Waarom lees je?Belang van motivatie-aspecten

Wanda Polak & Femke Scheltinga

Van NT1 naar NT2…

Lezen maar…

Wat ervaar je?

JA

NEE

Lezen in een andere taal

Wat helpt? Onder andere…

• Herkenning van onderwerp & tekstsoort

• Inzet van strategieën die je al beheerst

• Visuele ondersteuning bij afleiden van woordbetekenissen

• Herkenning van (delen) van woorden

• Interesse in en (ruime) voorkennis van het onderwerp

Leesmotivatie!

Wat motiveert?

• Sluit aan bij de interesse van de lezer

• Gevoel van autonomie bij de lezer

• Ruimte voor sociale interactie

Leesplezier: de mate waarin de leerling plezier ervaart aan lezen en intrinsiek gemotiveerd is

om te lezen.

Leesvermijding: de mate waarin de leerling geneigd is om te lezen en het niet vermijdt of

uit de weg gaat

Leesvertrouwen: de mate waarin de leerling vertrouwen heeft in eigen kunnen met

betrekking tot lezen.

Leesmo

tivatie

Van Steensel, Oostdam en Van Gelderen (2016). Effecten van leesmotivatie-interventies: uitkomsten van een meta-analyse

• Belang van lezen is duidelijk

• De lezer voelt zicht competent

Websites voor gevarieerd aanbod

Autonomie: keuzevrijheid

• Wat lees je?• Hoe en waar lees je?• Welke verwerkingsactiviteit doe je?

Ter inspiratie

• Fotoverhaal laat leerlingen in groepjes een fotoverhaal maken over een boek dat ze hebben gelezen.

https://kijk-goed.eyefilm.nl/films/spijt?highlight=spijt

• Trailer maken (Buchtrailer en Book Trailers for Readers): leerlingen maken in groepjes een trailer (video)

maken over een boek.

http://www.booktrailersforreaders.com/Prezi+On+How+To+Make+A+Book+Trailer

http://boektrailer.nl/

• Casting rollen verdelen, hoe moet de acteur/actrice eruit zien?

https://kijk-goed.eyefilm.nl/films/spijt?highlight=spijt

• Moodboard collage op posterformaat van een boek, waarbij je de sfeer van het boek weergeeft. Dit

kan zowel digitaal als op papier

• Boodschap aan de hoofdpersoon schrijven of mondeling vertellen (evt. vlog)

• Kaft: Laat leerlingen zelf de afbeelding op de voorkant van het boek maken. Dit kunnen ze zelf

tekenen, maar digitaal zijn hier ook mogelijkheden voor.

Competentiegevoel versterken: hulp bij lezen

Inzet van ICT-hulpmiddelen • Gesproken tekst• Online woordenboeken

http://www.dyslexiehulpmiddelen.com/methodiek-voor-de-implementatie-van-dyslexie-compenserende-hulpmiddelen

Zie verder:

Leesplezier Leesvermijding LeesvertrouwenIS

K/N

T2-l

ee

rlin

gen

Sluit aan bij interesses

Zorg voor gevarieerd aanbod Zorg voor diverse (culturele)

achtergronden of land van herkomst.

Zorg voor sociale interactie

Laat leerlingen met elkaar praten over teksten en boeken. Dit leidt tot het beter en dieper begrip van de tekst.

Versterk het gevoel van autonomie

Leerlingen hebben keuze en worden hierbij door te wijzen waarop ze kunnen letten (tekstkenmerken, lengte van hoofdstukken, structuur, visuele ondersteuning van plaatjes of foto’s, de kaft en achterflap).

Maak het belang van lezen duidelijk

Bespreek of en waarom de leerling

lezen belangrijk vindt.

Doelen kunnen zijn:

beheersing van het Nederlands

voor schoolsucces

Praktijkvak/beroep goed kunnen

uitvoeren (instructies en

handleidingen lezen)

Informatie in dagelijks leven

(winkel, OV) beter begrijpen

Vergroot het competentiegevoel

Besteed aandacht aan oplossingsgerichte leesstrategieën zoals ‘als ik een woord niet begrijp, zoek ik het op of vraag hulp.’

Laat gebruikmaken van hulpmiddelen

Luisterbegrip en leesbegrip gaan hand in hand: besteed hier aandacht aan.

Aan de slag…

1. Groepjes van 3

2. Wissel kort uit over de teksten: leesaanbod• Ruil (verken voorkeuren, op basis waarvan kies je?)

• Of kies gezamenlijk een tekst?

• Van welke leesmaterialen maken jullie gebruik op school? Wissel uit.

3. Stel een leesplan op voor de ISK (delen we uit!)

• Wat weet je van de leerlingen (algemeen)

• Wat doe je als docent?

4. Tot slot plenair: wat leren we van elkaar?

PROJECT Welke jongere is (g)een lezer

Boeken gaan altijd over anderen

Ik kan niet lezen. Zo moeilijk…ik heb

dyslexie

Waarom zou ik lezen?

Belangrijk? Duh.Ik word

zenuwachtig van lezen

In de leesles gaat het alleen

over meisjesdingen

• In afrondingsfase / Online beschikbaar eind april• Op de hoogte blijven? Laat (eventueel) emailadres achter

Of neem contact op met: femke.scheltinga@itta.uva.nl