slecht. Het is maar als je volwassen wordt dat je

grijze zones begint te zien. Hij heeft dat blijkbaar nooit echt geleerd.I of III***

Heeft altijd in absolute morele categorien gedacht?

Men zegt dat ja ja. En zijn leven bewijst dat natuurlijk voor een stuk he.

(15:26)Ja. Wat heel belangrijk in zijn leven is geweest is ongetwijfeld ook zijn band met Suenens. Nog

voor die aartsbisschop werd. Hoe verklaart u die klik, als ik zo modern mag uitdrukken, die beiden

hebben gemaakt met mekaar?

Ja als je dat ziet het is niet enkel Suenens in zijn entourage he, hij heeft twee op zich heel vreemde

figuren in zijn entourage. Aan de ene kant Veronica OBrien

Ja daar komen we direct op terug. Maar Suenens, waarom Suenens? Want Suenens was nog geen

aartsbisschop, het was nog Van Roey en toch was daar die band met Boudewijn. Ik denk dat Suenens,

het vrerhaal dat ik heb gehoord, Suenens is op een mooie dag op het paleis geweest omdat

Josephine-Charlotte zenuwziek was en Suenens zou daar bij assisteren en zo heeft die contact gelegd

met Boudewijn en blijkbaar op de een of andere manier

001_128

Misjoe Verleyen

Kloppen he. Hij is in volgens Suenens zelf in 59 op het paleis geweest, dan was zij al getrouwd he.

Hij zou op het paleis geweest zijn om raad te geven over de studiekeuze van een van de koninklijke

kinderen, dat moet dan prins Alexander zijn en zo is hij in contact Zo beschrijft Suenens het in het

boekje over Boudewijn.III*


6/40

6

Ah nee. Want

Jawel.

Ah nee want hij heeft het huwelijk mee gearrangeerd van Boudewijn.

Nee nee dan was Josephine-Charlotte al getrouwd, in 59.

Ah sorry ja ok. Boudewijn toch ook?

Ja hij komt daar de koning is op dat moment ziek, Boudewijn is op dat moment ziek en hij ziet die

dan later, ze wandelen in het park en ze hebben een open gesprek ,beschrijft Suenens. Wat dat wil

zeggen daar hebben we het raden naar maar in dat gesprek valt dan het woord Lourdes en de

koning zegt ja maar ik ben daar geweest, ik ben d aar in cognito geweest, ik ben daar s nachts gaan

bidden bij de grot om God te vragen, om Maria te vragen om het probleem van mijn huwelijk op te

lossen.I of III*** Nu eindelijk heeft die man een probleem he, hij moet trouwen, hij moet ook

trouwen van de regering trouwens. En wie gaat er voor hem een vrouw zoeken, niet zijn ouders he,niet Leopold en Lilian he? Daar is geen koninklijk milieu dat die twee zal willen ontvangen om hun

dochter aan de koning der Belgen uit te huwelijken he.I of III***

(01:19) Waarom niet?

Omdat Leopold en Lilian heel slecht vallen bij de adel he. Dus Boudewijn moet zelf op zoek naar een

vrouw maar dat is natuurlijk niet zo gemakkelijk, hij kan zo maar niet op prospectie gaan zonder heel

hoge verwachtingen te wekken en bovendien was hij erg verlegen, dat kom er dan nog eens bij. En

Suenens zegt dat op dat moment ik ken iemand, dat wordt dan Veronica OBrien. Maar wat zal

Boudewijn aangetrokken hebben, een stuk denk ik wel, Suenens was bijzonder intelligent he. Hijleed, voor zover we zijn boekje mogen geloven, toch wel aan wat ze hermelijnkoorts noemen he.

Hij zal zich ook wel geflatteerd gevoeld hebben dat hij door de koning geraadpleegd werd. En ik

denk ook het feit dat hij bisschop was, hij was weihbisschop he, hij had geen bisdom dan nog eens

professor aan de Katholieke Universiteit van Leuven dan bovendien nog eens vicerector van

diezelfde Katholieke Universiteit. Dat zijn allemaal stempels die in die kringen toch wel

meespelen.III*** Normaal gesproken als je iemand te hulp roept om te zeggen wat zou mijn zoon

best studeren dan zou je misschien naar een PMS gaan zoals het toen heette, of een CLB zoals het

vandaag heet maar je nodigt niet de vicerector van de universiteit uit om daarover aan te geven.

Maar in die kringen is dat eigenlijk normaal, dat is we vragen dat aan degene die het weet, we vragen

het aan de top.

(02:45) En Suenens was ook een warme persoonlijkheid naar het schijnt. Iemand die mensen kon

inpakken?

Suenens was zeker een heel charmante man ja ja, zeker in die eind jaren 50, begin jaren 60. III*

Want dat is wel heel merkwaardig dat Boudewin in dat gesprek met Suenens zijn ziel en zaligheid op

tafel legt zonder reservre. Zegt it is het probleem ik moet, ik woon, er was sprake van een diarchie, ik

woon met mijn ouders nog, mijn ouders moeten verhuizen, ik moet dringend iemand vinden voor een

huwelijk, ik moet monarchie bestendigen, help mij.


7/40

7

Ja maar als we er vanuit gaan dat Boudewijn vroom was en heen vrome katholiek. Suenens is

natuurlijk niet alleen een priester, hij is een bisschop ook nog eens bovendien, dat zijn de mensen bij

wie je als katholiek te rade gaat voor alle mogelijke problemen.

(03:38) Van Roey kon niet omdat die te close was met zijn vader misschien?

Ik denk dat Van Roey serieus verbrand was ja na de Nu Leopold haatte Suenens he dat was ook, zal

ook wel meegespeeld hebben misschien. Maar ik denk ook het feit dat dat volgens Suenens schrijft

die dan een brief aan de koning waarin hij zoiets schrijft als van ik besef nu in welke eenzaamheid

u moet leven, uw functie brengt een enrome eenzaamheid met u mee maar dat geeft u juist de

kans om de genade van God meer te ontvangen. III** Dat zijn dingen als je die vandaag leest dat je

denkt waarover is die man bezig? Dat is ook de moeilijkheid eigenlijk je moet het altijd een beetje

proberen te zien in de tijd waarin het zich echt afspeelt he. Niet zomaar in ja 2013. Het is heel

moeilijk om ons die 60 jaar terug te plaatsen dat is niet zo gemakkelijk natuurlijk.

(04:36) Suenens stond ook bekend om zijn, zoals dat dan heet, mariale verering. Zou dat ook een troefzijn geweest voor hem? Heeft hij daar iets geraakt bij Boudewijn?

Wel als we de progressieve theologen die Suenens hielpen bij het Tweede Vaticaans Concilie mogen

geloven was Suenens niet zo een mariale vereerder integendeel, hij vond en hij zal dat ook op het

Concilie verdedigen dat de kerk veel te lang bezig is geweest met die verering van Maria en veel te

weinig dus met de devotie met de vroomheid (onderbreking)

001_129

Misjoe Verleyen

(onderbreking)

001_130

Misjoe Verleyen

Ja Suenens stond ook bekend om zijn mariale verrering, hij was ook de man die het Marialegioen in

de persoon van Veronica OBrien naar hier heeft gehaald in 48. Misschien heeft hij daar mee ook een

gevoelige plek geraakt bij Boudewijn?

Ja als we de progressieve theologen die Suenens omringen op het Tweede Vaticaans Concilie mogen

geloven was voor hem dat Marialegioen had dat veel minder te maken met Mariaverering dan wel

met leken die zich voor leken inzetten. En wat Maria betreft daar zal hij op het Tweede Vaticaanse

Concilie eigenlijk de stelling verkondigen dat de Katholieke Kerk veel te lang bezig geweest is met de

leer rond Maria, de Mariologie zoals dat heet, en veel te weinig met de laten we zeggen, intellectuele


8/40

8

kant van het geloof, veel te weinig met de Heilige Geest, dat heet dan de pneumatologie. Dat is een

stelling die hij zal verdedigen en die hij ook inderdaad in de kerk zal binnenvoeren. Het moet dus

gedaan zijn met de devotie dat wat dweperige, slijmerige gedoe rond de maagd Maria met alle

liedjes van het wemelt in de mei van blonde kleinen, we moeten nu terug naar de essentie van

dat geloof en het is niet Maria die ons gezonden is door Jezus, het is de Heilige Geest die ons

gezonden is he. En het is via de Heilige Geest dat we terug kunnen naar God. Dat is wat hij

verkondigt en hij wordt daar in gesteund door de progressieve theologen als Rahner en Hans Kng

maar niet die hele mariaverering waar Veronica OBrien voor staat. Dat is niet zijn pakkie -an om

het mooi te zeggen. III*

(01:50) Nochtans hij is degene die Veronica OBrien hier in Belgi heeft gentroduceerd twintig jaar

eerder, hij al ook met haar blijven samenwerken, zij heeft ook geholpen met het huwelijk van

Boudewijn.

Ja maar daar gaat het dus als we Hans Kng mogen geloven, veeleer om het zijn leken,

Marialegioen eigenlijk een heel gezagsgetrouwe organisatie met een militaire structuur, maar het

gaat om leken die zich inzetten voor leken. En dat is wat Suenens aanstaat, zegt Kng, namelijk hij

zal dat ook verdedigen op het Tweede Vaticaans Concilie, het is niet die top van de Kerk, niet de

paus, niet de curie wat de regering is eigenlijk maar het zijn de leken die belangrijk zijn in de kerk

en de top van de kerk moet daar dienstbaar aan zijn.III** En die leken dat zal hij dus ook

verkondigen het is trouwens Hand Kng die die tekst voor hem schrijft:elke leek, elke mens, gij, ik,

wij hebben gaven gekregen dat heet charismes, dat zijn talenten die we hebben gekregen en die

wij gebuiken allemaal. Dat zijn kleine talenten als mensen helpen, grote talenten als leiding geven

of hele grote talenten dan hebben we het over visioenen en spreken in tongen maar dat komt

zelden voor.III** Maar dus heel die idee van de lekenbeweging dat staat Suenens aan, hij zal ook

contacten hebben met de Foccolare, ook een lekenbeweging.

