Journaal

Patronen  

Theorie  

 

Patronen op het stof, als design, in

de architectuur en op de huid.  

Maria Kwint -0839699

Illustratie -2DG  

1-6-2012  

 

Inleiding Me ns e n wille n zichze lf onde rs che ide n van ande re n. Dat is a ltijd zo ge we e s t vanaf he t be gin tot he de n.

Bijvoorbe e ld manne n zulle n altijd e e n s oor t ‘compe titie ve ’ houding he bbe n te ge nove r e lkaar als he t gaat om trots , e e r e n ze lfs aandacht van vrouwe n. Zij wille n daar in onde rs che ide n worde n van ande re n. T och lijke n alle manne n daar in we e r op e lkaar , want ande rs was he t ook ge e n ‘manne n’ –houding.

Dat is pre cie s hoe he t gaat me t he e l de re s t van de be volking. He t ge ldt ne t zo goe d voor vrouwe n, pube rs , kinde re n, noe m maar op. Hoe we l e r we l de ge lijk ve rs chil zit in de s oor te n groe pe n, toch tre kke n ze alle maal naar he tze lfde toe , wat ie de re e n in pr incipe we e r ge lijk maakt aan e lkaar . Door die ge lijkhe id wordt de drang naar uitzonde r lijkhe id alle e n maar grote r e n comple xe r .

Dit zie n we te rug in de ve rs chille nde culture n, s tamme n, ge s chie de nis s e n, kle ding, r itue le n, traditie s , re ge ls , mode s , lande n e nzovoor t.

In dit ve rs lag kome n 4 as pe cte n te rug waar in me n zich van e lkaar probe e r t te onde rs che ide n door midde l van patrone n, op he t s tof, a ls de s ign, in de archite ctuur e n als laats te op de huid.

De groots te be we e gre de n van he t zich wille n onde rs che ide n van e lkaar is de ide ntite it waaraan me n zich ve rbonde n voe lt. Onde rs che id make n kan nie t zonde r dat e r ve rs chille nde ide ntite ite n aanwe zig zijn.

Stof:

Kle de rdracht is voor ve le oude culture n, re ligie s e n oude s tamme n e e n be langr ijk onde rde e l van hun ide ntite it. Zij be pale n vaak hun pos itie te ge nove r de re s t van de maats chappij. T e ge nwoordig is dat nie t zo he e l s te rk me e r in onze we s te rs e cultuur , he t is in ie de r ge val nie t zo dwinge nd me e r als he t vroe ge r was . T och zie n we we l dat he t e e n s te rke invloe d he e ft in groe pe n binne n de maats chappij waaronde r e e n hoop s ubculture n die zich ide ntifice re n door midde l van apar te kle ding. De ze kle ding is dan ook ke nme rke nd voor hun ide ntite it a ls groe p, los van de s ame nle ving, onge acht we lke ras of afkoms t.

1De ‘He lls Ange ls ’ zijn e e n be ke nde voorbe e ld van e e n groe ps ide ntite it die zich uit door midde l van kle ding. Daarbij hore n natuur lijk ook hun onafs che ide lijke ‘Har le y Davids ons ’ als onde rde e l van hun ide ntite it.

Daarnaas t zijn de s ubculture n zoals : punke rs , s kate rs , gothics , gabbe rs , hippie s , noze ms e nzovoor t he e l s te rk ge ke nme rkt door hun kle ding e n s ie rade n. Sie rade n vorme n e e n be paald patroon die e e n duide lijke me ning naar vore n te we e g we e t te bre nge n, kijk maar naar de puntige s pijke rs op e e n punkachtige hals band. Door midde l van die patrone n, we e t me n e lkaar te onde rs che ide n. Ee n gabbe r zal zich he e l ande rs kle de n e n ge drage n dan e e n gothic , te rwijl be ide uite inde lijk e ve nve e l be hoe fte he bbe n aan uiting van hun ide ntite it.

                                                                                                                         1  http://www.hamcr.nl/indexx.html    

Afbeelding  1-­‐  Hells  Angels

Afbeelding  2-­‐  Punkers

2Ook s traatbe nde s in grote s te de n zoals Ne w- York, Los Ange le s , e nz., ke nme rke n zich door midde l van tatoe age s . Daardoor wordt je he rke nt als e e n van de ge ne n die zich aange s lote n he e ft bij e e n be paalde groe p, zodra je nie t he rke nt wordt of wanne e r je e e n te ke n draag van e e n vijande lijke groe p be n je in ge vaar .

