Post on 28-Jun-2020
Duurzaa
mheid
srapport
Respo
nsibl
y Fre
sh
2012
-2018
2
Voorwoord 03
ResponsiblyFresh 04
Deelnemers 05Thema’s 06Gebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerk 06Stakeholders 07Communicatie 08Rapportering 09Tijdslijn 10
CharterDuurzaamOndernemen 11
Duurzaamheidinkwaliteitssystemen 19
Economischeimpact 23
Waardeketen 24Omzetenexport 25Coöperatievemeerwaarde 26ICA-principes 26
Ecologischeimpact 27
Energie 28Water 32Geïntegreerdeteeltenbiodiversiteit 34Verpakkingen 37Bedrijfsafval 39Voedingsspaarzaamheid 40Mobiliteit 42
Socialeimpact 43
Democratischebesluitvorming 44Medewerkers 45Maatschappelijkengagement 49GRASP 50
Besluit 51
GRIcontentindex 52
Collectiefdossier2013-2015-2017 55
Contactpersoon LiesElsenlies.elsen@vbt.eu-+32(0)16200080Verantwoordelijke uitgever PhilippeAppeltansTiensevest136,B-3000Leuven
Voor meer informatie www.responsibly-fresh.euwww.vbt.euOvernameenkeltoegestaanmitsduidelijkebronvermelding.Defoto’sindezepublicatiezijnbeschikbaargestelddoordeafzetcoöperaties,deVLAMenLava.
3
VoorwoordHetVerbondvanBelgischeTuinbouwcoöperaties(VBT)steltuhiermeehetderdecollectieveduurzaamheidsrapportvoor.Hetrapportbeschrijftdeinspanningenvoorduurzameontwik-kelingbinnenhetResponsiblyFresh-project.In2012werdditduurzaamheidsprojectvanhetVBT,haarleden-afzetcoöperatiesendeaangeslotenproducentenvangroentenenfruitgelanceerd.Deduurzaamheidsuitdagingenindecoöperatiefgeorganiseerdefruit-engroentesectorwordencollectiefaangepakt.HetcollectievekaraktervanResponsiblyFreshisuniekenbelangrijk.
HetgebruikvanhetResponsiblyFresh-duurzaamheidskeurmerkisaanvoorwaardenverbon-den.Dedeelnemersmoetenaantoonbaarinspanningenleverenvoorduurzameontwikkeling.DeindividueleproducentenmoetengecertificeerdzijnvoorGLOBALG.A.P.en/ofVegaplan.Hungezamenlijkeprogressieopeenreeksvanduurzaamheidscriteriawordtopgevolgdviaeencollectiefdossier.DaarnaastmoetendeafzetcoöperatieseenchartervoorDuurzaamOnder-nemenonderschrijven.Eenparallelspoorwaaropisingezet,isondersteuningaandeuitbouwvanduurzaamheidscriteriainbestaandekwaliteitssystemen.
Binnenhetprojecthebbendevijfafzetcoöperaties,namelijkBelgischeFruitveiling,BelOrta,CoöperatieHoogstraten,LimburgseTuinbouwveilingendeREOVeiling,enhunaangeslotenproducentendiverseduurzaamheidsinspanningengeleverd.Zoweldeafzetcoöperatiesalsdeproducentenparticipeerdenaaninitiatievenrondduurzameontwikkeling.
DitrapportmaakteenbalansopnazesjaarResponsiblyFresh.Hetbeschrijftdeinspanningenvandedeelnemersvan2012tot2018.DeafzetcoöperatiesbehaaldenmeerderecyclioprijeencertificaatvoorhetcharterDuurzaamOndernemen.Degenomenactieswordenhiertoege-licht.Deprogressievandeproducentenbetreffendededuurzaamheidscriteriazijngeïnventari-seerdbinnenhetcollectiefdossier.Inditrapportwordende2017-resultatenvanhetcollectiefdossiervergelekenmetdezevan2013en2015.DegegevensvanhetResponsiblyFresh-projectwordengezamenlijkvoorgesteld.Verderkomtdeuitbouwvandeduurzaamheidscriteriaindekwaliteitssystemenaanbod.
Deafgelopenjarenheeftdecoöperatievefruit-engroentesectorsamenstappengezetenhaarverantwoordelijkheidgenomenvoordeverduurzamingvandeketen.Hetbijdeopstartgenomenengagementomcollectiefintezettenopduurzaamheidwerdduidelijknagekomen.Duurzameontwikkelingisechtereendynamischgegeven.Nieuweinzichtenenmaatschappelijkeverwachtingenstimulerenonsomonzeduurzaamheidskoersaantepassen.Begin2019zalonzevernieuwdeaanpakwordenvoorgesteld.HetVBT,deafzetcoöperatiesenhunproducentenzullendusookdekomendejarencollectiefblijveninzettenopduurzameontwikkeling.
RitaDemaré PhilippeAppeltansVoorzitter Algemeensecretaris
ResponsiblyFresh
5
DeelnemersResponsiblyFreshiseeninitiatiefvanhetVer-bondvanBelgischeTuinbouwcoöperaties(VBT),desectororganisatievandeBelgischeafzet-coöperatiesvangroentenenfruit.DevijfdeelnemendeVBT-leden-afzetcoöperatiesmethunaangeslotenproducentenzijn:Belgische
Fruitveiling(BFV),BelOrta,CoöperatieHoog-straten,LimburgseTuinbouwveiling(LTV)endeREOVeiling.Samenvertegenwoordigendezeafzetcoöperatiesmeerdan3.100actieveproducenten.
Brugge
Gent
MonsCharleroi
Brussel
Mechelen
Turnhout
Antwerpen
Hasselt
Liège
Namur
Marche-en-Famenne
Arlon
Aalst
DeelnemendeResponsiblyFresh-afzetcoöperaties
Roeselare
Groenten
Fruit
Groenten&fruit
ResponsiblyFresh<< Inhoudstafel
6
Thema’sDuurzaamheidiseenomvangrijkbegrip.BijdeopstartvanResponsiblyFreshzijnvierthema’sgeïdentificeerddierelevantzijnvoordesectorinhetkadervanduurzameontwikkeling.Binnendethema’skunnenverschillendemateriële
duurzaamheidsaspectenondergebrachtworden.DeinspanningenvandeResponsiblyFresh-deel-nemersvoorelkvandezemateriëleaspectenwordentoegelichtinditduurzaamheidsrapport.
Ecologischeimpact Economischeimpact Socialeimpact
MateriëleaspectenResponsiblyFresh
ResponsiblyFresh<< Inhoudstafel
PRODUCENTEN AFZETCOÖPERATIES
LAGEIMPACTZuinigomgaanmetproductiemiddelenentoepassenvanprincipesvangeïntegreerdeteelt.
ENERGIEWATER
VERPAKKINGEN
MOBILITEIT
BIODIVERSITEITKiezenvooreengevarieerdeteeltenondersteunenvanwetenschappelijkonderzoeknaarnieuwerassenenteelttechnieken.
GEÏNTEGREERDETEELT
VOEDINGSSPAARZAAMHEIDImplementerenvandoordachtebewaar-technieken,klantgerichteportiesencontinuinspelenopdemarktvraag.
VOEDINGS-SPAARZAAMHEID
NABIJHEIDZorgenvooreenkorte,geïntegreerdeketendoordestructuurvanafzet-coöperaties,resulterendintransparanteprijsvormingvoorproducenten,one-stop-shoppingvoorafnemersenbetaalbarekwaliteitvoorconsumenten.
ECONOMISCHEPRESTATIESWERKGELEGENHEID
WELZIJNMEDEWERKERSDIVERSITEITENKANSEN
PRODUCTVERANTWOORDELIJKHEIDLOKALEGEMEENSCHAP
Gebruiksvoorwaarden collectief duurzaamheidskeurmerk
HetgebruikvanhetResponsiblyFresh-keur-merkisaanstriktevoorwaardenonderworpen.Dedeelnemendeproducentenenafzet-coöperatiesdienenaantoonbaarinspanningenteleverenopdiverseduurzaamheidscriteria.Zoweldeproducentenalsdeafzetcoöperaties
moetenparticiperenaanexterneinitiatievenrondduurzameontwikkeling.Deonafhankelijkecontroledaaropmaakthetprojectmeertransparantengeloofwaardig.Hetzorgtvoormeeraansluitingbijdiversestakeholders.Erzijndrievoorwaarden.
7
ResponsiblyFresh<< Inhoudstafel
StakeholdersBinnenhetduurzaamheidsprojectResponsiblyFreshstaatoverlegmetstakeholders,zowelinternalsextern,centraal.Viaoverlegwordtgetrachtdeaandachtspuntenvandever-schillendestakeholdergroepenoptenemeninhetproject.
Internstakeholderoverlegtussendedeel-nemendeafzetcoöperatiesbenadrukthetcollectievekaraktervanResponsiblyFresh.InvergaderingenvandeRaadvanBestuurendeAlgemeneVergaderingvanhetVBTwordtdestrategievanhetprojectuitgezetenworden
beleidsmatigebeslissingengenomen.Deuit-werkingentechnischeaspectenkomenaanbodindeVBT-werkgroepenwaaraandemede-werkersvandeafzetcoöperatiesdeelnemen.BinnendeafzetcoöperatiesiseroverlegmetdeproducentenviavergaderingenvandeRaadvanBestuur,deAlgemeneVergadering,product-groepenenadhoc.
ExternneemthetVBTdeelaandiverseinitiatievenrondduurzaamheidentreedthetindialoogmetdestakeholdersoverrelevanteduurzaamheidsthema’s.
INTERNESTAKEHOLDERS EXTERNESTAKEHOLDERS
VBT
Afzet coöperaties
Producenten
Afnemers-distributie
Overheid
Beheerders kwaliteitssystemen
Onderzoeksinstellingen
Sectororganisaties agro-voedingsketen
Consumenten
Middenveldorganisaties
StakeholdersResponsiblyFresh
DEDRIEGEBRUIKSVOORWAARDEN
1.Deindividueleproducentenmoetenbeschikken
overeengeldigcertificaatvooreenkwaliteits-
systeem:Vegaplanen/ofGLOBALG.A.P.
IntegratedFarmAssurance(IFA).Naexterne
controledooreengespecialiseerdeonafhankelijke
certificatie-instellingbekomendeproducenten
hetcertificaatmeteenbeperktegeldigheids-
duur.Indienbijeenvolgendecontroleopnieuw
aandegesteldevereistenvoldaanis,wordthet
certificaathernieuwd.
2.Deindividueleafzetcoöperatiesmoeteneen
charterDuurzaamOndernemenofMaat-
schappelijkVerantwoordOndernemen(MVO),
zoalsaangebodenengecontroleerddoor
externeinstanties,onderschrijven.
3.Deafzetcoöperatiesmoetendeprogressie
bijdeaangeslotenproducentenopeenreeks
vanduurzaamheidscriteriaopvolgeninhet
collectiefdossier.
8
ResponsiblyFresh
CommunicatieMethetResponsiblyFresh-keurmerkwordtdoordeproducentenenafzetcoöperatiesaandevolgendeschakelsduidelijkgemaaktdatzegroentenenfruitproducerenenvermarktenmetaandachtvoorduurzameontwikkeling.
Hetkeurmerkwordtgebruiktoppromotie-materiaalenopverpakkingen,eventueelinco-brandingmetanderemerken.Bijaanvangisbewustgekozenvooreenbusiness-to-businesscommunicatie.
<< Inhoudstafel
RESPONSIBLYFRESH,WHAT’SINANAME
LOGO,GESTILEERDEG
Freshverwijstnaardeverseproducten,
groentenenfruit.Responsibly–verantwoord
enverantwoordelijk–slaatopmaatschap-
pelijkverantwoordondernemenenmaat-
schappelijkebetrokkenheid.
Hetlogoheeftdevormvandeaardbolalsbasisvoor
deproductievangroentenenfruit.Dekleurenmix,
verwijzendnaareenregenboog,geeftweerwaarhet
inzakeduurzaamheidomgaat:hetverenigenofin
evenwichtbrengenvandeogenschijnlijktegen-
strijdigepeople,planetenprofit.OokdeletterGis
teherkenneninhetlogo.Dezestaatvoorglobaal,
groenengood-citizenship,maarookgroovy.Hetblad
indekernvandeGstaatsymboolvoorgroenen
bloei.Hetrefereertopnieuwnaargroentenenfruit.
9
RapporteringSindsdeopstartvanhetResponsiblyFresh-projectrapporteerthetVBTtweejaarlijksdegeleverdeinspanningenvandedeelnemersviaeenduurzaamheidsrapport.Heteersterapportwerdgepubliceerdin2014enbeschreefdeinspanningenvandedeelnemendeafzet-coöperatiesenproducentenoverdeperiode2012-2013.In2016werdhettweederapportuitgebrachtgebaseerdopdeevolutieindeperiode2014-2015.InhethuidigerapportwordteenbalansopgemaaktnazesjaarResponsiblyFresh.
Bijhetopstellenvanhetrapportisgebruikge-maaktvanbedrijfsinterneen-externegegevensvandeafzetcoöperaties,informatieuithetcollectiefdossierenuithetcharterDuurzaamOndernemen.Allegegevenswordenglobaalweergegeven.Degegevensvandeafzet-coöperatiesenhetcollectiefdossierwordengerapporteerdvolgensdedrieP’s(profit,planetenpeople)wataansluitbijdewerkingvandeafzetcoöperatiesenhunproducenten.Zowordendeeconomische,ecologischeensocialeimpactvandeinspanningenduidelijk.DeactiesgenomeninhetkadervanhetcharterDuur-zaamOndernemenwordentoegelichtineenaparthoofdstuk.Dezeactieswordengerappor-teerdvolgensdevooropgesteldethema’svanhetcharter.
Deafzetcoöperatiesvolgendegezamenlijkeprogressieopvanhunaangeslotenproducenten.Inhetcollectiefdossiervan2017zijn52duur-zaamheidscriteriaopgenomen.Opaangevenvandeafzetcoöperatiesisbeslotenomdelijstbeperktteherzientenopzichtevan2013en2015.Eeneersteherzieningishetschrappenvaneenaantalduurzaamheidscriteriadiesindsdeopstartin2012,ondertussenwettelijkverplichtzijnofmeerexplicietopgenomenzijnindeVegaplanen/ofGLOBALG.A.P.Standaard.Eentweedeherzieningisdefocusopinnovaties.Aandeproducentenisgevraagdnaardetoe-passingenvanconcrete,nieuwetechniekenentechnologieën.
Deantwoordenvandeproducentenzijndoordeafzetcoöperatiesverzameld.Dedoelgroepzijnproducentenmeteenjaarlijkseproduct-omzetvanmeerdan€25.000ophunafzet-coöperatie.Andereproducentenkondenvrijdeelnemen.Intotaalhebben2.428producentenhungerealiseerdeengeplandeinspanningenviadebevragingaangegeven.Deeffectievesamen-stellingisdoorheendejarengewijzigd,doordatproducentenhunbedrijfstopgezethebbenofnieuweproducententoegetredenzijn.Rekeninghoudendmetspecifiekebedrijfssituatiesenteeltplannenzijnbepaaldeduurzaamheidscriteriaenkelrelevantvooreenbepaaldsegmentvandedoelgroep.
Voorelkcriteriumhebbendeproducentendemogelijkheidteantwoordenmet:
Deedikreeds(devoorbijedriejaar)
Deedikreedsmaarnogverbeterd
Doeikrecent(sinds2017)
Zalikdoen(komendedriejaar)
Doeikniet
Deantwoordmogelijkheid‘Deedikreedsmaarnogverbeterd’isnieuwinhet2017-dossier.Ditgeeftdeproducentendemogelijkheidomverbeteringenvoorbepaaldemaatregelenaantegeven.
