Jos Cöp | Kees Vernooij | Michael van Haaren

Begrijpend lezen in de 21e eeuw

Het belang van begrijpend lezen

Goed kunnen begrijpend lezen is de basis voor bijna alle leren en daarmee één van de belangrijkste vaardigheden in de 21e eeuw.

Snow, 2014

Vaag vakgebied

Begrijpend lezen is een vaag en moeilijk onderwijsbaar vakgebied omdat het een resultante is van veel meer dan in begrijpend leeslessen kan worden aangeboden.

Cöp, 2009

Hoe word ik een goede begrijpend lezer?

Een goede begrijpend lezer is in staat om kennis, vaardigheden en strategieën te combineren. Dit is weer te geven in een formule.

Vernooij & Cöp, 2015

BL = …

De begrijpend leesformule

Begrijpend lezen = technische leesvaardigheid x leesmotivatie x taal-vaardigheid x voorkennis x woordkennis x leesstrategieën.

Vernooij & Cöp, 2015

BL = TL x LM x TV x VK x WK x LS

De rol van technisch lezen

Vlot technisch kunnen lezen is noodzakelijk om teksten te kunnen begrijpen. Het werkgeheugen kan zich dan richten op betekenisvorming omdat de leestechniek geautomatiseerd is.

Vernooij, 2015

De rol van leesmotivatie

Nederlandse kinderen horen bij de slechtst gemotiveerde lezers ter wereld en zien lezen vaak als een schoolse vaardigheid. Dit onder-mijnt ook het doorzettingsvermogen om teksten te willen begrijpen.

Pisa, 2009, 2012

De rol van taalvaardigheid

Taalontwikkeling vormt het hart van leesbegrip. Taalinzicht en -vaardigheden, zoals het doorzien van tekststructuren en kennis hebben van tekstsoorten, ondersteunen het leesbegrip enorm.

Fletcher, 2007

De rol van voorkennis

Guthrie, 2002

Het hebben van onvoldoende voorkennis over het onderwerp dat aan de orde is, maakt dat veel teksten qua inhoud niet te volgen zijn.

De rol van woordkennis

Om een tekst te begrijpen, is het noodzakelijk om minimaal 90 % van de woorden te kennen. Anders zijn verbanden niet te leggen.

Cain & Perfetti, 2010; Neuman & Wright, 2014

De rol van leesstrategieën

De rol van leesstrategieën is beperkt. Centraal hierbij staat het monitoren van het eigen leesgedrag. Als leerlingen de strategieën niet kennen, zijn ze vaak in relatief weinig leertijd aan te leren.

Perfetti, 2010

Begrijpend lezen als schoolvak

Begrijpend lezen is dus een samengestelde, moeilijk te onderwijzen vaardigheid. De vraag is of we het moeten blijven benaderen als een zelfstandig vakgebied. De toekomst zal het leren.

Samenstelling:

Jos Cöp, Kees Vernooij & Michael van Haaren

Foto’s:

Stockexchange CL

Muziek:

YT Music Exchange

Meer: www.leertijd.nl