3In India he e ft kle ding de functie om e e n kas te te ve r te ge nwoordige n. Me ns e n van e e n be paalde kas te moge n nie t huwe n me t me ns e n van e e n ande re kas te . Dat is e rg duide lijk te me rke n aan de de s s ins e n patrone n die in de kle ding zitte n, of he t ge naaid is , ge borduurd of ge plooid.

He t ve rs chil tus s e n e e n we s te rs patroon e n e e n oos te rs patroon zit he m in de manie r hoe de kle ding ge drage n wordt.

Hie r in he t we s te n be zitte n wij ve e l be kwame naais te rs e n coutur ie rs die e lke kle dings tuk op maat we e t te make n. Wil ie mand de nadruk op zijn of haar ta ille he bbe n zorge n de ze me ns e n e rvoor dat he t jas je ge taille e rd wordt. Broe ke n worde n ge maakt na aanle iding van e e n be paald s oor t s tijl dat e rvoor zorgt dat me n zich we e t te ide ntifice re n me t de s ame nle ving. Nade n, ve rknipping e n taille r ing zijn hie r ke nme rke nd voor .

In he t oos te n is he t we e r ande rs . Daar is he t duide lijk dat e r we inig aan he t s tof ve rknipt wordt. He t he le s tof is le tte r lijk zichtbaar . Vaak combine re n zij dat me t bodypainting.

                                                                                                                         2  http://mens-­‐en-­‐samenleving.infonu.nl/sociaal/13417-­‐mara-­‐salvatrucha-­‐ms-­‐13.html    3  http://www.indianet.nl/dal-­‐uitl.html    

Afbeelding  3-­‐  Straatbendes

Afbeelding  4-­‐  Westerse  mode

Afbeelding  5-­‐  Oosterse  mode

Op s tof ge ve n patrone n e e n be langr ijke onde rs che id aan. Wie die patroon nie t be gr ijpt hoor t ook nie t bij he t s ys te e m. He t ge e ft dus duide lijk we e r wie ie mand kan zijn. De ze patrone n ge ve n duide lijk aan wie de ande r is maar ook wie je ze lf be nt e n wie je nie t be nt.

Er be s taan ook abs tracte patrone n die zich we e rge ve n door midde l van te ks t of he rhaling van be e lde n. Als we de Afr ikaans e cultuur be kijke n kome n we dat vaak te ge n. Abs tractie s ugge re e r t me e r dan concre tie omdat de ins ight informatie onzichtbaar is aan de buite nkant, he t he e ft daarom ook e e n ve e l s te rke re ze ggings kracht. Indiaans e tote ms 4 bijvoorbe e ld zijn he e l e rg be e lde nd maar nie mand zou me te e n kunne n rade n waar ze voor s taan zonde r de informatie te we te n wat daarachte r s chuilt.

Om e e n abs tracte vorm op s tof te kunne n ove rze tte n maakt me n ve e lal ge bruik van he t we ve n, he t bordure n e n ve rs chille nde drukte chnie ke n. Dat laats te is in he t we s te n de me e s t ge bruikte te chnie k. Door he rhaling van kle ur e n s ymbolie k cre ëe r je als he t ware e e n nie uwe s oor t patroon dat we e r e e n he le ande re be te ke nis kr ijgt dan he t e e rs t was .

In de midde le e uwe n s pe e lde n kle ure n e n s toffe n al e e n he e l be langr ijke rol in de hiërarchie van he t ve rs chil tus s e n r ijk e n arm. De kle ur gaf de s tand aan e n he t s tof de r ijkdom. In de midde le e uwe n was rood e e n e rg dure kle ur alle e n ge drage n door de ade l e n de koning e ve nals wol he t duurs te s tof was die e r te koop was in die tijd.

                                                                                                                         4  http://www.st-­‐aloysiusscouts.be/?p=varia&sub=totemisatie    

Afbeelding  6-­‐  Afrikaanse  patronen

Familie wape ns be s taan ge lukkig nog s te e ds , daar he rke nne n wij ook e e n be paald patroon in. Zo’n patroon s taat voor de familie lijn die van vade r op zoon ove rgaat. Ee n familie wape n is vaak opge bouwd op rang e n orde waaraan de de s be tre ffe nde toe be hoor t. Elke familie he e ft e e n ande re s child e n dus daarom ook e e n ve rs chille nde wape npatrone n.

