casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad...

21
Introductiedag Naam Cas Gouweloos, Wendy Knecht en Marlike Britt Schobben Studienumme r 1570949 Studie Ecologische pedagogiek Domein De pedagoog als kritische professional Coaches: Willeke Everts, Jacco Slothouber en Schooljaar 2012-2013 1

Transcript of casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad...

Page 1: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Introductiedag

Naam Cas Gouweloos, Wendy Knecht en Marlike Britt SchobbenStudienummer 1570949 Studie Ecologische pedagogiekDomein De pedagoog als kritische professional Coaches: Willeke Everts, Jacco Slothouber enSchooljaar 2012-2013

1

Page 2: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Samenvatting

2

Page 3: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

InhoudsopgaveSamenvatting..................................................................................................................................................................2

Inhoudsopgave................................................................................................................................................................3

Inleiding...........................................................................................................................................................................4

Theoretisch kader...........................................................................................................................................................5

Methodologie..................................................................................................................................................................6

Resultaten.......................................................................................................................................................................7

Conclusie – Discussie.......................................................................................................................................................8

Evaluatie..........................................................................................................................................................................9

Literatuur......................................................................................................................................................................10

Bijlage............................................................................................................................................................................11

3

Page 4: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

InleidingIn de schaduw van de Lieve Vrouwetoren kwamen Wendy en ik een groep studenten tegen die aan het luisteren waren naar het verhaal van Irene te luisteren. Velen stonden aandachtig te luisteren. Op een muurtje zat een student met mooi blauwe pumps aan. Ze zat redelijk afgezonderd van de groep en leek afgezonderd van de groep. Wij spraken haar aan en vroegen hoe ze de introductiedag tot zo ver heeft ervaren. Ze gaf aan dat het idee van de vossenjacht wel leuk vond, maar, dat ze vond dat ze erg veel moest lopen en ze dit erg onhandig vond op de schoenen die ze aan had.

Ze gaf zelf aan dat ze de uitnodiging wel gelezen had, omdat deze vergelijkbaar was met het voorgaande jaar. Hieruit concludeerde zij dat de wandelschoenen waarschijnlijk niet van belang zouden zijn.

Hier had ze nu wel spijt van.

De bovenstaande beschrijving geeft aan welke weerstand wij ervaren bij studenten tijdens de introductie dag. Onze persoonlijke ervaring met introductiedagen is, dat de informatie die gegeven word tijdens dit soort dagen, niet altijd even goed aansluit bij de behoefte van de student. Ook de vorm laat wel eens te wensen over. Vanuit dit kritisch standpunt hebben wij ons bewust aangesloten bij het introductie team, om hier verbetering in aan te brengen.

Met dit onderzoek willen we kijken of wij ons doel “het verbeteren van de introductiedag” behaald hebben. En indien nodig, veranderingen aan te brengen.

Doelstelling Onze doelstelling is het verbeteren van de informatie overdracht en de vorm van de introductie periode.

Dit willen we bereiken door het afnemen van interviews bij deelnemers zo wel als coaches, het in kaart brengen van onze eigen ontwikkeling en vanuit kritisch oogpunt naar de organisatie en uitvoer van deze dag te kijken.

Vraagstelling

Hebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te maken aan hun reis binnen de ecologische pedagogiek?

Hebben de coaches het idee dat ze voldoende informatie over de opleiding hebben kunnen geven? Was de introductiedag ook van toegevoegde waarden voor de hogerejaars?

4

Page 5: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Theoretisch kader

InterviewenCas heeft als taak interview vaardigheden eigen te maken om zo ondersteuning te bieden vanuit de theorie wanneer we gezamenlijk interviews afgaan nemen. Om te beginnen heeft Cas op youttube.nl een aantal filmpjes opgezocht over gesprekstechnieken. Daarnaast heeft hij literatuur geraadpleegd.

