Post on 18-Jul-2020
Leaders for GoodInspirerend leiderschap
De Inspirerende 40 is de jaarlijkse zoektocht naar inspiratie. Gebaseerd op grootschalige consumentenonderzoeken, casestudies, interviews en deskresearch, kwam in 2018 de achtste editie uit.
Mensen van Inspiratie is een aanvullend onderzoek op De Inspirerende 40 2018. Waar die laatste zich richt op de meest inspirerende organisaties, brengen we hier de meest inspirerende mensen in kaart. Met deze Mensen van Inspiratie 2018 presenteren we daarvan de tweede editie.
HUMAN
We ontdekten een intrigerende film en beweging:
HUMAN. Vanuit de vraag ‘What makes us
human?’ zet Yann Arthus-Bertrand kijkers aan het
denken over de menselijke aard en hoe we samen
vormgeven aan ons bestaan. Meerdere beelden in
dit rapport zijn afkomstig uit deze film. Ze zijn een
verrijking van deze uitgave en we zijn de mensen
achter HUMAN heel dankbaar dat we ze hier
mogen tonen.
Initiatief van:
Partners:
Wie inspireert? Wie wordt gevolgd?
Wie vinden we inspirerend? Wie willen we volgen? Deze vragen staan aan de basis van Mensen van Inspiratie. In de wereld van ‘gilets jaunes’, Brexit, smeltende ijskappen en klimaatvraagstukken zoeken mensen leiders.
Het centrale thema van Mensen van Inspiratie dit jaar is Leaders for Good – leiders die
inspelen op een breed verlangen naar positieve ontwikkeling. Zij geven iedereen het gevoel
onderdeel uit te maken van een betere toekomst. Hun leven staat in het teken van acteren,
niet reageren. Ze hebben een kompas om de juiste beslissingen te nemen. Ze hebben een
heldere visie die als doel dient om dat kompas te gebruiken. Dit gaat vaak over een bredere,
maatschappelijke ontwikkeling. Sociale (on)gelijkheid lijkt een centraal thema te zijn.
Het onderzoek naar Mensen van Inspiratie levert drie waardevolle inzichten op. Ten eerste
dat iedereen kan inspireren. Het zit in elke vader, moeder, vriend en collega. Ten tweede
dat het uitdagend is om op grote schaal te inspireren. Verreweg de meeste Nederlandse
leidinggevenden lukt het niet. Nederlandse politici evenmin.
En ten derde dat Inspireren is te leren. Van de vijftien bouwstenen die we vonden,
zijn de meeste ontwikkelbaar. Het vraagt andere competenties dan die traditioneel de
aandacht krijgen in onderwijs en bedrijfsleven. Inspiratie schuilt in meer bronnen dan alleen
intellectuele en sociale vaardigheden.
Mensen van Inspiratie van 2018 laat zien dat Leaders for Good het nieuwe verlangen wordt:
leiders met een positief perspectief op de wereld van morgen en inclusieve boodschap. Voor
elke leidinggevende met de ambitie de organisatie te bewegen, is inspiratie waardevol. Vooral
voor managers is winst mogelijk. Nu vinden mensen hun organisatie nog meer inspirerend dan
hun leiders. Dat maakt de kans dat mensen meegaan in verandering klein. Zonde. Inspireren is
te leren. Hoe? We nemen je graag mee in de inzichten over Mensen van Inspiratie.
Het team van Synergie
De credits voor het coverbeeld gaan naar
Silvia & Frank (Pixabay).
mensen van InsPIratIe 2018 | 3
Textielverffabriek bij Karachi, Sindh provincie, Pakistan (Uit: HUMAN The Movie)
Inhoud
Mensen van Inspiratie 2018
Deel 1: De kracht van inspiratie
De kracht van inspiratie 7
Deel 2: Leaders for Good
Leaders for Good 11
15 kenmerken van inspiratie 16
Onderliggende houding 17
Deel 3: Inspireren managers?
Inspireren managers? 19
Inspiratie in business 20
Persoonlijke purpose voor purpose in business 23
Bloed, zweet, geen tranen 25
Deel 4: Leren inspireren
Leren inspireren 29
Deel 5: van inspirerend leiderschap
naar inspirerende organisatie
Van leiderschap naar organisatie 36
Meer inspiratie 40
InhouD | 5
Israel uit Mexico (Uit: HUMAN The Movie)
een thema voor elke manager
De kracht van inspiratie
Neem een halve minuut voor de vraag: ‘wie inspireert mij?’ Aan wie denk je? Waarom? Hoe heeft deze persoon je beïnvloedt?
Deze vragen stelden we de afgelopen jaren aan honderden mensen. De antwoorden zijn divers.
Het gaat over mensen die dichtbij staan. Het zijn vaders, moeders, broers, zussen, partners,
kinderen, tantes, vrienden of ooms. Het gaat over mensen die een beslissende wending gaven
in iemands leven, zoals een collega, baas of leraar. Het kan ook gaan over mensen op afstand,
zoals schrijvers, schilders, filosofen of staatshoofden. Nelson Mandela wordt vaak genoemd, net
als Barack Obama, Martin Luther King, de Dalai Lama en soms de Paus. Maar naast deze namen,
hoorden we vele anderen.
De vraag waarom zij inspireren levert al meer overeenkomsten op. Het gaat over mensen die in
elke situatie zichzelf zijn, een enorme passie bezitten, doorgaan waar anderen stoppen, steun en
toeverlaat zijn, altijd positief zijn, vol energie zitten, onwrikbaar zijn in hun visie, wijs of betrokken
zijn, een visie hebben of veel voor anderen over hebben. Wat altijd hetzelfde is, is de impact van
deze mensen. Die impact is altijd groot. Vaak is de invloed ook vandaag nog merkbaar.
Veel deelnemers in het onderzoek raakten opnieuw geïnspireerd door aan deze mensen te
denken. Het illustreert de kracht van inspiratie. Daarmee is inspiratie een thema voor iedereen in
een leiderschapspositie of met ambities in die richting.
Hoe zou het zijn als jij kunt inspireren? Ons onderzoek doet ons vermoeden dat je dit al hebt
gedaan en weer opnieuw zult doen. Het bijzondere is ook dat je de impact van jouw inspiratie
nog groter kunt maken. Inspireren is te leren. Hoe? Dat volgt.
Inspiratie: iemand een idee ‘inblazen’
Inspiratie: een idee dat opeens helder wordt, waarvan je weet dat het klopt en alles anders
maakt. Inspireren is een van de meest krachtige vormen om invloed uit te oefenen. Inspiratie
verandert anderen direct en fundamenteel. Inspiratie is de positieve tegenhanger van angst.
Waar angst mensen verlamt, zorgt inspiratie voor beweging. Angst veroorzaakt freeze, fight or
flight – bevriezen, bevechten of vluchten. Inspiratie leidt tot creatie en verandering.
DeeL 1: De kracht van InsPIratIe | 7
Myo Su uit Birma (Uit: HUMAN The Movie)
De waarde van inspiratie: geluk is niet genoeg
Waarom is inspiratie zo gewenst in deze tijd? We leven in een
wereld waarin veel goed is. Onze samenleving is nooit welvarender
geweest. We weten en kunnen meer dan ooit. Bijna negen op de tien
volwassenen in Nederland zeggen gelukkig te zijn (CBS). Dit hoge
geluksniveau is al jaren constant en internationaal bijzonder hoog. We
koesteren wat we hebben. Tegelijkertijd dringt het besef door dat
‘meer van hetzelfde’ niet tot meer voldoening leidt. In onze manier
van leven verschijnen barsten. Denk aan de groeiende kloof tussen
arm en rijk en mondiale sociale- en klimaatvraagstukken. Zo ontstaat
een dilemma: we willen houden wat we hebben, niets verliezen en
tegelijkertijd de keerzijde oplossen. Rationeel is dit vaak niet op te
lossen. Inspiratie leidt tot ideeën die het wél mogelijk maken, met als
gevolg dat anderen daardoor weer worden geinspireerd.
Inspiratie kan uit talloze bronnen komen en kent vele verschijnings-
vormen. Niet iedereen vindt dezelfde mensen inspirerend, maar er
zijn wel mensen die grote groepen inspireren. Zoals Kennedy in 1961
met zijn Let’s put a man on the moon-speech. Severn Suzuki in 1992,
toen ze als 13-jarig meisje de VN toesprak en volledig stil kreeg. Of
meer recent de 16-jarige Zweedse klimaatactivist Greta Thunberg op
het World Economic Forum in Davos. Of Mamoudou Gassama, die
dit jaar in Parijs als een ware spiderman een kleuter redde die aan een
balkon bungelde.
Sommige mensen inspireren niet met één daad, maar met veel daden.
Dit zijn de mensen en organisaties die we vinden in de Mensen van
Inspiratie en Inspirerende 40. Hun ideeën zijn zo krachtig, dat zij
door velen worden overgenomen. Zo leidt inspiratie tot impact. Zo
veranderen ideeën de wereld.
De kracht van inspiratie werkt twee kanten op: je bent op je sterkst
wanneer je zelf geïnspireerd bent, je invloed op anderen is het grootst
wanneer je hen inspireert. Het mooiste aan inspiratie: het is gratis. Het
kost niets, is voor iedereen bereikbaar en haalbaar.
