Verder studeren met een functiebeperkingVisie en uitdagingen

Valérie Van Hees | Coördinator SIHOStudienamiddag Vlor | 06.09.2018

Inhoud presentatie

❑ Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs

❑ Regeling Inclusief Hoger Onderwijs

❑ Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

❑ Optimaliseren transitie

www.siho.beNeeds assessment

1 | Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs

1| Missie

❑ SIHO ondersteunt de Vlaamse hogescholen en universiteiten inzake het verbeteren van de participatie van studenten met een functiebeperking (advies, coaching, vorming).

❑ SIHO neemt een brugfunctie op naar/vanuit de Overheid.❑ SIHO speelt ook een rol in het informeren en sensibiliseren van de bredere

samenleving over inclusief hoger onderwijs. ❑ De sterkte van het SIHO is dat alle vijf associaties van universiteiten en

hogescholen hun krachten bundelen om samen inclusief hoger onderwijs te realiseren.

Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs www.siho.be

2| Visie

❑ SIHO beschouwt inclusie als een belangrijke hefboom om onze samenleving te versterken en sociale rechtvaardigheid te bevorderen

❑ SIHO baseert zich op het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

❑ Belangrijke pijlers voor het werk van SIHO zijn universeel ontwerp en redelijke aanpassingen

www.siho.beSteunpunt Inclusief Hoger Onderwijs

2 | Regeling Inclusief Hoger Onderwijs

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

Regeling inclusief hoger onderwijs

❑ Sinds 1 september 2017❑ Overgangsmaatregelen GON

hoger onderwijs 2015-2017 vervallen

1| Regeling Codex Hoger Onderwijs

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

❑ Herinvestering 4 mio euro via sociale toelage❑ Universiteiten 30% | Hogescholen 70% ❑ Redelijke aanpassingen|Opleidingsgebonden materies❑ Rapportering jaarverslag: inhoudelijk en financieel❑ Artikelen II.117 tot en met II.119, artikel II.276, §3 en

artikel III.67. ❑ SIHO ondersteunt de implementering

www.siho.beInclusie en digitalisering

2| Inbedding instellingsbeleid

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

3| Inzet toegekende middelen

❑ Aanstelling zorgcoördinatoren en studentenbegeleiders

❑ Inkopen begeleiding uit het buitengewoon onderwijs

❑ Investering in onderwijsleermiddelen,

begeleidingsinitiatieven en projecten

❑ Professionalisering zorgcoördinatoren en

studentenbegeleiders

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

4| Krijtlijnen ondersteuningsmodel

VraaggestuurdStimuleert

empowerment

Opleidingsgebonden

Spectrum leven en leren als student

Student en omgeving

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

4| Krijtlijnen ondersteuningsmodel

❑ Erkenning als student met functiebeperking (registratie)

❑ NEEDS ASSESSMENT: handelingsgerichte analyse van de

behoeftes van een persoon in de specifieke context met het

oog op het identificeren van gepaste en noodzakelijke

onderwijs- en examenmaatregelen en begeleidingen.

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

4| Krijtlijnen ondersteuningsmodel

❑ Handelingsgericht werken: onderwijsbehoeften,

wisselwerking, constructief, doelgericht, stapsgewijs,

positieve aspecten staan centraal, diverse actoren

werken vanuit eenzelfde visie, docent belangrijke actor,

ervaringsdeskundigheid, empowerment stimuleren,

regelmatige evaluatie van de geboden ondersteuning

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

Het identificeren van de eisen, de verwachtingen en de organisatie

van de onderwijscontext

Het identificeren van de ondersteuningsbehoeften van

de student

Het identificeren van gepaste en noodzakelijke onderwijs- en

examenmaatregelen en begeleidingen

Het vastleggen van de onderwijs-en examenmaatregelen,

begeleidingen en afspraken

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

Universal design

Studietraject Onderwijsleer-middelen en

hulpmiddelen

StudentenlevenMobiliteit eninfrastructuur

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

5| Evaluatie nieuwe regeling

❑ Prominentere aandacht noden SFB

❑ Model aansluitend op de instellingsstructuur en -cultuur, met oog op

empowerment

❑ Optimalisatie samenhang en kwaliteit van de ondersteuning

❑ Laagdrempelig, flexibel en vraaggestuurde ondersteuning

❑ Beter bereik ruimere groep studenten, nieuwe begeleidingsinitiatieven,

kracht van peer support, oriëntering op talent

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

5| Evaluatie nieuwe regeling

❑ Formele en informele ondersteuning medewerkers

❑ Sensibiliseren en optimaliseren inclusief beleid

❑ Betere detectie van interne knelpunten en optimalisatie beleid

❑ Interne en Vlaanderenbrede expertisegroei

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

6| Groeikansen

❑ Positionering nieuwe functies

❑ Aanpassing begeleiders aan nieuwe context

❑ Zelfbeschikkingsrecht versus sturing – mentaliteitsshift

❑ Uitbouwen inclusiever beleid en communicatie

❑ Inkopen hulp buitengewoon onderwijs

❑ Financieel kader

❑ Transparantie over de toegekende middelen

www.siho.beRegeling Inclusief Hoger Onderwijs

6| Besluit

❑ Belangrijke stap voorwaarts

❑ Succesvolle implementering

❑ Groeikansen: optimalisatie - bijsturingen - diverse actoren

4 | Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

www.siho.be

❑ Inclusie van personen met een handicap is recht in VN-verdrag (IVRPH)▪ Nadruk op universeel ontwerp▪ Redelijke aanpassingen naar gelang de

behoefte van de persoon in kwestie

❑ Inclusie is een ideale toestand, proces, geen product

→ Een gedifferentieerde aanpak

1| M-decreet en regeling IHO: inclusie als uitgangspunt

Inclusie en digitalisering

www.siho.be

2| Focus op leerling/student en omgeving

❑ Focus op ondersteuningsbehoeften en omgeving:

wisselwerking

❑ Handelingsgericht werken

❑ Ondersteuning van diverse actoren

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

www.siho.be

3| Zorgcontinuüm anders getrapt

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

Fase 0: brede basiszorg. Vanuit een visie op zorg biedt je school alle leerlingen een krachtige leeromgeving aan. De school stimuleert zoveel mogelijk de ontwikkeling van alle leerlingen, volgt hen systematisch op en werkt actief aan de vermindering van risicofactoren en aan de versterking van beschermende factoren.

