MiBusiness.nl: Creëer een alternatief

4 september 2013:

Financiering en subsidie vraagstukken voor het MKB

Agenda:

1.       Voorstellen van Marc en Sergio

2.       Waarom is het voor het MKBer moeilijk financiering te krijgen?

3. Waar zit het geld?

4.       Wat zijn de alternatieven voor de bankier?

5.      Hoe kom je aan financiering?• Hoe beoordeelt een bank een financieringsverzoek? Uitleg over

bedrijfsanalyse, financiële analyse en zekerheden.• Tips voor het verkrijgen van een financiering. Enkele praktische tips voor de

voorbereiding van een zakelijke financieringsaanvraag.

6. Vragen?

Marc Westerhof en Sergio Torres

Sergio TorresDirecteur/ eigenaarMILK Kennis en Kapitaal

Marc WesterhofDirecteur/ eigenaarWesterhof advies

Agenda:

1.       Voorstellen van Marc en Sergio

2.       Waarom is het voor het MKBer moeilijk financiering te krijgen?

3. Waar zit het geld?

4.       Wat zijn de alternatieven voor de bankier?

5.      Hoe kom je aan financiering?• Hoe beoordeelt een bank een financieringsverzoek? Uitleg over

bedrijfsanalyse, financiële analyse en zekerheden.• Tips voor het verkrijgen van een financiering. Enkele praktische tips voor de

voorbereiding van een zakelijke financieringsaanvraag.

6. Vragen?

Wat zijn de obstakels van de MKB ondernemer?

6

Structurele kenmerken MKB:• Hoge afhankelijkheid van key

perso(o)n(en) en een tekort aan financieel strategische kennis

• Beperkt inzicht in prestaties (o.a. vanwege informatieasymmetrie)

• Te weinig tijd voor structuur (de MKB’er is vaak niet projectmatig bezig waardoor acties niet uitgevoerd worden)

• Weinig geld beschikbaar voor groei

Structurele redenen voor het tekort aan financiering:

• Beperkte omvang lening (investering) aan de ondernemer waardoor lening (investering) duur wordt;

• de bank kent de ondernemer niet

Oorzaak tekort aan goede financiering

Bron: onderzoek “entrepreneurs for business”. In samenwerking met de Vrije universiteit van Amsterdam en Syntens

Karakteristieken van een midden en klein bedrijf

Het MKB heeft een chronisch tekort aan financieringsmogelijkheden.

Sinds 2010 daling kredieten met 4% per jaar voor kredieten onder de EUR 250k

Op zich nog geen groot probleem maar bij herstel ontstaan het probleem

7

De ondernemers hebben het gevoel dat er niet naar hen wordt geluisterd. De ondernemer kijkt boos naar de bank. EN het gaat alleen maar moeilijker worden

Wat zijn de obstakels van de MKB ondernemer?

NU toekomst

Onzekerheid in de markt (Japan scenario)

macro

mic

ro

0% groei van de markt

Groei zit in niches, export en samenwerkingsvormen om meerdere groepen te kunnen benaderen

De MKBer heeft het gevoel dat er niet naar hem wordt geluisterd

Banken richten zich op het groot bedrijf

De bank komt met Financiële oplossingen die klanten anticiperen op veranderingen in de levensfaseVeel oud bankiers als zzper

Slechte kwaliteit financieringsaanvragen

Beschikbaarheid van geld voor MKBers / Mate van vertrouwen

Technologische vernieuwing naar slimme computer als consultant / Rol van automatisering bij financiering

Meer samenwerking

Agenda:

1.       Voorstellen van Marc en Sergio

2.       Waarom is het voor het MKBer moeilijk financiering te krijgen?

3. Waar zit het geld?

4.       Wat zijn de alternatieven voor de bankier?

5.      Hoe kom je aan financiering?• Hoe beoordeelt een bank een financieringsverzoek? Uitleg over

bedrijfsanalyse, financiële analyse en zekerheden.• Tips voor het verkrijgen van een financiering. Enkele praktische tips voor de

voorbereiding van een zakelijke financieringsaanvraag.

6. Vragen?

10

Ondernemer

kredietunies

Crowdfunding

Banken

Investeerders

- Strategische investeerders- MBO/MBI kandidaten- Financiële investeerders- Participatie maatschappijen

enz.

Crowd funding. Dit zijn de kleine investeerders en/of financiers.

Waar is zit het geld?

Er is voldoende geld aanwezig maar het is minder dan voorheen. Er is kapitaal te vinden bij de burger of medeondernemer tot aan bij de bank. Van eigen vermogen tot financiering (vreemd vermogen).

Financiering

Risico dragend kapitaal

Pensioenfonds en verzekeringsbedrijven!

subsidie

Barter

Agenda:

1.       Voorstellen van Marc en Sergio

2.       Waarom is het voor het MKBer moeilijk financiering te krijgen?

3. Waar zit het geld?

4.       Wat zijn de alternatieven voor de bankier?

5.      Hoe kom je aan financiering?• Hoe beoordeelt een bank een financieringsverzoek? Uitleg over

bedrijfsanalyse, financiële analyse en zekerheden.• Tips voor het verkrijgen van een financiering. Enkele praktische tips voor de

voorbereiding van een zakelijke financieringsaanvraag.

6. Vragen?

Wat zijn de alternatieven voor de bankier?