Interviewen in de praktijkOm kennis en vaardigheden op te doen met betrekking tot interviewen, heeft Cas een selectie gemaakt uit hoofdstukken uit het boek ‘interviewen in de praktijk’ van Dick van der Lucht (zie bijlage …).

Een interview is een gesprek tussen een vragende partij en een partij die informatie levert. Het doel is dus informatie inwinnen in een relatief kort ontmoetingsmoment (met uitzonderingen, sommige interviewers lopen langer met een persoon mee). Het is dan ook een gestructureerd gesprek. Er moet nauwlettend geluisterd worden en er moeten gerichte vragen gesteld worden. Je moet als interviewer bewust zijn van de structuur van het gesprek. Om dit bewustzijn concreet vorm te geven heeft de Australische hoogleraar Daphne Keats een checklist gemaakt1. Hier onder een aangepaste versie:

In welke richting gaat de volgorde van vragen Ben je ingegaan op non-verbale signalen Zit je(nog steeds) op het goede spoor Ben je ingegaan op elk complex antwoord Is er een onderwerp aangesneden wat je niet

had voorzien Heb je elk aspect behandeld van een complex

antwoord Zo ja: Wat doe je er mee? Zijn de antwoorden constituent Hoe breng je het terug op jouw spoor Wat zeggen latere antwoorden over eerder

gegeven antwoorden

Wanneer er informatie op tafel komt wat de interviewer niet had voorzien, betekend dat niet je dwangmatig terug moet keren naar jouw spoor. Maar het gesprek moet het wel relevant zijn aan het gestelde doel. Als dat het geval is kan je alle voor ingenomen plannen laten gaan en ingaan op de gegeven antwoorden. Hierbij is het belangrijk dat je de leiding behoud. Als interviewer bepaal je het beloop van het gesprek. Dit moet duidelijk zijn tussen beide partijen, een duidelijke rol verdeling2.

De verzamelde informatie is per definitie niet betrouwbaar, het is immers op zichzelf staand en op dat moment nog niet gecontroleerd. Wat ook mee speelt is het feit dat de informatie verwoord word door geïnterviewde. In de vakliteratuur word dit cognitie genoemd (van der Lucht, 2010). Met cognitie word de onbewuste aanwezigheid genoemd van factoren die invloed hebben op de verwoording van de spreker. Deze factoren zijn zowel intern als extern. Daarmee word bijvoorbeeld het karakter bedoeld, maar ook de situatie waarin het interview zich afspeelt.

Cognitie:

Opinie Eigenschappen Attitude Motief Behoefte Gedragsweergave Wens Voornemen Evaluatie Weergave van een feit Gevoel verwachting Kennis

1 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.2.2 blz. 472 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.2.3 blz. 49

5

Page 6: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Als interviewer moet je bewust zijn van de houding van je gesprekspartner. Ondanks dat iemand ingestemd heeft met het interview, beteken dat niet iemand ook vanuit intrinsieke motivatie deelneemt. Er kunnen uiteenlopende redenen zijn waarom iemand een interview laat afnemen (van der Lucht, 2010)3.

1. Ego. Sommige laten zich interviewen omdat ze het als prettig ervaren om over zichzelf en hun leven te praten.

2. Publiciteit. Een interview betekend gratis reclame voor je zelf als persoon (politici) of voor je product (bedrijf, acteur, producent, schrijver, e.d.). Ook kan het zijn om een onderwerp onder de aandacht te brengen.

3. Behulpzaamheid. Ooggetuigen laten zich interviewen om het onderzoek te ondersteunen. Het kan ook zijn dat een persoon een interview laat afnemen om bijvoorbeeld een student journalistiek.

4. Beloning. In Nederland komt het niet vaak voor dat er betaald word voor een interview. In het buitenland is dit gebruikelijker. Het kan wel zo zijn dat er afspraak gemaakt voor een tegen prestatie, bijvoorbeeld een foto of vermelding op de cover van het blad waarvoor het interview word afgenomen.

