!! INFORMATIE VAARDIGHEDEN...! 6! Bestandstype!...
Transcript of !! INFORMATIE VAARDIGHEDEN...! 6! Bestandstype!...
1
INFORMATIE VAARDIGHEDEN
2
WAAROM VAARDIGHEDEN?
• … om met een doel te zoeken • … om sneller te zoeken en minder websites te doorzoeken • … om betrouwbare bronnen te vinden
TYPEN ZOEKMACHINES
Gewone zoekmachine: zoeken een opgegeven trefwoord in één zoekmachine.
Voorbeelden: ilse.nl, google.nl, Bing.nl, Yahoo.com
Metazoekmachine: zoeken een opgegeven trefwoord in meerdere zoekmachines tegelijk. Een metazoeker zoekt niet zelf, maar hij
stuurt uw zoekopdracht tegelijkertijd naar een aantal andere zoekmachines.
Voorbeelden: zoeken.nl, vinden.nl, ixquick,, DuckDuckGo
Specifieke zoekmachine: zoeken een specifiek opgegeven trefwoord, bijvoorbeeld op gebied van software,
muziek, personen, bedrijven…
Voorbeelden: startpagina.nl, goudengids.nl, kleding.nl, whitelines.nl (muziek),
allmovie.com (film)
3
HOE WERKT EEN ‘GEWONE’ ZOEKMACHINE
Een ‘gewone’ zoekmachine zoals Google.nl, werkt met een programma’s, genaamd robots, die het web doorzoeken naar de woorden die jij hebt opgegeven bij een zoekopdracht. Ze gebruiken daarbij een algoritme. Een algoritme is een complexe berekening die de zoekmachine maakt om te bepalen welke internetsites getoond worden na een zoekopdracht (en of deze bovenaan de zoekresultaten komt). De specifieke werking van de algoritmes van zoekmachines is geheim, maar er zijn een paar factoren die het algoritme beïnvloeden:
-‐ hoeveel keer de specifieke zoekwoorden die jij hebt opgegeven op de website voorkomen
-‐ hoe vaak de website bekeken is door anderen -‐ of het een internationale site is -‐ of de specifieke zoekwoorden die jij hebt opgegeven ook door de website zelf als zoekterm is opgegeven -‐ hoeveel anders sites er zijn met hetzelfde onderwerp -‐ hoe vaak je de website zelf heb gekeken -‐ met welke websites de eerder door jou gegeven zoekwoorden en websites een verband hebben -‐ welke zoekwoord je als eerste opgeeft
Bekijk YouTube een filmpje genaamd ‘Het klokhuis hoe werkt Google’
4
HOE ZOEK JE B INNEN EEN ZOEKMACHINE
Websites:
Met zoekwoorden
hoe specifieker de zoekwoorden, des te specifieker de zoekresultaten
het gebruik van synoniemen (ander woord met dezelfde betekenis) levert soms betere zoekresultaten op (www.synoniemen.net)
Met een zoekvraag zoeken
Waar komt het woord soap vandaan?
Naar een antwoord toe zoeken
De meeste spinnen leven ….
Met deelvragen zoeken
Stel dat de hoofdvraag is: Van welke therapieën tegen faalangst is aangetoond dat ze effectief zijn?
Een deelvraag kan dan zijn: Wat is faalangst?
Een andere deelvraag kan zijn: Welke therapieën tegen faalangst zijn er?
Zoekvenster
5
HET ZOEKEN SPECIF IEKER MAKEN
Zoekhulpmiddelen
De zoekhulpmiddelen zijn gericht op de onderwerpen van Google, zoals afbeeldingen, video’s, boeken, nieuws, etc.
Als je binnen die onderwerpen op zoekhulpmiddelen klikt, kun je onder andere de volgende middelen gebruiken om gerichter te zoeken: taal, periode/tijd, grootte/bestanden, duur, kwaliteit, prijs
Geavanceerd zoeken
Hiermee kun je nog specifieker zoeken. Onder pagina’s vinden met kun je
zoekcommando’s of zoekoperatoren invoeren. Je kunt deze zoekcommando’s of –operatoren
ook gewoon in het zoekvenster intypen.
Zoekcommando’s of zoekoperatoren
+ zoekt naar alle dingen die bij elkaar horen, bijvoorbeeld vakantie + zeilen
“…” zoekt naar een specifieke zin die iemand gezegd heeft, bijvoorbeeld ‘hij was een beetje dom’ (dubbele
aanhalingstekens gebruiken)
-‐ zoekt niet naar dat woord, bijvoorbeeld zuivelproducten -‐melk (geen spatie tussen – en melk)
OR of OF zoekt naar meerdere termen, bijvoorbeeld dyslexie OR woordblindheid)
Filetype zoekt naar een bepaald bestand dat je opgeeft, bijvoorbeeld filetype:pdf (geen spaties gebruiken)
6
Bestandstype
Als je op het web zoekt, kun je bij bestandstype op verschillende formaten zoeken zoals: doc (Word), PDF, xls (Excel). Als je op
afbeeldingen zoekt, kun je bij bestandstype verschillende formaten zoeken zoals: jpg, gif, png en bmp.
SafeSearch
Als je geen ongepaste afbeeldingen wilt, kun je de functie SafeSearch inschakelen.
Gebruikersrechten
Vanwege auteursrechten mag niet iedereen informatie van internet gebruiken om zelf te publiceren. Via de functie
‘gebruikersrechten’ biedt Google de mogelijkheid aan om te zoeken op informatie die door een doelgroep
a) gedeeld mag worden b) gebruikt mag worden c) aangepast mag worden.
