1 - 1

Financieel Management 3

Onderwerp− Werkkapitaalbeheer− werkkapitaalmanagement− Rente- en valutamanagement

Voorbereidende studie− "Vlottend Financieel Management"

• Hoofdstuk 7 en hoofdstuk 8

Werkkapitaal componenten

− Voorraden− Debiteuren− Crediteuren

2

1 - 3

De cashconversion cycle

Inkom endeD ebiteuren

G ldstroom

U itgaandeC rediteuren

G eldstroom L iqu ide m iddelen

E ind -product

Vorderingen

U itgaandeA fnem ers

G oederen

Schulden

Inkom endeleveranciers

G oederen

H alffabri -kaat

Voorraadgrond -

stof

1 - 4

De cashconversion cycle

− Voorraadtermijn• Grondstoffen

• Halffabricaten / Onderhanden werk

• Gereed product

− Crediteurentermijn

− Debiteurentermijn

voorraden

− Technische en economische voorraad− Veiligheidsvoorraden

5

1 - 6

Kosten als functie van bestelgrootte

1 - 7

Liquiditeitenbeheer

− Optimalisering van de uitzetting/ aantrekking naar• bedrag

• looptijd

• afsluittijdstip

− Hulpmiddelen• Liquiditeitenprognose

• rentevisie

− Achtergrond• waarde

1 - 8

Liquiditeitenbeheer

Kenmerken van suboptimaal liquiditeitenbeheer− Geen of beperkte geldmarktuiteenzettingen bij positieve

liquiditeit

− Geen of beperkt gebruik van kasgeldfaciliteitenten opzichte van rekening-courant kredieten

− Tegengestelde liquiditeiten in de geldmarkt

− Te weinig aandacht voor saldo– en rentecompensatie

1 - 9

Liquiditeitenbeheer

− Kasvoorraden aanhouden wegens:• Transactiemotief

• Voorzorg motief

• Speculatiemotief

− De liquiditeitsprognose vormt de basis voor het schatten van de toekomstige liquiditeitenbehoefte of het toekomstig liquiditeitenoverschot

1 - 10

Voorbeeld Liquiditeitenprognose

beginsaldo

Ontvangsten

Uitgaven

Ontvangsten en uitgaven uit hoofde vanKas/ call geldleningen enDeposito’s

Mutatie liquide middelen

eindsaldo

dag 1-5 week 2 week 3 week 4 maand 2 maand 3 kwart. 2 kwart. 3

Datum : Planningsinterval PlanningshorizonWerkmij :

1 - 11

Liquiditeitenbeheer/ begrippen

− Saldo- en rentecompensatie− Insolventierisico (kredietrisico)− Renterisico− Verhandelbaarheidsrisico

1 - 12

Voordelen van adequaat credit management

Kasstroomverhoging en risicoverlaging

Dat zien ondernemers bijvoorbeeld aan:• afname van de kosten en benodigde financieringen• toename van de rentebaten• afname van de risico’s en kosten door wanbetaling, incasso

van debiteuren en incourante voorraden• verbetering van de financiële relaties met leveranciers• verbetering van de relatie met financiers.

Of meer conceptueel: de vrije kasstroom neemt toe; het risico neemt af en daarmee wordt waarde gecreëerd.

1 - 13

Purchase to pay cycle

− Betalingscondities en leveringsvoorwaarden− Procurement− Ontvangst producten− Checking− Factuurontvangst− Betaling

1 - 14

Stock cycle

− Grondstoffen/ overig− Halffabrikaten en onderhanden werk− Ook in de dienstverlenende sector− Gereed produkt

− Transactiemotief− Voorzoorgsmotief− Speculatiemotief

1 - 15

Order to collect cycle

− het op praktische wijze presenteren van richtlijnen met betrekking tot inning

− risico’s met klanten tot een aanvaardbaar minimum beperken

− Korting en kortingstermijn versus waarde

1 - 16

Offerte Kredietwaardigheids

beoordeling Contract Order

gereedGereedmelding

Factuurinformatie Factuur Betaling

Voortrajectverkoop

Uitvoering afwikkeling van order

Genereren factuur

inform atie

Factureren nota

vervaardigen

Debiteuren bewaking

inning

1 - 17

Werkkapitaalbeheer Hedging en gouden balansregel

1 - 18

Renterisico

− Risico als gevolg van mutatie in rente− Rentedaling en rentestijging− Activa en passiva− Duration is meeteenheid

1 - 19

Renterisico

− Wat is het maximaal acceptabele risico?− Wat is de rentegevoeligheid van het bedrijf?− Wat heeft men er voor over deze risico’s af te dekken?− Wil men met een rentevisie werken ?

