Onbekend is (nog) onbemind?

Bisdomarchieven en hun onderzoekspotentieel voor

heemkundigen

Heemkunde ActueelMechelen 19 november 2016

Even voorstellen: de Belgische bisdommen

Bisdommen en hun archieven Elk bisdom is autonoom: geen hiërarchie

tussen het aartsbisdom en de andere bisdommen

Elk bisdom bewaart zijn eigen archieven

Juridisch statuut: bisdomarchieven zijn privaatrechtelijke archieven (i.t.t. stads- en gemeentearchieven)

Bisdomarchieven: waar zijn ze te vinden? Bisdommen Mechelen-Brussel, Brugge,

Antwerpen, Namen, Luik, (Hasselt): bewaren zelf hun historische archieven

Bisdom Gent: archief Ancien Regime grotendeels bewaard in Rijksarchief te Gent

Bisdom Doornik: historisch archief vernietigd in 1940

Rijksarchieven: bewaren delen van bisdomarchieven in beslag genomen tijdens Franse Revolutie

Een sleutelfiguur: de diocesane archivaris

Bezint eer bij begint…Belangrijk om weten vooraf Bronnen in bisdomarchieven zijn vaak

complementair met bronnen in andere archieven

Vooraf nagaan in welk bisdom uw gemeente of parochie zich bevond/bevindt (www.kerknet.be / wikipedia)

Grenzen van bisdommen zijn in de loop der eeuwen soms gewijzigd, waardoor (delen van) bisdomarchieven verhuisden van het ene bisdomarchief naar het andere

Bisdomarchieven: een Fundgrube voor onderzoek naar… Parochies en gemeenten:

Parochiedossiers Parochiearchieven (soms) Decanale visitatieverslagen Parochiegeschiedenissen in handschrift Acta Episcopalia

Aan te vullen met: Parochiearchieven ter plaatse Parochiearchieven bewaard in Rijksarchieven

Bisdomarchieven: een Fundgrube voor onderzoek naar…

(Lagere) scholen en schoolmeesters: Decanale visitatieverslagen Inspectieverslagen (19de eeuw)

Bisdomarchieven: een Fundgrube voor onderzoek naar… Religieuze instituten: kloosters, abdijen,

begijnhoven Dossiers per congregatie (voornamelijk - maar

niet uitsluitend - mbt vrouwelijke gemeenschappen die onder diocesaan toezicht stonden)

(Delen van) klooster- of abdijarchieven

Bisdomarchieven: een Fundgrube voor onderzoek naar… Priesters/pastoors:

Vaak in context van een parochie- of gemeentegeschiedenis

Benoemingsregisters van pastoors en onderpastoors

Jaarboeken van de bisdommen Seminariearchief Persoonlijke dossiers Doodsprentjes

Bisdomarchieven: een Fundgrube voor onderzoek naar… Eerste en Tweede Wereldoorlog

Pastoorsverslagen WO I - online raadpleegbaar via het Rijksarchief – www.arch.be (zoekterm ‘oorlogsverslagen’)

Pastoorsverslagen WO II

Bisdomarchieven online ODIS: www.odis.be - archievenoverzichten

van de bisdommen Mechelen-Brussel, Brugge, Gent

Archiefbank Vlaanderen: www.archiefbank.be Eigen webpagina via Kerknet:

https://www.kerknet.be/bisdom-brugge/artikel/raadpleeg-het-bisschoppelijk-archief

Facebook: www.facebook.com/

aartsbisschoppelijkarchief

Contactgegevens Mechelen-Brussel: archiv@diomb.be Antwerpen: yordi.sollie@

bisdomantwerpen.be Brugge: archief.bisdom.brugge@kerknet.be Gent: archief.bisdom.gent@kerknet.be Luik: archives.eveche@evechedeliege.be Namen: archives.namur@belgacom.net Doornik:

archives.paroisses@evechetournai.be