Ee n be ke nd voorbe e ld van e e n familie wape n of landwape n is de ‘fle ur de lys ’. De ze he e ft e e n politie ke , dynas tie ke , ar tis tie ke , e mble matie k e n s ymbolie ke be te ke nis . He t s taat zowe l voor he t Frans e moe de r land als voor de Frans e koloniën. Hun dre s s code is blauw me t e e n witte fle ur de lys . Dit wordt ook vaak in de barok- achtige kle ding ge bruikt.

Afbeelding  7-­‐  Familiewapen

Afbeelding  8-­‐  Vlag  van  Québec

Design:

Ee n patroon kan ook de macht aange ve n van e e n pe rs oon ove r e e n be paald obje ct. In he t ge val van de natuur is dat s te rk aanwe zig, vooral in Enge ls e woninge n. Dit zie je ve e l te rug door midde l van bloe me nbe hang e n /of s childe r ijtje s van bloe me n. De ge ne die daar voor kie s t he e ft daarme e e e n ze ke re macht ove r e e n be paald s oor t natuur dat ge ke nme rkt wordt als ‘ge te md’.

Op e e n be paalde tijd in de ge s chie de nis , voor de 19de e e uw, is me n de natuur gaan be s childe re n als ie ts wat zij graag wilde n zie n in plaats van hoe he t e r we rke lijk uitzag. He t we rd e e n s oor t utopis ch be e ld van de natuur dat ne e rge ze t we rd. Er we rd vooral ge re fe re e rd naar he t mythologis che lands chap van . Ee n land dat 2 ge zichte n had: e e n lie fe lijke natuur waar me n onts panning vond. Dat was vooral in de re nais s ance . Dit uitte zich in roze tte n e n natuurpatrone n in he t be hang e n op be dde nlake ns . He t 2de ge zicht was he t ge zicht van e e n woe s t e n ruig lands chap zonde r me ns e n e n waar de angs t re ge e rde . De e nige we ze ns die daar le e fde n ware n hybr ide n e n godde lijke machte n. Ee n daarvan was , half ge it e n half god, e e n s oor t

faun dus . Hij was de god van he t woud e n de pe rs onificatie van de natuur . De panfluit is naar he m ve rnoe md vanwe ge e e n achte rvolging op de nimf Syr inx die in e e n r ie ts te nge l ve rande rde waarvan Pan e e n fluit maakte . Die fluit ge bruikt hij om ve e l mys te r ie uze ge luide n te make n in he t bos , waarvan me ns e n bang worde n. Pan lijkt ook s te rk op panie k, e n is uite inde lijk ook e e n ware de finitie van zijn aard. In de midde le e uwe n is hij vaak ge bruikt om de duive l af te be e lde n. Volge ns bronne n is de oors prong van de ze mythe te rug te vinde n in he t hindoe ïs me . In de barok e n de re nais s ance we rd he t lie fe lijke lands chap he t me e s t ge bruikt, daarom zie n we ook zove e l bloe me npatrone n onde r ande re te rugkome n in be hangs e ls e n me ube lbe kle dinge n.

                                                                                                                         5  http://nl.wikipedia.org/wiki/Pan_(mythologie)    

Afbeelding  9-­‐  Mythologische  g

od  "Pan"

Voorbeelden van verschillende patronen:

De is e e n e rg he rke nbare patroon van de natuur . Dit is e e n s oor t be hang dat s te rk populair was in de barok.

is de Chine s e var iant van he t ge bruikmake n van he t bloe me npatroon.

Daarnaas t kwame n kuns te naars rond de 19de e e uw, die e e n s oor t te rugkoms t van oude motie ve n ge bruikte n om nie uwe kuns t te kunne n make n.

is daar e e n voorbe e ld van.

Afbeelding  10-­‐  Toile  de  'Jouy'

Afbeelding  11-­‐  Chinoiserie

Afbeelding  12-­‐  Arts  and  Cra

fts  

6 s taat he e l e rg be ke nd als de ge e s te lijke vade r van de ar ts and crafts be we ging. Daarnaas t is hij e e n van de grondle gge rs van he t fantas ie ge nre . Morr is was e e n utopis t. Hij hie ld zich vooral be zig me t he t ontwe rpe n van alle r le i de coratie ve dinge n waaronde r be hangs e ls .

is e e n Japans e be e ldhouwe r e n ins talla tie kuns te nare s .

Ze maakt he e l ve e l ge bruik van abs tracte patrone n in haar kuns twe rke n.

