Post on 22-Jan-2021
Herfst 2011
Adegeest Nieuws Florence, verzorgingshuis Adegeest
Het blad voor bewoners, familieleden, medewerkers, vrijwilligers en andere
geïnteresseerden!
1
Herfst 2011
Adegeest Nieuws Florence, verzorgingshuis Adegeest
Redactie: Ida van Herp
Margot Klingers Gerda Steinebach
Uitgave: 4 x per jaar Kopij voor de volgende uitgave s.v.p. inleveren vóór 21 november 2011 in:
- postvak activiteitenbegeleiding of e-mailen naar Gerda.Steinebach@florence-zorg.nl
2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Van de redactie 3 Een berichtje van de wijkmanager 4 Nieuws van de zorgmanager 7 Implementatie van het zorgleefdossier 9 Nieuws van de Toonzetter 10 Programma zondagmiddagconcerten 2011-2012 11 Een berichtje van ds. Anki Peper 12 Puzzel 15 Optreden van De Leidse Barokdansgroep 16 Kregel 17 De egel en de haas 18 Mop 19 Wintertijd 19 Wetenswaardigheden over de egel 20 Bladerdans 21 De herkomst van Sint Maarten 22 Wat weten we van de egel 23 Sportdag Florence 24 Ouder worden 27 Het witte goud 28 Promoteam op vrijwilligersmarkt 29 Bewoners 30 Agenda 31 Medewerkers in Adegeest 32 Oplossingen egelvragen 33
3
Van de redactie Beste lezer, Voor u ligt de HERFST editie van het Adegeest Nieuws! De vakantie is voorbij en we gaan weer uitgerust aan het werk. Voor mijn gevoel hebben we de herfst al gehad na deze zomer met een aaneenrijging van buien, stormen en wateroverlast. Helaas we moeten het er mee doen. Er is in ieder geval geen watertekort meer dus dat probleem is opgelost! We gaan alweer de maanden aftellen richting het einde van 2011 met gezellige feestdagen, vroeg de lampen aan, kaarsjes en warme chocolademelk. Prachtige herfstkleuren gaan de natuur versieren en de paddenstoelen schieten zo maar uit de grond. De tuin wordt winterklaar gemaakt, waarbij niet alle bladeren worden opgeruimd maar plekjes worden gecreëerd voor de kleinere dieren als schuilplaats voor de winter. In ieder geval is er in dit herfstnummer van het Adegeest Nieuws weer veel te lezen: een stukje van de predikant, wetenswaardigheden over een vriendelijke tuinbezoeker: de egel, foto’s van de aspergelunch en het optreden van de Leidse Barokdansgroep. Bovendien twee verslagen van een natte maar geslaagde sportdag, aanwezigheid van het promoteam tijdens het Weekend van Voorschoten, en nieuws over de vleugelconcerten.
Wij wensen u veel leesplezier! De redactie
Wijk
Geachbelan Een nu met Het ivullenVelenkregeoverlHet wLettiHet wte onvanuiherdeVoor Corryhen dIk ho
kmanager
hte bewonngstellende
nieuwe edit belangst s normaal n. Maar son van u zulen dat eeneden. was voor he was een was goed odersteunet Adegeesenken. haar kindy ligt er ddaarbij alleoop dat we
r
ners, medeen.
tie van hetelling de i mijn opzems lukt dalen hebbe
n van onze
haar colleg zeer fijneom te zienen zover dst aanwezi
eren, haarde zware te sterkte.e hen zulle
ewerkers,
et Adegeesnhoud zult
et om dit sat niet. n gehoord medewerk
ga’s en ooke collega e
n dat een idit mogelijig, en we h
r verdere taak om zo
en kunnen s
4
vrijwillige
st Nieuws t lezen.
stukje op e
d dat we inkers, Lett
k bij vele ben geliefd eder elkaak was. Bij
hebben haa
familie enonder haar
steunen al
-----------
ers en verd
ligt voor u
een positie
n juli het dtie Koree
bewoners e bij u als bar probeer haar cremar gezame
n onze coller verder te
ls zij dat n
---
dere
u en we ho
eve wijze
droeve berplotseling
een grote bewoners. rde te tromatie wareenlijk kunn
ega’s Marie gaan, en
nodig hebb
open dat
in te
richt was
schok. oosten, en en velen nen
ian en ik wens
ben.
Over en invwe deVakanvakanheeftgedraweer komeEen czijn p Zoalsgaan nieuwHet dbewodoor FloreSameKortoDus nis, mavan zHet zwerkezullenhet dNu isis namen soheel vMaarOm ainspirde nagezam
het weer vloed heb e afgelopentie is leuntie zijn, vt gemerktaaid en da gelukt om
en. complimentplaats.
s in het vowe deze m
we zorgleedoel van Fners verdnog meer
ence heeften met, Uitom SUPERniet de zoraar meer delfredzaazorgleefplen. De komn de mededossier. s klantgerimelijk ietsms ook beveel zaken
r als we meal onze medreren wordaam: Floremenlijk zo
ga ik het je er toch
en vakantiek maar hevaak ook e. Vele mednkzij deze
m de vakan
t voor de
rige Adegmaand starefplan. lorence is er te verbklantgeric
t klantgeritnodigend
R! rg bieden de wensenamheid en an is daar
mende wekewerkers o
cht werkes wat met est lastig in tegelijkeet zijn alledewerkersden voor hnce on the goed mog
niet hebbh niet op. Wetijd redet betekenen heel drdewerkerse extra inzntietijd red
medewerk
eest Nieurten met d
namelijk obeteren, echt te zijnicht werke, Professio
vanuit de van u als zelfregie.
