FOTOGEERTVAHKESTEREN

OOI meer informatie . VVVVlieland 0562 1 - 1111.

za ng .an de n achtegaal issoms zo lu id dat de bewonersde s laap niet meer kunnenvatten. In de duinen rondombrengen kiekendieven en vel­duilen hun jongen groo t . Ach­ter het hui s staat een rij bijen .kasten. 's Zomers worden deraten gevuld met lamsoorho­ning; de paarse bloemen vande lamsoor zorgen in die tijd"oor kleur en fleur op de slik ­ken en wadkust.

Voor wie daar woont kan hetleve n toch niets anders danéé n lange vakantie zijn?

BUITEN ZWEMMEN IN APRIL?Wat ertemper.tu ur In vakantieg ebiede nr graden : Noorduekust Wadden .,.....9 graden ; dèknku>t _ . : .

8° gr den : Zandvoort ~:::-~F=l:;:l;i;~:!:I~!I!:l..:;..""~12° graden: Domburg •9' graden : ijsselmeer

grad nokke10 gr rdeaux15' gra en: tori16' grade : Canarische Eilanden1 graden : Monaco •I r en : a1 r n,1 graden elona16" grad n : Benldorm14' graden : VeneziëIS" g<aden : Palermo 4

1r graden : Tunis17" graden : Haifa21' graden : . t17" graden · C16' graden.24· graden : Miami22' graden : eans8 ' graden : Long Beach,

26 ' graden : Havanna27' gt : Montego Bay28" : Aruba, Bonaire, (uracao

; Golf van Tailand

een tuin met he ggen en bos­schages. De ramen worden ge­flankeerd door donkergroeneluiken. Onder een afdak ligtzoveel hout opges lagen dal debewoners de open haard eenwinter lang bra nde nde kun­nenhouden.

Het andere zit verstopt t us­sen de wilgen- en elzenbosjesin de Oud e Kooi, niet ve r vande Vlieh ors. De bos wachterheeft zijn erf in een eco logi­sche droom herschapen.Dichtbij het slaapkamerraambevindt zich een ruig stukjenatuur, waarin nac htegalen,braamsluipe rs en spotvogelshun nest hebben De och tend-

,

T PAGINA 5

Ligt diep achter den dijk en­der zijn hoornen -

Voorbij het dorp strekt zichde wereld van bos, duin,strand en scheJpenpad uit.Daar bevinden zich ook de hui­zen van twee boswachters,twee van mijn favoriete p'lek.ken. De ene woning ligt bij hetkampeerterrein Lange Paal,een eindje achter de bomen in

t

Het kleine dorp dat ik nietnoemen zal

- 't Is bijna niet uit zee tezien, zoo smal;

de v/iesuvius(!) genoemd.Wie met de echte historie

van het eiland wil kennisma­ken, mag het Tromp's Huysniet overslaan. Scheepsjour­nalen en voorn-erpen herinne­ren aan de tijd van de walvis­vaart en de ontdekkingsrei­zen, De Vlielandse comman­deur Willem de Vlaminghdoorkruiste niet alleen de wa­teren rond Spitsbergen, maarbevoer ook de zuidelijke ocea­nen. Hij zou vooral bekendworden door de reis die hij in1696 en 1697 ondernam en diehem via Tristan da Cunha,Kaap de Goede Hoop enNieuw-Amsterdam naar deonbekende westkust van Aus­tralië zou brengen.

Op zolder is een speciaalhoekje ingericht voor de groteromantische dichter J. Slauer­hotT, die als scholier, en laterals arts, heel wat tijd op het ei­land heeft doorgebracht. Zijnmoeder was een Pronker, eenVlielands geslacht van lood­sen en andere zeevarenden. Inverschillende vn zijn gedich­ten wordt een beeld van Vlie­land opgeroepen, zoals in dezeregels uit 'Verleden':

Ik denk aan 't eiland waar 'kniet meer zal komen:

ten door balken neer te latenin de uitgespaarde opening(coupure) van de waddijk; bij­na elke winter gebeurt dat weleen keer, meestal te laat om dekelders droog te houden. On­danks de cafés en hotels heeftde door bomen beschaduwdeDorpsstraat haar intieme ka­rakter weten te behouden. Uiteen misplaatst gevoel van his­torisch bewustzijn heeft de ge­meente alle gloppen (ste gen)in het dorp een naam gegeven.Zo hebben we nu het RijkIJzesz. glop ('Rijk [Jzesz. waseen op Vlieland wonende com­mandeur, die ook ter walvis­vangst ging'), het Aler P. Hoe·demakerglop ('Hij was een dereerste schouten van Vlieland')en het Albert Kikkertgwp ('AI ­bert Kikkert, een rasechteVlielander, werd in 1814 be­noemd tot gouverneur-gene­raal van Curaçao, Aruba enBonaire').