(03:13) Maar kan je even zeggen wie was Veronica OBrien?

Veronica OBrien is een Ierse die zeer vroom is, die in het klooster gaat maar in dat klooster zeggen

ze dat ze beter haar talenten elders kan gebruiken.III**

Wat betekent dat als je na drie weken je biesen moet pakken in een klooster?

Ik denk dat ze een beetje te dweperig was naar de mening van zelfs Ierse katholieke nonnen.III**

En dan sluit ze zich dus aan bij de stichter van het Marialegioen en gaat ze naar Frankrijk. DatMarialegieoen is eigenlijk een beweging die de wereld wil heroveren voor God he via Maria. Want

de wereld seculariseert en zeker in landen waar de regering anti-godsdienst is, Frankrijk

bijvoorbeeld waar ze begint. Daar is het wle heel belangrijk dat we ons met z n allen inzetten om

het land voor Christus te heroveren via de maagd Maria.III***

(04:10) Zij is niet de stichter van het Marialegioen maar ze neemt het volgens de bronnen die wij

hebben gesproken, neemt zij het over van Frank Duff, de eigenlijke stichter. Zij is de sterke

persoonlijkheid, zij verovert de wereld vooral de Angelsaksische wereld namens het Marialegioen. Het

is echt een heel sterke vrouw.


9/40

9

Ja dat kan je niet ontkennen he ookal kunnen we a-haar dweperig vindne of overdreven vroom ze

moet toch iets gehad hebben of je maakt die carrire niet. Dat kan niet he.

En wat was haar power? Kan u die eens beschrijven van wat u is overgeleverd?

Ik denk dat haar kracht er vooral inzat dat ze overal hetzelfde bleef. Dus dat ze gewone mensen ofde koning aansprak op juist dezelfde manier en dat maakt over het algemeen zeer grote indruk III**

en ik denk ook dat zij dat echt meende, dat ze dat niet deed voor eigen gewin of dat ze dat echt

allemaal meende. Dat is ook iemand ja uit de jaren 30, uit een zeer traditioneel gezagsgetrouw,

katholiek idee. Want wat Suenens daar verkondigt op het Vaticaans Concilie dat is niet wat het

Marialegioen verkondigt he.

(05:22) Maar Suenens is in 48 wel als een blok voor haar gevallen?

Ja maar ze zal echt wel iets gehad hebben denk ik. Ze zal een, ik denk ook dat dat zat in die eind jaren

40, begin jaren 50, de wereld seculariseerde, het geloof vermindert we moeten daar iets aan doen.Ze zijn dat nu nog aan het proberen overigens, dat is niet veranderd.

Maar ze hebben wel 50 jaar samengewerkt he. Suenens en OBrien, 50 jaar.

Ja ja het is op het eerste gezicht niet te verklaren dat een Ierse dame met een Mariolatrie zo en

een slimme professor in de filosofie, in de tomistische filosofie dat die zo goed met mekaar

overweg kunnen. Maar ik denk dat Suenens ook wel enigszins gevoelig was voor de vleierij die zij,

als we het boekje van Suenens mogen geloven, toch wel ook tentoon kon spreiden vanIII***

(06:15) Wat zei ze dan bijvoorbeeld?

Wel als iemand heel de tijd zit te zeggen dat je toch een buitengewone persoonlijkheid bent met

geweldige genade die God u gegeven heeft, erger vleien kan je toch niet denk ik?

Zij had Suenens ook nodig he om de wereld te veroveren?

En zij had zeker Suenens nodig om de wereld te veroveren ja. III***

Waarom had zij hem nodig?

Ja omdat zij hier geen statuut had. Voor zover ik mij herinner het Marialegioen toen ik een kind was

dat waren wat oudere dames in het wit gekleed die met een lichtblauw lint om in de processieliepen. Dat is niet meteen de meeste wervende groep maar als zij natuurlijk steun kreeg van een

bisschop en d at werd in alle parochies ene beetje aangemoedigd dan groeide die groep wel zeer

snel.

(06:59) Heeft de topintellectueel Suenens, heeft die bij jouw weten, nooit voorbehoud gemaakt bij

een vrouw die in tongen sprak, die visioenen zag, die met engelen sprak?

Niet als het, niet zoals het uit zijn boek blijkt niet nee nee.

Want dat zei zij he van ze beweerde


10/40

10

Ze zag visioenen he, ze hoorde stemmen en Nu ja dat zijn ook mensen die zeggen ik heb

gedroomd vannacht en het komt uit he.

Ja maar u zegt dat met een zeker ernst, dat verbaast mij want

Wel ik aarzel altijd om verschrikkelijk te beginnen lachen met dergelijke mensen. Dat is heelgemakkelijk om daar te zeggen ja een kwezel maar je kan niet ontkennen, ik blijf dat herhalen, je

kan geen ster maken als die ster geen talent heeft. En zij was binnen die katholieke wereld zeker

een ster.III*** Met hele rare trekken vind ik he. Ze was altijd in het groen gekleed, groen was dan

de kleur van Ierland waar eigenlijk wij zijn allen gekerstend vanuit Ierland. I* Ze moet toch een

talent hebben gehad om mensen op een of andere manier te enthousiasmeren, het kan niet anders.

En daarom wil ik niet meteen lachen met die mensen, nee ik beodle het is heel makkelijk om te

lachen met de vroomheid of de kwezelarij of weet ik wat. Maar daar moet toch ergens een logische

verklaring zijn voor die carrire die zij heeft.

(08:25) Die is er zeker. Ik denk dat zij enfin dat is ook het verhaal van Guido Heirbout wat hij ons heeftverteld, dat zij, ik denk bij haar entree in Belgi, een aantal roerige studenten in Luik is gaan

toespreken, het bastion van de Waalse socialisten, aan de Luikse Universiteit, die studenten in

bedwang kon houden gewoon met wie zij was. Dus zij moet ongetwijfeld oratorisch talent hebben

gehad maar

En een zeker charisma he, dus dat is een talent.

Maar tegelijk iemand die zogezegd met engelen spreekt, sorry maar die kan je toch niet au srieux

nemen?

Nee tenzij dat je zelf heel gelovig bent natuurlijk he. Dat is een ik ben niet zo gelovig dat ik denk datGod mij een heilige stuurt en dat engelen tot mij spreken. Maar er zijn genoeg voorbeelden van

mensen die het wel geloven he. Die wel geloven in engelbewaarders enzovoorts, enzoverder.

(09:25)Maar denk je dat Suenens een onderscheid moet kunnen gemaakt hebben van kijk, laten we

zeggen, hier die vrouw heeft kracht, die heeft charisme, die heeft een wervende kracht die ik kan

gebruiken en ja die flauwekul die neem ik er dan maar bij?

Ik weet het niet zo goed ken ik uiteraard Suenens niet maar ik kan mij best voorstellen dat hij in die

onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog dus een aantal bewegingen zag van leken he. Hij had ook

contacten met de katholieke actie die dan weer een heel conservatieve groep was. Ik denk datiedereen die eigenlijk volgens hem meestapte in die idee van leken zijn belangrijk, het zijn del eken

ook die de wereld zullen redden, bij wijze van spreken.

(10:10) Maar je kan er niet omheen dat hij een gepriviligieerde relatie had met Veronica OBrien. Hij

stuurt Boudewijn ook naar OBrien als die moet

Ja maar hij had ook een gepriviligieerde relatie met Chiara Lubich van de Foccolare. Dat zijn

allemaal dezelfde bewegingen, bij wijze van spreken he. Mensen die bij mekaar zitten om te

bidden en die vast geloven dat ja het heil van de wereld van hen afhangt III** en daar ook alles

voor willen doen. Dat zal hem wel aangestaan hebben, ook de kerk was uiteindelijk zijn fonds de

commerce he. Dat is een


11/40

11

(10:48) Ja.

En heel slimme mensen kunnen dus ook heel ja irrationeelzijn op sommige vlakken, het een sluit het

andere niet uit he. Intelligentie en rationeel zijn geen synoniemen he. Dat is een

Nee het enige wat ik denk misschien is het een strategie geweest van Suenens om gewoon datcharisma en die kracht te gebruiken

In 48 lijkt me dat allez al vroeg dan zou hij bijzonder sluw moeten geweest zijn, zou een geweldige

carrireplanner moeten geweest zijn. Ik denk dat dat achteraf wel komt, als hij ziet hoe die

lekenbewegingen toch wel wat aanslaan overal, dat dan dat die die wel kan gebruiken.

Ja waarom stuurt hij Boudewijn naar OBrien? Als Boudewijn aan een vrouw moet zien te raken

waarom moet OBrien dat oplossen?

Ja hij kan moeilijk zelf gaan he, hij kan moeilijk zelf naar Spanje gaan.

Waarom niet?

Maar hij schrijft wel aan de nuntius daar he om te zeggen ik stuur u iemand.

Dus hij brengt die twee met elkaar in contact, Boudewijn en OBrien eerste ontmoeting vindtplaats

001_131

Misjoe Verleyen

duurt gelijk 5 uur dus ja daar gebeurt wel iets. Wat gebeurt daar denk je tussen de jonge Boudewijn

die in nood is en OBrien?

Wel je zegt zelf net dat ze dus een bende roerige studenten in toom kon houden dan zal ze zeker

koning Boudewijn wel hebben kunnen toespreken. En ik denk dat die man inderdaad ook behoefte

had aan iemand die hij echt vertrouwen. Hij is heel eenzaam he. III*

Waarom?

