Panoramische radiografie in de Panoramische radiografie in de dagelijkse praktijkdagelijkse praktijk

Paul van ‘t Veer & Johan Van GoethemPaul van ‘t Veer & Johan Van Goethem

Panoramische radiografie in de Panoramische radiografie in de dagelijkse praktijkdagelijkse praktijk

I.I. InleidingInleiding

II.II. Cranex TomeCranex Tome

III.III. OpnamefoutenOpnamefouten

IV.IV. DigitaliseringDigitalisering

V.V. SamenvattingSamenvatting

1.1. DefinitieDefinitie

2.2. VoordelenVoordelen

3.3. PrincipesPrincipes

4.4. Zone van FocusZone van Focus

5.5. Gebruik van LichtlijnenGebruik van Lichtlijnen

6.6. Vergroting & VervormingVergroting & Vervorming

7.7. Voorbereiding patiëntVoorbereiding patiënt

8.8. Positionering patiëntPositionering patiënt

I.I. InleidingInleiding

1.1. DefinitieDefinitie

Tomografische panorama-opnamen:Tomografische panorama-opnamen:

• extra-orale röntgenopnamenextra-orale röntgenopnamen

• röntgenbundel en röntgenfilm roteren rond röntgenbundel en röntgenfilm roteren rond

hoofd patiënt hoofd patiënt

2.2. VoordelenVoordelen

Overzichtsbeeld (screeningsinstrument)Overzichtsbeeld (screeningsinstrument)

Relatief gemak en snelheid van uitvoeringRelatief gemak en snelheid van uitvoering

↓ ↓ stralingsdosis voor patiëntstralingsdosis voor patiënt

Radiografie bij beperkte mondopeningRadiografie bij beperkte mondopening

3.3. PrincipesPrincipes

Smalstraal radiografieSmalstraal radiografie TomografieTomografie

Smalle, waaiervormige stralenbundel

Simultaan bewegen van röntgenbuis en film in tegengestelde richting

3.3. PrincipesPrincipes Röntgenbron van

Re → Li

Film cassette in omgekeerde richting

Straal per straal wordt beeld gevormd

3.3. PrincipesPrincipes

4.4. Zone van FocusZone van Focus

Gebogen tomografische Gebogen tomografische

beeldlaagbeeldlaag

Enkel structuren in Enkel structuren in

beeldlaag scherp beeldlaag scherp

afgebeeldafgebeeld

R L

Standard Jaw

R LR L

Standard Jaw

5.5. Gebruik van LichtlijnenGebruik van Lichtlijnen

Om kaakbeenderen en / Om kaakbeenderen en /

of tandstructuren in de of tandstructuren in de

beeldlaag te laten vallenbeeldlaag te laten vallen

Lichtlijnen:Lichtlijnen: Mid-Sagittale (centraal)Mid-Sagittale (centraal)

Horizontale (Frankforter Horizontale (Frankforter

Vlak)Vlak)

Verticale (apex 23)Verticale (apex 23)

6.6. Vergroting & VervormingVergroting & Vervorming

Verticale vergrotingVerticale vergroting

+/- x 1,3+/- x 1,3

Horizontale vergrotingHorizontale vergroting

Afhankelijk van positie object ten opzichte van Afhankelijk van positie object ten opzichte van

beeldlaagbeeldlaag

6.6. Vergroting & VervormingVergroting & Vervorming

VertekeningVertekening

Door verschil in vergroting in verticale en Door verschil in vergroting in verticale en

horizontale richtinghorizontale richting

Door wanverhouding vorm beeldlaag en vorm Door wanverhouding vorm beeldlaag en vorm

onder- en bovenkaakonder- en bovenkaak

Door fouten tijdens positionering patiëntDoor fouten tijdens positionering patiënt

6.6. Vergroting & VervormingVergroting & Vervorming

Kwantitatieve meting Kwantitatieve meting

Horizontaal: onbetrouwbaarHorizontaal: onbetrouwbaar

Verticaal: betrouwbaar mits Verticaal: betrouwbaar mits

• goede positioneringgoede positionering

• vergrotingsfactorvergrotingsfactor

7.7. Voorbereiding patiëntVoorbereiding patiënt

Metalen voorwerpen Metalen voorwerpen

(bril, juwelen, haarpinnen) (bril, juwelen, haarpinnen)

en tandprothesen verwijderenen tandprothesen verwijderen

Angstige patiënten → demonstreer hoe toestel draaitAngstige patiënten → demonstreer hoe toestel draait