Deresultatenvanhetcollectiefdossier2017wordenvergelekenmetdievan2015en2013.Hetvolledigeoverzichtisweergegeveninbijlage.
HetduurzaamheidsrapportisopgesteldopCoreniveauvolgensdeGRI-standaardvanhetGlobalReportingInitiative(GRI),deinternatio-nalereferentievoortransparantecommunicatieronddeecologische,socialeeneconomischeprestatiesvaneenorganisatie.
ResponsiblyFresh<< Inhoudstafel
10
•HetVBTenhaarledennemeneenaanzetvoorhetaanpassenvanhetkeurmerkinhetkadervaneenbrederebenaderingvanduurzameontwikkeling
•LanceringvanResponsiblyFreshopFruitLogisticainBerlijn
•ResponsiblyFreshwintdeeersteGLOBALG.A.P.GAPAward
•IntroductievanhetcollectiefkeurmerkMilieubewusteTeelt(MBT)metalssymbooldegroeneboogengelevlinder
•Uitwerkingcollectieveduurzaamheidsstrategie
•EénjaarResponsiblyFresh,ineenpersberichtwordteenupdategegevenvandegeleverdeinspanningen
•Publicatievanheteersteduurzaamheidsrapport
•ToevoegingvaneenluikZuidwerkingLanceringResponsiblyFreshopFruitLogistica
•EventvoorstakeholdersrondResponsiblyFreshenduurzaamheidindesector
•Publicatievanhettweededuurzaamheidsrapport
•Interneevaluatievanhetduurzaamheids-projectenvooruitblikoptoekomstigebenaderingen
•PublicatievanhetslotrapportResponsiblyFresh
•Aankondigingvaneennieuweduurzaamheids-strategievanhetVBTenhaarleden
Overhandigingtweededuurzaamheidsrapport
Voorstellingeersteduurzaamheidsrapport
1995
2014
2010
2015
2011
2016
2012
2017
2013
2018
Tijdslijn
ResponsiblyFresh<< Inhoudstafel
CharterDuurzaamOndernemen
12
Sinds2012nemendeafzetcoöperatiesjaarlijksdeelaaneencharterDuurzaamOndernemenofMaatschappelijkVerantwoordOndernemen(MVO),zoalsaangebodendoorprovincialeoverhedenen/ofVOKA.Omhetcertificaatvoorhetchartertebehalenofteverlengenwordendeafzetcoöperatiestelkensexterngeauditeerd.Binnenhunbedrijfsstructuurzijnjaarnajaarnieuweenuitdagendeactiepuntenopgesteldengerealiseerdrondvooropgesteldethema’s.Vanaf2017beheertVOKAeengemeenschappelijkcharterDuurzaamOnder-nemen.VOKAhanteertalsuniverseelkaderde17SustainableDevelopmentGoalsvandeVerenigdeNaties.Deafzetcoöperatiesleverendanookeenbijdrageaanderealisatievandezedoelstellingen.
Devijfdeelnemendeafzetcoöperatieshebbendevoorbijejarenhetcertificaatvoordeopeen-volgendecyclivanhetchartertelkensbehaald.Begin2018ronddenreedsdrieResponsiblyFresh-afzetcoöperatieshunvierdeofvijfdecyclusvanhetcharteraf.Deanderetweeafzetcoöperatieswordenmidden2018noggeauditeerd.
SindsdeopstartvanResponsiblyFreshhebbendeafzetcoöperatiesmaarliefst349actiesgedefinieerdbinnendevooropgesteldethema’svanhetcharter.Intotaalzijn269actiesmetsuccesuitgevoerd.Midden2018zijnnog27actieslopende.Voordeniet-gerealiseerdeactiesis,waarmogelijk,eenalternatiefgezocht.Indecycli2016-2017en2017-2018steldendeafzet-coöperatiesintotaal127actiepuntenop.Daarvanzijn69%metsuccesuitgevoerdenzullen20%opkortetermijnuitgevoerdworden.Deoverige11%zijngeëvalueerd,maarwerdenuiteindelijkniethaalbaargeachtbinnendeter-mijnvandecyclus.
Metdeactieszettendeafzetcoöperatiesdevoorbijejareninopmilieu,socialeeneco-nomischecriteria.Zewillenzohunvoor-trekkersrolnaarhunproducentenendestakeholderskrachtbijzetten.
Als voorwaarde voor deelname aan Responsibly Fresh geldt voor de afzetcoöperaties het jaarlijks behalen van het certificaat voor het charter Duurzaam Ondernemen. Deelname aan het charter biedt de afzetcoöperaties de mogelijkheid om het duurzaam ondernemen concreet vorm te geven en te werken aan continue verbetering van hun prestaties op milieu-, sociaal en economisch vlak.
CharterDuurzaamOndernemen<< Inhoudstafel
In2015werdendeDuurzameOntwikkelingsdoelstellingenofSustainableDevelopmentGoals(SDG’s)opgestelddoordeVN.Gedurendedekomende15jaarmoetende17SDG’s,diegekoppeldwordenaan169targets,eenactieplanvormenomdemensheidtebevrijdenvanarmoedeendeplaneetterugopdekoersrichtingduurzaamheidteplaatsen.Dezedoelenreflecterendedriedimensiesvanduurzameontwikkeling:heteconomische,hetsocialeenhetecologische.DeSDG’skunnenonderverdeeldwordeninvijfgrotethema’s:mensen,planeet,welvaart,vredeenpartnerschap.
13
CharterDuurzaamOndernemenVooropgesteldethema’s
ActiesResponsiblyFresh-afzetcoöperaties2012-2018
Uitgevoerd Lopend Niet-gerealiseerd
Behoorlijkbestuur-Corporategovernance 27 1 4
Rationeelenergieverbruik 38 4 9
Hernieuwbareenergie 6 0 3
Duurzaammaterialenbeheer 31 1 3
Rationeelwatergebruik 5 1 2
Kwaliteitvandedirecteleefomgeving 9 2 1
Mobiliteit 19 1 3
Communicatieendialoog 44 6 4
Duurzaamheidintegrerenindeuitbouwvandebedrijfsinfrastructuur
25 5 12
Mensvriendelijkondernemen 65 6 12
Totaal 269 27 53
CharterDuurzaamOndernemen<< Inhoudstafel
13
BEHOORLIJKBESTUUR,CORPORATEGOVERNANCEMeerdereafzetcoöperatieshebbeneenmilieu-beleidsverklaringopgesteldenduurzaamonder-nemeninhunbedrijfsvisieopgenomen.Erzijnookprestatie-indicatorenvoormilieuenmensgedefinieerdomzodecontinueverbeteringoptevolgen.Decoöperatievesamenwerkingoverdelandsgrenzeniseenvoorbeeldvaneengerealiseerdeactie.Ditopentnieuweper-spectievenvoormeerafzetmogelijkhedenvanproducten.Andereconcretevoorbeeldenzijnhetoprichtenvaneenombudsdienstvoor
producentenenhetinformerenvanprodu-centenrondduurzameontwikkelingtijdensproducentenvergaderingen.Voorderetailzijninfocampagnesgeorganiseerdrondduurzaam-heid.Eenvoorbeeldvaneenniet-gerealiseerdeactieishetuitvoerenvaneeninitiëleGAP-analyseomnategaanofdeISO14001:2015inhetbestaandekwaliteitszorgsysteemkangeïntegreerdworden.Erwerddoordeafzet-coöperatiegekozenomovertegaannaarISO22000.
14
CharterDuurzaamOndernemen
RATIONEELENERGIEVERBRUIKOmgerichteverbeteringenuittevoerenisvaakgestartmeteenenergiescan.Dezeduidtdemogelijkhedenvoorenergiebesparing.Verschil-lendeprojectenrondhetoptimaliserenvandeverlichtingzijnmetsuccesafgerond.Eenactie-puntwaaralleafzetcoöperatieswerkvanmaaktenisre-lighting.Ditbetekenthetver-vangenvaneenbestaandelichtinstallatiedooreennieuwe,energiezuinigevariant.Inderecent-stecycluszijnverschillendeactiesuitgevoerdoflopendrondhetgebruikenvanLED-verlichting,zowelindebedrijfsinfrastructuren,alsopdeterreinenenparkings.OmdittestimulereniseensamenaankoopvanLED-verlichtingdoordeafzetcoöperatiesenproducentengeorganiseerd.Dehallenenloodsenopverschillendesites
werdenvoorzienvanduurzameverlichting,alsookvanbewegingssensorenenelektrischeschakelaars.Naastverlichtingishetefficiëntermakenvankoelinstallatieseenbelangrijkprojectbijdeafzetcoöperaties.Hetplaatsenvansnel-looppoortentussendekoelcellenendeloodsenzorgtvoorbeperkingvanhetverliesaankoude.Naderonderzoeknaarschermenofisolerendeflappenvoorkoelcelleniseenlopendproject.Verderishetenergetischoptimaliserenvandekistenwasserijeenvoorbeeldvaneengereali-seerdeactie.Eenniet-gerealiseerdeactieishetplaatsenvanlichtkoepelsomzomeerzonlichtindeloodsentebekomen.Dehaalbaarheidsstudiewasnegatiefwaardoorwerdingezetopanderemanierenvanre-lighting.
LED-verlichtinginsorteerloods Snellooppoortentussenkoelcellenenloodsen
<< Inhoudstafel
HERNIEUWBAREENERGIEDeafzetcoöperatieshebbenverscheidenemogelijkhedenonderzochtomdebedrijfseigenenergieopwekkingteverhogen.Deplaatsingvanfotovoltaïschecellenopdebedrijfsgebouwenisdooralleafzetcoöperatiesgeïmplementeerd.Waarmogelijkzijnopbepaaldesitesdeafgelopenjarennogextrafotovoltaïschecellenaangebracht.Eenanderesuccesvolleactieisdeinstallatievanwarmtekrachtkoppelingen(WKK’s)bijtweeafzetcoöperaties.Verderonderzochtendeafzetcoöperatiesdehaalbaar-heidenmogelijkhedenvoorhetopwekkenvanwindenergie.Deeffectieveplaatsingvanwind-molensisnietgerealiseerd,omdatgeenmilieu-enbouwvergunningwerdenbekomen.
Fotovoltaïschecellenopbedrijfsinfrastructuur
15
CharterDuurzaamOndernemen
DUURZAAMMATERIALENBEHEERDeactiesbetreffenhetverpakkings-enafval-beleidvandeafzetcoöperaties,alsookhetaankoopbeleid.Hetefficiëntverpakkenvandeproductenisbelangrijk,rekeninghoudendmetdeeisenvanhetproduct,vandemarktenvandewetgeving.Devoorbijejarenisdoordeafzet-coöperatiessteedsmeeringezetophetuit-testenenevaluerenvannieuweverpakkingen.Denadrukbijnieuweverpakkingenligtopmilieuvriendelijkereverpakkingsmaterialen,lichtereverpakkingenenverpakkingenmeteenhogererecyclagewaarde.Naeenpositieveevaluatieisdeeffectieveomschakelingnaardenieuweverpakkinggestart.Hetaanzettenvan
deproducententothetgebruikvanduurzamerebedrijfsverpakkingeniseenactiepuntdatbijalleafzetcoöperatiesisuitgevoerd.Concreetzorgtdeintroductievankunststofpalloxenervoordatdezelangergebruiktkunnenwordendandehoutenvariant.Omdeintroductieteonder-steunenenhetgebruikmaximaaltepromoten,isdoormeerdereafzetcoöperatieseengezamen-lijkeaankoopgeorganiseerd.Naasthetefficiëntergebruikvanverpakkingeniseenefficiënterafval-beheersteevasteenactiepunt.Eenconcreetvoorbeeldisdeaankoopvaneenperscontainer.Hetafvalvolumewordtteruggedrongenenhetaantalafvaltransportendaalt.Hetoptimali-serenvandelogistiekentraceringopeenverpakkingsafdelingistevenseenactiepuntdatmetsucceswerduitgevoerd.Ookwordt,waarmogelijk,consequentgekozenomhetpapier-verbruikteverminderendoorhetdigitaliserenvandocumenten.Hetinvoerenvanelektroni-schefacturatie,handelsdocumenten,maaltijd-chequesenloonbrievenzijnvoorbeeldenhiervan.Hetafdrukkenvaninfobladenvoordeledengebeurtsteedsopgerecycleerdpapier.Deafzetcoöperatieshechtenbovendienveelbelangaanhetsensibiliserenvanmede-werkersrondhetcorrectsorterenvanafval.Deafzetcoöperatieshoudeninhunaankoop-beleidrekeningmetdeinspanningendieleverancierslevereninzakeduurzaamheid.
<< Inhoudstafel
Perscontainer
RATIONEELWATERGEBRUIKDeafzetcoöperatieszochtendeafgelopenjarennaarmanierenomhetwatergebruiktebeperken.Erwerdgestartmethetinkaartbrengenvandewaterhuishoudingopdesites.Eenactiediedoormeerdereafzetcoöperatiesmetsuccesisuitgevoerd,ishetverminderenvanhetwaterverbruikvanhunwasinstallaties.Hetvoorzienvaneencircuitenvoldoendeopslag-capaciteitvoorhemelwaterbijdeconstructie
vaneennieuwebedrijfsinfrastructuurisgerea-liseerd.Meerdereafzetcoöperatiesgebruikenondertussenhemelwatervoorhetsanitair.Verderwordteenhaalbaarheidsstudieuit-gevoerdvoorhethergebruikvanhemelwaterbijwarmtewisselingvandekoeling.Zover-minderthetgebruikvanleidingwater.Hetactie-puntronddeplaatsingvaneenwaterzuiverings-installatiewerdnietuitgevoerd.
16
CharterDuurzaamOndernemen<< Inhoudstafel
KWALITEITVANDEDIRECTELEEFOMGEVINGDeafzetcoöperatiesevaluerendemogelijkein-vloedvanhunactiviteitenopdeomgeving.Zezettensterkinomdeimpactopdeomgeving
endebuurtbewonersronddebedrijven-terreinenzobeperktmogelijktehouden.Voorbeeldactieszijnhetverplaatsenvanlaad-dokkenenparkeerplaatsen,zodatlawaaihinderbijhetladenenlossenwordtverminderd.Bijhetaanpassenenvernieuwenvandekoelinstallatiesbeogendeafzetcoöperatiesdeuitstootvanbroeikasgassen,geluidshinderenammoniak-lekkennaardeomgevingtevoorkomen.Viagoedoverlegmetbuurtbewonersenlokalebesturenproberendeafzetcoöperatiesop-lossingentezoekenvooromgevingshinderenklachten.Debehandelingvanklachtenisdanookeenactiepuntwaaropisingezet.Bijmeerdereafzetcoöperatieszijnopdeterreinenbijenhotelsgeplaatstenbloemenweidesgezaaidomdebiodiversiteitvandeomgevingteverhogen.Hetvooropgesteldeactiepuntrondeenduurzameoplossingvoorhetbestrijdenvanrattenenduivenisnognietverwezenlijkt.
Laaddokken
MOBILITEITHetaanmoedigenvandemedewerkersomtekiezenvoorduurzamevervoersmiddelenvoorwoon-werkverplaatsingdooronderanderehetgevenvaneenfietsvergoedingiseenvoorbeeldvaneentoegepasteactie.Meerdereafzet-coöperatieshebbennieuwe(elektrische)fietsenaangekochtvoorgebruikophetbedrijventerreinofvoorbezoekenaanproducenten.
