B1 Hoofdstuk 1 Informatie digitaal. Stedelijk Gymnasium Breda RCM 2 §1 Bits, bytes en getallen...

Post on 13-May-2015

221 views 2 download

Transcript of B1 Hoofdstuk 1 Informatie digitaal. Stedelijk Gymnasium Breda RCM 2 §1 Bits, bytes en getallen...

B1 Hoofdstuk 1Informatie digitaal

Stedelijk Gymnasium Breda RCM 2

§1 Bits, bytes en getallen

“Een computer werkt alleen met enen en nullen.”

Informatie digitaal

Bits en bytes

B1H01 paragraaf 1

• Het kleinst mogelijke stukje informatie

• Twee mogelijke waarden• ja of nee• aan of uit• man of vrouw• 1 of 0

Stedelijk Gymnasium Breda RCM 4

§1 Bits, bytes en getallen

Bit

• Je kunt informatie vastleggen met één bit.

5Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• Als je twee bits bij elkaar houdt, zijn er al vier mogelijkheden.

• Goede afspraken maken!

6Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• Niet alleen het aantal enen is belangrijk.

• Ook de plaats van een 1!

7Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

Als je 3 bits bij elkaar houdt, zijn er 8 mogelijkheden

8

0 0 0

0 0 1

0 1 0

0 1 1

1 0 0

1 0 1

1 1 0

1 1 1

Stedelijk Gymnasium Breda RCM§1 Bits, bytes en getallen

Met vier bits zijn er 16 mogelijkheden.

9

0 0 0 0

0 0 0 1

0 0 1 0

0 0 1 1

0 1 0 0

0 1 0 1

0 1 1 0

0 1 1 1

1 0 0 0

1 0 0 1

1 0 1 0

1 0 1 1

1 1 0 0

1 1 0 1

1 1 1 0

1 1 1 1

Stedelijk Gymnasium Breda RCM§1 Bits, bytes en getallen

Elk volgende bit geeft een verdubbeling van het aantal mogelijkheden.

5 bits 326 bits 647 bits 1288 bits 25616 bits 65.53632 bits 4.294.967.296

10Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• 8 bits op een rij wordt 1 byte genoemd.

• In een byte kunnen de bits 256 verschillende combinaties geven.

• Byte wordt afgekort met een hoofdletter B

• Bit met een kleine letter b• B, kB, MB, GB, TB, PB, EB

11Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• In 1 byte kan één teken.bv. A of € of é

• 1 byte = 8 bits• bv. 1001 1000• of 1111 0011• of 0010 0111

12Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• 1 kB = 1 kilobyte• 210 = 1024 • Vroeger betekende kilo (in de IT) 1024• En mega

1024 x 1024 = 1.048.576 (=220)• Dat is afgeschaft.• Ook hier: kilo = 1.000

mega = 1.000.000

13Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• De oude kilo (= 1024) wordt nu kibi genoemd.

• De oude mega (= 1.048.576) wordt nu mebi genoemd.

• Althans, dat zou moeten.

14Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• 4,20 GiB = 4,2 x 1024 x 1024 x 1024 byte• 4,20 GiB = 4.509.715.660 byte• 4,200363159 GiB = 4.510.105.600 byte

15Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

• B1H01 Onderwerp 1

• Theorie bestuderen

• Opdrachten maken

16Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§1 Bits, bytes en getallen

Informatie digitaal

Getallen in het binaire stelsel

B1H01 paragraaf 2a

B1H01 Informatie digitaal

§1 Bits en bytes

§2 Getallen

18Stedelijk Gymnasium Breda

RCM§2 Getallen

§2 Binaire talstelsel

• Er zijn slechts twee tekens:0 en 1

• Hoe kun je nu het getal 3649 schrijven met alleen enen en nullen?

19

§2 Binaire talstelsel

• Schrijf het getal 3649 dus als een getal in het tweetallig (binaire) getalstelsel.

• Bij het gewone talstelsel zijn de machten van 10 belangrijk!

• In het binaire stelsel zijn de machten van 2 belangrijk.

• Er zijn maar twee opties: 1 en 0

20

§2 Binaire talstelsel

• 3649• 3 x 1000 = 3 x 103

• 6 x 100 = 6 x 102

• 4 x 10 = 4 x 101

• 9 x 1 = 9 x 100

21

Wij zijn gewend aan het decimale of 10-tallig stelsel

§2 Binaire talstelsel

• Decimale stelsel: grondtal 10• Binaire stelsel: grondtal 2• 1011011

22

20 (= 1)21 (= 2)22 (= 4)23 (= 8)24 (= 16)25 (= 32)26 (= 64)

§2 Binaire talstelsel

10110111 x 20

1 x 21

0 x 22

1 x 23

1 x 24

0 x 25

1 x 26

23

= 1 x 64 = 64= 0 x 32 = 0= 1 x 16 = 16= 1 x 8 = 8= 0 x 4 = 0= 1 x 2 = 2= 1 x 1 = 1

Samen1+2+0+8+16+0+64 = 91De decimale vertaling van 1011011 is dus 91

Informatie digitaal

Omrekenen binair en decimaal

B1H01 paragraaf 2b

§2 Omrekenen

• Hoe kun je 3649 binair schrijven?• Met welke machten van 2 kun je 3649

maken?