rbij een vaken zullen ook worden
en niet ietsname uit his te realisertijd moeen het belas en vrijwihen de kome Move!) ggelijk kunn
5
ben, dat is Wel verme
elijk goed dnt voor de rukke tijd.s hebben ezet van vedelijk goe
kers is hie
uws al werdde invoer v
om de zorn we menen. en verwooroneel, Eff
gedachte:bewoner c
an de hulpmde oude dn geschoo
s wat je mhet hart kseren als jet denken. ang zien, dilligers hiemende tijdeorganise
nen gaan in
inmiddelseldenswaadoorgekommedewerk. Mogelijk extra uren
elen is het d door te
rbij wel op
d vermeldvan het
g en het wen dat we
rd in 5 kerfectief en
: Wij wetecentraal st
middelen odossiers wold in het j
met papier komt, en tuje weinig t dan is er ner nog meed themabijerd zodatnvullen.
genoeg berdig is het
men zijn. kers die ni dat u datn
p
,
welzijn vandit kunnen
rnwaarden met Resp
en wat goetellen, bev
om hier naorden vervuiste gebr
kunt regeussen de otijd hebt e
nog veel teer voor te jeenkomst we deze v
esproken t feit dat
iet op ook
n haar n doen
n: ect.
ed voor u vorderen
aar toe te vangen en ruik van
elen, dat oren zit, en aan
e winnen.
ten (ondervisie ook
6
Verdere wetenswaardigheden zijn. Op 30 september zal er weer een rommelmarkt worden gehouden, en het leuke daarbij is dat een aantal nieuwe enthousiaste vrijwilligers hier al geruime tijd mee bezig zijn om dit voor te bereiden. Niet dat ze onervaren zijn, want zij hebben al lang hun sporen verdiend bij de rommelmarkten van het ‘t Hofflants Huys. Nu dat echter binnenkort gaat verhuizen naar Vlietwijk zullen daar geen rommelmarkten meer worden gehouden. Hun aanbod om dit voor Adegeest te gaan doen stellen wij zeer op prijs. We hopen dat het een succes wordt. Op 23 september zal de jaarlijkse boottocht door de Vrienden van Adegeest weer worden georganiseerd. We hopen uiteraard dat velen van u mee zullen gaan, en dat het een hele gezellige dag worden met hopelijk een beetje mooi weer. Ik hoor ieder jaar hele enthousiaste verhalen dus ik denk ik dat ik dit keer maar eens mee ga. Tot op de boot!
Tot zover en tot het volgende Adegeest Nieuws Met vriendelijke groeten Sipke Golstein Wijkmanager Voorschoten
Nieu
Die hDe navan wniet gop uitbinnezat egenieonze een tWe hvrouwplannsnuivewel ogoed het eineenom narond dan ezo veEen bplukthebbbij hostekjDus mtuin kPer 1 verplEr is uitzieEVV’ebenedC2 en
uws van d
hele natte atste zomeworden. Bijgefietst wt wilde treen op gegeer nauwelijeten. Op eetuin, kwam
tweede en hebben eenwtjes lekken. Zij stren en doornder de in op afstaneten staan ns al half éaar bed tescharrele
een stoel eeel vertedebeetje romuin is dat en we weeoudt. We zjes ter aanmocht u nokan, laat u augustus eegkundigeen nieuw
et: er Manon Sden, EVV’en leerling E
de zorgm
zomer vaner sinds 19jna alles va
worden, te ekken. De ten. Lekkeks in. Op den van diemen er ege een derden paar baker staan preden onder kopstotendruk, de vnd te houd en rolden
één ’s nache gaan. Ik n in de tui
en gaat u eering geefmmelige tueen ander
er een vrijzijn echtenvulling vaog een plan het ons dis Manon
ge niveau 4we indeling
Smits : ABer Anouk JEVV’er Sa
manager
n 2011. 905. Ja, halt in het nat en heBBQ die wer op het tdie enkele weinige aeltjes. Eere, uiteindekjes met epeuzelen, derling om en aan elkavrouwtjes en. Als ze
n ze zich hhts en moeweet niet in van Adeer dan eveft. uin is voor r verhaal: willigster
er nog op zn de vastent hebbendan even wSmits als
4 en EVVer voor de E
B-boven, EJansen: C3ndra Kriek
7
helaas wel.water. Me
elaas nog gwas georgaterras zitt
e avond na,avonden darst heel voelijk warenegelvoer stde mannetde twee vaar te gev echter ni te opdrin
helemaal opet je voorz of u wel eegeest, man van geni
een egel agelukkig die de tuizoek naar e planten. die in de
weten.
r gestart. EVV’ers ge
EVV’er San3, Aspirantk: C1
Je zou eret de nieuween vrijwianiseerd wten totdat, maar danat je dan boorzichtig n er vijf egtaan. Daartjes hadderouwtjes den. Sommet. Die wis
ngerig werp. Ja, op zzichtig heteens een eaar als u deten. Zo’n
al gauw vo
in
emaakt die
ndra van dt EVV’er S
r haast dewe duofietilliger die werd toch t de zon on was het obuiten kon één egeltgels in onz
r gingen deen echter adoor hardige mannesten de mden dan lie
zo’n avond t terras ve
egeltje heeie ziet, ne
n klein bee
ldoende. V
e er als vol
er MeulenSandra Ve
epressief ts kon noger mee maar nderging ook echt zitten in
tje, toen ze tuin. e andere te n waren annen eten ze is het erlaten eft zien eemt u estje dat
Voor de
lgt
n : AB rtelman:
g
8
