De Praktijk: Domotica voor thuiswonende mensen met dementie

Charles G.Willems

Johan van der Leeuw

Presentatie 14 mei 2008 Reehorst Ede

Inhoud• Naar een functioneel programma van eisen

• Enkele functies eruit gelicht– Monitoring gedrag– Activiteitenmonitoring

•Lifestyle monitoring•Caring home

– Demonstratiewoning Careyn

Inhoud• Naar een functioneel programma van eisen

• Enkele functies eruit gelicht– Monitoring gedrag– Activiteitenmonitoring

•Lifestyle monitoring•Caring home

– Demonstratiewoning Careyn

Domotica toegepast in kader van zorgvernieuwing• Toepassingen voor thuis (zorg op afstand)

• Toepassing in kleinschalige groepswoningen

Kader voor bespreking• Functioneel programma van eisen voor thuiswonende mensen met dementie

• Versie 1.0 november 2007

• Doelstelling functioneel PVE: samenhangende visie op technische en zorginfrastructuur geven

Ontwikkeling Functioneel PVE

• Synthese van functionele mogelijkheden waarbij technologie kan worden toegepast

• Gericht op specifieke situaties (doelgroep, leefsituatie)

• Van experimentele toepassing• Naar grootschaliger implementatie• Ondersteund door analyse van concrete projecten

Rol functioneel PVE• Schept kader; technologie is een onderdeel van de oplossing

• Functie + technologie + zorgarrangement geeft beoogd resultaat

• Beschrijving is merk onafhankelijk

Ad 1 Continue observatie op afstand

Ad 2 camera observatie geinitieerd door sensoren

3 Dwaaldetectie in een gebouw

4 Dwaaldetectie in de openbare ruimte

5 Videocommunicatie tweeweg beeld en geluid

6 Toegangverlening tot de woning

7 Verlichting op maat• Hulp bij de nachtelijke toiletbezoek van de bewoner

• Hulp bij de terugweg van toilet naar eigen kamer

• Uitlichten herkenningspunten• Basis verlichting aanvullen met schemerlampen

• Dimmen• Samen met kleuren de totale sfeer creëren• Handmatig te overrulen

Uit voorbeeld Leo polakhuis amsterdam

8 Monitoring activiteiten

• Vivago® systeem: activiteiten meten om dag/nacht ritme vast te stellen

9 Actieve alarmering door de huisgenoot

10 Losse hulpmiddelen• Met name veiligheid en orientatie– Stopcontactbeveiliger– Meedenkende kookplaat– Thermostaatkraan– Kalenderklok– pictogrammen

Onderdelen functioneel PVE1. Bewaking op afstand door inzet van

sensoren en camera’s2. Video-observatie3. Dwaaldetectie in gebouw4. Dwaaldetectie in openbare ruimte5. Videocommunicatie tweeweg beeld en geluid6. Toegangverlening tot de woning 7. Verlichting op maat8. Monitoring activiteiten9. Actieve alarmering door de

partner/huisgenoot10.Losse hulpmiddelen

tenslotte• Deze technologie krijgt pas betekenis wanneer ze ingepast wordt in een totaalarrangement

• Zorg op maat

• Zie www.domoticawonenzorg.nl

Inhoud• Naar een functioneel programma van eisen

• Enkele functies eruit gelicht– Monitoring gedrag– Activiteitenmonitoring

•Lifestyle monitoring•Caring home

– Demonstratiewoning Careyn

Monitoring gedrag– Richt zich op ondersteuning van de gezonde partner/huisgenoot van een licht dementerende persoon (= cliënt).

– via beeldinformatie op afstand monitoren van een thuiswonende cliënt met (beginnende) dementie

• video

Inhoud• Naar een functioneel programma van eisen

• Enkele functies eruit gelicht– Monitoring gedrag– Activiteitenmonitoring

•Lifestyle monitoring•Caring home

– Demonstratiewoning Careyn

Aktiviteitenmonitoring

Activiteiten-registratie en Zorg-organisatieGaat dat samen?

uitgangspunt• Veranderingen in fysiologische waarden worden gemonitored en zijn bron voor aanpassing van een behandel en begeleidingsplan.– Chronisch hartfalen gewicht– Ontstekingsaandoeningen temperatuur– Diabetes bloedsuiker

• Maar wat kan er in de langdurige zorg?

Is meting (geleidelijke) verandering van activiteiten

mogelijk?• Relevant b.v. bij dementie (verandering dag nacht ritme)

• Vermindering sociale contacten – vereenzaming

• Ontstaan van een “niet pluis” gevoel• Ontstaan geleidelijke gedragsveranderingen

• Vermindering van therapietrouw b.v. geneesmiddelgebruik

Zo ja is gebruik in het kader van een zorgprotocol

mogelijk?• Wellicht relevant voor de inzet van zorg en ondersteuning in de ouderenzorg– Regulier– GGZ

Te Gebruiken technologie

Watergebruik sensor

Video monitor

Bewegings sensor

Deursensoren

Rook detector

Bed- en stoelsensor Geluidssensor

Elektronisch slot en zorgtelelefoon

•camera

bewegingssensor

valsensor

Aan/uit contact

Twee pilots lopend• Commercieel verkrijgbare technologie– ADlife van Tunstall– Quiet Care van BII

ADlife• Eerste pilot bij Appelgaard te Margraten

• 6 maanden 2006 • 6 clienten• Uitgevoerd in opdracht van Tunstall NL

•sensoren

•zorgtoestel •Output via internet

resultaten• ruwe data verzameld per dag

• Data verzameld vervolg eerste interpretatie vergelijking per dag

activityyesterday

last 7 days

last 28 days

Back door usage 0 1 1

Fridge door usage 24 24 22

Front door usage 48 47 37

Hall/Stairs/Landing visits

61 54 44

Living Room visits 46 41 40

Main Bathroom visits 12 14 13

Master Bedroom visits 26 30 28

Microwave usage 2 1 0

Second Bedroom visits

54 50 44

TV usage 7 5 3

Click on any number for more information

^ ^ ^

rood geel groen

1

1

2

2

Fridge door30/5

Fridge door28/5

Detailanalyse gebruik koelkast

Welke indexen willen we gebruiken?

