NRC Weekend Zaterdag 29 september & Zondag 30 september 2012

54 LU X verhaal van de week

Alle ent a felen

Op alleeneten.nl en iens.nl(zoek bij iens op ‘ook solo’)prijst een keur aan horeca-gelegenheden zichzelf alsgastvrij jegens solo-etersaan. Lees waar mogelijkde recensies van eerderegasten om te checkenof dat klopt.

Dertig restaurants doendeze week, tot en met5 oktober, mee aan ‘Delangste eettafel vanNederland’, een initiatief inhet kader van de Weektegen Eenzaamheid. Ziekomdedeuruit.nl

Vi a socialdining.nl, een uitde VS overgewaaid con-cept, kunnen onbekendenelkaar treffen op eeng ro e p s d i n e r.

Tips voorsolo-eters

Een tafeltje naast de wc’s en gebrekkigeservice – alleen uit eten gaan kan vreselijkzijn. Wat wil de solo-eter?tekst Sandra Heerma van Voss illustratie Wendy Panders

Haargrootste fiasco dateert van acht jaar geleden.Managementcoach Anja Overdiek had net eentweede kind gekregen en tolde van het slaapge-brek. Ze snakte naar een pauze, een momentjerust. Met een vriendin uit Duitsland bedacht zehet perfecte spijbeluitje: ze zouden allebei opéén dag heen en weer naar Londen vliegen enelkaar treffen in het restaurant van het TateModern voor een decadente lunch. Overdiekvloog vanaf Schiphol; haar vriendin vloog niet.Mistoverlast. Dan maar alleen, dacht Overdiek.Met dit bijltje had ze zo vaak gehakt in haarjaren bij een internationaal pr-bureau: je koosgewoon ergens een plek aan de bar, praatte watmet het personeel, las een boek en liet het jeintussen smaken.

Het Tate-restaurant bleek vrijwel vol tezitten. „Lunch, one person only!”, knetterdede ijzige gastvrouw bij de ingang door haarmicrofoontje. „Lunch! One person!” Honder-den ogen volgden hoe Overdiek naar eenhoektafeltje begeleid werd. Dat ze die dag ooknog jarig was, had ze gelukkig verzwegen.

Voor wie gewend is de eettafel te delen metlastige kinderen, zeurende partners of rodde-lende collega’s lijkt alleen een restaurantbezoeken een luxe. Zitten, bestellen enbediend worden, wat wil een mens nog meer?Maar wie de horeca regelmatig in z’n eentjeaandoet, weet beter. „Alleen uit eten gaan kanvreselijk zijn”, zegt docente Kassandra Boyd,een single Amerikaanse die sinds haar vertrekuit de VS in drie werelddelen gewoond engereisd heeft. „Er kleeft een sociaal stigma aan.Maar ik heb vaak geen andere keus.”

Nederland telt nu zo’n 2,4 miljoen alleen-staanden, en hun aantal stijgt. De KoninklijkeHoreca Nederland spreekt van een „enormpotentieel aan alleeneters” waar de branchegoed aan zou kunnen verdienen als er beter ophun wensen ingespeeld werd. „Het nemen van

een stukje maatschappelijke verantwoorde-l ij k h e i d ”, noemt een KHN-woordvoerder dat.Begin dit jaar werden voor een onderzoekduizend 50 tot 75 jarigen naar hun horeca-behoeften gevraagd, en die komen deelsovereen met die van het kleine panel van 35- tot50-jarigen dat voor dit artikel geconsulteerdwerd. De wensen van deze alleeneters: eenvriendelijke bediening, kleine tafeltjes en niette grote of ingewikkelde gerechten.

Er zijn ook verschillen. Waar de ouderengewoon thuisblijven als ze zich niet welkomvoelen, is dat voor de jongeren dikwijls geenoptie: (over)werk en het reizen en forenzendwingt ze vaak tot eten buiten de deur. Derti-gers en veertigers zijn ook niet de primairedoelgroep van de Week tegen Eenzaamheid,die momenteel voor de derde keer plaatsvindt,en die deze week 20.000 eters hoopt te ontvan-gen aan ‘De langste tafel van Nederland’. Zezijn niet armlastig, niet sociaal geïsoleerd enniet allemaal single. Eenzaam zouden ze zich-zelf niet gauw noemen. Maar elke keer McDo-nald’s of een snackbar maakt treurig. Als zealleen moeten eten, willen ze soms ook graagnaar een echt restaurant.

