In situ In situ archeologie: het archeologie: het belang van bodemmilieubelang van bodemmilieu

Michel VorenhoutMichel Vorenhout

Niets uit deze publicatie mag worden gebruikt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van MVH Consult

Archeologisch behoud Archeologisch behoud in situin situ

► Bewaar archeologische resten in hun contextBewaar archeologische resten in hun context► Meer informatie waarde: relatie objecten en Meer informatie waarde: relatie objecten en

bodembodem► Beter / makkelijker behoud i.p.v. museum-depotBeter / makkelijker behoud i.p.v. museum-depot► GoedkoperGoedkoper

► Vraag: Wat is goed bodemmilieu?Vraag: Wat is goed bodemmilieu?

► http://www.archeomonitoring.nlhttp://www.archeomonitoring.nl

Archeologisch Onderzoek HoutenArcheologisch Onderzoek Houten

Algemeen afbraak: microbieelAlgemeen afbraak: microbieel

O2

Relatie water en processenRelatie water en processen

1.Hou regenwater vast

2.Verhoog waterstand onder zeil

Effect afdekkingEffect afdekking

-440

-420

-400

-380

-360

-340

-320

-300

-280

Jun/24 Jul/8 Jul/22 Aug/5 Aug/19 Sep/2 Sep/16 Sep/30 Oct/14

21-1 21-2 21-3 Schip 21

cm N

AP

Datum in 2007

WaterbergingsgebiedWaterbergingsgebied

~200 veenterpen

VeenterpenVeenterpen

►Middeleeuwse boerderijenMiddeleeuwse boerderijen►Gemaakt met lagen organisch materiaal en Gemaakt met lagen organisch materiaal en

kleiplakkenkleiplakken►Nu: plaatselijke verhogingen in landschapNu: plaatselijke verhogingen in landschap

VeenterpVeenterp

VeenterpVeenterp

Waterdynamiek: effect op zuurstofWaterdynamiek: effect op zuurstof

HYPNOS IIIHYPNOS III

Redox 19 – 119 cmRedox 19 – 119 cm

►BodemopbouwBodemopbouw KleiKlei Slecht veenSlecht veen Mooi veenMooi veen

►““Logisch” profiel redoxLogisch” profiel redox►Dagelijkse variatie Dagelijkse variatie

naast langere termijnnaast langere termijn►Koppeling waterstandKoppeling waterstand

Redox potentiaal uitlegRedox potentiaal uitleg

Richtlijnen behoud in situRichtlijnen behoud in situ

BodemonderzoekBodemonderzoek

Vlaardingen stadshartVlaardingen stadshart

Wat is nu belangrijk?Wat is nu belangrijk?

►Welke factoren Welke factoren dragen lokaal meest dragen lokaal meest bij aan behoud?bij aan behoud?

►Grote rol Grote rol grondwaterstand en grondwaterstand en redox potentiaalredox potentiaal

►Speelt op vele Speelt op vele andere vlakken!andere vlakken!

►Meetwaarden nodig!Meetwaarden nodig!

Richtlijnen behoudRichtlijnen behoud

►Instandhouding Instandhouding lokale hoge lokale hoge vochtigheid / vochtigheid / grondwaterstandgrondwaterstand

►Infiltratie regenwaterInfiltratie regenwater►Standaard Standaard

ontwateren: slecht ontwateren: slecht voor bodem (== voor bodem (== archeologie)archeologie)

Meer informatie?Meer informatie?

In situ behoud archeologie: mvorenhout@archeomw.nl

Redox potentiaal metingen: M.Vorenhout@mvhconsult.nl

Niets uit deze publicatie mag worden gebruikt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van MVH Consult