2/Stichting ProRomi Nederland

Effectieve benadering voor ontwikkeling van Roma gemeenschappen

CPOE startconferentie 29-09-2012

Sjaak Monster

3/Stichting ProRomi Nederland

Hoe het begonWat zijn Roma niet / welRoemeense RomaZigeuners buiten RoemeniëZigeuners in FinlandVlach in SlowakijeZigeuners in IndiaKenmerken van Roma

4/Stichting ProRomi Nederland

Hoe denken en doen RomaEnkele van mijn leerervaringenLiteratuur + Dvd's Huidige situatie van de RomaWat doet ProRomi / ProRromaVerschuivende patronenEffectieve benadering

5/Stichting ProRomi Nederland

Hoe het begon en wat wij ons doorgaans niet realiseerden

Vele onbekende culturen binnen een onbekende cultuur

Wat zijn Roma wel / niet?

6/Roemeense Roma

Argintarii Zilversmeden Aurarii Goudsmeden Caldararii Koperslagers Cortorarii Degenen die in tenten wonen Gabor Maken daken en dakgoten Gunoierii Afvalverzamelaars Lautarii Muzikanten Lingurarii Maken houten lepels Lovara Paardenhandelaren Maturarii Bezemmakers Rudarii / Kastale Metaalbewerkers Rromi Romanizatii Geroemeniseerde Roma Spoitorii Stucadoors Ursarii Berenleiders Vatrarii Kachelmakers Zidarii Metselaars Fierarii Smits En velen meer die ik niet ken.

7/Zigeuners buiten Roemenië

Roma en Sinti in Nederland (Rosenberg Trio zijn Sinti) Westhiners in Guatemala Gitanos in Spanje Gitans Catalans in Frankrijk Rumingri / Ungrika in Hongarije (mandenmakers / muzikanten) Boyash in Hongarije (maken houten voorwerpen of vaste stenen) Lotfika Roma (Chuni) in Rusland (uit Duitsland en Polen)

Ruska Roma in Rusland Servi / Kirimitika Roma (van de Balkan / moslims) Kotliary (Kaldarasha) in Rusland (Vlach Roma uit Wallachie) Magyar ciganyok in Rusland (Hongaarse Roma van de Karpaten) Luli / Mugat in Rusland (uit Oezbekistan en Tadzjikistan)

8/Zigeuners in Finland

Kaale (van kaalo, Romani voor zwart)

Karelian RomaEvakko RomaLaulukalllaisetHiitolaiset

9/Vlach in Slowakije

Vlach in Slowakije (weer opgedeeld in) Vlasika Rom en Rumingri Ferkosti (de waardigste onder hen) Ribesti (zangers, dansers en leiders) Rantasa – Barabasa (handelaars) Jozesti (opgewekt, zangers en dansers) Borgranjake (voorzitters van de kris) Kurkesti (gewoonte om te stelen) Jivosti (het oudste geslacht / verstandige en goede handelaars)

10/Zigeuners in India

India Nats (acrobaten) Gaduliya Lohars (rondreizende Smits) Banjara (rondreizende handelaars) Sapera (slangenbezweerders) Manganiars (muzikanten) Bhat (marionettenspelers en geslachtskundigen) Mewari Kalbelia (ketellappers) Madari (moslim acrobaten) Kanjars en Sansis (geslachtskundigen,

touwmakers, handelaars en muzikanten)

11/Kenmerken van Roma

Van oorsprong nomadisch De Rom bestaat niet (grote diversiteit) Binnen / buitenwereld (Gadjo / Kumpania) Eer (padziv) Verwervingscultuur Groot vermogen tot aanpassing Opdeling in beroepsgroepen Leven bij de dag

12/Hoe denken en doen Roma

Plaats van de man / vrouwRoma en arbeidRoma en onderwijsRoma en godsdienstRoma en waarzeggerijDe rechtspraak (Cris)Vervloekingen

13/Enkele van mijn leerervaringen

Het geitenproject De golfplaten daken De latrines Hardhouten douches De diefstal

De relaties De samenkomsten De bewondering De ontdekkingen Wat werkt wel/niet

14/Verdiepen in de Roma cultuur

Literatuur Wij Zigeuners / The Gypsies

(Jan Yoors) De stilte voor het vuur

(Mariet Meester) Sla een spijker in mijn hart

(Mariet Meester) Roma-zigeuners

Overleven in een industriële

samenleving

(Maurits Eycken)

