WELKOM

“Angst bij kinderen”

HET SAMEN BUNDELEN VAN KRACHTEN EN ERVARINGEN

• GCM Initiatiefnemer Fysiotherapie Keijsers

• Start februari 2010 GCM

• GCM Centrale ligging

• Modern geoutilleerd met alle faciliteiten

• Multidisciplinaire eerstelijns zorg

• Momenteel 16 zelfstandige zorgverleners

• Zorg voor patiënt centraal

• Samenwerkingsafspraken

Gezondheidscentrum

• Fysio & Manuele therapie

• Kinderfysio- & Kinderergotherapie

• Logopedie

• Ergotherapie

• Dietetiek

• Podotherapie

• Orthopedische schoentechniek

• Psychologische, psychosociale, psychiatrische en

psychotherapeutische hulpverlening

• Dramatherapie

• Bloedafname Orbis

• Thuiszorg

• Opvoedpraktijk

• Verloskundigen

• Mondzorg

• Yoga

Uitgebreide Zorgverlening onder 1 dak

Raadhuisplein 4

6151CV Munstergeleen

Tel 046-4514878

AGENDA

1) WELKOM (Gezondheidscentrum)

2) INLEIDING (Opvoedpraktijk JONG)

3) WAT IS ANGST? (Opvoedpraktijk JONG)

4) AANPAK VAN ANGST (1) (Opvoedpraktijk JONG)

5) PAUZE

6) AANPAK VAN ANGST (2) (EIGEN WIJS)

7) AANPAK VAN ANGST (3) (CESSIO)

8) VRAGEN/AFSLUITING (Opvoedpraktijk JONG)

ANGST HEEFT ALTIJD GROTE OGEN

ANGST STAAT OP, OP HET OGENBLIK DAT DE

STEUN VAN EEN TEKORT ONTBREEKT

ANGST IS EEN VERLIES VAN REALITEIT

INLEIDING

• ZORGEN KLEINE KINDEREN/GROTE ANGSTEN

• DIVERSE PRAKTIJKERVARINGEN

Kinderen/jeugdigen met:

- angst voor falen en/of kritiek

- angst voor onbekende(n)vreemde(n) situaties

- angst voor medische zaken

- angst voor gevaar en/of de dood

- angst voor kleine verwondingen/kleine dieren

- andere diverse angsten (slapen, eten, school e.d.)

• ERVARINGEN VAN ANDEREN

-> angststoornissen meest vaak voor: 10-20% van jeugd tot 18 jaar (2-3 kk per klas);

-> angstklachten komen 2 keer zoveel voor bij meisjes dan bij jongens;

-> bij geen behandeling: kans op angst/depressie op volwassen leeftijd;

-> onderzoeken wijzen uit dat veel kinderen met klachten geen hulp krijgen;

WAT IS ANGST?

Angst =

Een fysiologische toestand

gekenmerkt door lichamelijke, cognitieve, emotionele en gedragscomponenten.

Angst:

Kent verschillende gradaties:

- mild: ongemak, onrust, bezorgd,

- extreem: paniekstoornis, gegeneraliseerde angststoornis.

Angst =

Ingewikkelde reactie op een waargenomen

dreiging

Angst =

Nodig om te overleven (vechten, vluchten,

verstijven, aanpakken)

Angst =

alarminstallatie

Vrees en angst zijn heel normaal in een

kinderleven

Variërend van mild tot verpletterend/extreem

Angststoornis moet voldoen aan criteria (DSM

IV-TR)

Angst zit wel degelijk in de familie (erfelijk

bepaald – kinderen van ouders met

angststoornis zijn7 keer vatbaarder)

• Oorzaken:

- Biologische (fysieke) kwetsbaarheid

- Ontstaan door ingrijpende gebeurtenis

(trauma)

- Aangeleerde angst

- Strijd tegen ervaringen

• Comorbiditeit:

-> Aanwezigheid van meerdere aandoeningen

-> Angst kan samenvallen met:

• Adhd

• Autisme

• Leerproblemen

• Depressie

• Oppositioneel – opstandige gedragsstoornis

• en andere leer/gedrag/ontwikkelingsproblemen

• Normale angst:

- Angst hoeft niet altijd afwijkend te zijn

- Teken van normale aanpassing van organisme

- Angst prepareert organisme op mogelijk

gevaar

- Ook vaak in minder extreme omstandigheden

ANGST AANPAKKEN

• CENTRALE VRAAG:

HOE KUNNEN WIJ NU EEN

KIND/JEUGDIGE/VOLWASSENE/OUDER

MET ANGST HELPEN?

