Wie durft te gelovenin een eind aanchronische pijn?

Week van de Pijn 2016, 28 September

Jan-Paul van Wingerden, PhDbestuurder Spine & Joint Centre

• Revalidatie centrum, Rotterdam

• Sinds 1996

• Chronische pijn

• Functieherstel

• Cognitief gedragsmatig

• Data acquisitie

• Wetenschappelijk onderzoek

‘Work’-shop

Wie durft te geloven in eeneind

aan chronische pijn?

Vraag:

Chronische pijn

• Aanwijsbare oorzaken

– Tumoren

– Amputaties

– Neuropathieën

• Niet aanwijsbare oorzaken

– Rugklachten

– Fibromyalgie

– Whiplash

Traditionele behandelingen rugpijn

Beperkt resultaat

van Eijsden-Besseling et al 2008

Haugstad et al 2006

Soukup et al 1999

Smeets et al 2008

Visies op rugpijn, een korte historie

1933…

Intra-discale druk

Nachemson & Anderson

Normale belasting rug?

Geen 1:1 relatie met pijn!

Pijn….gate control theorie

Ronald Melzack & Patrick Wall

1965!

Sensitisatie

Aplysia californica

Eric Kandell

1999!

Biopsychosociaal model

• George Engel

• Psychiater

• 1977

Engel GL. The need for a new medical model: a challenge for biomedicine. Science 1977;196:129-36.

Bewegingsangst

• Kori

• Vlaeyen

• Tampa scale

• Graded exposure

1995!

‘Explain pain….’

David Butler & Lorimer Moseley

+/- 2000

Gedragsmatige aanpak

From: Vlaeyen

Lichamelijke bijdrage aan chronische pijn

SOCIAAL

PSYCHO

BIO

SOCIAAL

PSYCHO

BIO

Factsheet(!) pijnrevalidatie,chronische pijn…..

3 factoren zijn van invloed bij pijnklachten:

• namelijk biologische (lichamelijke)

• psychische (mentale)

• sociale (omgevings)factoren.

• Bij kortdurende pijn gaat het vooral om biologische factoren.

• Bij langdurige pijn …, vooral psychische en/of sociale factoren.

Klopt dit wel?

1. Het is allemaal waar!

2. Het is geen volledige verklaring voor aanhoudende pijn!

Evidence based….

Evidence based….

Gate control theorie

Wrijven helpt!!!

Engel’s Biopsychosociaal…

1. Biomedisch afwijkingen ǂ ziek.

2. Beleving patiënt speelt grote rol.

3. Sociale omgeving speelt rol.

4. Corrigeren van (biochemische) afwijkingen ǂ ‘gezond’.

5. Behandelaar-patiënt relatie!

Engel’s Biopsychosociaal…

1. Biomedisch afwijkingen ǂ ziek.

2. Beleving patiënt speelt grote rol.

3. Sociale omgeving speelt rol.

4. Corrigeren van (biochemische) afwijkingen ǂ ‘gezond’.

5. Behandelaar-patiënt relatie!

Patiënt ǂ (kapot) object!

Patiënt = mens !

Sensitisatie

Herta Flor

The lancet

Bewegingsangst

• Onderbelasters

Psychologie

Depressie Pijn

We zouden het bijna vergeten….

‘Nieuwe’ ontwikkelingen ….10-20 jaar…..

• Vorm- en Kracht sluiting

• Neuromusculaire controle

• Verandering van spier activatiepatronen

Gracovetsky 1989 Hides et al 1996 Beales et al 2009Hungerford et al 2003 Hodges et al 1996 Beales et al 2010Snijders et al 1993 Vleeming et al 1990 MacDonald et al 2008 McGill et al 2003 Richardson et al 1995 Indahl et al 1995Van Dieen et al 2003 Holm et al 2002 van Wingerden et al 2008

From: Sten Holm

Veranderde spieractivatie…

Mobiel Rigide

Ontspannen

Oplopend risico, belasting en snelheidAfnemende voorspelbaarheid

Gewrichtscontrole = Spieractivatie

Maximale inspanning

Mobiele controle

Rigide controle

Dynamische controle

Ontspannen

Oplopend risico, belasting en snelheidAfnemende voorspelbaarheid

Maximale inspanning

Mobiel Rigide

Gewrichtscontrole = Spieractivatie

Ontspannen

Oplopend risico, belasting en snelheidAfnemende voorspelbaarheid

Maximale inspanning

Mobiel Rigide

Gewrichtscontrole = Spieractivatie

Compensatie strategie

• Fysiologische respons

• Bij verstoorde controle

• Stelt in staat te blijven functioneren

• Niet-optimale belasting

• Korte termijn ok

• Lange termijn: secundaire klachten-> pijn!

Gedragsmatige aanpak

From: Vlaeyen

?

Gedragsmatige aanpakmet toepassen van functionele anatomie

From: Vlaeyen

!

Effect van zo’n benadering

0

10

20

30

40

50

60

ADL Pijn

Voor Na

Klinisch relevant verschil bij 60%

N = 280 chronische pijn patiënten SJC, periode januari 2016 – juni 2016

Verminderen van chronische rugpijn:

Normaliserenvan

bewegingsgedrag

Als bewegen zonder compensatie relevant is voor behandeling van chronische pijn:

• Til- en beweeginstructies?

• Pijnbestijding?

• Denervaties?

• Operaties?

• Graded activity programma’s?

Durft u te geloven in eeneind

aan chronische pijn?

Vraag:

Welke factoren spelen een rol?

• Neurofysiologische? Ja!

• Psychologische Ja!

• Sociale Ja!

• Lichamelijke Natuurlijk ook!

Ons plaatje is nog lang niet compleet!

www.spineandjoint.nl

Dank u voor uw aandacht!