De ruit we rd ge as s ocie e rd me t e e n be paalde clan. Vooral in Schotland was dit de manie r om clans te onde rs che ide n van e lkaar . 7Ee n lange poos is he t ve rbode n ge we e s t in Schotland na 35 jaar we rd he t we e r toe ge s taan maar toe n was ve e l van de ke nnis al ve rdwe ne n. Hie rnaas t is e e n afbe e lding van John Campbe ll in e e n

                                                                                                                         6  http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/Jmorris.htm    7  http://www.landenweb.net/schotland/samenleving/    

Afbeelding  13-­‐  William  Morris  (Fantasy  be

hangsel)

Afbeelding  14-­‐  Yayoi  Kus

ama

Afbeelding  15-­‐  John  Campbell

is e e n be ke nd patroon dat in de mode he e l populair is . 8De opr ichte r T homas Burbe rry was 21 toe n hij be gon in 1856. Hij ontwikke lde de T re nchcoat voor he t le ge r in 1914 we ge ns de e e rs te we re ldoor log. He t Burbe rry- patroon is e r a ltijd in ge ble ve n, te ge nwoordig me e r in e e n ‘fas hion- way’.

Ook ambachte n make n ge bruik van he t zoge he te n hie rnaas t zie n we e e n bakke rs ruitje . Slage r ije n, vis winke ls e n ande re ambachte n he bbe n we e r e e n ande r s oor t patroon die ke nme rke nd s taan als hun pe rs one e ls kle ding.

is e e n kuns te naar dat jong ge s torve n is we ge ns e e n buite ns por ig le ve n9. Be roe md om zijn patrone n die hij uit he t ge s lacht haalt onde r ande re . Dit doe t hij door midde l van s ilhoue tte n van poppe tje s in e e n abs tracte manie r we e r te ge ve n.

                                                                                                                         8  http://www.fashionmodeldirectory.com/designers/thomas-­‐burberry/    9  http://www.haring.com/about_haring/bio/index.html    

Afbeelding  16-­‐  Burberry  p

atroon

Afbeelding  17-­‐  Bakkersru

itje

Afbeelding  18-­‐  Keith  Haring

s taat be ke nd om zijn e xpe r ime ntatie me t be tre kking tot he t kolonialis me binne n de globalis e r ing in de we re ld10 . Hij laat ve e l te rugzie n uit de pe r iode dat hij in Nige r ia he e ft ge le e fd in de patrone n die hij ontworpe n he e ft voor de victor iaans e jurke n hie rnaas t.

He rhaling is e e n e rg be langr ijk e le me nt aange zie n he t e e n s te rke ove r tuigings kracht be zit. De boods chap te kunne n ove rbre nge n is uite inde lijk ook he t doe l daarvan. Ee n patroon dat je draagt kle e dt ook de ruimte om je he e n e n nie t a lle e n je ze lf. Daarbij komt kijke n dat he t ook nie t zomaar ve rzonne n is dat me n naar be paalde dre s s code s moe t hande le n bij be paalde ge le ge nhe de n. Bijvoorbe e ld e e n rouwdie ns t me e make n in s chaduwpatrone n van doods koppe n zal nie t be paald in de s maak valle n van de familie die ie mand ve r lore n he e ft. Of in de ke rk aan kome n lope n me t doods kre te n of agre s s ie ve te ks te n op je s hir t zal ook nie t in blijde ontvangs t worde n ge nome n.

                                                                                                                         10  http://www.yinkashonibarembe.com/biography.html    

Afbeelding  19-­‐  Yinka  Sho

nibare

Architectuur:

Volge ns de oude mythologie ën is de kos mos ve rde e ld in 4 hoe ke n. Op bas is van die ge dachte n he bbe n ve e l ke ize rs hun s te de n me t e e n be paalde s tructuur ge bouwd.

Pe king, Babylon, Knos s os , Athe ne e n Rome zijn alle maal s te de n die ge bouwd zijn volge ns e e n s pe ciale s tructuur .

’s ide ntite it wordt afge le gd door de gre nze n van he t te r r itor ium. Ove ral worde n te mpe ls ge bouwd, waardoor de r itue le n me ns e n ve rbinde n tot he tze lfde 11 .

wordt s te rk ge de finie e rd door s trate n. ‘Alle we ge n wijze n naar Rome ’ is e e n oude e n be ke nde uits praak. He t re fe re e rde naar de ve rs te de lijking van Rome , de ke ize r wilde ove ral zie n te kome n e n le gde daarom ve e l s trate n aan die alle s zou kunne n ve rbinde n me t e lkaar . Aange zie n zijn woonplaats in Rome was , is he t ons duide lijk dat de we ge n ook alle maal vanaf Rome be gonne n e n dat he t daarom ook logis ch is dat ze daar ook naar te ruggaan.