Wanneer een interviewer een interview afneemt moet hij bereid zijn informatie te in innen. Dit betekend niet het afwerken van een vragenlijstje, maar luisteren naar het antwoord en doorvragen. LSD staat voor Luisteren, Samenvatten en Doorvragen (`t Hart, 2011).4 Deze techniek kan gebruikt worden om te zorgen dat inhoudelijk informatie goed over gebracht word. Luisteren word in dit geval de totale communicatie mee bedoelt, dus niet alleen het luisteren maar ook het observeren van de non-verbale communicatie. De gehele communicatie geeft meer informatie over de mogelijkheid om door te vragen en achterliggende vragen naar boven te halen. Door samen te vatten controleert de interviewer of de informatie die hij zo juist gehoord heeft begrepen heeft. Daarnaast geeft de interviewer zo het signaal af bewust en geïnteresseerd te luisteren. Dit zorgt voor afstemming en de vorming van een relatie. Door belangstelling te tonen kan de geïnterviewde zich meer open stellen zo tot een verdieping komen. Als interviewer kan je hier gebruik van maken doormiddel van doorvagen. Je moet dus niet bang te zijn om door te vragen naar details. Belangrijk hierbij is oprechte interesse. Wanneer je een interview afneemt om redenen buiten je zelf (opdracht vanuit je werk, geld te verdienen, de geïnterviewde onderuit te laten gaan, e.d.), ben je niet authentiek geïnteresseerd dan zal het interview niet zo gemakkelijk de gewenste diepte krijgen. Het durven stellen van vragen die nog niet eerder gesteld zijn.

Aan de hand van clips van een aflevering van ‘De wereld draait door’, word het belang van het op de juiste manier open vragen stellen getoond door DOOR Trainer. In de clips is te zien hoe Mathijs van Nieuwkerk zijn gast, Bert Maalderink, confronteert met de reacties van bondcoaches op zijn manier van vragen stellen tijdens persconferenties. Geconcludeerd word dat door het stellen van gesloten vragen er weinig ruimte blijft voor het verhaal van de geïnterviewde. Maar het stellen van openvragen is nog niet zo vanzelfsprekend, in het geplaatste commentaar van de DOOR Training word duidelijk dat Matthijs van Nieuwkerk een aantal open vragen denkt te stellen, maar dit in werkelijkheid niet doet. Volgens DOOR Training is een vraag die begint met een werkwoord altijd een gesloten vraag.5 De vragen die je stelt hebben invloed op het verloop van het interview, wanneer er beschuldigende vragen worden gesteld, zal het snel duidelijk zijn dat het winnen van informatie niet het doel is van het interview, maar bijvoorbeeld het aan de schandpaal nagelen van de geïnterviewde. De mate van kritiek en confrontatie bepaald dus de vorm van je interview. Wanneer bewust ene bepaalde weg in geslagen word, kom je ander vormen van interviewen tegen. Daarnaast bepaald het de rol van de interviewer 6.

3 Interviewen in de praktijk - Hfst. 1.3 blz. 244 Rozemarijn `t Hart, communicatie trainer van Interaction groep.5 http://www.youtube.com/watch?v=todrHFvCHR0&feature=related6 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.4 blz. 56

6

Page 7: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Tabel 1: Rol van de interviewer en de vorm van interviewen7

Kritiekloos Harmonisch ConfronterendFeiten Enquête Gesprek VerhoorMeningen en ervaringen Doorgeefluik Discussie DebatEmoties en motieven Praatpaal Diepte-interview Brainwashing