Daarnaastwerdingezetopdevergroeningvandebedrijfswagensendeaankoopvanhybrideofelektrischewagens.Deafzetcoöperatieshebbenookdiverseactiesuitgewerktomdeimpactvanhettransport,gelinktaanhunwerking,tebeperken.Eendalingvanhetaantaltransportentussendeverschillendevestigingenisgerealiseerddoorhetoptimaliserenvanhetvrachtverkeereneenefficiënterestapeling.Ookhetophalenvanleveringenrechtstreeksbijdeproducentendoordeafnemersisonderzochtenuitgebreid.Verderwerdenactiesondernomenomdemedewerkersenproducententesensibiliserenrondverkeers-ongevallen.Erwerdenbijvoorbeeldopleidingenrondrijvaardigheidvoorzienvoorvrachtwagen-bestuurders.Openrondomdebedrijven-terreinenvandeafzetcoöperatieswerdenactiesuitgevoerd,zoalshetopnieuwasfalterenengoedbereikbaarmakenvantoegangswegen,alsookhetopstellenvaneenveiligcirculatieplanmetaandachtvoordebuurtbewoners.
Veiligheidopenronddebedrijventerreinen
17
CharterDuurzaamOndernemen<< Inhoudstafel
COMMUNICATIEENDIALOOGConcreteactieszijnhetregelmatigpublicerenvanartikelsrondduurzameontwikkelingineigentijdschriftenenopwebsitesenhetop-stellenvaneeneigenduurzaamheidsrapport.Deafzetcoöperatiesvolgendeprogressievanhunproducentenvoorverschillendeduurzaam-
heidscriteriaopdoorhetopmakenvaneencollectiefdossier.ZecommunicerenhierrondinsamenwerkingmethetVBT.Eenactiediedooreenafzetcoöperatieisuitgevoerd,ishetverbeterenvandeconsumententevredenheiddoorhetoptimaliserenvandereactiesopconsumentenvragen.Bovendienproberendeafzetcoöperatieseenmeerwaardevoordelokalegemeenschaptebetekenen.Viaschool-rondleidingen,educatievetentoonstellingen,schoolprojectenofverkeersdagenwerkendeafzetcoöperatiessamenmetscholenrondondermeerdewerkingvanveilingen,deproductievangroentenenfruit,gezondevoedingenbeweging.OokhetmeewerkenaanhetprojectYouca,devroegereZuiddag,iseenrelevantvoorbeeld.Verderengagerendeafzetcoöperatieszichomopentecommunicerenmetdebuurtbewonersenhendemogelijkheidtebiedendeafzet-coöperatietebezoekenombeterinzichttekrijgenindewerking.
Schoolrondleidingopeenafzetcoöperatie
DUURZAAMHEIDINTEGRERENINDEUITBOUWVANDEBEDRIJFSINFRASTRUCTUURBijdebouwvannieuwebedrijfsinfrastructurenwordtdoordeafzetcoöperatiessteedsonder-zochthoeditopeenmilieuvriendelijkeenduurzamemaniertotstandkankomen.Daarbijgaatdeaandachtnaareenaangenamewerk-omgevingendeintegratieindebuurt.Anderevoorbeeldenzijndekeuzevoorenergie-efficiënteverwarming,sensortoepassingen,hogerendementsverlichting,accurateverlichting,duurzameuitrustingenendeplaatsingvanwarmtepompen.Verderbevorderendeafzet-coöperatiesdeveiligheidopdebedrijven-terreinendooraangepastewegmarkeringen.Doorvertragingenbijbouwprojectenzijnverschillendeopgesteldeactiesnognietgerealiseerd.Devertragingenzijnopgelopendoorhetniettijdigverkrijgenvanvergunningen.
Nieuweloodsmetaandachtvoorduurzaamheid
18
CharterDuurzaamOndernemen<< Inhoudstafel
MENSVRIENDELIJKONDERNEMENHetwelzijnendebetrokkenheidvanendesfeertussendewerknemersisbelangrijk.Deafzet-coöperatiesvoorziendaarommomentenomditteversterken.Voorbeeldenzijnnieuwjaars-ontmoetingen,jaarlijksepersoneelsfeesten,activiteitenbuitendewerkomgevingenopen-deurdagen.Naasthetwelzijnvandemede-werkerszettendeafzetcoöperatiessterkinopdeopleidingenvormingvanhunmedewerkersenhunproducenten.Indeafgelopencycliisdoormeerdereafzetcoöperatieseenopleidings-matrixopgesteldomzodeopleidingendeontwikkelingvandemedewerkersoptevolgen.Bovendienwordtgeïnvesteerdinprojectenomdegezondheidenveiligheidvandemede-werkersteverhogen.
Enkeleafzetcoöperatiesbiedendemede-werkersdemogelijkheidtotdeelnameaangriepvaccinaties,fitheids-enbewegings-programma’senprogramma’somtestoppenmetroken.Omdeergonomievandemede-werkersteverbeterenzijnactiesondernomen.Voorbeeldenzijndeaankoopvanophoog-machines,mobielewerkplatformen,aangepastekeurtafelsendeorganisatievaneencursusrondergonomischwerken.Deafzetcoöperatiesbouwenvoortdurendaaneenveiligewerk-omgevingendaaromzijndenoodproceduresgeüpdatetenevacuatieoefeningengeorgani-seerd.TotslothebbenenkeleafzetcoöperatiesEHBO-opleidingengeorganiseerdvoorhunproducenten.
Ophoogmachine Personeelsfeest
BESLUITDeafzetcoöperatieshebbendelaatstejarenversneldeensterkevooruitganggeboektrichtingduurzameontwikkelingdoordedeel-nameaanhetcharterDuurzaamOndernemen.Zowelgrotealskleinereprojectenzijnmetsuccesgerealiseerd.Deonafhankelijkecontrole
vanhetcharterzorgtvoortransparantieengeloofwaardigheid.Navijfdeelnamesishetnietevidentomnieuwerelevanteactiepuntentedefiniërenbinnenhetstriktekadervanhetcharter.Tochzullendeafzetcoöperatiessterkblijveninzettenopduurzameontwikkeling.
Duurzaamheidinkwaliteitssystemen
20
VEGAPLANDe Vegaplan Standaard is een nationaal lastenboek dat de kwaliteit van plantaardige producten verzekert en geldt als waarborg voor voedselveiligheid, traceerbaarheid en kwaliteit. Dit lastenboek biedt markt-toegang en attesteert dat de producent aan de wettelijke en bovenwettelijke eisen voldoet. De Vegaplan Standaard is van toepassing op alle teelten (www.vegaplan.be).
Opnationaalniveauisin2004,binnenVegaplan,deIntegraalKetenKwaliteitBeheer(IKKB)Standaarduitgebracht.Denadruklagopvoedselveiligheidenproductkwaliteit.Ookduurzaamheidkreegalenigeaandachtdooreenaantalmilieuaspecteneneisenrondtewerk-stellingenveiligheidvanmedewerkers.In2011werdbinnenVegaplaneenwerkgroepopgerichtmetalsopdrachthetthemaduurzaamheidmeerteintegrerenindestandaard.Opbasisvaneeninventarisvanduurzaamheidseisen,opgelegddoorretailersenvoedingsbedrijven,werdgetoetstwelkealbehandeldwerdenbinnendestandaard.Relevanteduurzaamheidseisendienietafgedektwaren,zijnin2014toegevoegdalsnieuweeis.VerderisinBelgiëgeopteerdomdeomzettingvandeEuropeseIntegratedPestManagement(IPM)-richtlijnenbetreffendeduur-zaamgebruikvanpesticidenoptenemenindestandaard.Doordezetoevoegingenkunnen
degecertificeerdeproducentendeafnemersgarantiesbiedendatzeopeenduurzamemanierproducerenmetvoortdurendeaandachtvoorvoedselveiligheid,-kwaliteit,milieuensociaalengagement.Ookwijzigdein2014denaamIKKBStandaardnaarVegaplanStandaard.
Bij de start van Responsibly Fresh is door het VBT en de afzetcoöperaties beslist om naast het eigen project ook in te zetten op een tweede parallel spoor, namelijk het uitbouwen van duurzaamheids- criteria in bestaande kwaliteitssystemen. Door de vertegenwoordiging op bestuurlijk niveau kan het VBT, samen met andere stakeholders, beleidsmatig de opzet en ontwikkelingen van de kwaliteits-systemen uittekenen. Op technisch vlak is het VBT ook vertegenwoordigd en werkt het mee aan het onderhoud en de concrete uitbouw van de kwaliteitssystemen richting duurzame ontwikkeling. Het VBT was de voorbije jaren voortrekker in verschillende werkgroepen rond duurzaamheid binnen de kwaliteitssystemen Vegaplan, GLOBALG.A.P. en QS.
Duurzaamheidinkwaliteitssystemen<< Inhoudstafel
IntegratedPestManagement(IPM)ofgeïnte-greerdegewasbeschermingisdezorgvuldigeafwegingvanallebeschikbaregewasbeschermings-methoden,gevolgddoordeintegratievanpassendemaatregelen.Ditheeftalsdoeldeontwikkelingvanpopulatiesvanschadelijkeorganismentegentegaanenhetgebruikvangewasbeschermingsmiddelenenanderevormenvaninterventietoteconomischenecologischverantwoordeniveaustebeperken.Ookhetrisicovoordegezondheidvandemensenvoorhetmilieuwordttoteenminimumbeperkt.Bijgeïntegreerdegewasbeschermingligtdenadrukopdegroeivangezondegewassen,waarbijdelandbouwecosystemenzoweinigmogelijkwordenverstoordennatuurlijkeplaagbestrijdingwordtaangemoedigd.IPMiseenonderdeelvandeEuropeseRichtlijn2009/128totvaststellingvaneenkadervoorcommunautaireactieterverwezenlijkingvaneenduurzaamgebruikvanpesticiden.
21
Versie1vandeVegaplanStandaardwasvankrachtsindsmidden2014.Degeüpdateteversie2issindsbeginapril2017invoege.Devoor-bereidingenvooreenderdeversiezijnlopende.In2017publiceerdeVegaplanhetrapportDuurzaamheidbijdelandbouwondernemingen.Ditrapportgeefteenoverzichtvandegelever-deinspanningeninzakeduurzameontwikkelingdoordegecertificeerdeproducenten.
OmdeVegaplanStandaardopvlakvanduur-zaamheideeninternationalerkaraktertegevenisdestandaardvergelekenmetdeFarmSustainabilityAssessmenttool(FSA).DezetoolisontwikkelddoorhetSustainableAgricultureInitiativePlatform(SAI-Platform).Ditplatformiseennon-profitorganisatiediehulpmiddelen
enbegeleidingterbeschikkingsteltvoordeontwikkelingenimplementatievanduurzamelandbouwpraktijken.Detoolomvateen100-taleisendiediversesociale,economischeenmilieuaspectenbevragen.Deeisenzijnonder-verdeeldindriegroepen,namelijkessentiëleeisen,basiseisenengeavanceerdeeisen.Afhankelijkvanhetpercentageeisenwaaraanvoldaanisbinnenelkecategorie,wordteenscoregegeven.Doordesterkevraagnaarduurzaamheidbijakkerbouwmatigeteelten,isdeVegaplanStandaardvoordezeteeltenuitgebreidmetextraeisenomzodehoogsteFSA-scoretebekomen.Specifiekvoorgroentenenfruitvoordeversmarktisditminderrelevant,aangeziendeGLOBALG.A.P.Standaardhiersterkerspeelt.
Duurzaamheidinkwaliteitssystemen<< Inhoudstafel
GLOBALG.A.P.GLOBALG.A.P. is een internationale standaard voor de primaire productie gebaseerd op de principes van de Goede Agrarische Praktijken (G.A.P.), wat naast productkwaliteit en voedselveiligheid, ook een duurzame teelt waarborgt. Voor groenten en fruit voor de versmarkt is dit wereldwijd de standaard (www.globalgap.org).
BinnenGLOBALG.A.P.ligttraditioneeldena-drukopgoedeagrarischepraktijkenenvoedsel-veiligheid,maarookeisenrondgezondheid,veiligheidenwelzijnvanwerknemersbehoor-denaltoteerdereversies.Tervoorbereidingvanversie5enmedeopvraagvanhetVBTzijnrelevanteduurzaamheidscriteriauitgewerktdoortechnischewerkgroepen,waaronderResponsibleWaterManagement,SustainabilityenGRASP.Inversie5vandeGLOBALG.A.P.IntegratedFarmAssurance(IFA)Standaardzijndezeextraduurzaamheidscriteriaopgenomen.
Dezeversieisvankrachtsindsmidden2016.DelaatstejarenheeftGLOBALG.A.P.zichookgebogenoverdeuitwerkingvaneenspecifiekeduurzaamheidsmoduleomdeGLOBALG.A.P.IFA-certificeringaantevullenenzoeenFSA-equivalentietebekomen.Dezemoduleisbegin2018gepubliceerdonderdenaamGLOBAL.G.A.P.FSAJointSolution.
GRASPisdeafkortingvanGLOBALG.A.P.RiskAssessmentonSocialPractice.Dezeadd-on-moduleisspecifiekgerichtophetsocialeluikbinnenduurzaamheid.Demodulebeoordeeltofeenproducentvoldoetaaneenaantaleisenbetreffendetewerkstelling.DeinvullingvanGRASPdoorhetVBTendeResponsiblyFresh-deelnemersvolgtinhethoofdstukSocialeimpact.
22
QSQS staat voor Qualität und Sicherheit en is het Duitse systeem voor kwaliteitsborging van verse voeding (vlees, groenten en fruit). Het systeem richt zich op de procesborging en traceerbaarheid in alle relevante fases van productie, verwerking en retail (www.q-s.de).
BinnenQSiseind2013eenduurzaamheids-projectindefruit-engroentesectoropgestart.Hetonderzoekmoestdekritiekepuntenidentificerendiespecifiekeaandachtvragenin
hetkadervanduurzameontwikkelingvandesector.Begin2016ishetonderzoekafgerond.Opbasisvandekritischepunteninditexternstudierapportwordtdoordetechnischewerk-groepArbeitsgruppeNachhaltigkeitonderzochthoehetQS-systeemverderuitgebouwdkanworden.InternwordendehotspotsverderonderzochtenuitgewerktmetalsdoelconcreteeisenoptestellendieopgenomenkunnenwordenindeQSStandaard.HetVBTpartici-peertindezewerkgroepenbekijktmeedemogelijkhedenvoordeintegratievanduurzaam-heidscriteria.
Duurzaamheidinkwaliteitssystemen<< Inhoudstafel
BESLUITDeinzetvanhetVBTvoorhetuitbouwenvanduurzaamheidseisenbinnendekwaliteits-systemenwerptduidelijkzijnvruchtenaf.ZowelbijVegaplanalsbijGLOBALG.A.P.zijnduurzaamheidscriteriageïntegreerdindestan-daarden.OokQSzetstappenindierichting.DoordecertificatiebijéénofmeerderekwaliteitssystemenprofilerendeResponsibly
Fresh-producentenhuninzetenaandachtvoorverschillendeduurzaamheidsaspecten.DoordeparticipatievanhetVBTindedriekwaliteits-systemenissteedsoplettendnagegaanofdeextraduurzaamheidseisenrealistisch,haalbaarenbetaalbaarzijnvoordeproducent.HetVBTzaldekomendejarenhieraanaandachtblijvenbesteden.
DeResponsiblyFresh-producentenvoldoenaannagenoegalleduurzaamheidseisendieopgeno-menzijnindestandaarden.In2017heeft91%vandeproducenteneencertificaatvoorbeidekwaliteitssystemenGLOBALG.A.P.enVegaplan.Bijna7%isenkelVegaplan-gecertificeerden1%heeftenkeleenGLOBALG.A.P.-certificaat.
DeVegaplan-gecertificeerdeproducentenkomendoordewederzijdseerkenningookinaanmerkingvoorleveringbinnenhetQS-kwaliteitssysteem.Deoverigeproducenten(<1%)doorliepenophetmomentvandebevragingvoorhetcollectiefdossierhetprocesomhetcertificaattebehalen.