Zij zullen het komende half jaar met u in gesprek gaan over afspraken en over evaluaties van de zorgleefdossiers. Vanaf 26 september gaan wij in Adegeest namelijk over op een Florencebreed nieuw zorgdossier. In dit nummer staat daar nog apart informatie over. Per 1 september jl. zijn er ook twee nieuwe aspirant leerlingen in dienst gekomen. Michelle Bos en Saiveka van de Werp zullen begin volgend jaar met de opleiding voor verzorgende niv 3 IG starten. Wij wensen de nieuwe medewerkers een fijne tijd. In november zal Sariska voor een jaar naar de thuiszorg gaan om daar ervaring op te doen. Na haar tweede schooljaar komt zij dan haar derde schooljaar weer bij ons in het huis voortzetten. Op deze manier worden leerlingen breed opgeleid en kunnen zowel intramurale als extramurale zorg bieden. De komende maanden zullen vooral in het teken staan van het omzetten van de oude zorgdossier naar de nieuwe zorgleefdossier. Mogelijk ondervindt u daar wat ongemak door, doordat we met iets meer invalkrachten zullen werken. We zullen echter proberen om wel steeds een aantal zelfde invalkrachten in te zetten zodat zij ook vertrouwd raken met de zorgbehoeftes van onze cliënten. Deze zomer is helaas Lettie Koree ons ontvallen. Haar collega’s hebben zich extra ingezet om dingen te regelen, bewoners op te vangen en extra diensten te draaien. Ik wil ze daarom ook een groot compliment geven hoe zij dit hebben opgepakt. “Samen sta je sterk!” is een uitdrukking die in deze verdrietige situatie erg van toepassing was. We staan nu aan het begin van de herfst, die stormachtig is begonnen. Is dit een begin van de klimaat veranderingen? Het is voor ons in ieder geval een begin naar een nieuwe uniform Zorgleefdossier en het nader ontwikkelen van cliëntgericht gedrag volgens de SUPER kernwaarden van Florence. Super staat voor Samen met…., Uitnodigend, Professioneel, Effectief en Respectvol. Margot Klingers, Zorgmanager
Im Flowij dit Flowij verde en mhulp Uitgoegoekombehzo ggoeesscom WaAfszorVernieuondU move Op zorgeb
mplementa
rence star noemen d zorgleefdrence wil u door een
rloop van dkwaliteitsmaakt hetpverleners
tgangspuntede zorg ised mogelijkmen. Om alhandelarengoed moge
ed ingevuldsentieel, hemmunicatie
at merkt uspraken dirgleefdossrzorgendeuwe dossie
dersteuninmerkt moger zaken d
het momergleefdossbruik maak
atie van
rt in 2011 dit het zordossier op u zorg vanzorgleefd
de zorgverseisen waat gemakkes.
t voor het s ons strevk tot zijn lle verzorgn de gelegelijk te lerd zorgleefet is immee-instrume
als cliëntie met u gesier opgescen en behaer bijgescngsteam. gelijk dat eie van bela
ent dat wesier gebruikt van de z
het zor
in alle locrgleefdoss 26 septemn hoog nivedossier bijrlening volgraan wij alijker zorg
verlenen ven elke crecht te lgenden enenheid te ren kennenfdossier ers een beent in onze
nu van deemaakt wochreven enndelaren w
choold en b
er aanvulleang zijn om
e binnen Fliken, verhzorg- en d
9
rgleefdos
aties met sier. In Admber. eau bieden te houdengen. Dit zols zorgaang over te d
van liënt zo aten
n geven u n is een
elangrijk e 24-uursz
eze verandorden, worn regelmatworden voobijgestaan
ende vragem als verz
lorence ovuist uw do
dienstverle
ssier
hetzelfdedegeest st
n. De kwalin. Hierin korgleefdosnbieder modragen aan
zorg.
deringen. rden nog stig met u gor de invon door een
en aan u worgende t
veral hetzeossier metening van F
e zorgdosstarten wij
iteit bewakunt u het ssier is ééoeten voldn andere
steeds in hgeëvalueeering van
n
orden geste weten.
elfde t u mee zoFlorence.
sier, met
aken
én van doen
het rd. het
steld
lang u
Niekla
Nerals klikAdekomhetde brecirkkamDe metoptAdeensvrogedworHetbek Me Hen
euws vanassieke c
rgens voelop het po
kt. En met egeest diemen, die jet ware naaopstelling
engen. U kukel er om mermuziekwezenlijkt u als luistreden. Ik egeest Vlesemble vanlijkheid te
danst werdrdt weer et jaaroverkend gema
t vriendel
nri Boshou
n de Tooconcerten
lt een muzdium met liefhebbee in het flue met de nar je toe tr te verandunt ze betheen zit. M
k. e waarde v
steraar. Zo nodig u vaeugels’ te n Andrei Se inspirered op de Roeen feest rzicht van aakt. U tre
ijke groet
uwer Kroet
onzetter n)
zikant de kmusici naa
ers voor kluïdum van noten van arekt. Nietderen om uter zien enMet u dele
van muzieolang u blian harte ukomen bel
Serban dieen en ik heoemeense kvan herkede serie ‘G
eft het op
t,
t
10
(uw pro
kracht vanast je waalassieke m de uitvoeal die fantt voor nietu zo dicht n horen nuen we onze
k schuilt vjft komen
uit om onzeleven! 9 ok
e erom bekeb het altiklanken ennning! Geef Adeg de volgen
ogrammeu
n verbondermee het
muziek in dring steedtastische cts hebben mogelijk bu u als toee passie vo
vooral in dn zullen dee serie conktober komkend staatijd meegemn Russisch
geest Vleunde pagina
ur in
enheid zo sfantastisc
de Parel vads dichtercomponistwe beslotbij de mushoorder aoor
de sterke be musici voncerten “gmt het t de zaal mmaakt date muziek.
ugels’ is al nogmaals
sterk ch an bij en als en om
sici te ls een
band oor u geef
met t er Dat
s aan.