25

§2 Omrekenen

Met welke machten van 2 kun je 3649 maken?• 20 = 1 27 = 128• 21 = 2 28 = 256• 22 = 4 29 = 512• 23 = 8 210 = 1024• 24 = 16 211 = 2048• 25 = 32 212 = 4096• 26 = 64 213 = 8192

26

§2 Omrekenen

Met welke machten van 2 kun je 3649 maken?• 20 = 1 27 = 128• 21 = 2 28 = 256• 22 = 4 29 = 512• 23 = 8 210 = 1024• 24 = 16 211 = 2048• 25 = 32 212 = 4096• 26 = 64 213 = 8192

27

§2 Omrekenen

Met welke machten van 2 kun je 3649 maken?• 20 = 1 27 = 128• 21 = 2 28 = 256• 22 = 4 29 = 512• 23 = 8 210 = 1024• 24 = 16 211 = 2048• 25 = 32 212 = 4096• 26 = 64 213 = 8192

28

§2 Omrekenen

Met welke machten van 2 kun je 3649 maken?• 20 = 1 27 = 128• 21 = 2 28 = 256• 22 = 4 29 = 512• 23 = 8 210 = 1024• 24 = 16 211 = 2048• 25 = 32 212 = 4096• 26 = 64 213 = 8192

29

§2 Omrekenen

Met welke machten van 2 kun je 3649 maken?• 20 = 1 27 = 128• 21 = 2 28 = 256• 22 = 4 29 = 512• 23 = 8 210 = 1024• 24 = 16 211 = 2048• 25 = 32 212 = 4096• 26 = 64 213 = 8192

30

§2 Omrekenen

Met welke machten van 2 kun je 3649 maken?• 20 = 1 27 = 128• 21 = 2 28 = 256• 22 = 4 29 = 512• 23 = 8 210 = 1024• 24 = 16 211 = 2048• 25 = 32 212 = 4096• 26 = 64 213 = 8192

31

§2 Omrekenen

Met welke machten van 2 kun je 3649 maken?• 1 x 20 = 1 0 x 27 = 128• 0 x 21 = 2 0 x 28 = 256• 0 x 22 = 4 1 x 29 = 512• 0 x 23 = 8 1 x 210 = 1024• 0 x 24 = 16 1 x 211 = 2048• 0 x 25 = 32 0 x 212 = 4096• 1 x 26 = 64 0 x 213 = 8192

32

364910 =001110010000012

Informatie digitaal

Rekenen met binaire getallen

B1H01 paragraaf 2c

§2 Binair rekenen

• Tel op (binair)• 1001 en 1011

• 10011011+

34

§2 Binair rekenen

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 1

• 10011011+

0

35

§2 Binair rekenen

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 11

• 10011011+

00

36

§2 Binair rekenen

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 11

• 10011011+

100

37

§2 Binair rekenen

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 11

• 10011011+

10100

NB: Met lettertype Courier New zijn alle tekens even breed.

38

§2 Binair rekenen

• Negatieve getallen?• Idee!• Plaats één bit vóór het getal.• is dat bit 0, dan positief• is dat bit 1 dan negatief• +3 011 -3 111• +3 + - 3 = 0 011 + 111 = 000?• Werkt niet, rekent erg onhandig• Kommagetallen?

39

Informatie digitaal

Hexadecimaal rekenen

B1H01 paragraaf 2d

§2 Hexadecimale getallen

• In plaats van 2 tekens (binair) of 10 tekens (decimaal) kun je ook elk ander aantal nemen.

• decimaal basis 10• binair basis 2• hexadecimaal basis 16• 16 tekens• 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F

41

§2 Hexadecimale getallen

D H B D H B

0 9

1 10

2 11

3 12

4 13

5 14

6 15

7 16

8 17

42

0 0000

1 0001

2 0010

3 0011

4 0100

5 0101

6 0110

7 0111

8 1000

9 1001

A 1010

B 1011

C 1100

D 1101

E 1110

F 1111

10 10000

11 10001

§2 Hexadecimale getallen

D H B D H B

0 9

1 10

2 11

3 12

4 13

5 14

6 15

7 16

8 17

43

0 0000

1 0001

2 0010

3 0011

4 0100

5 0101

6 0110

7 0111

8 1000

9 1001

A 1010

B 1011

C 1100

D 1101

E 1110

F 1111

10 10000

11 10001

§2 Hexadecimale getallen

• Hexadecimaal stelsel; 16 tekens0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F

• Neem het getal F• Decimaal is dat 15,

binair 1111• 24 = 161

44

§2 Hexadecimale getallen

• Hexadecimaal stelsel; 16 tekens0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F

• Neem het getal FF• Decimaal is dat 255,

binair 1111 1111• 28 (1 byte) = 162

• Op twee posities kun je alle combinaties (256) van 1 byte kwijt!