COLLECTIEFDOSSIER
Economischeimpact
24
Economischeimpact
WaardeketenDeafzetcoöperatiesgroentenenfruit-betergekendalsdeveilingen-hebbeneenuniekeplaatsindewaardeketen.Voordevermarktingvandeproductenvandeproducentenwordentransparanteverkoopsystemenenondersteunendedienstenuitgewerkt.Voordeafnemerswillendeafzetcoöperatieseenbetrouwbarehandels-partnerzijndiedoordemogelijkheidtotone-stop-shoppingdeketenefficiëntermaakt.
Deafzetcoöperatiesstaandeproducentenbijmetadviesenbegeleidingopverschillendewerkgebieden.Afzetcoöperatiesondersteunenproducentenbijdeimplementatievankwaliteits-systemenenvoorzieninkwaliteitscontroletijdensdeproductieendeoogst.Verderwordtadviesgegevenoverproductieplanning.Daar-naastwordenviadeafzetcoöperatiesverpak-kingenterbeschikkinggesteldaanproducentendieopheteigenbedrijfverpakken.
Producenten van groenten en fruit bevinden zich vooraan in de waardeketen. De productie- en marktomstandigheden zijn specifiek en vaak moeilijk, waardoor een groot deel van de prijsdruk bij de producent terecht komt. Om weerstand te bieden aan die omstandigheden, verenigen de producenten zich in afzetcoöperaties om samen hun producten te verkopen en zo sterker in de markt te staan. De producenten zijn eigenaar van hun afzetcoöperaties en controleren ze democratisch. Samenwerken in en met afzetcoöperaties is een unieke manier van ondernemen. De afzetcoöperaties streven ernaar om voor het volledige productaanbod van de producenten de beste prijs uit de markt te halen in de gegeven omstandigheden. Om dit te bekomen bieden ze verschillende diensten aan, zowel voor hun producenten als voor hun afnemers. De Responsibly Fresh-deelnemers zijn dan ook uitgegroeid tot unieke en betrouwbare partners in de waardeketen voor verse groenten en fruit.
<< Inhoudstafel
LEVERANCIERSINPUTS
PRODUCENTENGROENTENENFRUIT
HANDELAARS/DISTRIBUTEURS/EXPORTEURS
AFZETCOÖPERATIES
CONSUMENTEN
Kwaliteitscontroleopeenafzetcoöperatie
Waardeketen
25
Opdeafzetcoöperatieszelfwordtbijdeaan-voervanproducteneenresidumonitoringinhetkadervanvoedselveiligheideneenkwaliteits-controleuitgevoerd,waarnadeproducteninuniformekwaliteitsblokkenwordenaangeboden.Productenwordenopgeslageninafwachtingvandeverkoop.Ooksorterenenverpakkenkangebeurenopdeafzetcoöperaties.Voordeverkoopzelfhanterendeafzetcoöperatieseenoptimalemixvanverkoopsystemen.
Nadeverkoopwordendeproductenonmiddellijkbeschikbaargesteldopdelaad-plaatsenvandekopers.Kopersbeschikkenzoovereensysteemvanone-stop-shopping.Afzetcoöperatiesbouwenookcommerciëleactiviteitenuitomproductenzogoedmogelijkaantebiedenaanklantenenconsumenten.Topkwaliteitonderscheidenviakeurmerkenenactiefopzoekgaannaarmarktenzijndaarinbelangrijkestrategieën.
Omzet en exportDecollectievevermarktingvertaaltzichindeproductomzetvandeafzetcoöperaties.DeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesverhandeleneenruimassortimentversegroentenenfruit.Zestrevenernaaromhetvolledigegammaproductenvandeproducententeverhandelenopdeversmarkt.Deproductomzetissinds2011metbijna40%gestegen.Enkelin2014iseendalingwaarneembaar,hoofdzakelijktengevolgevandeRussischeimportban.
DeBelgischegroente-enfruitsectorissterkexportgericht.In2017bedroegdetotaleexportwaarde(inclusiefre-export)voorversegroenten827miljoeneuroenvoorversfruit662miljoeneuro.Debelangrijksteexport-
bestemmingenblijvendebuurlandenFrankrijk,Duitsland,NederlandenhetVerenigdKoninkrijk.
Eenfocusopeenbeperktaantalmarktenkanleidentotnegatievegevolgen,zoalsin2014duidelijkwerddoordeRussischeimportban.Vooreenduurzameeconomischeontwikkelingvandesectorishetaanborenvannieuweenhetactiefbewerkenvanbestaandeexportmarkten,zowelbinnendeEUalsdaarbuiten,eenmust.Deafzetcoöperatiesspelendaarineengroterol.ViahetVBTwordtgezorgdvooreensectoraleaanpakenvertegenwoordigingbijdiverseinitia-tievengerichtophetcreërenvantoegangtotnieuwemarkten.
Economischeimpact<< Inhoudstafel
1.0009008007006005004003002001000
2011 683,9
2012 790,8
2013 799,5
2014 757,7
2016 897,3
2015 871,3
2017 943,2
ProductomzetResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(inmiljoen€)
26
Coöperatieve meerwaardeDeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesver-schillensterkvanelkaar,maarhetcoöperatiefondernemeniseengemeenschappelijkefactor.Deproducentenzijneigenaarvandeafzet-coöperatiesencontrolerendiedemocratisch.Hetdoelvandeafzetcoöperatiesishetver-beterenvanhetinkomenvandeledendoordecaptatievaneengroterdeelvandetoe-gevoegdewaardeindeketen.Derealisatievandatdoelstaatvoorop.Erisookdeambitieomdeafzetcoöperatiesoplangetermijntehandhavenenzostabiliteittebiedenaandeproducenten.Daaromwordteventuelewinstuitdebedrijfsvoeringvandeafzetcoöperatiesuitgekeerdalseencoöperatieveteruggaveaandeeigenaars-producentenoftoegevoegdaanhetkapitaalvandeafzetcoöperaties.Deop-bouwvanvoldoendekapitaalisnoodzakelijkomtekunneninvesterenindeuitdagingenvannuenvandetoekomst.
Verkoopzaalvaneenafzetcoöperatie
Economischeimpact<< Inhoudstafel
ICA-principesDecoöperatievewerkingverlooptvolgensdezevenInternationalCo-operativeAlliance-principes(ICA-principes).DeResponsiblyFresh-deelnemerspassendieprincipestoeinhundagelijksewerking.Dezeprincipesomvattenimplicietalbepaaldeduurzaamheidsaspecten.Zodragendeprincipesbijaandeautonomeentransparantewerkingvandeafzetcoöperaties.Doordeeconomischeparticipatieendedemo-cratischecontroledoordeleden,wordtindeafzetcoöperatiesoplangetermijngedachtenwordtgeïnvesteerdineenduurzameonder-neming.Verderzijnvormingenopleidingbelangrijkindeafzetcoöperatiesenwordendeproducentenenmedewerkersregelmatiggeïnformeerdoverduurzaamheidsthema’s.
Desamenwerkingenhetengagementbinnenentussendeafzetcoöperatiesmaakthetmogelijkomduurzaamheidsaspectensamenteoverdenkenenactieteondernemen.Deafzetcoöperatieszijnsterklokaalverankerd,waardooraandachtvoordegemeenschapenomgevingsowiesonoodzakelijkzijn.
ICA-PRINCIPES
1.Vrijwilligenopenlidmaatschap
2.Democratischecontroledoordeleden
3.Economischeparticipatiedoordeleden
4.Autonomieenonafhankelijkheid
5.Onderwijs,vormingen
informatieverstrekking
6.Samenwerkingtussencoöperaties
7.Aandachtvoordegemeenschap
Ecologischeimpact
28
Ecologischeimpact
EnergieBij het produceren en vermarkten van groenten en fruit wordt energie gebruikt. Zowel de afzetcoöperaties als de producenten zijn zich daar steeds meer van bewust en streven naar een rationeel energiegebruik via registratie, opvolging en evaluatie. Het gebruik van (hernieuwbare) energie uit eigen productie vindt steeds meer ingang.
De productie en de vermarkting van groenten en fruit hebben een impact op het milieu. De Responsibly Fresh-afzetcoöperaties en hun producenten trachten al jaren de gevolgen van hun activiteiten op het milieu te minimaliseren. Door de vermarkting te centraliseren via afzetcoöperaties kan efficiënter gewerkt worden dan wanneer dat individueel gebeurt. De organisatie in afzetcoöperaties maakt het mogelijk om processen te controleren, te monitoren, bij te sturen en zo collectief de ecologische impact te verminderen.
<< Inhoudstafel
AFZETCOÖPERATIES
Opniveauvandeafzetcoöperatieshangthetenergieverbruiksterkafvandehoeveelheidvermarktproduct,delogistiekeprocessenendebewaringensorteringvandeproducten.In2016en2017laghetenergieverbruiklagerdandetweevoorafgaandejaren.Enerzijdswasdithetgevolgvanhettoepassenvanenergie-besparendemaatregelenindebedrijfsgebouwen.Anderzijdswerdinhetnajaarvan2017minderkoelcapaciteitgebruiktdoorderelatieflagehardfruitoogstalsgevolgvandelentevorst.In2014en2015werdweldegehelecapaci-teitvansorteer-enverpakkingslijnenenkoel-installatiesopdesitesbenut.
Hetaandeelenergieuiteigenproductieinhettotaleenergieverbruikisdoordejarenheengestegen.In2013wasditaandeel7,9%,in201510,8%enin2017steegditnaar11,3%.Alleafzetcoöperatiesproducerenenergiemetfoto-voltaïschecellen.Delaatstejarenwerdenopverschillendesitesextrafotovoltaïschecellengeïnstalleerd.Ookhetopwekkenvanenergieviaeenwarmtekrachtkoppeling(WKK)doortweeafzetcoöperatieszorgtvooreengroeiendaandeelenergieuiteigenproductie.
Olie0,6%
Gas16,5%
Elektriciteit
71,6%
Hernieuwbareenergie
(eigenproductie)11,3%
EnergieverbruikvolgensbronbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017
0 20 40 60 80 120100
98,5
87,9
2015
2017
102,7
91,5
2014
2016
85,22013
77,52012
82,12011
EnergieverbruikbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(in1.000MWh)
29
DeResponsiblyFresh-producentengaanrationeelommetenergie.DeVegaplanenGLOBALG.A.P.standaardenstellenimmersdatproducentenhunenergieverbruikmoetenregistrerenenevalueren.Hetenergieverbruikbijproducentenverschiltnaargelangdebedrijfs-situatie,deteeltendeweersomstandigheden.MeerenmeerResponsiblyFresh-producentennemenmaatregelenomhunenergieverbruikteverminderen.In2013nam63%maatregelen,in2015wasdit69%enin2017nam76%vandeproducentenenergiebesparendemaatregelen.Eenvijfdevandeproducentengeeftaanditde
voorbijetweejaarverbeterdtehebben.On-geveer9%vandeproducentenheefthiervooreenenergiescanuitgevoerd.
Door44%vandeResponsiblyFresh-producentenwordtopheteigenbedrijfenergieopgewekt,wateenstijgingisvan8%tegenover2013en4%tegenover2015.Deproductievandeenergiegebeurtvoornamelijkviafotovoltaïschecellen(38%)enWKK’s(6%).Daarnaastgebruikt4%restwarmteenstelt6%vandeproducentengrondterbeschikkingvoordevestigingvanwindmolens.
COLLECTIEFDOSSIER
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
MaatregelentoegepastdoordeResponsiblyFresh-producentenvoorbeperkingvanenergieverbruikin2017
Aanpassingaankoel-systeem
Warmte-recuperatieuitkoelsystemen
Omschakelingnaarenergie-armeteelten
Geenproductiein
koudeperiodes
Spaar-en/of
LED-lampen
Automatischelichtschakelaarsmetbewegings-
sensoren
Elektrischetransport-middelen(heftruck,
plukwagen,...)
68%
48%
74%
47%51%
14%
54%
Totalejaarlijkseenergieproductie=2.219.390MWhDezeelektriciteitsproductieishetequivalentvanhetjaarlijkseenergieverbruikvan639.963gezinnen.
Fotovoltaïschecellen930producenten(38%)
productievan22.630MWh
WKK’s184producenten(6%)
productievan2.185.000MWh
Producenten
Fotovoltaïschecellen5afzetcoöperaties(100%)productievan9.927MWh
WKK’s2afzetcoöperaties(40%)productievan1.833MWh
Afzetcoöperaties
JaarlijkseenergieproductievanfotovoltaïschecellenenWKK’sbijResponsiblyFresh-deelnemers
30
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
Oponsbedrijfmet9hakomkommerhebbenwijdriewarmtekrachtkoppelingen(WKK’s)geïnstalleerd.EenWKKbestaatuiteenmotordiegekoppeldisaaneengeneratordieelektriciteitopwekt.Deelektriciteitwordtofwelindeserrebenutofwelophetelektriciteitsnetgeïnjecteerd.Hetkoelwatervandemotorverwarmtdeserre.Derookgassendievrijkomenbijdeverbrandingworden100%gezuiverd.DevrijgekomenCO
2wordtbenutalsbemesting
voordekomkommers.HetgebruikvaneenWKKindetuinbouwheeftdusmeerderevoordelen.DedrieWKK’soponsbedrijfhebbenelkeenelektrischvermogenvan2MW.DeWKK’sdraaienopbasisvandewarmte-enCO
2-vraagindeserre.Indezomer
bijvoorbeeldwerkendeWKK’svanzonsopgangtotzonsondergangomdeCO
2-vraagindeserreopte
vangen.Degeproduceerdewarmtewordtopgeslageninbuffertanksom‘snachtstebenutten.JaarlijksdraaiendeWKK’selk5.000uur.Zobedraagtonzetotalejaarlijkseenergieproductie30.000MWh.
Perneel Nico Komkommer
Komkommerteelt
‘‘
’’Doordehogeenergie-enstookolieprijzenisopmijnbedrijfgezochtnaareenalternatievemaniervoorenergie-enwarmteproductie.Deaanplantingvan1,3haMiscanthus,ookwelolifantsgrasgenoemd,vervangtnujaarlijks8.000tot10.000literstookolie.Ditiséénvierdevanhetjaarlijksestookolieverbruikoponsbedrijf.InhetvoorjaarwordtdeMiscanthusgeoogstmeteenmaïshakselaarengestockeerdineenloods.Deverbrandingvandesnipperszorgtvoorvoldoendewarmteindeserrevooreenoptimaleproductievandesla.
Miscanthusofolifantsgrasvervangtstookolie
Dendauw Filip Slasoorten‘‘
’’
31
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
Debewaringvanonzeappelsenpereniszeerduur.Daaromhebbenwijoponsbedrijfmaatregelengenomenomhieroptebesparen.Dekoelcellenzijnomgebouwdvanfreon-naarammoniakkoeling.Ditisenergie-efficiënterenmilieuvriendelijker.Ookzijnverschillendecellenextrageïsoleerdenzorgendefrequentiegestuurdecondensatorenvoorminderenergieverbruikenbovendienvoorminderlawaaivoordeburen.Bijeenaantalbewaarcellenzijnflappengeplaatstnaastdeverdampersomdeluchtstromingbinnendecelteverbeterenendekoelingteoptimaliseren.Metdegeproduceerdewarmteuithetkoelsysteemwordtonzeloods,deeetplaatsvandemedewerkersenhethuisverwarmd.Ookliggenopalonzeloodsenzonnepanelen.