                                                                                                                         11  http://www.athensinfoguide.com/nl/history/t8-­‐4period1834.htm    

Afbeelding  20-­‐  Oud  Athene  platte

grond

Afbeelding  21-­‐  Oude  Rom

einse  weg

De patrone n van de we ge n we rde n ook ve rs te rkt door de jaar lijks e r itue le happe ning van de ke ize r me t zijn intocht door de s tad. De ke ize r had be halve e e n machtige pos itie ook e e n re ligie uze pos itie dat onbe twis tbaar he ilig was . Hij le gitime e rde zijn machts pos itie s ame n me t zijn re ligie uze pos itie .

Rome had ook e e n forum dat he t

ge noe md we rd. De ze be ïnvloe de ook he t platte grond e n de ge bouwe n.

T och zijn e r twe e ve rs chille nde platte gronde n te vinde n van Rome . De e e rs te e n te ve ns de ouds te platte grond was de . De ze ve r te ge nwoordigde de vooroude r lijke cultus e n de publie ks re ligie . De ande re kwam in de barok in s tand. Hie rbij kwam e r ook e e n nie uw ke rke lijk be wus tzijn. Daarme e kwam e r ook e e n nie uw s oor t he e rs e r : . In he t s tads patroon is dat duide lijk te rug te zie n door de doorbraak van we ge n e n de ve rbinding van de we ge n me t de ke rke n e n ge be ds huize n e n de re s t van de s tad.

12 De in Rome is ontworpe n door de archite ct Gius e ppe Valadie r . Hij haalde zijn ins piratie uit he t ontwe rp van he t Sint- Pie te rs ple in in Vaticaans tad. Er s taan aan de zuidzijde van he t ple in twe e ide ntie ke ke rke n ge s che ide n door e nke le be e lde n. Aan de noordzijde s taat de oude ke rk Santa Mar ia de l Popolo, waar de naam te danke n is aan de populie re n die daar s taan.

                                                                                                                         12  http://rome.nl/rome/informatie/bezienswaardig/pleinen/piazza_del_popolo    

Afbeelding  22-­‐  Forum  Romanum

Afbeelding  23-­‐  Plaza  del  Pop

ulo

Aan de bouw van de ke rke n is zichtbaar te zie n dat de ins piratie van die antie ke zuile n te danke n is aan de ‘re nais s ance ’ van he t oudhe id.

Dat re ligie e n politie k ve rwe ve n ware n zie n we te rug in ge bouwe n zoals de ‘Saline d’Arc- e t- Se ans ’ die binne n he t zouts e lde r ij e e n s pe ciale s oor t ‘ke rk’ lie te n inbouwe n.

ke nne n wij a lle maal van de s choole xcurs ie s of van e e n vakantie me t je oude rs naar Frankr ijk. De archite ct he e ft hie r we e r e e n be paalde s tructuur we e rge ge ve n in de cons tructie van dit pale is . Ze lfs de tuine n zijn he e l ge ome tr is ch aange le gd.

In de midde le e uwe n had de Is lam e e n grote invloe d in Andalus ië , Spanje nadat de ze he t land binne nge valle n was .

Er we rd e e n groot pale is ge bouwd, ge naamd he t (van Granada), door de Moors e invalle r . He t pale is was e e n s oor t ope n boe k me t te ks t e n be e lde n.

In 1492 we rd dat de e l van Spanje we e r te rug ve rove rd. Kare l de vijfde gaf de opdracht om in 1526 e e n re nais s ance - achtige pale is te bouwe n midde n in he t Alhambra. Daarvoor we rd e e n de e l afge broke n.

Afbeelding  24-­‐  Versailles

Afbeelding  25-­‐  Arabische  schri

ft  op  de  

muren  van  het  Alhambra

13 Ove r e lk de e l van he t pale is was nage dacht. Zowe l de ge ome tr is che ve rhoudinge n als de archite ctuur we rde n aange pas t zodat he t a lle maal e e n be te ke nis kre e g.

He t zijn twe e ve rs chille nde culture n e n twe e ve rs chille nde bouwcons tructie s .