12

Crowd Funding

• Voordelen:• Geen grote schuldeisers• Gemakkelijk toegang tot geld

• Nadelen:• Moeilijk geld te verzamelen• Vaak verhoogd het risico (mede door informatie asymmetrie)

Informal investors• Voordelen:• Financiering ook mogelijk bij groter risico• Betrokkenheid van de investeerder als ‘coach’

• Nadelen:• Hoge rendementseisen• Verlies van vrijheid van beslissingen van de ondernemer

Makelaars (bemiddeling)• Voordelen:• Deskundig advies en hulp naast de financiering• De juiste financiering bij de juiste aanvraag

• Nadelen:• Een extra schakel in de keten zorgt voor vertraging in looptijd aanvraag • Mogelijkheid tegengestelde belangen

Krediet Coöperatie• Voordelen:• Relatief lagere rendementseisen, meer sociale verantwoording• Gedeelde normen en waarden met ondernemers

• Nadelen:• Nog in de kinderschoenen• Financiering middels leningen, geen eigen vermogen verschaffing

Agenda:

1.       Voorstellen van Marc en Sergio

2.       Waarom is het voor het MKBer moeilijk financiering te krijgen?

3. Waar zit het geld?

4.       Wat zijn de alternatieven voor de bankier?

5.      Hoe kom je aan financiering?• Hoe beoordeelt een bank een financieringsverzoek? Uitleg over

bedrijfsanalyse, financiële analyse en zekerheden.• Tips voor het verkrijgen van een financiering. Enkele praktische tips voor de

voorbereiding van een zakelijke financieringsaanvraag.

6. Vragen?

• Zo min mogelijk zekerheden/aandelen afstaan• Zo laag mogelijke rente• Zo veel mogelijk ontvangen voor de aandelen• Zo min mogelijk betrokkenheid door derden

14

Begrijp de complicatie?

De complicatie is het tegengesteld belang, begrijpen van elkaar en te weinig kennis.

Ondernemer:Zo laag mogelijke kosten

Financier/Investeerder:Zo hoog mogelijk rendement

Spanningsveld *

• Zoveel mogelijk aan zekerheden/ aandelen

• Zo hoog mogelijk rendement

* Dit spanningsveld wordt vergroot door gebrek aan financiële kennis en het kennen van de behoeftes van de financier/ investeerder

15

Begrijp het verschil tussen een bankier en een investeerder?

ren

dem

en

t

periode periode

bankier investeerder

Degene die een lening verstrekt heeft alleen een down side risk en de investeerder heeft een up side potential.

groei

zekerheid

Een investeerder heeft in tegenstelling tot de bankier, wel upside potential. Als de onderneming goed presteert, wordt de investering van de investeerder immers meer waard.

Dit zorgt ervoor dat investeerders en bankiers zeer verschillende belangen hebben bij het verstrekken van geld. Bankiers hebben een hekel aan risico’s. Investeerders wegen risico af tegen het te verwachten rendement.

De bankier heeft een vast rendement (rente) en profiteert dus niet mee van een goed presterende onderneming.De bankier ondervindt echter wel de gevolgen als het slecht gaat. Hij heeft alleen het down side risk. Dit probeert een bankier af te dekken met zekerheden.

Hoe beoordeelt een bank een financieringsaanvraag?

De volgende onderdelen uitwerken: Investerings- en financieringsbehoefte Bedrijfsanalyse Financiële analyse Bancaire positie

Bedrijfsanalyse

• Ondernemer / management– Visie en strategie– Opleiding en ervaring– Netwerk

• Onderneming– Interne organisatie– Juridische structuur– Activiteiten– Sector– Positie in de keten

Financiële analyse

• Rentabiliteit– Winstgevendheid historisch en begroot– Gevoeligheid– Worst case scenario’s– ‘Wat als’ scenario’s met link naar bedrijfsanalyse

• Vermogen– Solvabiliteit i.c.m. sector– Samenstelling activa– Ontwikkeling vermogen

• Cash flow / liquiditeit– Mutatie werkkapitaal– Investeringen

Bancaire positie

• Zekerheden– Hypotheek– Pandrecht– Borgtocht derden

• Betrokkenheid ondernemer– Hoofdelijk aansprakelijk– Borgtocht

• Structuurrisico

RAROC

RAROCRisk Adjusted Return On Capital

ELExpected Loss

Het gemiddelde niveau van verliezen dat verwacht wordt het

komende jaar.

Formule: EL = PD x LGD x EaD

EL

• PD (%)Probability of Default

De kans dat de klant binnen een jaar niet meer aan de rente- en

Aflossingsverplichtingen jegens de bank kan voldoen.

Rating op basis van financiële- en niet financiële gegevens.

• LGD (%)Loss Given Default

Het te verwachten verlies bij het in default geraken van een klant.

• EaD (% of absoluut getalExposure at Default

Het openstaande bedrag op het moment van in default geraken van een klant.

EL bepalend voor

• Fiatterings bevoegdheden • Verstrekkings- en beheersvoorwaarden• Tarief

Tips

• Zorg voor actuele informatie• Zorg voor goede samenvatting• Help de accountmanager• Vraag voldoende financiering• Start op tijd• Speel het spel• Raadpleeg specialist

Agenda:

1.       Voorstellen van Marc en Sergio

2.       Waarom is het voor het MKBer moeilijk financiering te krijgen?

3. Waar zit het geld?

4.       Wat zijn de alternatieven voor de bankier?

5.      Hoe kom je aan financiering?• Hoe beoordeelt een bank een financieringsverzoek? Uitleg over

bedrijfsanalyse, financiële analyse en zekerheden.• Tips voor het verkrijgen van een financiering. Enkele praktische tips voor de

voorbereiding van een zakelijke financieringsaanvraag.

6. Vragen?