“There is nothing more powerful
than an idea whose time has come.”
victor hugo
De case voor inspiratie
Zelf geïnspireerd zijn
Creativiteit + Eigen meesterschap +
Zelfvertrouwen + Openheid +
Absorptievermogen +
Optimisme + Besluitvaardigheid
Anderen inspireren
Gepercipieerde geschiktheid +
Overtuigingskracht +
Aantrekkelijkheid gelijkgestemden
+
Beeld: Craig Houghton (Pixabay)
DeeL 1: De kracht van InsPIratIe | 9
De mensen die de wereld veranderen
Leaders for Good
De drie meest inspirerende mensen voor Nederlanders zijn Nelson Mandela, Barack Obama en Martin Luther King. Zij streden voor rechtvaardigheid, gelijkheid en waardigheid voor iedereen. Ze richten zich tot iedereen: jong, oud, gekleurd, blank, man en vrouw. Een optimistische boodschap met onvoorwaardelijk vertrouwen in het menselijk vermogen dit te realiseren.
Het raakt een diepgeworteld gevoel van ongelijkheid en de angst om niet mee te
komen. Mensen volgen leiders die perspectief bieden. Dit kan op een autoritaire
manier, zoals door Trump en Orbán. Zij bieden bepaalde groepen een perspectief
door dat van andere te beperken. Ze bieden een winst-verlies perspectief: de winst van
de één is het verlies van de ander. Het kan ook op een inclusieve manier voor iedereen,
zoals Mandela, Obama en King dat doen. De meest inspirerende leiders bieden een
win-win perspectief: we kunnen allemaal winnen.
Vrienden, moeders en vaders inspireren daarna het meest. Het bewijst dat iedereen
kan inspireren. Zij worden gewaardeerd om hun persoonlijkheid en de steun die ze
bieden. Ouders hebben de grootste voorbeeldrol. Geen ouder studeerde voor hun
rol. Managers weer wel, maar zij inspireren niet. Het illustreert dat inspireren niet aan
scholen wordt gedoceerd.
Politieke & business leiders dalen
Veel politieke leiders verloren in 2018 aan inspiratiewaarde, zoals bijvoorbeeld Jesse
Klaver, Mark Rutte, Angela Merkel, Barack Obama en Kennedy. Alleen Wilders wordt
als meer inspirerend gezien, maar wordt door minder dan één op de drie mensen als
inspirerend ervaren (28%), waardoor hij niet terugkomt in de lijst van de 40 meest
inspirerend personen. De versplintering van het politieke landschap wordt op deze
wijze gereflecteerd in de lijst van de 40 meest inspirerende mensen: politieke leiders
inspireren kleine groepen, maar geen een meerderheid.
Ook veel zakelijke leiders verliezen dit jaar inspiratiewaarde, zoals John de Mol, Joop
van der Ende, Richard Branson, Steve Jobs en Bill Gates. Alleen Alexander Klöpping en
Elon Musk worden in 2018 als meer inspirerend gezien dan in 2017.
Karavaan van jaks in de duinen bij Skardu, Indusvallei, Gilgit–Baltistan, Pakistan (Uit: HUMAN The Movie)
DeeL 2: LeaDers for GooD | 11
32 33 34 35 36 37 38 39 40
24 25 26 27 28 29 30 31
17 18 19 20 21 22 23
11 12 13 14 15 16
6 7 8 9 10
1 2
4
3
5
Dit zijn de 40 meest inspirerende mensen volgens nederland Als politiek en zakelijke leiders minder inspirerend worden, en kerkelijk
leiders niet in de lijst voorkomen, brokkelen richtinggevende instituten
af. Het kan niet anders of er worden vraagstukken bij het systeem gezet,
zoals door de ‘gilets jaunes’ en de Britse en Italiaanse parlementariërs.
Het simpele feit is dat veel (zelf)benoemde leiders geen perspectief
bieden en op basis van angst juist inzetten op verdeling (polarisatie).
We ontmoeten steeds vaker mensen die openlijk vraagtekens plaatsen
bij de democratie. Ook onder mensen die niet tot de verliezers van
globalisering kunnen worden gerekend. Als daar het draagvlak voor het
huidige systeem al tanende is, is dat een zorgwekkende ontwikkeling.
De lijst van Mensen van Inspiratie geeft aan dat deze beweging in 2018
nog niet positief kantelt.
Communicatief vaardig
Een teken aan de wand is dat communicatief vaardige mensen
winnen aan inspiratiewaarde. Veel mediapersoonlijkheden worden
als inspirerender ervaren. Dit zijn Eva Jinek, Humberto Tan, Floortje
Dessing, Johnny de Mol, Ali B. en Arjan Lubach. Ze zijn zichtbaar,
welbespraakt, zoeken de dialoog en eerlijkheid. Ze scoren vooral hoog
op uitstraling. Alleen Linda de Mol en Oprah Winfrey verliezen aan
inspiratiewaarde.
Leaders for Good en Business for good
Veel maatschappelijke thema’s zijn te groot voor één individu om er
een verschil in te kunnen maken, maar in samenwerking met meer
mensen kunnen ze wel worden opgelost. Niet allemaal in één keer,
maar wel vraagstuk voor vraagstuk. Dit is waar inspirerende leiders toe
aanzetten.
Dat is precies wat de meest inspirerende organisaties ook doen. Ze
bieden een perspectief waarin zowel hun medewerkers en klanten,
als de samenleving winnen. Deze beweging is al zichtbaar sinds 2014
en wordt elk jaar sterker. In 2018 begint het de lijst van 40 meest
inspirerende organisaties te domineren. Zowel bij inspirerende leiders
als organisaties, gaat het dus om een inclusieve boodschap.
Inspiratiewaarde = inspiratiekracht x bereik
Inspiratiewaarde wordt bepaald door twee factoren: ten eerste
het percentage mensen dat iemand inspirerend vindt en ten tweede
de mate waarin iemand inspireert. In de grafiek wordt dit weergegeven
voor de mensen die we in kaart brachten. De horizontale as geeft het
percentage mensen weer dat iemand inspirerend vindt. De verticale as
geeft de mate van inspiratie aan.
Opvallend zijn de mensen aan de bovenzijde van de grafiek. Mensen
zoals Alexander Klöpping, Erik Scherder, Humberto Tan, Johnny de
Mol, de Dalai Lama, Michelle Obama, moeders en Nelson Mandela.
Hun inspiratiekracht is groot ten opzichte van het aantal mensen dat
hen inspirerend vindt.
HoogLaag
Nelson Mandela
Barack ObamaUw moeder
KoninginMáxima Martin Luther King
Uw vriend
Uw vader
Michelle ObamaDalai Lama
Floortje Dessing
Oprah WinfreyMoeder Theresa
Koning Willem-Alexander
Johan Cruijff
Stephen Hawking
Albert EinsteinAndré Kuipers
John F. KennedyBill Gates
Steve Jobs
Chantal Janzen
Eva JinekJohnny de Mol
Linda de Mol
Ali B.Max Verstappen
Sven KramerJohn de Mol
Arjen RobbenUw collegaElon Musk
Bono
Angela Merkel
Jesse Klaver
Humberto Tan
Richard BransonErik Scherder
Alexander Klöpping
Geert Wilders
Arjen Lubach
Matthijs van Nieuwkerk
Mark Rutte
Cristiano Ronaldo
Anna Nooshin
Laag
Hoo
g
Bereik
Insp
irat
iew
aard
e
De 40 meeste inspirerende mensen en hun impact (Inspiratiewaarde x Bereik)
DeeL 2: LeaDers for GooD | 13
Ranking Persoonlijkheid Visie Vaardigheden Uitstraling Impact Inspiratie Bereik Inspiratiescore
2 Barack Obama 1.062 1.063 1.047 1.061 993 1093 84% 916
3 Martin Luther King 1.079 1.128 1.018 1.030 1.003 1089 79% 863
4 Uw vriend 1.039 1.044 1.002 997 992 1066 77% 817
5 Uw moeder 1.082 1.086 1.001 995 1.042 1102 74% 811
6 Uw vader 1.085 1.066 969 982 1.038 1090 72% 789
7 Albert Einstein 1.045 991 1.052 865 919 1031 74% 766
8 Koningin Máxima 1.071 1.087 1.054 1.098 984 1095 69% 760
9 Michelle Obama 1.061 1.088 1.049 1.083 994 1096 66% 721
10 André Kuipers 1.050 1.001 1.012 959 941 1037 66% 681
11 Floortje Dessing 1.084 1.068 1.049 1.033 1.010 1087 62% 672
12 John F. Kennedy 987 1.020 982 980 913 1014 65% 658
13 Oprah Winfrey 1.045 1.097 1.037 1.049 1.000 1082 61% 657
14 Stephen Hawking 1.077 1.039 1.028 879 944 1046 62% 651
15 Moeder Teresa 1.096 1.126 982 985 997 1078 60% 646
16 Bill Gates 987 990 1.042 882 887 1002 61% 608
17 ZKH Willem-Alexander 1.040 1.067 1.002 991 927 1052 57% 595
Dit zijn de 40 meest inspirerende mensen volgens nederland
Ranking Persoonlijkheid Visie Vaardigheden Uitstraling Impact Inspiratie Bereik Inspiratiescore
18 Johan Cruijff 1.079 1.106 1.003 1.010 978 1081 55% 589
19 Dalai Lama 1.102 1.149 1.030 1.032 1.022 1110 52% 580
20 Steve Jobs 992 993 1.049 915 896 1012 54% 544
21 Sven Kramer 1.051 955 915 960 926 1004 54% 540
22 Chantal Janzen 1.002 992 965 1.062 952 1039 51% 525
23 Eva Jinek 1.024 1.026 1.032 1.040 910 1045 49% 509
24 Joop van den Ende 1.018 1.028 1.041 942 940 1033 47% 487
25 Johnny de Mol 1.022 1.060 1.012 1.012 988 1056 44% 464
26 Max Verstappen 1.066 970 962 950 941 1030 45% 461
27 Linda de Mol 1.005 1.013 999 1.018 985 1049 42% 443
28 John de Mol 982 980 994 913 880 993 42% 416
29 Uw collega 1.009 992 955 926 944 1015 41% 412
30 Arjen Robben 1.041 959 947 920 953 1010 40% 408
31 Ali B. 1.024 1.045 993 975 928 1032 38% 393
32 Angela Merkel 960 949 935 836 868 956 39% 370
33 Bono 974 1.042 975 938 927 1003 36% 366
34 Humberto Tan 1.017 1.018 1.027 1.064 936 1048 35% 364
35 Malcolm X 994 1.005 938 909 888 986 33% 326
36 Elon Musk 991 974 1.026 959 953 1021 30% 311
37 Richard Branson 1.010 1.031 1.026 993 951 1034 30% 309
38 Jesse Klaver 951 1.013 960 951 874 986 30% 297
39 Erik Scherder 1.044 1.033 1.053 963 945 1049 28% 296
40 Matthijs v. Nieuwkerk 957 999 978 955 855 981 29% 285
NelsonMandela1
Persoonlijkheid
Visie
Vaardigheden
Uitstraling
Impact
Inspiratie
Bereik
Inspiratiescore
1.117
1.154
1.062
1.050
1.030
1127
82%
924
DeeL 2: LeaDers for GooD | 15
15 kenmerken van inspiratie
Het onderzoek naar Mensen van Inspiratie levert vijftien kenmerken op waar inspirerende mensen aan worden herkend. Deze kenmerken correleren en vallen samen in vijf pijlers: persoonlijkheid, visie, vaardigheden, uitstraling en impact. De meeste van deze kenmerken zijn te ontwikkelen, waarmee duidelijk wordt dat inspireren te leren is.
