Η χημική βιομηχανία στην...

Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην οικονομία και προοπτικές ανάπτυξης

Γιώργος Μανιάτης, Επικεφαλής τμήματος κλαδικών μελετών ΙΟΒΕ

Εσπερίδα Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών ΒιομηχανιώνΗ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΕΜΠΟΔΙΑ & ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», 25 Απριλίου 2018

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Περιεχόμενα και στόχοι της μελέτης

2Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών

Περιεχόμενα

Στόχος της μελέτης

1. Εισαγωγή2. Συνοπτική περιγραφή της Χημικής Βιομηχανίας3. Βασικά μεγέθη και τάσεις της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελλάδα4. Η συνεισφορά της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελληνική οικονομία5. Παράγοντες που επηρεάζουν τις επιδόσεις και την

ανταγωνιστικότητα της Χημικής Βιομηχανίας6. Διεθνές περιβάλλον7. Δυνητική συνεισφορά της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελληνική

οικονομία8. Συμπεράσματα και Προτάσεις

Διερεύνηση μεσοπρόθεσμων αναπτυξιακών δυνατοτήτων, προκλήσεων και προϋποθέσεων ανάπτυξης της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία


Ενδεικτικά: Αγροτικός τομέας, Πλαστικά & Ελαστικά, Τρόφιμα, Κλωστοϋφαντουργία & Ένδυση, ΒιομηχανίαΜετάλλων, Κατασκευές, Φαρμακοβιομηχανία, Αυτοκινητοβιομηχανία, Ηλεκτρονικά

Παραγωγή Χημικών Ουσιών και Προϊόντων (NACE 20)

Πηγή: CEFIC

Πετροχημικά (NACE 20.14)

• Βασικές χημικές ουσίες κυρίως από πετρέλαιοκαι φυσικό αέριο (αιθυλένιο, προπυλένιο, βενζόλιο κ.ά.)

Βασικά Ανόργανα(NACE 20.11, 20.13,

20.15)

• Βιομηχανικά αέρια

• Λιπάσματα

• Λοιπά ανόργανα χημικά (χλώριο, θείο κ.ά.)

Πολυμερή (NACE 20.16, 20.17, 20.6)

• Πλαστικές ύλες

• Συνθετικά ελαστικά

• Συνθετικές ίνες

Ειδικά χημικά (NACE 20.2, 20.3, 20.5,

20.12)

• Χρωστικές ύλες

• Αγροχημικά(παρασιτοκτόνα-

φυτοφάρμακα κ.ά.)

• Χρώματα

• Άλλα χημικά προϊόντα (εκρηκτικά, κόλλες, δομικά χημικά, αιθέρια έλαια κ.ά.)

Καταναλωτικά χημικά(NACE 20.4)

• Σαπούνια, απορρυπαντικά και προϊόντα καθαρισμού

• Αρώματα και προϊόντα καλλωπισμού

Καθοριστική επίδραση σε πλήθος κλάδων

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Οι περισσότερες επιχειρήσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται στους τομείς των ειδικών και των καταναλωτικών χημικών


Στην Ελλάδα, μόλις το 19% των επιχειρήσεων του κλάδου δραστηριοποιείται στην παραγωγή βασικών χημικών, έναντι 60% στην ΕΕ-28

Αυτό υποδεικνύει την υψηλότερη εισαγωγική εξάρτηση της Ελλάδας από βασικές χημικές ουσίες

Πηγή: Eurostat, Ανάλυση ΙΟΒΕ.

48 7577

391

443

1.034

0

200

400

600

800

1.000

1.200

εκ. ε

υρ

ώ

Αριθμός επιχειρήσεων ανά τμήμα της χημικής βιομηχανίας, 2015

4,6%

26,3%7,3%

13,1%

7,4%

20,1%

37,8%

28,0%42,8%

12,5%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Ελλάδα ΕΕ-28

Αριθμός επιχειρήσεων, %

Πετροχημικά Βασικά ανόργανα

Πολυμερή Ειδικά χημικά

Καταναλωτικά χημικά

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Η πλειονότητα των επιχειρήσεων του κλάδου είναι πολύ μικρές, ενώ περίπου 2 στις 3 επιχειρήσεις είναι εγκατεστημένες στην Αττική και την Κεντρική Μακεδονία


Η εγγύτητα στα κέντρα κατανάλωσης και σε κρίσιμες υποδομές για την προμήθεια χημικών πρώτων υλών (π.χ. παραγωγικές εγκαταστάσεις και λιμάνια) καθώς και η καλύτερη πρόσβαση των επιχειρήσεων του κλάδου σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την υψηλότερη συγκέντρωση των επιχειρήσεων σε Αττική και Κεντρική Μακεδονία

Η συγκεκριμένη διαφοροποίηση της χημικής βιομηχανίας, όπως και παρόμοιες διαφοροποιήσεις άλλων κλάδων, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον σχεδιασμό της εθνικής βιομηχανικής πολιτικής


66,4%

10,7% 10,1% 10,0%2,8%

83,6%

6,6% 4,7% 4,8%0,4%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

0-9 10-19 20-49 50-249 250+

Απασχόληση (θέσεις εργασίας)