Kinderen → zeg hen vooruit te kijken en röntgenbuis niet Kinderen → zeg hen vooruit te kijken en röntgenbuis niet

met ogen te volgenmet ogen te volgen

8.8. Positionering patiëntPositionering patiënt

Dichtbijten op bijtblokjeDichtbijten op bijtblokje

Juiste instelling Juiste instelling

lichtlijnenlichtlijnen

Hals en wervelzuil Hals en wervelzuil

gestrektgestrekt

Schouders achteruitSchouders achteruit

Tong tegen palatumTong tegen palatum

Panoramische radiografie in de Panoramische radiografie in de dagelijkse praktijkdagelijkse praktijk

I.I. InleidingInleiding

II.II. Cranex TomeCranex Tome

III.III. OpnamefoutenOpnamefouten

IV.IV. DigitaliseringDigitalisering

V.V. SamenvattingSamenvatting

II.II. Cranex TomeCranex Tome

1.1. VoorstellingVoorstelling

2.2. ControlepaneelControlepaneel

3.3. Panoramische opnamePanoramische opname

1.1. Voorstelling Cranex TomeVoorstelling Cranex Tome

2.2. ControlepaneelControlepaneel

Instelling kV, mA & sInstelling kV, mA & s

Instelling soort patiëntInstelling soort patiënt

Pano / TMJ – Scano / CephPano / TMJ – Scano / Ceph

Normal / Dental / ChildNormal / Dental / Child

Toestel omhoog -omlaagToestel omhoog -omlaag

Verplaatsing verticale Verplaatsing verticale

lichtlijnlichtlijn

3.3. Panoramische OpnamePanoramische Opname

Panoramische radiografie in de Panoramische radiografie in de dagelijkse praktijkdagelijkse praktijk

I.I. InleidingInleiding

II.II. Cranex TomeCranex Tome

III.III. OpnamefoutenOpnamefouten

IV.IV. DigitaliseringDigitalisering

V.V. SamenvattingSamenvatting

1.1. Hoofd zijwaarts verplaatstHoofd zijwaarts verplaatst2.2. Kin omhoog gekiptKin omhoog gekipt3.3. Kin omlaag gekiptKin omlaag gekipt4.4. Hoofd gedraaidHoofd gedraaid5.5. Te ver naar voor gepositioneerdTe ver naar voor gepositioneerd6.6. Te ver naar achter gepositioneerdTe ver naar achter gepositioneerd7.7. Ghost imagesGhost images8.8. Tong niet tegen verhemelteTong niet tegen verhemelte9.9. Gekromde nekGekromde nek10.10. Patiënt bewogenPatiënt bewogen11.11. Cassette raakt tegen schouder patiëntCassette raakt tegen schouder patiënt

III.III. OpnamefoutenOpnamefouten

1.1. Hoofd zijwaarts verplaatstHoofd zijwaarts verplaatst

Stel hoofd naar rechts verplaatst:Stel hoofd naar rechts verplaatst:

Tanden rechts wazig en verbreedTanden rechts wazig en verbreed

Ramus en condylus Re Ramus en condylus Re > L> Lii

Centraal gedeelte film onscherpCentraal gedeelte film onscherp

1.1. Hoofd zijwaarts verplaatstHoofd zijwaarts verplaatst

Naar Links

NaarRechts

2.2. Kin omhoog gekiptKin omhoog gekipt

Onscherpe afbeelding bovenfrontOnscherpe afbeelding bovenfront

Superpositie hard verhemelte op wortels Superpositie hard verhemelte op wortels

bovenfrontbovenfront

Uitvlakking occlusaal vlak Uitvlakking occlusaal vlak

Mandibula breed en vlakMandibula breed en vlak

Condyli op rand van filmCondyli op rand van film

2.2. Kin omhoogKin omhooggekiptgekipt

3.3. Kin omlaag gekiptKin omlaag gekipt

Wortels onderfront wazigWortels onderfront wazig

Mandibula V-vormigMandibula V-vormig

Condyli aan de bovenzijde van de filmCondyli aan de bovenzijde van de film

Sterke kromming occlusaal vlakSterke kromming occlusaal vlak

Ruggenwervels boogvormig afgebeeldRuggenwervels boogvormig afgebeeld

3.3. Kin omlaag Kin omlaag gekiptgekipt

4.4. Hoofd gedraaidHoofd gedraaid

Stel hoofd naar links gedraaid :Stel hoofd naar links gedraaid :