Wel zijn vader en prinses Lilian ja dat gaat niet goed niet meer he. Want hij heeft eigenlijk de troon

van zijn vader afgepakt. De Belgische adel en ook de Europese voor een groot deel die houden hele

erg afstand omwille van prinses Lilian en omwille ook van, laten we zeggen, vreemde houding van

Leopold III gedurende de oorlog. De rest van de familie, prins Karel weinig pret, dan koningin

Elizabeth die daar ook nog ergens rondhangt, toch op zijn minst een dubbelzinnige houding. Hij

heeft geen vrienden he die man. Hij is nooit naar school geweest, de enige vrienden die hij heeft

zijn uit de tijd van de scouts maar dat zijn allemaal twintigers die op dat momment aan het

studeren zijn. Hij is dus verschrikkelijk jong als die koning wordt he. Veel jonger dan een twintigervandaag zou zijn. I***


12/40

12

Hij is echt alleen op de wereld.

Ik denk dat die alleen op de wereld is op dat moment, dat staat wel vast.

(onderbreking)

001_132

Misjoe Verleyen

even onderbreken ga ik even twee dingen terugnemen die we hoe dan oo k aan het eidne van het

gesprek zouden hernomen hebben. Kan je nog eens even kort vertellen hoe die eerste ontmoeting isverlopen met Suenens. Tussen Boudewijn en Suenens, die wandeling?

Wel gebaseerd op het boek van Suenens wordt Suenens naar het paleis geroepen om raad te geven

bij de studiekeuze van een van de koninklijke kinderen. Normaal gesproken moet dat prins Alexander

zijn. Op dat moment is Boudewijn ziek en op dat moment ziet hij de koning nog niet. Maar die zal

hem achteraf wel vragen om terug te komen. En dan gaan ze samen wandelen in het park, wat op

zich al een bewijs van vertrouwen is en ontspint zich daar een gesprek dat we niet kennen, maar

Suenens schrijft hem achteraf een brief en er staat dan in die brief van ik heb mij nu gerealiseerd

hoe eenzaam u bent. U moet toch zo oppassen met wat u zegt want alles wordt verkeerd

begrepen. Maar die eenzaamheid geeft u ook de kans om een wijs oordeel te vellen en dat is tocheen genade die God u geeft. Dat is toch wel een verschrikkelijke vleiende toespraak.III**

Geschreven volgens Suenens uiteraard en in dat gesprek komt het woord Lourdes. Suenens zegt dat

die niet meer weet hoe hij hij daar op komt en de koning antwoordt ah maar ik ben net in Lourdes

geweest, ik ben daar in cognito geweest en ik heb s nachts bij de grot gebeden opdat Maria het

probleem van mijn huwelijk zou oplossen. Dat is wat de koning zegt. En daarop zegt Suenens dan

maar ik ken iemand die dat probleem kan oplossen en dat is dan Veronica OBrien.III**

(01:56) Heel goed. Nog even de twee personages tegen mekaar afzetten. Boudewijn niet veel

gestudeerd

Niet.

en Suenens daarentegen Kan u die twee eens even kort schetsen ook en wat u zei van baudruche,

dat was perfect.

Dus koning Boudewijn is eigenlijk nooit naar school geweest, daar is eerste een soort

prinsjesschool, een soort privklasje, dan als hij 10 is gaan ze op vlucht dan zal er ook niet veel

lessen geweest zijn. Als ze terugkomen zijn ze in Ciergnon waar ze weer zon privklasje hebben,

dan gaan ze naar, worden ze naar Duitsland afgevoerd volgens prinses Lilian geeft de koning daar

les en zij ook. Wat niveau van die lessen was weten we niet maar we weten wel als de familie dan

in Zwitserland zit dat Boudewijn een tijdje naar een college gaat in Genve en daar noemen ze hem

baudruche, stomkop.I** Dus het niveau van zijn opleiding is zeker niet groot. En op zijn twintigste


13/40

13

wordt die koninklijke prins zonder enige opleiding he. De man heeft nooit ergens een diploma

gehaald bij wijze van spreken. Nu diploma op zich wil niet zeggen dat jij heel verstandig bent of dat je

veel weet maar het is wel zo in zijn leven dat hij altidj een hekel heeft gehad aan mensen met

diplomas. Hij haatte eigenlijk intellectuelen.I of III of IV***

(03:24) Tenzij Suenens?

Tenzij Suenens, maar Suenens is voor hem veel eerder een priester dan een intellectueel. Het gaat

om zijn omgeving die, hij wordt eigenlijk omringd door mensen die gestudeerd hebben, die

opleiding hebben gehad, die expert zijn op bepaalde gebieden. En hij niet, zelfs niet als militair he.

Hij is hoofd van het leger maar hij heeft nooit militaire dienst gedaan, hij heeft geen enkel

opleiding en hij was daardoor toch wel erg gefrustreerd.I*** Daar zijn twee getuigenissen,

sommige zeggen dat hij ontzettend uitvloog als iemand een Latijns woord gebruikte, andere

zeggen dat hij dan weemoedig glimlachte en zei ik ben geen krak, ergens daar tussen zal het wel

liggen.I*** Maar Suenens is voor hem denk ik in de eerste plaats een priester. En een priester is

voor een gelovige, katholiek als Boudewijn, is iemand aan wie je je toevertrouwde, voor wie je je hart

openstelt en dat zal Suenens wel erg gevleid hebben ook.

(04:31)Wie was Boudewijn voor Suenens?

De koning. De koning der Belgen. Ja.

Ook een opportuniteit om het in mooi Nederlands te zeggen?

Ik weet niet of Suenens zo carrireplanmatig dacht maar het was toch wel een grote eer om met de

koning in het park te wandelen en die koning die dan zegt ik heb een probleem, ik wil een vrouw

zoeken kan je me daar bij helpen? Als Suenens schrijft achteraf, welke eenzaamheid dan moet daartoch over gesproken zijn?

Ja die eenzaamheid hebt u daarnet prachtig beschreven maar alles verloopt wel top secret misschien

ook wel door de eenzaamheid van de koning of omdat het top secret moet blijven maar niemand is op

de hoogte tenzij Suenens en OBrienvan demarche van de koning.

Ja maar het is natuurlijk ook zo, daar moeten we eerlijk in zijn, dat is nu ten top gedreven in Engeland

maar het huwelijk van een prins of een prinses dat lokt altijd alle mogelijk nieuwtjes uit. Ook de

verloving van prins Filip is top secret verlopen he. Daar waren een aantal mensen van op de hoogte

maar de pers was bijvoorbeeld niet op de hoogte.

(05:36) Goed maar dat de pers niet op de hoogte is tot daar aan toe maar de entourage, koningin euh

koning, dus Lilian en Leopold waren absoluut niet op de hoogte en not pleased ook niet. Maar ik denk

dat als jij het hebt gezegd in het begin van het gesprek Josephine-Charlotte wist het maar zij zal dan

ongeveer de enige geweest zijn zeker?

Dus ik denk ook, het is een heel wonderlijk verhaal maar ik denkd at het klopt. De dus De Staercke

die secretaris is van prins Karel die komt in aanmerking voor een topplaats bij de NAVO en hij

wordt dus bij de koning ontvangen. Maar Boudewijn is heel stuurs want De Staercke is uiteindelijk

de man van prins Karel en dus tegen mijn zeer vereerde vader zoals hij Leopold altijd noemt. En

dan wordt het De Staercke teveel en die zegt en nu ga je een keer goed moeten luisteren, wat jij


14/40

14

denkt is niet gebeurd, Karel heeft niet de troon geusurpeerd hij heeft die gered: il a sauv les

meubles, zegt hem. Zonder Karel was er geen monarchie niet meer en getuigen zeggen dat

Boudewijn drie dagen uit zijn lood was door het verhaal van De Staercke, dat is 53. Vanaf 55 zijn

er allerlei geruchten over Leopold die verhoudingen heeft met andere vrouwen, voor een vrome

man als Boudewijn en die wordt daar van op de hoogte gebracht want Leopold III wordt natuurlijk

nog altijd beschermd maar de beschermers weten perfect waar die naartoe gaat. Hij zal

langzamerhand toch zijn beginnen beseffen dat mijn auguste-pre helemaal niet zo auguste-pre

was. Dus die man moet hoe langer hoe eenzamer geworden zijn. Hij had geen vader aan wie hij

raad kon vragen he. Iemand du metier zoals hij het zelf schrijft. Hij had geen moeder, hij had enkel

zijn oudste zus en er was dan de jongere Albert natuurlijk. Maar verder op wie kon die rekenen?

Hij was al wantrouwig ten opzichte van alle ministers. Door de ervaring van zijn vader, hij stond

wantrouwig tegenover ministers, hij stond wantrouwig tegen overintellectuelen. Hij had geen

familie waar hij op beroep kon doen, hij had nauwelijks vrienden. Bij wie moest die man te rade

gaan om een bruid te vinden? Hij kon moeilijk zelf brieven schrijven he van naar zijn collegas

koning en heeft u daar geen dochter voor mij? Zoiets verloopt altijd tamelijk discreet. I***

(08:17) Hij had ook een probleem he met vrouwen, laten we wel wezen. Nee?

Wat dat ze discreet zijn of moeten zijn?

Nee nee dat Boudewijn een probleem had met vrouwen.

Dat weet ik niet, echt niet.

Dat wordt gesuggereerd.

Hij had zeker, hij, de hele gelijkheid tussen mannen en vrouwen dat was niet aan hem besteed, dat isduidelijk.

Maar ik heb het niet over gelijkheid, ik heb het over, er zijn mensen die ook twijfelen aan zijn, die

zeggen van misschien was hij wel homoseksueel?

Dat zijn assumpties die ik nooit maak over niemand omdat dat het dan zo precies is van oh oh oh wat

is hij slecht.