Κατανομή πλήθους επιχειρήσεων με βάση το μέγεθος της απασχόλησης, 2015

ΕΕ28 Ελλάδα

5%

20%

4%

7%

5%

2%

4%

5%

33%

6%

2%

3%

6%

4%

20%

1%

5%

3%

1%

1%

7%

45%

5%

1%

1%

5%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης

Κεντρικής Μακεδονίας

Δυτικής Μακεδονίας

Ηπείρου

Θεσσαλίας

Ιονίων Νήσων

Δυτικής Ελλάδας

Στερεάς Ελλάδας

Αττικής

Πελοποννήσου

Βορείου Αιγαίου

Νοτίου Αιγαίου

Κρήτης

Κατανομή αριθμού επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα ανά περιφέρεια, 2015

Χημική βιομηχανία Μεταποίηση

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

1.581

1.784 1.716 1.751

1.969 2.0372.114

2.470

2.956

2.2672.131 2.102

1.885

2.126 2.119 2.190 2.176

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016εκτ.

εκ. ε

υρ

ώ

Αξία Παραγωγής της Χημικής Βιομηχανίας

Η συνολική αξία παραγωγής της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελλάδα ξεπερνά τα €2,1 δισ.


Η αξία παραγωγής χημικών ουσιών και προϊόντων απώλεσε περίπου το ¼ του μεγέθους της μεταξύ 2008 και 2016


-26%

87%

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Το 2015, η απασχόληση στη Χημική Βιομηχανία προσέγγισε τις 13.000 θέσεις εργασίας


Η απασχόληση στον κλάδο, παρά την ανάκαμψή της τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται 10% χαμηλότερα συγκριτικά με το 2008 Συγκριτικά με τις απώλειες στη Μεταποίηση (-32%) και στο σύνολο της οικονομίας (-17%), η χημική βιομηχανία είχε καλύτερη

επίδοση

Πηγή: Eurostat, Ανάλυση ΙΟΒΕ

11,5

12,4 12,3

13,7

14,3

13,2

12,7

11,5

11,0

11,6

12,8 12,9

8

9

10

11

12

13

14

15

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Θέσ

εις

εργα

σία

ς(χ

ιλ.)

Απασχόληση στη Χημική Βιομηχανία

17%

-23%

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Οι ετήσιες επενδύσεις της Χημικής Βιομηχανίας τα τελευταία χρόνια διαμορφώθηκαν κοντά στα €60 εκ.


Οι Επενδύσεις μετά το 2010 βρίσκονται σταθερά κάτω από τον μέσο όρο της προηγούμενης περιόδου (€130 εκ. το 2000-2009), αποτελώντας περίπου το 3% της συνολικής αξίας παραγωγής και το 10% της Προστιθέμενης Αξίας του κλάδου

Η αποκατάσταση των επενδύσεων σε επίπεδο που μπορεί να υποστηρίξει τη μεγέθυνση του κλάδου τα επόμενα χρόνια, απαιτεί την αύξησή τους κοντά στο 19% της Προστιθέμενης Αξίας του κλάδου

Πηγή: Eurostat, Ανάλυση ΙΟΒΕ

134

217

79 79

143

10290

132

152167

48

6960 59 57 58

8%

12%

5% 5%

7%

5%4%

5% 5%

7%

2%

3% 3%3% 3% 3%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

0

50

100

150

200

250

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

εκ. ε

υρ

ώ

Επενδύσεις στη Χημική Βιομηχανία

Επενδύσεις % Επενδύσεων ως προς την Αξία Παραγωγής

-62%

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

2.632

459

470

522

549

565

583

751

1.680

2.486

0 1.000 2.000 3.000

Λοιποί

Ποτά

Πλαστικά και Ελαστικά

Φάρμακα

Βασικά Μέταλλα

Μη Μεταλλικά Ορυκτά

Χημικά

Μεταλλικά Προϊόντα

Διύλιση Πετρελαίου

Τρόφιμα

ΑΠΑ εκ. ευρώ

Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία στη Μεταποίηση, 2015

H χημική βιομηχανία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της Μεταποίησης στην Ελλάδα τόσο σε όρους προστιθέμενης αξίας, όσο και σε όρους απασχόλησης


90.020

9.906

10.755

10.891

11.186

14.433

14.877

15.790

29.140

96.236

0 50.000 100.000 150.000

Λοιποί

Μηχανήματα και Εξοπλισμός

Έπιπλα

Χημικά

Ελαστικά και Πλαστικά

Εγκατάσταση μηχανημάτων

Μη Μεταλλικά Ορυκτά

Ένδυση

Μεταλλικά Προϊόντα

Τρόφιμα

Θέσεις εργασίας

Απασχόληση στη Μεταποίηση, 2015

Πηγή: Eurostat, Ανάλυση ΙΟΒΕ.* Λόγω διαφορετικής μεθοδολογίας και εμπιστευτικότητας στοιχείων ενδέχεται να υπάρχουν μικρές διαφοροποιήσεις με τα στοιχεία για την απασχόληση που παρουσιάστηκαν προηγουμένως.