Doel van een interview8

Relevante informatie. Het verzamelen van informatie voor een bepaalde doelgroep. Onthullen. Het onthullen van gevoelige informatie als doel op zich (dus niet de gevolgen) Ontmaskeren. Het achterhalen van achterliggende motieven (b.v. van een politicus of verdachte van een

crimineel feit). Oriëntatie op ideeën, waarde en normen. Het verspreiden, verantwoorden en verklaren van handelingen. Drijfveer achterhalen. Wat beweegt iemand. Dilemma`s belichten. Het bewust maken van tegenstrijdigheden. Verstrooiing brengen. Choqueren, aandacht vestigen. Stem verlenen. Maatschappelijke zaken die geen aandacht krijgen maar wel nodig hebben. Nieuw licht op het verleden. Nieuwe ontdekkingen en visies onder de aandacht brengen. Het verleden vastleggen. Informatie en verhalen uit het verleden vastleggen. Huidige tijdsbeeld vastleggen. Informatie en verhalen uit het heden vastleggen. Toelichting / Verdieping. Na aanleiding van een vorig gemaakt statement of onderwerp in het nieuws

verder vragen op een ander moment. Het toelichten van nieuwe producten of wetenschappelijke ontdekking.

Consequenties in beeld brengen. Gevolgen van zaken aan het licht brengen. Gebeurtenis personifiëren. Het persoonlijke verhaal achter bijvoorbeeld een natuurramp. E.d.

Als hoofddoel heeft een interview in het algemeen publicatie. Generiek gezegd word een interview afgenomen om het vervolgens te publiceren aan een bepaalde doelgroep. Wie die doelgroep is en het belang van die doelgroep verschilt per type publicatie. Volgens van der Lugt kennen krantenjournalisten hun doelgroep niet zo goed, dit komt omdat veel verschillende mensen de kranten lezen, het om op feiten gebaseerd nieuwsberichten gaat en de journalist vooral opzoek is naar verhalen die hij/zij wilt publiceren. Voor de tijdschriften wereld is het juist andersom. Alles draait om de IJkpersoon. De IJkpersoon is een figuratief persoon die de doelgroep representeert. “vraag is niet: is dit leuk? maar: vind Piet (IJkpersoon) dit leuk” 9.

4 soorten interviews volgens van der Lugt10

Hieronder een korte verkenning van 4 soorten interviews, zoals beschreven door van der Lugt. In methodologie zal de keuze die wij maken verder uitgewerkt worden.

A. Soort interview waar het onderwerp centraal staat:1. Nieuwsinterview

tijdens dit interview word er gevraagd naar de mening/visie van die in het nieuws staat over een actueel onderwerp.

2. AchtergrondinterviewInterviews die verdieping en inzichten bieden in onderwerpen die al langer in het nieuws zijn.

7 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.4 blz. 568 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.2.1 blz. 449 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.2.5 blz. 5110 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.3 blz. 53

7

Page 8: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

B. Soort interview waar de persoon centraal staat3. Profilerend interview

Dit interview is gericht op het geven van informatie van een persoon, met betrekking tot het nieuws waarbij de persoon betrokken is.

4. Portretterend interviewBedoeld om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van een persoon. Dit bekend langdurige voorbereiding en ook een langdurig interview naar iemands leven, denken en werk.

Een goede interviewerWat een goede interviewer maakt is een niet te geven antwoord. Van der Lugt citeerd een aantal zwaargewichten uit het werkveld die in grote lijnen het zelfde zeggen, maar op de details verschillen11. Wat overeenkomt is de nieuwsgierigheid, lef en authenticiteit. De interviewer moet meer willen weten dan er direct voor handen ligt en instaat zijn daar naar te luisteren, stil durven zijn en het ongevraagde durven stellen. Oprecht geïnformeerd en opzoek gaat naar het werkelijke persoon. Een goede interviewer creëert een veilige en open sfeer waarin er ruimte is voor gevoel, feiten, kritiek en eerlijkheid.

Hieronder volgen een aantal tips voor het afnemen van interviews. Sommige zijn niet voor ieder toegankelijk, maar het is altijd handig om er bewust van te zijn12.

Humor kan zowel confronterend als kritiekloos zijn. Het kan een pijnpunt bloot leggen (confronterend), relatieveren (harmonisch) of ontwapend (kritiekloos).