45

§2 Hexadecimale getallen

• Hoe kun je 3649 als hexadecimaal getal schrijven?

• Met welke machten van 16 kun je 3649 maken? En hoe vaak heb je die macht dan nodig?

46

§2 Hexadecimale getallen

364910 = • 160 = 1• 161 = 16• 162 = 256• 163 = 4096• 164 = 65.536

47

§2 Hexadecimale getallen

364910 = • 160 = 1• 161 = 16• 162 = 256• 163 = 4096 0• 164 = 65.536 0

48

§2 Hexadecimale getallen

364910 = • 160 = 1• 161 = 16• 162 = 256 14• 163 = 4096 0• 164 = 65.536 0

3649/256 = 14 rest 65

49

§2 Hexadecimale getallen

364910 = • 160 = 1• 161 = 16 4• 162 = 256 14• 163 = 4096 0• 164 = 65.536 0

3649/256 = 14 rest 6565/16 = 4 rest 1

50

§2 Hexadecimale getallen

364910 = • 160 = 1 1• 161 = 16 4• 162 = 256 14• 163 = 4096 0• 164 = 65.536 0

3649/256 = 14 rest 6565/16 = 4 rest 1

51

§2 Hexadecimale getallen

364910 = D H• 160 = 1 1 1• 161 = 16 4 4• 162 = 256 14 E• 163 = 4096 0 0• 164 = 65.536 0 0

3649/256 = 14 rest 6565/16 = 4 rest 1364910 = 00E4116

52

§2 Omrekenen

Van binair naar hexadecimaal

11100101110101110010

53

§2 Omrekenen

Maak groepjes van vier bits

1110 0101 1101 0111 0010

Reken per groepje om.

E

54

§2 Omrekenen

Maak groepjes van vier bits

1110 0101 1101 0111 0010

Reken per groepje om.

E 5

55

§2 Omrekenen

Maak groepjes van vier bits

1110 0101 1101 0111 0010

Reken per groepje om.

E 5 D

56

§2 Omrekenen

Maak groepjes van vier bits

1110 0101 1101 0111 0010

Reken per groepje om.

E 5 D 7

57

§2 Omrekenen

Maak groepjes van vier bits

1110 0101 1101 0111 0010

Reken per groepje om.

E 5 D 7 2

58

§2 Omrekenen

• B1H01 Onderwerp 2

• Theorie bestuderen

• Opdrachten maken

59

Informatie digitaal

Schakelingen met bits

B1H01 paragraaf 3a

§3 Schakelingen met bits61

B1H01 Informatie digitaal

§1 Bits en bytes

§2 Omrekenen, binair, hexadecimaal

§3 Hoe laat je een computer rekenen?

§3 Schakelingen met bits

• Om met binaire getallen te kunnen rekeken, moeten we kunnen optellen.

• Tel op (binair)• 1001 en 1011

• 10011011+

62

§3 Schakelingen met bits

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 1

• 10011011+

0

63

§3 Schakelingen met bits

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 11

• 10011011+

00

64

§3 Schakelingen met bits

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 11

• 10011011+

100

65

§3 Schakelingen met bits

• Tel op (binair)• 1001 en 1011 11

• 10011011+

10100

66

§3 Schakelingen met bits

• Om met binaire getallen te kunnen

rekenen, moeten we kunnen

optellen.

• Hoe doe je dat elektronisch?

• Met schakelaars!

67

§3 Schakelingen met bits68

§3 Schakelingen met bits

A B Lamp

0 0

0 1

1 0

1 1

69

A B

0

0

01

AND-gate of EN-poort

§3 Schakelingen met bits

A B Lamp

0 0

0 1

1 0

1 1

70

A

B

0

1

11

OR-gate of OF-poort

§3 Schakelingen met bits

A B Lamp

0 0

0 1

1 0

1 1

71

A

B

0

1

10

XOR-gate of XOF-poort

§3 Schakelingen met bits

• Om berekeningen te kunnen uitvoeren, zitten er heel veel ‘schakelaars’ in een computer.

• Optellen bijvoorbeeld kan met een XOR.

72

Informatie digitaal

MultimediaLogic

B1H01 paragraaf 3b

§3 MultiMedia Logic

• Freeware simulatieprogramma

• Logische schakelingen

• M-schijf – Informatica – Software

• Informatica-Actief site

• Downloaden of kopiëren

• Downloadpagina Informatieca

• Installeren.