De Alhambra is ge bouwd me t ve rs chille nde be te ke nis s e n ve e lal re ligie us . Er is e e n kame r dat als ge be ds ruimte wordt ge bruik, ke nme rke nd is dat de raam naar de r ichting van Me kka wijs t.

De s tad van Granada had e e n e ige n s ys te e m van ommuring waardoor he t Alhambra op zichze lf kon functione re n, waaronde r de wate r le idinge n e nz.

He t wate r e n de fonte ine n in de tuine n ware n ge ome tr is ch ge zie n e e n be e ld van pe rfe ctie dat ve rwe e s naar he t paradijs .

Op de s luits te e n van de buite ns te boog van de Pue r ta de la Jus titia s taat e e n hand die me t de palm naar buite n ge r icht s taat. De vijf vinge rs van de hand ve rwijze n naar de 5 zuile n van de Is lam. De ze zuile n s taan voor he t ge loof in e e n god, he t ge be d, he t vas te n, de be de vaar t naar Me kka e n he t ge ve n van aalmoe ze n.

                                                                                                                         13  http://www.toerismeinspanje.es/Alhambra.html    

Afbeelding  26-­‐  Alhambra  binnenp

laats

Afbeelding  27-­‐  Alhambra  binnenplaat

s  

Afbeelding  28-­‐  Alhambra  fontein  

Op de ze manie re n ve rbond de s ultan zijn macht me t zijn ge loof.

De volge nde ke ize r die daar le e fde drukte zijn e ige n patroon op he t pale is me t zijn e ige n ge loof. De pre s tige we rd ove rge nome n e n he t ge bouw we rd ge anne xe e rd door e ige n e le me nte n toe te voe ge n.

Uite inde lijk he e ft de paus zijn laats te patroon ge drukt op he t Alhambra zoals wij he t nu ke nne n.

. s trate n zijn daar e rg s trak e n vorme n e e n . Op dit mome nt is Ne w-York de s te rks te gr id te r we re ld. Ke nme rke nd voor de grote s te de n is he t fe it dat e r apar te blokke n worde n toe ge we ze n aan ve rs chille nde be zighe de n. Ke rnme rke n zijn; we rk e fficiëntie , orde e n re ge lmaat.

he e ft in 1775- 1779 e e n ze lfde s oor t s tructuur aange bracht aan zijn opdracht in de s tad ‘Ville de Chaux’. In die tijd was he t ratione e l de nke n me e s te r van he t me ns e lijk hande le n. Le doux was e e n archite ct uit de 18de e e uw. 14

15 Elke ge bouw we rd zo ge plaats t dat he t onde r pe rmane nte ‘s urve illance ’ s tond. He t we rd dag e n nacht in de gate n ge houde n. He t ge e f ons he t ge voe l dat we in e e n s oor t ge vange nis le ve n als of de ge bouwe n alle maal ce lle n zoude n zijn voor ge de tine e rde n. De huize n we rde n zo ge bouwd dat he t door de ce ntrale pos t goe d zichtbaar was wie e r uit kwam e n binne n lie p.

                                                                                                                         14  http://nl.wikipedia.org/wiki/Claude_Nicolas_Ledoux    15  http://www.athenaeum.ch/ledouper.htm    

Afbeelding  29-­‐  Osaka  platte

grond

Afbeelding  30-­‐  Saline  d

e  Chaux

De was e e n ke nme rke nd woord voor he t bouwe n van die zouts e lde r ij.

he t patroon ge e ft e e n s ys te e m van dwang we e r . Ee n s oor t re gie m dat me ns e n hun ge drag be paald.

Nie t dat wij daar nie t wat we g van he bbe n me t onze came ra’s die ove ral ge plaats t worde n.

In 1980, in Enge land, we rd e e n jonge n ontvoe rd. In de winke l hing e e n came ra waardoor de dade rs opge pakt konde n worde n. Die came ra’s zijn aanwe zig om ons aan te moe dige n ons te ge drage n. He t is be doe ld te n goe de , maar he t ge voe l van e e n ge vange nis motive e r t de me e s te me ns e n nie t.

de e d he tze lfde als Le doux me t de , 100 jaar la te r . Dit we rd e e n gigantis ch ge bouw voor groe nte . He t le e k s te rk op e e n we rkkamp. Elk de e l had e e n doe l.16

                                                                                                                         16  http://nl.wikipedia.org/wiki/Charles_Fourier    

Afbeelding  31-­‐  Saline  de  

Chaux

Huid:

Patrone n op de huid be zitte n e e n informatie die binne n clans e n s tamme n e e n be paalde s tatus ve r te ge nwoordige n. Bijvoorbe e ld de s pe ciale voorre chte n die e e n man kr ijgt, de kr inge n waar in me n mag huwe n maar he t

die nt ook te r afs che iding me t be tre kking tot ande re s tamme n.

