GEVAARLIJK

E STOFFEN

Vanharen DanyCPA SG St-QuintinusRegio Hasselt

Gevaarlijke stoffen = stoffen met gevaarlijke eigenschappen

Brandgevaarlijk

Gezondheidsschadelijk

Milieubedreigend

2

3

Het gevaar van de gevaarlijke stof

is niet enkel de stof maar ook:

de dosis

en

concentratie

onveilige

omstandigheden

Wat is een gevaarlijke stof ?

Gevaarlijke stof

Giftige stof

Stof vormt gevaar voor de gezondheid en/of omgeving

Stof die de normale werking van het menselijk lichaam verstoort

5

GEZONDHEIDSEFFECTEN

4

Toestand van gevaarlijke stoffen

VAST

VLOEIBAAR

GAS

Enkel risico bij aanraking.

Kunnen bewegen.

Kunnen verdampen.

De meeste kunnen niet worden waargenomen door de mens.

braakneigingen

misselijkheid

benauwd

duizelig

Wazig of dubbel zicht

maagkrampen

hoofdpijnVergiftiging

Acute

verg

iftigi

ng

Vergiftiging

Chronische vergiftiging

Verschillende jaren

oplosmiddelen Schilderssyndroom

Stof Stoflong

Chemische stoffen Genetische afwijkingen

asbest longkanker

4

Beïnvloeding van de vergiftiging

De kracht van het gif

De hoeveelheid die opgenomen werd

De concentratie van de stof

De fysieke inspanning meer ademen=meer opname

De conditie van het slachtoffer

De leeftijd van het slachtoffer

De lichamelijke ingesteldheid (gevoeligheid vd persoon)

De dikte van de huid en besmette oppervlakte

6

Indeling

Ontplofbaar

Kan ontploffen bij een bepaalde temperatuur, in contact met andere stoffen of bij wrijvingen.

Kenmerk E

Voorbeeld

TNT

7

Oxiderend of brandbevorderend

Stoffen die zuurstof vrijmaken en daardoor heftig reageren met andere stoffen en verbranding bevorderen.

Kenmerk O

Voorbeelden

Zuurstofwater, ozon, zuurstof

7

(Zeer) licht ontvlambaar

Dampen ontbranden makkelijk

Voorbeelden

Benzine, aceton, white spirit

9

(Zeer) giftig

Kans op ernstige verschijnselen bij inademen, inslikken of bij contact met de huid van zeer kleine hoeveelheden

Voorbeelden

Methanol, metaaldampen van o.m. kwik en lood, pesticiden

11

Schadelijk

Gevaarlijk bij inademen, inslikken of bij contact met de huid van grotere hoeveelheden – gevolgen zijn beperkt

Voorbeelden

Verf, lak, vernis,lijm, houtbeschermingsproducten

Xn

12

Corrosief

Tasten weefsel aan (bv. Huid, kledij, ogen, longen) kunnen zware chemische brandwonden veroorzaken.

Kenmerk C

Voorbeelden

Geconcentreerde zuren en logen (bvb. zwavelzuur, natriumhydroxide, ontstopper)

12

Irriterend

Gevaarlijk bij inademen, inslikken of bij contact met de huid – gevolgen zijn beperkt; kunnen ontstekingen veroorzaken met huid en slijmvliezen

Voorbeelden

Verdunde of zwakke zuren en logen, veel solventen, polyestermastic,cement,…

Xi

12

Milieugevaarlijk

Gevaarlijk voor het milieu: lucht, water, bodem, fauna, flora

Voorbeelden

CFK’s, bepaalde pesticiden, PCB’s, ammonia, zware metalen

13

Kankerverwekkend

Kan tot kanker leiden

Mutagene

Kan erfelijke genetische afwijkingen veroorzaken

Voorbeelden

Asbest, benzeen, vinylchloride, dieselrook

Voorbeelden

Acrylamide, ethyleenoxide

14

Teratogene

Kan geboorteafwijkingen en voortplantingsproblemen veroorzaken

Sensibiliserend

Veroorzaken een verhoogde gevoeligheid voor een bepaalde stof. Daarbij zijn de gevolgen van het volgend contact veel ernstiger, zoals astma-aanvallen en allergieën.