11
Programma zondagmiddagconcerten september tot en met juni 2012 (wijzigingen voorbehouden) In de maanden juli en augustus zijn er geen concerten gepland. 11 september Clara Biermasz (pianorecital met Chopin en Liszt) 9 oktober Ensemble Andrei Serban (Hongaarse, Roemeense en Russische klanken) 13 november Rië Tanaka pianorecital (Grieg en Schubert) 11 december Kerstconcert door het Haags Matrozen Koor
8 januari Nieuwjaarsconcert Camerata 1800 viool, celli en pianoforte (Weense
Klassieken Beethoven en Mozart) 12 februari Pianorecital door concertpianist Seenu Singh (Liszt) 11 maart Pianorecital door concertpianiste Olga
Mustafaeva (Bach, Mozart, Chopin, Liszt, Scrjabin, Rachmaninoff en Ravel)
8 april Pianorecital door concertpianist Kiyotaka Izumi (Bach, Chopin en Tchaikovsky) 13 mei Pianorecital door Eke Simons (Liszt, Grieg, Schubert) 10 juni Willem Stam (cello) en Stefan Petrovic (piano) Schubert en Brahms
Een
Lief Liefherera LiefonbdatweglijkIk Eykove Kle
WiedatHaddatbij Wij
Is dIk zo dmetmetIs d
Je maaIk vtoeJe Zo ik gZo
n berich
fde
fde, dat isrfst dat lijaan dus het
fde dat isbezonnen et lijkt veelg, je kijkt kt een beetkwam een kman en heer liefde g
in Hooglie
e had dat t het mij zd jij van mt ik vanzelfjou ben tej had dat o
dat nou ietben opeenduizelig ent iemand zt jou en nidat nou iet
merkt hetar durft hvoelde me
en jij naastmerkt hetkende ik m
ging mezelmooi als j
htje van
s toch ietsjkt veel mt lijkt te l
toch ietsen de hele minder b meer terutje raar…… prachtig get is gebasaat. Daaro
ed
ooit gedaczou overkomij verwacf zo zachterechtgekooit gedac
ts voor mins veranden blij zoals jij iemand andts voor mi
t aan elkaahet niet tee al zo raart me kwamt aan elkaamij nog nief herkennij me ziet
ds. Ank
s wat hoorinder bij elaat om ov
wat bij jo toekomstij elkaar tug dan voo….. gedichtje seerd op hom heet he
cht omen? ht t komen? cht
ij? erd
ders. ij?
ar e hopen. r
m lopen. ar. et nen.
12
i Peper
rt bij lenteelkaar te hver Liefde
ong hoort,t nog voor te horen. Doruit en ov
tegen ovehet Bijbelbet ook:
e en bij zohoren. De te beginn
bij jeugd je? LiefdeDe onbezover Liefde
er liefde. Hboek Hoog
omer? LiefHerfst ko
nen…………
, bij een be en oudernnenheid te beginn
Het is van glied, dat v
fde en omt
beetje r zijn is
nen
Karel vurig
13
toen ik me zoenen liet dat is wel even wennen. Zo kende ik mij nog niet. Jij naast me in het gras ik leunend in je armen zoals dat ‘s middags was je gelooft het later pas. Jij was zo hartverwarmend jij naast me in het gras.
Je merkt het aan elkaar maar durft het niet te hopen. Ik voelde me al zo raar toen jij naast mij kwam lopen Je merkt het aan elkaar Als je het leest denk je direct aan jong en vol hoop en beloftes. Je ziet de lente voor je en de zomer die komt. Dus niks voor de Herfst en niks voor als je ouder bent. Maar dat is niet waar. Want ik zo mooi vind in het gedicht is dat onvoorstelbare dat een ander mens je zo kan raken dat je er een beetje van verandert. Je wordt er ruimer van, zachter, hoopvoller, gelukkiger. Minder alleen. Dat gebeurt niet alleen bij grote LIEFDE met hoofdletters. Dat gebeurt ook bij kleine liefde: een gebaar, een aanraking een warme blik, een vriendelijk woord. Van je buurvrouw, van iemand in het winkeltje, van de verzorging, van je kleinkind, van zomaar iemand op straat, van een hondje in het park dat bij je komt zitten. Wat wonderlijk, dat mensen en dieren je zomaar zo diep kunnen raken met hun warmte, dat jij er een geluk van voelt. En het mooie met Liefde is (met kleine liefde èn met grote LIEFDE), dat jij het zelf ook kunt uitdelen aan andere mensen. Dat je zo maar aardig, welwillend, genegen, vriendelijk, kortom; lief voor een ander kunt zijn. Dat geeft niet alleen de ander, maar ook jezelf een heel bijzonder gevoel. Het maakt uit wat je doet, jij maakt een verschil! Fantastisch die liefde, je kunt er niet genoeg van geven of van krijgen. En wij als pastores in de kerken hebben het geluk, dat we
14
het altijd over Liefde mogen hebben. In elke tijd van het jaar, in elke tijd van het mensenleven. Iets belangrijkers dan liefde, in het groot en in het klein, is er niet. Het is het grootste geschenk, de grootste gave, die een mens in zijn of haar leven heeft meegekregen. En je bent er nooit te jong of te oud voor, God zij dank! ds. Anki Peper ‘Klein Hooglied’ Een zucht en een zoen”, uit “Mijn hoofd in de wolken”, van Karel Eykman1994 . Met dank aan ds. Peper voor deze bijdrage.
15
Op Op barBeeVivaDeuBlo
Na
ptreden v
28 augustroktijd totethoven, Laldi en velutsche Taemen- en
afloop pos
van De L
tus trad dt de twintiLuigi Bocchle anderennze, en uitWeense w
seerden d
Leidse B
eze dansgigste eeuwherini, Artn. Uit de bt de 19de e
wals en de
e bewoner
16
arokdans
groep op inw. Zij dansthur Morribarok tijd eeuw de BiValeta.
rs met de
sgroep
n de Parel sen op muzis, Josef SRembrandiedermeie
leden van
met danseziek van LuStrauss, Tdt/Saskia r Polka, Ra
de Barokd
en vanaf dudwig van Tsjaikovskdans en adetzkyma
dansgroep
de
i
ars,
p.
17
Kregel
Oh egel,
Jij vlegel,
Je prikt!
Je steekt!
En je rolt als een bal
Met blad en al
Weg
Onder de heg
Voor handjes die willen aaien
En stemmen die olijk kraaien
Ze zijn jou te hard, ze zijn jou te luid
Je steekt je stekels uit
Sliep uit!
Oh vlegel
Je bent
Kregel!
