ADHD op de werkvloer

Nans De Greef

7e ADHD-dag 2013

Uitdagingen

Volwassenen en ADHD

Landschaps-kantoor…

Volwassene met ADHD

Basiskenmerken ADHD:

• Aandachtstekort/Organisatieproblemen• Hyperactiviteit / Impulsiviteit

Volwassene met ADHD

“de persoonlijke manager

werkt soms niet goed”

Hoe maakt je je huidige job meer op maat?

Of

Hoe vind je de baan die bij jou past?

Persoonlijke profielschets

• Waar ben ik goed in én doe ik graag?• Wat doe ik beter niet?• In welke situaties lukt het me best?• Waarbij heb ik hulp nodig?

Je sterke kanten inzetten1

• Vastberaden• Uitdagingen aangaan• Enthousiast: trekt collega’s over de drempel• Spontaan en openhartig • Een kei in het vinden van oplossingen• Storten zich helemaal op iets (hyperfocus)• Rechtvaardigheid hoog in ‘t vaandel

Je sterke kanten inzetten2

• Veel overtuigingskracht• Voortdurend de omgeving scannen• Resultaatgericht• Zelfstandig werken • Energiek• Humoristisch• Plichtsbewust• … !

Situatie: zéér belangrijk

weinig ADHD-gedrag (A,H,I) bij• Gestructureerde situatie• Nieuwe omgeving• Interessante activiteit• 1-1 contact• Regelmatig positieve feedback• Doe-activiteit

Wat kan je zelf doen?

• Binnen je huidige werksituatie leren omgaan met je valkuilen

• Of een andere functie vragen• Of ander werk zoeken

Binnen je huidige job 1

Aandachtsproblemen:• Apart kantoor / stille plaats?• Thuiswerk?• Bureau opruimen• Notitieschrift /tablet: voor briljante ideeën

Organisatieproblemen:

• Te doen-lijsten

• “Doe het nu of schrijf het op”

• Alarm/gsm /agenda

• Prioriteiten toekennen

Binnen je huidige job 2

Binnen je huidige job 3

Hyperactiviteit:• Korte pauzes• Noteren tijdens vergaderingen• Productieve bewegingen inlassen (koffiepauze,

wandeling, …)• Trainen of wandelen tijdens lunchpauze• Je regelmatig fysiek uitleven

Binnen je huidige job 4

Impulsiviteit: leren remmen• Handeling die je helpt remmen

Vb diep inademen, parafraseren Vb “daarover moet ik eens nadenken” Je commentaren noteren >< eruit gooien Selftalk: overleggen met jezelf

• Risicosituaties voorzien en strategie inoefenen• Je doel visualiseren: foto, symbool, ...• Zit ik nog op spoor?

Binnen je huidige job 5

Geheugen: extern geheugen• Nota nemen/vragen in een

notitieschrift/smartphone/tablet• Reminders: Pc/smartphone/keukenwekker• Aan een routine iets nieuws vastkoppelen• Visualiseren: mindmaps, schema’s• “Lanceerplatform”: om dingen mee te nemen• Checklist

Jezelf motiveren: positieve toekomst• Emoties leiden meestal tot acties

Vb vreugde en genot: verder doen >< angst: vechten/vluchten

Het positieve eindresultaat in je verbeelding zien En de positieve emotie die je daarbij wil voelen

Vb: Trots / tevreden over jezelfaken

• Een beloning voor jezelf voorzien

Binnen je huidige job 6

Verveling• Lange saaie taken in stukjes opdelen• Onderbrekingen nemen, water drinken,

even rondstappen• Timer zetten om je bij de taak te houden• Opgewekte muziek opzetten• Deuntje in jezelf zingen• Leuke toekomstplannen als beloning

Binnen je huidige job 7

Uitstel• Tijdslimiet met jezelf/anderen afspreken• Samen met iemand aan een project werken• Jezelf motiveren: welk doel voor ogen?• Je laten steunen door een bemoedigend

persoon• Begin, al is het voor slechts tien minuten (wie

weet vergeet je de tijd en werk je door ) …• Plan je dag/week vooraf

Binnen je huidige job 8

Snel geïrriteerd zijn• Een time-out voor jezelf nemen om “af te

koelen”• En dan “in de helicopter”: kijken van op afstand• Leer hoe je je kan ontspannen• Zoek fysieke uitlaatkleppen buiten het werk• ...