• Indexen op de volgende gebieden– Nutrition Voeding– Mobility Bewegingen in huis– Daytime act Activiteiten– Cognitief Organisatie vaardigheden– Personal Hygiene Persoonlijke verzorging– Social interaction Contacten

Voorbeeld index

grenswaarden indices bewoners aanleunwoningen

0

50

100

150

200

250

300

1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

mobility dsaytime activity cognitive skills pers hygiene socinteractions

Lyfestyle index type

waar

de minimum

maximum

tussenconclusie• Technologie werkt• Levert voor cliënt en begeleiders herkenbare activiteitenpatronen op

• Wat je met de verschillende indexen zou kunnen is nog niet vast gesteld

• Manco pilot: gegevens niet real time beschikbaar gekomen

Wat gaan we doen?• Organisatie van pilot in GGZ

– Bij Team 290 te Groningen; 12 cliënten met gediagnosticeerde dementie wonend in een thuissituatie

• Dit keer met een real time beschikbaarheid van de indexen

• Bekostiging onderzoek via Nuts-Ohra

•Proefopstelling nu werkend

Andere technologie andere aanbieder

• Quietcare systems• Opdracht via Thuiszorg Noord Limburg en Zon-MW(arbeidsinnovatie)

QuietCare

Activity chart zaterdag

Wat doen we• Bij 25 clienten in thuiszorg noord limburg data vervolgen gedurende 6 maanden

• Rode triggers analyseren• Beoordelen welke gegevens van belang zijn voor ondersteuning vanuit de thuiszorg

Is dit het nou?• Nee natuurlijk niet………………

– Wat kun je nu werkelijk met deze technologie?

– Hoe kan de (thuis)zorg hiermee omgaan?– Leidt dit tot een andere (zorg)praktijk? Hoe dan?

– Wat is het wenselijke (zorg)arrangement?– Kan ik ook fysiologische signalen gebruiken in de meting?

– Allemaal vervolgvragen die het projectteam de komende periode gaat uitwerken

Inhoud• Naar een functioneel programma van eisen

• Enkele functies eruit gelicht– Monitoring gedrag– Activiteitenmonitoring

•Lifestyle monitoring•Caring home

–Demonstratiewoning Careyn

Demonstratie woning Careyn e.a.

• Demonstratiewoning domotica voor thuiswonende mensen met dementie met een partner/mantelzorger -> 2007

• Bestaande ouderenwoning• Careyn, Zorgcombinatie Nieuwe Maas, Ouderenwerk Nieuwe Waterweg Noord en Waterweg Wonen

Ondersteuning partner/mantelzorger

• Functioneel PvE is hier zoveel als mogelijk gerealiseerd

• Ondersteuning partner/mantelzorger ->

-> videocommunicatie

-> woning kunnen verlaten op afgesproken moment en dementerende veilig achter laten

Technische invulling• Vivago-systeem van IST, Finland -> functie 1 Bewaking, functie 2 dwaaldetectie en functie 8 Monitoring activiteiten

• Wordt nu ook toegepast bij dementerenden in woonzorgcentrum Lobede, Diafaan

De onderdelen:

Polshorloge

Basisstation

Software

Het multifunctionele

welzijnshorloge • Welzijnshorloge meet:

– Activiteit (macro/micro)

– Huid temperatuur– Calorieconsumptie

• Alarmeert actief• Alarmeert passief• Volledig waterproof• Oplaadbare batterij,

oplaad interval 6 mnd, oplaadtijd 1 uur

• Toont tijd, datum,dag• Wekker alarm• Toont activiteits- en

slaap gerelateerde informatie

• Keuze in polsband (stof, leer, kunststof)

• Diverse kleuren

Software • Voor ontvangen, opslaan en verwerken van alarmen

• Voor het analyseren van activiteitencurves

Automatische alarmen 1

• Meten van normale activiteitenpatroon– Gedurende aantal dagen meten en vastleggen– Meet beweging, temperatuur en geleiding

• Basis voor alarmering op afwijkingen• Automatisch alarm bij afwijkingen van normale patroon

• Inactiviteitsalarm- alarm indien geen beweging wordt geconstateerd

- alarmvertraging instelbaar (van 30 min tot 3,5 uur)

- Limieten instelbaar voor dag en nachtsituatie

Automatische alarmen 2

• Curve alarm - Indien activiteit langere tijd boven (hoge activiteit) of beneden (lage activiteit) een vooraf gedefinieerde waarde is (0-100%)

- Instelbaar van 3 minuten tot hele dag

- Instelbaar niveau voor dag en voor nacht

• Lage temperatuur alarm <28° minimaal 30 minuten in combinatie met lage activiteit

Ideale curve van een gezond persoon

1.2.3.

2.

1. Verschillene fases van de slaap zijn goed te onderscheiden een (REM vs. non-REM)

2. Er is een hoog activiteitsniveau overdag. Veschil met nacht is duidelijkzichtbaar

Curve verstoord Slaap/waak ritme 2

1. 2.3.

1. Het algemene activiteitenniveau is laag. 2. Er is geen verschil tussen dag en nacht.3. Activiteitenpiek gedurende periode van lage activiteit.

Mogelijkheid is aankleden of wc-bezoek?Deze client woont in een verpleeghuis en lijdt aan dementie