Onder persoonlijkheid vallen kenmerken die tot de intrinsieke
persoonlijkheid worden gerekend. Deze kenmerken zijn relatief stabiel,
hoewel ook deze ontwikkelbaar zijn. Hieronder vallen authenticiteit,
passie, betrouwbaarheid, evenwichtigheid en doorzetten. Mensen in
het onderzoek gaven hierover bijvoorbeeld reacties als:
‘Eerlijk oprecht’
‘Iemand die zijn/haar passie over kan brengen.’
Visie gaat over zien wat zou kunnen zijn en nog niet is. Betrokkenheid
is hiervan een belangrijk kenmerk, met de wens tot vooruitgang.
‘Alles van meer kanten kunnen bekijken. Geen tunnelvisie of egoïstische
gedachten. Altijd in kunnen leven in anderen en vanuit verschillende
invalshoeken een situatie kunnen bekijken.’
Drie vaardigheden worden vaak genoemd: intelligentie, creativiteit
en communicatieve vaardigheden. Intelligentie wordt hierbij vaak
gelinkt aan wijsheid en het vermogen tot het ontwikkelen van nieuwe
inzichten. Dit vloeit over in creativiteit, waarbij het vermogen tot het
ontwikkelen van nieuwe zienswijzen centraal staat. Communicatieve
vaardigheden gaan over het uiten hiervan. ‘Welbespraakt’ zoals
iemand het verwoordde, waarbij ook vaak ‘duidelijk’ en ‘open’ naar
voren komen.
Uitstraling en impact hebben betrekking op kenmerken waarvan het
effect op de ontvangers bepalend is.
Uitstraling gaat over charisma, maar ook te ontwikkelen kenmerken
zoals de mate waarin iemand optimistisch is en energie geeft.
Dit laatste kan door te motiveren en stimuleren en past bij dienend
leiderschap. ‘Mensen die mij aanzetten tot nieuwe dingen proberen.’
Impact gaat daarbij vooral over het directe effect van gedrag (de goede
dingen doen) of het historische effect (een voorbeeld zijn).
‘Als iemand je ‘thuis’ bij jezelf brengt.’
Onderliggende houding
De vijftien kenmerken vertellen dat iemand inspireert en in welke mate. Ze vertellen niet ‘hoe het kan’ dat sommigen deze kenmerken wel bezitten en anderen niet. Hiervoor spraken we met managers, ondernemers en politieke leiders. In deze gesprekken kwamen steeds enkele onderliggende eigenschappen naar voren: loskomen van angst, vertrouwen in groei, volharding, compassie en mindfulness.
Niet toegeven aan angst
Wie we ook spreken over inspiratie, altijd valt op dat inspiratie
gaat over het loskomen van angst. Dit is niet hetzelfde als geen
angst hebben, maar wel angst niet het gedrag laten bepalen. Hoe?
Inspirerende mensen vonden een reden om niet aan angst toe te
geven. Martin Luther King kende angst. Hij was bang voor fysiek
geweld; het geweld dat hem uiteindelijk fataal werd. Zijn droom, een
gelijkwaardige wereld te creëren voor zijn kinderen, was de reden
om hier niet aan toe te geven. Angst verdwijnt er niet mee, maar het
wordt ondergeschikt. Dit komt terug in veel verhalen over mensen die
inspireerden met hun daden en door wie ze waren.
Het is moeilijk voor te stellen dat het beeld nog 18 jaar op
Robbeneilend te blijven, Nelson Mandela geen angst aanjoeg, maar
hij gaf er niet aan toe. Hij vond ‘betekenis’ in iets dat groter was en
houvast in het geloof er te kunnen komen.
Geen angst, wel groei
Dit optimisme, geloof in mogelijkheden en het vermogen om
te groeien, doet denken aan Growth Mindset (Carole Dweck).
Inspirerende mensen hebben het geloof dat vooruitgang mogelijk is.
Dat is de voorwaarde om niet toe te geven aan angst. Inspirerende
mensen lijken dit vertrouwen in vooruitgang te vinden in hun eigen
vermogen om zich te ontwikkelen en het vertrouwen in dat van
anderen.
Vastberaden vooruit
Inspiratie gaat ook over vasthoudendheid. Er is geen ‘short cut’ naar
het inspireren van anderen. Er is nog weinig bekend over wat maakt
dat sommigen volhouden en anderen opgeven. Passie is van invloed.
Dan bedoelen we niet de emotionele passie die gaat over extase,
maar iets dat dieper ligt. Het woord ‘passie’ stamt van het Latijnse
woord ‘passio’, dat ‘lijden’ betekent. Passie gaat over datgene waarvoor
je bereid bent om te lijden, af te zien en door te gaan. Het gaat
over de sporters die doorgaan op afgelegen trainingsvelden zonder
publiek, mensen die blijven staan voor hun geloof waar niemand in
gelooft, mensen die liefde blijven geven in elke situatie. Het is waarom
Muhammad Ali zei: ‘The fight is won or lost far away from witnesses
behind the lines, in the gym and out there on the road, long before I dance
under those lights.’
Doorzettingsvermogen en karakter is wat sporters als Sven Kramer,
Arjan Robben en Max verstappen inspirerend maakt. En ook zeker
mensen als de Dalai Lama, Albert Einstein (die niet sprak tot hij vier
jaar oud was) en André Kuipers, die na zijn reis bleef strijden voor de
planeet.
Begaan met anderen
Een andere belangrijke onderliggende eigenschap die vaak naar voren
komt, is compassie. Veel mensen in de lijst van Mensen van Inspiratie
zijn begaan met het lot van anderen en gaan voor anderen staan.
Dat geldt voor bijna de gehele top 40: van Mandela tot ouders, van
vrienden, Koningin Maxima, Michelle Obama, Andre Kuipers, Floortje
Dessing, Kennedy, Oprah Winfrey tot Angela Merkel.
Leiderschap in het nu
De laatste eigenschap die we vaak terug krijgen, gaat over mindfulness,
het vermogen om in het ‘nu’ te leven en acteren. Dit zorgt voor een
krachtige aanwezigheid en is een bron van creativiteit, betrokkenheid
en energie.
Deze eigenschappen zijn niet eenvoudig, zeker niet voor mensen
in complexe, veelzijdige rol. Veel managers en politici bevinden
zich in een complexe omgeving. De mensen in deze lijst bewijzen
dat het kan.
Impact Een voorbeeld, doet de goede dingen
Uitstraling Positief/optimistisch, charisma, geeft energie
Vaardigheden Slim/wijs, creatief, communiceert goed
Visie Betrokken bij anderen, een eigen visie
Persoonlijkheid Jezelf/authentiek, gepassioneerd,
betrouwbaar, evenwichtig, doorzetter
Extrinsiek Intrinsiek
DeeL 2: LeaDers for GooD | 17
Inspirerend leiderschap
Inspireren managers?
