Kansen voor NME centra in de transitie naar een

circulaire economie

Lidwien Reyn7 februari 2013

Thema’s in deze presentatie

Transitie

Netwerken

Gedragsverandering- competenties

Kansen NME centra

Transitie van lineaire naar circulaire economieeen fundamentele verandering op systeemniveau

van:• structuur (infra; institutionele opbouw)• cultuur (beelden, waarden, perspectief)• werkwijzen (routines, regels gedrag)

Voorbeelden van transities:

Internet – van fysiek naar digitaal

Watermanagement – van keren naar accomoderen

Energie – van fossiele naar duurzame energievoorziening

Transitie•In alle delen van de maatschappij

•1 tot 2 generaties voordat een systeem veranderd is

•Grillig verloop

Transitieproces: fasen

lineaire economie

circulaire economie

Take-off fase

Versnellingsfase

Stabilisatiefase

Voorontwikkelfase

Transitieproces: niveaus

Druk van macro en vernieuwing op microniveau brengen transities op gang;

Doorbraak ontstaat als deze gekoppeld worden

Macro

Meso

Micro

Rol van netwerken I

Take-off fase: losse experimenten

Volgende stap: verbinden losse experimenten in netwerken

Volgende stap: verbinden van netwerken door knooppunten

Rol van netwerken II

Transities gaan altijd over hardnekkige problemen (complex, onzeker en moeilijk stuurbaar) die niet zijn op te lossen binnen de grenzen van 1 organisatie.•Een sociaal netwerk zorg voor variëteit in kennis, ervaring en hulpbronnen.•Risico’s worden gespreid, meer partijen hebben verantwoordelijkheid•Bij transitie-experimenten is het oprichten van een netwerk soms een doel op zich (om bestaande structuren te doorkruisen)

Selectie van partners

•combineer een netwerkanalyse (wie zijn de trekkers, wie de blokkeerders, wie heeft nog geen positie bepaald), met werken aan coalities voor verandering.

• zorg voor een balans tussen een breed en een slagvaardig netwerk is belangrijk.

• kies insiders en outsiders. Mensen (individuen) met mobiliseerpotentieel.

Transitiearena

Tijdelijke leernetwerken, vaak gericht op visieontwikkeling:

vb: Transitiearena TexelProeftuin voor duurzame ontwikkeling in nederland.Bewoners, gemeente en Urgenda zijn belangrijkste trekkers

Duurzaamheidknooppunten

• Duurzaamheidsknooppunten die de theorie van Transitiemanagement als leidraad gebruiken kunnen strategischer en effectievere keuzes te maken voor interventies.

• Een breed draagvlak is niet het enige dat belangrijk is!!!

Kansen voor NME-centra in transitie naar circulaire economie

Als we doen wat we altijd al deden, krijgen we wat we altijd al kregen.

Maar we willen anders!

Educatie, participatie, communicatie en bewustwording nodig voor benodigde gedragsverandering

Kansen voor NME-centra in transitie naar circulaire economie

De waarde van een netwerk wordt bepaald door de kwaliteit van de onderlinge relaties.

Netwerken bestaan vaak uit ons soort mensen.

Verbinden met nieuwe netwerken. Schakels (of knooppunten) tussen netwerken maken ze productiever.

Wat zijn dan ontwikkelpunten voor NME-centra?

Van ….. naar ……….

bv. van subsidieafhankelijk naar ondernemend

bv. Van uitleg over soorten afval en afvalscheiding naar gesprek voeren over vragen als ‘waarom afval produceren als het toch wordt weggegooid? ’