- Dé internetsite voor de Automotive...

Moderne airco-apparaten steeds intelligenter

Aircoservice, je kunt er bijna niet meer omheen in de werkplaats. Toch blijkt

menig automonteur nog moeite te hebben met het efficiënt storingzoeken.

Gelukkig helpen moderne servicestations hem op weg en blijken tevens een

belangrijke marketingtool om de klant te overtuigen.

Handbediend, automatisch of toch maar volauto-matisch? U roept het maar, airco-apparaten zijner in vele uitvoeringen. Die keuze was tien jaargeleden een stuk beperkter. De monteur moestiedere handeling handmatig activeren op de ma-chine, soms zelfs een andere machine aansluitenom bijvoorbeeld te vacumeren en te vullen.

Beide soorten machines zijn gelukkig nog steedsin de handel en zien we vaak op de werkvloervan de (echte) koeltechneut. Bij de meeste auto-bedrijven is de koeltechnische kennis minderontwikkeld en zijn volautomatische machines,die ook bij de diagnose ondersteunen, beter ophun plaats.

Van aircoservicetot aircodiagnose

WERKPLAATSDiagnosefunctie in aircoservicestation voor monteur én klant

Foto: Hella

Voorwaarde voor een goede diagnose is hetcorrect invoeren van de belangrijkste parame-ters zoals de uitstroomtemperatuur en dedrukken in het systeem. De machine komt ver-volgens met mogelijke storingsoorzaken.

De huidige generatie servicestationskunnen bijna alles: de servicehande-lingen, spoelen, diagnosticeren, prin-ten, en ze beschikken doorgaansover een database met aircogege-vens van het wagenpark.Tekening: Waeco

1 © WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional

Als u start met het aanbieden van aircoservicezult u merken dat u voorlopig aan de basishan-delingen meer dan genoeg heeft. En dan bedoe-len we het nalopen van de installatie en het oppeil brengen van het koudemiddelen olieni-veau. Vooral te weinig koudemiddel in het sys-teem is de veroorzaker van het gros van deklachten, beginnend bij een installatie die teweinig capaciteit levert en op den duur resulte-rend in een kapotgedraaide compressor. En danzijn de rapen gaar, zowel voor de klant als voorde ‘beginnende’ aircomonteur.

Overtuig de klantDe service aanbieden is één ding, maar de ser-vice vervolgens omzetten in klinkende munt iseen ander verhaal. Hoe vertel je de klant dat het

absoluut nodig was om de installatie opnieuwte vullen? Het ding zit toch dicht en er staatniets over onderhoud vermeld in het instructie-boekje?De moderne service-apparatuur kan u dan eenhandje helpen. Bijna iedere leverancier heeft alstopmodel wel een uitvoering met diagnosefunc-tie. De machine vraagt stapsgewijs aan de mon-teur de relevante informatie (drukken entemperatuur) te meten en vervolgens in de ma-chine in te voeren. Aan het eind van de cyclusproduceert de machine mogelijke storingsoorza-ken. Door een dergelijk verhaal uit te printenzult u merken dat de klant direct is overtuigd.Nog mooier is het als u voor een dergelijkesnelle diagnose over een aparte handheld diag-nosetool beschikt. We noemen bijvoorbeeld de

Foto: Hella

Foto: Valeo

Foto: Hella

Niet zelden is de oor-zaak van lekkage eenfalende verbinding. Omnieuwe dichte verbin-dingen te maken heeftu speciaal gereedschapnodig.

Eigenlijk valt het aantalonderdelen in de ma-chine best mee. Denk er overigens wel aan datde machine óók onder-houd nodig heeft.

Tekening: Waeco

Tip: voorzie de auto na een reparatie van een der-gelijk service-etiket en vermeld hierop wanneer deklant binnen moet komen voor de volgende ser-vicebeurt. Het helpt bij de acceptatie dat de instal-latie regelmatig onderhoud nodig heeft.Alvorens u overgaat tot het aansluiten van de ma-

chine is het goed de gehele installatie na te lopenen te controleren op beschadigingen en eventueeluittredend koudemiddel. De meeste installatieszijn voorzien van een additief voor lekdetectie.Met een speciale lamp kunt u dit traceren.

© WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional 2


Climtest 2 van Valeo of de MAC 20 van Beiss-barth. Beide apparaten geven op basis van de ge-meten drukken, temperatuur en eventueelinschakelfrequentie van de compressor, eensnelle diagnose van de werking van het systeem.Eigenlijk niet veel anders dan het moderne air-coservicestation, maar dit soort apparaatjes

lenen zich bij uitstek voor een snelle check tus-sen de bedrijven door. Ideaal voor bijvoorbeeldhet organiseren van een ‘gratis’ aircocheck.

Ook voor de monteurDe diagnosefunctie zou ook voor de beginnendeaircomonteur ideaal kunnen zijn. We zijn enigs-

zins voorzichtig met het formuleren van dezestelling, want eigenlijk moet iedere startende‘aircomonteur’, die zich (via aircotrainingen)enigszins heeft verdiept in de materie, in staatzijn zelf een adequate (oppervlakkige) diagnosete stellen. Maar de praktijk blijkt anders te zijnen in die gevallen is het een uitstekend hulp-

De EU-commissie studeert mo-menteel op het formuleren vande opleidingseisen die moetengaan gelden voor de EU Verorde-ning gefluorideerde broeikasgas-sen. De verwachting is dat dit eiwordt gelegd tussen 4 juli van ditjaar en 4 juli van het volgendjaar. Zodra VROM hiervan kennisheeft genomen zal de intrekkingvan de Ministeriële RegelingKoeltechnisch Installatiebedrijf(STEK-regeling) plaatsvinden.Echter, voor de autobranche issinds de inwerkingtreding van deRegeling lekdichtheid koelinstal-laties (Staatscourant van 01 de-cember 2006, nummer 235) op 3december 2006, al bepaald datde STEK-regeling uitsluitend, pu-bliekrechtelijk gezien, voor koel-installaties geldt met eenkoudemiddelinhoud van 3 kilo-gram of meer.

In heel Europa gelijkDe eerder aangehaalde Europeseverordening gaat gelden vooralle EU-lidstaten en dat maaktmeteen een einde aan die verba-zingwekkende ongelijkheid. InNederland moet de ondernemerdie aircohandelingen verricht, al-lerlei investeringen doen en bij-

Verplichte STEK-erkenningloopt op zijn eindOp de AutovakRAI gonsden deberichten al door de wandelgan-gen, de STEK-erkenning komt tevervallen. Echter, twee jaar gele-den deed hetzelfde bericht al deronde en desondanks heeft denationale wetgeving standge-houden. Maar nu lijkt het er tochvan te komen.

dragen betalen terwijl er in deons omringende landen heel wei-nig is geregeld.Ook gerenommeerde leveranciersvan airco-apparatuur spraken al-tijd al hun twijfel uit over de hui-dige verplichte STEK-erkenningen de bijbehorende verplichtekoudemiddelboekhouding. ToonSnoeren, manager van Waeco Air-Con Service: “De huidige controledoor de bevoegde instanties opde koudemiddel- boekhoudingheb ik altijd merkwaardig gevon-den. Wat mijns inziens daarbij al-tijd in gebreke is gebleven is datwe wel op kenteken of chassis-nummer registreerden, maar dathier blijkbaar niets mee werd ge-daan! Er wordt alleen vluchtig inde boekhouding gekeken of jevolgens de vastgestelde regelsdocumenteert en hoeveel ver-lies/emissie je per boekjaar hebtbinnen je bedrijf in relatie tot hetaantal geservicede systemen.Hiermee wordt de totale hoeveel-heid emissie voor de automotive-sector bepaald in Nederland.Ik vind het wel belangrijk om opmerk/model/type-niveau eenboekhouding bij te houden om-trent het koudemiddelverlies,maar dan moet een controle-rende organisatie zoals bijvoor-beeld de STEK hier vervolgenswel wat mee doen. Dan ben jezinvol bezig met de materie!Ook dat er opleidings- en inrich-tingseisen worden gesteld vind ikeen goede zaak, maar dat je voordie verplichte administratie ookjaarlijks zo’n hoge contributiemoet betalen is me altijd ont-gaan.”

