Post on 23-May-2020
Dinsdag 8 oktober 2019
De rol van digitalisering bij prefab bouwen
2
Introductie USP
Toekomst/
Conclusie
Digitalisering EN
Prefab in de bouw
Prefab binnen de
bouw
Digitalisering binnen
de bouw
BIM
3
Wie is USP Marketing Consultancy?
• Marktspecialist Bouw, Installatie, DHZ en Woon & Vastgoed
vanaf oprichting
• Exclusief en multi-client onderzoek
• Meer dan 25 jaar actief
• 220 marktonderzoek projecten in 2018
Total
70
Consultants
Research Analysts
Project managers
4
Wie is USP Marketing Consultancy?
Groeps-discussies
Diepte-interviews
82 1.102
CATI interviews B2C online interviews
87.881 57.250
Onderzoek in
39landen in 2018
5
Wie is Henri Busker?
• Werkzaam bij USP sinds 2004
• Consultant binnen het team Construction (Ruwbouw +
Afbouw)
• Veel onderzoeken gedaan naar BIM/ Digitalisering en
Prefab bouwen
Relevante multi-client onderzoeken binnen USPGebruikte bronnen zijn uitgelicht
European
Architectural
Barometer
8 countries
reports quarterly
5,800 interviews by phone
annually
Trends like BIM, DMU,
media orientation and
future building volumes
Architects
European
Contractors
Monitor
8 countries
reports two times per year
2,050 interviews by phone
annually
Trends like BIM, DMU,
media orientation and
branding
Contractors
European
Mechanical
Installation
Monitor
6 countries
reports quarterly
3,200 interviews by phone
annually
Trends like branding,
purchase channels,
media orientation and
characteristics including
Turnover and order book
developments
HVAC installers
European
Electrical
Installation
Monitor
7 countries
reports quarterly
3,800 interviews by phone
annually
Trends like branding,
purchase channels,
media orientation and
characteristics including
turnover and order book
developments
Electrical installers
Painter
Insight
Monitor
8 countries
reports yearly
2,000 interviews by phone
annually
Trends like mechanical
application, labour
shortage, purchase
points and branding
Painters
European
Home
Improvement
Monitor
11 countries
reports quarterly
26,400 online interviews
annually
Trends like DIY vs DFM,
online buying, branding
and information on a
product level
Consumers
6
7
Introductie USP
Toekomst/
Conclusie
Digitalisering EN
Prefab in de bouw
Prefab binnen de
bouw
Digitalisering binnen
de bouw
BIM
8
Wat verstaat u onder digitalisering?
Digitalisering
9
Waar staan we met digitalisering in
algemene zin?
Digitalisering
10
• Aangrenzende sectoren als de (bouw- en installatie) groothandel en
vastgoed scoren beter.
• Belangrijke opdrachtgevers voor de sector, zoals de overheid, scoren
ook laag.
De bouw is wereldwijd één van de
sectoren die het minst digitaal is
Bron: McKinsey, 2016; Imagining construction’s digital future
11
Geen grote verschillen tussen USA en
diverse Europese landen
Bron: McKinsey, 2016; Digital Europe: Pushing the frontier, capturing the benefits
12
Nederlandse bedrijven uit de bouwketen:
Digitalisering niet hoog op de agenda
Bron: Bouwkennis, 2018 Jaarrapport
Thema’s met prioriteit in 2018 en 2019, per marktpartij (in %, max. 3)
13
Bron: MIT Sloan Management Review en Deloitte, 2017, bewerkt door Marjet Rutten
Top 12 van barrières om optimaal gebruik te maken van de digitale ontwikkelingen
Uit internationaal onderzoek van MIT
Sloan Management Review en Deloitte in
meer dan 25 bedrijfstakken blijkt dat bijna
de helft van de respondenten aangeeft
dat men te veel andere prioriteiten heeft.
14
Waarom moeten we digitaliseren?