Slechts weinig managers in Nederlandse organisaties inspireren. Zij staan onderaan de lijst van inspirerende mensen. Daarmee blijven ze op grote afstand van mensen die dichtbij ons staan en van bekende zakelijke leiders.
De inspiratiewaarde van de gemiddelde direct leidingegevenden en hoogst leidinggevenden is in
de ogen van hun eigen medewerkers zeer laag. Op alle pijlers: persoonlijkheid, vaardigheden, visie,
uitstraling en impact bungelen ze onderaan de lijst van mensen waarvan we de inspiratiewaarde in kaart
brachten. Ze managen misschien organisaties, processen en afdelingen, maar ze leiden geen mensen.
Visie belangrijker voor de hoogst leidinggevende
Niet iedereen wordt op dezelfde manier beoordeeld. Visie en vaardigheden wegen bijvoorbeeld
zwaarder bij de hoogst leidinggevenden. De direct leidinggevende daarentegen wordt meer
beoordeeld op persoonlijkheid en uitstraling. Dat maakt dat management teams geen realistisch beeld
hebben van hun eigen inspiratiewaarde. Zij kijken onderling meer naar persoonlijkheid en uitstraling,
terwijl medewerkers meer zullen letten op visie en vaardigheden.
Dit zou elke Nederlandse manager die veranderingen wil doorvoeren in zijn organisatie zorgen moeten
baren. De gemiddelde medewerker ervaart zijn huidige organisatie namelijk als meer inspirerend dan
zijn directe of hoogste manager. Degene die een nieuw perspectief wil tonen, inspireert dus minder dan
het oude perspectief. Geen wonder dat de meeste verandertrajecten mislukken.
Dit kenmerkt hoe managers hun rol invullen, niet wie zij zijn. Als moeder, vader, vriend en collega
inspireren ze namelijk wel. Ieder mens heeft het vermogen tot inspireren. Er gebeurt iets in organisaties
waardoor datgene dat thuis vanzelfsprekend is, schaars wordt. Natuurlijk, er bestaan verschillen tussen
moeders, vaders en managers. Ouders hebben onbewust een kompas over de rol die ze willen hebben.
Ze weten feilloos wat het goede is om te doen. Elke leider in een organisatie zou ook een kompas
moeten hebben. En een doel waarheen te leiden.
Met een kompas en doel als basis, zijn de vaardigheden om op schaal te inspireren te ontwikkelen:
spreek vanuit intentie, schets beelden, vertel verhalen, activeer emotie bij medewerkers, betrek hen.
Een inclusieve boodschap met een win-win perspectief voor medewerker, klant, samenleving en
aandeelhouder is mogelijk.
“Inspiration without action
is day dreaming
Action without inspiration
is merely passing time
But inspiration with action
can change the world.”
nelson mandela
Beeld: Arek Socha (Pixabay)
DeeL 3: InsPIreren manaGers? | 19
Inspiratie in business
Inspiratie in organisaties gaat over twee vragen: (1) waarheen je leidt en (2) hoe je leidt. De meest inspirerende leiders combineren beide.
Waar leid je heen?
Henk Jan Beltman (Tony’s Chocolonely) creëert het meest inspirerende chocolademerk van
Nederland om heel de wereld van slaafvrije chocolade te voorzien. Jos de Blok (Buurtzorg) creëert
de grootste thuiszorgorganisatie van Nederland om de compassie van zorgverleners weer centraal
te stellen in de zorg. Elon Musk (Tesla) creëert een automerk om de komst van elektrisch rijden
te versnellen.
Aan de basis van veel organisaties in de Inspirerende 40 staat iemand die ‘aan’ is gegaan om
een probleem in de wereld op te lossen. Hun organisatie zien zij als middel. Zo maken ze werk
betekenisvol.
De afgelopen jaren zien we steeds meer social enterprises in de Inspirerende 40. In 2018 zijn het er
11, in 2013 was het er slechts één. De overige organisaties in de Inspirerende 40 hebben vaak een
betekenisvolle missie, zoals IKEA dat ‘een aangenaam leven voor velen’ mogelijk wil maken.
Het ontwikkelen en introduceren van purpose is op dit moment één van de belangrijkste stappen
in de carrière van veel CEO’s. De Inspirerende 40, ons onderzoek naar de meest inspirerende
organisaties, leert ons dat vier op de vijf medewerkers vindt dat hun organisatie een visie heeft. Maar
deze visie vertaalt zich nog niet in gedrag. Een visie gaat over iets dat er nog niet is en er wel zou
kunnen zijn. Het gaat over verandering. De gemiddelde Nederlandse professional vindt zijn of haar
organisatie wel kwaliteit leveren, maar niet toonaangevend. Wel waardevol, maar niet vernieuwend.
Relevant, maar niet origineel. Mensgericht, maar niet duurzaam. Kortom, de meeste managers hebben
misschien wel purpose, maar leiden de organisatie nog nergens heen. Is dat niet juist hun rol?
Hoe leid je?
Ricardo Semler is internationaal één van de meest inspirerende managers van deze tijd. Na het
invoeren van zijn Semco-stijl steeg de omzet van Semco van $30 miljoen in 1988 tot $212 miljoen in
2003. Wereldwijd kreeg zijn aanpak opvolging. Wereldleiders nodigden hem uit om zijn filosofie te
horen. Hij wakkerde de hype van zelfsturing aan. Semler inspireert zonder hiërarchische positie en
toch is zijn invloed groter dan die van veel CEO’s. Inspiratie is krachtiger dan hiërarchie.
Hij nam geen leiding, maar gaf het aan anderen. Het vermogen om anderen te inspireren tot leiden, is
één van de meest krachtige vormen van invloed uitoefenen. De wil in anderen herkennen en erkennen
om van betekenis te zijn en hen als zodanig behandelen … dat is inspirerend leiderschap. Het is wat
Jos de Blok doet bij Buurtzorg, wat bol.com deed: de omgeving creëren waarin goede mensen goede
dingen kunnen doen. De wens om goed te doen en dat heel goed te doen, schuilt in elk mens.
Inspiratie in de gemiddelde nederlandse organisatie
IKEATesla
Apple
Tony’s ChocolonelyEfteling
Dopper
Coolblue
Philips
Hoge
inspiratiewaarde
Lagere
inspiratiewaarde
Ben & Jerry’s
Triodos Bank
Coca-Cola
Rabobank
De eigen organisatiet.o.v. de Inspirerende 40 2018
De eigen leiders t.o.v. de Inspirerende 40 2018
Nelson Mandela
Koningin MáximaEigen moeder
Floortje Dessing
Koning Willem-Alexander
Richard Branson
Elon Musk
Barack Obama
Steve Jobs
Sven Kramer
Arjen Lubach
Direct leidinggevendeHoogst leidinggevende
Eigen organisatie
Als enige gemeten onder
mensen die er werken
DeeL 3: InsPIreren manaGers? | 21
Persoonlijke purpose voor
purpose in business
‘Without a sense of purpose, no company, either public or private, can achieve its full potential.’ Larry Fink, CEO BlackRock
Purpose is ‘hot’. Meer dan 80 procent van de CEO’s geeft aan dat het ontwikkelen
en implementeren van ‘purpose’ één van de grote thema’s is voor komende jaren.
De businesscase hiervoor brachten we in kaart in de Inspirerende 40 van 2018
(Business for Good). Aan de vijftien onderzoeken die we daar samenvatten, voegden we de
afgelopen twee maanden extra onderzoeken toe. Al met al is het bewijs overtuigend.
Of je het nu doet omdat je er intrinsiek in gelooft, om financiële redenen, om talent aan te
trekken, of om aantrekkelijker te worden voor klanten, purpose werkt omdat het inspireert.
De Inspirerende 40 toont sinds 2014 dat maatschappelijke impact (purpose)
het belangrijkste kenmerk is van inspirerende organisaties.
Hoe word je een purposegedreven organisatie? Onze ervaring is dat het vinden van
‘purpose’ altijd lukt, het tot leven brengen niet altijd. Wat maakt het verschil? Managers die
purpose persoonlijk maken (een ‘why’), hebben de beste slagingskansen. Daarom zijn ‘why’
en ’purpose’ onlosmakelijk verbonden. Purpose moet zowel jou, als anderen inspireren.
Beide zijn nodig voor succes.
Het ontwikkelen van een purposegerichte organisatie vraagt daarom in elk geval om deze
vier stappen:
1. De ontwikkeling van een Personal Purpose Plan voor iedereen in het leiderschapsteam
2. Van Personal Purpose Plannen naar gedeelde Purpose (organisatie)
3. De ontwikkeling van een pakkend beeld (doel)
4. Een routekaart
Het introduceren van persoonlijke purpose maakt ongelooflijk veel energie los. Bij mensen
en in een organisatie.