ANGST AANPAKKEN

• PREVENTIEF

• OBSERVEREN/SIGNALEREN

• BESPREKEN

• ONDERZOEKEN

• BEGELEIDEN/BEHANDELEN:

VRIENDEN-PROGRAMMA

ANGST AANPAKKEN• Het VRIENDEN-programma:

- Cognitief gedragstherapeutisch protocollair programma;

- Behandelen van angst en depressie bij kk (4-11 jaar) en jeugdigen (12-16 jaar);

- Leert: angstsignalen te herkennen en vaardigheden om met angsten om te gaan en aan te pakken;

- Opbouw: 12 sessies (10 bijeenkomsten – 2 terugkom)

2-4 ouderbijeenkomsten;

- Informatie: www.vriendenprogramma.nl

• DOELEN:

- Helpt bij aanleren van vaardigheden en technieken om angst aan te pakken;

- Woord VRIENDEN helpt om het geleerde te onthouden (elke letter = vaardigheid)

- Ons lichaam is onze VRIEND;

- Belangrijk om onze eigen VRIEND te zijn en jezelf te belonen;

- Belangrijk om VRIENDEN te maken, sociale steun;

- VRIENDEN kunnen helpen moeilijke situaties aan te pakken.

• HET THEORETISCH MODEL IS GERICHT OP:

-> LEER- EN GEDRAGSPROCESSEN,

-> GEDACHTEN /DENKPROCESSEN,

-> LICHAMELIJKE REACTIES/PROCESSEN.

BENADERINGSWIJZEN

LEREN:

Manco’s in probleemoplossende vaardigheden

Gebrek aan positieve coping vaardigheden

Negatieve sociale leerervaringen

Onbedoelde beloningen voor vermijdingsgedrag

Gebrek aan positieve rolmodellen

Trauma (conditionering)

Gebrek aan aandacht voor dapper gedrag

Terugtrekken van anderen

Gebrek aan plezier beleven

LEREN-vaardigheden:

Probleemoplossende vaardigheden

Coping-vaardigheden

Geleidelijke blootstelling aan angst

Benoemen van beloningen

Benoemen van positieve rolmodellen

Steun van leeftijdsgenoten

Benoemen van plezierige gebeurtenissen

DENKPROCESSEN:

Negatief tegen/in jezelf praten

Onrealistische zelfbeoordelingen

Perfectionistische normen

Neiging om angstige situaties bedreigend te interpreteren

Negatieve kijk op zichzelf, de wereld, toekomst

Doemdenken

Hulpeloosheid, hopeloosheid

DENKPROCESSEN-vaardigheden:

Herkennen van gedachten die men tegen zichzelf zegt

Op een positieve manier tegen zichzelf praten

Technieken om negatieve gedachten uit te dagen

Zichzelf belonen

Verwachten dat er goede dingen zullen gebeuren

Evaluatie van doelgericht gedrag in termen van

gedeeltelijk succes

LICHAMELIJK:

Zweterige handpalmen

Versnelde hartslag

Vlinders in de buik

Kortademig etc

Met lichamelijke reacties reageren op nieuwe situaties

Verstoorde lichaamsprocessen

Veranderingen in arousal (activatie in centrale en

autonome zenuwstelsel) – agressief, huilerig

LICHAMELIJKE-vaardigheden:

Bewustzijn van lichaamstaal

Ademhalingsoefeningen

Ontspanningsoefeningen

Ondernemen van activiteiten waar men zich goed bij

voelt

Het VRIENDENPROGRAMMA

-Een preventie en behandelprogramma als

mogelijkheid om veel leed en

maatschappelijke kosten te voorkomen, maar

vooral en boven alles een waardevolle

bijdrage levert aan de ontwikkeling van ieder

kind, of het nou angstklachten heeft of niet.

Ieder kind kan er baat bij hebben: men leert

diverse levensvaardigheden.

• Ervaringen

• “WEES ALTIJD EEN BEETJE BANG, ZODAT JE NOOIT ERG BANG HOEFT TE ZIJN”

• Vragen?

• PAUZE

Dramatherapie

Iedereen ervaart in zijn leven angst.

Ook ik.

Oefening: Heb jij dat ook?

Wat is Dramatherapie?

• Kinderen spelen!

• In (toneel)spel kunnen kinderen hun gedrag

en emoties uiten.

• Oefenen en experimenteren

met gedrag.