Digitalisering
15
Goedkoper en sneller was men 3 jaar
geleden nog niet erg van overtuigd …
Bron: USP Marketing Consultancy 2016
De bouw moet …
6%
8%
8%
10%
5%
9%
12%
28%
36%
22%
22%
26%
23%
38%
46%
45%
50%
42%
38%
43%
38%
16%
10%
14%
18%
25%
21%
7%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Aannemers GWW
Handel
Klusbedrijven
Afbouwers
Installateurs
Aannemers B&U
Architecten
... goedkoper bouwen
8%
17%
10%
10%
8%
8%
13%
29%
37%
29%
23%
16%
37%
36%
42%
38%
44%
44%
51%
34%
40%
18%
6%
10%
13%
20%
15%
5%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Aannemers GWW
Handel
Klusbedrijven
Afbouwers
Installateurs
Aannemers B&U
Architecten
... sneller bouwen
16
… maar dat het van betere kwaliteit zijn
en slimmer gebouwd moest worden, wel!
Bron: USP Marketing Consultancy 2016
De bouw moet …
Aannemers GWW
Handel
Klusbedrijven
Afbouwers
Installateurs
Aannemers B&U
Architecten
15%
45%
25%
24%
43%
43%
34%
45%
45%
56%
37%
38%
45%
57%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
... slimmer bouwen
Aannemers GWW
Handel
Klusbedrijven
Afbouwers
Installateurs
Aannemers B&U
Architecten
17%
26%
26%
32%
33%
29%
24%
42%
52%
32%
34%
47%
44%
50%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
... betere kwaliteit bouwen
17
Lage arbeidsproductiviteit
in de bouw
Bron: Roland Berger; 2016 Building Information Modeling
18
Meest gedigitaliseerde sectoren kennen
sterkere groei in productiviteit
Bron: McKinsey, 2016; Digital Europe: Pushing the frontier, capturing the benefits
19Bron: European Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction
Er wordt veel informatie uitgewisseld,
met veel verschillende partijen
20
Waarom moeten we digitaliseren?
Digitalisering
Een digideal voor de
gebouwde omgeving
Samen, slimmer, sneller
Prefab beurs 8 oktober 2019
DigidealGO: enabler van de Bouwagenda
DigidealGO: waar het gemakkelijker moet worden
Digitalebouwvergunning
Modulairengineering
Productiviteit bouwplaats
Uitwisselen van BIM modellen
Digitaliseringbouwkwaliteit
Selecteren en bestellen
11 april 2019: de gezamenlijke ambitie op papier
Een nationaal programma met 4 ambities
Ambitie 1
Informatie wordt gedeeld!
Betere uitwisseling van
informatie in de keten
Ambitie 2
Informatie is op afroep
beschikbaar! Open
netwerk van informatie
diensten
Ambitie 3
Makkelijker in gebruik!
Stimuleer dienstverleners die
samenwerking
optimaliseren
Ambitie 4
Van Informatie naar
Innovatie Innovatie op
onvermoede plekken
Een nationaal programma met 4 ambities
En levert waarde op voor iedereen
• Maatschappelijke opgaven
• Handhaving wetgeving en nationale veiligheid
• Stimulering van export digitale kennis en kunde
• Meer service en dienstverlening
• Voldoen aan verwachtingen
• Minder overlast en hinder
• Beter kunnen samenwerken
• Minder risico’s tussen bouwfasen en partners
• Betrouwbare vergunningsverlening
• Innovatie nieuwe diensten
• Effectiever beheer
• Betrouwbaarder doorlooptijd en budget
• Betere benutting van innovatie
Bevoegd Gezag
Ketenpartners | Markt
Opdrachtgevers
Gebruiker | Bewoner | Reiziger
• Samenstellen Digiteam
• Inventarisatie initiatieven langs 5 thema’s
• Starten met Versnellingsprojecten
• Netwerken mobiliseren en aansluiten
• Werken aan Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving
• Eind 2019 volop in beweging!
En toen?
DigidealGO complexe opgave, hoe eenvoudig aanpakken?