(08:49) Nee dat is het helemaal niet maar misschien is dat ook wel een verklaring voor het feit dat hij

op zijn 30ste

om ja zijn toevlucht tot een priester moet zoeken om een vrouw te vinden. Geef toe dat is

toch een beetje raar, op zijn 30e?

Ik weet niet of dat dat zo raar is eerlijk gezegd. Ik probeer mij altijd een beetje in te beelden, ik was

toen maar twaalf jaar he toen ze trouwden dus het is niet echt een tijd die ik gekend heb maar ik

herinner mij dus wel verhalen van mijn ouders die meer van de tijd van koning Boudewijn waren dan

ik alleszins. Dat zeker in rijke kringen vaak de pastoor werd geraadpleegd over een mogelijke bruid.

Dat dat niet zo uitzonderlijk was. Dat de pastoor ook vaak zijn zegen gaf daarover. In sommige

gevallen, het heeft nu met hier niets te maken, maar de stiefvader van mijn man was een kind van

een man die al 60 was, dat waren 3 vrijgezellen en de pastoor is daar gekomen heeft gezegd kijk jullie

hebben de molen hier, iemand moet die erven dus iemand van jullie moet trouwen. Die hebben


15/40

15

strootje getrokken degene die verloren is getrouwd met een oude jonge dochter uit de parochie door

de pastoor uitgebracht.

Hiep hiep hoera.

En dat is de tijd van koning Boudewijn dus.

(10:12) Mooi verhaal. Maar hij ontmoet dan op advies van Suenens Veronica OBrien, dat gesprek, we

hebben het er al even kort over gehad, duurt 5 uur. Weet, zijn er enige dingen van uitgelekt waardoor

wij kunnen weten waarover dat gesprek is gegaan 5 uur lang?

Nee nee maar ik kan mij wel voorstellen dat die twee... Allez dat Veronica OBrien toch wel eengrote

indruk op hem gemaakt heeft. Als hij haar vraagt van ga nu voor mij een vrouw zoeken, liefst in

Spanje.

Waarom Spanje?

Omdat Spanje zeer katholiek is natuurlijk he. III* (samen met vorige quote)

Dat is het he. Hij zoekt een vrouw op basis van zijn religieuze overtuiging.

Ja ze moet katholiek zijn. En dat is weer zoiets wat moeilijk is met de geschiedenis, op dat moment

is Franco aan de macht maar vergeet niet Franco is op dat moment een hele goeie he binnen de

katholieke wereld. Dat is de man die de communisten heeft verslagen he.III** Nu weten wij wel

beter maar op dat moment was dat een hele goeie he. En Spanje dat was een deftig katholiek land.

En hij had ook niet zoveel keuze niet meer, daar waren niet zoveel vorstenhuizen niet meer he. Na de

Eerste en de Tweede Wereldoorlog was er nogal veel werkloosheid onder de koningen gekomen he.

(11:34) De band met Franco is altijd hecht geweest he. De koninklijke familie is ook opgevangen in

Spanje tijden sde oorlog, zeer goed ontvangen, onder supervisie van Franco himself dus dat was, laten

we zeggen, van nature uit een band met dat koningshuis.

Ja. Ja Leopold III had aan Franco gevraagd van zijn kinderen op te vangen. En om te bemiddelen bij

de Duitsers om zijn fortuin terug te krijgen. III*

Ah dat wist ik niet.

Dus zijn geld was met dat geld van de Nationale Bank naar Frankrijk gebracht. Van Franrkijk een deel

naar of bijna volledig naar Afrika. Als dan de Vichy-regering komt, komt dat geld in handen van de

Duitsers. Het geld van de Nationale Bank dat ze dan hersmolten hebben en ander zegels ingezet.

Maar Leopold vraagt dus aan Franco om te bemiddelen om zijn kinderen terug te brengen want die

moeten natuurlijk via Frankrijk dat bezet is terug en om zijn fortuin dat in, ergens in Afrika zit, ook

terug te bezorgen. Dat is ook gebeurd.

Ach zo.

001_133


16/40

16

Misjoe Verleyen

men zegt nog min nog meer later over OBrien en dus ik denk dat dat al na de eerste, tweede of de

derde ontmoeting is dat hij haar beschouwt als een heilige.

Ja en als een engelbewaarder schrijft hij ook ja.

Kan u het in een zin zeggen van Want mijn vragen worden weggeknipt.

Hij schrijft ook ergens ik dank u God dat u mij Fabiola als mijn vrouw hebt gegeven en Veronica als

mijn engelbewaarder. Zij is de bewaakster van zijn geweten he.III**Dat is hem.

Ze zal dat voor de rest van zijn dagen zijn.

Ja.

Vond hij ook al, citaat van Guido Heirbout ook al beseft hij dat ze soms een beetje raar doet, hij zal

zich altijd schatplichtig voelen tegenover haar omdat zij hem een vrouw heeft gegeven met wie hij het

ontzettend goed kan vinden.

Ja.

(00:50) Dus vandaar die 30,33 jaar invloed van OBrienop zijn leven?

Ja en van Suenens ook he. Zij met zn tween hebben een vrouw voor hem gevonden waar hij heel

gelukkig mee was. Die ook heel erg gelukkig met hem was blijkbaar en die ook een soort

moederrol vervult ten opzichte van hem en niet alleen ten opzichte van hem. Elke journalist die

met de koning op reis ging, wist dat je niet mocht kuchen of ze kwam prompt met medicijnen

aandraven he. Dus ze had een soort moederlijkheid over zich waar hij zeker mee van genoot. III*

Het was uiteindelijk een triestig leven dat die man heeft gehad he tot hij met haar trouwde. Is geen

leuk leven.

(01:33)Ze was ook verpleegster denk ik he.

Zij heeft inderdaad een verpleegstercursus gevolgd. Ze had ook een huwelijkscursus gevolgd.

Is het waar? Ah dat wist ik niet.

Maar niet voor hem, tevoren al. Er moet ergens een verloving geweest zijn maar die is dan

afgesprongen.

Was niet serieus genoeg de man geloof ik he?

Ja daar zijn, een ander verhaal is dat de man wist dat zij geen kinderen kon krijgen. Dat zou de

moeder van Fabiola ook aan Leopold en Lilian hebben gezegd. Waarop Suenens die er dus bij was

antwoordde: God zal daar wel voor zorgen. Het vertrouwen in God was zeer groot.III*

(02:12) Hij spreekt in de voorwaardelijke wijs. Zou.

Zal daar wel voor zorgen


17/40

17

Ja ja maar er zou een brief geweest zijn, is die brief er geweest of niet wat denk jij? Of die brief of die

boodschap aan

Die is er geweest dat verteld de perschef van Boudewijn zelf ja. De Valkeneer die vertelt dat.

Wat, kan je die zin

Dus De Valkeneer vertelt dat de moeder van Fabiola zegt ik ben wel niet zeker dat mijn dochter

kinderen kan krijgen. Waarop Lilian dan toch begint te zeggen, ja dat is dan toch geen goeie vrouw

en waarop Suenens antwoordt: God zal er wel voor zorgen. III***

Dat is toch onwaarschijnlijk, stel dat het inderdaad klopt dat verhaal en ik heb alle reden om, de

geschiedenis heeft uitgewezen dat het klopt. Waarom nemen Suenens en co en Boudewijn dat risico

om te trouwen met een vrouw die haar eerste taak is voor een opvolger te zorgen? En ze weten dat

dat een risico vormt dat het misschien niet gaat lukken met haar en toch zal hij met haar trouwen?

Ja, God zal er voor zorgen he. Het vertoruwen op God, je kan dezelfde vraag stellen over zijn doodhe. Waarom was daar geen dokter aanwezig? Volgens Suenens ook al weer om hun groot

vertrouwen in God.

(03:40) Senelle heeft ons nog gesproken die zij net een paar weken voor zijn dood, die zij van ja hij

was heel nochalant met medicijnen dat is het geweest, heb ik vernomen.

Hij deelde ze ook overal uit he.

Wat deelde hij uit?

Boudewijn?

Wat deed die?

Hij beschrijft dat zelf in dat boekje van Suenens dat hij hoort dat Veronica OBrien griep heeft en hij

brengt de overschot van zijn medicijnen naar Veronica OBrien. Dus je moest echt oppassen op die

koninklijke reizen of je kreeg pillen toegestopt he. En gezien dat het n pilletje was, wist je zelfs niet

wat het was.

Ja. (04:20)Nog even naar die keuze voor Fabiola. Ze was, als je de het getuigenis van Suenens mag

geloven, ze was de tweede Spaanse die is aangezocht, de eerste heeft discreet te kennen gegeven dat

zij niet inging op het voorstel. De tweede was Fabiola. Maar die heeft en dat is ons bevestigd door

Paula dHondt heeft lang getwijfeld of ze het wel zou doen, ook omdat ze twijfelde aan die rare vrouw

die bij haar binnenkwam en die zei dat zij een visioen had gehad of een droom had gehad van wat er

zich in de kamer van Fabiola zou bevinden en bevond er zich ook. Dus zij hechtte een soort van

voorspellende waarde aan haar droom en Fabiola moet daardoor toch zijn gaan twijfelen aan de

geestelijke vermogens van Veronica OBrien.

Ja ze dacht dat ze letterlijk krankzinnig was he. Maar natuurlijk nog iets waarom Fabiola wel eens

kan getwijfeld hebben, de strapatsen van Leopold III werden hier wel niet in de pers opgenomen

maar die zaten bijvoorbeeld wel in de buitenlandse pers. Er is zelfs een apart nummer van Paris

Match voor de Belgische markt omdat in de Franse editie een heleboel verhalen stonden voer de

verhoudingen die Leopold III had. Dus ze kende een beetje over de familie waarin ze ging


18/40

18

terechtkomen. Ze kende waarschijnlijk ook de roddel die er op dat moment de ronde deed over de

verhouding tussen Boudewijn en Lilian. Het is niet meteen de familie die je zelf zou kiezen om in te

trouwen.I ***

(05:54) Ze kende de reputatie van Leopold III, ze kende e roddel over Lilian en danw as er die rare

vrouw OBrien.