De
Er whuisHij potkwa
De niet
En pak
De ver
De
De
En
"Ja
Dieze het
De een
Hij en a
Noualle
egel en
was eens esje. De eg had een h
ten en kon am hij zijn
haas maakt goed lop
de egel pikken. Daar
egel zei: "rliest met
haas zei:
egel zei: "
toen zei d
a, dan maa
ezelfde avobegonnen t eerst wa
egel wist n lesje lere
zei: "Het als de haa
e
u, en zo is erhardst.
n de haas
een bos engel had heehele gemen heel snel n buurman
kte een heen, dus je
kte dat nirbij gebrui
"Ik weet zhardlopen
"Waar we
"We wedd
de haas: "J
k ik voor j
ond werd boven aans, moest d
wel dat hien. Toen d
plan is daas er dan adan weer tben er’."
Want de eeen wedst
het gegaa
s
n in dat boel zijn levene buurmarennen. O de haas t
eel flauw ge krijgt vas
et en verzikte hij zij
zeker dat n."
dden we o
en om een
Ja, maar a
jou een he
de wedstrn de heuvedan zeggen
ij niet snedacht hij a
at jij aan daankomt, mterug rent
egel wist wtrijdje zou
an. Toen z
18
os leefde een al wat aan, dat was
Op een dagtegen.
grapje ovest krukken
zon ter plejn hersene
jij van mij
om dan?"
n maaltijd.
ls ik dan w
ele maaltijd
rijd gehouel en benedn: "Ik ben
ller was daaan zijn vr
de andere moet je hijt, sta ik aa
wel dat deu doen.
ze startten
een egel maan zijn pos de haas. ging de e
er zijn been."
ekke iets oen.
j
"
win?"
d."
den. Het wden weer s er."
an de haasouw en gin
kant van djgend zeggan de ande
haas niet
n, rende d
met zijn vroot, dus hi Die had hgel naar b
en en zei: "
om hem te
was de bedstopten. D
s, maar wing naar ha
de heuvel gen: ‘Ik beere kant e
t zou opgev
e haas op
rouw in eenj liep man
hele mooiebuiten en
"Ja, jij kan
erug te
doeling daDegene die
lde de haaar toe.
gaat staanen er’. Als en zeg ik: ‘I
ven en nog
z’n
n k.
n
at e er
as
n, hij Ik
g
Hij ege
De het
Toeera
Daaeind
Zo
En
Mo EenAlsaan Nog
Wa
Prik
Wi
win
rende naael met een
haas zei: t nog een k
en zei de vaan."
arop rendedstreep aa
had de eg
de moraal
op:
n jonge eg het donke
n een cactu
g eentje d
at krijgt je
kkeldraad
intertijd
ntertijd du
ar benede hijgende
"Dat kan nkeer."
vrouwelijk
e de haas ankwam, z
gel de maa
is: wie nie
el raakt veer wordt sus stoot f
dan:
e als je ee
Als henachteen uuoktobvoorude winwij alt
uurt vijf m
n de heuvestem zegg
niet met je
e egel: "O
naar bovezei de ande
ltijd gewo
et sterk is
erdwaald slaat de anluistert hi
en slang me
et wintertts naar 2 uurtje lang
ber. In 201it en gaat ntertijd dtijd gehad
maanden, t
19
el af en togen: "Ik be
e manke p
Oké, ga maa
n en voor ere egel: "
onnen.
s, moet sli
in de tropngst toe. Eij in paniek
et een ege
tijd wordt uur 's nacher slapen. 12 gaan we de zomere “echte”
d en de zomerwijl de
ot zijn veren er, ik b
poot. We d
ar vast. Ik
hij bij de Ja, ik ben
m zijn.
ische tuinElke keer k: "Ben jij
el kruist?
gaat de khts, achter Dat gebee gelukkig rtijd in op tijd is???mertijd iszomertijd
rbazing hoben er."
doen
k kom
n er."
van Artisals hij zic dat mamm
klok van 3 ruit dus. Wurt in 201 weer een 25 maart.??? Deze
s later inged zeven ma
orde hij d
s. h mie?"
uur 's We kunnen11 op 30 uurtje . Wist u datijd hebbe
evoerd. Deaanden duu
de
n
at en e urt.
20
Wetenswaardigheden over de egel
Egels verharen niet, de stekels vallen bijna nooit uit. Als dat toch gebeurt, dan zijn ze ziek.
Het nest waarin de egeljongen worden geboren is goed verstopt in compost-, takken- of puinhoop.
De jongen zijn na een maand of twee, drie zelfstandig. Ze hebben dan hun melkgebit verwisseld voor een permanent gebit en kunnen dan goed kauwen; ze bijten dan ook in soms harde insecten. Moeder egel loopt dan weg op zoek naar een geschikte plek voor haar winterslaap. Dat klinkt wreed, maar het is juist een ultieme daad van moederliefde. Op deze manier biedt ze iedereen de grootste kans om te overleven. Broers en zussen blijven bij elkaar in het nest waar ze geboren zijn. Maar voordat het zo ver is, moeten ze flink eten. Ze wegen nu nog maar 300 tot 400 gram en moeten zeker 150 gram aankomen om de winter te kunnen trotseren. Jonge egels beginnen daarom ook vaak later aan de winterslaap dan volwassen egels, die al vet genoeg zijn om te overwinteren. Volgens deskundigen ontwaakt maar 1 op de 2 jonge egels in de lente uit de winterslaap.
Een egel legt geen voedselvoorraad aan, zoals bijvoorbeeld muizen doen. In plaats daarvan eet hij zich helemaal vol voor hij aan zijn maandenlange winterslaap begint.
Egels vullen in de herfst hun dieet aan met bessen. Dat moet wel, want hun normale menu van insecten, wormen en slakken is steeds beperkter. Als het kouder wordt, er niet voldoende voedsel meer is en de egel vet genoeg is zoekt hij zijn winternest op. De winterslaap begint ergens in de herfst, maar als het nog warm genoeg is pas in november. De vrouwtjes starten de winterslaap vaak een maand later dan de mannetjes, omdat ze moeten aansterken van de vermoeiende opvoeding van hun kroost.
