Op weg naar een duurzame energievoorziening in 2050

Mark Dierikx

Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 2

Inhoudsopgave

I. Mondiale ontwikkelingen

II. Europese kaders

III. Nationale inzet

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 3

I. Mondiale ontwikkelingen

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 4

1. De wereldvraag naar energie neemt sterk toe

• De wereldvraag naar energie neemt tussen 2015 en 2035 toe met één derde. China en India dragen voor 50% bij aan deze groei.

Bron: IEA, World Energy Outlook 2011

Bron: IEA, WEO 2012

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 5

2. Er is (fysiek) nog voldoende energie beschikbaar

• De gasproductie neemt wereldwijd toe, olie wordt moeilijker winbaar en duurder

• Verschuiving in vraag en aanbod, hoge energieprijzen in Europa

• Meer dan 50% van de mondiale investeringen in energie de laatste jaren betreft hernieuwbare energie

Bron: IEA, WEO 2012

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 6

3. De deur naar +2°C staat op een kier

Bron: IEA, WEO 2012

• Zonder extra investeringen in schone energie en energiebesparing komen we in 2017 in een “lock-in” door bestaande elektriciteitscentrales, fabrieken en gebouwen

• Energiebesparing kan ‘lock in’ met 5 jaar vertragen

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 7

II. Europese kaders

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 8

1. Routekaarten klimaat en energie

• 80% CO2 reductie betekent bijna volledige CO2 reductie in elektriciteit, wegtransport en gebouwen

• 2013-14 cruciaal jaar voor vernieuwde beleidsmix 2030; • combinatie van alle opties nodig (CO-2 vrije elektriciteit (incl kernenergie), biomassa,

besparing, ccs)

Bron: IEA, Energy Technology

Perspectives 2010

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 9

2. Doelrealisatie duurzame energie • Gerealiseerd aandeel hernieuwbare energieconsumptie in 2009 en nationale

doelstelling voor 2020 voor alle landen van de Europese Unie

Bron: Eurostat, Europese Commissie

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 10

3. Doelrealisatie energie efficiency

•Doel 20% energiebesparing in 2020

•Verplichting jaarlijks 1,5% energie-

efficiency bij eindgebruikers

•3% overheidsgebouwen renoveren

•Inspanningsverplichting restwarmte

benutting

•Aanvullende verplichtingen

tariefstructuren, energienota’s en slimme

meters

Bron:IEA WEO 2012

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 11

4. Beleidsinzet richting EU • Regeerakkoord; “Nederland zet in op een ambitieus internationaal klimaatbeleid.

Nieuwe internationale doelstellingen voor de jaren 2020, 2030.Wij streven internationaal naar een volledig duurzame energievoorziening in 2050.”

• 1 Helder en ambitieus EU CO-2 doel 2050 met tussendoelen(o.a. 2030)

• 1 Helder complementair EU kader voor innovatie en hernieuwbaar t.b.v. investeringszekerheid

• Uitwerking op EU niveau in 2013/14 nodig; elementen daarbij:

- ETS aanscherpen

-"harmonisatie" subsidiesystemen

- EU Innovatiekader nieuwe energietechnologie

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 12

III. Nationale inzet

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 13

1. 16% duurzame energie met biomassa & wind op zee

Bron: ECN (2010)

• In 2011 had Nederland 4,3% duurzame energie. De doelstelling is 16% in 2020

• Volgens PBL en ECN zal het beleid van het vorige kabinet leiden tot maximaal 12% duurzame energie in 2020

• Naar verwachting zullen met name meestook van biomassa en wind op zee bijdragen aan het invullen van de stap van 12% naar 16% duurzame energie in 2020

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 14

2. Energiebesparing

• Technisch potentieel voor energiebesparing is er, maar het gaat niet vanzelf

• Voortvarende implementatie van de richtlijn energiebesparing; 1,5% besparing per jaar

Energiebesparingstempo (gemiddeld per jaar)

Bron: ECN (2011)

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 15

3. Bijdrage Topsector Energie aan CO2 reductie

en groene groei

Bron: McKinsey, Innovatiecontracten (2012)

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 16

4. Naar een Energieakkoord voor duurzame groei

• Regeerakkoord; “We willen – met een breed draagvlak in parlement en

samenleving – een stabiel en ambitieus beleid voor de lange termijn neerzetten.”

• Maatschappelijk draagvlak en betrekken energieke samenleving cruciaal voor realisatie transitie naar duurzame energievoorziening

• SER platform ‘Nationaal energieakkoord’

30 november 2012

Ministerie van Economische Zaken 17

Conclusie • Ambitie duurzame energievoorziening in 2050

• 2030 is belangrijke tussenstap, een vernieuwde EU beleidsmix verdient onze gezamenlijke aandacht. Onze inzet daarbij;

- ambitieus CO-2 reductiedoel voor 2020 en verder in de EU; met ETS als leidend instrument

- helder kader voor hernieuwbaar en innovatie t.b.v. investeringszekerheid

- minder nationaal versnipperde en tegenstrijdige aanpakken, inzet op benutten EU voordelen

• 2020

- 16% duurzame energie – op de korte termijn kostenefficiënt meters maken

- energiebesparing nu echt doen

• Nationaal Energieakkoord