Europese regel voor F-gassenIn augustus 2003 heeft de Euro-pese Commissie een voorstel in-gediend voor een verordeningom de emissies van F-gassen tebeperken. F-gassen zijn gefluori-deerde broeikasgassen zoalsR134a en hebben net zoals me-thaan en lachgas een groot op-warmingspotentieel.In hoofdlijnen richt de ontwerp-verordening voor F-gassen zichop drie zaken: het bevorderenvan de lekdichtheid van de instal-laties, het verbieden van toepas-singen waarvoor alternatievenmogelijk zijn en het tegengaanvan lekverliezen uit airconditio-ning in auto’s.Voor onze branche zal dit bete-kenen dat nieuwe voertuigenmet één verdamper jaarlijks nietmeer mogen lekken dan 40gram, voor voertuigen met tweeverdampers bedraagt dit 50gram. Deze regel gaat in op 1 ja-nuari 2008 voor alle nieuwe voer-tuigen. Verder mag R134a vanaf2011 niet meer ingezet wordenvoor nieuwe modellen en in 2017moet het definitief over zijn metdit koudemiddel.De monteur moet een verplichte

vakbekwaamheidtest uitvoerenalvorens hij het vak mag uitoefe-nen en er gaat een vaste werk-wijze gelden bij abnormalelekkages.Zoals vermeld worden er hogereeisen gesteld aan de installatiesvoor wat betreft de lekdichtheid.Het aantal verbindingen zal afne-men en daar waar ze nog weltoegepast worden moeten zedichter worden én blijven.Maar uiteindelijk zal het leidentot een ander soort koudemid-del. R744 (CO2) lijkt hoge ogen tegooien, maar ook R152a (meng-sel van propaan/butaan) is in derace om de eenvoudige redendat dit in Amerika wordt ge-bruikt.Hoe dan ook, die verandering zalin de werkplaats voor een groteomslag zorgen. Nieuwe service-apparatuur, nieuwe gereedschap-pen, training en nieuwe repara-tievoorschriften om maar eenswat te noemen.Echter, voordat het zover is zijnwe een paar jaar verder. Latenwe ons voorlopig nog maar con-centreren op een vakkundigeomgang met de huidige R134a-installaties. �

Toon Snoeren, manager van Waeco AirCon Service, pleit voor het bijhoudenvan R134a op merkniveau, zodat een controlerende instantie bij de automo-bielfabrikant aan de ‘bel’ kan trekken wanneer sprake is van ontoelaatbaarkoudemiddelverlies.Foto: Jan Lieftink


vocht in kan trekken. Met drie verschillende vis-cositeiten kunt u alle aircosystemen aan.

Samen sterkEen overweging voor een startende aircoservice-aanbieder is zich aan te sluiten bij een samen-werkingsverband. Diverse gerenommeerdeleveranciers van airco-apparatuur bieden dezeservice aan. We noemen Waeco, Hella, Valeo enDelphi. Zij regelen voor hun partners de nodigetechnische ondersteuning en commerciële ui-tingen. Daarnaast kunt u bij het ‘genootschap’terecht voor technische vragen inclusief speci-ale voertuigdata, onderdelen, equipment entrainingen.Een speciale formule is Airco Service Nederland(ASN), in het leven geroepen door Amtech Auto-motive in Almere. Deze dochterondernemingvan de importeur van garage-equipment biedtde startende onderneming een soort leasecon-tract aan. U wordt dan partner van ASN, betaalteen maandelijkse bijdrage en bent verzekerdvan een gedegen ondersteuning. Niet alleenkrijgt u het topmodel servicestation, de Eco-klima ECK3000 met diagnosemodule tot uw be-schikking, ook regelen zij een vierdaagsetraining voordat u gaat beginnen met aircoser-vice en organiseren zij de gehele sales promo-tion, zowel landelijk als regionaal. Kortom, u

kunt bij wijze van spreken morgen genieten vande lusten terwijl de lasten worden uitgesmeerd.Op 1 april van dit jaar hebben nog twee bedrij-ven de krachten gebundeld, de Nederlandse Ver-eniging van radiateurspecialisten en deVereniging van Autoairco Specialisten. Zij wer-ken vanaf die datum samen onder de naamCoolNed. Een belangrijke boodschap van dezeketen is het belang van regelmatig onderhoudaan de auto-airco en radiateur. Voor meer infokijkt u op www.coolned.nl.