Tanden links breder afgebeeldTanden links breder afgebeeld

Ramus & Condylus Li Ramus & Condylus Li >> Re Re

Asymmetrische verticale lokalisatie van Asymmetrische verticale lokalisatie van

condyli en angulaire hoekencondyli en angulaire hoeken

4.4. Hoofd gedraaid Hoofd gedraaid (Naar Links)

5.5. Te ver naar voor gepositioneerdTe ver naar voor gepositioneerd

Superpositie ruggenwervels over ramiSuperpositie ruggenwervels over rami

Versmalling fronttandenVersmalling fronttanden

Frontregio wazigFrontregio wazig

Te ver naar voor Te ver naar voor gepositioneerdgepositioneerd

6.6. Te ver naar achter gepositioneerdTe ver naar achter gepositioneerd

Fronttanden verbreed en onscherpFronttanden verbreed en onscherp

Ghosting mandibula en ruggenwervelsGhosting mandibula en ruggenwervels

Condyli op buitenzijde filmCondyli op buitenzijde film

Te ver naar achter Te ver naar achter

gepositioneerdgepositioneerd

7.7. Ghost ImagesGhost Images

Gekenmerk door:Gekenmerk door:

Onscherpte en distorsie (vergroting in Onscherpte en distorsie (vergroting in

horizontale dimensie)horizontale dimensie)

Hoger geprojecteerd dan echte beeldHoger geprojecteerd dan echte beeld

Altijd omgekeerdAltijd omgekeerd

7.7. Ghost Images - OorringGhost Images - Oorring

7.7. Ghost Images – TongpiercingGhost Images – Tongpiercing

Projectie over hard verhemelte

8.8. Tong niet tegen verhemelteTong niet tegen verhemelte

Schaduw van luchtruimte over rami & wortels tanden bovenkaak

9.9. Gekromde nekGekromde nekOpaciteit in midden van het beeld

10.10. Patiënt bewogenPatiënt bewogenTrapvormig defect

11.11. Cassette raakt tegen schouder Cassette raakt tegen schouder patiëntpatiënt

Verticale radiolucentie

Panoramische radiografie in de Panoramische radiografie in de dagelijkse praktijkdagelijkse praktijk

I.I. InleidingInleiding

II.II. Cranex TomeCranex Tome

III.III. OpnamefoutenOpnamefouten

IV.IV. DigitaliseringDigitalisering

V.V. SamenvattingSamenvatting

1.1. Voordelen digitalisatieVoordelen digitalisatie

2.2. Laserscanning v/d fosforplaatLaserscanning v/d fosforplaat

Agfa ADC SoloAgfa ADC Solo

Dürr VistaScanDürr VistaScan

IV.IV. DigitaliseringDigitalisering

1.1. Voordelen digitalisatieVoordelen digitalisatie

Afwezigheid ontwikkelingAfwezigheid ontwikkeling TijdTijd RuimteRuimte FoutenFouten AfvalAfval

BeeldmanipulatieBeeldmanipulatie RadioprotectieRadioprotectie Digitale praktijkDigitale praktijk

Electronisch dossierElectronisch dossier BeeldtransmissieBeeldtransmissie DuplicatenDuplicaten

2.2. Laser scanning v/d fosforplaatLaser scanning v/d fosforplaat

Agfa ADC Solo

2.2. Laser scanning v/d fosforplaatLaser scanning v/d fosforplaat

Dürr VistaScan

Dürr VistaScanDürr VistaScan

Panoramische radiografie in de Panoramische radiografie in de dagelijkse praktijkdagelijkse praktijk

I.I. InleidingInleiding

II.II. Cranex TomeCranex Tome

III.III. OpnamefoutenOpnamefouten

IV.IV. DigitaliseringDigitalisering

V.V. SamenvattingSamenvatting

V.V. SamenvattingSamenvatting