Hierboven staan de scores van de eigen leidinggevenden uit het
onderzoek. Nederlandse professionals zijn op zijn best kritisch over
hun leidinggevenden. De gemiddelde leidinggevende wordt door
een krappe meerderheid van zijn organisatie als iemand met een
visie bestempeld. Dit zijn de mensen die deze visie zouden moeten
realiseren. Als meer dan 40% dit niet actief steunt, wat zegt dit dan
over de beweging?
Dat slechts de helft van de professionals hun eigen managers als
betrouwbaar typeert is ook zorgwekkend.
Belangrijke eigenschappen voor bijna elke manager om aan te werken,
zijn communicatieve vaardigheden en authenticiteit.
Direct leidinggevende
Inspiratiewaarde leidinggevenden
Hoogst leidinggevende
Visie
Gepassioneerd
Betrokken
Slim/wijs
Doorzetter
Optimistisch
Authentiek
Betrouwbaar
Communicatief
Energiek
Creatief
Voorbeeld
Charisma
0% 25% 50% 100% 0% 25% 50% 100%
Helemaal niet Niet Neutraal Wel Helemaal wel
“Life is too short to wait for people to act right!”
DeeL 3: InsPIreren manaGers? | 23
”Ik mag nog zoveel jaren.”
neelie kroes
De visie van neelie kroes
op inspirerend leiderschap
Bloed, zweet, geen tranen
Ze zorgde voor één Europese markt voor mobiele telefonie en internet. Ze was het eerste vrouwelijke bestuurslid van de Kamer van Koophandel, in 1971 het jongste Kamerlid tot dan toe, de eerste vrouwelijke minister op Verkeer en Waterstaat, de enige vrouwelijke Nederlandse Eurocommissaris - die de machtigste vrouw van Europa werd door techgigant Microsoft een boete van ruim 1,5 miljard euro op te leggen - en ze prijkte op de gezaghebbende Forbes-lijst van machtigste vrouwen ter wereld.
Zij is voor veel vrouwen een rolmodel. Waar in haar generatie vrouwen nog werden geacht te stoppen met werken of op zijn minst parttime te gaan werken als er kinderen kwamen, heeft zij, tegen de stroom in, gekozen voor een carrière op topniveau in de politiek en heeft hiermee de weg geplaveid voor vrouwen van jongere generaties.
Wat is haar kompas? Waar leidt ze heen en hoe? We spraken met haar over inspirerend leiderschap.
Wie inspireert Neelie Kroes? Ze moet er even over nadenken, maar noemt
vervolgens Marc Benioff, founder en CEO van Salesforce. Hij is een mensen-mens,
heeft visie en communiceert. Dat zijn belangrijke kenmerken van inspirerende leiders.
Zelf krijgt ze ook energie van met mensen werken. Met elkaar een aantal stappen
verder te komen. Dat niet alles zomaar voor lief wordt aangenomen, maar dat je
samen tot iets beters komt.
Foto: Hugo Thomassen (verschenen in Elegance)
DeeL 3: InsPIreren manaGers? | 25
We zien de discussies over pensioenleeftijd die omhoog moet om
alles betaalbaar te houden, maar voor veel mensen juist omlaag
zou moeten. Mensen willen graag stoppen met werken. Ze hebben
al zo lang gewerkt. Maar Neelie Kroes gaat juist door. Niet meer in
een politieke rol, maar als aanjager in verschillende domeinen. Zij is
onder andere boardmember bij Salesforce, Impraise en The Social
Medwork en zet zich in voor Het Rijksmuseumfonds, Stichting
Little Bitz, Amref en Vrouwenhart. Het is karakterologisch volgens
haar. ‘Ik ben geen golfer, dat is knikkeren voor bejaarden. Ik wil niet
tuinieren. Ik heb geen tuin.’
‘Ik ben nog heel erg geïnvolveerd in de samenleving en dat geeft mij
levensvreugde. Je blijft bij de tijd. Je moet op je tenen blijven lopen.
Karakterologisch brengt mij dat ertoe.’
‘Ook al gun je iedereen zoveel passie
voor het werk, ik ben te liberaal om
dit te willen forceren bij anderen. Ik
laat wel zien hoe interessant het is.
Het betekent echter wel dat je soms
andere dingen niet kan doen die ook
leuk zijn. Het is een keuze en dat moet
het ook zijn. Sommige mensen werken
hun hele leven van negen tot vijf. In
de resterende tijd doen zij de andere
dingen die ze leuk vinden. Muziek maken, postzegels verzamelen,
noem maar op. Het moet niet als dwang ervaren worden.’
We zien uit de onderzoeken dat als mensen geïnspireerd zijn en
intrinsiek gemotiveerd zijn om te werken, mensen ook productiever
zijn. Op deze manier zijn mensen, net als Neelie Kroes, ook na de
pensioenleeftijd gemotiveerd om door te werken.
‘Ik ben altijd verbaasd als mensen zeggen: ik moet nog zoveel jaren tot
aan mijn pensioen. Voor mij zelf geldt: ik mag nog zoveel jaren en ik ga
mijn best doen om daar nog jaren aan toe te voegen. Zo moet je er
zelf in zitten. Als dat niet het geval is, kun je nog zo’n inspirerende leider
hebben, maar dan lukt het niet.’
Inspirerende leiders weten hun mensen op inspiratie te laten werken,
vanuit intrinsieke motivatie. Op die manier kun je het mensen laten
voelen: ik mag nog zoveel jaren. Het voelt dan niet als werk, maar als
betekenis geven aan de wereld.
Voor Neelie Kroes betekent dergelijk leiderschap communiceren,
transparant zijn, niet met dubbele kaarten werken, maar gezamenlijk
heldere doelstellingen formuleren. Deze heldere doelstellingen
vormen samen het hogere doel. Het geheel is meer dan de som der
delen. Zo weet iedereen dat de activiteit van vandaag bijdraagt aan de
doelen van de langere termijn.
Als voorbeeld geeft ze aan dat ze met bloedend hart toekijkt hoe het
er nu in Engeland met de Brexit aan toe gaat. Dat mensen eigen belang
vooropstellen. Hetzelfde geldt ook in het bedrijfsleven, daar gebeurt
dit ook nog veel te vaak.
We zien in de onderzoeken meer en meer de trend dat er de wens
is om iets voor een ander te doen, in plaats van zelf ergens beter van
worden. In ‘de Inspirerende 40’ hebben
we de Piramide van Maslow aangepast
van het hoogste bereikbare van zelf-
actualisatie, naar collectieve actualisatie.
Ook voor millennials is purpose een
heel belangrijke factor bij de keuze
voor een bepaalde werkgever.
Neelie Kroes is hier echter stellig
over. ‘Het is echt nog maar een trend,
hoopvol en positief denken. Maar
wat zich in de financiële wereld heeft afgespeeld en wat op sommige
plekken nog steeds schering en inslag is, is natuurlijk schande. En we
zien dit nog veel te vaak. We maken afspraken en men houdt zich er
simpelweg niet aan. Men is onvoldoende bereid om consequenties van
gedrag dat tot grote gevolgen heeft geleid voor mensen in Europa en
de Verenigde Staten, te aanvaarden.
Het gaat mij niet om de topsalarissen. Het is mij met name te doen
om de systematiek. De ondoorzichtigheid waardoor de problemen
hebben kunnen ontstaan. Ondoorgrondelijke systemen die heel veel
geld opleverden, maar waar men niet van wist wat de consequenties
konden zijn.
Neem het voorbeeld van Brussel, toen ik commissaris was tijdens
de financiële crisis en banken staatsteun aanvroegen. Met mijn
team constateerden we dat CEO’s niet wisten hoe de systemen
in hun banken werkten. Ze streken wel de winsten op, maar de
consequenties wilden ze niet dragen. Natuurlijk is het bancaire proces
heel complex, maar noem mij een proces dat niet complex is.
Het is tegenwoordig onmogelijk dat één persoon het systeem snapt,
maar leiding is toch niet één persoon? Het gaat om een team met
buitengewoon deskundige mensen die dit samen doen. Leiderschap
is kunnen luisteren, kunnen anticiperen, betere mensen om je heen
verzamelen dan je zelf bent en out of the box (of liever zonder box)
kunnen denken. Het is zo anders geworden dan 10 jaar geleden.’
We zien echter wel dat veel personen juist huiverig zijn om betere
mensen om zich heen te verzamelen dan je zelf bent. Managers
lopen dan het risico dat ze voorbij gestreefd worden door deze
mensen. Neelie Kroes geeft aan dat zij dat juist als heel positief
heeft ervaren. Ze heeft heel veel van deze mensen geleerd en er
veel genoegen uit geput.
Inspireren valt te leren, afgezien van charisma. Het advies van Neelie
Kroes is dat je goed moet beseffen dat je de wijsheid niet in pacht hebt.
Deel kennis en deel verantwoordelijkheid.
Het dilemma werk en privé is er niet meer één die alleen voor
vrouwen geldt. We zien steeds meer mannen met hetzelfde dilemma
worstelen. Een goede carrière combineren met een goede ouder zijn,
is niet altijd makkelijk.
‘Allereerst hangt het helemaal af van de situatie. Is een kind geestelijk en
lichamelijk gezond. Kan het allemaal. Het is een cadeau als dat zo is. In
mijn generatie was het niet vanzelfsprekend dat vrouwen bleven werken.