Flappenvoorverbeteringluchtstroominkoelcel
Vaes Luc Hardfruit‘‘
’’Aangezienwijoponsgemengdbedrijfeenvrijhoogenergieverbruikhebben,hebbenwijgekozenombijdebouwvandenieuwemelkveestaleenmicrovergistervan9,7kWteinstalleren.Zokunnenwedeversemestvandekoeiengebruikenomeendeelvandebenodigdeenergieoptewekken.Demestwordtverzameldenvergistindemicrovergister.Daarbijkomtbiogasvrijdatverbrandwordtineengasmotor.Dezemotordrijfteengeneratoraan,dieelektriciteitopwekt.Hetbedrijfwordtzojaarlijksvoorzienvanongeveer60.000kWhelektriciteit,wat75%vanhetjaarlijkseverbruikis.Devergistemestofhetdigestaatwordtgebruiktalsmeststofvoordepreiteelt.Doorhetvergistingsprocesisdemestsnelleropneembaar,wateenvoordeeloplevertvoordegroeivandeprei.
‘‘
’’
De Cloedt Steven Prei
Preiteelt
32
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
WaterNaast energie is ook water noodzakelijk voor het produceren van groenten en fruit. Water is dan ook een waardevolle maar schaarse hulpbron waarmee de Responsibly Fresh-deelnemers spaarzaam omspringen.
AFZETCOÖPERATIES
Hetjaarlijksewaterverbruikopdeafzet-coöperatiesschommeltinbeperktemate.In2014en2015laghetverbruikhogerdoordeinstallatievanextrasorteerlijnenopverschil-lendesitesendoordeingebruiknamevaneennieuwekistenwasserij.Daarin2016en2017dezeprocessenwarengeoptimaliseerd,vermin-derdehetwaterverbruikopnieuw.
Waarbeschikbaar,wordtzoveelmogelijkhemelwatergebruikt.In2017bedroeghetaan-deelhemelwaterinhettotalewaterverbruikvoordeafzetcoöperaties42,3%,wateensterke
stijgingistegenoverdevoorbijejaren(28,3%in2013en34,2%in2015).Deafzetcoöperatieshebbendeafgelopenjarengeïnvesteerdindeopvang-enopslagcapaciteitvoorhemelwater.Inkoel-enconditioneringsprocessenwerdalstandaardhemelwateraangewend.Omwillevanvoedselveiligheidwordtdaarentegen,voorsorteerprocessenleidingwatergebruikt.Doorhercirculatiemetnauweopvolgingvandewater-kwaliteitgaandeafzetcoöperatieshiertochspaarzaammeeom.Hetaandeelleidingwaterdaaldein2017tot49,3%.
0 50 100 150 200
2014
2013
2012
2011
186,9
156,2
148,7
153,1
WaterverbruikbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(in1.000m³)
2017
2016
2015
171,2
171,0
187,4
42,3%
8,4% 49,3%
Hemelwater
Grondwater Leidingwater
WaterverbruikvolgensbronbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017
33
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
Hetwaterverbruikbijdeproducentenwordtsterkbepaalddoordebedrijfssituatie,deteeltendeweersomstandigheden.Metonder-steuningvandeafzetcoöperatieshebbendeproducentendeafgelopenjareningezetopeenrationeelwaterverbruik.Meerdan83%vandeproducentenneemtin2017maatregelenomhetverbruikvanleiding-engrondwaterophunbedrijftebeperken,eenstijgingvan8%tegen-over2013.Daarnaastneemt65%maatregelenommeerwatertehergebruiken,wateenstijgingisvan14%.Daarenbovenzorgt82%vandeproducentenvooropvangvanhemelwaterophunbedrijf.
Vandeproducentenvangroenteninopenluchtneemt68%maatregelenomhetverbruikvanwas-enspoelwaterteverminderenbijhetmarktklaarmakenvanhetproduct.Bijna70%vandeproducentenpastindeteeltirrigatieoffertigatietoe.Daarvanneemt87%maatregelenomhetwaterverbruiktebeperken,bijvoorbeelddoorhetgebruikvanwater-spaarzamesystemenofdooraanpassingvanhetteeltsysteem.Ongeveer17%vandeproducentenzuiverthetafvalwaterophetbedrijf.
Deproducentenzijnsteedsmeerbewustvanhetwaterverbruik.HetregistrerenenhetevaluerenervanzijnbovendienopgenomenindeGLOBALG.A.P.Standaard.
COLLECTIEFDOSSIER
Reedszevenjaarhebbenwijeentrayveld.Doorhetwatertekorttweejaargeledenisoponsbedrijfhetideeontstaanomhetwatervanhettrayveldoptevangenentehergebruiken.Momenteelwordthetwatervanhettrayveldopgevangenineenbassinvan4.000m³waarnahetgezuiverdwordt.Hetopgevangenwatermetnutriëntenengewasbeschermingsmiddelenlooptdooreentragezandfilter,waarnahethergebruiktwordtinonzesubstraatteelt.Naasthetopvangenvanhettrayveldwater,hebbenwijeenbassinvoorhemelwatermeteenopvangcapaciteitvan9.000m³.Hetbiedtdemogelijkheidomonsbedrijfmeerlostekoppelenvangrondwaterentegelijktevoldoenaandestrengeeisenrondlozingvanbedrijfsafvalwater.
Opslaghemelwater
Sterkens Bert Aardbei‘‘
’’
34
Oponsbedrijfhebbenwijdrieteelten.Inonzeserreproducerenweeenjaarrondkomkommersaan-gevuldmetdeteeltvanblauwebessenenkiwi-bessen.Deblauwebessenwordengedurendevijftotzesmaandenperjaaroverkaptmetfolietunnels.Omhetleiding-engrondwaterverbruikoponsbedrijftebeperken,vangenwijzoveelmogelijkhemelwatervanonzeserreentunnelsopwaarmeewijonzeteeltenirrigeren.Voordeopvangvanhethemelwaterhebbenwijeenringsilovan2.100m³.Daarnaastwordtinonzekomkommerteelthetdrainwateropgevangen,ontsmetmeteenUV-ontsmetterenhergebruikt.Onsbedrijfprobeertmaximaalgebruiktemakenvanhetopgevangenhemelwater.Enkelindiennodig,wordtgrondwateraangewend.
Teeltblauwebesonderfolietunnelsmetopvangvanhemelwater
Leenaerts Peter
Komkommer, kiwibes en blauwe bes
‘‘
’’
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
Groentenenfruithebbenvoedingsstoffennodigomtegroeien.Tijdensdeproductieisbemestingdanookessentieel.Hetnutriëntenmanagementwordtbepaalddoorhetbedrijfstypeendeteelt.Hetbemestenvolgensadviezenenanalyses,datbijhetcollectiefdossierin2015aldoor95%vandeproducentenwerduitgevoerd,isopgenomeninzoweldeGLOBALG.A.P.StandaardalsdeVegaplanStandaard.Ookvoorhettoepassenvanorganischemeststoffenzijnaanbevelingenopgenomeninbeidestandaarden.Bijopenlucht-teeltengeeft96%vandeproducentenaanmaat-regelentenemenomuitspoelingvannutriëntentevoorkomen,wateenstijgingbetekenttenopzichtevandevoorgaandejaren.Bijopenluchtteeltenisdebodemeencru-ciaalproductiemiddel.Behoudvanbodem-type,-structuurenvoedingsstoffengehalteis
essentieelomduurzaamteproduceren.IndeGLOBALG.A.P.enVegaplanstandaardenzijnverschillendeeisenopgenomendiedeprodu-centstimulerenomdekwaliteitvandebodemtebehouden.Producentennemenmaatregelenomenerzijds,debodemstructuurtebehoudenenanderzijds,erosietebeperken.Ookhettoe-passenvanteeltrotatiewordtsterkaanbevolen.
AljarenondersteunendeafzetcoöperatieshunproducenteninhetcorrecttoepassenvandeprincipesvanIntegratedPestManagement(IPM).Demaatregelenvoorpreventie,observatieeninterventiezijnopgenomenindeGLOBALG.A.P.Standaard,alsookindeVegaplanStandaard.Aangezienhetwettelijkekarakterzijndezecriterianietmeeropgenomeninhetcollectiefdossiervan2017.
Collectief dossier
Geïntegreerde teelt en biodiversiteit
35
AntidriftdoppenbijinterventieinhetkadervanIPM
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
Als,ondanksdepreventiemaatregelentoch(chemische)interventienoodzakelijkis,moethettoepassenvangewasbeschermingsmiddelengebeurenvolgensadviezen.Aangezieninhetcollectiefdossiervan2015zowatalleprodu-centen(97%)aangavendittedoen,isdevraagnietmeerherhaaldin2017.
Deproducentenzorgenbijhettoepassenvangewasbeschermingsmiddelenvooreenminimaleimpactophetmilieu.Zoneemt92%vandeproducentenbewustmaatregelenompuntver-vuilingentevermijden,eenstijgingvan11%tegen-over2013en4%tegenover2015.Hetopvangenvanrestantenvangewasbeschermingsmiddelenbijhetvullenenspoelenvanhettoestelwordtdoor40%vandeproducententoegepast.Nog14%geeftaanditdekomendejarentezullendoen.Ruiméénvijfdevandeproducenten(21%)zorgtvooreensysteemvanafbraakvanrestantenvangewasbeschermingsmiddelen
(bijvoorbeeldfytobakofbiofilter)en14%wilditdekomendejarenuitbouwen.Hetnemenvanmaatregelenvoorhetbekomenvaneengelijk-matigeverspreidingtijdensdebespuitingismeerenmeergangbaarbijdeResponsiblyFresh-producenten(85%).Voorbeeldenhiervanzijnhetgebruikvanelektronischgestuurdedoppen,spuitapparatuuruitgerustmetcomputerenhetbehoudenvaneenconstanterijsnelheid.Tegenonkruidhanteert70%vandeResponsiblyFresh-producenteneenmechanischebestrijding.
OokbiodiversiteitiseenaandachtpuntvoordeResponsiblyFresh-producenten.Concretemaatregelenvoorhetbehoudvanbiodiversiteitzijnbedrijfstypeafhankelijk.Zoonderhoudt80%vandeopenlucht-producentenkleinelandschapselementenzoalsslootkanten,houtkantenenbloemenweides.Steedsmeeropenluchtproducentenzaaienhunperceelsgrenzeninofonderhoudenerdenatuurlijkevegetatie.Ditpercentagesteegvan64%in2015naar79%in2017.
Natuurlijkebestuivingisessentieelvooreengoedevruchtzettingenproductie.Hetmeren-deelvandeproducenten(77%)zorgtvoorhetverbeterenvandenatuurlijkebestuivingdoorhetplaatsenvaninsectenhotels,hetinzettenvanhommelsenhetaanleggenvanbloemen-weidesofhetsamenwerkenmeteenimker.Hetaandeelproducentendatmomenteeldeelneemtaaneengemeentelijknatuurontwikkelingsplanislichtgedaaldtegenoverafgelopenjaren(15%in2013,17%in2015en12%in2017).Daar-bijwordtopgemerktdatnietallegemeenteneennatuurontwikkelingsplanaanbieden.Eenbedrijfseigenmilieuontwikkelingsplandaaren-tegen,wordtaanbevolenindeGLOBALG.A.P.Standaard.
Collectief dossier
36
Dehoofdteeltoponsbedrijfisaardbeigeteeldopsubstraatonderbescherming.Tienjaargeledenhebbenwijgekozenvoorteeltdiversificatie.Zotelenwijnunaastaardbeiverschillendesoortenzachtfruitzoalsbraambes,rodebesenframbozen,ookonderbescherming.Omeconomischsterkindemarkttestaanenzolangmogelijkproductenopdemarktaantebiedenspreidenwijonzeteelten.Tijdensdeteeltwordtgetrachtzoweinigmogelijkgewasbeschermingsmiddelentegebruiken.Wijzettendanooksterkinopnuttigenvoordeplaag-bestrijdingenhommelsvoordebestuiving.Doorhetopvangenvanhethemelwaterenhethergebruikvandrainwatergebruiktonsbedrijfgeenleiding-engrondwater.Hetdrainwaterwordthergebruiktnazuiveringdooreenfiltersysteem.Verderzetonsbedrijfinopduurzameenergie-enwarmteproductie.RecenthebbenwijeenWKKgeïnstalleerdwaarmeewijelektriciteitproduceren.Omdegeproduceerdewarmteefficiënttegebruikenbeschikkenwijovereengeïsoleerdetankalswarmtebuffer.Zowordtdewarmteopgeslagenengebruikt,wanneernodig,omdeserresteverwarmen.Onzeserreszijnboven-dienvoorzienvanenergieschermenomwarmte-enenergieverliezentebeperken.
Meyers Wim Zachtfruit
Bestuiving
‘‘
’’Omeengoedeproductietebekomenisvoorhard-fruitendekersenteelteengoedebestuivingessentieel.Aangeziendelaatstejarendebestuivingvandebloesemssteedsmoeilijkerverloopt,hebbenwijdeelgenomenaanhetproject‘Meernatuurvoorpittigfruit’.Binnenditprojectisoponsperceelmetappel-enkersenbomeneengemengdehaagvan300meteraangeplant.Ditomdebomentebe-schermentegendewindenomnuttigenenwildebijentelokken.Dezehaagmetmeerderesoortenstruikenbloeitopverschillendetijdstippen,zodatooknahetbloesemseizoendewildebijenvoedselvinden.Doorhetplaatsenvankastenvoordewildebijenvoorzienwenestgelegenheid,zodatinonzeboomgaardeneenduurzamepopulatieopgebouwdeninstandgehoudenwordt.Inonzeboomgaardenzettenwijselectievegewasbeschermingsmiddeleninomdeomgevingeninsectennietteschaden.
Costermans Gert
Hardfruit en kers
Nestgelegenheidvoorwildebijen
‘‘
’’
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
37
Doordeafzetcoöperatieswordt,wettelijkver-plicht,driejaarlijkseensectoraalafvalpreventie-planopgesteldomhuninspanningenenuit-dagingenrondrationeelgebruikvanverpak-kingenteduidenenhetmogelijkeverpakkings-afvalteverminderen.In2016isvoordevijfdemaalgezamenlijkeensectoraalplanopgesteld,gecoördineerddoorhetVBT.Hetplanisin2017goedgekeurddoordeInterregionaleVerpakkings-commissie(IVC)enwordtvolopgeïmplemen-teerddoordeafzetcoöperaties.
Opdeafzetcoöperatieswordteenonderscheidgemaakttussenbedrijfsmatigeverpakkingenenhuishoudelijkeverpakkingen.
Bedrijfsmatigeverpakkingenzijntransport-enhandelsverpakkingendienietbijdeconsumentterechtkomen.In2016en2017ligthettotalegewichtopdeBelgischemarktgebrachthogerdanindevoorgaandejaren,hoofdzakelijkdoordehogereproductaanvoer.Vandeintotaal75.979tonbedrijfsmatigeverpakkingen,overalleResponsiblyFresh-afzetcoöperaties,is94,8%herbruikbaaren3.982tonof5,2%eenmaligeverpakking.Slechtsinbepaaldegevallenwordtgekozenvooreenmaligeverpakkingen,afhanke-lijkvanhetproductendebestemming.
VerpakkingenHet verpakken van groenten en fruit heeft verschillende functies. De verpakking zorgt voor een vlotte logistiek en de noodzakelijke traceerbaarheid. Het laat toe hygiënisch te werken en staat mee borg voor het kwaliteitsbehoud van de verse producten in de keten. Door het verpakken worden de producten optimaal gepresenteerd en de consumenten passend geïnformeerd. Verpakkingen dragen daardoor bij tot voedingsspaarzaamheid, maar hebben wel een milieu-impact. Het optimaal beheren van verpakkingen en afvalpreventie zijn aandachtspunten waar de Responsibly Fresh-afzetcoöperaties en -producenten de afgelopen jaren sterk op ingezet hebben.