Versnellingsprojecten maken veel duidelijk
• Ambities omzetten in praktische waarde
• Concrete knelpunten oplossen
• Belangen inzichtelijk maken
• Draagvlak voor verandering
Digitaal stelsel borgt dit naar de toekomst
• Gemeenschappelijke taal voor “verbinden”
• Oplossingen schaalbaar maken
• Open, toegankelijk, gemakkelijk, organisch
• Ondersteunt cultuurverandering
1. Informatie delen: GIS/BIM Pilots Rijksvastgoedbedrijf
2. Informatievraag standaardiseren: ILS Configurator BIM Loket
3. Productinformatie in BIM: Open UOB Techniek Nederland
Voorbeelden van drie versnellingsprojecten
Stimuleren en faciliteren
Rol Digiteam: ‘makelen en schakelen’
Bewaken overzicht en samenhang
Verbinden en verbreden
Inbrengen van versnellingsprojecten bij lid Digiteam, voorwaarden:
• passen binnen de doelstellingen van DigidealGO
• gedragen worden door meerdere partijen uit de bouwkolom
• potentie hebben om zichzelf te financieren.
Aansluiten op bestaande versnellingsprojecten, direct of indirect:
• Direct soms nog mogelijk met in-kind inzet kennis en/of middelen
• Indirect in klankbordrol, review forum of pitching events
• Aansluiten en uitvergroten naar je eigen netwerk
Versnellingsprojecten: hoe kan ik aandragen of aansluiten?
Van DigiDEAL naar
DigiDOEN!
Bedankt en doe mee!
34
Waar staan we met digitalisering in
specifieke zin?
Digitalisering
35
Wat vindt u de beste voorbeelden
van digitalisering in de bouw?
Digitalisering
36
15%
9%
7%
5%
47%
E-commerce
3D Printing
E-procurement
BIM
No good example
What are the best examples of digitalisation?
25%
17%
11%
6%
41%
BIM
3D Printing
Design Modules
E-procurement
No good example
32%
20%
14%
4%
22%
BIM
Design Modules
E-procurement
3D Printing
No good example
27%
15%
10%
9%
23%
Design Modules
BIM
Self-learning materials
E-procurement
No good example
Bron: European Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction
37
“Digitalisering is meer
dan alleen BIM”
38Bron: European Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction
USING OFTEN USING SOMETIMES PLAN TO START USING NOT USING, NO PLANS DO NOT KNOW
How often do you use the following examples of digitalisation?
11%
14%
4%
27%
20%
6%
6%
13%
13%
55%
48%
75%
4%
22%
9%
21%
16%
9%
5% 50%
66%
86%
9%
5%
14%
16%
39%
26%
7%
10%
8%
8%
34%
44%
80%
6%
28%
9%
30%
11%
6%
6%
17%
9%
33%
56%
77%
6%
7%
E-commerce
Data validation/ verification
Augmented/ virtual reality
39Bron: Bouwend Nederland – Op weg naar een Digitale Bouw, februari 2019
• Bij veel – met name kleine – aannemers is
nog geen vastgesteld beleid op het gebied
van digitalisering
• Bijna de helft van de Bouwend Nederland
leden heeft echter wel minimaal de helft van
haar werkprocessen gedigitaliseerd
• Dit is echter niet volledig geautomatiseerd,
laat staan geïntegreerd
40Bron: Bouwend Nederland – Op weg naar een Digitale Bouw, februari 2019
CONCLUSIE
• Bereidheid tot digitaliseren is aanwezig,
hoewel een deel nog wel overtuigd moet
worden
41
BIM
Building Information Modelling (BIM)
43
BIM
Wie zijn de voorlopers in Europa?
-Landen
-Marktpartijen
Doelgroep Duitsland UK Nederland België
Architect 57% 95% 99% 90%
Aannemer B&U 26% 52% 79% 39%
W-installateur 30% 40% 67% 31%
E-installateur 18% 46% 60% 17%
44
Are you familiar with the term BIM and do you use it?