Mimicry. Spiegelen zorgt voor verbondenheid, door de houding van de ander te spiegelen synchroniseer je de communicatie. Dit kan er voor zorgen dat mensen openhartiger worden. Daarnaast kan je het inzetten door het om te draaien, op een gegeven moment neem jij een andere houding aan en hoop je dat de ander jouw spiegelt.

Ontwapenen. Oud docent journalistiek Marjolein Doomen verteld dat nieuwe studenten journalistiek soms veel informatie binnenhaalde. Ze hadden een bepaalde onwapende onschuld wat er voor zorgde dat er openhartiger gesproken word.13 Ontwapenen kan ook door een bepaalde situatie te creëren, een interview in tv-studio zorgt voor behoedzaamheid, een ontwapenend klein kroegje met onderliggend geroezemoes geeft een hele andere sfeer.

Omweg (gehanteerd door Heddy Honigmann14). Doormiddel van een omweg mensen iets laten zeggen over een onderwerp. Het koppelen van een kleur aan een emoties die men ervaart bij een bepaald onderwerp, met als verdiepingsvraag ‘waarom die kleur?’. Mensen zijn zich niet direct bewust van de koppeling en geven mogelijk eerlijker antwoord.

Aandacht verleggen (gehanteerd door Studs Terkel15). Door de aandacht op de interviewer te leggen en niet op de geinterviewder of onderwerp, creëert men een sfeer waarin de geïnterviewde minder waakzaam is. De aandacht verlegt Terkel door te stuntelen met de taprecorder en een beetje te zeuren over zichzelf, hij stelt zich daardoor kwetsbaar op, iets wat dan gespiegeld kan worden door de ander.

Herhalen. Door te herhalen wat iemand zegt, maakt dat soms helder hoe ontwijkend of niks zeggend het antwoord is. Het stimuleert om het antwoord toe te lichten.

(Non)-verbale bevestiging. Door verbaal of non-verbaal te bevestigen word de ander gestimuleerd om verder te spreken.

Belang en dankbaarheid. Door dankbaarheid te tonen en het belang van het interview te onderstrepen creëer je een sfeer waarin beide partijen bereid zijn te geven en te nemen. Het interview kan een welkome

11 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.8 blz. 80 t/m 8712 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.4.3. vanaf blz. 5913 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.4.3. blz. 6014 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.4.3. blz. 61 - De methode Honigmann15 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.4.3. blz. 61/62 – De methode Studs

8

Page 9: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

onderbreking zijn van de dagelijkse werkzaamheden. Ook het persoonlijke belang kan hierin genoemd worden (bijv. gratis communicatie kanaal).

Luisteren. Er hoeft niet altijd een reactie te zijn. Wanneer men zich prettig voelt en het gevoel heeft dat de ander oprecht luistert (door eerst te herhalen en te bevestigen) vind men een luisterend oor en kan men openhartig vertellen.

Vragen naar mening/visie/idealen over dilemma`s en levens vragen16. Je toont interesse in persoonlijke vraagstukken waarmee iemand kan zitten. Je benadrukt de oprechte interesse en bied een podium.

Originele vragen. Door een onverwacht onderwerp aan te snijden kan je de ander prikkelen tot actieve deelnamen. Je bied de mogelijkheid voor de geïnterviewde om ergens over na te denken wat hij of zij nog niet eerde heeft gedaan. Valkuil hierbij is wel dat daardoor het gesprek verder van het onderwerp af geleid, of dat een vraag niet als relevant word geacht.

Voorkennis betekend dat je eerder op relevante, diepere onderwerpen kan aansnijden. De geïnterviewde kan opeens meer betrokken zijn doordat hij of zij niet eerst de basis hoeft door te nemen.