1 - 20

Duration

− Meeteenheid voor renterisico− Gewogen gemiddelde looptijd− Zowel bepalen voor activa als passiva

1 - 21

Berekening duration

1 - 22

Durationfactoren

D korter D langer

Couponrente hoger lager

Aflossingsschema Naar voren Naar achteren

Looptijd korter langer

Marktrente hoger lager

1 - 23

Renterisico

− Grote verschillen tussen de duration van uitzettingen en aantrekkingen veroorzaken renterisico’s:

• Banken (korte duration aantrekkingen)

• Woningbouwcorporaties

• Beleggingsfondsen OG

1 - 24

Voorbeeld bankbalans

1 - 25

Valutarisico

− Translatierisico’s (herwaardering balansposten)

− Transactierisico’s (op transactieniveau)

− Economische risico’s (concurrentiepositie)

1 - 26

Afdekking

− Interne dekking• Leading en lagging• Keuze factureringsvaluta• Verplaatsing economische activiteiten

1 - 27

Afdekking

− Externe dekking• Valuta termijncontract• Valutaoptie• valutaswaps

energierisico

Energiegevoeligheid: waardeverandering van de onderneming a.g.v. mutatie energieprijs

28

1 - 29

Financieel Management 4

Onderwerpen − Investeringen

− Strategie in relatie tot investeringen

− Risicoanalyse, gevoeligheidsanalyse

− Vereiste informatie ten behoeve van investeringsbeslissingen

− Koppeling van investeringen aan de doelstelling van de onderneming

 

Voorbereidende studie− Uit "Vlottend Financieel Management": Hoofdstuk 4 en 5.

1 - 30

Investeringen

− Positionering investeringen binnen het vakgebied− Investeren bij zekerheid

• Soorten investeringen• Kasstroombepaling• Investeringsselectie

1 - 31

Strategische proces: motieven

− Concurrentie-/marktpositie− Technologische positie− Efficiency− Defensief− Offensief− Combinaties

1 - 32

Soorten investeringen

− Uitbreidingsinvesteringen− Vervangingsinvesteringen− Breedte-investeringen (aanschaf gelijksoortige

productiemiddelen)− Diepte-investeringen (voorbeeld personeelsreductie)− Directe investeringen− Indirecte investeringen

1 - 33

Fasen in het investeringsproces

Strategie bepalen Formuleren van lange termijndoelstellingen

Zoeken Zoeken naar nieuwe projecten

Schatten Schatten van kasstromen

Evalueren Evalueren van verschillen projecten

Selecteren Selecteren van verschillende projecten

Implementeren Implementeren nieuwe projecten in de onderneming

Controleren Controleren of de implementatie volgens plan verloopt, anders bijstellen

1 - 34

Relevante informatie

− (Vrije) kasstroom initieel− (Vrije) kasstromen in de prognoseperiode− De minimale rendementseis

1 - 35

Aandachtspunten relevante kasstroombepaling

− Bezie alleen de mutaties die in kasstromen optreden− Houd rekening met alternatieve kasstromen− Bezie kasstromen na belasting− Sluit bij het schatten van de kasstromen de

financieringskasstroom uit (het gaat immers om vrije kasstromen)

1 - 36

Initiële kasstroom

− Directe uitgaven van een project− Indirecte uitgaven van een project (extra voorraden etc.)− Kasstromen bij de verkoop van oude vaste activa (let op

belastingverplichtingen!)

1 - 37

Selectietechnieken

− Terugverdienperiode− NCW− Interne rentabiliteit− (Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit)

1 - 38

Terugverdienperiode

De tijd welke nodig is om de initiële investering te dekken met de kasstromen die het project genereert

1 - 39

− Berekenen van de contante waarde van toekomstige kasstromen van investeringsproject

− Te verminderen met initiële investering

Netto contante waarde

1 - 40

Netto contante waarde

Jaar Kasstroom x 1/(1+K)t Contante waarde op t = 0

0 - 100.000 1,000 - 100.000

1 34.000 0,943 32.062

2 34.000 0,890 30.262

3 34.000 0,840 28.560

4 34.000 0,792 26.928

5 75.000 0,747 + 56.025

Netto contante waarde + 73.835

1 - 41

Netto contante waarde

1 - 42

− De interne rentabiliteit geeft het rendement aan dat met het project wordt behaald

− Voordelen: gebruik van kasstromen en rekening houden met tijdwaarde van geld

− Nadeel: Veronderstelling dat vrijkomende kasstromen tegen eenzelfde rendement kunnen worden belegd als IR

Interne rentabiliteit

1 - 43

54321 )1(

000.75

)1(

000.34

)1(

000.34

)1(

000.34

)1(

000.34000.100

IRIRIRIRIR

Interne rentabiliteit

1 - 44

GBR = (∑ Ct /N) / IgemWaarbij:

GBR = gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit

Ct = de vrije kasstroom van het project over jaar t

Igem = het gemiddeld geïnvesteerd vermogen

N = looptijd van het project

De gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit

1 - 45

De gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit

− Gemiddelde winst gerelateerd aan het gemiddeld geïnvesteerd vermogen

− Uitvoering project als GBR groter dan de geëiste rentabiliteit

− Beperkt vanwege subjectiviteit van het winstbegrip

Opgave 4c – 12 Ten Cate

− Opgave a:• Fiscale winst: afschrijven tot 0

• Vrachtkosten activeren

• Uitkomst: - 67.500 (n.b. Belastingcompensatie)

− Opgave b (zie voorbeeld blz. 80)• Op basis van extra cash flows

• Let op alternatieve kosten (loods)

• Initiele kasstroom – 4.000.000

• Exploitatiekasstroom 1.200.000

• Kasstroom laatste jaar 2.425.000

1 - 46