De patrone n zijn be pale nd van de wie g tot e n me t he t graf, nie mand kan zich ontdoe n van de ze patrone n, e e nmaal aange bracht worde n ze nooit me e r uitge wis t.

In oude clans e n s tamme n is he t e e n r itue e l voor me is je s die vrouw worde n om e e n patroon aange bracht te kr ijge n die hun ide ntite it be pale n voor de re s t van hun le ve n. Dit is e e n dwinge nde re patroon aange zie n he t in ve le ge valle n ook ge paard gaat me t e e n gods die ns tige s te mpe l.

Ee n oude s tam in had e e n e nge ge woonte dat e lk jaar om e e n be paalde pe r iode we e r te rugkwam. Zij ware n s te rk be ïnvloe d door magie wat op de n duur zove e l s panning me t zich me e bracht dat zij he t e rge ns op los moe s te n late n. Daarvoor ginge n zij op bootje s naar de ande re clans om dorpe n te ve rwoe s te n e n e e n aantal manne n van die clans me e te ne me n om in hun e ige n dorp te onthoofde n. Daarna ve rkle inde n zij die hoofde n om ze in hun e ige n hutte n te be ware n. He t zou hun me e r ‘powe r’ ge ve n die toe ge voe gd we rd aan hun clan waardoor ze machtige r zoude n zijn. De magie zou dan nog s te rke r worde n. Door patrone n op die koppe n te te ke ne n gave n ze daar e e n be paalde ide ntite it aan, die bijvoorbe e ld alle e n maar aan be paalde me ns e n me t he tze lfde patroon ge ge ve n mocht worde n.

Afbeelding  32-­‐  Aborigines  uit  Aus

tralië

He tze lfde ge ldt voor de . Zij aanbidde n de

krokodil e n la te n zichze lf ta toe ëre n of ins nijde n me t krokodille ns pore n. Als of he t lijkt dat ze aange valle n zijn of ge vochte n he bbe n me t krokodille n. Door zo’n die r te vange n e n in hun huis te houde n ge love n zij me e r vitalite it e n macht te kunne n ve rkr ijge n. De patrone n op hun huid late n s pore n zie n van de klauwe n van e e n krokodil. He t is daar e e n dwinge nde s tijl te rwijl he t bij ons s te rk om fas hion draait. Nie t a lle e n he t huid maar ook de de urpos te n van hun huize n

ve rs ie re n zij daarme e .17

De uit Aus tralië ta toe ëre n zichze lf me t be tre kking tot de kos mos e n de plaats van de s te r re n, de plane te n, de maan e n de zon.18 De zoge he te n ‘s unline s ’ zijn patrone n die te make n he bbe n me t de zon. Zij aanbidde n de zon ne t zoals de Maya’s dat vroe ge r ook de de n. Ne t als voor de ande re s tamme n ge ldt hie r we e r dat hun tatoe age s e e n ‘ins ight information’

be zitte n die alle e n ins ide rs kunne n we te n. Doordat ve e l toe r is te n foto’s make n van r itue le n van zulke s tamme n om hun ge woonte s vas t te le gge n, ve rs tore n zij e e n s ys te e m die de s tamme n ke nme rkt al s inds e e uwe n. Me n be s e ft s oms nie t dat wanne e r ie ts vas tge le gd wordt e n we e rge ge ve n wordt in e e n ande r conte xt, de ware zuive rhe id van he t r itue e l a l ve r lore n is . Dat is e e n e rg jamme re r is ico die me n ne e mt als he t gaat om docume nte re n van ve rs chille nde s tamme n.

                                                                                                                         17  http://www.wilderutopia.com/traditions/papua-­‐new-­‐guinea-­‐sepik-­‐river-­‐initiation-­‐and-­‐the-­‐crocodile-­‐cult    18  http://www.experiencefestival.com/wp/article/aboriginal-­‐art-­‐%E2%80%93-­‐distinctive-­‐and-­‐in-­‐demand    

Afbeelding  33-­‐  Sepik  'krokodillen-­‐  incisie'

Afbeelding  34-­‐  Aborigine  kind

Ook in India he bbe n de ge woonte s dat a ls r itue le n worde n uitge voe rd voor s pe ciale ge le ge nhe de n. De ‘dot’ op hun voorhoofd tus s e n hun oge n is e e n te ke n dat s taat voor e e n ge huwde vrouw. Ook de he bbe n e e n s pe ciale be te ke nis binne n hun r itue le n me t be tre kking tot huwe lijke n. Daarnaas t draagt de vrouw e e n zoge he te n ‘s ar i’.