Herbruikbareverpakkingen
5,2%
94,8%
Eenmaligeverpakkingen
BedrijfsmatigeverpakkingenvolgenstypeopBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017
Ecologischeimpact
AFZETCOÖPERATIES
<< Inhoudstafel
HETVBTSECTORAALAFVALPREVENTIEPLAN2016–2019,WERKPUNTEN
• Vermijdenvanherverpakken
• Inzettenopinnovatieveverpakkingsmaterialen
• Verhogenvanhetaandeelmeermaligeverpakkingen
80706050403020100
2012 56,6
2013 59,8
2014 73,5
2015 71,6
2011 56,9
Gewichtbedrijfsmatigeverpakkingen(eenmaligenherbruikbaar)opBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(in1.000ton)
2014 75,6
2015 76,0
38
Voorhuishoudelijkeverpakkingenbestemdvoordeconsumentwordenhoofdzakelijkeenmaligeverpakkingengebruikt.Hetisvooralhierdatspecifiekeverpakkingen,opvraagvanafnemersenvooralretailers,steedsinbelangtoenementenopzichtevanuniforme,gestandaardiseerdeverpakkingen.Hettotalegewichtaanhuis-houdelijkeverpakkingenschommeltjaarlijks.Ditiseengevolgvanenerzijds,hetgewichtvanhetverhandeldproductenanderzijds,despecifiekevragenvanklanten.Desamenstellingvandeverpakkingenisdelaatstejarensterkgeëvolueerd.Erwordtsteedsmeeringezetophetgebruikvanpapierenen
kartonnenverpakkingen(17,4%).Hetgebruikvanplasticverpakkingen(73,9%)verminderdein2017sterktenopzichtevan2015(89,7%).InhetkadervanverduurzamingvaneenmaligehuishoudelijkeverpakkingenpleithetVBTreedsenkelejarenvoordeopnamevangroente-enfruitpunnets,vervaardigduitmono-materiaalPET-plastic,inhetsysteemvanselectievesortering,ophalingenrecyclagevanPMD-afval.FostPlusevalueerdehaarproefprojectenhier-omtrentenkondigdeeind2017aandatvanaf2019dePMD-inzamelingmogelijkswordtuit-gebreidtotallerestplasticswaaronderpunnets.
Plastic
8,7%
73,9%
Anderematerialen
Papier/karton17,4%
HuishoudelijkeverpakkingenvolgensmateriaalopBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
AFZETCOÖPERATIES
7006005004003002001000
653,1
699,9
631,5
628,9
599,2
665,2
518,6
GewichthuishoudelijkeverpakkingenopBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(inton)
2012
2013
2015
2014
2016
2017
2011
39
Bedrijfsafval
In2017registreertenevalueert73%vandeproducentenhunbedrijfsafval.Ditiseenstijgingvan13%tegenover2013.Daarenbovensorterenvrijwelalleproducenten(98%)hunbedrijfsafvalenvoerenhetgescheidenaf,wateenstijgingbetekentvan7%tenopzichtevan2013.Voorbeeldhiervanishetgescheidenafvoeren
vanlandbouwfolie(97%).Juist85%vandepro-ducentendiesubstraatgebruiken,recycleertditzelfoflaatditrecyclerendoorderden.Bijnadehelftvandeproducenten(47%)gebruiktbiologischafbreekbarebedrijfsmaterialen.Ditisnagenoegeenverdubbelingtenopzichtevan2013en2015.
COLLECTIEFDOSSIER
Tomatenteeltopbiologischemat
Vlaemynck Dirk Tomaten
Oponsbedrijfstrevenweernaaronsbedrijfsafvaltebeperken.Zomakenwevooronzetomatenteeltgebruikvaneenbiologischematmetorganischsub-straatenbio-afbreekbarehoes.Hetplantprocesendefertigatieverlopenopeenanderemanierdanbijeensteenwolsubstraat,maardeproductieisgelijk.Debiologischemattenzijnmakkelijktecomposteren.Omhetplantafvalbetertekunnenverwerkenge-bruikenweoponsbedrijfgeenplasticclipsenmeeromdetomatenplantenteleiden,maarwordendeplantenmanueelronddetouwengedraaid.
Ookopsociaalvlaknemenwijmaatregelen.Gezienhetvelehandwerktijdensdeproductievantomaten,proberenwevooronzemedewerkershetwerkzoaangenaamenergonomischmogelijktemaken.Deprocessenzijnzoveelmogelijkgeautomatiseerdmeto.a.zelfrijdendeoogstwagens.Voorextracomfortzijndewagensvoorgewasonderhouduitgerustmetergonomischerubbermattenenzijnzeookindehoogteverstelbaar.Eennaderingsschakelaarinplaatsvaneenvoetpedaalzorgtvoorminderbelastingvandemedewerkers.
Daarnaastlooptophetbedrijfeenuniekesamen-werkingtussenglastuinbouwenviskwekerij.Wijleverenelektriciteit,warmteenhetnodigewateraandeviskwekerijenwijontvangenhet(afval)watervandevissendatvolnutriëntenzit.Ditwordtgebruiktalsvoedingswatervooronzetomaten.Zobesparenwijmeststoffen,watzowelonsbedrijfalshetmilieutengoedekomt.
‘‘
’’
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
40
Voedingsspaarzaamheid
Omwille van marktsituaties, economische fluctuaties en seizoenmatige productieomstandigheden kunnen verschillen ontstaan tussen de vraag en het aanbod. Hierdoor vinden niet alle groenten en fruit aan- gevoerd op de afzetcoöperaties, op dezelfde dag een afnemer. Onder het thema voedingsspaarzaamheid streven de Responsibly Fresh-afzetcoöperaties en hun producenten ernaar zo veel mogelijk product effectief op de versmarkt te commercialiseren. Belangrijke instrumenten daarbij zijn goede bewaar- omstandigheden, inspelen op de marktvraag en promotie volgens het aanbod.
Gratisuitreikingaansocialeorganisaties
Ecologischeimpact
AFZETCOÖPERATIES
Deafzetcoöperatiespassendecascadevanwaardebehoudtoeomvoorniet-verkochteproducteneenanderebestemmingtezoeken.In2017werd1.045.624tonproductaangevoerdopdevijfResponsiblyFresh-afzetcoöperatieswaarvanslechts1,1%(11.059ton)nietwerdvermarkt.Niet-verkochtevolumeswordenineersteinstantiegratisuitgereiktaansocialeorganisaties(1.273tonin2017).OndermeerVoedselbanken,OCMW’senPoverellostaaninvoordeverdelingaandebehoeftigenovergansBelgië.Dezeuitreikingisgebondenaaneenwet-gevendkader.Eenzestigtalerkendeinstellingenkunnenproductophalenbijdeafzetcoöperatiestot150kgpergeregistreerdehulpbehoevendeperjaar.Verderwordenniet-verkochtepro-ductengevaloriseerdalsveevoeding(8.556ton),bemesting(518ton)ofvergisting(712ton).
Hetgrootstedeelvandeniet-verkochtepro-ductenwordtuitdemarktgenomenbinnendeEuropeseregelingvoormarktinterventie.NogsteedsondervindtdesectordegevolgenvandeRussischeimportban,ingesteldinaugustus2014.Voordienbedroeghetaandeelniet-verkochteproductenminderdan1%vandeaanvoeropdeafzetcoöperaties.
InsamenwerkingmetdeKoepelvanMilieu-ondernemersindeSocialeEconomie(KOMOSIE),ondernemendeafzetcoöperatiesverschillendeactiesomvoedselverliezentebeperkenendedistributieteoptimaliseren.Naastdeaanleveringvangroentenenfruit,zorgenzijvoorkennisover-drachtrondvoedselveiligheidenverpakkingen.Hetverwerkenvanniet-verkochtegroententotsoepiseenvoorbeeldproject.Daarmeewordtsocialeeneconomischewaardegecreëerddoorenerzijds,desocialetewerkstellingenanderzijds,hetvoordeligaanbiedenvansoepaankinderen.Verderhebbendeafzetcoöperatiesverschillendeactiesrondfruitopschoolondersteund.
Productendienietaandevooropgesteldekwaliteitseisenvoldoen,vindenhunwegnaardemarktviaalternatieven,zoalsindustriëleverwerking.Afhankelijkvandekwaliteitvandeproductenendemarktomstandighedenkaneengoedecombinatietussendeversmarktendeverwerkendeindustriegekozenworden.Typischevoorbeeldenzijndeverwerkingvanbloemkolenenpreidoordediepvriesgroente-bedrijven,deverwerkingvanhardfruittotcompoteensappen,endeverwerkingvanaardbeienenzachtfruittotconfituur.
<< Inhoudstafel
41
Tussendeproductieendeaanvoernaardeafzet-coöperatieskunnenverschillendenevenstromenoptredentijdenshetoogsten,sorterenenverpak-ken.DeResponsiblyFresh-producentenwerkensteedsmeeraandevalorisatievannevenstromen.Oogstafvalenandereniet-vermarktbareproductenwordengevaloriseerdalsdiervoeder(22%vandeproducenten),groenbemesting(63%),compost
(46%)ofafgevoerdnaareenbiogasinstallatie(5%).Detoepassingalsdiervoedingenvoorbiogas-installatiesligtindelijnvandevoorgaandejaren.Hetcomposterenvannevenstromenenhetaanwendenalsbemestingopheteigenbedrijfofbijeencollega-landbouwerisgestegenmetrespectievelijk9%en6%tegenover2013.
COLLECTIEFDOSSIER
Oponsbedrijfhebbenwijenkelejarengeledengeïn-vesteerdineenbiogasinstallatie.Zokunnenwedereststromenvanwitloofwortelennadeforcerienuttigvaloriseren.Bijdeoogstvanhetwitloofblijvendagelijksongeveer12tonwortelrestenover.Dezewortelenwordenverhakseldengaannaardebiogasinstallatiegedurendezesweken.Indevergisterwordendever-hakseldewortelenomgezetvanvastenaarvloeibaremassawaarbijmethaangasgeproduceerdwordt,ongeveer30m³pertonwitloofwortelen.Hetmethaan-gaswordtdoorgestuurdnaareenwarmtekracht-koppelingmeteen100kWgasmotordieelektriciteitopwektenwarmteproduceert.Degeproduceerdewarmteverwarmthetlandbouwbedrijf,desorteer-enverpakkingsruimtesendetrekkamersvoorhetwitloof.Deresterendehoeveelheidwordtverkochtaanderden.Deelektriciteitwordtvoornamelijkgebruiktophetbedrijfenvoorzietongeveer30%vanonzejaarlijkseenergiebehoefte.
Biogasinstallatie
De Paepe Joost Witloof‘‘
’’Wijtelenoponsbedrijftrostomaten.Bijdeoogstensorteringiseraltijdeenbeperktaandeellossetomaten.Dezetomatenzijnkwalitatiefinorde,maarzijnlos-gekomenvandetrosenwordentegeneenlagereprijsverkocht.Vooronsbedrijfwasdeuitdagingomdezelossetomatenoptewaarderen.Stilaangroeidehetideeomdezenevenproductenteverwerkentotpureeenzoopdemarkttezetten.Ondertussenbiedenwenaasttomatenpureeookgazpachoengroentesausaan.Hetopstartenvandeverwerkinghieldrisicoinenerkwamveelbijkijken,maardeopwaarderingvaneennevenproductgeeftveelvoldoening.
Valorisatienevenproducten
Schietecatte Kevin Trostomaten‘‘
’’
Ecologischeimpact<< Inhoudstafel
42
Mobiliteit
Logistiekeactiviteitenopeenafzetcoöperatie
VandeResponsiblyFresh-producentengeeft25%aanzijnproductencollectieftetranspor-terennaardeafzetcoöperatie,ditinsamen-werkingmetandereproducentenoftransport-firma’s.Ookopdezemanierverminderthettransportopdewegenenopdebedrijven-terreinen.
COLLECTIEFDOSSIER
Ecologischeimpact
AFZETCOÖPERATIES
Deaan-enafvoervanproductenopdeafzet-coöperatiesbrengtveellogistiekeactiviteitenmetzichmee.Deaanvoerdoordeproducentenwordtafgestemdopdewerkingvandeproductie-bedrijven,deverhandelingopdeafzetcoöperatiesendemobiliteitindeomgeving.Doorhetver-zamelenvandeproductenopdeafzetcoöperatieskandeafvoerefficiëntergeorganiseerdworden
viaone-stop-shopping.EenzekereflexibiliteitwordtdaarinnagestreefddoordeResponsiblyFresh-afzetcoöperaties.Zokunnendekoperspraktischopelkmomentvandedagennachtviabeveiligdetoegangssystemendegekochteproductenafhalen.Dezemaatregelenzorgenvooreenefficiënttransportenbijgevolgeenlagereimpactopdeomgeving.
<< Inhoudstafel
42
Socialeimpact
44
Socialeimpact
Democratische besluitvormingDoordatdeproducenteneigenaarzijnvandeafzetcoöperatie,besturenzijdecoöperatiedemocratisch.DeAlgemeneVergadering(AV)bestaatuitdeproducentenvandeafzet-coöperatieenbepaaltdeglobalevisieendoel-stellingen.UitdeAVwordteenRaadvanBestuur(RvB)gekozen.DeRvBkiestonderzijnledeneenvoorzitter.Hetdagelijksmanagementvandeafzetcoöperatiewordtuitgevoerddoor
eenprofessioneledirectieenmedewerkers.Decoöperatieveorganisatievormvraagtenerzijdsvertrouwentussendeproducentenonderlingenanderzijdstussenproducentenendedirectieenmedewerkersvandeafzetcoöperatie.Dedemocratischebesluitvormingdraagtbijaandetransparantienaardeproducentenenzorgtvooreengrotebetrokkenheidvandeledenbijhunafzetcoöperatie.
<< Inhoudstafel
DIRECTIE
MEDEWERKERS
RAADVANBESTUUR
VOORZITTER
LEDENAANDEELHOUDERS
ALGEMENEVERGADERING
Structuurvaneenafzetcoöperatie
45
Medewerkers
Socialeimpact
0 200 400 600 800
713
715
90
158
73392
74494
InterimmedewerkersVastewerknemers
2013
2014
2012
2011
AantalvastewerknemerseninterimmedewerkersbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties
733
744
786
206
254
234
2013
2014
2015
AFZETCOÖPERATIES
DeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiescreërenwerkgelegenheid.Hetaantalvastewerknemerssteegin2017tenopzichtevandevorigejaren.Destijgingkantoegeschrevenwordenaandeverderemarktgerichteontwikkelingenvandebetrokkenafzetcoöperaties.Tijdenspiek-periodesvanaanvoerwordtberoepgedaanopinterimmedewerkers.In2016en2017isditaantalgestegen.Deaanwezigheidvaneenafzetcoöperatiezorgtbijkomendvoorwerk-gelegenheidbijbedrijvengelinktaandeafzet-coöperaties.
Binnendeafzetcoöperatieswordteengediversi-fieerdpersoneelsbestandbeoogdwaariniedereenmogelijkhedenkrijgtomeenduurzameloopbaanuittebouwenmetruimtevoorcompetentie-ontwikkelingenuitdagingen.Vande786werk-nemersdiein2017tewerkgesteldwarenbijdeResponsiblyFresh-afzetcoöperatieswas20,4%vrouwen79,6%man.Dezeverhoudingblijfttenopzichtevandeafgelopenjarenvrijwelonge-wijzigd.Hetsignificanteverschiltussenbeidegendersishoofdzakelijktewijtenaanhistorischeredenenendeaardvanhetwerk.
<< Inhoudstafel
20,4%
79,6%
Vrouwen
Mannen
WerknemersvolgensgenderbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017
45
46
Deverschuivingnaarhogereleeftijdscategorieëndiein2015merkbaarwas,zetzichin2017verder.Bijna40%vandedirectieenwerknemersheefteenleeftijdbovende50jaar.Dewerknemerskiezendusvooreensteedslangereloopbaanbinnendeafzetcoöperaties.Dittoontaandatdeafzetcoöperatieseenstabielewerkomgevingcreëren.