23,2%

15,7%

7,0%

5,5%

5,3%

5,1%

4,9%

4,4%

4,3%

24,6%

31,7%

9,6%

5,2%

4,9%

4,8%

3,7%

3,6%

3,5%

3,3%

29,7%

% στη Μεταποίηση% στη Μεταποίηση

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Η προστιθέμενη αξία της χημικής βιομηχανίας προέρχεται κυρίως από τα ειδικά και τα καταναλωτικά χημικά


Στην ΕΕ-28 η κατανομή της προστιθέμενης αξίας μεταξύ των κατηγοριών χημικών είναι πιο ισορροπημένη

21

68

54

203

233

578

0

100

200

300

400

500

600

700


Πολυμερή Ειδικά χημικά Καταναλωτικά χημικά

Χημική Βιομηχανία

εκ. ε

υρ

ώ

Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία, 2015

4%

25%12%

15%

9%

15%35%

29%

40%

17%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Ελλάδα ΕΕ-28

Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (%)


Πολυμερή Ειδικά χημικά

Καταναλωτικά χημικά


Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Λαμβάνοντας υπόψη τις διασυνδέσεις του κλάδου παραγωγής και διανομής χημικών προϊόντων με τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, εκτιμήσαμε ότι περίπου €4,2 δισ. προστιθέμενης αξίας (2,4% του ΑΕΠ)…

11Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Ανάλυση ΙΟΒΕ

600

708

1.766

3.074

297

234

6471.179

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

Άμεση Έμμεση Προκαλούμενη Συνολική

εκ. ε

υρ

ώ

Προστιθέμενη Αξία

Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων Χονδρικό Εμπόριο Χημικών

Εκτιμάται ότι κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά €1,9

897 942 2.413 4.253

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

…και περίπου 109.000 θέσεις εργασίας σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την παραγωγή και το εμπόριο χημικών προϊόντων (3% της συνολικής απασχόλησης)


12.799

20.437

47.315

80.551

6.133

4.750

17.34928.232

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

Άμεση Έμμεση Προκαλούμενη Συνολική

θέσ

εις

εργα

σία

ς

Απασχόληση

Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων Χονδρικό Εμπόριο Χημικών

Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία

18.932 25.187 64.664 108.783

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Οι χημικές ουσίες και προϊόντα αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών

13Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Eurostat. Ανάλυση ΙΟΒΕ

8.155

701

702

1.091

1.091

1.296

2.326

3.306

6.781

- 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000

Λοιποί

Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός

Μηχανήματα και εξοπλισμός

Η/Υ ηλεκτρονικά και οπτικά

Φάρμακα

Χημικές ουσίες και προϊόντα

Βασικά Μέταλλα

Τρόφιμα

Πετρελαιοειδή

εκ. ευρώ

Εξαγωγές ανά κλάδο, 2016

32%

% Συνολικών Εξαγωγών

27%

4%

4%

3%

3%

13%

9%

5,1%

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Οι ελληνικές εξαγωγές χημικών ουσιών και προϊόντων ενισχύθηκαν σημαντικά μετά το 2009, αλλά συνολικά το εξωτερικό εμπόριο χημικών παραμένει ελλειμματικό


2,71 2,73 2,913,11

3,39 3,463,82

4,274,50

3,59 3,62 3,633,38 3,51 3,59 3,62 3,59

0,60 0,60 0,64 0,77 0,80 0,89 1,04 1,20 1,251,02

1,22 1,24 1,22 1,26 1,31 1,33 1,30

-2,11 -2,13 -2,27 -2,34-2,59 -2,57

-2,77-3,07 -3,25

-2,57 -2,41 -2,39-2,16 -2,26 -2,28 -2,29 -2,30

-4,0

-3,0

-2,0

-1,0

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

δισ

. ευ

ρώ

Εξαγωγές και Εισαγωγές Χημικών Ουσιών και Προϊόντων

Εισαγωγές Εξαγωγές Ισοζύγιο

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Η διεθνής ανταγωνιστικότητα της εγχώριας χημικής βιομηχανίας βελτιώνεται, αλλά παραμένει χαμηλή

15Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Eurostat. Ανάλυση ΙΟΒΕ-Δείκτης Εξωστρέφειας: [Εξαγωγές/Παραγωγή]-Δείκτης εισαγωγικής διείσδυσης [Εισαγωγές/Κατανάλωση]

-90

-80

-70

-60

-50

-40

-30

-20

-10

0

20

00

20

02

20

04

20

06

20

08

20

10

20

12

20

14

20

16

(%)

(Εξα

γωγέ

ς-Ει

σα

γωγέ

ς)/(

Εξα

γωγέ

ς+Ει

σα

γωγέ

ς)

Δείκτης διεθνούς ανταγωνιστικότητας χημικών

Πετροχημικά

Βασικά Ανόργανα

Πολυμερή

Ειδικά Χημικά

Καταναλωτικά Χημικά

Σύνολο Χημικών

3834

38

4441

44

49 49

4245

5759

65

5962 61 60

7370

7376 74 75

78 7772 74

80 8184

80 82 81 80

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

200

0

200

1

200

2

200

3

200

4

200

5

200

6

200

7

200

8

200

9

201

0

201

1

201

2

2013

201

4

201

5

201

6

%

Εισαγωγική Διείσδυση και Εξωστρέφεια

Δείκτης εξωστρέφειας

Δείκτης εισαγωγικής διείσδυσης

Η εξωστρέφεια ενισχύθηκε εντυπωσιακά μετά το 2010, ενώ η εισαγωγική διείσδυση παραμένει ιδιαίτερα υψηλή

