,,Als je je ogen sluit voor de pijn,dan kan het geluk ook niet binnen-komen’’, zegt ze. ,,Alsof je moederwordt van een tweeling. Je kunttoch niet zeggen: die ene wil ik welen dat andere kind niet? Toen ikoprecht mijn verdriet ging omar-men, ging ik geluk anders erva-ren.’’Verrassend antwoord voor devrouw van wie ik dacht dat ze weleens een van de weinige mensen inLeiden zou kunnen zijn, die alleenmaar gelukkig zijn. Maar hetklinkt ook wel logisch: het kan nietanders of er gebeuren in een men-senleven óók ongelukkige dingen.Dit verhaal gaat meer over voelendan over denken. Verwacht vanMarike niet dat ze hele ’stelligedingen’ over geluk gaat zeggen.Het kan tenslotte voor iedereenanders zijn. Voor zichzelf beschrijftze het als ’dat je jezelf even weetstil te zetten’. ,,We leven in een maatschappijwaar we erg kijken naar de buiten-kant. Wat we niet echt leren is tezijn met wat er is’’, zegt ze. ,,Als jejezelf even helemaal weet stil tezetten, dan is er soms alleen maarje volgende ademhaling. Een mo-ment dat alles ineens weer nieuwwordt. Als ik nu mijn zintuigenopen zet, dan hoor ik bijvoorbeeldde vogels verderop in die boom

fluiten. Ik voel de zon op mijnhuid. Het voedt mijn levensener-gie. Vanuit die stilte openen zichweer nieuwe mogelijkheden. Danontstaat er samenwerking tussenhoofd en hart en handen, hoef iknergens anders te zijn dan hier ennu. Geluk is voor mij ook dat ikoprecht kan zeggen dat ik vriendenben met mezelf, dat ik zelfcompas-sie heb.’’En geluk vermenigvuldigt zichecht als je het gaat delen. Er zijnopvallend veel mensen die zich ookwillen inzetten voor meer geluk enbewustwording. Er is inmiddelseen flinke club geluksteams en erzijn nog veel meer geluksbrengers,mensen die op zo’n route hungeluk willen delen, tijdens - ditjaar - ruim vijftien geluksroutes inNederland.

Magisch,,Ik begeleid al die routes en ga erook naar toe’’, zegt Marike. Hetmaakt haar niet uit hoe ver het is,ze wil het graag ervaren. ,,In Delftkreeg ik een steen, met daarop dewoorden ’een magisch leven’. Toe-vallig viel mijn oog er vanochtendweer op. Het is voor mij magischhoe die geluksroute, met allemaalgeluksbrengers, zich verspreid. Ja,verwondering speelt een hele groterol.’’De uitnodiging voor de geluksrou-te is eigenlijk heel simpel: Waar

word je gelukkig van en wil je datdelen? Het kan van alles zijn. Hoeeenvoudiger hoe krachtiger lijkthet wel. Zo liet Marike zichzelflaatst tijdens de editie van de ge-luksroute040 uitnodigen om ophet slappe koord te gaan staan,door een Spaanse studente die daarzelf heel gelukkig van wordt. Ookkeek ze mensen twee minuten langin de ogen. Wat ze heel graag doetis kleine hartjes haken om uit tedelen. ,,Een klein beetje wol, watvoorpret en op het moment zelf,als je een hartje weggeeft, gebeurt

er elke keer weer zoiets magisch...’’,zegt ze. Om vervolgens hartelijk telachen: ,,Soms denk ik: je lijkt weleen blije hippie.’’Ze heeft een tijd les gegeven inDen Haag, aan een vmbo-klas.,,Daar kwam ik kinderen tegen dieopgroeien met het idee dat ze geenenkele betekenis hebben. Kun je jedat voorstellen?’’ Voor haar was hetbelangrijk dat er toch een stuk oftwee of drie of vier kinderen inzo’n klas zitten die ’aangeraaktworden’.,,Als ze gaan denken: oh, misschien

is het toch mogelijk. Als je het voorelkaar kunt krijgen dat deze kinde-ren mogelijkheden gaan ervaren...Ik vond een kunstenares uit Ameri-ka, die na de orkaan Katrina ietsmoois ging doen met al die huizendie waren dichtgetimmerd, heelinspirerend. Ze maakte op diehouten schotten lijsten: ’before Idie I want to...’ Mensen konden erinvullen wat hun verlangens zijn.Als je van iets wat zo waardeloos is,zo iets moois kunt maken, dat istoch prachtig? Ik heb zo’n papierenbefore I die-lijst in mijn klas ge-

maakt. Daar zitten natuurlijkdingen bij als ’bij Real Madridspelen’. Maar ook: ’dat mijn moe-der weer gelukkig is’. De kinderentoonden oprecht belangstellingvoor elkaar en ze gingen in gesprekover wat voor hen belangrijk is. Erwas hartscontact, zomaar in deklas.’’