Tijdens een interview moet je bewust omgaan met de manier waarop en welke soort vragen je stelt. Openvragen zorgen voor ruimte om een verhaal te doen. Hierdoor leg je initiatief op dat moment even bij de spreker. Als interviewer is het jouw taak om gesprek te blijven leiden, zorgen dat het relevant blijft. Naar feiten vraagje doormiddel van gesloten vragen, dit kan je inzetten om een op vraag te kaderen. Je trekt de regie naar jezelf toe. Je kan naar specifieke informatie vragen om een relevant antwoord te ontlokken. ‘Of- vragen’ creëren een dwingende situatie waarin de antwoorder maar beperkt mogelijkheden heeft17. Dit kan erg frustrerend werken en daardoor het interview belemmeren. Het geeft weinig bruikbare informatie, het antwoord is immers één van beide, terwijl misschien beide antwoorden niet aansluiten. Het kan zijn dat de geïnterviewde het sociaal wenselijke antwoord geeft. Maar dit geld voor het gehele interview. Om dit te omzeilen kan je indirect informeren naar het antwoord. Het is minder confronterend waardoor iemand misschien geneigd is wel zijn eerlijke mening te geven.

Interviewvragen18

Vermeid dubbele vraagstelling Vermeid (dubbele) ontkenning Vermijd vage begrippen (controleer definitie van centrale begrippen) Formuleer zo centraal mogelijk Accepteer dat vragen altijd sturen Houd vragen kort en bondig Vermeid onnodig moeilijk woorden Stel één vraag tegelijk

De volgorde van de vragen zijn belangrijk om een goede sfeer te creëren en een natuurlijke opbouw te doen ontstaan. Je begint met een kennismaking, zowel tussen de gesprekspartners als met het onderwerp. Dit laatste doe je door feiten te controleren (verzamelen). Vooral gesloten vragen om in de juiste richting te beginnen. Het hoofddeel van het interview word onderverdeeld door open ‘hoofdvragen’19. Deze vragen snijden een nieuw onderwerp aan en door de open vraag kan de geïnterviewde er zijn eigen inleiding aan geven en bied het mogelijk heden voor (geplande) verdiepingsvragen. In een onderwerp kan je gebruik maken van een trechtervorm, je vraagt eerst een algemeen vraag, dan een specifieke vraag naar de eigen beleving/situatie en dan een confronterende vraag. Om het gesprek naar tevredenheid af te sluiten geeft van der Lugt (2009) een checklist20:

16 Interviewen in de praktijk - Hfst. 2.9.2 blz. 8917 Interviewen in de praktijk - Hfst. 4.3 blz. 15118 Interviewen in de praktijk - Hfst. 4.3.3 blz. 16919 Interviewen in de praktijk - Hfst. 4.3.4 blz. 17120Interviewen in de praktijk - Hfst. 4.3.4 blz. 173

9

Page 10: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Laat weten wanneer het interview op zijn einde loopt Bedank de geïnterviewde voor zijn medewerking Vraag of de geïnterviewde nog iets wil toevoegen Beëindig het interview luchtig, wanneer het over een pijnlijk onderwerp ging Jaag de geïnterviewde niet op, want daarmee wek je de indruk dat je hem voor je eigen karretje spant. De

geïnterviewde moet het gevoel hebben dat hij iets belangrijks heeft gezegd over het onderwerp.

Doorvragen maakt een interview interessant en compleet. Door de vraag of het antwoord simpel te herhalen, impliceer je op subtiele wijze dat je niet tevreden bent met het antwoord. Door letterlijk om verduidelijking te vragen krijg je waarschijnlijk het gewenste antwoord, wil je meer ruimte laten kan je gericht of ongericht doorvragen door een bevestigende opmerking en dan ruimte late tot verheldering. Die ruimte geef je letterlijk vorm door een stilte. Soms kan een geïnterviewde eigenlijk geen antwoord willen en zich dan verstoppen in stilte, als je als interviewer de stilte doorbreekt vermeid hij zo het antwoord. Stilte is een effectieve manier een geïnterviewde te dwingen tot het geven van een antwoord. Jan Leyers presenteerde zomergasten 2012, hij krijg kriteik op zijn manier van interviewen (veel stilzwijgende momenten), toen hij hiermee geconfronteerd werd bij de ‘Wereld draait door’ vermelde hij dat het werd vergeleken met de wijze waarop de Nederlandse politie verdachte verhoord. De (bijna) pijnlijke stilte dwingt de ander tot het geven van een antwoord. Dit zijn (redelijk) harmonieuze wijzes, door de ander te confronteren, uit te dagen of te onderbreken kan je op een zeer kritische manier doorvragen. Ook hierbij geld: de aanhouder wint.

