PAUZEPAUZE

Patiënt die ondanks optimale medicamen-teuze therapie klachten heeft van:

- Dyspnoe vooral bij (lichte) inspanning

- Afgenomen inspanningsvermogen

- Afgenomen dagelijkse fysieke activiteit

- Afgenomen kwaliteit van leven

ProfielProfiel

Diagnostiek vervolgDiagnostiek vervolg• Voor alles is natuurlijk een zorgvuldige

anamnese van groot belang

• Belangrijk is om hierin ook: – de persoonlijke doelen van een patiënt* en de

belemmerende factoren om die te bereiken te achterhalen (motivational interviewing)

– helder te krijgen wat de gevolgen van de ziekte zijn op kwaliteit van leven

* Patient Specifieke Klachtenlijst

Gedragsverandering Gedragsverandering

• Assessing: evaluatie van– Fysieke activiteit– Mogelijkheid en bereidheid tot veranderen

• Advising: advies geven over– Mogelijke positieve gevolgen van

gedragsverandeing– Hoeveelheid, intensiteit, frequentie en type

fysieke activiteit die nodig is om dit te bereiken

GedragsveranderingGedragsverandering

• Collaborative Agreement: samen met patiënt– actieplan opstellen en– mogelijke barrières identificeren

• Assisting: patiënt helpen in het zoeken naar hoe barrières te omzeilen

• Arranging: regelen van follow-up en geven van feedback en ondersteuning

Afgenomen fysieke activiteitAfgenomen fysieke activiteit

• Vragenlijsten– MRC-schaal – International Physical Activity Questionnaire– Baecke Questionnaire– Marshall

• Meetapparatuur

MRC Dyspnoe schaalMRC Dyspnoe schaal

• Vragenlijst opgesteld door Medical Research Council

• 5 niveaus van functioneren waarbij kortademigheid optreedt worden beschreven

1. Ik word alleen kortademig bij inspannende lichaamsbeweging 5. Ik ben te kortademig om buitenshuis te komen, of ik ben te kortademig tijdens het aan- en uitkleden

• Komt goed overeen met functioneren op ADL niveau

• Hulp nodig bij het invullen

Vragenlijst fysieke activiteitVragenlijst fysieke activiteit

Stelt 2 vragen:

Hoeveel keer per week voert u gewoonlijk

1. gedurende 20 minuten een fysiek zware activiteit uit die u doet zweten, puffen en hijgen?

2. Gedurende 30 minuten een matig intensieve fysieke activiteit uit die uw hartslag verhoogt of uw ademhaling versneld?

Marshall Br.J. Sports Med 2005

Afgenomen kwaliteit van levenAfgenomen kwaliteit van leven

• Vragenlijsten– Clinical COPD Questionnaire – Chronic Respiratory Disease Questionnaire– Quality of life for respiratory illness

questionnaire (QolRIQ)

Clinical COPD QuestionnaireClinical COPD Questionnaire

• Doel: inzicht krijgen in ernst van de symptomen en van de beperkingen

• 10 vragen over klachten (4), beperkingen (4) stemming (2). 7-punts schaal

• Patiënt kan lijst alleen invullen• Beschikbaar in 2 versies (week en 24 uur), en in

35 talen• Voor lijst en handleiding www.ccq.nl

11Behandelmogelijkheden COPD

Pulmonary Rehabilitation Effects Pulmonary Rehabilitation Effects independent of Lung functionindependent of Lung function

Pulmonary Rehabilitation Effects Pulmonary Rehabilitation Effects independent of Lung functionindependent of Lung function

0

10

20

30

40

50

60

6MWD (m) CRDQ (pts) QUADR (%)

FEV1 <30%pred

30- 40%

40- 50%

>50

Revalis study group 2003

12Behandelmogelijkheden COPD

Griffiths et al. Lancet 355: 362-368, 2000.

HospitalizationHospitalization

Controln = 41

Rehabilitationn = 40

p

Hospitaladmissions

2.2 ± 1.5 1.7 ± 1.1 0.048

Days spent inhospital

21.0 ± 20.7 10.4 ± 9.7 0.022

13Behandelmogelijkheden COPD

Belangrijke peilers FT zorgBelangrijke peilers FT zorg

• Gezondheidsvoorlichting:

- Ziekte-inzicht

- Stimulering tot actieve levensstijl

- Zelfmanagement

• Regelmatige check-ups tijdens de nazorg vergroten de motivatie om gezonde levensstijl vast te houden

14Beweegprogramma COPD

ScholingScholing• COPD is een complex systemische

aandoening met veel variabele parameters in diagnostiek en therapie.