Before I dieTijdens de afgelopen geluksrou-te040 is er een echte ’before I diemuur’ ontstaan. En die komt waar-schijnlijk ook naar Leiden tijdens

de volgende 071 editie op 12 en 13november. Afgelopen zondagen stond Marikevan IJssel op het picknickfestival inhet Van der Werfpark in Leiden.Met een tipi, waarin mensen moch-ten plaatsnemen om met geluks-brengers over geluk van gedachtente wisselen. ,,Die tipi staat voor mijheel erg voor iets van waarde inbeweging willen brengen. Kijkeens naar het nieuws, dat gaatvoornamelijk over ellende. Ik weethet, dat is ook een deel van dewerkelijkheid. Maar dit ook’’, zegtze. ,,Ik schrik er van om te horenhoe veel mensen er anti-depressivaslikken. Dat raakt me ontzettend.Ik zou graag zien dat het in depublieke discussie ook gaat overcompassie, over geluk, veerkracht,betekenis...’’Soms vragen mensen haar wel eenswat het businessmodel achter degeluksroutes is. Dan moet ze la-chen. ,,Businessmodel? Nou, nee’’,zegt ze. ,,Of mensen het nou snap-pen of niet, dit heb ik te doen. Ditis het.’’Bij het afscheid knoopt ze eenarmbandje om mijn pols. ’Hetgeluk omarmt je’, staat erop. Eencadeau voor iedereen die een ge-luksroute bezoekt. Zie: www.geluksroute.nu

Marike van IJssel (rechts) in haar geluks-tipi. FOTO’S TACO VAN DER EB

,,Verwondering speelt een hele grote rol.’’ Op het picknickfestival wordt de geluksroute aangeprezen. Cadeautje.

’Nergens andershoeven te zijndan hier en nu’Leiden ✱ Kun je alleen maar geluk-

kig zijn? Marike van IJssel - deinitiatiefneemster van de Geluks-route, een fenomeen dat in Leidenis ontstaan en inmiddels in heelveel steden en dorpen navolgingheeft gekregen - denkt van niet.

Annet van Aarsen a.van.aarsen@hollandmediacombinatie.nl

Josephine en Evan zitten nusamen op een zitzak bij DeBuurt. Allebei een biertje inde hand, genietend van dezon en bijkomend van eenwerkdag. ,,We zijn net klaar”,verklaart Josephine. ,,Allebeiin de thuiszorg hier in deregio”, zegt Evan. ,,Ik heb eenscooter gekregen, breng daar-mee Josephine naar haaradres, rijd zelf naar mijneigen klus en pik haar daarnaweer op.”Wat vinden jullie leuk aanelkaar?Evan: ,,We lijken op elkaar, zeheeft leuke humor en haarmuzieksmaak is een grootpluspunt. We zijn eigenlijkbeste vrienden en zijn bijnaelke dag samen.”Josephine lacht. ,,Wat vind ikeigenlijk niet leuk aan hem?Hij heeft leuke humor - heeldroog - en dezelfde interes-ses.”Evan: ,,Ze heeft een ondeu-gend lachje.”Josephine: ,,En we hebbendezelfde levensstijl.”Dat bleek ook deze zomerweer, ze gingen drie wekennaar Noorwegen, met de autolangs de kust. In de kofferbakeen voorraadje wijn en bier,om het toch een beetje betaal-baar te houden. Josephine:,,Niet iedereen houdt van eenvakantie met natuur en eengoede bergwandeling, wijwel.” In steden kwamen ze dit

jaar niet, maar ze waren eer-der in Dublin en Praag, waarze samen gingen stappen ineen club. Ook gaan ze dit jaar,net als vorig jaar, weer naarLowlands. De gemeenschap-pelijke passie voor muziek enfestivals bindt het duo.En dan wonen ze ook nogeens bij elkaar om de hoek,allebei in een studentenhuisin de Leidse binnenstad, ter-wijl ze in Amsterdam stude-ren: zij Bouwkunde, hij Com-municatiewetenschappen.Willen ze niet in Amsterdamwonen? Nee, Leiden is veelleuker, vinden ze allebei.Evan: ,,Ik kom uit Voorscho-ten, Josephine uit Oegstgeest.We kenden de stad al.” Hebben jullie al toekomstplan-nen?Evan: ,,We willen veel huis-dieren!” Josephine lacht: ,,Weweten zelfs al de namen.Tackle Terence, twee kattenMichael en Phil en een dwerg-hamster Peppe.” Al hoeft diedwerghamster van Evan nietzo nodig, maar als Josephinegraag wil, dan is dat natuur-lijk helemaal goed.

