België staatshervorming hoogtepunten

1830: België, unitaire staat

België staatshervorming hoogtepunten

Unitaire staat

• Koning• Regering• Parlement: Kamer

Senaat

België staatshervorming hoogtepunten

Unitaire staat

• Koning• Regering• Parlement: Kamer

Senaat

• Bestuurstaal Frans (secundair & hoger onderwijs, parlement, justitie,

leger,… kerk)

België staatshervorming hoogtepunten

19de eeuw - eerste taalwetten

• 1873: tweetaligheid in Vlaanderen; Nederlands in onderwijs; Nederlands in lokale en provinciale besturen; Nederlands in strafzaken

• 1898: gelijkheidswet – Nederlands wordt officiële landstaal

België staatshervorming hoogtepunten

Eerste helft 20ste eeuw

• 1921: territorialiteitsbeginsel voor bestuurszaken -tienjaarlijkse talentellingen in Brusselse Agglomeratie

• 1932: taalwetten, o.m. vernederlandsing Rijksuniversiteit Gent

België staatshervorming hoogtepunten

1963: vier taalgebieden

• het Vlaamse (Nederlandstalige) taalgebied

• het Franse taalgebied

• het Duitse taalgebied

• het tweetalige taalgebied Brussel-hoofdstad

België staatshervorming hoogtepunten

Eerste staatshervorming 1970

• Drie cultuurgemeenschappen• Drie gewesten – art. 107quater GW: “België omvat drie

gewesten: het Vlaamse gewest, het Waalse gewest en het Brussels gewest. De wet draagt aan de gewestelijke organen welke zij opricht en welke samengesteld zijn uit gekozen mandatarissen de bevoegdheid op om de aangelegenheden te regelen welke zij aanduidt, met uitsluiting van die bedoeld in de artikelen 23 en 59bis en

dit binnen de omschrijving en de wijze die zij bepaalt”.

België staatshervorming hoogtepunten

Gewesten: grondgebied

België staatshervorming hoogtepunten

Cultuurgemeenschappen

België staatshervorming hoogtepunten

Brusselse Agglomeratie

• wet van 26 juli 1971

• Agglomeratieraad

twee taalgroepen– NCC– CCF

België staatshervorming hoogtepunten

Tweede staatshervorming 1980

• Cultuurgemeenschappen worden gemeenschappen, met Raad en Executieve

• Vlaams en Waals Gewest: Raad en Executieve

• Brussel: NCC en CCF + ministerieel comité

België staatshervorming hoogtepunten

Derde staatshervorming: 1988-1989

• Brusselwet: Brussels Hoofdstedelijk Gewest– Brusselse Hoofdstedelijke Raad (75)– Brusselse Regering (8)

– Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie– de Franse Gemeenschapscommissie– de vlaamse Gemeenschapscommissie

• 12 juni 1989: eerste verkiezingen BHR: 64F + 11N

België staatshervorming hoogtepunten

Vierde staatshervorming: 1992-1993

• Sint-Michielsakkoord

– Rechtstreekse verkiezing àlle gewest- en gemeenschapsraden– splitsing de provincie Brabant: tien provincies– verkiezingen van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad: zes eerst

verkozen Vlamingen van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad zetelen Vlaamse Raad & eerste negentien de Franstaligen zetelen in Franse Gemeenschapsraad)

– Sint-Kwintensakkoord: Franse Gemeenschapsraad kan bevoegdheden overdragen CoCoF

België staatshervorming hoogtepunten

10 provincies

België staatshervorming hoogtepunten

De vijfde staatshervorming: 2000-2001

• Lambermontakkoord – herziening van de financieringswet– meer fiscale autonomie – regionalisering gemeentewet

• Lombardakkoord – Hoofdstedelijk Parlement: 89 leden (72F en 17N); 6 Brusselse leden

Vlaams Parlement rechtstreeks verkozen. – herfinanciering van de Franse en de Vlaamse

Gemeenschapscommissie– waarborgen voor Vlamingen in de Politieraden– verplicht Vlaamse Schepen of OCMW-Voorzitter indien burgemeester

voorgedragen door beide taalgroepen + extra financiering

België staatshervorming hoogtepunten

Brussels Hoofdstedelijk GewestBRU-taal

Brussels hoofdstedelijk parlement (89)

72 F 17 N

Regering 5 F + 3 N

GemeenschappelijkeGemeenschapscommissie

72 F

17 N

COCOF

College 5 F

72 F

VGC

17 N

College 3 N

College 3 F + 2 N

België staatshervorming hoogtepunten

De zesde staatshervorming: 11 oktober 2011

Vlinderakkoordna 459 dagen onderhandelingen

– splitsing Brussel-Halle-Vilvoorde; Franstaligen uit de faciliteitengemeenten kunnen bij federale verkiezingen kiezen of ze voor Vlaams-Brabantse of Brusselse lijsten stemmen

– beperkte hervorming Brussels instellingen – overdracht van bevoegdheden van het federale niveau naar gewesten

en gemeenschappen (o.m. kinderbijslag)– hervorming financieringswet: aanpassing mechanismen m.b.t.

overgehevelde bevoegdheden; fiscale autonomie gewesten; finaciering Brusselse instellingen