Er werd geacht dat je je baan opgaf, maar dat lag niet in mijn karakter.
Dat wilde ik niet. Je moet dan dus voorzieningen treffen en daar hangt
een prijskaartje aan vast. Ook daar moet je consequent in zijn en ook de
gevolgen accepteren. Het prijskaartje is niet alleen financieel, je mist ook
leuke dingen. Het financiële prijskaartje van alle oppassen is echter maar
tijdelijk, op een gegeven moment zijn de kinderen groot.’
Op de vraag of ze ooit heeft gedacht dat ze het anders zou hebben
gedaan is haar antwoord volmondig ‘Nee’. Ook heeft ze nooit een
moment gevoeld dat ze de handdoek in de ring zou willen gooien.
‘Natuurlijk heb ik in mijn carrière veel lastige momenten mee gemaakt.
Zowel Europees als in mijn nationale ervaring. Het is bloed, zweet,
geen tranen. Het is het gebruikelijke patroon. Sommige dingen lukken
wel, andere lukken niet. Dan ga je andere routes proberen om het
toch te laten lukken. Trial and error.’
En laat dat nou een belangrijk advies zijn: probeer, maak fouten,
probeer weer. Geef niet op. Werk met een team van betere
mensen om je heen. Communiceer en zet heldere doelstellingen.
Inspireren is te leren.
“Het gaat om een team
met buitengewoon
deskundige mensen die
dit samen doen.”
DeeL 3: InsPIreren manaGers? | 27
Sadashiv uit India (Uit: HUMAN The Movie)
Leren inspireren
Omdat we vinden en voelen dat iedereen toegang moet hebben tot de inzichten uit Mensen van Inspiratie en omdat we hopen dat het aanzet tot actie, delen we niet alleen de resultaten van het onderzoek, maar ook de stappen om ermee aan de slag te gaan. Het is een rijke greep uit de aanpakken en tools die de adviseurs van Synergie dagelijks inzetten in de samenwerking met leiders en organisaties. Kort samengevat, compact, toegankelijk gemaakt voor iedereen. Omdat inspiratie zonder actie slechts een droom blijft.
Inspirerende mensen kennen en accepteren zichzelf:
ze hebben een innerlijk kompas dat hen richting geeft.
Inspirerende mensen zien een wereld die er nog niet is
en vertellen hier beeldend over.
Inspirerende mensen hebben een rotsvast vertrouwen
in het vermogen van iedereen om hun visie te realiseren.
Inspirerende mensen zijn onwrikbaar in hun visie
en flexibel in de weg er naar toe.
Inspirerende mensen richten niet op gedrag,
maar op impact.
DeeL 4: Leren InsPIreren | 29
WHAT
HOW
WHY
Anderen inspirerenEen beweging starten
Werken uit inspiratieJe beste zelf worden
Je visie delen inspireert
anderen en verandert
hun gedrag
Een kompas geeft focus
en energie aan je
eigen gedrag
“ … ”
#5 Wat is een goede
purpose en kompas?
Drie-vragen-checklist
Wat is een goede purpose? Wat is een goede why? Drie
eenvoudige vragen geven het antwoord. Beantwoord je alle
drie met ja? Dan zit je goed. Is het ergens nee of een twijfel?
Scherp het dan aan.
1. Is het logisch & eenvoudig?
In een complexe wereld werkt eenvoud het best. Is het
logisch en eenvoudig uit te leggen?
2. Doet het ertoe in de wereld?
Maakt het een verschil voor de klanten, markten en de
samenleving? Dan heeft het impact.
3. Geeft het je zin om ermee aan de slag te gaan?
Als het er al is, is het niet vernieuwend. Er zullen vragen op
je afkomen. Als je er zin in hebt om deze vraagstukken aan
te pakken door creatief en innovatief te worden, brengt het
beweging.
#1 Vind je kompas
Een Personal Purpose Plan
Alle inspirerende mensen lijken over een kompas te beschikken dat
aangeeft wat ertoe doet. Ze worden gedreven door tijdloze waarden
en een ‘purpose’ die los van context staat. Deze stabiele basis geeft
zowel richting als houvast. Het gaat over jouw betekenis voor jezelf
en anderen. Door hier heel scherp focus in te brengen, ontstaat een
kompas. Dit kompas expliciet maken, is de eerste stap om grip te
krijgen op je inspiratiewaarde.
De volgende stappen helpen je op weg:
1. Teken/beschrijf/maak je levenslijn en -verhaal;
2. Verdiep dit op: hoogte- en dieptepunten, waar je energie van
krijgt, en waar je op leeg loopt;
3. Beschrijf je ijkpersonen en dromen en idealen;
4. Benoem je talenten en waarden. Je levenslijn en verhaal geven
daarin goed inzicht;
5. Beschrijf je centrale thema, de rode draad in één zin
(dit is je ‘waarom’). Dit staat los van context;
6. Plaats je talenten en waarden er omheen.
Persoonlijke kompas Obama
Op basis van interviews en publicaties
#3 Focus, word je beste zelf
Purpose zonder actie is dagdromen. Purpose met actie verandert de
wereld. Wanneer je personal purpose focus brengt in je handelingen,
werk je vanuit inspiratie. Dit geeft energie en focus. Door focus word
je ‘je beste zelf ’.
Impact
#4 Ontwikkel een visie
Zoek naar dat wat er nog niet is, en beeld je in hoe het zou
zijn als het er wel was.
Natuurlijk is een kompas zonder doel zinloos. Dan ligt het het op de
plank te verstoffen. Het doel waarvoor je een kompas kan inzetten,
is een visie. Je plan is hoe je je kompas gaat inzetten om je doel te
bereiken. Inspireren is anderen laten zien wat er nog niet is en wel kan
zijn, met het vertrouwen dat het kan. Dat vraagt een beeld van dat wat
er nog niet is, maar wel kan zijn. Beelden helpen mensen zien.
I have a dream that one day this nation will rise up and live out the true
meaning of its creed: ‘We hold these truths to be self-evident: that all
men are created equal.’ I have a dream that one day on the red hills of
Georgia the sons of former slaves and the sons of former slave owners
will be able to sit down together at a table of brotherhood. I have a
dream that one day even the state of Mississippi, a state, sweltering
with the heat of injustice and sweltering with the heat of oppression, will
be transformed into an oasis of freedom and justice. I have a dream that
my four little children will one day live in a nation where they will not be
judged by the color of their skin but by the content of their character.
I have a dream today.
M.L. King
Inspirerende mensen
kennen en accepteren
zichzelf: ze hebben
een innerlijk kompas
dat hen richting geeft.
Inspirerende mensen
zien een wereld
die er nog niet is
en vertellen hier
beeldend over.
#2 Wees kwetsbaar
Psychologische veiligheid
Kobe Bryant is één van de beste basketballers
allertijden. Toen hij 11 jaar oud was, speelde hij een
zomer competitie. Hij scoorde geen enkel punt. Zelf
geeft hij aan last te hebben van een lichaam in de
groei, maar ook simpelweg niet goed te zijn. Aan
het einde van de competitie was zijn zelfvertrouwen
volledig gebroken. Op dat moment vertrouwde zijn
vader hem toe: ‘Son, whether you score zero or 60
points, I am gonna love you no matter what.’ Dat ene
zinnetje gaf hem vertrouwen waarop hij terug kon
vallen. Opeens was er geen angst meer, want in de
ogen van zijn vader was hij al geslaagd. Toen besloot
hij dat als hij toch mocht kiezen, hij liever voor 60
punten koos. Hij maakte een plan om systematisch
beter te worden en werd één van de beste
basketbal spelers allertijden.
Je bent op je sterkst wanneer je kwetsbaar bent en
je desondanks geaccepteerd voelt. Daarna kan je
niets meer gebeuren.
Google vindt in haar doorbrekende re:work project
dat psychologische veiligheid de belangrijkste
eigenschap was van succesvolle teams. Het
kunnen delen van angsten, onzekerheid is de
basisvoorwaarde voor elk leiderschapsteam om
duurzaam succesvol te zijn.
TRUST IN THE ABILITY OF OTHERS
COMMUNICATE THROUGH IMAGES
SOCIALLY INVOLVED
FAMILY MAN
HUMOR
OPTIMISTIC
POWERFUL
“A better America for everyone Yes, we can!”
SINCE
RE
WHAT
HOW
WHY
DeeL 4: Leren InsPIreren | 31
#6 Anderen
inspireren
vijf tips
Een van de belangrijkste taken van elke leider is om het doel van de organisatie helder over te brengen. Deze vijf tips maken een boodschap inspirerend.
Start vanuit hun wereld
Om begrepen te kunnen worden, moet je eerst
begrijpen. Begeef je onder collega’s en luister voor
je begint te praten. Je vindt sneller aansluiting.
Communiceer vanuit intentie
Vertel je verhaal vanuit intentie, niet als grootse
daden. Groots praten is niet hetzelfde als
grootspraak.
Communiceer in beelden
‘I have a dream that one day on the red hills of
Georgia, the sons of former slaves and the sons
of former slave owners will be able to sit down
together at the table of brotherhood.’ … gebruik
beelden.
Gebruik een verhaal
Er zijn verhalen over de legendarische zuinigheid
van Ingvar Kamprad die nog steeds rondzingen.