Hoewel de meeste dieren het niet wagen een hap van een egel te nemen, durft de grootste uil van ons land, de oehoe de uitdaging wel aan. Met zijn sterke klauwen en snavel houdt hij de egel op zijn kop en plukt hem leeg vanaf de onderkant. Wat overblijft, is een stekelig velletje met poten en een kop. Ook in de braakbal van een oehoe kunnen egelresten zitten. Gelukkig voor de egel is de oehoe erg zeldzaam in ons land.
B
Streede b
wind hin
en zwg
trekt de
Het gka
berookt
bij dvoor ei
De herde wevan d
21
Bladerdan
elt zacht pbladeren ghoudt de wn haar greewaaiend dogrijze luche natuur ee
geurt naarastanjevuut het zachkabouter
de paddenskelthee ge
rfst kleurteg naar hede wintern
ns
penseel goud wereld ep oor de ht en streep
r hout ur hte licht stoel ezwicht
t zacht et kille nacht
22
De herkomst van Sint-Maarten Sint Maarten is gebaseerd op een legende. Martinus (Maarten) werd geboren in het jaar 316 in het huidige Hongarije. Hij werd door de keizer tot ridder geslagen. Op een zeer koude dag in de winter zag Maarten een arme man zonder jas de sneeuw zitten. Hij stapte van zijn paard af en sneed met zijn zwaard zijn eigen mantel doormidden en gaf de arme man een helft tegen de kou. Hij overleed op 11 november 397 en op de feestdag van deze heilige werd het gebruikelijk om kinderen iets te geven. Sint-Maarten (of soms ook 'Sinte Maarten' of 'Sinter Maarten' genoemd) wordt gevierd op 11 november, midden in de herfst. De bomen zijn kaal en het is vroeg donker. Het feest is een echt 'lichtfeest' voor kinderen. De traditie is dat kinderen zelf een lantaarntje (lampion) maken van papier, karton, een uitgeholde suikerbiet of pompoen met een kaarsje erin. Hiermee gaan ze 's avonds als het donker is in optocht langs de huizen. Aan de deur zingen ze een aantal liedjes. In ruil hiervoor krijgen ze een kleine attentie, net zoals Sint Maarten die de helft van zijn mantel aan de arme man gaf. Tegenwoordig bestaat de traktaties uit wat snoep, een mandarijn of bijvoorbeeld een stuiver. In Limburg wordt het Sint Maarten verhaal vaak nagespeeld. Dan rijdt 'Sint Maarten' op een paard door de straten met allemaal kinderen met lampionnen achter zich aan. Soms wordt er voor de volwassenen ook een Sint-Maartens vuur ontstoken, te vergelijken met een paasvuur. Omdat 11 november lange tijd het begin was van de veertig dagen durende vastentijd vóór Driekoningen op 6 januari, namen ook volwassenen het er deze dag goed van, zoals het eten van de Sint Maartensgans. 11 november (liedje) 11 november is de dag dat mijn lichtje, dat mijn lichtje 11 november is de dag dat mijn lichtje branden mag
23
Wat weten we van de egel?
Vraag 1: Welke soorten egels bestaan er in Nederland?
A De hondsegel, met een stompe snuit en bol voorhoofd B De varkensegel (of zwijnsegel), met een spitse snuit en vlak
voorhoofd C Beide soorten komen hier voor D Bovenstaande soorten bestaan niet, er bestaat maar één soort egel
Vraag 2: Hoeveel stekels heeft een volwassen egel? A 4000 – 6000 B 6000 – 8000 C 8000 – 10000 D 10000 – 12000 Vraag 3: Waaruit bestaat het voedsel van de egel? A Egels eten kevers, regenwormen, oorwurmen, slakken, duizendpoten
e.d. B Egels zijn echte aaseters C Egels eten noten en zaden D Egels eten blaadjes Vraag 4: Wat is de lichaamslengte en het gewicht van een volwassen egel? A 15 – 20 cm lang en een gewicht van 500 – 1200 gram B 20 – 25 cm lang en een gewicht van 500 – 1200 gram C 24 - 30 cm lang en een gewicht van 800 – 1500 gram D 24 - 30 cm lang en een gewicht van 1000 – 2000 gram Vraag 5: Is een egel een zoogdier? A Ja, een egel is een zoogdier B Nee, een egel legt 4 tot 7 eieren De antwoorden en uitleg vindt u op de laatste pagina.
Sp
Op die WeVol winHetheeging
Me Wewatkra
ortdag F
dinsdag 6 georganis
e hadden e goede mo
nnen maar t thema vael avontuurgen we het
t een GPS
e moesten ter, een zeachtmeting
Florence
6 Septembseerd werdeen team uoed gingenvooral om an de sporrlijk zijn. t gevaar t
S systeem
verschilleeskamp, hog, en over
6 Septe
ber hebbend op Floreuit Adegeen we naar D veel plezirtdag wasNou dat w
tegemoet.
moesten w
ende onderockey speltwee touw
24
ember 2
n twee teaence locatiest en een Den Haag oier te heb expeditie
was het ze
we onze on
rdelen zoalen met eewen over w
011
ams meegeie Oostdui team van om te probben. e Robinsonker. Met o
nderdelen
als een kaben knots, ewater heen
edaan aan in in Den H de thuiszberen de s
n, dus het onze mooie
zien te vi
belbaan boestafette n trotsere
de sportdHaag. zorg. sportdag t
moest wele kostuum
nden.
oven het lopen,
en.
dag
te
l ms
Bij we verpro
hun Karjull Zoamaagen MaVol
San
het laatsteen lol ge
rs fruit, yooeven.
n team.
rin, Jeffreie overwin
als al gezear ondanksnoten.
rgot,Miekgend jaar
ndra Verte
t genoemdhad. Als laoghurt en
ey, Coby, Mnning, we z
egd het was de regen
e,Esther, gaan we w
elman
de onderdeaatste moesiroop om
Marleen, Azijn super
as een supen die met b
Sylvia en weer. Beda
E
25
eel ging onesten we e aan een j
Uitdaghethad SuhooAdeengez
Anita en Otrots op j
er leuke, gbakken uit
Mardetteankt.