Fase 1: verhoogde zorg. Je school neemt extra maatregelen die ervoor zorgen dat de leerling het gemeenschappelijk curriculum kan blijven volgen (zoals remediëren, differentiëren, compenseren en dispenseren).

www.siho.be

3| Zorgcontinuüm anders getrapt

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

Fase 2: uitbreiding van zorg. Het CLB krijgt een actieve rol en onderzoekt wat de leerling, de leraren en de ouders kunnen doen en wat zij nodig hebben. Het CLB stelt nadien eventueel een gemotiveerd verslag op, waarin het de nood aan uitbreiding van zorg motiveert. Dan kan de school ondersteuning vanuit het ondersteuningsnetwerk of een school voor buitengewoon onderwijs inschakelen.Als de fases 0 tot en met 2 zijn doorlopen en als het volgen van het gemeenschappelijk curriculum met redelijke aanpassingen niet haalbaar blijkt, kan het CLB een verslag opstellen voor toegang tot buitengewoon onderwijs of voor een individueel aangepast curriculum in het gewoon onderwijs.

www.siho.be

3| Zorgcontinuüm anders getrapt

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

Fase 3: individueel aangepast curriculum (IAC). Het CLB stelt een verslag op voor toegang tot buitengewoon onderwijs of voor een IAC in gewoon onderwijs. De fase van het IAC kan zowel in het gewoon als in het buitengewoon onderwijs vorm krijgen.Een leerling met een verslag kan een IAC volgen in een school voor gewoon onderwijs of kan zich inschrijven in een school voor buitengewoon onderwijs. Dat is afhankelijk van de keuze van de ouders en de leerling en de redelijke aanpassingen die mogelijk zijn in een gewone school.Het CLB onderzoekt de mogelijkheden, samen met de ouders, de leerling en de school.Als de leerling een IAC in een school voor gewoon onderwijs volgt, kan de school ondersteuning inschakelen vanuit het ondersteuningsnetwerk of vanuit een school voor buitengewoon onderwijs.

Fase 1: Universeel ontwerp

Instellingen hoger onderwijs ontwerpen van producten, omgevingen, programma’s en diensten die door iedereen in de ruimst mogelijke zin gebruikt kunnen worden zonder dat een aanpassing of een speciaal ontwerp nodig is (niet decretaal verankerd)

Leercoaching, taalcoaching, psychosociale ondersteuning, taalontwikkelend lesgeven, studeerbaar studiemateriaal, toegankelijke examens, flexibele trajecten, …

Brede basiszorg in het hoger onderwijs = brede basiszorg leerplicht en elementen van verhoogde zorg leerplichtonderwijs, flexibele trajecten

3| Zorgcontinuüm anders getrapt

Fase 2: Redelijke aanpassingen

specifieke maatregelen indien nodig(recht is decretaal verankerd)

Onderwijs- en examenmaatregelen, onderwijsleermiddelen, specifieke begeleidingen, ed.

Verhoogde zorg in het hoger onderwijs = verhoogde zorg en elementen van uitbreiding van zorg leerplichtonderwijs

MAAR OOK ANDERE DOELGROEPEN

3| Zorgcontinuüm anders getrapt

3| Zorgcontinuüm ander getrapt en in evolutie

www.siho.beVergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

universeel ontwerp

redelijke aanpassingen

maatregelen en begeleidingen

NEEDS ASSESSMENT

3| Zorgcontinuüm anders getrapt en in evolutie

www.siho.be

3| Focus ook op handicapspecifieke noden

❑ Belang van handelingsgerichte trajecten

❑ Belang van handicapspecifieke begeleiding en expertise

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

www.siho.be

3| Verslag en gemotiveerd verslag/attestering

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

❑ Komt in beide systemen aan bod

❑ ICF komt ook in beide systemen aan bod

❑ Plaats van diagnose is anders

❑ Nadruk op kwaliteitsvolle diagnostiek

www.siho.be

3| Verslag en gemotiveerd verslag/attestering

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

www.siho.be

4| Besluit

❑ Er zijn gelijkenissen en spanningsvelden

❑ Vooral rond diagnoses, maar andere contexten, en beiden

belang aan kwaliteitsvolle diagnostiek

❑ Beiden regelingen groeikansen en in evolutie

Vergelijking aanpak hoger onderwijs en leerplichtonderwijs

4| Optimaliseren transitie

www.siho.beOprimaliseren transitie

Secundair onderwijs

ArbeidsmarktHoger

Onderwijs

www.siho.be

1| Groeikansen tot optimalisatie

❑ Kennis van beide systemen

❑ Eigenheid van contexten in rekening brengen

❑ Juiste informatie aan leerlingen en ouders

❑ Ondersteuning in de studiekeuze

❑ Leiden naar aanspreekpunten en begeleidingsaanbod

❑ Informatieoverdracht

❑ …

Transitie optimaliseren

www.siho.beTransitie optimaliseren

www.siho.beTransitie optimaliseren

www.siho.beTransitie optimaliseren

Meer informatiewww.siho.bevalerie.vanhees@siho.be0032 9 234 90 38