Hij mocht dan wel miljardair zijn, een flesje cola
in de een hotel verving hij door een flesje uit de
supermarkt om goedkoper uit te zijn. Laat jouw
verhalen net zo lang rondzingen.
Wees open en kwetsbaar
Twijfel en onzekerheden tonen, maakt de rest van
je verhaal geloofwaardig. En, iedereen wil helpen.
1
2
3
4
5
#7 Ontwikkel een
growth mindset
vertrouw in groei
‘Growth or fixed mindset’ van Carol Dweck is zo’n onderliggend
kenmerk. Dweck, psychologe aan de universiteit van Stanford,
ontdekte dat er twee opvattingen zijn over vaardigheden. Aan de ene
kant zijn er mensen die geloven in de ontwikkelbaarheid. Het leidt tot
een gevoel van controle en ongelimiteerde mogelijkheden. Optimisme
en doorzettingsvermogen zijn het gevolg. Dit typeert ze als ‘growth
mindset’. De opvatting dat intelligentie, talent en vaardigheden zijn
aangeboren staat hier tegenover. Deze manier van denken typeert
Dweck als een ‘fixed mindset’. Het leidt tot uitstel, vluchtgedrag en
pessimisme.
Vraag je je af of je eraan kan werken? Dan heb je waarschijnlijk
trekken van een fixed mindset. Wees gerust, een growth mindset is te
ontwikkelen.
#9 Werk samen
In een groep bereik je meer dan alleen. Dat geldt voor
leiderschapsteams, sport teams, etc. De impact die we samen kunnen
hebben is meer dan die van de losse mensen. Uiteindelijk heeft elk
idee, elke doorbraak en elke beweging duizenden vaders en moeders.
Het is de wisselwerking tussen mensen die ervoor zorgt dat ideeën
verder komen. Dat vraagt focus op het doel, en openheid ten aanzien
van de weg. Alleen dan ontstaat ‘synergie’.
Effectieve teams kenmerken zich door:
1. een gedeeld doel
2. positieve interactie
3. lerend vermogen
Al deze drie kenmerken zijn te ontwikkelen. Doe het.
#10 Doe het in je werk
menswaardigheid door de economie
Je brengt ongeveer 65.000 uur van je leven door op het werk.
Stel je voor wat er zou gebeuren wanneer je jouw Personal
Purpose kan realiseren in je werk? Dan kan je het groot
maken. Henk Jan Beltman (Tony’s Chocolonely),
Ingvar Kamprad (IKEA), Elon Musk (Tesla), Richard Branson
(Virgin), Joop van der Ende (Stage Entertainment) doen dit
en creëren er geweldige dingen mee. Je hebt meer tijd, meer
middelen en vooral de hulp van anderen om dat wat je voor
ogen hebt groot te maken.
#11 Mindfulness
Alles dat je aandacht geeft, gaat groeien.
Zorg ervoor dat je je aandacht zo goed
mogelijk kunt richten.
#8 Geef het tijd
Mandela zat 28 jaar gevangen waarvan 18 jaar op Robbeneiland,
Martin L. King werd jaren bedreigd en vele keren gearresteerd voordat
hij zijn befaamde speech gaf, Einstein sprak niet tot hij vier jaar was. Je
eigen inspiratie en anderen inspireren is niet iets dat komt aanwaaien.
Er is tijd voor nodig, veel tijd. Geef het dat.
Eén van de mensen die ons het meest inspireert is Viktor Frankl. Hij
overleefde de holocaust voordat hij zijn boodschap van het geloof in
betekenis (logotherapie) kon uitdragen. Het duurde nog lang voor zijn
visie echt groot werd.
Inspirerende mensen
hebben een rotsvast
vertrouwen in het
vermogen van iedereen
om hun visie te realiseren.
Inspirerende mensen
zijn onwrikbaar in
hun visie en flexibel
in de weg er naar toe.
“ alleen reis je sneller, samen kom je verder.”
Inspirerende
mensen richten
niet op gedrag,
maar op impact.
DeeL 4: Leren InsPIreren | 33
De Abuna Yemata Guh-kerk op het massief van Gheralta, Zuid-Hawzen, Tigray-regio, Ethiopië (Uit: HUMAN The Movie)
Sawubona!
Ik zie je.
Ik zie waar je vandaan komt,
waar je wortels liggen, wat je geschiedenis is,
wat je wel en niet hebt gedaan,
je sterktes en zwaktes,
je dromen en angsten,
je hoop en je vrees.
Ik zie jou voor wie je bent.
en ik respecteer je.
DeeL 4: Leren InsPIreren | 35
Enlarge impact
Become an inspiring organization
De grootste uitdaging zien we in wat daarna komt: in het organiseren
van purpose en het leiden van mensen die eraan werken. Hoe geef je
leiding aan een organisatie waarin inspiratie is losgemaakt? Wanneer
de deksel eenmaal van de put is, is deze energie een blijvende kracht.
Het levert vragen op over de balans tussen activeren en doseren.
Tussen nu of straks. Tussen de winst voor de klant, winst voor de
wereld en winst voor de organisatie. En het vraagt beweging, innovatie
en vernieuwing. Leiderschap is de sleutel om deze balans zo te
bewandelen, dat het de inspiratie in de organisatie niet dooft, maar
juist versterkt. Inspirerend leiderschap is purpose driven leadership.
Daarop zien wij de enorme energie nog vaak stuklopen. Het is
onnodig. Het is tijd voor Leaders for Good.
Leadership for Good, purpose driven leadership is een ander soort
leiderschap dan de traditionele stijlen waarin veel managers zijn
getraind. Het vraagt een andere focus, houding en vaardigheden. Het
goede nieuws is dat inspireren is te leren.
Over de omslag wordt al lang gesproken. De tijd voor praten is
voorbij. Wanneer purpose in organisaties wordt geïntroduceerd, kan
je er maar beter klaar voor zijn. Wij werken aan vier bouwstenen om
organisaties en leiders te helpen bij deze omslag. De bouwstenen staan
hieronder, ze zijn universeel en talloze organisaties werken er op één
of andere manier aan.
Inspire Action … Inspiratie als aanjager van impact
Wil je groeien als leider en met je organisatie, maar is doorgaan op
dezelfde weg of aanpassing van het bestaande geen recept voor
groei? We gaan graag met je in gesprek over samenwerking. Sinds
1995 adviseren we organisaties van uiteenlopende omvang en uit
vrijwel elke denkbare branche. Elk van die samenwerkingen startte
ooit met een inspirerend gesprek. Over ambitie en aanpak. Over hoe
onmogelijke dingen mogelijk worden en over wat nodig is om blijvend
in beweging te komen.
We horen het graag als je ons ook in levende lijve wil ontmoeten.
Lara helpt de verbinding te leggen: 030 275 90 30
Start with inspiration
find your purpose
Lead with purpose
Inspire employees
Empower employees
Innovate for impact on customers & society
In 2019 en daarna
Van leiderschap naar organisaties
Leaders for Good is een blijvend thema. Of je er nu wel of niet wat mee wilt, purpose blijft. Omdat het mensen in beweging brengt. Inspirerende leiders bewegen organisaties. Inspirerende organisaties bewegen markten.
Mensen van Inspiratie is gebaseerd op objectief onderzoek. Dit jaar
zijn we wel heel blij met wat we zien in zowel Mensen van Inspiratie
als de Inspirerende 40. De thema’s Leaders for Good en Business
for Good passen bij ons. Ooit vonden we elkaar op de ambitie om
menswaardigheid door de economie te creëren. Omdat we geloven
dat mensen een waardenvol leven leiden wanneer ze creëren. We
geloven dat we nergens meer impact hebben dan in ons werk, de
economie. Dan is het nodig dat de manier van kijken naar organisaties
en werk verandert. In plaats van een functie om te krijgen, worden
organisaties plaatsen om te creëren. In plaats van te vragen ’waar ga
je werken’ zouden we elkaar moeten vragen ‘waaraan ga je werken?’.
Menswaardigheid is nog niet vanzelfsprekend in organisaties. Aan
het einde van de dag zijn organisaties die het maximale uit mensen
halen, het meest succesvol. Inspirerende leiders en inspirerende
organisaties zijn de organisaties en mensen die op deze manier
denken en werken. Veel mensen willen het goede doen, en dat heel
goed doen. Zo werken maakt de energie, beweging en creativiteit
los die velen zoeken. Het is er. Het hoeft niet bedacht, maar alleen
losgemaakt te worden. Het vinden van een bestaansreden is niet de
grootste uitdaging. Elk leiderschapsteam kan binnen één dag tot enkele
maanden hun persoonlijke inspiratie ontdekken en een inspirerende
purpose ontwikkelen.
DeeL 5: van InsPIrerenD LeIDerschaP naar InsPIrerenDe orGanIsatIe | 37
‘Ontwikkel een visie die je plaatst in het
leven van mensen, niet in de categorie’
was de afgelopen jaren de boodschap
van de Inspirerende 40. Dat was een
switch van focus op concurrentie naar
klantwaarde. De Case van Inspiratie
gaat nu een stap verder. Als organisatie
of leider sta je niet alleen voor de vraag
‘is er een markt voor?’ Maar vooral: ‘is er
een maatschappij voor?’