Demeestewerknemers(53,8%)vandeafzet-coöperatiesvallenonderhetParitairComitévoorhandelindevoedingswaren(PC119)en41,6%onderhetAanvullendNationaalParitairComitévoorbedienden(PC200).Deandere4,6%behoorttothetParitairComitévoorhettuinbouwbedrijf(PC145).
Naasteenduurzameloopbaanisookdeveilig-heidendegezondheidvandemedewerkerseenbelangrijkaandachtspunt.Deafzetcoöperatieshebbendoorheendejarenveelinspanningengeleverdwaardoorvoorhetaantalarbeids-ongevalleneendalendetrendwaarneembaaris.Hetziekteverzuimopdeafzetcoöperatiestoontlichteschommelingenmeteendalendetrendoverdeafgelopenjaren.Bovendienkangesteldwordendatditlagerligtdanhetgemiddelde.VolgenshetonderzoekvanSDWorx,eenHR-dienstverlener,bedraagthetgemiddeldeziekteverzuimindeBelgischeprivésectorin2017namelijk5,54%.
0 10% 20% 30% 40%
37,2%
30,7%
21,2%
10,8%
0,1%
>50j.
40-50j.
30-40j.
20-30j.
<20j.
WerknemersvolgensleeftijdsgroepbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Ziekteverzuim 4,5% 4,0% 4,2% 3,7% 3,8% 4,3% 3,5%
Arbeidsongevallen 27 25 28 30 22 17 18
ZiekteverzuimenarbeidsongevallenbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties
Socialeimpact<< Inhoudstafel
41,6%
4,6%
53,8%
PC200
PC145
PC119
WerknemersvolgensParitairComitébijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017
AFZETCOÖPERATIES
47
Medewerkersbijeenproducent
MeerdandehelftvandeResponsiblyFresh-producenten(56%)doetberoepopexternemedewerkers.Ditiseenstijginginvergelijkingmetdeafgelopenjaren(51%in2013en52%in2015).Deoverigeproducenten(44%)leidenhunbedrijfzonderexternewerkkrachten,eventueelwelmethulpvanfamilialemede-werkers.Eenderdevandeproducenten(30%)geeftaanmensenmetbeperktekansenopdearbeidsmarkttewerktestellen.
Veiligheidengezondheidvanhetpersoneeliseenprioritairaandachtspuntopeentuinbouw-bedrijf.Daaromzijnhieromtrentrichtlijnenen
verplichtingenopgenomenindekwaliteits-systemen.BijeencertificatievoordeVegaplanen/ofGLOBALG.A.P.standaardenwordtbeoordeeldofdeverplichtevoorzieningenvoorhetpersoneelvoldoenenofgewerktwordtaanpreventieenbeschermingvandemedewerkersinzakeveiligheid.Hetvoorzienvanopleidingenvanmedewerkerswordtookgeëvalueerd.Geziendeexternecontroleopdezepunten,zijndezeelementennietopgenomeninhetResponsiblyFresh-collectiefdossiervan2017.
Juist87%vandeResponsiblyFresh-producentenneemtspecifiekemaatregelenvooreengoedeergonomieenwerkomstandighedentijdenshetproductieproces(vanplantentotoogstenenverpakken).Eenderdevandeproducenten(32%)voorzietbovendieneenjaarlijksegezondheids-controlevoorzijnmedewerkers.
Omeenvlottesamenwerkingtebekomentussenbedrijfsleidersenmedewerkersiscommunicatiezeerbelangrijk.Meerdandrievierdenvandeproducenten(77%)sprekenenverstaandetaalvanhunmedewerkers.Debedrijfsleiderszettenhiersteedsmeeropin(63%in2013en67%in2015).Daarenbovenvoorziet89%vandeproducentenhunbedrijfs-documentenindetaalvandemedewerkers.
Opsociaalvlakorganiserensteedsmeerproducenten(58%,eenstijgingvan7%tegen-over2013en2015)socialeenontspannendeactiviteitenvoorhunwerknemers,zoalseenpersoneelsfeestofuitstap,omdeonderlingeverstandhoudingtebevorderen.
Socialeimpact
COLLECTIEFDOSSIER
<< Inhoudstafel
48
Alsfruitteeltbedrijfbestedenwijveelaandachtaandediversiteitvanonspersoneel.ReedsverschillendejarenstellenwijmensentewerkdieinBelgiëwonen,maareenandereafkomsthebben.Omdecommunicatietussendewerknemerstebevorderenhebbenwijmeegewerktaanhetdiversiteitsplanvandeoverheid.ZohebbenwijdriemaaleencursusNederlandseneencursusinterculturelecommunicatieaangeboden.DitnaastdegebruikelijkecursussenrondEHBOenergonomischehef-entiltechnieken.Alsbedrijfsleidersvolgdenwijookreedseenopleidingrondhetdelegerenensturenvaneengroep.Voornieuwewerknemerswordteenpeter-enmeterschapopgezet,zodatzijsteedsmethunvragenterechtkunnen.Wijhebbenookeengevisualiseerdeonthaalbrochuregemaaktenorganiserenjaarlijkseenteambuildingsactiviteitvoordemedewerkers.Wewilleneenbedrijfvandebuurtzijn.Erwordenverschillendeactiviteitengeorganiseerdomhetbedrijfindeomgevingenbuurtteintegreren.Eenvoorbeeldishetjaarlijksestraatfeestendeburenbarbecuedieplaatsvindenoponsbedrijf.Ookopenenwijgraagonzedeurenvoornieuwsgierigegroepenenscholenengevenwijmetveelplezierrondleidingen.
Naasthetsocialezetonsbedrijfinophetgebruikvanmilieubewustetechnieken.Zowarenwijvoor-trekkervanhetgebruikvanantidriftdoppenenhechtenwijveelbelangaanhetinstandhoudenvandesolitairebijenpopulatieinonzeboomgaarden.Rondhetbedrijfsgebouwzijnnestkastengeplaatstomderegionalevogelpopulatietehandhaven.
Diversiteitpersoneel
Vanhellemont Mario Hardfruit‘‘
’’
Socialeimpact<< Inhoudstafel
49
Maatschappelijk engagementPRODUCT-VERANTWOORDELIJKHEIDVoedselveiligheidiseenbasisvoorwaardeindevoedselketen.Zoweldeafzetcoöperatiesalsdeproducentenbeheersenencontrolerendeprocessenophunbedrijfomvoedselveiligheidtegaranderen.Ookdeproductenzelfwordensystematischgecontroleerd.DaarnaaststrevendeResponsiblyFresh-deelnemersnaarproductenvanuitstekendekwaliteit.Viahettoepassenvankwaliteitssystemendiegecontroleerdwordendoorexterne,onafhankelijkeinstellingen,proberendedeelnemershunprocessenenproductencontinuteverbeteren.Voorafzet-
coöperatiesgaathetomdekwaliteitssystemenvanBRC,IFS,QSenomkwaliteitsborgingviaISO-normenenFSSC22000.DevergelijkbarecertificatiebijdeproducentenvoordeVegaplanen/ofGLOBALG.A.P.standaardeniseenvoor-waardetotdeelnameaanResponsiblyFresh.
Totslotwordenkeurmerkengebruiktomproductenvantopkwaliteitteonderscheiden.Enkelwanneerdeproductenvoldoenaandeeisenvoorgeschrevenindebetreffendelasten-boeken,mogendekeurmerkengebruiktworden.
Socialeimpact<< Inhoudstafel
GOEDNABUURSCHAPZoweldeafzetcoöperatiesalsdeproducentenzijnsterklokaalverankerdenkunnenverschillen-deinvloedenhebbenophunomgeving.
DeResponsiblyFresh-producentenengagerenzichomhunbedrijfteintegrereninhunom-gevingentebetrekkenbijdelokalegemeen-schap.Meerdan62%communiceertopenmetzijnbuurtbewonersdoorbijvoorbeeldeenbedrijfsbezoekofopendeurdagteorganiseren.Daarnaastzijnveelproducenten(63%)actiefinhetsocio-culturelelevenvanhungemeenteofomgeving.HiermeezettendeResponsiblyFresh-producentenhunmaatschappelijken-gagementindeverf.Hetaandeelproducentendatlidisvaneenvak-oflandbouworganisatie,isgestegenmetbijna10%tot84%in2017(76%in2013).Hetovergrotedeel(91%)neemtregelmatigdeelaantechnischeofcommerciële
vergaderingenenopleidingen,wataangeeftdatdeproducentensteedshunkenniswillenbijschavenenzoopdehoogteblijvenvannieuweontwik-kelingenbetreffendeduurzameontwikkeling.
Bijnadriekwartvandeproducenten(72%)zorgenvooreengoedeintegratievanhetbedrijfindeomgevingeninhetlandschapdoorondermeerhetplaatsenvangroenschermenofhetaanpassenvanbouwmaterialenenbouwstijl.Bijglastuinbouwproducentendieassimilatie-belichtingtoepassenindeserre,neemtreeds80%maatregelenomdebelichtingaftescher-menvoordeomwonendendoorbijvoorbeeldhetplaatsenvanzij-endakschermen.
COLLECTIEFDOSSIER
50
ZUIDWERKINGVanuitdecoöperatievegedachteendebredekijkopduurzameontwikkelingwerdin2015doorhetVBTendeResponsiblyFresh-deel-nemerseenluikZuidwerkinguitgewerktbinnenhetduurzaamheidsproject.Concreetwerd,insamenwerkingmetTrias,hetpeterschap
opgenomenvaneenledenorganisatieinhetZuiden,namelijkANPE(AsociaciónNacionaldeProductoresEcológicosdelPerú).Aan-gezienproducenteninhetZuidenwerkeninmoeilijkeomstandighedenenvaakgeencorrecteprijskrijgenvoorhunproducten,ishetorganiserenincoöperatieseenmogelijk-heidomsterkertestaanbinnendeketen.DeResponsiblyFresh-deelnemershebbenbinnenhetpeterschapgetrachtkennisovertebrengenvoordeuitbouwvaneenkwaliteitslabelendevermarktingvanproductenvanANPE-ledenopregionaalennationaalniveau.Ookdelogistiekeactiviteitenendecollectievewerkingvaneenafzetcoöperatiewerdengeduid.Hetprojectgeeftaandatomduurzaamteproduceren,ookinhetZuiden,eencoöperatievevermarktingeenwaardevollemanierisomweerstandtebiedenaanmoeilijkeproductie-enmarkt-omstandigheden.VerschillendeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesen-producentenzettenzichookindividueelinronddeontwikkelingendeondersteuningvanboerenorganisatiesoverdehelewereld.
BezoekVBTaanANPE-producenten
Socialeimpact<< Inhoudstafel
GRASPGLOBALG.A.P.biedtnaasthaarklassiekeIFAStandaardaanretailersookdemogelijkheidomviaeenspecifiekeGRASP-moduleleverancierstebeoordeleninzake‘RiskAssessmentonSocialPractice’.Dezeadd-on-moduleisspecifiekgerichtophetsocialeluikbinnenduurzaamheid.Demodulebeoordeeltofeenproducentvoldoetaaneenaantaleisenbetreffendetewerkstelling.
VanuithetVBTendeafzetcoöperatiesisreedsin2013eenoverzichtopgesteldmetdeBelgischeinvullingvandecontrolepunten.HoewelderelevantievoorBelgië,omwillevaneenduide-lijkearbeids-ensocialewetgevingeninspectie,invraaggesteldkanworden,heefthetVBTin2017hetVBT-PO-projectopgestart.Enerzijds,heefthetVBTeenvoorstelvanBelgischeinter-pretatiebijGRASPuitgewerkt.Deinterpretatie
werdin2017doorGLOBALG.A.P.goedgkeurd.Anderzijds,heefthetVBTmethaarledenalter-natievenuitgewerktvoordebeoordelingvanGRASPbijdeproducenten.Ditgebeurtopeenefficiëntemanierenmetdenodigegaranties.HetVBT-PO-projectsteuntopeenzelfbeoordelingdoordeproducenten,ondertoezichtvandeafzetcoöperatiesenopbasisvandeBelgischenationaleinterpretatie.HetprojectomvatindepilootfaseverplichtingenopgelegddoorGLOBALG.A.P..Hetkwaliteitsmanagement-systeemvanalleafzetcoöperatiesendeGRASP-beoordelingbijeensteekproefvanproducentenmoetenexterngeverifieerdworden.Eind2017isheteerstejaarvandepilootfaseafgewerktmetdeGRASP-beoordelingvannagenoegallebetrokkenproducentenvandevijfVBT-afzet-coöperaties.In2018loopthettweedepilootjaar.
51
BesluitSinds2012hebbendeVBT-afzetcoöperatiesenhunproducentenduidelijkprogressiege-maaktopvlakvanduurzameontwikkelingbinnenhetkadervanhetgezamenlijkResponsiblyFresh-project.Zowelopeconomischalsopecologischensociaalvlakiseensterkeevolutiemerkbaar.Inditrapportisdeafgelegdewegnaarduurzaamheidbinnenhetprojectgeduid.
DeResponsiblyFresh-afzetcoöperatieshebbendoorhundeelnameaanhetcharterDuurzaamOndernemenconcreteinspanningengeleverdengestreefdnaareencontinueverbeteringvanhunprestatiesopmilieu,sociaaleneconomischvlak.Sinds2012behaaldendeafzetcoöperatiesjaarlijkshetcertificaatvoorhetcharterDuurzaamOndernemen.Hetdefiniërenvannieuwerelevanteactiepuntenbinnenhetstriktekadervanhetcharterisnietlangerevidentnadecontinuereeksvandeelnames.
DeResponsiblyFresh-producentenbenadrukkenhuninspanningenvoorduurzaamheiddoorhuncertificatievoordeVegaplanenGLOBALG.A.P.standaarden.Binnendezekwaliteitssystemenzijnverschillendeduurzaamheidscriteriaopgenomen.Deherhaaldecertificatiegeeftaandatdeproducentenbewustbezigzijnmetduurzameontwikkeling.Daarnaasttoontookhetcollectiefdossierdatdeproducentenprogressiemakenopmeerdereduurzaamheidscriteria.
Doormetdehelecoöperatievefruit-engroentesectorsamentewerken,heefthetResponsiblyFresh-projecteenimpactenneemtdesectorzijnverantwoordelijkheidvoordeverduurzamingvandeketen.Duurzameontwikkelingimpliceertprogressie.Daaromzullendeafzetcoöperatiesenhunproducentenookdekomendejarendeuitdagingaangaan.
Alssectorzalcollectiefverdergewerktwordenaanduurzaamheid.NaeengrondigeevaluatievanhetResponsiblyFresh-projectenoverlegtussenhetVBT,deafzetcoöperatiesendestakeholderszaleenvernieuwdeaanpakaangewendwordenomverderduurzaamteondernemen.