Voorbeelden

Lood, kwik, CO

Voorbeelden

Persulfaten, bepaalde harsen en kleurmiddelen

15

Informatie (etiket)

Zeer licht ontvlambaar

Schadelijk

Schadelijk bij inademingZeer ontvlambaar

Tolueen

Verwijderd houden van ontstekingsbronnen – niet roken

Afval niet in de gootsteen werpen

Maatregelen treffen tegen het ontstaan van statische elektriciteit

Naam en adres van de fabrikant of van elke persoon die het desbetreffende product ter beschikking stelt van de werknemers

1 l.

Naam van het product

Gevarensymbolen

R-zinnen (Risico-gevaar)

S-zinnen (safety-veiligh.maatreg.

Inhoud

Naam fabrikant/verdeler

R-zinnen

Beschrijven de risico’s (R) die het product kan inhoudenVoorbeelden

R12 Zeer licht ontvlambaar

R45 Kan kanker veroorzaken

R67 Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken

S-zinnenBeschrijven de veiligheidsmaatregelen (S=safety) die men kan nemen om veilig met het product te werken

Voorbeelden

S2 Buiten bereik van kinderen bewaren

S16 Verwijderd houden van ontstekingsbronnen – Niet roken

Gevarendiamant

Brandgevaar

Instabiliteit

Risico voor de gezondheid

Reactie met bluswater, specifieke gevaren

41 3

AcetyleenHoe groter het cijfer, hoe groter het risico

W

22

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD•Elke leverancier is verplicht u een veiligheids -informatieblad (MSDS) gratis te bezorgen •Het veiligheidsinformatieblad bevat 16 wettelijk vastgelegde rubrieken, waarbij niet van de volgorde mag worden afgeweken.

Enkele rubrieken

De grenswaarde

Samenstelling van het product

Hoe kan het product in je lichaam opgenomen worden

Hoe het product opslaan

Directe gevaren

Etikettering (gevarensymbolen, gevarendiament, R- en S-zinnen)

Eerste Hulp Anti-Gifcentrum 070 245 245

23

Veiligheids-

instructiekaart

Grenswaarden (ppm)Grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling GWBB

De maximale concentratie (d.i. het gehalte of de hoeveelheid in de omgevingslucht) van een gevaarlijke stof als tijdsgewogen gemiddelde over een referentieperiode, waarboven geen enkele werknemer mag blootgesteld worden.

concentratie

tijd

grenswaarde

Voorwaarden grenswaarden

Max 8 uur per dag

Max. 40 uur per week

Voor volwassen persoon, in goede gezondheid

Onder normale omstandigheden

Bij normale inspanning

Korte tijd grenswaarde

Verhoogde grenswaarde Max. 15 minuten

RuikenDe meeste gevaarlijke gassen kan je niet ruiken

Sommige gassen zijn reukstoffen toegevoegd (huishoudelijk aardgas)

Vaak ruik je de geurstof pas, als de concentratie reeds te hoog is.

Andere geuren in de ruimte kunnen de reukstoffen verdoezelen.

De ene neus is geurgevoeliger dan de andere (verkoudheid)

De reukzin is geen goede indicator voor gevaarlijke gassen

Zuurstof21 % zuurstof 79 % stikstof

Normale omstandigheden

Meer zuurstof %Brand en explosiegevaar neemt toe

19 % zuurstof

Minimum zuurstof % om normaal te functioneren

14% zuurstof

Men sterft tgv zuurstoftekort

Zuurstof % voor de mens verhogen door ventilatie of omgevingsonafhankelijke adembescherming/voorziening

Preventiemaatregelen

Risico aan de bron bestrijden

Collectieve beschermingsmiddelen

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Aan de bron bestrijdenTh

inner

Wat

er

Vaste afschermingen en/of beveiligingen

Afzuiging van verontreinigde lucht

Afzuiging van vrijkomend stof/damp

Collectieve beschermingsmiddelen

Laatste redmiddel

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)

Oog- en gelaatbescherming

Adembescherming

Lichaamsbescherming

Handbescherming

Voetbescherming

Handen wassen voor het eten Niet eten in de werkplaats Werkkledij verversen na werk Steeds je PBM’s nauwgezet dragen

Jezelf beschermen

Opslag van gevaarlijke stoffen

Samenvattend

Overal aanwezig Binnenkrijgen via ademhaling, spijsvertering of huid Kunnen leiden tot verschillende (ernstige)

aandoeningen

Het etiket (R- en S-zinnen) De gevarendiamant Maximum toelaatbaar = grenswaarde

Algemeen

Informatie

Aan de bron de risico’s aanpakken Collectieve bescherming Persoonlijke bescherming

Preventie