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα έχει υψηλότερη παραγωγικότητα, αλλά και υψηλότερες αμοιβές (κόστος εργασίας) συγκριτικά με τη Μεταποίηση


Πηγή: Eurostat. Ανάλυση ΙΟΒΕ- Φαινομενική Παραγωγικότητα: [Προστιθέμενη Αξία προς αριθμό

απασχολούμενων- Προσαρμοσμένη παραγωγικότητα: [Φαινομενική παραγωγικότητα

προς μέσο κόστος εργασίας]

54

172,4

31,135

159,1

22,2

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

Φαινομενική παραγωγικότητα

εργασίας

Παραγωγικότητα προσαρμοσμένη με

τον μισθό

Μέσο κόστος εργασίας

χιλ.

ευ

ρώ

Δείκτες παραγωγικότητας και κόστους εργασίας Χημικής Βιομηχανίας, 2015

Χημική βιομηχανία Μεταποίηση

40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

2007

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

20

10

=10

0

Δείκτης Ακαθάριστων Αμοιβών (2010=100)

ΕΕ28 Ελλάδα (Χημική Βιομηχανία)

Ελλάδα (Μεταποίηση)

Οι ακαθάριστες αμοιβές στη χημική βιομηχανία μειώθηκαν λιγότερο συγκριτικά με την εγχώρια Μεταποίηση μεταξύ 2008-2015 Αντίθετη πορεία των αμοιβών στην Ελλάδα σε σχέση με τον μέσο όρο στη χημική βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

172

119

54

94113

100

190184161

172193

166180

241

0

50

100

150

200

250

300

Βελγιο (2014)

Γερμανία Ελλάδα Ισπανία Γαλλία Ιταλία Ολλανδία

χιλ.

ευ

ρώ

Παραγωγικότητα, 2015

Φαινομενική παραγωγικότητα εργασίας (ΠΑ/εργαζόμενο)

Παραγωγικότητα προσαρμοσμένη στο επίπεδο του μισθού (%)

Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα αποτελεί μικρό μόνο μέρος της ευρωπαϊκής χημικής βιομηχανίας


Η παραγωγικότητα εργασίας και οι επενδύσεις στη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες από τις χώρες με την πιο αναπτυγμένη χημική βιομηχανία στην Ευρώπη.

Με την προσαρμογή στο επίπεδο των μισθών η παραγωγικότητα εργασίας ενισχύεται σημαντικά.

7.469

39.527

5837.876

16.803 10.586 8.315

0

50.000

Βελγιο (2014) Γερμανία Ελλάδα Ισπανία Γαλλία Ιταλία Ολλανδία

εκ. ε

υρ

ώ

Προστιθέμενη Αξία, 2015

20

13

9

15

17

15

21

0

5

10

15

20

25

Βελγιο (2014)

Γερμανία Ελλάδα Ισπανία Γαλλία Ιταλία Ολλανδία

% [

Επεν

δύ

σει

ς /

Πρ

οσ

τιθ

έμεν

η Α

ξία

]

Επενδυτική Ένταση, 2015

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Το μακροοικονομικό περιβάλλον που αντιμετώπισε η χημική βιομηχανία τα τελευταία χρόνια ήταν ιδιαίτερα δυσμενές

18Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Eurostat, Ανάλυση ΙΟΒΕ.

Η συγκράτηση των απωλειών στον Αγροτικό Τομέα και τη Μεταποίηση, σε συνδυασμό με τις εξαγωγές, στήριξαν την εγχώρια Χημική βιομηχανία. Αντίθετα οι Κατασκευές υπέστησαν καθίζηση στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης επηρεάζοντας αρνητικά επιμέρους τομείς της χημικής βιομηχανίας

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

201

0

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

%

Ετήσια μεταβολή ΑΕΠ (%)

ΕΕ28 Ελλάδα

20

40

60

80

100

120

140

160

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

00

=10

0

Δείκτες δραστηριότητας (2000=100)

Αγροτικός τομέας Μεταποίηση

Χημική Βιομηχανία Κατασκευές

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι συστηματικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης

19Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: ECB, Ανάλυση ΙΟΒΕ

Η διαφορά του κόστους δανεισμού διευρύνθηκε σημαντικά μετά τον Δεκέμβριο του 2008, κορυφώθηκε στα μέσα του 2012 και έκτοτε διατηρείται σε υψηλό επίπεδο (περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

1/1

/20

03

10

/1/2

00

3

7/1

/20

04

4/1

/20

05

1/1

/20

06

10

/1/2

00

6

7/1

/20

07

4/1

/20

08

1/1

/20

09

10

/1/2

00

9

7/1

/20

10

4/1

/20

11

1/1

/20

12

10

/1/2

01

2

7/1

/20

13

4/1

/20

14

1/1

/20

15

10

/1/2

01

5

7/1

/20

16

4/1

/20

17

%

Διαφορά κόστους δανεισμού επιχειρήσεων μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης

0

1

2

3

4

5

6

7

8

1/1

/20

03

9/1

/20

03

5/1

/20

04

1/1

/20

05

9/1

/20

05

5/1

/20

06

1/1

/20

07

9/1

/20

07

5/1

/20

08

1/1

/20

09

9/1

/20

09

5/1

/20

10

1/1

/20

11

9/1

/20

11

5/1

/20

12

1/1

/20

13

9/1

/20

13

5/1

/20

14

1/1

/20

15

9/1

/20

15

5/1

/20

16

1/1

/20

17

%

Κόστος δανεισμού επιχειρήσεων

Ευρωζώνη Ελλάδα

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Η φορολογική επιβάρυνση (περιλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών) είναι ιδιαίτερα υψηλή στην Ελλάδα

20Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: World Bank Doing Business, Ανάλυση ΙΟΒΕ

Η φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια και πλέον βρίσκεται 10 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ και 23-25 π.μ. υψηλότερα από γειτονικές χώρες (Βουλγαρία, Κύπρος)

20,924,7

27,030,9

38,4 39,8 40,4 40,9

48,9 49,0 49,1 50,7

62,0

0

10

20

30

40

50

60

70

Συνο

λικό

ς φ

ορ

ολο

γικό

ς σ

υντ

ελεσ

τής

(%)

Συνολικός φορολογικός συντελεστής σε διάφορες χώρες, 2017

54,0

49,548,9

46,7 46,7

45,9

46,7

44,1 44,0

50,7

49,6

50,7

40

42

44

46

48

50

52

54

56

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

%

Συνολικός φορολογικός συντελεστής (% επί των κερδών) στην Ελλάδα

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα πλησίασαν τον μέσο όρο της ΕΕ-28, αλλά παραμένουν σημαντικά υψηλότερες σε σύγκριση με γειτονικές χώρες

21Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Eurostat

2427

17

32

0

10

20

30

40

50

60

2012S2 2013S1 2013S2 2014S1 2014S2 2015S1 2015S2 2016S1 2016S2 2017S1

ευρ

ώ α

νά M

Wh

Τιμές φυσικού αερίου εξαιρουμένου του ΦΠΑ και άλλων ανακτήσιμων φόρων και τελών(Band I4 : 100 000 GJ < Κατανάλωση < 1 000 000 GJ)

ΕΕ-28 Ελλάδα Βουλγαρία Ελλάδα για χρήση φυσικού αερίου ως πρώτη ύλη

Οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα ακολούθησαν τις διεθνείς πτωτικές τάσεις αλλά παραμένουν υψηλότερες κατά 12% από τον μέσο όρο της ΕΕ-28

Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη (1,5 ευρώ ανά GJ) αποτελεί το 17% της τελικής τιμής, ενώ η ποσοστιαία

διαφορά από τις μέσες τιμές στην ΕΕ-28 διευρύνεται σε 32% Ιδιαιτέρως δυσμενής η θέση της εγχώριας βιομηχανίας λιπασμάτων έναντι των ανταγωνιστών σε άλλες χώρες

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

2,7%

11,3% 11,4% 12,1%

16,7%

23,2%

12,0%

7,3%

25,6%

33,5%31,7%

43,6%

55,0%

30,1%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Πλαστικά Πετροχημικά Σαπούνια και απορρυπαντικά

Ανόργανα Ειδικά χημικά Αγροχημικά ΧΗΜΙΚΑ

Ρυθμιστικό κόστος της Χημικής Βιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή ΈνωσηΜέσο ετήσιο κόστος 2004-2014

Ρυθμιστικό κόστος (% Προστιθέμενης αξίας) Ρυθμιστικό κόστος (% Ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος)

Το ρυθμιστικό κόστος επηρεάζει σημαντικά την κερδοφορία της χημικής βιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση…

22Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: CEFIC

Το ρυθμιστικό κόστος διαφοροποιείται στους επιμέρους τομείς της χημικής βιομηχανίας

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

…και έχει διπλασιαστεί από τα μέσα της δεκαετίας του 2000

23Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: CEFIC

Η νομοθεσία για τις εκπομπές αερίων και τις βιομηχανικές διαδικασίες επιφέρει το υψηλότερο ρυθμιστικό κόστος στη χημική βιομηχανία και τη θέτει σε δυσμενέστερη θέση έναντι ανταγωνιστών σε χώρες εκτός ΕΕ

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Δεί

κτη

ς κό

στο

υς

(20

04

=1)

Δείκτης ρυθμιστικού κόστους της Χημικής Βιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Νομοθεσία για Χημικά Νομοθεσία για ΕνέργειαΝομοθεσία για Εκπομπές Αερίων και Βιομηχανικές Διαδικασίες Νομοθεσία για Ασφάλεια στην ΕργασίαΝομοθεσία για Ειδικά Χημικά Προϊόντα Νομοθεσία για Εμπόριο και ΔασμούςΝομοθεσία για Μεταφορές

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Τα Logistics στην Ελλάδα έχουν βελτιώσει τη θέση τους συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες, αλλά παρουσιάζουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης

24Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: World Bank, LPI, Ανάλυση ΙΟΒΕ

54

69

4447

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2010 2012 2014 2016

Θέσ

η

Θέση της Ελλάδας στον Δείκτη Επιδόσεων Logistics (LPI) της

Παγκόσμιας Τράπεζας(Σύνολο 160 χώρες)