Kind- en hondvriendelijkIens Boswijk, directeur van iens.nl, de grootsteonline restaurantgids van Nederland, beaamtdat de Nederlandse horeca niet uitblinkt ingastvrijheid jegens de ‘solo -eter’, zoals zij zenoemt. „In het buitenland gaat het vaak zoveelmakkelijker. Onze eetcultuur draait nog altijdom gezelligheid, om samen eten.” Op iens.nlkunnen restaurants zelf aangeven of ze behalvekind- en hondvriendelijk ook geschikt zijnvoor solo, maar dat wordt lang niet altijdgecontroleerd. Voor alleeneten.nl (een websitemet adressen voor „Lekker uit eten in jeeentje!”) geldt hetzelfde: restaurants zettenzichzelf erop. Zoals Soit in Rotterdam; eenmedewerker verzekert dat er meer op de kaartstaat dan het 3-gangen-menu waarmee zeadverteren en dat Soit „klein en huiska-m e r- a ch t i g ” is. Grand Café Fortuyn in Haarlem„staat zowat op alle sites”, grapt een mede-werkster, maar heeft voor gasten alleen weldegelijk „gezellige tafeltjes bij de bar” klaar-staan.

In Café Brasserie Dudok in Den Haag komentientallen solo-eters per dag, van gestrandetoeristen tot de oude heer uit de buurt die zicheven voor zessen meldt voor zijn dagme-nu-met-glaasje-rood. Floormanager Iris Fietsis blij met ze. „Klanten alleen stellen zichbescheidener op. Ze klagen minder, ze waar-

deren ons werk en houden van een praatje. Jeverdient er misschien minder aan, maar daarstaat veel tegenover.”

Iens Boswijk betreurt het dat niet veel meerhorecapersoneel redeneert als Fiets. „Restau -rantbezoek vind ik het boeiendste wat er is. Jeleert er zoveel van, zowel van het eten als van demensen. In de meeste eetcafés kun je best terechtin je eentje, maar is dat echt uit eten gaan?”

Culinair journalist en NRC-recensentRonald Hoeben prijst laagdrempelige initia-tieven als restaurant Worst van Kees Elfring inAmsterdam, waar je bij de worst een glas„uitstekende wijn” kunt bestellen. „Het is nietleuk om in je eentje automatisch op huiswijnaangewezen te zijn, of op relatief dure, halvef l e s j e s. ” In de betere restaurants, zeker buitende stad, belandt de solo-eter volgens Hoebenvaak in een „opgeprikte sfeer van hypercorrec-te plichtplegingen die voor gastvrijheid wordtversleten. Je moet oppassen dat je niet in eenverkeerd toneelstuk belandt.”

Dan zijn de Verenigde Staten op eetgebiedeen paradijs voor solisten, zegt KassandraBoyd. Ze herinnert zich levendige groepstafels,volle tijdschriftenrekken, tafeltjes-met-uit-zicht en podiumacts voor de afleiding.

Binnen Europa noemt ze zonder aarzelenFrankrijk en Italië als beste landen voor eendiner voor één. Uitgever Jaap Parqui, die zowelvoor zijn werk als privé veel stedentrips maakt,sluit zich daarbij aan: „Uit eten gaan is daarzoveel gewoner dan bij ons. Een Italiaanseweduwnaar die niet kan koken gaat naar een res-taurant, klaar. In Parijs heb ik laatst bij zo’n bras-serie op het terras gegeten. Helemaal niet erg.”

Chefkok en kookboekenauteur LisetteBossert mag graag fantaseren over etentjes inhaar eentje. „Ik verheug me er echt op. Twee ofdrie keer per jaar lukt het me om aan de druktethuis te ontsnappen. Maar het gekke is: als ikdan eindelijk achter zo’n mooi bord zit, kan ikopeens ontzettend naar mijn man verlangen.Dan voel ik me toch een soort van eenzaam.”

Tja, dat eenzame gevoel. Als de plichten eropzitten en de ogen dansen van moeheid en hetmobieltje even zwijgt, zit er niets anders opdan naar je bord te staren. Maar eigenlijkbegint het dan pas. Wie met volle aandacht eeten daarin op durft te gaan, beleeft wel degelijkiets moois.

Voor je rechten opkomen is een must. Nie-mand hoeft zich te laten afschepen met eenplekje naast trapgat, tochtdeur of stinkwc’s.Een klant mag klagen, desnoods bij het mana-gement. En als dat niet helpt: jas pakken en hetpand verlaten. Ergens wacht een beter maal.

Eetrecensent RonaldHoeben heeft veel ervaringmet alleeneten. Dezerestaurants kan hijsolo-eters aanbevelen:

Amsterdam: RestaurantDauphine is „een leukezaak waar je opgaat in demassa”; in Le Garage„ben je ook nooit eenzaam,want daar zit je elleboogaan elleboog”.

Scheveningen: Seinpostheeft uitzicht op zee en eenuitmuntende patron.

Maastricht: O is „een vrolijkvisrestaurant met ditobediening”.

Nijmegen: Bistro Flores is„een warm bad”.

Geschiktes o l o - re s t a u r a n t s