74

§3 MultiMedia Logic75

§3 MultiMedia Logic

B1H01 Onderwerp 3

Theorie bestuderen

Opgaven maken

76

Informatie digitaal

Tekst in ASCII

B1H01 paragraaf 4

§4 Tekst in enen en nullen

B1H01 Informatie digitaal

§1 Bits en bytes

§2 Omrekenen, binair, hexadecimaal

§3 en-poort, of-poort, xof-poortschakelingen met bits

§4 Tekst in enen en nullen

78

§4 Tekst in ASCII79

• Alles wat je door een computer wil laten bewerken, moet worden vertaald naar enen en nullen.

• Dat heet digitaliseren

• Hoe gaat dat met tekst?

§4 Tekst in ASCII80

• Teksten bestaan uit reeksen tekens.

• Elk teken krijgt een afgesproken nummer.

• Dat is een ASCII-code

• American Standard Code for Information Interchange

§4 Tekst in ASCII81

• 8-bits = 1 byte

• 28 mogelijkheden

• 256 verschillende mogelijkheden

• Bijvoorbeeld het teken *

• ASCII-code 42

• Binair 00101010

• Hexadecimaal 2A

• Altijd!

§4 Tekst in ASCII82

• Zie tabel in Onderwerp 4a

• De code per letter is in elk lettertype (font) hetzelfde

• De computer zoekt het juiste plaatje (font) bij de code op.

Informatie digitaal

Tekst in UNICODE

B1H01 paragraaf 4

§4 Tekst in Unicode84

• De 256 verschillende mogelijkheden zijn toereikend voor onze taal en ons schrift.

• Niet voor alle talen en schriften in de wereld.

• Denk aan Cyrilisch, Grieks, Chinees, Arabisch, Thais, wiskundige symbolen, Afrikaanse schriften etc.

§4 Tekst in Unicode85

• Uitgebreidere standaard werd noodzakelijk Unicode

• 16 bits (FFFF)

• 65.536 verschillende mogelijkheden

• Van 0000 tot FFFF

• Wel toereikend!

• De ASCII-tabel is een onderdeel van de Unicodetabel en loopt van 0000 tot 00FF (0 – 256)

§4 Tekst in Unicode86

• £ = 00A3

• ≈ = 2248

• = 00A9

• ₧ = 20A7

• F907 = ޟ

UnicodesiteTabellen met letters

Informatie digitaal

Standaard voor alles

B1H01 paragraaf 5a

§5 Datums in enen en nullen

B1H01 Informatie digitaal

§1 Bits en bytes

§2 Omrekenen, binair, hexadecimaal

§3 en-poort, of-poort, xof-poortschakelingen met bits

§4 Tekst in enen en nullen

§5 AfsprakenDatums in enen en nullen

88

§5 Standaards voor alles89

• Om goed te kunnen vergelijken en uit te wisselen, zijn goede afspraken nodig.

• Het coderen van lettertekens is een standaardisatie.

• Er zijn heel veel van dergelijke standaards.

• Met de kleiner wordende wereld komer er steeds meer.

§5 Standaards voor alles90

• weekdagen (zeven)

• maanden

• tijdrekening

• Jaartal

• mp3-bestanden

• SI-eenhedenstelsel

• netspanning (230 V)

§5 Standaards voor alles91

• Ook binnen de computerwereld zijn er veel standaardisaties

• beschrijven van cd’s en dvd’s

• gegevensuitwisseling tussen de verschillende onderdelen

• plaatsing van de toetsen op het toetsenbord

• communicatie via internet

§5 Standaards voor alles92

• kilo = 1000, mega = 1.000.000

• Ook in de computerwereld!

• Oude afspraak in de IT:1 kilobyte = 1024 byte1 megabyte = 1024 x 1024 byte

• Nieuwe afspraak1 kilobyte = 1000 byte1 kibibyte = 1024 byte1 megabyte = 1.000.000 byte1 mebibyte = 1024 x 1024 byte

§5 Standaards voor alles93

• Probleem:

• Wat wordt nu (anno 2012) bedoeld met 40 GB?

• Gigabyte of Gibibyte?

• Officieel 40 Gigabyte (afspraak)

• 40.000.000.000 byte

• Veelal toch nog 42.949.672.960= 40 x 1024 x 1024 x 1024 byte

• Verandering kost (veel) tijd.

Informatie digitaal

Datums in Excel

B1H01 paragraaf 5b

§5 Datums in Excel95

• Rekenprogramma’s als Excel kunnen met datums rekenen.

• Open Excel

• 1 januari 1900 is dag 1

• 2 januari 1900 is dag 2

• 3 januari 1900 is dag 3

• 1 februari 1900 is dag 32

• etc.

§5 Datums in Excel96

• een uur is 1/24 deel van een dag

• 1 uur = 1/24 = 0,041666667 dag

• een minuut is 1/60 uur

• 1 minuut is 1/24 x 1/60 dag

• 1 minuut is 0,000694444 dag

• 1 seconde is 1/24 x 1/60 x 1/60

= 0,000015741 dag

§5 Datums in Excel97

B1H01 Onderwerp 4 en 5

Theorie bestuderen

Opgaven maken

Informatie digitaal

Discreet en continu

B1H01 paragraaf 6

§6 Discreet en continu99

B1H01 Informatie digitaal

§1 Bits en bytes

§2 Getallen

§3 Hoe laat je een computer rekenen?