In Nige r ia zijn de he t e nige nomadis che volk. Bij hun ge woonte s be hoor t he t

, e e n dans dat a ls e e n s oor t be auty conte s t wordt ge zie n waarbij vrouwe n e e n ke uze moge n make n waarme e ze s ’avonds naar be d wille n. Voor die s pe ciale dans , make n alle manne n zich op de ze lfde wijze op e n drage n de ze lfde

kos tuums zodat hun s choonhe id wordt ge acce ntue e rd. Me t z’n alle dans e n ze dan ure nlang totdat ie de re e n e e n ke uze ge maakt he e ft. De make - up waarme e ze zich s chminke n is zo aange bracht dat he t wit de r oge n e n de r tande n fe l naar buite n komt.19

                                                                                                                         19  http://nl.wikipedia.org/wiki/Wodaabe    

Afbeelding  35-­‐  Indische  kled

erdracht

Afbeelding  37-­‐  Wodaabe  opm

aak  voor  dans

Afbeelding  36-­‐  De  '  

Gerewol'    dans  

De manie r hoe me t zijn the ma ‘ar t farm’ varke ns ta toe ëe r t laat hie r ook we e r zie n dat patrone n nog s te e ds van de ze tijd zijn.

De mode ontwe rpe r laat he t ook we e r zie n door de patrone n die hij aanbre ngt op onde r ande re zijn ontworpe n tas s e n.

De Ame rikaans e kuns te nare s maakt ve e l ge bruik van

kle ure npatrone n die te rugkome n in haar onde rzoe ke n ove r de ve rs chille nde façade s die me ns e n op hun ge zichte n drage n. Zij gaat te ge n de cliché be e lde n in e n le gt e e n he e l ande r be e ld vas t die toch duide lijk maakt waar he t ove r gaat.20

                                                                                                                         20  http://www.cindysherman.com/biography.shtml    

Afbeelding  38-­‐  Winn  Delvoye-­‐  Art

 Farm

Afbeelding  39-­‐  Louis  Vutto

n-­‐  tas

Afbeelding  40-­‐  Cindy  Sherman  

Ook in de fas hion we re ld wordt te ge nwoordig patrone n ge zie n als ide ntite ite n. Door e e n be paald patroon aan te bre nge n ge e f je e e n obje ct of in dit ge val e e n vrouw e e n he e l ande re be te ke nis dan ze we rke lijk he e ft.

, de Ne de r lands e mode - vis agis te maakt voor haar campagne s e n adve r te ntie s ve e lal ge bruik van make - up. Dit is te ge nwoordig dé manie r om e e n ide ntite it aan te ne me n om je ze lf fys ie k te ve rande re n. Kle ure npatrone n s pe le n daarbij e e n grote rol.21

                                                                                                                         21  http://nl.wikipedia.org/wiki/Ellis_Faas    

Afbeelding  41-­‐  La  era  

de  la  madra  vaca

Afbeelding  42-­‐  Ellis  Faas-­‐  

visagist

Conclusie

Omdat traditione le e n culture le patrone n zo s te rk ge ïde ntifice e rd zijn me t e e n ide ntite it, e n he t daardoor s te rk he rke nbaar is in onze vis ue le pe rce ptie , he chte n wij daar vaak minde r waarde aan dan he t e ige nlijk he e ft. We gaan e r vaak te s ne l aan voorbij e n ve rge te n wat de boods chap is e n wat daarachte r ligt.

Ee n r ijkdom aan s ymbole n e n be te ke nis s e n waarom e e n be paald patroon zo be langr ijk is binne n be paalde culture n wordt vaak ve rwaar loos d in onze we s te rs e fas hion- achtige maats chappij.

T och zie n we te ge nwoordig dat s te e ds me e r me ns e n de or igine wille n achte rhale n van wat voor he n e e n onbe ke nd ve rs chijns e l is .

Hie rdoor kome n we e rachte r hoe r ijk onze we re ld is aan cultuur , nie t a lle e n in de patrone n zichtbaar maar ook in ve le r le i ande re n as pe cte n.