Ανεπάρκειες στον χωρικό σχεδιασμό και στις χρήσεις γης

Περιοριστικοί όροι κάλυψης και δόμησης αποθηκευτικών χώρων

Προβληματικά στοιχεία του δικτύου οδικών μεταφορών (π.χ. διασυνδέσεις περιφερειακού δικτύου με κεντρικούς κόμβους διακίνησης και διεθνή δίκτυα)

Κατάσταση των σιδηροδρομικών υποδομών

Περιορισμένη χρήση συνδυασμένων μεταφορών (π.χ. συνδέσεις λιμένων με σιδηροδρομικό δίκτυο)

Ανεπαρκείς υποδομές αρκετών λιμενικών εγκαταστάσεων (τα λιμάνια που έχουν δυνατότητα να υποδεχτούν χημικά είναι περιορισμένα)

Δυσκολίες αδειοδότησης ιδιωτικών λιμένων

Έλλειψη οργανωμένων πάρκων logistics με σύγχρονες υποδομές πρόσβασης και ασφάλειας

Μη επαρκής διαθέσιμος χώρος αποθήκευσης χημικών προϊόντων, γεγονός ιδιαίτερα κρίσιμο για τα επικίνδυνα προϊόντα

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

68,8

0,9

9,1

9,2

19,5

42,2

0 10 20 30 40 50 60 70

Λοιπές δραστηριότητες μεταποίησης

Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό και πλαστικές ύλες

Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων

Παραγωγή βασικών μετάλλων

Βιομηχανία τροφίμων και ποτών

Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων

εκατ. ευρώ

Δαπάνες R&D στη Mεταποίηση στην Ελλάδα ανά κλάδο, 2015

Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της Μεταποίησης με τις υψηλότερες δαπάνες Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D)…

25Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Eurostat, Ανάλυση ΙΟΒΕ

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Βέλγιο Γερμανία Ελλάδα Ισπανία Γαλλία Ιταλία Ολλανδία

2013 371 3.347 13 239 944 364 523

2015 367 3.786 9 230 944 418 518

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

εκα

τ. ε

υρ

ώ

…ωστόσο υστερεί σημαντικά στον τομέα Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες

26Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Eurostat, Ανάλυση ΙΟΒΕ

4,9

9,6

1,6

2,9

5,6

3,9

6,2

0

2

4

6

8

10

12

% Π

ρο

στι

θέμ

ενη

ς Α

ξία

ς

Δαπάνες R&D στη χημική βιομηχανία% Προστιθέμενης αξίας χημικής βιομηχανίας,

2015

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Αυτό συμβαίνει παρά τη συγκριτικά υψηλή ποσότητα και ποιότητα του ερευνητικού έργου που παράγεται στα αρκετά ερευνητικά και πανεπιστημιακά ιδρύματα της Ελλάδας που σχετίζονται με τα χημικά

27Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

«ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» (Ε.ΚΕ.Φ.Ε. “Δ”): Ινστιτούτο Προηγμένων

Υλικών, Φυσικοχημικών Διεργασιών, Νανοτεχνολογίας

& Μικροσυστημάτων

ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ: Ινστιτούτο Θεωρητικής και Φυσικής Χημείας (ΙΘΦΧ)

ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ: Ινστιτούτο

Επιστημών Χημικής Μηχανικής

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

(Ε.ΚΕ.Τ.Α.): Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών

Πόρων

Σχολή Χημικών Μηχανικών Εθνικού Μετσόβιου

Πολυτεχνείου - Τμήμα Χημικής Μηχανικής Αριστοτελείου

Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης - Τμήμα Χημικής Μηχανικής

Πανεπιστημίου Πατρών

Τμήματα Χημείας ΕΚΠΑ, ΑΠΘ, Πανεπιστημίου Κρήτης,

Πανεπιστημίου Πατρών και Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Παράγοντες που επηρεάζουν τη δαπάνη για Έρευνα και Καινοτομία:

Αβέβαια αποτελέσματα Έλλειψη κεφαλαίων Έλλειψη εμπιστοσύνης και συνεργασίας

μεταξύ των επιχειρήσεων και των φορέων που σχετίζονται με την έρευνα και την καινοτομία

Ανεπάρκεια υποστηρικτικών μηχανισμών για την κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο

Γραφειοκρατικές διαδικασίες Μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων και

της εγχώριας αγοράς

Ο κρίκος που φαίνεται ότι απουσιάζει είναι η συστηματική διασύνδεση και μεταφορά των ερευνητικών αποτελεσμάτων και καινοτομιών στην παραγωγική διαδικασία

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών

Η νέα βιομηχανική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες στη Χημική Βιομηχανία

Βιομηχανική «Αναγέννηση» - Συμμετοχή 20% της βιομηχανίας στο ΑΕΠ της ΕΕ28 μέχρι το 2020 Ένα σχέδιο εξειδικεύει τις δράσεις της Επιτροπής για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της

ευρωπαϊκής βιομηχανίας* Η Χημική Βιομηχανία έχει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων αυτών

Βαθύτερη και πιο δίκαιη ενιαία αγορά:

Ενδυνάμωση πολιτών και

επιχειρήσεων

Αναβάθμιση Βιομηχανίας για την

ψηφιακή εποχή

Οικονομία χαμηλών εκπομπών και

κυκλική οικονομία

Επένδυση στη βιομηχανία του

μέλλοντος

Υποστήριξη βιομηχανικής καινοτομίας

Διεθνής διάσταση

Συνεργασία με κράτη μέλη, περιφέρειες, πόλεις και ιδιωτικό

τομέα

*European Commission “Investing in a smart, innovative and sustainable Industry A renewed EU Industrial Policy Strategy” 13.9.2017

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022 (σε σταθερές τιμές 2016)

29Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Eurostat, IMF, Ανάλυση ΙΟΒΕ

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

%

Ετήσια μεταβολή ΑΕΠ (%)IMF, Outlook, Oct 2017

Ετήσια μεταβολή ΑΕΠ

Ετήσια μεταβολή Παραγωγής Χημικής Βιομηχανίας

2,96

2,27

2,132,10

1,89

2,13 2,12

2,19

2,242,27

2,322,35

2,392,42

2,44

1,800

2,000

2,200

2,400

2,600

2,800

3,000

δισ

. ευ

ρώ

Αξία παραγωγής χημικής βιομηχανίαςΠροβολή (σε σταθερές τιμές) της τρέχουσας τάσης με βάση

την πρόβλεψη για την ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

2,96

2,27

2,132,101,89

2,132,122,19

2,27

2,40

2,55

2,70

2,85

3,01

3,16

1,800

2,000

2,200

2,400

2,600

2,800

3,000

3,200

3,400

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

20

17

20

18

20

19

20

20

20

21

20

22

δισ

. ευ

ρώ

(σ

ταθ

ερές

τιμ

ές 2

01

5)

Σενάρια για την αξία παραγωγής στη χημική βιομηχανία (σε σταθερές τιμές 2016)

Σενάριο τρεχουσών τάσεων

Σενάριο Βιομηχανικής "Αναγέννησης"

+30%

Η επίτευξη των στόχων του σεναρίου της βιομηχανικής «αναγέννησης» εκτιμάται ότι θα δώσει ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ’ επέκταση στην ελληνική οικονομία

30Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: Ανάλυση ΙΟΒΕ*ΑΠΑ: Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία

15,5

6,8

9,5

7,0

20,0

6,8

12,3

7,0

0

5

10

15

20

25

Μερίδιο Μεταποίησης στην

ΑΠΑ

Μερίδιο Χημικής Βιομηχανίας στην

ΑΠΑ της Μεταποιήσης

Μερίδιο Μεταποίησης στην

ΑΠΑ

Μερίδιο Χημικής Βιομηχανίας στην

ΑΠΑ της Μεταποιήσης

ΕΕ28 (2014) Ελλάδα

Μερ

ίδιο

στη

ν Α

ΠΑ

(%

)

Υποθέσεις Σεναρίου Βιομηχανικής «Αναγέννησης»

2015 2022

Ο στόχος συμμετοχής της Μεταποίησης στο 20% της ευρωπαϊκής οικονομίας μεταφράζεται (αναλογικά) σε ενίσχυση της συμμετοχής τηςΜεταποίησης στην Ελληνική προστιθέμενη αξία στο 12,3% (από 9,5%). Αν θεωρήσουμε ότι το μερίδιο της ελληνικής μεταποίησης στην ΕΕ διατηρείται σταθερό, τότε προκύπτει ακόμα πιο φιλόδοξη αύξηση της αξίας παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

80.551

90.366

116.858

-

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

2016 2022 - Τρέχουσα τάση

2022 - Βιομ. "Αναγέννηση"

εκ. ε

υρ

ώ

Επιδράσεις στην απασχόληση από την ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας

2016 2022 - Τρέχουσα τάση 2022 - Βιομ. "Αναγέννηση"

+26.493

Μεσοπρόθεσμα, η βιομηχανική «αναγέννηση» στη χημική βιομηχανία, δύναται να προσφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και στη δημιουργία θέσεων εργασίας


3.910

4.386

5.672

1.189 1.334

1.725

-

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

2016 2022 - Τρέχουσα τάση

2022 - Βιομ. "Αναγέννηση"

εκ. ε

υρ

ώ

Επιδράσεις στο ΑΕΠ και στα έσοδα από φόρους και εισφορές από την ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας

ΑΕΠ Φόροι και εισφορές

+45%

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Η εμπειρία από τις χώρες με αναπτυγμένες χημικές βιομηχανίες στην Ευρώπη υποδεικνύει τις βασικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας και στην Ελλάδα

32Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών ΕρευνώνΠηγή: CEFIC, Ανάλυση ΙΟΒΕ

•Πανεπιστημιακή και Ερευνητική Υποδομή

•Συνεργασία Βιομηχανίας με Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα

•R&D και Καινοτομία

Γνώση

•Εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό

•Λιμάνια και αγωγοί

•Μεταφορές

•Εφοδιαστική αλυσίδα

Υποδομές •Clusters

•Αλληλεπίδραση με άλλες βιομηχανίες

•Marketing

•Κουλτούρα συνεργασίας

Οργάνωση

•Γεωγραφική θέση

•Πρόσβαση σε πρώτες ύλες

•Θετική Δημόσια Εικόνα

•Υποστήριξη από το Κράτος

•Ευνοϊκή φορολογία

Άλλα

Η ενίσχυση αυτών των χαρακτηριστικών είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση των διεθνών ανταγωνιστικών πιέσεων και την ανάπτυξη προϊόντων και λύσεων που απαιτεί η αειφόρος ανάπτυξη