§4 Hoe zet je tekst in enen en nullen

§5 Standaardiseren, datums

§6 Discreet en continu

§6 Discrete en continue schalen100

• Het nummeren van lettertekens is tamelijk eenvoudig.

• Hoe digitaliseer je bij ‘glijdende’ schalen?

• Het volume van de radio bijv.

§6 Discrete en continue schalen101

• Verdeel in stappen van gelijke ‘lengte’.

• Hoe meer stappen, des te fijner de verdeling.

13 stappen

102

• Hoe meer stappen, des te fijner de verdeling

§6 Discrete en continue schalen

• Neem zoveel stappen, dat we het verschil niet meer zien of horen.

100 stappen

103

• Grijstinten in 16 stappen

• Hoe meer stappen, des te fijner de verdeling

§6 Discrete en continue schalen

104

• Grijstinten in 64 stappen

• Hoe meer stappen, des te fijner de verdeling

§6 Discrete en continue schalen

105

• Grijstinten in 256 stappen

• Hoe meer stappen, des te fijner de verdeling

§6 Discrete en continue schalen

Informatie digitaal

Digitale kleuren RGB

B1H01 paragraaf 7a

§7 Kleuren en plaatjes107

B1H01 Informatie digitaal

§1 Bits en bytes

§2 Getallen

§3 Hoe laat je een computer rekenen?

§4 Hoe zet je tekst in enen en nullen

§5 Standaardiseren, datums

§6 Discreet en continu

§7 Kleuren en plaatjes

§7 Digitale kleuren RGB108

• Om een plaatje of foto te digitaliseren, moeten alle kleuren in getallen worden gevangen.

• Een verdeling in 256 stappen is blijkbaar voldoende.

• Alle kleuren kun je maken met drie basiskleuren.

• Geel, magenta en cyaan of

• Rood, groen en blauw

§7 Digitale kleuren RGB 109

• Het mengen van kleuren is bij verf anders dan bij licht.

• Licht – additieve kleurmenging

• Verf – subtractieve kleurmenging

licht verf

110

licht (additief) verf (subtractief)

Primair

Rood (R)

Groen (G)

Blauw (B)

Primair

Cyaan (C)

Magenta (M)

Yellow (Y)

Secundair

Rood

Groen

Blauw

§7 Digitale kleuren RGB

111

• De primaire kleuren hebben ieder één byte ter beschikking

• 256 stappen per kleur

• 3 primaire kleuren

• 256 x 256 x 256 = 16.777.216 variaties

• Hele kleine nuances

• Voor het oog een glijdende schaal

§7 Digitale kleuren RGB

Kleur Rood Groen Blauw

Zwart 0 0 0

Wit 255 255 255

Rood 255 0 0

Groen 0 255 0

Blauw 0 0 255

112

§7 Digitale kleuren RGB

Kleur Rood Groen Blauw

Cyaan 255 0 255

Magenta 0 255 255

Geel 255 255 0

Oranje 255 127 0

Geel-groen 126 255 0

113

§7 Digitale kleuren RGB

Informatie digitaal

Digitale kleuren HSB

B1H01 paragraaf 7b

115

• Het maken van een specifieke RGB kleur is lastig

• Met HSB is dat vaak handiger

• Ook voor bij elkaar passende kleuren

• H staat voor Hue (= tint)

• De plaats op de regenboog

0 1

§7 Digitale kleuren HSB

116

• S staat voor saturation (verzadiging of intensiteit)

• Zeg maar de hoe fel de kleur is

• 0 1

§7 Digitale kleuren HSB

117

• B staat voor Brightness (helderheid of luminantie)

• Zeg maar de hoe licht de kleur is

• 0 1

§7 Digitale kleuren HSB

118

Hue

Satu

ratio

n

Brig

htn

ess

§7 Digitale kleuren HSB

119

• Eén van de opgaven laat je het verband tussen RGB en HSB onderzoeken.

• Applet kleurenmengerOnderwerp 7 opdracht 1

§7 Digitale kleuren HSB

§7 Digitale kleuren HSB120

B1H01 Onderwerp 6 en 7a en b

Theorie bestuderen

Opgaven maken

Informatie digitaal

Afbeeldingen in pixels

B1H01 paragraaf 7c

§7 Plaatjes en kleuren122

B1H01 Informatie digitaal

§1 Bits en bytes

§2 Getallen

§3 Hoe laat je een computer rekenen?

§4 Hoe zet je tekst in enen en nullen

§5 Standaardiseren

§6 Discreet en continu

§7 Plaatjes en kleuren

123

• Om een plaatje te digitaliseren, moet je het verdelen in punten.

• Hoe meer punten, des te fijner de verdeling en des te groter het bestand.