Dvd's (o.a. Tony Gatlif)

Exils Gadjo Dilo Lacho drom Swing Vengo T’aves Bachtalo Jimmy Rosenberg / The

father, the son & the talent

15/Huidige situatie van de Roma

Amnesty International indicates that around 80 percent of the estimated 2 million Roma in Romania live in poverty (5 May 2012 - by Claudiu Padurean, Radio France International)

Rights for Romani people is an issue Romania cannot escape, with one of the largest Roma populations in Europe, and one of the highest percentages of population of Roma ethnicity, the challenges faced by Romania are bigger and more pertinent than elsewhere.

16/Huidige situatie van de Roma

Timed to coincide with International Romani Day on April 8, human rights campaign group Amnesty International has produced a report on Roma rights across the EU. The results are depressingly familiar. Figures for health, employment, education, income, housing, all point in the same direction – life in 2012 for Europe’s Roma populations is still characterized by poverty, discrimination and marginalization.

17/Huidige situatie van de Roma

According to Amnesty International, Europe’s between 10 and 12 million Roma people “have lower incomes, worse health, poorer housing, lower literacy rates and higher levels of unemployment than the rest of the population.” The problem is Europe wide, and the blame lies with everyone. “These are not simply consequences of poverty; they are the result of widespread, often systematic, discrimination and other human rights violations,” reads Amnesty’s report.

18/Wat doet ProRomi / ProRroma

ProRroma-kleuterschool Hetea (+ boerderij) ProRroma-kleuterschool Cluj Napoca ProRroma-kantoor en depot Cluj Napoca ProRroma-kleuterschool Tinca ProRroma-basisschool Tinca Prefab-huisjes Cluj Napoca (+ omgeving) Medisch project Cluj Napoca Kerkgebouwen Iaras + Hetea Transporten, hulpgoederen, werkgelegenheid

19/Waarom ProRroma-scholen

20/ProRroma-kleuterschool Hetea

21/ProRroma-kleuterschool Cluj Napoca

22/Het nieuwe Multi Functionele Centrum

23/ProRroma-kleuterschool Tinca

24/ProRroma-basisschool Tinca

25/ProRroma-basisschool Tinca

26/Prefab-huisjes Cluj Napoca

27/Medisch project Cluj Napoca

28/Kerkgebouwen Iaras + Hetea

29/Het vakantiekamp in Praid

30/ProRomi / ProRroma

Samenwerking ProRomi - ProRroma

31/Het Kinder Studie Sponsor Plan

Gestart 1 mei 2008Inmiddels > 100 kinderen gesponsord

van de 200 kinderen op onze 4 scholen€ 25,00 per maand

32/Lingurar Rodica – Aurora – 5 jaar

33/Nieuwsbrieven en websites

ProRomi nieuwsbrief (4 x per jaar)

ProRomi digitale nieuwsbrief (4 x per jaar)

www.proromi.nlwww.prorroma.orgVoorlichtingPersberichten

34/Verschuivende patronen

Van eenzijdige hulp naar samenspraak en samenwerking (wie wordt eigenaar van het project?)

Van gedreven (vaak korte termijn) interventies naar oplossingen voor de toekomst

Van “ieder voor zich” naar samen met andere NGO’s en kerken en organisaties

35/Effectieve benadering

Nog niets doen / op uw handen zitten Bestudeer eerst de doelgroep / samenspraak Realiseer u dat er conflicterende belangen zijn Stel u op de hoogte van de w.s. (verborgen)

agenda van de doelgroep Anticipeer op de agenda van de doelgroep en

niet op die van uzelf (wordt het hun project?) De noodzaak van integere en geaccepteerde

leiders in/rond de Roma-gemeenschap

36/Effectieve benadering

Respect en liefdevolle duidelijkheid Oriënteer u op andere organisaties in het veld

met ervaring / niet het wiel willen uitvinden Lange termijn versus korte termijn strategie De vier pijlers van de Europese Commissie Bent u de aangewezen partij om de klus te

klaren? Zo ja, ga dan pas aan de slag

37/Tenslotte

Dank en heel veel zegen, wijsheid en voorspoed toegewenst met uw projecten