In een andere taal
Soms kun je meer antwoorden in het Engels vinden. Dan kun je zowel je zoekwoorden van
het Nederlands vertalen naar het Engels, als de antwoorden of zelfs een bestand met antwoorden van het Engels vertalen naar
het Nederlands. Je kan hiervoor Google Translate: translate.google.nl gebruiken.
7
AFBEELDINGEN
Zoeken via een afbeelding
Soms levert een zoekopdracht op het web niet veel op. Je kan dan proberen om een zoekopdracht te geven door te zoeken met
zoekwoorden bij afbeeldingen.
Zoeken met een afbeelding
Stel dat je een informatie zoekt over een zelfportret van Van Gogh omdat je meer over het zelfportret wilt weten. Dan kun je met
deze afbeelding, van het internet of zelf ge-‐upload, op Google zoeken naar websites met dezelfde afbeelding.
8
ZOEKRESULTATEN
Bovenste (blauwe) regel: titel van het document
Middelste (groene) regel: URL, het webadres
Onderste (zwarte) regel: omschrijving van de website
In cache
Google maakt van iedere webpagina een screenshot en bewaart deze in een
geheugen, dit wordt cache genoemd. Als je een website bezoekt, ga je naar het einde
van de middelste (groene) regel, klik op het pijltje en dan op ‘in cache’. Dan kom je op
een pagina waar bovenaan staat wanneer Google deze pagina bezocht heeft. Het grote
voordeel is dat als Google de pagina’s bewaart, deze sneller ‘opgevraagd’ kan worden.
Zoeken binnen een bepaalde website
Zet in het zoekvenster het woord dat je binnen een bepaalde site wilt
vinden en geef daarnaast de site aan.
Wikipedia
Wikipedia is een veelgebruikte bron, zeker door leerlingen. De informatie van Wikipedia kan door iedereen worden bewerkt. Er is
geen redactie maar er is wel een vast groep vrijwilligers. Daarnaast zijn er mensen die erop toezien dat een aantal regels worden
nageleefd, zoals het gebruik van bronnen. Wikipedia heeft als doel zo objectief mogelijk te zijn.
9
Cookies
Een cookie is een klein bestandje dat tijdens een bezoek aan een website op jouw computer wordt opgeslagen. Er zijn 3 soorten cookies:
a) Functionele cookie: deze onthoudt wat je in je winkelmandje van een webshop doet. Deze cookie is nodig om te betalen.
b) Analytische cookie: deze onthoudt hoe vaak een bepaalde website bezocht wordt
c) Tracking cookie: deze onthoud en volgt jouw gedrag online. Het betekent dat als jij een paar schoenen bekijkt in een webshop,
Reclames
Als je zoekt op Google krijg je de zoekresultaten en AdWords advertenties (reclame). Zoekresultaten verschijnen als links op de
pagina (zie eerder regels van zoekresultaten). De links bevinden zich meestal midden in de pagina. De AdWords verschijnen onder
de label ‘advertenties’ en bevinden zich vooral aan de zijkanten (ook boven en onder) van de zoekresultaten.
Zet in het zoekvenster het woord dat je binnen een bepaalde site wilt
vinden en geef daarnaast de site aan
Je eigen zoekgeschiedenis doorzoeken
Als je een Google account hebt kun je je eigen zoekgeschiedenis doorzoeken via google.com/history
Meldingen
Als je op de hoogte wilt blijven van een bepaald onderwerp, of een bepaalde persoon kun je Google Alerts inschakelen via
google.com/alerts
10
BETROUWBAARHEID
De antwoorden lijken betrouwbaarder als…
… je antwoorden in minstens 3 andere bronnen gevonden worden
… de website waarop je het antwoord heb gevonden er netjes uitziet en zonder spelfouten
… de teksten van de website waarop je het antwoord hebt gevonden van een professionele organisatie is
… de website onlangs ge-‐update is
… de antwoorden feiten zijn en geen meningen
Privacy
Sommigen voelen zich in hun privacy aangetast omdat…
… wat je op internet zet, heel moeilijk van het internet te verwijderen is
… zoekwoorden worden gebruikt om advertenties op aan te passen
Synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis. Een ander woord voor rennen is hollen. Hollen is een synoniem voor rennen. Een woord kan meerdere synoniemen hebben.
11
Gepersonaliseerde zoekresultaten uitschalen
Als je een pizzeria zoekt, zal Google je als eerste de pizzeria’s uit jouw buurt tonen omdat Google weet dat je daar woont. Wil je niet
per se pizzeria’s uit jouw buurt, klik dan op ‘zoekhulpmiddelen’ , daarna op ‘alle resultaten’ en tenslotte op ‘woord voor woord’.
Je krijt nu de pizzeria’s over het hele land.
Anoniem zoeken
Als je niet wit dat Google onthoudt wat je zoekt, en dus ook geen cookies
achterlaat, kun je dit uitschakelen. Ga bij Google Chrome naar het einde
van het zoekvenster en klik op het menu icoontje. Klik daarna op ‘nieuw incognitovenster’.
Ga bij Safari naar de menubalk, klik op ‘Safari, en klik daarna op ‘Privemodus’.
NOTEREN BRONNEN
Bronnen die je van het internet haalt, kunnen heel verschillend van aard zijn; boeken, blogs, wiki’s etc..
Noteer informatie van het internet als volgt, natuurlijk wel met de informatie die je kan achterhalen:
Achternaam, voornaam, naam titel (van boek of website), URL, datum waarop je zelf gekeken hebt.
Bijvoorbeeld: Stroobach, Nathalie, Informatievaardigheden, (geen website) 22 juli 2015