’We weten de namenvan onze huisdieren al’

LiefdesgelukWat brengt mensenbij elkaar? Wat vindenze belangrijk? Waarworden ze gelukkigvan? Vandaag deel 3:studenten Josephinevan Buuren (20) enEvan Blommaert (22).

Marloe van der Schier

Op het Duitse muziekfestivalMelt! raakten ze vorig jaarvoor het eerst aan de praat,een week later kwamen zeelkaar tegen in de Leidsekroeg Odessa. Groot toeval,zeggen ze nu, maar daar indie kroeg sloeg de vonk welover. Josephine: ,,Het wasbijna raar dat we elkaar nooiteerder hadden gezien, wehebben zelfs gemeenschappe-lijke vrienden.”

Geluk kan een mens zomaar overvallen. Maar hetis ook meetbaar, het is zelfs een wetenschap. HetLeidsch Dagblad gaat deze zomer op zoek naargeluk en alles wat daarbij komt kijken. Maar welmet de woorden van de Franse schrijver Stendhalin het achterhoofd: ’Als je geluk beschrijft, doe jehet tekort.’

Deze uitspraak wordt toegeschreven aanBoeddha, de spirituele leider die volgens

de historische wetenschap waarschijnlijk leef-de van ca. 450 v.Chr. tot ca. 370 v.Chr. in India.Volgens religieuze overleveringen bereikteGautama Boeddha complete en volledige ver-lichting (het Boeddhaschap). Gautama Boed-dha wordt ook wel de Sakjamoeni Boeddhagenoemd en werd geboren als SiddharthaGautama. De naam Siddhartha betekent: hij,wiens doel is volbracht of van wie elke wensvervuld is. Boeddha betekent ’hij die ontwaakt(verlicht) is’.

Tegeltjeswijsheid

Er is geen weg naar geluk,geluk is de weg

DONDERDAG 28 JULI 2016

Regionaal 3

Zomer

DONDERDAG 28 JULI 2016

2 Regionaal

Zomer

Geen krant ontvangen? Lezersservice088-824 1111 -

leidschdagblad.nl/serviceDirectie: F. Demmers en G. J. Oelderik. Hoofdredacteur: Arjan PaansAdjunct hoofdredacteuren: Hugo Schneider, Gerben van ’t Hek, Peter Hovestad.Hoofdkantoor:Leidsch Dagblad is een uitgave van HollandMedia Combinatie B.V. Edisonweg 10, Postbus 2,1800 AA Alkmaar 072-5196196. Regioredactie: Chef: Marijn Kramp. Kantoor:Rooseveltstraat 12, 2321 BM Leiden. Tel.: 071–5356356 Fax: 071-5356415 Openingstijden: ma t/m vr 08.30-16.30 uurredactie@leidschdagblad.nlKRANT OP INTERNET: www.leidschdagblad.nl internetredactie@hollandmediacombinatie.nlAbonnementen en bezorginformatie: Voor alleinformatie over o.a. abonnementen ziewww.leidschdagblad.nl/service, of bel deafdeling Lezersservice, 088 - 8241111. Hier kunt utevens uw bezorgklacht doorgeven. Opzeggenabonnementen met inachtneming van eenopzegtermijn van tenminste één maand voorhet einde van de abonnementsperiode. Adverten-tieverkoop: Voor de advertentiemogelijkhedenbel 071–5356356 of zie: hollandmediacombina-tie.nl/advertentiemogelijkheden (Persoons)gegevens: Op de verwerking van (persoons)gegevens van lezers van deze uitgave, bijvoorbeeld inhet kader van de uitvoering van de abonnementenover-eenkomst of in verband met deelname aan puzzels enprijsvragen, is de Privacy Verklaring van Telegraaf MediaGroep N.V. van toepassing. Deze Verklaring is te vindenop www.tmg.nl/privacy .Rechtenvoorbehoud: Alle rechten ten aanzien van (deinhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbe-houden en berusten bij Holland Media Combinatie B.V..Van alle gepubliceerde werken van beeldende kunste-naars aangesloten bij een CISAC organisatie zijn depublicatierechten geregeld met Pictoright te Amster-dam. Op het gebruik van deze uitgave zijn de AlgemeneGebruiksvoorwaarden TMG van toepassing, zie tmg.nl/algemene-gebruiksvoorwaarden. Deze krant is aangeslo-ten bij de Raad voor de Journalistiek.© Holland Media Combinatie B.V., 2016

Leidsch DagbladColofon Geluk in

de ogenvan Marike