Ja die dus komt zeggen ik heb een visioen van God. En Fabiola heeft dus gezegd je bent gek en is

weggaan. En het is dan de nuntius die haar heeft kunnen overtuigen dat dit geen misschien wel

een krankzinnige vrouw was, maar geen krankzinnig plan. Dan heeft ze toegestemd om Boudewijn

te ontmoeten bij OBrien thuis.III*** Wat er weer eens op wijst dat dit in alle discretie moest

gebeuren want als Boudewijn die in het paleis zou ontvangen hebben dat zou een gerucht dat

meteen zou beginnen de ronde doen.

(06:41) Het was, het klopt wat je zegt, het was inde Zwitserlandstraat in Brussel blijkbaar dat zij

mekaar even vrij kort niet zo geweldig lang hebben ontmoet. Maar Fabiola was vooral bang, citaatvan Cardon de Lichtbuer die lange tijd voor Fabiola heeft gewerkt, was heel bang dat het een hoax

zou zijn, dat ze in de val zou lopen. Ze is tot ja tot het laatste moment heeft ze getwijfeld aan de

oprechtheid van OBrien.

Ja volgens alle getuigen ook is Boudewijn, was Boudewijn veel vromer en devoter dan Fabiola ooit

is geweest. Als er van de twee een kwezel was dan was het Boudewijn en niet Fabiola. III of iV ***

Niet de ultramontaanse Spaanse katholiek?

Nee.

Ah nee, ah ik dacht dat die mekaar, dat die ongeveer samen op hetzelfde niveau zaten?

Mij werd verteld hij liep altijd voorop en zij volgde.

(07:39) Maar ze hebben mekaar eerst ontmoet in de Zwitserlandstraat in Brussel, ik weet niet meer

juist wanneer het was, maar niet zo gek veel later ontmoeten ze elkaar in Lourdes.

Ze zijn eerst nog, op uitnodigin van Josephine-Charlotte in een skioord geweest, Courchevel waar

Josephine-Charlotte op vakantie was en waar Boudewijn dus ging skin en waar zij ook aanwezig

was. III*

Staat niet in het boekje van Suenens.

Nee dat staat in een boekje Koningin in het wit door twee Franse journalisten waar iedereen zeker

van is dat de koningin daar heeft aan meegewerkt.

Ah ja en hoe lang hebben ze mekaar dan ontmoet? Was dat even kort?

Dat zal een week of zoiets, een week of twee.

Ah dus het was niet de tweede keer dat ze elkaar zagen?

Lourdes komt er dan bij. En dat is op zich heel bizar die zitten samen in de auto een rozenkrans te

bidden enzo. Maar wij hebben daar natuurlijk enkel de stem van Boudewijn over. Een bijna


19/40

19

jubelend verslag over hoe zij elkaar daar ontmoette en leren kennen en hoe zij elkaar vragen

stellen en minder op het antwoord letten dan wel op de reactie zo. We hebbend aar geen verslag

van Fabiola over, we hebben enkel zijn verslag he, bijna jubelend verslag met allez absurde dingen

in he. Op moment dan spreken ze af dat op 21 juli zal de verloving bekend gemaakt worden maar

Congo komt daar tussen en dan dankt hij God dat hij eigenlijk op de proef wordt gesteld ondanks

zijn grote liefde voor Fabiola II of III* he. Dus op dat moment vind ik dat het boekje, dat staat in het

boekje dat Suenens over hem gepubliceerd heeft, vanaf dat moment begint het toch snel te

devigneren wat die man aan het schrijven is over zichzelf en over zijn liefde. Ik vind dat heel bizar.

Ja het is heel merkwaardig als je ziet het zijn authentiek.

001_134

Misjoe Verleyen

geciteerd wordt dus het zijn vel degelijk de woorden van Boudewijn. Er is nooit van uit het paleis

bericht gekomen dat het niet zou kloppen. En als je dan kijkt op welk moment hij zulke dingen zegt,

dat is bijna waanzinnig. 30 juni wordt Congo onafhankelijk, er is die beriuchte speech van Lumumba

die hem tot grote woede inspireert dan gaat hij naar Lourdes waar hij in het bijzijn van Maria zich

verloofd met Fabiola en dan ik denk 9 juli is er de Katangeze secessie dus. Op moment dat hij eigenlijk

al zijn rationele vermogens nodig heeft, ja wordt hij verliefd daar kan hij niet aan doen maar ja gaater nog eens, ja gaat er nog eens een stap verder en als je die geschriften leest dan denk je aan iemand

met religieuze zinsverbijstering. Het is moeilijk anders te zeggen.

Ja het is, heel vaak lijkt het erop dat die, wat op zich niet slecht is, een enorme scheiding maakt

tussen, laten we zeggen, zijn professioneel leven zijn functie als koning en zijn fucntie als

privpersoonII of III * en ik vrees dat dat ook zo is want uiteindelijk zal hij op het, bij de

abortuskwestie zal hij kiezen voor zichzelf als privpersoon he en niet zoals de Engelsen zeggen: De

kroon is groter dan het hoofd. Het is de kroon die telt en niet de persoon.III*** Eigenlijk heel dat

boekje door lijkt dat dat hij zon soort beroep heeft bij wijze van spreken dat die afzet op het

moment dat die thuiskomt. En dat het ene met het andere niets te maken heeft.

(01:44) Een dubbele persoonlijkheid?

Dat is misschien wat scherp gezet, een dubbele persoonlijkheid is dan een beetje scherp gezegd. Er

zijn nog mensen die dat kunnen he. Grote scheiding tussen uw privleven en uw professioneel leven.

Je kan ook, ja een naaste medewerker van Boudewijn heeft mij gezegd: dubbelleven.

Dat zeker ja ja.

Waarom zeker wel een dubbelleven?


20/40

20

Als uit dat boekje blijkt dat die als die niet kan slapen s nachts omdat hij met politieke problemen

zit dan gaat die s nachts bidden in de kapel maar hij bid dan niet voor een oplossing wat je dan

eventueel zou verwachten. Hij blijft dan, schrijft hij, urenlang onbeweeglijk zitten om ja de Heilige

Geest eigenlijk te laten neerdalen en dan oontdekt hij de dorheid van de eenzaamheid in het

geloof zo.III of IV *** Dat is toch, nu ik vind ook dat dat die man iets heel kinderlijks had. Ook in zijn

geloof. En ook dat is iets van de tijd waarin hij geboren is he. Ik herinner me dat men na het Tweede

Vaticaans Concilie zei in plaats van het christenmens is het kruisteken dat men zei het teken van de

christen mens is het vraagteken en dat is aan Boudewijn nooit besteed geweest. Aan veel mensen

van zijn generatie niet besteed geweest he. Tevoren was het veel gemakkelijker he, het waren de

priester of de bisschoppen, de kardinalen, de paus die zeiden zo dat is goed, dat is slecht en je had er

maar aan te houden al was het maar voor de schijn. Maar je had je daar aan te houden maar als je

dan zegt zoals kardinaal Rtzinger zegt op het Tweede Vaticaans Concilie: uiteindelijk is het de mens

met zijn geweten die de norm is. Dat is verdorie veel moeilijker je hebt je op niemand meer te

beroepen, ik ben alleen en ik alleen neem die beslissingen in overleg met mijn geweten, met, is veel

moeilijker dan de pastoor die zegt je moet dat doen. Het is een eenvoudig geloof, dat geloof van dejaren 50, het is ook een heel gemakkelijk geloof.

(04:10) Je hebt enerzijds Boudewijn en dan heb je die, laten we zeggen, duo Suenens/OBrien kan je

derollen van die drie eens omschrijven? Hoe functioneren die drie?

Als ze met zn drien waren dan denk ik dat Veronica OBrien een soort moederfiguur wordt, een

troostende, wat zeker vleiende vrouw. En Suenens is voor Boudewijn denk ik een soort moreel

baken. Een priester die het allemaal goed weet. Een priester die hem ook vleit he. III* Welke

eenzaamheid enzovoort. En ik zal u mijn boekje sturen en ik zou heel graag hebben dat u daar mijn

eerlijke mening over geeft, dat duurt dan zeventien lijnen in het Frans om dat te zeggen. Je voelt aan

dat boekje van Suenens dat hij dus heel erg gevleid is door die bijna, door die echt persoonlijke band

met de koning. Je kan dat ook op filmbeelden uit die tijd zien. Als die twee samen zijn zijn die echt

heel vrolijk aan het lachen, die voelen zich duidelijk heel goed bij mekaar. En voor de wat stuurse

Suenens was dat toch opvallend dat die lachte. Dan moet je ook bedenken dat dit drie samen

doormaken wat voor dat koninklijke echtpaar toch wel heel erg was. Dat is namelijk vijf keer in

verwachting, vijf keer hoop, vijf keer miskraam en dan definitief het oordeel van er komen geen

kinderen door meer ook omdat Fabiola al wat ouder is natuurlijk. Dat is denk ik voro die twee heel

zwaar geweest ook omdat het meteen in het publiek komt he. III* Aangekondigd een blijde

gebeurtenis op het paleis en enkele maanden later moet men zeggen het is niet waar. Het wordt

publiek he, het leed zal zo al groot genoeg geweest zijn maar dan wordt het nog eens in de krantenen de tijdschriften en de radio nog eens extra in de verf gezet he. En daar zullen die drie en Fabiola

uiteraard ook wel een veel hechtere band door gekregen hebben, kan ik me voorstellen.

Dat is ook de algemene perceptie van de meeste menen die het een beetje hebben gevolgd. Het

geloof van Boudewijn heeft zich ook verdiept door toedoen van het drama van zijn kinderloosheid.