• Van elk punt moet je de kleur vastleggen (met drie bytes).

• Zo’n punt heet een ‘picture element’ of pixel.

§7 Digitale afbeeldingen

124

• De fijnheid van de verdeling heet de resolutie.

• De eenheid van resolutie is ‘dots-per-inch’ of dpi(1 inch = 1 duim = 2,54 cm)

• Belangrijk bij printers

• Hoe meer dpi, des te fijner de afbeelding.

§7 Digitale afbeeldingen

Informatie digitaal

bmp, png, gif, jpg

B1H01 paragraaf 7d

126

• Type Bitmap (bmp)

• Van elk punt leg je de kleur vast met drie bytes.

• plaatje 800 bij 600 pixels

• 800 x 600 x 3 = 1.440.000 byte= 1,44 MB

• Vergelijkbaar met 500 pagina’s tekst!

• Compressie

§7 Digitale afbeeldingen

127

• Neem minder kleuren

• Neem één ipv drie bytes

• GIF (Graphics Interchange Format)PNG (Portable Network Graphics)

• Geschikt voor eenvoudig gekleurde afbeeldingen

§7 Digitale afbeeldingen

128

• Weinig kleuren

• Elke kleur krijgt een nummer

• De RGB-waarden daarvan zijn standaard

• Leg per pixel het kleurnummer vast.

§7 Digitale afbeeldingen

129

• JPEG(Joint Photographic Experts Group)

• Geschikt voor complex gekleurde afbeeldingen, foto’s.

• Veel kleuren

• Blokjes van 8 x 8 pixels

• Kleur van één pixel vastleggen

• Verschil met andere pixels vastleggen

§7 Digitale afbeeldingen

Informatie digitaal

Vectorgrafics

B1H01 paragraaf 7e

131

• Vectorgraphics is een manier om tekeningen te comprimeren.

• Je beschrijft niet de kleuren van elk pixel.

• Je beschrijft de tekening in woorden.

• ‘Een rood vierkant op een witte achtergrond.’

§7 Vector grafics

132

• Neem een witte achtergrond.

• Teken een blauwe lijn, 2px breed van (67,23) naar (88,103)

• Teken een vierkant met een gele lijn, 5px breed, middelpunt (56,89) en zijde 190px

• Werkt natuurlijk niet met een foto.

§7 Vector grafics

Informatie digitaal

Afbeeldingen bewerken

B1H01 paragraaf 7f

134

• Paint-accessoire

• Eenvoudig, weinig opties

• Ongeschikt om foto’s te bewerken.

• Heeft maar één tekenlaag

• HSB-kleurenkiezer

§7 Afbeeldingen bewerken

135

• Professionele Software

• PaintShop Pro

• Adobe Photoshop

• Adobe Illustrator

• Corel Draw

• Gimp (gratis, cursus op IA)

• Vele andere

§7 Afbeeldingen bewerken

136

• Irfan-view

• Freeware afbeeldingen bewerkingsprogramma

• Kan allerlei bestandsformaten lezen en opslaan.

§7 Afbeeldingen bewerken

137

• IN downloadpagina

• Site van Irfan-view

• http://www.irfanview.com/

§7 Afbeeldingen bewerken

Informatie digitaal

IrfanView

B1H01 paragraaf 7f

139

• Downloaden

• Installeren

• Icon

• Niet zo ingewikkeld

• Afbeeldingen bewerken

• Afbeeldingen converteren

§7 IrfanView

140

• Bij een van de opgaven staat een handleiding om er mee te werken.

• Nodig bij de opgaven aldaar

§7 IrfanView

141

• IN downloadpagina

• Site van Irfan-view

• http://www.irfanview.com/

§7 IrfanView

142

• B1H01 Onderwerp 7cdefghi

• Theorie bestuderen

• Opgaven maken

• Site van Irfan-view

• http://www.irfanview.com/

§7 IrfanView

143

• B1H01 SE-toets

• Planning week 39

• 24 – 28 september

• Afspraak: 4IN3 26 september

§7 IrfanView

Informatie digitaal

Digitaal geluid

B1H01 paragraaf 8

§8 Geluid in enen en nullen145

B1H01 Informatie digitaal

§3 Hoe laat je een computer rekenen?

§4 Hoe zet je tekst in enen en nullen

§5 Standaardiseren, datums

§6 Discreet en continu

§7 Kleuren en plaatjes

§8 Geluid in enen en nullen

146

• Geluid bestaat uit golven.

• Een zuivere toon is een mooie golf (sinus)

§8 Digitaal geluid

147

• Muziek en stemgeluid bestaat uit vele tonen tegelijk. . .

• en door elkaar.

§8 Digitaal geluid

148

• Vele tonen en klanken . . .

§8 Digitaal geluid

149

• Dit plaatje is 0,001 s geluid.

• Hoe digitaliseer je dat?

§8 Digitaal geluid

150

• Leg heel vaak de hoogte (amplitude) van de golf vast.

