HET VERROTTE VERDIENMODEL VAN NEDERLAND EN DE CRISIS VAN HET GEFINANCIALISEERDE KAPITALISME

Ewald Engelen University of Amsterdam e.r.engelen@uva.nl

VERDIENMODEL 1: EXPORT GEDREVEN LOONMATIGING EN HANDEL

Fransman (2013)

Ontwikkeling loonkosten, inflatie en arbeidsproductiviteit

Fransman (2013)

Loonmatiging Nederland

Handelsbalans Nederland

Fransman (2013)

-3,0

-2,0

-1,0

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014

Dutch Household Consumption, yearly mutations in %

VERDIENMODEL 2: SCHULD GEDREVEN HET BANCAIRE VASTGOEDCOMPLEX

De Geus (2012)

CPB (2012)

VERDIENMODEL 3: PIRATERIJ BELASTINGPARADIJS EN SCHADUWBANKIEREN

NEDERLAND ALS KLASSIEKE ENTREPOTECONOMIE:

Goederenrotonde: Rotterdam/Schiphol

Energierotonde: Delfzijl/Amsterdam

Vleesrotonde: Gelderland/Noord-Brabant

Kapitaalrotonde: Amsterdam/Rotterdam

RISICO’S:

Extreem gevoelig voor disrupties in ruimtelijk uitgedifferentieerde, lange,

complexe en fragiele productienetwerken: sudden stops

Voedt kortzichtig opportunisme: trader mentality

Geringe ketenverantwoordelijkheid: schandalen, fraude, instransparantie

WAT NU?

Wees prudent: don’t overleverage!

Wees voorzichtig: extrapoleer niet!

Doe het incrementeel: rustig aan dan breekt het lijntje niet!

Streef naar lobbyresistent beleid

Zet in op diensteninnovatie ipv technologische innovatie

Benadruk binnenlandse bestedingen ipv export

Wantrouw de marskramers van voorspoed