Ja ik kan me dat best voorstellen ja. Ik denk dat, dat is voor veel echtparen zwaar uiteraard. En is zijn

geval is er dan ook geen troonopvolger he. Bovendien bij zijn jongere broer zijn er makkelijk drie

kinderen gekomen en wat ziet hij daar dat is dat Albert ondertussen wel een verhouding heeft met

iemand anders, waar nog eens een kind uitkomt.III*** Want dat wist Boudewijn uiteraard ook dat


21/40

21

dat aan het gebeuren was. Ik bedoel de kroonprins kan niet zo maar, men zij wel hij verdwijnt in de

natuur maar die werd beschermd, die was niet alleen he.

(07:17)Was Delphine een probleem voor Boudewijn ook?

Dat denk ik wel.

In welk opzicht? Moest verborgen blijven?

Ja in elk geval ja. Het was trouwens een publiek geheim he. Bijna iedereen wist dat, tenminste

binnen de pers wist bijna iedereen dat.

Wist wat?

Dat daar een onecht kind was. Dat daar een onwettig kind was zoals dat mooi heet. Dat wist bijna

iedereen. En het is dat onnozele zinnetje, ene zinnetje in dat boek van de jonge Mario Danneels dat

heel, dat het publiek heeft gemaakt maar eigenlijk wisten heel veel mensen dat. Er werd overgezwegen, Albert was uiteraard de kroonprins hij was de troonopvolger he. Dus men hield dat

allemaal geheim.

(08:03)Maar dat moet schrijnend voor hem zijn geweest, zijn liederlijke broer die kinderen teveel had

bij wijze van spreken en hij die geen kinderen kon krijgen.

Ja ik denk dat dat voor hem allemaal meespeelde ja. Hij moet ook het gevoel gehad hebben denk ik

van mislukt te zijn een stuk. En Fabiola moet zeker dat gevoel gehad hebben van, ik heb niet

gedaan waar ik eigenlijk voor bedoelt was om het lelijk te zeggen. Want dat is haar eerste taak dat

is de lijn verder zetten.III*** Je kan niet zeggen dat dat ze niet geprobeerd hebben natuurlijk.

(08:42) Hij kan ook niet zeggen dat ze het niet van tevoren wist dat het misschien een probleem zou

zijn.

Ja voor zover men daar helemaal zeker van kan zijn, zeker in die periode he. Ik denk dat de

geneeskunden ondertussen een heel stuk verder s taat maar in de jaren 50.

Nee letterijk citaat van Cardon die zei van in deze tijd heeft Fabiola wel kinderen, zegt hem.

Ja waarschijnlijk wel.

Ook nog een citaat van hem: Boudewijn en Fabiola hebben overwogen om kinderen of een kind teadopteren, zelfs zo groot was de nood maar dat kon natuurlij kniet want dan heb je meteen een

troonopvolger die ergens van buitenaf wordt ingevlogen bij wijze van spreken.

Als je belooft van dat niet uit te zenden wil ik dat bevestigen.

Van die adoptie?

Ja.

Ja maar dat is wel jammer niet te mogen uitzenden. Daar doen wij, is dat erg om dat te zeggen?

Cardon heeft het gezegd voor de camera.


22/40

22

Ah ja. Dus wij hebben een dochter geadopteerd, onze dochter is geadopteerd, wij kunnen geen

kinderen krijgen. En toen Marianne pas geboren was, zou ik dacht echt verteld hebben aan

lantaarnpaal, zo gelukkig was ik. Toen was er een studiedag op het paleis en ik weet niet of je dat

weet maar je draagt als journalist he draag je zon kleurtekentjes of toen toch, wil zeggen je

spreekt Nederlands, je bent getrouwd of weet ik wat allemaal. En Boudewijn stelde altijd dezelfde

vraag: Heeft u kinderen? Ja meneer. Zijn het knapen of meisjes he. En ik zei dus wij hebben een

dochter en ik was zo gelukkig dat ik gewoon gezegd heb wij hebben net een dochter geadopteerd.

En bij de maaltijd achteraf werd ik naar de koninklijke tafel gebracht waar hij mij vroeg hoe dat

zoiets ging en ik dat dus zei waarschijnlijk veel te enthousiast en veel te En hij zei ja wij hebben

daar ook aan gedacht maar voor ons is dat moeilijk. En ik heb daar domweg op geantwoord: dat

hangt af van uw prioriteiten. Wat natuurlijk heel dom was van mij, ik geef dat meteen toe.III***

Ik vond dat geen antwoord. Ik vond dat echt geen antwoord van, natuurlijk als hij een kind

adopteerde dan dat kind zou nooit kunnen hebben opvolgen, hij zal misschien wel troonafstand

hebben gedaan maar dat hangt van uw prioriteiten af natuurlijk, als je heel graag koning bent dan

adopteer je niet, als je adopteert dan ga je weg he. Dus in die zin

(11:08) Wat was zijn reactie?

Geen. Natuurlijk.

Trok hij bleek weg of?

Bwa die kijken dan gewoon weg he. Ik had dat nooit mogen zeggen he, ik geef dat direct toe. Maar ik

meende dat wel. Dus dat wil ik wel bevestigen dat ze daar ana gedacht hebben. Maar dat was laat

hoor. Marianne is in 1980 geboren dus ik denk niet dat er toen nog over adoptie sprake was bij hen.

(11:36) Nee. Maar wat Cardon vertelde was dat het niet alleen kwestie was van de jaren 60 maar

ook jaren 70 dat ze er nog een hele poos mee zijn bezig geweest en onder andere ook met adoptie.

Dus het is wat als je het over de tijd bekijkt wel 15 jaar moet hebben gespeeld bij hen. Dat is toch lang

ja? Toch geweldige druk zijn geweest op hun relatie denk ik dan?

Ja misschien wel bij ons was dat alleszins geen druk op onze relatie maar

Maar misschien voor een koning dat allezEen koning die zo graag koning is zoals u zelf hebt mogen

vaststellen en dat dan toch wel een probleem is, een gigantisch probleem.

Ja zeker in zijne hoofde he van ik ben de koning en

Kan je dat systeem nog eens uitleggen want dat had ik nog niet gehoord van die

Ik denk dat dat zo werkte. Wij kregen een aantal kleurstickerjes, bollekes. En dat ene wil zeggen

spreekt Nederlands, het andere is bijvoorbeeld je bent van de pers. Dat was een onderwijsstudiedag

zodanig dat ze vrij snel kunnen zien wie je bent en dat je in het Nederlands wordt aangesproken ook.

En je zegt een stickertje ook om te zien of je getrouwd was of niet?

Wel ik weet niet wat de bolletjes wilde zeggen, ik leid dat maar af door het feit dat niemand een fout

maakt in het Nederlands aanspreken denk ik dat er zeker een kleur bolletje was dat zij Nederlands ofFranstalig. Dat zat op het, je kreeg zon kaartje met je naam he en daar zaten kleurbolletjes op.


23/40

23

(13:12) Ja die kinderwens die heeft zeker heel, laten we zeggen, het eerste decennium, de eerste 15

jaar van hun huwelijk beheerst en als je dan ja die tegen tijdelijn afzet dan zie van 75 charismatische

vernieuwing wordt officieel erkend in Rome. En je ziet ook weer wie dat daar de gangmaker van is

geweest, dat is Suenens geweest samen met OBrien. Dan is de conclusie bijna vanzelf ja ze hebben

troost gezocht en misschien ook wel gevonden in hun verdieping van hun geloof?

Ik denk dat wel ja het is ook zo de, Suenens zal op dat Tweede Vaticaans Concilie zeer progressieve

theoloog, nee hij is geen theoloog, zeer progressieve kardinaal.

Begin jaren 60 he.

Ja en daar verdedigt hij dus ondermeer we moeten af van die devotie rond maria, we moeten

meer naar de intellectuele kant van het geloof, meer naar die leer van de Heilige Geest maar hij

verdedigt ook dat de top van de kerk dat die minder macht mag hebben. Dat wordt hem in Rome

uiteraard niet in dank afgenomen en hij valt in ongenade, in 69. Rond diezelfde periode voor

Suenens komt zijn eigen universiteit tegen hem in opstand he. 66-68 zijn eigen katholiekeuniversiteit, zijn Vlaamsche studenten zeggen Leuven-Vlaams en komt de splitsing van zijn

universiteit. Dat moet hem toch wel erg geschokt hebben eigenlijk want hij had nogal duidelij

kgezegd in 66, hier wordt niet meer over gesproken eht is gedaan maar het was dus niet gedaan.

Dus je krijgt Suenens progressief, zeer bekend, 63,-64 de schok van Leuven, de ongenade van

Rome, daar komt een verzoening in 71 waar hij duidelijk een knieval doet want vanaf dat moment

is hij niet meer progressief en hij krijgt in ruil, in 71 al van Paulus VI d e opdracht ga eens kijken

naar die charismatici want die zitten op dat moment nog enkel in de Verenigde Staten.III

(15:26) En vooral bij de protestanten.

Vooral bij de protestanten. Maar op dat moment zijn er ook al katholieke jongeren in de Verenigde

Staten die dus in, let wel navolging van het Vaticaans Concilie, wij zijn de basiskerk, wij komen bij

elkaar, wij bidden samen, wij zingen samen. En die dat dus ook doen, dat zijn kleine

studentengroepen. Suenens gaat daar naar kijken, wordt daar enorm door gecharmeerd want dat

is wat hij altijd gezegd heeft. Het is de Heilige Geest die, God heeft ons allemaal talenten gegeven,

God heeft een plan met de wereld en we kunnen dat uitvoeren dankzij die talenten. III* Dat is wat

hij altijd heeft gezegd en daar ziet hij het nu voor zijn ogen. En daar ziet hij wat hij in zijn eigen land

niet meer heeft enthousaiste jonge mensen die het geloof beleven.