• Hoe vaker, hoe beter het resultaat.

§8 Digitaal geluid

151

• Eén minuut geluid wordt dan een bestand van 10 MB!

• Op een audio cd past dan maar 80 minuten muziek.

• Dat is 800 MB.

• Om meer op een cd te krijgen, moeten we comprimeren.

• MP3 is zo’n compressie standaard

§8 Digitaal geluid

152

• Audio bewerken

• Audacity

• Freeware geluidbewerkingsprogramma

§8 Digitaal geluid

Informatie digitaal

Digitale film MPEG

B1H01 paragraaf 8

154

• Bij een film worden statische beelden snel na elkaar getoond.

• Minstens 24 per seconde

• Per seconde dus 24 plaatjes!!

• Veel geheugenruimte.

• Compressiestandaard: MPEG

• De kunst van het weglaten.

§8 Digitale film: MPEG

155

• MPEG staat voorMoving Picture Experts Group

• Samenwerkingsgroep van academici en zakenlui.

• Houdt zich bezig met het coderen van audio en video. . .

• en standaardiseren ervan.

• Standaarden voor bewegende beelden.

§8 Digitaal geluid

156

• MPEG1 1991Hieronder valt o.a. mp3.

• MPEG2Standaard voor het transport van video en audio voor televisie.

• MPEG3Opgezet voor hdtv, maar overbodig gebleken.

• MPEG4Uitbreiding op MPEG1 (3D)

§8 Digitaal geluid

157

• MPEG7Beschrijft de multimedia-inhoud met XML. Het zoeken van een video-bestand wordt eenvoudiger.

• MPEG21Het bewaren van auteurs- en herkomstinformatie; ook bij converteren.Is in ontwikkeling.

§8 Digitaal geluid

158

• Alleen de verschillen met het vorige plaatje worden vastgelegd.

• Veel geheugenbesparing

• Toch nog grote bestanden

• 1 minuut MPEG is ca 10 MB

§8 Digitale film: MPEG

159

• B1H01 Onderwerp 8

• Theorie bestuderen

• Audacity installeren (alleen thuis)

• Opgaven maken

§8 Digitale film: MPEG

Informatie digitaal

Bestanden met digitale informatie

B1H01 paragraaf 9

§9 Digitale informatie in bestanden161

B1H01 Informatie digitaal

§4 Hoe zet je tekst in enen en nullen

§5 Standaardiseren, datums

§6 Discreet en continu

§7 Kleuren en plaatjes

§8 Geluid in enen en nullen

§9 Het verschil tussen al die enen en nullen

162

• Op de harde schijf, een cd of USB-geheugen staan alleen maar bits.

• Enen en nullen dus.

• Hoe weet de computer dat het om geluid gaat?

• Of tekst?

• Of een getal?

§9 Digitale informatie in bestanden

163

• In elk bestand wordt ook info bewaard over het soort bestand.

• Bij het opslaan (vanuit een programma) wordt ook de ‘extensie’ vastgelegd.

• .doc voor MS-Word.docx voor MS-Word.txt voor kladblok.mp3 voor geluid.jpg voor plaatjes

§9 Digitale informatie in bestanden

164

• De drie- of vierletters achter de punt heeft de extensie.

• .htm voor een html-bestand.xlsx voor MS-Excel.pdf voor portable document format.sys voor systemfiles.log voor logfiles.pptx voor MS-PowerPoint

§9 Digitale informatie in bestanden

165§9 Digitale informatie in bestanden

166

• Door de extensie wordt een bestand aan het juiste programma gekoppeld.

• Dat programma kan de bits van het bestand lezen en interpreteren.

• Andere programma’s niet.

§9 Digitale informatie in bestanden

167

• Een plaatje openen met WordPad?

§9 Digitale informatie in bestanden

168

• WordPad denkt dat het om tekst gaat en zoekt bij de binaire code het bijbehorende teken.

• Dat wordt geen plaatje.

§9 Digitale informatie in bestanden

169

• De bits in een bestand kun je bekijken me FileView.

• Mijn downloadpagina.

• Leerjaar 4 – Informatica – software – Fileview

• Start FileView

§9 Digitale informatie in bestanden

Informatie digitaal

Is er leven zonder CODECS

B1H01 paragraaf 11

171

• CODEC staat voor coderen en decoderen.

• CODECs zijn programmaatjes om videobestanden te verkleinen.

• Comprimeren en reduceren

• Elk bedrijf zijn eigen methode, helaas.

• Standaardiseren is wenselijk.

§11 Is er leven zonder CODECS?

172

• De bestandsextensie (MPEG, AVI) is wel standaard, maar de weg om er te komen niet.

• Je moet wel dezelfde weg terug gaan, om de film te kunnen zien.

§11 Is er leven zonder CODECS?

173

• Een voorbeeld

• 1 pixel kleurenfilm 800 x 600kost 3 bytes (R, G, B)

• Dat is 1,440 MB voor één plaatje.