De antwoordenDe vraag is altijd hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de validiteit en de compleetheid van een antwoord? Welke redenen heeft een persoon om een antwoord te verdraaien? Hierbij is het belangrijk om rekening te houden met sociaal wenselijke antwoorden, vriendelijkheids overwegingen en bescherming van zich zelf of van een ander. Probeert iemand anders over te komen dat wat er werkelijk heeft afgespeeld? Uiteindelijk is het belangrijk om bij elk antwoord te kijken welke relevantie het heeft met betrekking tot het onderwerp of aanleiding van het interview, dit bepaald of je tijdens het gesprek er dieper op in gaat en om verduidelijking vraagt. “Neem geen genoegen met een onduidelijk, vaag of abstract antwoord”21.

21 Van der Lugt, blz. 188 (2009)10

Page 11: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Methodologie

Theoretisch kaderCas heeft gekeken wat op relatief korte termijn haalbaar is om aan vaardigheden en kennis eigen te maken op het gebied van interviewen. Hij heeft een selectie gemaakt van hoofdstukken waarbij gelijk de relevantie duidelijk werd. Tijdens het lezen heeft Cas relevante kern punten uit de tekst gehaald en beschreven. Hij heeft bewust niet de zelfde volgorde aangehouden. De opbouw in het boek is relevant wanneer alle informatie vermeld word. Omdat er een selectie gemaakt word op persoonlijke affectie, interpretatie en interesse, zijn gelijk gestemde informatie samen gebracht.

Afnemen van het interviewVanuit de theorie van van der Lugt is ‘profilerend interview’ het meest aansluitend. We vragen naar persoonlijke mening, denk en visie met betrekking tot een bepaald onderwerp, de introductie dag. Dit bekend dat we de vragen gericht moeten houden op de eerder genoemde aspecten, gericht op het onderwerp. De vorm van interviewen is harmonisch (zie 1 blz. 7). We kiezen voor een enquête (interview vorm ‘kritiekloos’), maar door daaraan een gesprek te koppelen creëren we ruimte voor een discussie waarin er meer diepte ontstaat. Het stelt ons in staat om kritische vragen te stellen en een dialoog opgang te brengen tussen studenten.

Cas had al eerder geconcludeerd dat het een krappe planning zou worden via de blog. Maar bij deze bijeenkomst werd nogmaals duidelijk benadrukt. De conclusie was dus al snel dat we de interviews in groepen moesten afnemen (en niet met individuen). Via de mail was geen optie want de kans op een snelle en enigszins complete informatie is naar verwacht klein. Volgens van Exter is een e-mailinterview geschikt voor routinevragen, feiten te checken of het eerste contact te leggen. Aangezien wij de studenten, en met name de 1e jaarstudenten, een stem wouden geven is een e-mailinterview niet geschikt voor het doel. Daarom hebben we besloten om vandaag de interviews af proberen te nemen. Vandaag zijn er 3 kwaliteitskringen die allemaal samen komen in dit gebouw. We schrijven aan de hand van onze doelstellingen een interview met gesloten vragen. Op die manier krijg je antwoorden die met elkaar te vergelijken zijn. Maar om tot verdieping te komen gaan we elke inhoudelijke vraag bespreken in de groep en dit dialoog nemen we op. Op die manier geven we mensen de mogelijkheid om hun mening en visie te vertellen en komt er ruimte voor verdiepingsvragen.