• Spel, fantasie en ‘doen alsof’

bieden veiligheid.

Casus Petra

• Petra, 6 jaar. Angstig en weinig

basisvertrouwen door verwaarlozing

De werking van dramatherapieDramatherapie Doelen

• De angstoproepende situatie of object vormgeven in - Angst verminderen

spel (exposure). Blootstellen en herhalen.

• Binnen het spel de angst tastbaar maken door - Controle ervaren

vormgeven in een symbool. Spelen met de angst - Zelfvertrouwen vergroten

• Oefenen en experimenteren met nieuw gedrag door - Gedragsalternatieven

het uitspelen van de angstige situatie vergroten

• Superheld spelen - Zelfvertrouwen vergroten

- Controle ervaren

• Contact maken in samenspel - Sociale vaardigheden verbeteren

- Angst verminderen

• Ontdekken en ervaren van eigen kwaliteiten en - Zelfvertrouwen vergroten

succeservaringen opdoen - Positieve cognities verbeteren

• Binnen veilige omgeving van spel gevoelens, - Ordenen en verwerken

gedachten en wensen uiten van gevoelens en gedachten

Voor wie?

• Kinderen in de leeftijd van 6 t/m 18 jaar

• (Faal)angst

• Weinig zelfvertrouwen

• Onvoldoende weerbaarheid

• Moeite met aangaan of onderhouden van

contacten

• Moeite met uiten van emoties

Aanbod

• Individuele therapie

• Groepstherapie in Gezondheidscentrum

• Groepstherapie op locatie. Bijvoorbeeld (SBO)

school

Vragen?

• Woensdagmiddag van 13.30-18.00 aanwezig

in Gezondheidscentrum Munstergeleen

• www.eigenwijspraktijk.nl

Cessio geeft:

Rots & Water

• www.cessio.nl

Waarom Rots & Water ?

• Aanpak pestgedrag.

• Sociale omgang naar elkaar verbeteren.

• Innerlijke rust creëren, om bewuste keuzes te maken.

• Het ondersteunen/ ontwikkelen van kwaliteiten/vaardigheden om binnen deze maatschappij te kunnen functioneren.

• Het vergroten van zelfbewustwording en lichaamsbewustwording.

• Het verhogen van de fysieke en mentale weerbaarheid.

Doel:

Kinderen bewust maken van hun kwaliteiten

en dus bewust maken van hun:

• Houding

• Uitstraling

• Stemgebruik

Vier onderdelen van de training

1. Fysieke weerbaarheid:

- Voelen waar je kracht zit

- Weten hoe sterk je bent

- Om kunnen gaan met je eigen kracht

2. Mentale kracht:

- Doorzetten als het moeilijk wordt

- Doen wat je te doen staat

- Gaan voor je dromen en idealen

3. Sociale kracht:

- Weten waar je grens ligt en die van anderen

- Betekenis hebben voor vrienden

- Vrienden aan durven spreken op gedrag, betekenis hebben

voor een groep

4. Verbale kracht:

- Zeggen wat je zeggen hebt

- Je stem kunnen gebruiken, zodat er naar je geluisterd wordt

Rots & Water betekent:

Rots:

Betekent naar binnen gekeerd en je niks aantrekken van

de ander.

Weten waar je voor staat en dat ook doen.

Water:

Betekent naar buiten gericht en samenwerken met andere

mensen.

Soepel in de stroom van het leven meegaan.

Inhoud van de lessen:

• Starten met kort (kring)gesprek.

• Over naar de kern. De kern opent altijd met ritueel, dit is de Rots & Water groet.

• Vervolg oefeningen waar je een lichamelijke inspanning moet leveren.

• Afsluiting doormiddel van (kring)gesprek/schriftelijk opdrachten.

• Eindigen rituele Rots & Water groet.

Voor wie?• Jongens en meisjes in de leeftijd van 6 t/m 18 jaar.

• (Faal)angst / weinig weerbaar.

• Moeite hebben in het uiten van emoties.

• Negatief zelfbeeld.

• Gespannenheid.

• Moeilijk contact maken/onderhouden met leeftijdsgenootjes/volwassenen.

Schoolklassen of groepen waarbij:

• Groepscohesie ontbreekt

• Weinig onderling respect

• Geen vertrouwen en/of gepest wordt.

De training kan zowel individueel als in groepsverband

gegeven worden.

Vragen ?

EINDE

SLOTWOORD

• VRAGEN, AFSLUITING, DANK voor jullie komst.