(16:14)Je hebt hier in de omstreken ooit zon gebedsstonde meegemaakt?

Ja ik ben daar

Ja maar kan je het gewoon eens beschrijven wat daar gebeurt? Want hoe en waar precies? Maar wat

gebeurt er op zon charismatische gebedsstonde?

Wel ik ben daar niet zo vreselijk lang gebleven maar wat daar gebeurde op dat ogenblik die mensen

zitten in een grote zaal samen, vooraan stonden een aantal jonge mensen te zingen. De mensen

lopen af en aan, sommigen gaan weer weg, anderen komen binnnen. Sommigen zitten gewoon te

bidden, heel stilletjes of ik neem aan te bidden. Anderen beginnen dan mee te zingen met dat

podium, zwaaien met hun armen, beginnen te dansen, beginnen rond te dansen ook. Die datronddansen wordt dan vrij algemeen. Ik vond het een heel vreemde bedoening. Waar zeer veel


24/40

24

jonge mensen wel aanwezig, dat geef ik toe, zeer veel jonge mensen, sommigen staan dan recht en

beginnen onverstaanbaar te brabbelen. III***

Wat dan heet?

Ja spreken, bidden.

(17:18) In tongen spreken?

Ja in tongen spreken wil zeggen dat wat je ook zegt iedereen het in zijn eigen taal verstaat. De meest

perfecte oplossing voor het Europees Parlement zou dat zijn. Maar dat brabbelen is ja, je kan dus in

stilte bidden, je kan recht op staan, je kan daar ook je geloof belijden, soms zitten daar kleine

groepen bij mekaar maar ik vond vooral dat dansend bewegen heel vreemd zo het is Het leek een

beetje een sacralisering van manisch-depressieve mensen voor mij.III*** Ik ben er ook niet zo lang

gebleven, het is een soort manifestatie waar ik mij niet echt meteen thuisvoel maar het ik denk dat

het wel voor veel mensen aanlokkelijk is. Het geeft een soort gevoel van wij zijn in groep, wij zijn

vrienden, wij zijn samen, wij zijn samen onderweg dus ik kan mij best voorstellen dat dat een

emotionele troost biedt een soort warmte biedt die laten we eerlijk zijn de katholieke ker is

kwijtgeraakt een stuk na het Tweede Vaticaans Concilie.III* Het werd allemaal wat seccer en

allemaal wat droger en de grote shows waren weg.

(18:35) Waarin verschilt het van een sekte?

Wel het verschilt van een sekte in die zin dat er geen echt opperhoofd is. Als je dat bijvoorbeeld

vergelijkt met Opus Dei daar heb je duidelijk opperhoofden en die wten alles, hier niet he. Als je

bijvoorbeeld bekijkt een gewone bijeenkomst van de charismatici of de chachas zoals Opus Dei

hen noemt. Mensen zitten samen, bidden samen, lezen dan een stuk uit de Bijbel. Die Bijbel wordtniet verklaard he, men leest samen een hoofdstuk en iedereen haalt daar iets voor zichzelf uit. III**

En dan mag je vertellen, je hoeft dat niet, hoe heb ik God deze week voor mezelf ervaren en hoe heb

ik God bij de mensen gebracht. Maar er is dus geen enkele verplichting, je moet ook geen leden

werven, het is eigenlijk een groep mensen ja die leken die geloven dat Jezus hun heer is en die dat

geloof ook willen verkondigen.

(19:35) Maar die charismatische beweging die wordt erkend door Rome, 5. Suenens gaat voor,

Suenens mag met de paus op balkon bij wijze van dank voor de geleverde arbeid. Pinksterdag als het

allemaal gebeurt zitten Boudewijn en Fabiola in de kerk dus zij zijn, zoals dat tegenwoordig heet,

early adopters, ze zijn er vanaf het begin bij. Wat hebben ze daar gezocht of gevonden of zijn ze daar

echt in die richting uit geduwd door Suenens en OBrien of hebben ze daar iets gevonden dat ze kwijt

waren?

Ja of ze daarin geduwd zijn dat kunnen we natuurlijk niet weten. Maar ik kan mij perfect voorstellen

dat mensen die gelovig zijn zoals Boudewijn en Fabiola die een stuk in de jaren 60 de kerk van hun

jeugd kwijtraken dat die in die toch wel warme beweging zich opgenomen voelen, omringd voelen en

als je dan koning bent en je wordt enfin je kan zelfs geen lid worden van de beweging he, je neemt

deel aan die beweging, als al een deel van de Belgische adel meedraaien als ijzervijlsel naar een

kompas. Wat wil dat zeggen dat je dus in Paray-le-Monial wat trouwens ook een Mariaoord is dat

daar een deel van de adel daar ook op retraite gaat, dat een deel van je omgeving automatisch mee

deelneemt aan de omgeving, dat wil zeggen dat je dan voor die eenzame Boudewijn, zoals hij lang


25/40

25

eenzaam is geweest, plotseling in een grote groep van gelijkgezinden en van gelijkmenenden zit.

Die eigenlijk hetzelfde denken, hetzelfde zeggen, hetzelfde beleven, dat zal voor veel mensen een

heel leuke ervaring zijn. Beetje een groot scoutskamp he.III***

(21:27) Het scoutsgevoel was terug.

Ja je krijgt dat ook op een scoutskamp of een kamp van een jeugdbeweging daar groeit een soort

groepsgevoel en het is dat dat je mist achteraf. Je mist niet de spelletjes of de maar je mist dat

gewoon samenzijn.

De warmte van het kampvuur.

Ja ja.

(21:48) Toch lijkt het een contradictie: de geremde, introverte Boudewijn bij zoiets exuberants,

emotioneels als de charismatische misviering.

Ja maar wij kennen hem als zeer geremd natuurlijk omdat hij zeer vorozichtig was na wat zijn vader

had meegemaakt.

Hij was zeer gecomplexeerd daar is iedereen het over eens.

Ja maar bijvoorbeeld als we koningin Fabiola mogen geloven hebben ze hem in Spanje leren zingen

en dansen en kon hij verschrikkelijk goed de chachacha dansen. Als we een aantal van zijn vrienden

mogen geloven, die ik dus ontmoette toen ik over Opus Dei schreef en Boudewijn was niet bij Opus

Dei het waren mensen die zich afzetten tegen Opus Dei. Die kennen hem als een vrij vrolijke Frans

maar altijd in kleine groep natuurlijk. Hij zette eigenlijk, zoals we een beetje dubbelleven, een soort

masker op als hij naar buiten ging, dan werd hij een vriendelijk, beschaafde, zeer elegante

overigens man terwijl hij tegenover zijn medewerkers bij veel medewerkers overkwam als een

verschrikkelijke autoritaire man. Hij kon zich ontzettend boos maken, hij kon ook vreselijk lachen

met mensen en niet om mensen maar vreselijk lachen.III of IV ** Het hangt natuurlijk een beetje bij

de functie vast he. Ik denk dat het maar weinig mensen gegeven is om bijvoorbeeld zoals koning

Albert heel natuurlijk over te komen als je continu door cameras wordt bestookt. En Boudewijn ha d

weinig acteertalent in deze he. Maar je ziet wel dat hij in de loop der jaren veel losser wordt, zijn

functie beter verdraagt bij wijze van spreken. En daar zal koningin Fabiola zeker bij geholpen hebben

bij het losser worden van koning Boudewijn.

(23:42) Dat verhaal gaat dat Fabiola die was koningin zolang ze buitenshuis was maar eens in Laken

was zij mevrouw Boudewijn, terwijl ja Boudewijn zelf die bleef 24 uur per dag koning. Het bleef maar

malen in zijn hoofd, dat zegt Cardon.

Ja ik denk dat dat ook zo is ja. Dat is een Hij was zeker heel erg overtuigd van de waardigeheid van

zijn functie en daar speelde die charismatische beweging n ogeens een ja vrij perverse rol he. Die

zegt wij hebben allemaal talenten gekregen maar hoe groter, hoe hoger uw functie hoe hoger uw

waardigheid, hoe hoger uw verantwoordelijkheid. Nu er is geen hogere functie in die land dan de

koning de Belgen met een heel grote verantwoordelijkheid.III*** Dus als iedereen maar zit te

zeggen jongens wat een verantwoordelijkheid, wat een hoogwaardigheid, na een tijdje ga je dat toch


26/40

26

zelf beginnen geloven neem ik aan? Dat zijn ook mensen die niet gemakkelijk worden

tegengesproken natuurlijk.

(24:44) Is Boudewijn van zichzelf gaan denken dat hij een heilige was na verloop van tijd?

Wel wat we zien in zijn politieke carrire dan is dat die toch in de loop der jaren van een apolitiekekoning, wat die moet zijn, een anti-politieke koning wordt. Hij begin tzich te beklagen over zijn

ministers die geen morele standpunten innemen, die compromissen sluiten. En een compromis is

slecht.III of iV *** Die geen morele ruggengraat hebben, die beslissingen nemen waar ze niet

helemaal achter staan maar anders kan het niet. Hij verfoeit dat eigenlijk.

(25:18) Kan je een paar voorbeelden geven? Concrete voorbeelden?

Wel daar zijn een aantal ministers die hij zelfs niet meer wil ontvangen omdat ze wetten of besluiten

nemen waar hij niet mee kan akkoord gaan.

Welke?

Al onder meer de, na de invoering, de legalisering van de pil bijvoorbeeld, dat vind die Suenens was

daar voor he tussen haakjes, Suenens was voor de geboortebeperking tenminste zolang op het

Concilie was.

Hij was roomser dan de paus he Boudewijn?

Ik denk het wel ja.

Maar wie was die minister?

Dat weet ik niet meer van buiten.