Cas is opzoek gegaan naar de coaches die de kwaliteitskringen gaven om hun te vragen of we een halfuur mochten gebruiken voor de enquête en het dialoog. Dit was geen probleem en het was ook mogelijk om de enquête via hun uit te printen. Marlike en Cas zitten gezamenlijk in kwaliteitskring 1 en zullen daar het dialoog aan gaan. Cas ben het dialoog aangegaan aan de hand van de enquête en Marlike filmde en vulde aan. Wendy zit in kwaliteitskring 2 en heeft het daar uitvoeren. We spreken met de coaches van kwaliteitskring 3 af dat wij om 17.30 bij hun aansluiten om daar met z`n drieën de enquête daar af te nemen. Helaas was de activiteit van de kwaliteitskring uitgelopen waardoor we niet konden starten. Uiteindelijk hebben we de enquête wel af kunnen nemen onder leiding van Marlike, helaas ontstond er tijdsdruk waardoor Marlike niet de ruimte kreeg om de diepte in te gaan

11

Page 12: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Resultaten

12

Page 13: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Conclusie – DiscussieDit onderzoek geld als blauwdruk voor deze opleiding. Door middel van verder onderzoek naar andere opleidingen kan dit onderzoek basis zijn voor introductie periodes in het algemeen.

13

Page 14: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Evaluatie

14

Page 15: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Literatuur

Interaction Groep (2011). Gesprektechnieken: LSD. Geraadpleegd op 18-10-12. http://www.youtube.com/watch?NR=1&v=rRPflnIaekc&feature=endscreen

DOORTraining (2010). De wereld traint DOOR| Open vragen stellen. Geraadpleegd op 18-10-12. http://www.youtube.com/watch?v=todrHFvCHR0&feature=related

XL10 Trainingen (2012). Omgaan met weerstand, hoe doe je dat? – Communicatie Verkoop – Xl10 Training video. http://www.youtube.com/watch?v=_GadobUucOg&feature=related

Lugt, D. van der (2009). Interviewen in de praktijk. Houten: Noordhoff Uitgevers Groningen.

Bij een boek:Auteur(s) (of redacteurs) (Jaartal). Titel boek. Plaats van uitgifte: Naam van deuitgever.Wald, A., & Linden, J. L. van der (red.) (2001). Leren in Perspectief.Leuven/Apeldoorn: GarantRenkema, J. (1995). Schrijfwijzer. Handboek voor duidelijk taalgebruik (3e druk). 's-Gravenhage: Sdu.

15

Page 16: casgouweloos.files.wordpress.com€¦  · Web viewHebben de eerstejaars voldoende informatie gehad om een start te ... hoe bruikbaar een antwoord is. Hoe bepaal je de ... een krappe

Bijlage

Bijlage …: Selectie van Cas m.b.t. relevante hoofdstukken ‘interviewen in de praktijk’.Hoofdstuk Verwachte relevantie1.3 de geïnterviewde Een beschrijving m.b.t. interviewen vanuit het perspectief van de geïnterviewde.

Relevant omdat je als interviewer hier dan rekening mee kan houden.2.1 gespreksvormen Welke zijn er en welke zijn toepasbaar voor mijn doel2.2 doel en kenmerken Welk doel heb ik, benoemt vanuit de literatuur2.3 soorten interview Welke sluit het beste aan met het doel wat ik voor ogen heb.2.4 interview modellen Welke sluit het best aan bij mij persoonlijk en mijn doel2.5 telefonisch/email interview Wanneer we studenten willen interviewen d.m.v. email2.8 een goede interviewer Praktische tips voor het afnemen van een effectief interview2.9 remmende en stimulerende factoren

Praktische tips voor het afnemen van een effectief interview

3 voorbereiding Dit hoofdstuk (alle subhoofdstukken) lijken me van grote waarde.4.3 vragen stellen Praktische vaardigheden die ik wil beheersen.4.4 antwoorden beoordelen4.5 reageren4.6 Noteren of opnemen4.7 observeren4.8 gesprek leiden5 uitwerking en nazorg

16