Binnen je huidige job 9

• Mensen aanspreken• Bondgenoten, ”je maatje”• Peter/meter/mentor• Bedrijfsarts / bedrijfspsycholoog• Je baas

• Andere functie binnen het bedrijf?

Binnen je huidige job 10

Aandacht voor sociale relaties

Als je een fout hebt gemaakt:

1. Vermoedelijke reden erkennen: “Oeps daar gaat mijn ADHD”

2. Je fout toegeven: “Mijn fout”

3. Je excuses aanbieden, schuld niet afschuiven: “Excuses daarvoor”= herstellen

4. Belofte best doen volgende keer anders te doen: “Ik ga uitzoeken hoe ik hier volgende keer anders kan mee omgaan”

Wat trekt mij aan in een job?• veel zelfstandigheid?• veel mobiliteit?• in team werken of alleen?• 9 to 5 of wisselende uren?

Ander werk zoeken 1

Jobs selecteren• functieprofiel goed doorlezen en herlezen• advies vragen aan vrienden/familie• meer info zoeken van het bedrijf op internet of

door te bellen• voor- en nadelen afwegen• een nachtje over slapen

Ander werk zoeken 2

Ander werk zoeken 3

Sollicitatiegesprek• goede voorbereiding!• gerichte vragen stellen mbt ADHD

• heb ik een privé-werkruimte? hoeveel collega’s?• zijn er glijdende uren?• is er ruimte om autonoom te werken?

• vraag eventueel naar een rondleiding• bedenktijd vragen en nemen

Als je vastloopt: hulp zoeken1

Hulp thuis• Poetsen, strijken, klusjes, kinderopvang• LETs: ruilsysteem• Afspreken met buren voor vervoer kinderen• …

Minder druk op de ketel thuis, meer ontspanning, je draagvlak vergroten ….

Als je vastloopt: hulp zoeken 2

Coaching/trainingen: hulp bij praktische vragen• Samen zoeken naar strategieën die jou helpen• Aanmoediging / Echt begrepen worden• Loopbaan- of trajectbegeleiding• Medestanders in deelnemersgroep

De meeste topsporters worden gesteund door coaches/trainers, jij verdient het des te meer ….

Als je vastloopt: hulp zoeken 3

Therapie: werken op diepere lagen• Verwerken van schuldgevoelens en schaamte• Negatief zelfbeeld veranderen in positiever• Depressie aanpakken• Leren omgaan met angsten• Problemen in je relaties aanpakken

Als je tandpijn hebt ga je naar de tandarts, als je emotionele pijn hebt….

Humor

Verlies je gevoel voor humor niet

“ADHD is best ernstig,

maar je hoeft er niet altijd

een serieus gezicht bij te trekken” (Barkley, 2011)

Hebt u nog vragen?

• Maak nu een afspraak voor een speeddate • Spreek onze medewerkers of vrijwilligers

aan tijdens de pauze of de receptie!

Centrum ZitStilU kan er altijd terecht

• Individuele hulpverlening• ADHD-consultatielijn • Informatie• Workshops ouders op 11 plaatsen in

Vlaanderen• Trainingen voor ouders en voor volwassenen• Trainingen voor jongeren

En nog…

• Magazine ‘ZitStil’• Publicaties• Documentatiecentrum• Website www.zitstil.be• …

Dank voor uw aandacht!

www.zitstil.be