Maar er zijn inderdaad

Maar hij heeft altijd een groot wantrouwen gehad tegenover de politici. Ik denk dat hij ook niet

begreep hoe moeilijk zon functie is. Dat het niet zomaar ik ben katholiek en dus doe ik wat de paus

zegt, ook als politicus. Trouwens het eerste is, dat moeten we toch ook wel zeggen, een zeker

kardinaal Rtzinger zei op het Tweede Vaticaans Concilie dat niet de paus, niet de curie, niet de

kardinaal en niet de priesters, de leiding hadden maar dat het de mens was met zijn geweten

alleen. En dat zien we ook, dat zeggen de charismatici ook overigens geleid door de heilige Geest

neem je dan wel de goeie beslissing, en dat zien we dus bij Boudewijn steeds meer he. III Dat hij

hoe langer hoe meer zich terugtrekt op een soort morele hoogte waar heel weinig mensen kunnen

aan voldoen antuurlij khe. En die dan zal uitlopen op een crisis namelijk als hij weigert de abortuswet

te ondertekenen.

Voelde hij zich moreel superieur?

Dat weet ik niet. Maar hij roept dan alleszins zijn persoonlijk geweten in om te zeggen ik kan deze

wet niet tekenen.

Nog even over dat


27/40

27

001_135

Misjoe Verleyen

Ja die abortuskwestie daar hadden we het over, kan je nog even vertellen of heb je enig idee Misjoe

welke rol OBrien en Suenens daar hebben gespeeld? Ik vraag het expliciet omdat Willy Claes

tegenover ons heeft gezegd ook een intimus van het hof, de schaduw van Suenens hing over het

abortusdossier is dat een juiste inschatting?

Wel wat we weten onder meer uit de memoires van Martens is dat Fabiola al twee jaar voordien

tegen Martens had gezegd hij tekent niet, je moet er niet aan denken die tekent dat niet en dan

zou gewezen hebben op, want ze stonden op Melsbroek, op gras dat tussen het beton groeide en

ze zei: zoals het gras tussen het beton groeit, zo zal hij tegen alles in weigeren die abortus tetekenen.III** Hij heeft dat aan Martens gevraagd om dat over de verkiezingen te tillen he. Om het uit

te stellen eigenlijk want Martens heeft altijd gezegd ik ben de enige premier die een wet heeft

getekend waar ik niet voor gestemd heb heIII**. Dat de schaduw van Suenens daarover hing kan

ik mij perfect voorstellen. Uiteindelijk zal Suenens denk ik niet veel meer hebben gezegd dan het is

uw geweten. Gij staat alleen met uw geweten.III*** Wat theoretisch correct is natuurlijk alleen op

dat punt heeft de koning geen geweten he, hij moet die wet gewoon ondertekenen. Want het

parlement heeft die gestemd dus hij tekent de wet. Maar je moet ook zeggen eigenlijk kan de

koning zoiets maar doen als zijn ministers dat toelaten. Ook Albert heeft geweigerd eerst om de

wet op euthanasie te ondertekenen daar heeft Jean-Luc Dehaene tegen gezegd van uw broer dat

was een heilige nemen ze dat maar van u niet he.III*** Het was ook een onmogelijke situatie he.

De toenmalige, het heette toen nog CVP, moest de koning overtuigen om te tekenen terwijl de CVP

zelf niet durfde, noch pro-abortus zijn, noch zeggen dan ga je maar weg, dat was dus geen situatie

he. Moet ook bedenken dat was een man die ondertussen zeer veel ervaring had als koning he. Die

was veertig jaar koning he. Dat vlak je niet zomaar uit, iemand die veertig jaar gezag draagt of dat

nu een bedrijfsleider is of een leraar of een voetbaltrainer die straalt dat uit. Die straalt uit van ik

heb gezag. En daar gaan heel veel mensen voor de bijl en hoe hoger de functie hoe sneller mensen

zeggen ja ik zal maar toegeven.III*** En dat Suenens daarin een rol heeft gespeeld dat kan ik mij

perfect voorstellen ja.

(03:02) En OBrien?

Ja volgens Suenens heeft zij altijd gezegd u moet doen wat uw geweten u ingeeft he. De Heilige

Geest zal uw hand sturen bij wijze van spreken. Eigenlijk hadden die beiden moeten zeggen, dat

moet je aan ons niet vragen wij zijn daar niet voor bevoegd vraag dat aan uw minister dat hadden

ze moeten zeggen he.III** Maar ik denk dat dat ondertussen zon ja close knitted groepje geworden.

Er staat ook in dat boekje van Suenens een heel revelerend zinnetje he vlak voor zijn dood dan. Hij

zegt wij hebben een gebedsketting gevormd, dus dan gaat men dag en nacht bidden. Men heeft

mij gezet van 9 tot 10 wat heel comfortabel is. Men heeft mij gezet. Het is dus iemand anders daar

die bepaald wie wanneer bidt. Het is niet de koning he dus daar stelt hij zich heel nederig op ten

opzichte van die groep waarin die zit. Men heeft mij gezet. Men zegt mij wat ik moet doen dat


28/40

28

staat er eigenlijk. Maar hij geloofde dat ook echt he. IV*** Dus Paula DHondt vertelde het staat ook

in dat boek schrijft hij, ik heb gevraagd aan het personeel mij te leren stof af te nemen. Eigenlijk is

dat heel mooi iemand die zegt kijk jullie doen zoveel leer mij dat nu is en hij voegt er aan toe, ik wist

niet dat dat allemaal zoveel werk was. Paula DHondt vertelde dat hij had gevraagd om het te leren

zijn bed op te maken. Dat hoort allemaal bij die nederigheid ten opzichte van het plan dat God voor

mij heeft. Maar het aan de andere kant is het heel pretentieus want hij schrijft ook de plaats waar

God mij heeft gezet, de functie waarvoor ik ben geboren, mijn taak he de taak die God mij heeft

opgelegd. Griezelige echo komt dan bij prins Filip: dit is mijn taak he. Dus dan heb je bijna een

rechtstreekse lijn met God die gaat zeggen wat je moet doen. Op dat moment heb je altijd gelijk he.

Als je een rechtstreekse lijn hebt met God daar kan zelfs de paus niet tussen komen he. En dat is

vind ik het perverteren van een op zich eigenlijk mooie theorie van die charismatische beweging.

Zelfs je moet niet geloven om te zeggen wij hebben allemaal talenten die we gebruiken en die we

best gebruiken om met zn allen een mooie wereld te bouwen daar is niks mis mee dat is een heel

mooie theorie. Maar als je die gaat vertalen in een rechtstreekse lijn met de Heilige Geest en dus

met God dan zit je toch wel op een heel heel heel gevaarlijke weg.III***

(06:03) Ik denk dat het heel belangrijk is ook dat je zegt, wat je aansteekt, men heeft de koning

gezegd om van 9 tot 10 te bidden. Trouwens dat was tijdens s zijn laatste verblijf in Spanje waar hij is

bezweken. Dat is enkele dagen voor zijn dood gebeurd of misschien wel op de dag zelf, dat weet ik

niet juist. Maar die men, die beslist wanneer de koning mag bidden, wie zou dat zijn?

Dat weten we niet.

Dat betekent dat in zake het geloof dat er mensen boven hem stonden?

Ja. Ja.

En we weten welke mensen, naar welke mensen hij 30 jaar lang heeft geluisterd.

Ja maar we weten niet of Veronica OBrien of Suenens daar aanwezig was.

Die waren daar niet. Nee.

Maar ik denk dat allez ja dat dat weer dat scoutskamp is he. Men is in een groep samen van

gelijkgezinden, gelijkdenkenden, gelijkmenenden, gelijkbiddenden in dit geval. En dan is het diegene

met de sterkste persoonlijkheid die op dat moment bepaald zeker wie het dan ook is.

(07:04) Ja qua sterke persoonlijkheid was OBrien natuurlijk gezegend met vele gaven door God.

Guido Heirbout zei letterlijk Suenens beschouwde haar als zijn persoonlijke Heilige Geest. Andere

mensen zeggen zij was zijn chef. Ze was een zeer dwingende persoonlijkheid.

Duidelijk wel ja.

Hoe komt het dat die persoon van OBrien dat die zo weinig onderzocht is door historici als je ziet wat

voor een rol die toch heeft gespeeld?

Omdat het heel lang niet geweten is dat zij zon rol speelde. Eigenlijk is zij echt maar bekend

geworden door dat boekje van Suenens dus na de dood van Boudewijn. Er zijn ook heel weinig fotosvan haar. En dat wil ik toch wel even zeggen het probleem met zon mensen Suenens en anderen en


29/40

29

Veronica Obrien en anderen is macht kan je definiren en dus omlijnen en dus controleren, invloed

kan je niet definiren dat kan je enkel naar raden. Maar dat iemand wie dan ook koning of geen

koning vertrouwenspersonen heeft opz ich is daar ook niks mis mee. De moeilijkheid is als die

vertrouwenspersonen die man of vrouw beginnen te sturen in een richting die zij uitkiezen, een

richting die dan bepaald wordt of dat nu is door winst of dat nu is door geloof. Dat is dan zit je in

een gevaarlijke situatie. III***

(08:55) Zij hebben Boudewijn, als je ziet dat ze postuum ook nog zon boekje uitbrengen, kan je toch

zeggen dat Boudewijn hebben gerecupereerd.

Ja ja dat heeft Danneels ook duidelijk in zijn toespraak gezegd he. Wij hadden geen katholieke

koning, wij hadden een katholiek die koning was.IV*** He we hadden geen koning die katholiek

was, wij hadden een katholiek die koning was. Wij hadden een herder zegt hij op een zeker moment

dat is Maar ook daar bij die begrafenis he. Dat was een soort mengvorm v

001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)

Documents

Transcript of 001_127-001_138 Misjoe Verleyen (voorlopig)