Bronnen: European Architectural Barometer Q4 2017, Theme: Building Information ModellingEuropean Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
Doelgroep Duitsland UK Nederland België
Architect 21% 38% 63% 31%
Aannemer B&U 7% 21% 42% 7%
W-installateur 3% 8% 18% 5%
E-installateur 1% 13% 17% 0%
45
Bronnen: European Architectural Barometer Q4 2017, Theme: Building Information ModellingEuropean Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
Are you familiar with the term BIM and do you use it?
46
BIM
Waarom beginnen met BIM?
47
Redenen Duitsland UK Nederland België
Interne
organisatie
optimaliseren27% - 20% 3% 13% 50% 7% -
Eigen
bedrijfsproces
optimaliseren49% - 19% 13% 27% 24% 14% -
Toekomst-
verwachtingen 44% - 37% 19% 24% 17% 35% -
Gedwongen door
de markt/ andere
partijen50% - 60% 70% 48% 38% 62% -
48
Reason why the organisation did start using BIM
Bronnen: European Architectural Barometer Q4 2017, Theme: Building Information ModellingEuropean Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
49
BIM
Waarom niet beginnen met BIM?
50
51
Redenen Duitsland UK Nederland België
Het kost tijd 26% 19% 24% 2% 17% 3% 27% 9%
Het kost geld 17% 28% 22% 12% 14% 11% 8% 6%
BIM levert niets op 29% 16% 31% 26% 20% 16% 13% 6%
Te kleine projecten 21% 19% 23% 18% 20% 32% 11% 42%
52
Reason why the organisation is not (yet) started with BIM
Bronnen: European Architectural Barometer Q4 2017, Theme: Building Information ModellingEuropean Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
53
Pijnpunten Architecten Aannemers W-installateur E-installateur
Te complex 9% 19% 9% -
Vergt meer tijd 21% 25% 10% -
Niet iedereen
werkt in BIM 13% 38% 2% -
Te veel informatie 17% 0% 0% -
Weet niet 15% 6% 56% -
54
Bronnen: European Architectural Barometer Q4 2017, Theme: Building Information ModellingEuropean Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
(Perceived) limitations of BIM
55
HOUD DIT BEELD VAST!
56
Introductie USP
Toekomst/
Conclusie
Digitalisering EN
Prefab in de bouw
Prefab binnen de
bouw
Digitalisering binnen
de bouw
BIM
57
Prefab
Wat is prefab?
58
JA NEE JA NEE JA NEE
59
• prefabricated plain unfinished
elements; elements without insulation,
windows or installation (e.g. precast
floors, facade or roof element without
windows)
• prefabricated panelised systems or
elements; examples are wall, floor,
ceiling, roof and facade panels including
insulation, windows or installation
• prefabricated modular buildings or
volumetric elements; examples are
dormers, bathroom pods or kitchen pods
which are preassembled units before
arriving on the construction site (3D
prefab)
60
”“
61
Prefab
Hoe vaak wordt prefab toegepast?
62
Aandeel aannemers die ooit eens prefab elementen hebben toegepast
92%
76%
46%
62%
88%
93%
82%
73%
Bron: USP European Contractor Monitor H2 2018, Theme: Prefab
63
Bron: European Architectural Barometer Q3 2018, Theme: PrefabUSP European Contractor Monitor H2 2018, Theme: Prefab
92%
76%
46%
62%
88%
93%
82%
73%
38% 32%
37% 15%
16% 15%
18% 17%
35% 26%
62% 40%
37% 27%
28% 31%
Aandeel aannemers die ooit eens prefab elementen hebben toegepast
Aandeel projecten met een bepaalde vorm van prefab elementen
64Bron: USP European Contractor Monitor H2 2018, Theme: Prefab
92%
76%
46%
62%
88%
93%
82%
73%
Aandeel projecten met een bepaalde vorm van prefab elementenModular | Panelized | Plain | Other | No prefab
5%
6%
11%
6%
8%
16%
29%
10%
6%
30%
15%
9%
7%
14%
27%
24%
17%
6%
62%
63%
84%
82%
65%
38%
63%
72%
37%
38%
16%
18%
35%
62%
37%
28%
Aandeel aannemers die ooit eens prefab elementen hebben toegepast
65Bron: USP European Contractor Monitor H2 2018, Theme: Prefab
66
Introductie USP
Toekomst/
Conclusie
Digitalisering EN
Prefab in de bouw
Prefab binnen de
bouw
Digitalisering binnen
de bouw
BIM
67
Digitalisering en prefab
BIM en prefab gaan hand in hand
En wat nu?
