Multiprobleemgezinnen: een onderdeel van de (participatie)samenleving?!

Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)

Afdeling Gezondheidswetenschappen

Els Evenboer, Danielle Jansen, Menno Reijneveld

Inhoud sessie

Deel 1 (± 30 minuten)

MPGs: wie zijn dat nou eigenlijk?

Aanleiding onderzoek

Zelfredzaamheid

COME-ON!

Deel 2 (± 30 minuten)

Participeren maar!

Discussie & conclusie

De rekening van Catelijne

MPGs: wie zijn dat nou eigenlijk?

Een gezin met minimaal één ouder en één kind (0-18 jaar) dat

langdurig kampt met meerdere problemen op:

op sociaaleconomisch gebied op psychosociaal gebied op het gebied van de opvoeding

Participatiesamenleving

´Een participatiesamenleving is een samenleving waarin iedereen die dat kan verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar eigen leven en omgeving, zonder hulp van de (landelijke)

overheid´

Zelf-red-zaam-heid

Het zelf realiseren van een acceptabel niveau van functioneren op de belangrijke domeinen van het dagelijks leven. Indien nodig door de juiste hulp te organiseren op het moment dat een daling van je functioneringsniveau dreigt of plaatsvindt, die je niet zelf kan voorkomen of verhelpen

Zelfredzaamheid is het vermogen van mensen om zichzelf te redden met zo min mogelijk professionele ondersteuning en zorg.

Zelfredzaamheid

Aanleiding

Zelfredzaamheid en participatie van multiprobleemgezinnen (MPGs) ernstig belemmerd

Meer zicht nodig op MPGs en de problemen die zij ondervinden op verschillende leefgebieden

Overzicht van effectieve interventies en werkzame componenten van interventies voor MPGs ontbreekt

Literatuurstudie

Zijn er (bewezen) effectieve interventies voor multiprobleemgezinnen?

Wat zijn veel belovende elementen c.q. voorwaarden van interventies die zorgen voor een hogere effectiviteit?

Uitkomsten

Er zijn weinig kwalitatief goede interventies

Lange termijn effecten interventies vaak onbekend

Momenteel is er géén evidence-based interventie om MPGs te helpen zodanig met hun problemen om te gaan dat het functioneren op de verschillende leefgebieden verbetert.

Maar……

Langdurige ondersteuning met wisselende intensiteit

Gericht op het hele gezin

Hulpverlening vindt plaats in thuissituatie gezin

Praktische hulp en voorziet in materiële/financiële basisbehoeften

Uitgaan van eigen kracht en zelfredzaamheid gezin

Concrete haalbare doelen

Betrekken sociale netwerk gezin

Gedragsbeïnvloeding en vaardigheden

Indien nodig specialistische hulp

Lage caseload per hulpverlener

Dus….

Opzetten en uitwerken van een vervolgonderzoek op basis van de uitkomsten van de literatuurstudie

COME-ON!

Care offered to Multiproblem families: Effectiveness of an Organizational model in the Netherlands (2014-2019)

In kaart brengen problemen op meerdere levensgebieden

Evalueren van de effectiviteit van de MPG-werkwijze

Het in kaart brengen van het implementatieproces en de daarbij ervaren bevorderende en belemmerende factoren

Deelnemende gemeenten

Controle gemeenten

Gemeente Amsterdam (Samen Doen)

Gemeente Zaanstad (Hemelse Modder)

MPG werkwijze

Gemeente Oldambt

Gemeenten Aalten, Oost Gelre & Winterswijk

Gemeente Leeuwarden

Gemeente Harlingen

Effectiviteit van MPG werkwijze

Ingrediënten:

Werkzame elementen (literatuurstudie)

Flexible Assertive Community Treatment (FACT)

Bereidingswijze (± 4 dagen/dagdelen):

Men neemt de FACT werkwijze

Voeg hier de werkzame elementen uit de literatuur aan toe

Train de professionals (FACT-team) in de werkwijze

Gebruik werkwijze in de praktijk en voer (indien nodig) kleine veranderingen door om de smaak te optimaliseren

Methoden

Design

Stepped wedge design

Metingen

T0 (direct na start)

T1 (na een half jaar)

T2 (na een jaar)

T3 (na twee jaar)

Respondenten

Professionals

Ouder(s)/verzorger(s)

Jongeren (>12 jaar)

Uitkomstmaten

Op basis waarvan bepaal je de effectiviteit van de werkwijze?

Zelfredzaamheid

Zorggebruik

Psychosociale problematiek

Gezinsfunctioneren

Participatie

Inkomen/schulden

Cliënttevredenheid

…………

(+ kosteneffectiviteitsonderzoek)

Zijn we op de goede weg?

Op dit moment veel gaande binnen gemeenten

Zoeken naar manieren om deze zorg zo goed en efficiënt mogelijk vorm te geven

Gebeurt binnen gemeenten op verschillende manieren

Hoe staat het met de hulpverlening voor MPGs binnen gemeenten?

Discussie

Vijf stellingen

Eens/oneens

Stelling 1

"De (sociale wijk)teams binnen de gemeenten zijn in staat om MPGs naar

zorgzwaarte/zorgbehoefte te bedienen"

Stelling 2

"In de zorg aan MPGs kan door gemeenten en organisaties meer drang en dwang (melding

AMHK, korten op kinderbijslag /uitkering)worden gebruikt"

Stelling 3

"Gemeenten hebben met hun inkoop/budgetten rekening gehouden met

(langdurige) zorg/kosten voor MPGs"

Stelling 4

"Gemeenten werken nog te weinig met evidence based methoden wanneer het gaat

om de zorg voor MPGs"

Stelling 5

"De nazorg (follow-up) die wordt geboden aan MPGs is vaak te kortdurend"

Is het nog ver?

Gaan de goede kant op, maar…we zijn er nog niet!

In 71% van de gemeenten verloopt de regionale samenwerking met andere gemeenten en jeugdhulpaanbieders goed (Enquête VNG, 2015)

COME-ON levert gemeenten meer kennis over problemen MPGs en over wat werkt (en wat niet)

Focus op zelfredzaamheid en participatie

MPGs…een onderdeel van de (participatie)samenleving?!

Zijn er nog vragen?!

Voor vragen:k.e.evenboer@umcg.nl