VORMING INTERNERING

Liga voor Mensenrechten

datum

Onderscheid internering met ...

• Vrijwillige opname

• Gedwongen opname

Internering

1. Definitie

– Veiligheidsmaatregel, geen straf

– Onbepaalde duur

– Dubbele doelstelling• Bescherming van de maatschappij• Behandeling

Internering

2. Wetgeving

– Wet van 1 juli 1964 • Huidige regeling

– Wet van 21 april 2007• Toekomstige regeling, vanaf (ten vroegste) 1

januari 2010

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 01.07.1964)

A. Misdaad of wanbedrijf

B. Ontoerekeningsvatbaar

C. Krankzinnig, ernstig zwakzinnig of met ernstige geestesstoornis én verlies van controle

D. Sociaal gevaarlijk

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 01.07.1964)

A. Misdaad of wanbedrijf

B. Ontoerekeningsvatbaar (OTV), 4 mogelijkheden:a) OTV op ogenblik feiten én berechting

interneringb) TV op ogenblik feiten én berechting

veroordelingc) OTV op ogenblik feiten, TV op ogenblik berechting

buitenvervolgingstellingd) TV op ogenblik feiten, OTV op ogenblik berechting

internering

Internering

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 01.07.1964)

C. Krankzinnig, ernstig zwakzinnig of met ernstige geestesstoornis en verlies van controle

a) Krankzinnigheid: Meest uitgesproken psychiatrische stoornissen

b) Ernstige zwakzinnigheid: Verstandelijk benedengemiddeld presteren, met zware gedragsproblemen

c) Ernstige geestesstoornis:Alles wat niet onder (a) of (b) valt, met zware gedragsproblemen

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 01.07.1964)

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 01.07.1964)

D. Sociaal gevaarlijk:a) Voorwaarde door HvC ontwikkeldb) Recidivegevaar?c) Moeilijkheid: Rechter moet toekomstig gedrag

voorspellen

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 01.07.1964)

A. Misdaad of wanbedrijf

B. Ontoerekeningsvatbaar

C. Krankzinnig, ernstig zwakzinnig of met ernstige geestesstoornis én verlies van controle

D. Sociaal gevaarlijk

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 21.04.2007)

A. Misdaad of wanbedrijf

B. Geestesstoornis

C. Recidivegevaar

Internering

3. Voorwaarden (volgens Wet 21.04.2007)

A. Misdaad of wanbedrijf

B. Geestesstoornisa) Vervanging oude begrippenb) Ernstig en aanhoudendc) Causaal verband tussen feiten en stoornis

C. Recidivegevaara) Rechtspraak HvC wettelijk verankerdb) Afwachten op interpretatie in praktijk

Internering

4. Procedure

A. Onderzoek

B. Beslissing

C. Uitvoering

Internering

4. Procedure

A. Onderzoek, bevolen door onderzoeks- of vonnisgerecht

a) Deskundigenonderzoek (standaard):i. Deskundige: Geneesheer, meestal psychiater(s)ii. Enkel advies

b) Inobservatiestelling (zeer uitzonderlijk):i. Psychiatrische annex gevangenisii. Termijn: 1 maand (verlengbaar)iii. Enkel wanneer voorlopige hechtenis is toegelaten

Internering

4. Procedure

B. Beslissinga) Rechtbank (principe):

i. Onderzoeksgerecht of vonnisrechtbankii. Beroep mogelijk

b) Minister van Justitie (uitzonderlijk):i. “Administratieve internering”: tijdens detentieii. Kritiek vanaf inwerkingtreding Wet 2007 door

strafuitvoeringsrechtbankenc) Combinatie straf- en beschermingsmaatregel niet

mogelijk

Internering

4. Procedure

C. Uitvoering: Algemeen Wet 1964

Internering

4. Procedure

C. Uitvoering: Algemeen Wet 1964a) CBM: Commissie tot Bescherming van de Maatschappijb) Hoge CBM: Beroepsorgaanc) Beslissingen CBM/HCBM

i. Aanwijzing instelling interneringii. Overbrengingiii. Beperkte vrijheidiv. Uitgangspermissiev. Verlofvi. Invrijheidsstelling

Internering

4. Procedure

C. Uitvoering: Innovaties Wet 2007a) Afschaffing CBM’s tvv strafuitvoeringsrechtbankenb) Samenstelling verandert (geen psychiater)c) Beslissingen tot in detail omschrijven (belang?)

Instanties voor opvang

CBM plaatst geïnterneerden in:

1.Residentiële instellingen (FOD Justitie/Gezondheid)

OF

2.Ambulante sector

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

A. Psychiatrische Annex GevangenisB. Algemeen Psychiatrische ZiekenhuizenC. Forensische Psychiatrische EenhedenD. Toekomst?

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

A. Psychiatrische Annex Gevangenis

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

A. Psychiatrische annex gevangenisa) Psychiatrische afdelingenb) Geïnterneerden en gedetineerden

c) Probleem: Plaatsgebrek geïnterneerden bij normale gevangenisbevolking

d) Oplossingen: zorgteams en psychosociale diensten

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

B. Algemeen Psychiatrische Ziekenhuizen

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

B. Algemeen Psychiatrische ziekenhuizena) Vrijwillige patiënten, of doorverwezen door

vrederechterb) Plaatsgebrekc) Tal van andere problemen (financiering, reputatie,

aansprakelijkheid, …)

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

C. Forensische Psychiatrische Eenheden

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

C. Forensische Psychiatrische Eenhedena) Extra financieringb) Opvang ‘medium-security’ geïnterneerdenc) Opnieuw: plaatsgebrek!

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

D. Toekomst?

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

D. Toekomst?a) Forensische Psychiatrische Centra in Gent en

Antwerpenb) Plaats voor 390 geïnterneerdenc) Operationeel tegen eind 2013 (Gent) of 2015

(Antwerpen)

Instanties voor opvang

1. Residentiële instellingen

A. Psychiatrische Annex GevangenisB. Algemeen Psychiatrische ZiekenhuizenC. Forensische Psychiatrische EenhedenD. Toekomst

Instanties voor opvang

CBM plaatst geïnterneerden in:

1.Residentiële instellingen (FOD Justitie/Gezondheid)

OF

2.Ambulante sector

Instanties voor opvang

2. Ambulante sector

– Privé psychiatrie– Beschermd/beschut wonen– Centrum voor Algemeen Welzijnswerk– Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg– Homes– (…)

Privéklinieken

Cijfermateriaal

Cijfermateriaal

Ruwe data:

– In 2010: 1089 in de gevangenis, in 2011: 1106 – De derde grootste groep van de

gevangenisbevolking– Toename in 10 jaar van 85 % (1 op 10 in de

gevangenis is geïnterneerde)

Pijnpunten

Pijnpunten

1. Volledig versnipperd beleid Samenwerking FOD Justitie/Volksgezondheid

2. Gebrek aan controle bij deskundigen3. Ongelijke behandeling

Homogene toepassing van de opvolging

4. Gebrek aan aangepaste structuur !5. Geïnterneerden niet in gevangenis6. Wet 2007: in theorie OK, wat met

praktijk?