68
Waar
kan
BIM
vo
or
geb
ruik
t w
ord
en
?
69
TOTAAL BIM
ONBEKEND BEKEND GEBRUIK
AANDEEL AANNEMERS 75% 70% 76% 90%
PREFAB AANDEEL 32% 26% 33% 48%
AANDEEL AANNEMERS 81% 78% 82% 93%
PREFAB AANDEEL 39% 33% 37% 58%
2018
2025
Sterke samenhang tussen gebruik prefab en gebruik BIM
Bron: USP European Contractor Monitor H2 2018, Theme: Prefab
70
Digitalisering en prefab
Obstakel 1:
Prefab beperkt de ontwerpvrijheid
71
Bron: USP European Contractor Monitor H2 2018, Theme: Prefab
Mee eens Mee oneens
25% 42%
38% 34%
49% 26%
40% 21%
35% 33%
25% 39%
26% 49%
30% 39%
Stelling: “Prefab limits the freedom of design”
72
Digitalisering en prefab
Obstakel 2:
De fabrikanten
73
Bronnen: European Architectural Barometer Q4 2017, Theme: Building Information Modelling
Statement: Manufacturers are key players in the integration of BIM in
construction projects 2017
64%
50%
43%
69%
49%
71%
44%
35%
% ‘(strongly)
agree’
5
15
15
18
33
12
14
16
30
29
56
31
36
31
36
47
12
31
15
38
20
33
25
21
42
17
8
9
6
17
15
13
9
6
5
5 5
Strongly agree Agree Neither agree nor disagree Disagree Strongly disagree Don't know
Statement: BIM allows for more collaborative working with manufacturers at an
earlier stage in the project2017
59%
38%
45%
52%
59%
63%
57%
55%
% ‘(strongly)
agree’
13
9
7
11
23
12
7
13
42
48
56
48
29
33
31
46
27
25
13
30
16
33
24
19
12
12
15
7
18
14
28
16
6
7
9
6
10
Strongly agree Agree Neither agree nor disagree Disagree Strongly disagree Don't know
• Fabrikanten zijn essentieel om BIM te
integreren in bouwprojecten
• Door BIM kan er eerder in het
bouwproces worden samengewerkt
met fabrikanten
74
Digitalisering en prefab
Obstakel 3:
De bouwers en installateurs zelf
Doelgroep Duitsland UK Nederland België
Aannemer B&U 36% 34% 42% 42%
W-installateur 18% 13% 13% 13%
E-installateur 3% 21% 24% 22%
75
Bronnen: European Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
Aannemer: “Our company is ready for the digital revolution in our industry”Installateur: “We have enough knowledge about BIM and our role in BIM”
76
“Aannemers en architecten zijn
verder dan de installateurs,
maar hoe ver zijn ze zelf?”
77
78
86%
86%
71%
55%
26%
24%
19%
17%
87%
94%
62%
40%
8%
49%
14%
37%
3D visualisation and animation
Generate 2D drawings from 3D model
Clash detection/ clash control
Determine quantities (e.g. materials)
4D, coupling/ linkage with planning
Exchange via CDE
5D, coupling/ linkage with costs
Extra analysis/ simulation capabilities
Which of the following features of BIM do you use?