Hoeveel impact kan één iemand hebben?
Hoeveel impact kan één organisatie
hebben? Als je nu het gevoel bekruipt dat
er meer in jou en je organisatie zit, dan
heb je gelijk. Wat houdt je tegen? Begin.
Positioneren was altijd het
vinden van een zo helder
mogelijk geformuleerde
positie in de markt. Het wordt
duidelijk dat het niet gaat om
het vinden van een positie,
maar om het ontdekken van
jouw positie. Het komt
volgens mij neer op de vraag:
‘wie wil jij worden?’
Inspiratie is voor mij niet alleen een
doorbrekend inzicht, goed idee of
richtinggevend ideaal, het is ook de
energie en overtuiging dat het écht
anders kan. ‘Kan niet, bestaat niet’ …
we moeten alleen nog uitvinden ‘hoe’.
Het is geweldig om te zien waar mensen
toe in staat zijn, laat staan wanneer
ze georganiseerd zijn. Inspiratie brengt
mensen en markten in beweging.
De Inspirerende 40 legt bloot dat leiders in
Nederlandse organisaties medewerkers niet
inspireren. Mensen besteden vaak meer tijd
aan werk dan aan hun gezin. Daarom gun ik
iedere medewerker een inspirerende werkplek
en leidinggevende. Great people deserve great
managers. Het goede nieuws: iedereen kan
inspireren. Dat is waar ik aan werk.
Hallo! Ik ben een Millennial. En ik
hoop dat er zich twee dingen hebben
voorgedaan. Allereerst hoop ik dat
je met plezier het resultaat van
onze zoektocht naar inspirerende
mensen hebt gelezen, maar bovenal
hoop ik dat je herkent hoeveel
hoop er is. In het goede doen. In de
potentie van organisaties. En in hoe
we gezamenlijk naar een mooiere
toekomst kunnen gaan.
Lara Oldeman
vibe manager
Live contact gaat boven alles.
Nieuwsgierig geworden?
Een vraag, opmerking, wat
dan ook? Bel of mail Lara.
Zij helpt je graag verder!
030 275 90 30
lara@synergie.nl
Persoonlijk nawoord
De Inspirerende 40-award
De Inspirerende 40-award is de jaarlijkse wisseltrofee voor de meest inspirerende organisatie van Nederland. Dit jaar ging die voor de vierde keer naar IKEA (eerder al in 2013, 2014 en 2017). In 2015 en 2016 won Tony’s Chocolonely de lamp. In de jaren daarvoor waren Efteling (2011) en Apple (2012) de grote winnaars.
In 2018 is er een tweede lamp geïntroduceerd,
de Impact Award, voor de organisatie die over
langere termijn uitzonderlijke scores laat zien in de
Inspirerende 40. Deze gaat in 2018 naar Tesla.
Omdat het elektrische automerk de eerste is die vijf
jaar op rij in de top drie staat. Omdat Tesla de meest
inspirerende organisatie is onder millennials. En omdat
het de eerste organisatie is die in drie lijsten voorkomt
(De Inspirerende 40, De Inspirerende 40 Millennials
en Mensen van Inspiratie: Elon Musk)
Joris van
Zoelen
Partner
Jelmer van
der Meulen
Partner
Peter van
Steensel
Partner
Janneke Zuidhof
Partner
Alexander Swagers
millennial
Ariane Roos
Partner
Beeld: Maarten de Groot voor Synergie
DeeL 5: van InsPIrerenD LeIDerschaP naar InsPIrerenDe orGanIsatIe | 39
Inspirerende organisaties bewegen markten. De Inspirerende 40
laat zien welke organisaties dit zijn. Omdat het onderzoek voor de
achtste keer op rij is uitgevoerd, brengt het trends aan het licht. Zo is
de maatschappelijke rol van organisaties (purpose) sinds 2014 steeds
belangrijker geworden. De afgelopen jaren zijn social enterprises de
toon gaan zetten, zoals Tesla, Tony’s Chocolonely, De Vegetarische
Slager, Dopper en Fairtrade Original. Het hele rapport is te vinden op
www.inspirerende40.nl.
Met Tony’s Chocolonely, Heineken, Center Parcs, Mazda, Gazelle
en Triodos Bank brachten we in 2018 ook de Inspirerende 40 onder
2.000 Millennials in kaart. Een team van Millennials verdiepte de
waarden en leefwereld van deze generaties. Er zijn overeenkomsten
en verschillen tussen Millennials en de gemiddelde Nederlanders.
Met Alexander Swagers, millennial in het team van Synergie, maakte ze
er een speciale Inspirerende 40 uitgave van. Een sneakpreview is
in de Inspirerende 40 2018 opgenomen.
Deze hele Millennial rapportage is beschikbaar voor € 495. Wil je
deze aanvragen? Neem dan contact op met Alexander Swagers,
alexander@synergie.nl
Crossmarks vroeg ons om voor hen de Inspirerende 40 Retail
te ontwikkelen. Janneke Zuidhof en Joris van Zoelen pakten deze
handschoen vanuit Synergie op en hielpen Crossmarks met het duiden
van de uitkomsten. Crossmarks brengt deze, met onze ondersteuning,
uit in mei van 2019.
Voor meer informatie, neem contact op
met Kristie Habraken van Crossmarks,
www.crossmarks.nl
andere onderzoeken van de Inspirerende 40alles dat je aandacht geeft, gaat leven
Meer inspiratie
Mensen van Inspiratie ontstond vanuit de Inspirerende 40. Hieraan lag de wens ten grondslag zicht te krijgen op wie vandaag de dag aandacht krijgen. We wilden begrijpen wie succesvol gaan worden, niet wie het nu zijn.
Met partners Dynata (voorheen SSII) en DataIM krijgen we elk jaar meer inzicht in
inspiratie. Naast de tweede editie van Mensen van Inspiratie, is het onderzoek naar de
40 meest inspirerende organisaties, de Inspirerende 40, voor de achtste keer uitgevoerd.
Verder zijn in 2018 twee ‘speciale uitgaven’ uitgebracht: de Inspirerende 40 Millennial
Edition en de Inspirerende 40 Retail. De Inspirerende 40 is ook in het Engels beschikbaar.
Aan de basis van elk van deze uitgaven ligt dezelfde aanpak. Grootschalige
consumentenonderzoeken, casestudies, interviews en deskresearch vormen de
inzichten. De inzichten zijn samengevat in aparte uitgaven. De Inspirerende 40 is de
centrale spil in deze onderzoeken omdat wij geloven in samenwerking, maar aan de basis
van elke inspirerende organisatie staat iemand die ‘aan’ is gegaan. Mensen van Inspiratie
laat zien hoe één stem het verschil maakt.
Bijna alle rapportages worden gedeeld op www.inspirerende40.nl. Wil je weten hoe
inspirerend je eigen organisatie of leiderschap is? Op www.inspirerende40.nl is een gratis
scan beschikbaar. Wil je die met je hele organisatie doen? Vraag naar de mogelijkheden
bij Lara Oldeman: lara@synergie.nl / 030 275 90 30.
DeeL 5: van InsPIrerenD LeIDerschaP naar InsPIrerenDe orGanIsatIe | 41
speciale dank aan
HUMAN
Imagine a world in which the vast majority of people wake up every single day inspired to go to work, feel safe while they’re there, and return home at the end of the day, fulfilled by the work that they do (Simon Sinek). Met die overtuiging openen we deze editie, werken we aan de Inspirerende 40 en maken we de case voor Inspiratie. En hoewel we geloven in de vooruitgang, zien we ook een wereld waarin dit lang niet voor iedereen realiteit is. Dat werd ons indringend duidelijk door de documentaire HUMAN, een film en project van Yann Arthus Bertrand.
‘I am one man among seven billion others. For the past 40 years, I have been photographing our planet
and its human diversity, and I have the feeling that humanity is not making any progress. We can’t always
manage to live together. Why is that?
I didn’t look for an answer in statistics or analysis, but in man himself. It is in faces, looks, and words that
I find a powerful way of reaching the depths of the human soul. Each encounter brings you a step closer.
Each story is unique.
By exploring the experiences of the Other, I was in search of understanding. Do we all have the same thirst
for love, freedom and recognition? In a world torn between tradition and modernity, do our fundamental
needs remain the same? Deep down, what does it mean to be human today? What is the meaning of life?
Are our differences so great? Do we, in fact, share more values than we might have imagined? And if so,
why can we not manage to understand one another?’
Yann Arthus-Bertrand
#WhatMakesUsHUMAN
HUMAN is een verzameling van verhalen en beelden van onze wereld. Bertrand nam in meer dan
twee jaar 2.020 interviews op. Human laat de mens zien vanuit een verzameling verhalen over liefde
en geluk, maar ook over uitbuiting en de donkere kant die werk kan zijn voor mensen. Deze verhalen
maken het verschil voelbaar tussen wat is en wat we willen dat zou zijn. Het nodigt uit tot zelfreflectie
en reflectie over wie we samen zijn en kunnen zijn.
Synergie Werkspoorkathedraal Tractieweg 41 studio F 3534 AP Utrecht +31 (0)30 275 90 30 www.synergie.nl