Vermoedelijk zouden dezenotabelen zich in hun (zee­mans- ïgraf omdraaien als zewisten dat ze op hun eiland ge­eerd worden met een onaan­zienlijke glop, waar geen post­bode iets te zoeken heeft. Omde nostalgie van de toeristente bevredigen zijn de Vlielan­ders er de laatste jaren toeovergegaan hun winkels eneethuizen oud- Hollandse na­men te geven; met het dwazegevolg dat splinternieuwe za­ken nu namen dragen als hetBockhuys, de Seepinck, HotelSeeduvn, de Herbergb vanFlielant en De Lickebaert , Nuwe het toch over namen heb­ben: de rage om van alles ennog wat een naam te geven diemet Ylie- begint moet maareens afgelopen zijn. Eenjeugdhonk op zolder heet nuVlie-ring, een mededelingen­blad Vlie-gezwam, oliebitter isde naam van een 'lokale' krui­dendrank en een hoge duintopwordt op ansichtkaarten zelfs

symfonie

...ftTJD TG RISME

West-Vlieland, dat sprekendop het huidige dorp leek: drieevenwijdige straten langs eenduinenrij. Alleen waren dehuizen met stro of riet bedekt.In de middeleeuwen teldeWest-Vlieland niet alleen eenkerk, een school, een raad­huis, een traankokerij, en ar­menhuis en een molen, maarook een bierbrouwerij, tweeherbergen en een galg. Eenhaven was er niet; een vuur ophet hoogste duin moest deschepen voor stranding behoe­den. Rond 1736 verdwenen delaatste huizen in de golven.Het dorpswapen. een dorreboom in kale aarde, symboli­seert heel treffend het lot vande nederzetting.

Dringt de zee te veel op, danwordt de Dorpsstraat afgeslo-

een duintop zitten om naar hetspektakel in de lucht te kijken.

Alleen vorig jaar, toen Vlie­land op Koninginnedag in hetteken stond van Oranje, hiel­den de schijnwerpers van delandelijke media het eilandeen poosje gevangen. Voor JanHouter betekende dat over­werk: eerst blies hij als herautop de trompet, daarna verwis­selde hij vliegensvlug de pof­broek voor de pikbroek enzong hij in de kerk zijn partijmee in het zeemanskoor. entot slot verleidde hij , gehuld inboerenkiel, een jonge prins er­toe aan een oud-Hellands spel­letje mee te doen.

Het enige dorp op het eilandheet heel nadrukkelijk Oost­Vlieland. Want ooit was er een

;;~~r;:;::;:~...o;:_::O-'"'ó.ost.Vlieland

bang te zijn dat hij door eenneerstortende vlieger wordtgetrotTen . .

In tegenstelling tot deTexelaars wensen de Vlielan­ders de militairen geen stro­breed in de weg te leggen,Naast het toerisme vormt De-­fensie voor hen een belangrij­ke inkomstenbron . Vandaardat fietsenmaker ('Zoekt u eenfiets? Dan weet ik wel iets!') enVVD-voorman Jan Houter.beter bekend als Jan van Vlie­land, zijn schouders ophaaltover deze protesten. "J e hoortwel eens een boem: zei hij inde Leeuwarder Courant, "ener rinkelt wel eens een ruitje ,maar wat geeft dat?" Volgenshem wordt Vlieland door destraaljagerij nog aantrekkelii­ker: toeristen gaan graag op