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Ενδεικτικά πεδία παρεμβάσεων (1/2)


Πεδίο παρέμβασης

Εθνική στρατηγική βιομηχανικής ανάπτυξης

1

Παρεμβάσεις στη φορολογία επιχειρήσεων

2

Χωροταξικός σχεδιασμός3

Άρση εμποδίων και βελτίωση κριτηρίων αδειοδότησης βιομηχανικών εγκαταστάσεων

4

• Εθνικός στόχος για την πλήρη αναστροφή της πορείας αποβιομηχάνισης• Ενσωμάτωση και εξειδίκευση δράσεων ευρωπαϊκού σχεδίου για τη βιομηχανική στρατηγική και πολιτική

• Μείωση συντελεστών φορολόγησης επιχειρήσεων και ασφαλιστικών εισφορών• Πρόσθετα κίνητρα (επιταχυνόμενες αποσβέσεις, κίνητρα για εξαγορές και συγχωνεύσεις)

• Ενσωμάτωση ειδικών αναγκών χημικής βιομηχανίας στον εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό (π.χ. αξιολόγηση δυνατότητας για clusters και καθετοποίηση με διυλιστήρια)

• Άρση της απαγόρευσης της μέσης όχλησης στην Αττική για υφιστάμενες μονάδες που δραστηριοποιούνται ήδη στον νομό και κατατάσσονται στη χαμηλή όχληση

• Εκσυγχρονισμός των κριτηρίων περί όχλησης σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές

Μείωση ενεργειακού κόστους και κατάργηση φόρων στις πρώτες ύλες (φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση)

5

• Άμεση κατάργηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση• Βελτίωση ανταγωνιστικότητας της αγοράς χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της σύζευξης με

γειτονικές αγορές (Ιταλία, Βουλγαρία)• Προώθηση των διασυνδέσεων με τα μη συνδεδεμένα νησιά που θα περιορίσει τις χρεώσεις ΥΚΩ• Μείωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές στη μέση τάση

Περιγραφή

Τόνωση της ζήτησης με οφέλη για την οικονομία και τους καταναλωτές

6• Σχεδιασμός και εφαρμογή εκτεταμένου προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης κτηρίων

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Ενδεικτικά πεδία παρεμβάσεων (2/2)


Πεδίο παρέμβασης

Καινοτομία και Έρευνα στα Χημικά

7

Βελτίωση υποδομών Logistics

8

Ανθρώπινο δυναμικό9

10

• Ενίσχυση της εθνικής πλατφόρμας SusChem, ώστε να διευκολύνονται οι σχέσεις και η συνεργασία μεταξύ τομέων κατά μήκος της αλυσίδας αξίας χημικών

• Ενίσχυση των σχέσεων της χημικής βιομηχανίας με Πανεπιστήμια, Πολυτεχνεία και Κέντρα Ερευνών • Προώθηση συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σε ερευνητικά πεδία με προοπτική• Πιο αποτελεσματική κατανομή των περιορισμένων δημόσιων πόρων για R&D, με μεγαλύτερη έμφαση στην

ποιότητα των δαπανών R&D, βάσει προτεραιοτήτων και αριστείας• Προσέλκυση ερευνητικών κέντρων διεθνών χημικών εταιριών • Παροχή ελκυστικών φορολογικών κινήτρων

• Καλύτερος συντονισμός και επιτάχυνση στην υλοποίηση των σχεδίων ανάπτυξης υποδομών logistics• Συνεργασία των αρμόδιων αρχών και της χημικής βιομηχανίας για τον εντοπισμό των κύριων σημείων

συμφόρησης που εμποδίζουν τις οδικές και διατροπικές μεταφορές• Εκτίμηση των δυνατοτήτων για ανάπτυξη σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών• Εντοπισμός αναγκών σε σχέση με τις λιμενικές εγκαταστάσεις

• Συστηματική συνεργασία πανεπιστημίων και επιχειρήσεων για τον προσδιορισμό των αναγκών σε δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού στα επαγγέλματα που σχετίζονται με τη χημική βιομηχανία

• Αξιολόγηση αναγκών της βιομηχανίας σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο και ενσωμάτωση στον σχεδιασμό για την εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού

• Ενίσχυση της βαρύτητας της πρακτικής άσκησης των φοιτητών στα πανεπιστημιακά προγράμματα σπουδών

• Έλεγχος στη διακίνηση χημικών προϊόντων που εισάγονται παράνομα στην Ελλάδα και δεν τηρούν τις προδιαγραφές ποιότητας και ασφάλειας που προβλέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία

Περιγραφή

Εποπτεία αγοράς χημικών προϊόντων

Η χη

μική

βιο

μη

χανία

στη

ν Ελλάδ

α: Συ

νεισφ

ορ

ά κα

ι πρ

οο

πτικές α

νάπ

τυξη

ς

Σας ευχαριστώ

[email protected]


mailto:[email protected]

Η χημική βιομηχανία στην...

Documents

Transcript of Η χημική βιομηχανία στην...