• Dus: Specifieke scholing op het gebied van COPD

- Cursus COPD en Astma NPi, Leiden, Leuven

- Beweegprogramma COPD NPi en andere aanbieders

LoRNALoRNA

Long Revalidatie Netwerk Amsterdam

opgericht in 1996

Leden:

- 1e lijn: ca 20 praktijken

- 2e lijn: alle amsterdamse ziekenhuizen

Eisen netwerkEisen netwerk• Regelmatig werken met patiënten met

COPD of astma (nadere omschrijving)• Scholing COPD NPi, Leiden of Leuven• Scholing beweegprogramma COPD• Actieve deelname netwerk en 80% van de

bijeenkomsten persoonlijk aanwezig• Voeren van een transparante

verslaglegging en registratie• Deelname scholing van het netwerk

verplicht

Doelen LoRNADoelen LoRNA Doelen- Afstemming van fysiotherapeutisch aanbod met

ketenzorgprogramma’s zoals Toolss zodanig dat voor een COPD patient een passend en kwalitatief goed beweegaanbod gegarandeerd is

- Bevorderen van de bekendheid van verwijzers met de programma’s en van de instroom van patienten

- Bewaken van struktuur en inhoud van het fysiotherapeutisch handelen en afstemmen met recente wetenschappelijke ontwikkelingen

- Aansluiten bij landelijke ontwikkelingen

Ketenzorg COPDKetenzorg COPD

T T ransmuraleransmurale

O O ptimalisatieptimalisatie

O O bstructievebstructieve

L L ongaandoeningenongaandoeningen

SS cholingcholing

S S amenwerkingamenwerking

TOOLSSTOOLSS

• Toolss praktijken rond de ziekenhuizen muv AMC

• Ca 150 huisartsen en hun POH/PV• Moeten ervaring opdoen met:

– vaststellen van functionele beperkingen bij patiënten (MRC)

– Inzicht krijgen in het beweeggedrag van patiënten

– motiveren van patiënten om te gaan bewegen

Huisarts Diagnose COPD / astma

Huisarts Bepaling:-Respiratoire beperking (spirometrie)-Functionele beperking (MRC en CCQ)

TOOLSS BARTOOLSS BAR

SpirometrieMRCCCQ

Praktijk-verpleegkundige-ondersteuner

LoRNA en TOOLSSLoRNA en TOOLSS

1. Patiëntprofielen uitwerken en

produkten beschrijven

2. Inhoud en organisatie samenwerking met

tandem huisarts/praktijkverpleegkundige

en/of praktijkondersteuner (POH)

BeweegproduktenBeweegprodukten

BOM BEWEEGPROGRAMMAKNGF / TIGRA

LoRNAPROTOCOL

VERLENGD PROTOCOL

24Beweegprogramma COPD

KNGF richtlijn COPD 2008

Reguliere sportactiviteitenReguliere sportactiviteiten

• Mensen die het advies krijgen van om te gaan bewegen

• Mensen die longrevalidatie hebben gevolgd in de tweede of eerste lijn en die door moeten gaan met bewegen

Passend aanbodPassend aanbod

Belangrijke randvoorwaarden:

- Bereikbaarheid

- Kosten

- Aansluiten bij het niveau (overdracht)

- Aanwezigheid van goede begeleiding

Integrale bekostigingIntegrale bekostiging

Aandachtspunten beroepsgroep

• Struktuur– Vormen van zorggroepen– NMA en NZA proof?

• Zorginhoudelijk– Beweegmodules voor diverse patientprofielen

COPD– operationaliseren van het begrip ziektelast– indicatoren goede zorg

Zorgstandaard COPDZorgstandaard COPD

• Beschrijft op hoofdlijnen waaruit de zorg tenminste moet bestaan.

• Doet dit vanuit het perspectief van de mens met COPD

• Is gebaseerd op richtlijnen van de betrokken beroepsgroepen

““Uitdagingen” LoRNAUitdagingen” LoRNA

- Van netwerk naar monodisciplinaire zorggroep

- Integrale bekostiging COPD- Beweegprodukten ontwikkelen gebaseerd op

ziektelast- Afstemming met huisartsen- Overleg met zorgverzekeraars

30Evaluatie

Leerdoelen gehaald?Leerdoelen gehaald?• Inzicht hebben in de fysiotherapeutische

behandelmogelijkheden van COPD (KNGF richtlijn COPD 2008)

• Inzicht hebben in de regionale samenwerking mono-en multidisciplinair (LoRNA, Toolss, Zorgstandaard)

• Overzicht van mogelijkheden tot scholing

Met dank aan Prof.dr. Gosselink voor het beschikbaar stellen van diverse dia’s

VragenVragen