Automatische koudemiddelanalyseVolautomatische bediening, een diagnosefunc-tie, spoelen en printen van de testresultaten:het kan allemaal bij het gros van de machines.Nieuw is de mogelijkheid om de kwaliteit vanhet koudemiddel te testen alvorens het de ma-chine ingaat. Die functie biedt de ASC (AirConService Center) 2000 RPA, het topmodel vanWaeco. De afkorting RPA staat voor RefrigerantPurity Analyser.De ASC 2000 RPA controleert of het aircosys-teem is gevuld met zuiver R134a en er geen ver-mengingen zijn met verboden koudemiddelen/of lucht. De machine neemt, voordat het ei-genlijke recycleproces start, een klein koude-middelmonster en analyseert dit. Het resultaatwordt zichtbaar gemaakt op het display.Voor de aircomonteur is dit belangrijke infor-matie. Immers, indien de installatie (teveel)lucht bevat, moet dit een oorzaak hebben. Enlucht gaat ook altijd gepaard met vocht! Het ver-

De MAC 33 is tegen meerprijs uit terusten met een diagnosefunctie.

Uit de uit het systeemafgezogen olie is veel

af te lezen. Zwart ofijzervijlsel betekent

ellende. Deze olie-checker wordt aange-

sloten op beide service-aansluitingen van het

aircosysteem.

Trainen, trainen en nog eens trainen, de succesfor-mule voor geslaagd airco-onderhoud en -reparatie.

Een dergelijke handheldtester doet eigenlijk het-zelfde als de diagnosefunctie in het servicestation,maar is door zijn ‘mobiliteit’ reuze praktisch.

middel om stapsgewijs de relevante data te ver-zamelen om de installatie weer goed aan depraat te krijgen. Al zou het alleen maar zijn dathij zich op deze manier de systematiek van hetstoringzoeken eigenmaakt.Het draagt ook een gevaar in zich. De machinestuurt de monteur een bepaalde richting op dieniet altijd voor de hand ligt. Heeft hij te weinigervaring, dan blijft hij hier consequent aan vast-houden en zal de reparatie te lang duren.Onze boodschap is dan ook overduidelijk, zorgvoor voldoende bagage bij de man op de werk-vloer. De STEK-cursus is niet meer dan een ma-gere basis, daarna begint het eigenlijke werkpas. Te denken valt aan speciale cursussen dieopleiden tot aircospecialist en waarin storing-diagnose, reparatie van aircosystemen en kli-maatregelingen intensief aan bod komen.Groot voordeel van de machines met diagnose-functie is dat ze een databasefunctie hebben. Uhoeft alleen maar het automerk, model en typeen in sommige gevallen ook het merk compres-sor in te vullen en de machine weet genoeg.Wat wel een aandachtspuntje betreft is de olie-specificatie. De database biedt absoluut meer-waarde als die hier ook specifieke info over geeft.Niet alleen de vulhoeveelheid is van belang,maar ook het soort olie. Dit betekent dan ook au-tomatisch dat op de machine het voorraadflesjemet nieuwe olie makkelijk moet zijn uit te wisse-len en ook automatisch afsluit zodat er geen

Foto: Waeco

Foto

: Val

eo

Foto

: Am

tech

Foto: Beissbarth

© WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional 4


oorzaakt tal van klachten; het geeft een hogerewerkdruk, een zwaardere belasting van de com-pressor, op termijn corrosie en een behoorlijke

daling van het koelvermogen. De ASC 2000 RPAverwijdert deze onzuiverheden zodat er alleenmet zuiver R134a wordt bijgevuld.

Diagnosefunctie kent beperkingenVoertuigen met climate control, tegenwoordigsteeds vaker gemeengoed, vragen voor het oplos-sen van storingen vaak iets extra’s. Met een ge-woon servicestation met diagnosefunctie zult uhet bij lastige storingen niet redden. U heeftdan een tester nodig die met de elektronica vanhet voertuig kan communiceren en de stuurap-paraten uit kan lezen. Te denken valt aan deKTS-tester van Bosch met speciale software omde klimaatregeling te doorgronden of bijvoor-beeld de handheldtester van BrainBee die demogelijkheid heeft systemen aan te sturen en tecontroleren op een adequate werking.Maar dan nog bent u er niet altijd. Tegenwoor-dig zie je steeds meer koppelingloze variabelecompressoren. Deze zijn voorzien van een elek-tronische magneetklep die de opbrengst regelt.Met de CLT1 A/C Compressortester (Unicorn /Nijboer Blijstra Techniek) kunt u de compressorbuiten de auto om regelen en zo op een redelijkeenvoudige manier diagnosestellen. Maar umoet deze tester dan wel apart aanschaffen.Voor een startend aircoservicebedrijf zal dit inbeginsel te ver gaan en is het aan te bevelen der-gelijke storingen uit te besteden aan de echteaircospecialist. Ken uw beperkingen! �

Hans Doornbos

A/C Pulse cleaner

Aircontrol Automotive

� (0413) 25 30 00

www.aircontrol.nl

Ariazone

Unicorn

� (023) 553 00 77

www.unicorn-tools.nl

Behr/Secu

Hella

� (030) 609 56 11

www.hella.nl

Beissbarth

Saarloos Automotive Equipment

� (0478) 64 21 25

www.saarloos.com

Bosch

Nijboer Blijstra Techniek

� (0341) 35 41 82

www.nbtweb.nl

Wiel Service Equipment

� (0341) 36 10 94

www.wseweb.nl

BrainBee

Rocar-Tech

� (053) 434 23 21

www.rocartech.nl

Delphi

Delphi Automotive Systems

� (0416) 67 12 00

www.delphiauto.nl

Ecotechnics

Amtech Automotive

� (036) 536 92 86

www.amtech.nl

Facom/FFB Equipment

Andriessen Groep

� (0294) 28 44 28

www.andriessengroep.nl

Four Seasons

Cool Car Automotive

� (0486) 42 36 00

www.coolcar-automotive.nl

ISC

Nijboer Blijstra Techniek

� (0341) 35 41 82

www.nbtweb.nl

JohnsonControls

Andriessen Groep

� (0294) 28 44 28


Launch Tech

Launch Tech Benelux

� (040) 295 25 20

www.launchtech.nl

Mastercool

Amtech Automotive

� (036) 536 92 86

www.amtech.nl

OK Klima

Rocar-Tech

� (053) 434 23 21

www.rocartech.nl

Pro-Cool

Rema TipTop Nederland

� (0318) 50 99 50

www.rema-tiptop.nl

Robinair

Explora

� (0318) 64 82 20

www.explora.nl

Rema Tip Top Nederland

� (0318) 50 99 50

www.rema-tiptop.nl

Sun

Autoservice Equipment

Nederland

� (073) 640 10 30

www.aen-equipment.nl

TEN

Andriessen Groep

� (0294) 28 44 28


Texa / T-Line Power Flusher

Unicorn

� (023) 553 00 77

www.unicorn-tools.nl

Valeo Airtest/Climtest II

Valeo Service Benelux

� (0492) 58 08 00

www.valeo.com

Waeco AirCon Service

Center

Waeco Benelux

� (0165) 58 67 00

www.waeco.nl

Lasaulec M&E

� (0513) 61 99 16

www.lasaulec.nl

Wie leveren apparatuurvoor aircoservice?

www.AMT.nlDé internetsite voor de Automotive Professional

Meer weten over apparatuur voor aircoservice?Ga naar AMT PRO Equipment, opwww.AMT.nl en kies de sectie Aircoser-vice. Daar vindt u specificaties, prijzen,tips voor aanschaf, een rendementbereke-ning en nog veel meer nuttige info die uhelpt bij het maken van de juiste keuze.

Moderne machines zijntegenwoordig bijzondertoegankelijk, ook voorleken. Door in het menueen functie te kiezen,voert de machine de han-delingen zelfstandig uiten kunt u ondertusseniets anders doen.

De machine vraagt tij-dens de diagnosefunc-tie verschillendemetingen uit te voeren.

De machine geeft zelfenkele storingsmoge-lijkheden. Door eenstoring te activeren to-vert de machine meerinfo op het scherm.

Dit mag eigenlijk ingeen enkele machinemeer ontbreken, eenup-to-date databasedie ook de specificatievan de olie geeft!

Nieuw en gezien op deonlangs gehouden Au-tovakRAI bij Unicorn:deze infraroodlekzoe-ker. Het apparaat isveel nauwkeuriger enlaat zich niet bedottendoor de aanwezigheidvan andere gassen.Fo

to: J

an L

iefti

nk

Foto’s: Explora

Het grote voordeelvan machines metdiagnosefunctie is

de mogelijkheid hetresultaat uit te prin-

ten en de klant teovertuigen van het

nut van de reparatieof het onderhoud.


- Dé internetsite voor de Automotive...

Documents

Transcript of - Dé internetsite voor de Automotive...