En toch bl
nze Sylvia een lekkerury van be
teindelijk g was er et team med gewonne
per trots orde dat o
degeest han wisselbezellige dag
Olga van hajullie.
gevaarlijket de hemel
e jullie war
ijven lach
te water. re shake mewoners te
aan het eieen prijsuitet de meesen.
waren we ons thuiszoad gewonneeker, bloemg uit aange
arte gefeli
e en zwarel kwam he
ren super t
en……………
Wat hebbmaken van e laten
inde van dtreiking este punten
toen we org team ven. Ze kremen en eeneboden voo
iciteerd m
e sportdagb ik echt
team lede
..
ben
e n
n
van egen n or
met
g
n.
FLO TeaJef
Vol schfor( voluncspoIn dEn gingweeBij kiezmakHet
ORENCE
am Adegeeffrey, Pen
goede mohreven onsrmaliteit. olgens somch en de n
ortiviteitende stromedaarna megen ervoorer…….. elke overwzen waar wken. t regende
E SPORT
est Thuiszka, Raf en
oed kwames in, als de
mmigen nognodige kofn.
ende regenet een GPSr, tactiek,
winning kowe dan aan
nog steed
TDAG 6
zorg met Mn Karin
en we aan i winnaars,
gal voorbafie en ene
n, eerst noS op zoek , en een go
onden we en het eind
ds……..
26
SEPTEM
Marleen al
in Oostdui, het meed
rig en arroergiedrank
og even denaar de looed overle
een stuk f van de da
MBER
s captain,
in, we werdoen was v
ogant) Na k konden w
e warming-ocaties in heg resultee
ruit, yoghag een smo
Olga, Cob
den ontvavoor ons ec
het nuttigwe beginne
-up. het mooie erde in win
urt, sap ofoothie van
by,
angen en chter nog
gen van eeen met de
park. We nst, telken
f siroop moesten
een
en
ns
27
De door de organisatie verstrekte regenjasjes, hingen al snel aan flarden, maar we gingen gewoon door!!!!! Het enthousiasme binnen het team was goed hoog, we motiveerden (lees; schreeuwden) elkaar naar nóg een punt of de beste tijd. Na deze sportieve uitspatting kwam de rust, en het opdrogen…. De organisatie ging alle scores optellen van het sporten. De kritische jury bestond uit 3 inwoners van Oostduin. Zij gingen bepalen wie er het mooist uitzag, en wie de lekkerste smoothie had gemaakt….. We maakten plaats op de tafel voor de beker….(arrogant?) Na de prijsuitreiking voor het beste kostuum en de lekkerste smoothie, en wat dankbetuigingen aan de organisatie, kwam het verlossende woord: De eerste prijs!!!!! Bloemen, de wisselbeker en, voor het hele team een dagarrangement bij Dutch Water Dreams in Zoetermeer…… Ondanks het slechte weer, een mooie dag!!!!! Groetjes van Karin!!!!
Ouder worden Drie oudjes zien elkaar terug na lange jaren: Wat doe jij sinds je met pensioen bent? De eerste zegt: ik reis en fotografeer veel De tweede zegt: ik winkel en tuinier graag De derde zegt: ik doe regelmatig nog opsporingswerk…….. Ah! Wat en waar?? Iedere dag zoek ik mijn bril, mijn gebit, mijn wandelstok, mijn gsm, mijn sleutels, mijn autopapieren enz. enz…………………………...
He Op vrij
Dez
et witte
22 juni wajwilligers d
ze foto’s t
goud
as er een die dit mo
tonen geze
gezamenligelijk maa
elligheid sf
28
jke aspergakten.
feer en kw
gelunch in
waliteit !!
de Parel. Dank aan de
Pro Zoaheteengaa Iedste(vriOnzWekijk EenverkraHet
Jac
omoteam
als elk jaat Weekendn prachtigean fietsen
der jaar iseeds onderijwilligers ze slogan we hopen dakje te kom
n lieve menrwend metaam bezocht was weer
cky, Miran
m aanwez
r was Flord van Voore fiets proof wandel
s het een ur een ande nieuwe stwas: “ook
at het veelmen nemen
neer die th gebakkenht, en infor een zeer
nda, Inge
zig op de
rence weerrschoten. Mobeerden len met de
uitdaging oer thema. Dtijl). met het kl vrijwillige
n bij ons in
huiszorg vn vis chocoormatie ovr geslaagd
en Sandra
29
e vrijwilli
r aanwezigMet een vowij vrijwil
e bewoners
om er een Dit jaar wa
kleinste gaers heeft
n Adegeest
van Florenola en koekver Adegeee dag met
a.
igersmar
g op de vriolle agendlligers te es van Adeg
mooie kraas het the
aatje in uw laten nadet.
ce krijgt, k. Ook veleest gevraat mooi wee
rkt 10 s
ijwilligersmda, gezelligenthousiasgeest.
aam van teema herbe
w agenda zenken om
heeft onse anderen agd en geker en veel g
eptembe
markt tijdge muziek,smeren om
e maken, estemming
ijn wij blijeens een
s ook flink hebben okregen. gezellighe
er.
dens , en m te
g
j”.
nze
eid.
Bew
Nie
Dhr Mw Mw
Hel Mw Mw
Dhr
Ove Mw Op MazoweenbelacollZij Ade
woners
euwe bewo
r. P.G.M. H
w. J. Koene
w. H. Lümer
laas zijn o
w. J.B. Ort
w. E. Barme
r. W. Post
ergeplaats
w. H. Makk
22 juli ovrian Koree
wel haar con fijne en dangstellinglega’s is zi laat een gegeest.
oners vana
Hoogenboo
en-van de P
r-Nijhuis
ns in die p
h
entloo-Dij
st naar Ve
ink
erleed ploe en schooollega’s alsdierbare cg van famiij op 29 jugrote leeg
f 16 juni 2
om
Pol
periode oo
kman
erpleeghuis
otseling ononzus van Cs de bewoncollega. Leilie, vrienduli gecremete achter
30
2011 tot 14
k enkele b
s Overrhy
nze lieve cCorry Wolners van Aettie laat dden, bewoneerd in cr in haar ge
4 septemb
kamer C
kamer C
kamer C
bewoners o
kamer C
kamer C
kamer C
yn in Leide
kamer C
ollega Letters. Zij s
Adegeest edrie zoonsners van Aematoriumezin, famil
ber 2011:
C 236
C 312
C 238
ontvallen:
C 236
C 312
C 407
en:
C 238
ttie Koree,stond altijen we verls achter. OAdegeest em Rhijnhoflie, maar o
, zus van jd klaar voiezen in ha
Onder groten veel f in Leidenook in
oor aar te
n.