Ik kom er helemaal niet om ietsnieuws te ontdekken; ik hoop er

steeds hetzelfde te vinden

de overlast. Smijten de pilotenechte bommen op de zand­plaat, dan springen er . vaakruiten in Cocksdorp. Op Texelhaalde men dan ook opgeluchtadem toen de Vlielandse ge-­meenteraad besloot een vlie­geroerbod af te kondigen. He­laas, spoedig bleek dat hetwerkelijk om vliegers ging enniet om vliegtuigen. De bad­gast, die soms uit zijn ooghoekeen straaljager in zee ziet ver­dwijnen, hoeft niet langer

Bad weg heeft zich een nieuwhotel in de duinen ingegravenen bij de aanlegplaats van deveer boot is een minder fraaieloods neergezet. Daar valt meete leven. De prachtige tuintjesaan de waddijk. met hunvruchtbomen, groentebeddenen kleinvee, liggen er nog inhun oude glorie bij . Het knus­se , intieme karakter van hetlandschap is gelukkig onaan­getast gebleven .

, Raak je niet op het eilanduitgekeken?" wordt mij weleens gevraagd . .,J e hebt hierin twee dagen alles gezien" zeieen da me or ige zomer tegenmij. Zij maakte zich zorgenover wat ze de resterendetwaalf vakantiedagen nogmoest uitvoeren De zaak is in ­derdaad dat ik va n de zee , dewadbaaien en de zwermen vo­gels op het slik nooit genoegkrijg. De bioloog Dick Hilleni­us heeft het waddenlandschapeen s vergeleken met een impo­sant kunstwerk, een kathe­draal , een symfonie. Dat lijktme een juiste vergelijking.Steeds opnieuw raak je onderde indruk van het tijdloze pa­troon van eb en vloed en hetwisselende spel van lijnen enkleuren. Ik kom helemaal nietnaar Vlieland om iets nieuwste ontdekken; ik hoop ersteeds hetzelfd e te vinden.

Doorgaans duikt de naamvan Vlieland alleen maar in dekrant op als de veerboot bijslecht weer niet kan uitvaren,of als het scheepvaartverkeerkwalijke (stookolie, gifzakjes)dan wel interessante (conta i­ners met sigaretten) merkte­kens op he l strand heeft ach­te rgelaten. De oefeningen vande Luchtmacht op de Vliehorshebben ook regelmatignieuwsw aa r de u eens storteen 10' -16 in de golven, danweer protesteren bozeTexelaars uit het nabijeCocksdorp tegen het kabaal en

Vlielandffi~8"C n de zomer volt rektû ch op de kad e van Harl ingend sche iding der geesten: dejongens met gh etto-blaste rsen meterfietsen kiezen voorTerschellin , de me nsen metver rekijkers en ste vige wan­delechoenen kiezen eensge­zind voor Vliela nd .

ZATERDAG 16APRIL 1994

Auto's word en op Vlielandniet toegelaten . Een mooie re ­gelin , die de rust op het ei ­land ten goede komt en die tot

19 heeft dat de Viie lan-ers die dol zijn 0 autorijden

niet in de file hoeven te s taanop de anderhalve autoweg di ehet eiland rijk is .

Nu, in het pril le voorjaar,..,àagt slechts een h andvolmensen de oversteek.

I het hoogsei zoen breidt debevolking van Vlieland (ruimduizend) zich uit met een reel­

ud Lijkt het eiland dan op- een Belgische stri ptekeni ng

waarbij wand elaars joggers.fietsers , snorfiat ers. ruitersz .emmers surfer s , zei ler s enkano aarders elka ar de r uim ­te betwisten? 'ee, dank zij hetgedrag van inwone rs e n toeris­ten heb je nooit het idee dat jeop elkaars tenen staat.

D. Vlielanders kome n doorde week het dorp nauwe lij ksui ; alleen op zondag rijden zegraag over de wadweg naarhet Posthuya aan de and erekant van het eiland. En debadgasten verz am elen zich bijzonnig weer bij de duinover­gangen. De re st van het eilandligt er dan nagenoeg verlatenbij .

Dertig jaar geleden was ikhier - als scholier voor heteer t . ter v-erdiende ik als

erkstudent de kost p cam­ping tortemelk Hel eiland isin die tijd einig ~ eranderd

ei he t do heeft er eennieuwbeu wijkje bij , het ha ­ventj is flink uitgedijd , tegen­over het Strandhotel aan de