87%
81%
71%
61%
52%
52%
29%
19%
99%
95%
69%
29%
37%
65%
28%
12%
Generate 2D drawings from 3D model
3D visualisation and animation
Clash detection/ clash control
Determine quantities (e.g. materials)
Extra analysis/ simulation capabilities
Exchange via CDE
4D, coupling/ linkage with planning
5D, coupling/ linkage with costs
79
JA
DEELS
BEETJEAMPER
NEE
En wat nu?
80
Waar
kan
BIM
vo
or
geb
ruik
t w
ord
en
?
En wat nu?
81
Fabricage
https://www.youtube.com/watch?v=jr5inh-2NJw
En wat nu?
83
Operation and maintenance
https://www.youtube.com/watch?v=hzYjoVFZ4q4
84
The sky is
the limit
85
Een wereld
te winnen
86
Introductie USP
Toekomst/
Conclusie
Digitalisering EN
Prefab in de bouw
Prefab binnen de
bouw
Digitalisering binnen
de bouw
BIM
87
Toekomst
Wat moet er gebeuren?
88
HOE TE DOORBREKEN
OM HIER TE KOMEN
89
ZELFDE DOEN
VERANDEREN
Doelgroep Duitsland UK Nederland België
Aannemer B&U X X X X
W-installateur 41% 48% 49% 36%
E-installateur 52% 74% 59% 34%
90
Bronnen: European Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
Installateur: “BIM will lead to major changes in the way the different trade teams collaborate in a construction project”
Doelgroep Duitsland UK Nederland België
Aannemer B&U 60% 66% 69% 57%
W-installateur X X X X
E-installateur X X X X
91
Bronnen: European Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction; European Mechanical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIMEuropean Electrical Installation Monitor Q1 2018, Theme: Calculation Tools & BIM
Aannemer: “In order to successfully implement the digital possibilities the present culture has to change”
92
Bron: Imgur.com
94
Toekomst
Disruptive forces?
95
Doelgroep Duitsland UK Nederland België
Aannemer B&U 45% 36% 27% 34%
96
Bronnen: European Contractor Monitor H1 2019, Theme: Digital Construction
Aannemer: “Digital revolution leads to competition from outside the construction sector”
97
98
Toekomst
Key takeaways
99
KEY TAKEAWAYS
• Wat is nodig om digitalisering succesvol te laten zijn?
Gegevens-, informatie- en kennisuitwisseling
Standaardisering
Cultuurverandering
• Hoe kijken met name architecten en aannemers aan tegen digitalisering in de bouw en
prefab?
• Wat zijn de grote winstpunten die er te behalen zijn als beide goed worden
geïmplementeerd? Wat zijn de obstakels die men moet overwinnen?
100
KEY TAKEAWAYS
• Wat is nodig om digitalisering succesvol te laten zijn?
• Hoe kijken met name architecten en aannemers aan tegen digitalisering in de bouw en
prefab?
Positief, aannemers nemen nog meer de regierol en ook fabrikanten nemen steeds
vaker initiatief om het anders te gaan doen
• Wat zijn de grote winstpunten die er te behalen zijn als beide goed worden
geïmplementeerd? Wat zijn de obstakels die men moet overwinnen?
101
KEY TAKEAWAYS
• Wat is nodig om digitalisering succesvol te laten zijn?
• Hoe kijken met name architecten en aannemers aan tegen digitalisering in de bouw en
prefab?
• Wat zijn de grote winstpunten die er te behalen zijn als beide goed worden
geïmplementeerd? Wat zijn de obstakels die men moet overwinnen?
Efficiënter projectverloop met een goed eindresultaat voor de eindgebruiker,
waardoor minder irritatie is tussen de verschillende disciplines
Inzicht in de Total Cost of Ownership vooraf waardoor andere verdienmodellen
ontwikkeld kunnen worden en aansluiting wordt gemaakt met circulariteit.
102
© 15 October 2019, USP Marketing Consultancy B.V.
The information in this publication is strictly confidential and all relevant copyrights, database rights and other (intellectual)
property rights are explicitly reserved. No part of this publication may be reproduced and/or published without the prior
written permission of USP Marketing Consultancy B.V.