Ag
Alv SepVrijVrij
OktMaaDinZon
Zon
WoNovMaaDin
Zon
ZatDecMaaZon
Vrij
WoVrij Wij
enda
vast wat da
ptember jdag 23 sejdag 30 se
tober andag 3 ok
nsdag 4 okndag 9 okt
ndag 16 ok
oensdag 26vember andag 7 no
nsdag 8 nov
ndag 13 no
terdag 19 cember andag 5 dendag 11 de
jdag 16 de
oensdag 21jdag 23 de
zigingen voo
ata die u i
eptember epember
ktober tober tober
ktober
6 oktober
ovember vember
ovember
november
ecember ecember
ecember
1 decembeecember
orbehouden
n uw agen
r
er
31
da kunt ze
BootRomRad
RijbeAudiZondAndrOper14.30Herf
RijbeMari10.00ZondRië TKinde
RijbeZondMatrOptr14.30KersOptr
etten;
ttocht Vrimmelmarkt van Fortu
ewijskeuricien Scho
dagmiddagrei Serbanrettegeze0 u. fstdiner za
ewijskeuriijke mode 0 u. – 14.0dagmiddagTanaka 14.erkoor “ZE
ewijskeuridagmiddagrozenkoor reden van 0 u. stdiner zaareden Cant
ienden van met poff
uin 10.00 u
ing (ochteonenberg
gconcert: En 14.30 u. lschap Cre
aal open 1
ing (ochtekledingve0 u.
gconcert p.30 u. EP“ 14.30
ing (ochtegconcert 14.30 u. het Ouder
al open 12.tiflora 19.
n Adegeestertjes en
u. tot 14.00
nd) (ochtend)
Ensemble
escendo
2.15 u.
nd) rkoop
iano
u.
nd)
renkoor
.15 u. .30 u.
t
0 u.
)
32
Medewerkers in Adegeest Regiodirecteur Diane Stielstra Wijkmanager Florence Voorschoten Sipke Golstein Praktijkopleider Mieke Emmers Personeelsadviseur Daphne Wijnstok Secretaresse Gerda Steinebach Bedrijfsbureau Lida Snel Sylvia Nolet Zorgmanager Margot Klingers E.V.V. ‘ er (C3) Anouk Jansen E.V.V. ’ er (AB beneden) Sandra van der Meulen E.V.V. ’ er (AB boven) Manon Smits Leerling E.V.V. ‘ er (C1) Sandra Kriek Aspirant E.V.V. ’ er (C2) Sandra Vertelman Manager facilitair Joyce Kerkvliet Activiteitenbegeleiders Antoinette Krösschel
Ida van Herp Onderhoudsmedewerker Emiel Groenewegen CLIENTENRAAD FLORENCE VOORSCHOTEN Hetty Barreveld Pieter Bos (voorzitter) 071 5611666 Margriet van Egmond-van Biezen Piet de Groot Ella van Noort Henk Brouwers Jan Stastra Tom Struijk Nelleke v.d. Berg Monique la Riviėre-Dankmeijer CLIENTVERTROUWENSPERSOON dhr. Eshuis, 071 5763065 DAMESKAPSTER mevr. M. Onderwater PEDICURE Ietje Bijman en Maartje
Karremans 06057698383 PASTOR de heer P. van Beurden
071-5612508 DOMINEE mevr. ds. A. Peper
071-8873350 STICHTING VRIENDEN VAN HUIZE ADEGEEST VOORSCHOTEN Girorekening ING/Postbank 0050973
33
Oplossingen egelvragen:
Vraag 1: Antwoord D
Uitleg: Er bestaat één inheemse soort egels, de Erinaceus europaeus. Als een egel schrikt zet hij de stekels van zijn voorhoofd op en trekt hij zijn kop in. Zijn kop lijkt dan ronder en korter. Als een egel zich veilig voelt, strekt hij zijn kop weer naar voren en legt zijn stekels weer glad. Dan heeft hij weer een spitse snuit en een vlak voorhoofd. Vraag 2: Antwoord B
Uitleg: Een egel heeft bij de geboorte ongeveer 100 stekels. Een egel van drie weken oud heeft er ongeveer 2000.Een volwassen egel heeft 6000-8000 stekels. De stekels zijn een heel goed verdedigingssysteem. Bij gevaar rolt een egel zich heel snel op tot een bal. De kwetsbare delen (de kop, buik en poten) zijn op die manier goed beschermd.
Vraag 3: Antwoord A
Uitleg: Egels eten kevers, de larven van kevers, regenwormen, oorwurmen, slakken, eitjes en larven van slakken, duizendpoten, pissebedden enz. Af en toe eten ze zich ook wel aas. Noten en zaden behoren niet tot hun voeding.
Vraag 4: Antwoord C Uitleg: Volwassen egels hebben een lengte van 24-30 cm lang en een gewicht van 800-1500 gram. Mannetjes zijn groter en zwaarder dan vrouwtjes. Vraag 5: Antwoord A Uitleg: Een egel is een zoogdier en krijgt per worp zo’n 4 tot7 jongen. De stekeltjes van de jongen liggen tijdens de geboorte in de huid, zodat het geboortekanaal van de moeder niet wordt beschadigd. Na 14 tot 18 dagen openen ze de oogjes en na ruim drie weken maken ze kleine uitstapjes buiten het nest. De moeder zoogt de jongen zes weken. In die tijd leren ze al om zelf voedsel te zoeken.