• 25 beelden per seconde . . .

• per seconde 34,3 MB

• Veel te veel!

§11 Is er leven zonder CODECS?

174

• Je mist een CODEC?

• Zoek op internet

• Pas op!

• In CODECS kunnen virussen verstopt zitten.

§11 Is er leven zonder CODECS?

175

• B1H01 SE-toets

• Planning week 39

• 24 – 28 september

• Afspraak: 4IN2

• Woensdag 26 september 2012

§11 Is er leven zonder CODECS?

Informatie digitaal

Negatieve getallen: tekenbit

B1H01 paragraaf 12a

177

• 1 Byte = 8 bits

• 1e bit (most significant) wordt tekenbit

• 1 negatief

• 0 positief

• 10010101 = - 21

• 00010101 = + 21

Stedelijk Gymnasium Breda RCM§12 Negatieve getallen: de tekenbit

178

• - 21 + 21 = 0

• Toch?

• Binair 10010101 + 00010101

• 10010101

00010101 +

10101010

10101010 = decimaal – 42

• Hm?

• Minder geslaagd!

§12 Negatieve getallen: de tekenbitStedelijk Gymnasium Breda RCM

Nieuwe poging

• Elk bit omgedraaid en dan plus 1

• 00010101 = 21

• 11101011 = -21

• 00010101

11101011 +

100000000

• Bingo!

§12 Two’s compliment Stedelijk Gymnasium Breda RCM 179

180

• B1H01 Onderwerp 9, 11 en 12a en b

• Theorie bestuderen

• Opgaven maken

§12 Two’s compliment

Informatie digitaal

Gebroken getallen: floating point

B1H01 paragraaf 12c

• Hoe digitaliseer je een kommagetal?

• Bijvoorbeeld 18,3125?

• Nou, gewoon!

• Hoe schrijf je 18,3125 in machten van 10?

• 18 = 1x101

+ 8x100

• 0,3125=

3x10-1

+ 1x10-2

+ 2x10-3

+ 5x10-4

• Doen we binair ook zo!

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 182

• 18,3125

• 18 = 16 + 2 = 24

+ 21

• 1810= 000100102

• Met welke machten van 2 kun je 0,3125 maken?

• 0,3125 = 0,25 + 0,0625

• 0,3125 = 2-2

+ 2-4

• Achter de komma 0101000000

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 183

• 1810 = 000100102

• 0,312510 = 010100000. . . .2

• Totaal 00010010,010100000. . .

• Kost wel veel bits.

• Hoe vertel je de komma?

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 184

• We moeten iets anders bedenken.

• Elk decimaal getal kun je schrijven als p x 2q

• getal10 = +

/- p x 2y

• getal10 = +

/- mantisse x 2exp

• Dat leggen we vast in 32 bits

(4 byte, single precission) of

• 64 bits (double precission)

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 185

Single precission: 32 bits

• bit 0 t/m 22 waarde (mantisse)

• bit 23 t/m 30 exponent

• bit 31 teken

• We willen ook negatieve exponenten kunnen weergeven

• Nog een tekenbit? Nee.

• Dat kan slimmer.

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 186

• Bij de exponent nemem we voor

0000 0000 niet 0, maar

• 0000 0000 = -127

• 0000 0001 = -126

• 0000 0010 = -125

• 0000 0011 = -124

• 0111 1111 = 0

• 1111 1111 = 128

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 187

• De exponent moet dus tussen

-127 en +128 liggen.

• de waarde 10101110 als exponent betekent dus 174 – 127

= 47

• We moeten 127 van de exponentwaarde aftrekken.

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 188

• bit 0 t/m 22 waarde (mantisse)

• bit 23 t/m 30 exponent

• bit 31 teken

• In de groene bits staat de mantisse,

• in de rode bits de exponent.

• De blauwe is het teken van het getal

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 189

Uitgangspunt was

getal10 = +

/- mantisse x 2exp

Voorbeeld

Mantisse =20

+010110000000000..

Exponent = 00101011

teken: negatief

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 190

Mantisse =20

+010110000000000.. 20

+ 0x2-1

+ 1x2-2

+

0x2-3

+ 1x2-4

+ 1x2-5

=

1 + 0 + 0,25 + 0 + 0,0625 + 0,03125 = 1,34375

Exponent = 00101011

1x25

+ 1x23

+ 1x21

+ 1x20

-127 = 43 – 127 = -84

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 191

teken negatief

mantisse = 1,34375

exponent = -84

Ons getal is dus

-1,34375 x 2-84

Reken uit en je vindt

-6,947 x 10-26

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 192

Nu andersom

Zet 2,387 x 10-12

om in een binaire notatie met single precission .

.

Nou, laat maar . .

Je zou moeten vinden

00101100001001111111100001011110

Doe je best.

Klik hier

§12 Gebroken getallen Stedelijk Gymnasium Breda RCM 193

B1 Hoofdstuk 1Informatie digitaal