Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

1

4.5 gevolgen van klimaatverandering

klimaat in de 21e eeuw

• grootste temperatuurstijging op gematigde en hoge breedte• Hadleycellen (ITCZ) worden versterkt• passaten worden sterker• temperatuurstijging op noordelijk halfrond (veel land, weinig water)• NAO-index neemt toe• meer extreme weersomstandigheden• meer tropische orkanen

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

2

gevolgen voor Europa

• bestaande klimaten verschuiven naar het noorden

- meer hittegolven

- minder vorstdagen

• verwoestijning o.a. in Spanje

- uitbreiding BW- en BS-klimaten

• Grotere NAO-index

- westenwinden met zachte winters

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

3

zeespiegelstijging

• In de 21e eeuw stijgt de zeespiegel (9 tot 88 cm)

- afsmelten ijs

- thermische expansie (warm water heeft een

groter volume)

• stijging gaat ook door als uitstoot broeikasgassen

stopt - thermische traagheid oceanen

- na-ijleffect

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

4

gevolgen voor de natuur

• ander klimaat → andere planten

• droge zomers → verdroging sommige ecosystemen

• andere ecosystemen → andere ziekten

• hogere temperaturen → gletsjerregressie (sinds 1850) → minder wintersport

• zeepiegelstijging → gebieden onder water → koraaleilanden

verdrinken

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

5

gevolgen voor Nederland

• absolute zeespiegelstijging

• absolute bodemdaling

- geen nieuwe sedimenatie van slib

inklinking

- tektonische daling

- oxidatie laagveen (na ontwatering)

- winning aardgas

dijken zijn hoog genoeg, maar kunnen door water doorweekt raken

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

6

water in Nederland

• Rijn wordt steeds meer een regenrivier

- vooral hoog water in de winter

- minder debiet in zomer

• lastig voor - scheepvaart

- koelwater

- drinkwatervoorziening

• hoge zeespiegel - zoute kwel (kweldruk)

- schade voor landbouw

- dure bemaling

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

7

verspreidingsgebied van de beuk, nu en in de toekomst

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

8

regressie van de Morteratschgletsjer

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

9

waterkeringen in Nederland

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

10

zoute kwel kan doordringen in diepe polders

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

11

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

12

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

13