SPIERRECEPTOREN &

REFLEXEN

BLOK 112 - THK

Dr. J.A.M. van Gisbergen

OVERZICHT

twee typen spierreceptoren

spierspoel

functionele anatomie

rekreflex

functie gamma-motorneuronen

perceptie van houding

Golgi peeslichaampje

inverse myotatische reflex

terugtrekreflex

TWEE TYPEN SPIERRECEPTOREN

SPIERSPOEL

•parallel aan spiervezels

•meet lengteveranderingen

•Ia afferenten

GOLGI PEESLICHAAMPJE

•in serie

•meet spierkracht

•Ib afferenten

FUNCTIONELE ANATOMIE SPIERSPOEL

- motorneuronen innerveren extrafusale vezels (spier zelf)

- motorneuronen innerveren intrafusale vezels (spoel)

Ia afferent vuurt als spier wordt uitgerekt (door verstoring)

Ia AFFERENT IS REKGEVOELIG

Ia afferent gaat vuren als spier gerekt wordt

MYOTATISCHE REFLEX (REKREFLEX)

1. spier wordt gerekt

2. spierspoel wordt gerekt

3. Ia afferent vuurt

4. -motorneuron vuurt

5. spier contraheert

REKREFLEX IN MEER DETAIL

1. externe verstoring veroorzaakt rek spier

2. spierspoel signaal exciteert alfa motorneuronen van de agonist (correctief effect)

3. arm keert terug in beginstand

beginstand

REKREFLEX: RECIPROKE INHIBITIE

signaal van Ia afferent remt antagonist

REKREFLEX - STAP VOOR STAP

1. rek exciteert Ia afferent

2. dit activeert alfa motorneuronen

3. spier verkort (correctie op verstoring)

4. spierspoel activiteit keert terug op oude waarde

HOUDINGSREGELING DOOR REKREFLEX

TEST IN KLINIEK - KNIEPEESREFLEX

HET GAMMA SYSTEEM

gamma neuronen kunnen lengte spierspoel regelen

belangrijke functie bij voluntaire contractie

wat is het probleem?

PROBLEEM BIJ VOLUNTAIRE CONTRACTIE

als enkel de alfa MN geactiveerd worden bij een contractie komt de spierspoel slap te hangen en kan niets meer meten

oplossing: laat de gamma MN óók vuren

waarom helpt dat?

ALS GAMMA ALLÉÉN VUURT

• contractiel deel (rood) wordt korter

• sensorisch deel wordt uitgerekt

OPLOSSING: ALFA-GAMMA COACTIVATIE

probleem: hoe voorkom je dat spierspoel slap komt hangen bij voluntaire contractie?

nnnn

oplossing: alfa en gamma tegelijk activeren

SAMENVATTING EFFECT COACTIVATIE

• spierspoel verslapt niet door contractie van de spier

• kan blijven reageren op verandering in belasting (noot doorbijten; kaakreflexen)

SAMENVATTING EFFECT COACTIVATIE

ROL SPIERSPOELEN BIJ PERCEPTIE VAN HOUDING

1. biceps wordt getrild

2. dit activeert de spierspoel

3. proefpersoon denkt dat arm gestrekt wordt

Pinochio illusie

GOLGI PEESLICHAAMPJE

• in serie met spiervezels

• meet kracht in spier

• remt alfa MN (inverse myotatische reflex)

• weinig gevoelig voor passieve rek

INVERSE MYOTATISCHE REFLEX

functie:

terugkoppellus corrigeert voor variaties in spierkracht door vermoeidheid en kracht-lengte relatie

TERUGTREK REFLEX

1. exteroreceptieve reflex

2. flexie van gestimuleerd been om beschadiging te beperken

3. strekreflex van het andere been om niet om te vallen

DE BESPROKEN SPINALE REFLEXEN

1. PROPRIOCEPTIEVE REFLEXEN

• myotatische reflex - monosynaptisch

• inverse myotatische reflex – meerdere synapsen

2. EXTERORECEPTIEVE REFLEXEN

• flexie reflex (terugtrek reflex)

• gekruiste strekreflex

(beide meerdere synapsen)

RESERVE SHEETS

ROL EFFERENCE COPY

spierspoel signaal alleen is onvoldoende om stand arm te kennen

CZS moet weten hoe sterk gamma activatie was

SAMENVATTING EFFECT COACTIVATIE

RECIPROKE INHIBITIE

REKREFLEX - STAP VOOR STAP

1. rek exciteert Ia afferent

2. dit activeert alfa motorneuronen

3. spier verkort (correctie op verstoring)

4. spierspoel activiteit keert terug op oude waarde

REGELSCHEMA REFLEXEN

THE END