52
GRISTANDAARD OMSCHRIJVING REFERENTIE PAGINA
GRI102ALGEMEEN
ORGANISATIEPROFIEL
102-1 Naamvandeorganisatie Cover 1
102-2 Voornaamstemerken,productenen/ofdiensten Waardeketen 24
102-3 Locatievanhethoofdkantoorvandeorganisatie Back-cover 59
102-4 Hetaantallandenwaardeorganisatieactiefis Omzetenexport 25
102-5 EigendomsstructuurenrechtsvormResponsiblyFreshDemocratischebesluitvormingVBT:vzw;afzetcoöperaties:cvba
444
102-6 Afzetmarkten Omzetenexport 25
102-7 Omvang Omzetenexport 25
102-8 Medewerkers Medewerkers 45
102-9 Beschrijfdetoeleveringsketen Waardeketen 24
102-10 Significanteveranderingentijdensdeverslagperiodevoordeorganisatieenhaartoeleveringsketen
ZieVBT-jaarverslagenjaarverslagResponsiblyFresh-afzetcoöperaties
102-11 Beschrijfopwelkemanierhetvoorzorgsprincipewordtgehanteerd
Gebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerk
6
102-12 ExternontwikkeldeMVOhandvesten,principesofandereinitiatievendiedeorganisatieonderschrijft
GebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerkCharterDuurzaamOndernemenDuurzaamheidbinnenkwaliteitssystemen
61119
102-13Lidmaatschapvanverenigingen,waarbinnendeorganisatiefunctiesuitoefent,financiëlebijdragenlevertoflidmaatschapalsstrategischbeschouwt
DeelnemersZieookVBT-jaarverslag
5
STRATEGIE
102-14Eenverklaringvanraadvanbestuuroverrelevantievanduurzameontwikkelingvoordeorganisatieenhaarstrategie
Voorwoord 3
ETHIEKENINTEGRITEIT
102-16Internontwikkeldemissie-ofbeginselverklaringen,gedragscodesenuitgangspuntenmetbelangopvlakvanMVO
Gebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerk
6
BESTUUR
102-18 Bestuursstructuur Democratischebesluitvorming 44
STAKEHOLDERSENGAGEMENT
102-40 Lijstvanrelevantegroepenbelanghebbendendiedeorganisatieheeftbetrokken Stakeholders 7
102-41 Percentagemedewerkersdatondereencollectievearbeidsovereenkomstvalt Medewerkers 45
102-42 Basisvoorinventarisatieenselectievanstakeholders Stakeholders 7
102-43Benaderingvoorhetbetrekkenvanbelanghebbenden,waaronderdefrequentieervanpertypeengroepbelanghebbenden
Stakeholders 7
102-44 Voornaamstefeedbackvanbelanghebbendenenhoedeorganisatiehieropheeftgereageerd Stakeholders 7
<< Inhoudstafel
GRIContentIndexDeGRI-richtlijnenbepalenstandaardindicatorendiemoetengerapporteerdworden.Ookdegeselecteerdespecifiekeindicatorenbijderelevantemateriëleaspectenmoeteninhetrapportopgenomenworden.Deindicatorenwordenomschrevenendelocatieinhetrapportaangegeven.
53
GRISTANDAARD OMSCHRIJVING REFERENTIE PAGINA
RAPPORTAGEMETHODE
102-45 Operationelestructuur,afbakeningvanhetrapport ResponsiblyFresh 4
102-46 Beschrijvingprocesvoorbepaleninhoudvanhetrapportentoepassingverslaggevingsprincipes Rapportering 9
102-47 Oplijstingmateriëleaspecten Thema's 6
102-49 Significanteveranderingennaarrapporteringtenopzichtevanvorigeverslagperiodes Rapportering 9
102-50 Verslagperiode Rapportering 9
102-51 Datummeestrecenteverslag 15/06/2016
102-52 Verslaggevingscyclus Rapportering 9
102-53 Contactpuntvoorvragenoverhetverslagofdeinhoudervan Cover 1
102-54 RapporteringconformGRI-standaarden Core
102-55 GRIinhoudstafel GRIinhoudstafel 52
102-56 Externeverificatie NVT
SPECIFIEKEINDICATORENMATERIELEASPECTEN
ECONOMISCH
Economischeprestaties
103 Managementbenadering Omzetenexport 25
201-1 Directeeconomischewaardendiezijngegenereerdengedistribueerd ZiejaarrekeningResponsiblyFresh-afzetcoöperaties
Indirecteeconomischeimpact
103 Managementbenadering CoöperatievemeerwaardeICA-principes
2626203-2 Significanteindirecteeconomischeimpact
Aankoopbeleid
103 Managementbenadering CoöperatievemeerwaardeICA-principes
2626204-1 Lokaalaankoopbeleid
MILIEU
Materialen
103 Managementbenadering VerpakkingenVoedingsspaarzaamheid
3740301-1 Gebruiktematerialennaargewichtofvolume
Energie
103 ManagementbenaderingEnergie 28
302-1 Energie(verbruik/opwekking)binnendeorganisatie
Water
103 ManagementbenaderingWater 32
303-1 Totalewateronttrekkingperbron
Biodiversiteit
103 Managementbenadering
Geïntegreerdeteeltenbiodiversiteit 34304-2 Significanteimpactvanactiviteiten,productenendienstenopdebiodiversiteit
304-3 Beschermdeenhersteldehabitats
Afvalenafvalwater
103 ManagementbenaderingBedrijfsafval 39
306-2 Totaalgewichtafvalnaartypeenverwijderingsmethode
<< Inhoudstafel
54
GRISTANDAARD OMSCHRIJVING REFERENTIE PAGINA
Milieubeoordelingleverancier
103 ManagementbenaderingDuurzaamheidinkwaliteitssystemen 19
308-2 Potentiëlenegatievemilieu-impactindetoeleveringsketenenondernomenacties
SOCIAAL
Gezondheidenveiligheid
103 Managementbenadering
Medewerkers 45403-2
Letsel-,beroepsziekte-,uitvaldagen-enverzuimcijfersenhetaantalwerkgerelateerdesterfgevallenperregioenpergeslacht
Lokalegemeenschap
103 ManagementbenaderingMaatschappelijkengagement 49
413-1 Activiteitenmetlokaalgemeenschapsengagement,impactbeoordelingenontwikkelingsprogramma's
Socialebeoordelingleverancier
103 ManagementbenaderingDuurzaamheidinkwaliteitssystemenGRASP
1950414-2 Potentiëlenegatievesocialeimpactinde
toeleveringsketenenondernomenacties
Gezondheidenveiligheidvandeconsument
103 ManagementbenaderingMaatschappelijkengagement 49
416-1 Beoordelingvandegevolgeninzakegezondheidenveiligheidvanproductenmethetoogopverbetering
<< Inhoudstafel
55
2013 2015 2017
Energie
Registratievanhetenergieverbruik 34% 8% 7% 51% 66% 7% 5% 22% - - - - -
Evaluatievanhetenergieverbruik 35% 9% 8% 48% 59% 9% 6% 26% - - - - -
Maatregelenomhetenergieverbruiktebeperken 53% 10% 6% 31% 61% 8% 6% 24% 53% 19% 4% 4% 20%
Uitvoerenenergiescan - - - - - - - - 9% 0% 0% 0% 91%
Productiebedrijfseigengroenestroom 32% 4% 2% 62% 39% 2% 4% 55% 41% 1% 2% 4% 52%
Productieelektriciteitdoorfotovoltaïschecellen(zonnepanelen)
32% 0% 0% 68% 37% 0% 0% 63% 38% 0% 0% 0% 62%
Productieelektriciteitdoorwarmtekrachtkoppeling(WKK) 7% 0% 0% 93% 8% 0% 0% 92% 6% 0% 0% 0% 94%
Gebruikvanrestwarmte - - - - - - - - 4% 0% 0% 0% 96%
Grondterbeschikkingstellenvoorvestigingwindmolens - - - - - - - - 6% 0% 0% 0% 94%
Aanpassingenaankoelsysteemvoorenergiebesparing - - - - - - - - 41% 8% 5% 6% 40%
Warmterecuperatieuitkoelsysteem - - - - - - - - 12% 1% 1% 4% 82%
Omschakelingnaarenergiearmeteelten - - - - - - - - 44% 5% 2% 3% 46%
Geenproductieinkoudeperiode - - - - - - - - 43% 3% 1% 3% 50%
Gebruikspaar-en/ofLED-lampen - - - - - - - - 56% 11% 7% 9% 17%
Automatischelichtschakelaarsmetbewegingssensoren - - - - - - - - 38% 6% 4% 8% 44%
Gebruikelektrischetransportmiddelen - - - - - - - - 61% 5% 2% 3% 29%
Water
Registratievanhetwaterverbruik 57% 6% 5% 32% 72% 5% 5% 18% - - - - -
Evaluatievanhetwaterverbruik 49% 6% 7% 38% 63% 6% 6% 25% - - - - -
Maatregelenomhetverbruikvanleiding-engrondwatertebeperken 71% 4% 4% 21% 75% 4% 3% 18% 75% 7% 1% 3% 14%
Maatregelenomwatertehergebruiken 42% 4% 4% 50% 47% 4% 4% 45% 58% 6% 1% 4% 31%
Opvanghemelwater - - - - - - - - 82% 0% 0% 0% 18%
Maatregelenomhetverbruikvanwas-enspoelwatertebeperken(exclusiefhergebruik)(2)
48% 4% 3% 45% 52% 3% 4% 41% 62% 5% 1% 2% 30%
Toepassenvanirrigatieoffertigatie 54% 2% 2% 42% 64% 0% 0% 36% 70% 0% 0% 0% 30%
Maatregelenomhetverbruikvanirrigatiewatertebeperken(exclusiefhergebruik)(3)
80% 4% 2% 14% 82% 4% 3% 11% 76% 10% 1% 2% 11%
Zuiveringvanafvalwater 12% 1% 4% 83% 15% 1% 4% 80% 15% 1% 1% 6% 77%
Collectiefdossier2013-2015-2017(1)
<< Inhoudstafel
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
3)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s (v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
5)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Dee
dik
reed
smaa
rno
gve
rbet
erd
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
7)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
56
2013 2015 2017
Bodemennutriëntenmanagement
Bemestinguitvoerenopbasisvananalysesenadviezen 92% 2% 1% 5% 93% 2% 1% 4% - - - - -
Bemestingmetorganischemest(inclusiefdierlijkemest) 74% 2% 1% 23% 76% 1% 1% 22% - - - - -
Maatregelenomdeuitspoelingvannutriënten/voedingsstoffentevoorkomen(4)
77% 3% 1% 19% 80% 3% 2% 15% 86% 8% 2% 1% 3%
Maatregelenvoorhetbehoudvandebodemstructuurentegenbodemcompactheid(4)
68% 2% 1% 29% 70% 3% 1% 26% - - - - -
Erosiebestrijding(4) 57% 2% 2% 39% 58% 3% 2% 37% - - - - -
Toepassenvanteeltrotatie(5) 79% 1% 1% 19% 79% 1% 1% 19% - - - - -
GewasbeschermingenIPM(IntegratedPestManagment)
Gewasbeschermingvolgensadviezen 94% 2% 0% 4% 96% 1% 0% 3% - - - - -
PreventievemaatregeleninhetkadervanIPM(exclusiefteeltrotatie)
64% 2% 2% 32% 68% 2% 2% 28% - - - - -
ObservatiesinhetkadervanIPM 63% 3% 3% 31% 70% 2% 2% 26% - - - - -
InterventieinhetkadervanIPM 82% 3% 1% 14% 86% 3% 1% 10% - - - - -
Toepassenvandriftreducerendemaatregelen(4) 56% 4% 7% 33% 60% 4% 8% 28% - - - - -
Vermijdenvanpuntvervuilingen 78% 3% 4% 15% 86% 2% 4% 8% 84% 7% 1% 3% 5%
Spuittoestelof-apparatuuruitgerustmetcomputer,elektronischgestuurdedoppenofsectie
34% 2% 2% 62% 39% 2% 3% 56% - - - - -
Opvangrestantengewasbeschermingsmiddelenbijvul-enspoelplaatsen
- - - - - - - - 34% 5% 1% 14% 46%
Gebruiksysteemvoorafbraakrestantengewasbeschermingsmiddelen
- - - - - - - - 18% 2% 1% 14% 65%
Maatregelenomgelijkmatigeverspreidinggewasbeschermingsmiddelentebekomen
- - - - - - - - 75% 8% 2% 3% 12%
Toepassenmechanischeonkruidbestrijding - - - - - - - - 63% 6% 1% 2% 28%
Biodiversiteit
Onderhoudenvankleinelandschapselementen(4) 74% 2% 1% 23% 78% 2% 2% 18% 74% 5% 1% 3% 17%
Inzaaienvanperceelgrenzenen/ofonderhoudvandenatuurlijkevegetatie(4)
58% 2% 3% 37% 60% 4% 4% 32% 72% 6% 1% 4% 17%
Verbeterenbestuivingenvruchtzetting - - - - - - - - 72% 4% 1% 3% 20%
Deelnameaangemeentelijknatuurontwikkelingsplan(GNOP) 14% 1% 5% 80% 15% 2% 5% 78% 12% 0% 0% 0% 88%
Uitvoerenvaneenbedrijfseigennatuurbeheersplan 48% 2% 5% 45% 48% 4% 6% 42% - - - - -
<< Inhoudstafel
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
3)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s (v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
5)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Dee
dik
reed
smaa
rno
gve
rbet
erd
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
7)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
57
2013 2015 2017
Afvalpreventieenvalorisatienevenstromen
Registratievandebronnenendeafzetvanbedrijfsafval 56% 4% 4% 36% 63% 4% 4% 29% 66% 6% 1% 3% 24%
Evaluatievandebronnenendeafzetvanbedrijfsafval 48% 4% 6% 42% 54% 5% 6% 35% 66% 6% 1% 3% 24%
Sorterenvolgensfractieengescheidenafvoervanbedrijfsafval 88% 3% 1% 8% 89% 3% 1% 7% 90% 7% 1% 0% 2%
Gescheidenafvoerlandbouwfolie - - - - - - - - 93% 3% 1% 1% 2%
Recyclagevansubstraatopbedrijfofdoorderden - - - - - - - - 81% 3% 1% 1% 14%
Gebruikvanbiologischafbreekbarebedrijfsmaterialen 27% 2% 2% 69% 26% 2% 3% 69% 42% 4% 1% 4% 49%
Gebruikvanoogst-enproductrestenalsdiervoederopeigenbedrijfofbijcollega-veehouder
21% 1% 1% 77% 24% 1% 0% 75% 20% 2% 0% 0% 78%
Gebruikvanoogst-enproductrestenalsgroenbemestingopeigenbedrijfofbijcollega-landbouwer
54% 1% 1% 44% 58% 1% 1% 40% 59% 3% 1% 0% 37%
Composteringvanbiologischeafvalopbedrijfofdoorderden 35% 2% 1% 62% 37% 2% 1% 60% 44% 2% 0% 1% 53%
Afvoervanbiologischeafvalnaarbiogasinstallatie 4% 1% 1% 94% 5% 1% 1% 93% 5% 0% 0% 1% 94%
Mobiliteit
Collectieftransportvanproductennaarveiling - - - - - - - - 24% 1% 0% 1% 74%
Medewerkers(6)
Tewerkstellingvanpersonenmetbeperktekansenopdearbeidsmarkt
39% 2% 1% 58% 33% 2% 2% 63% 27% 2% 1% 2% 68%
Afdoendevoorzieningenvoordemedewerkers 91% 2% 2% 5% 92% 2% 2% 4% - - - - -
Medewerkerswijzenopgevarenenrisico'senhenafdoendebeschermen
95% 2% 0% 3% 95% 2% 1% 2% - - - - -
Voorzienininterne(technische)opleidingenvoordemedewerkers(opbedrijfzelf )
54% 2% 3% 41% 57% 3% 3% 37% - - - - -
Voorzieninexterne(technische)opleidingenvoordemedewerkers(opleidingenbuitenbedrijf )
13% 1% 3% 83% 13% 2% 4% 81% - - - - -
Maatregelenvoorergonomieengoedewerkomstandighedenvanplantentotverpakken
80% 2% 2% 16% 81% 2% 2% 15% 77% 9% 1% 1% 12%
Voorzieninjaarlijksegezondheidscontrolevoordemedewerkers
33% 2% 2% 63% 34% 2% 3% 61% 30% 1% 1% 3% 65%
Zelfdetaalsprekenenverstaanvandemedewerkers 59% 4% 4% 33% 63% 4% 5% 28% 55% 21% 1% 4% 19%
Bedrijfsdocumentenintaalvandemedewerkers - - - - - - - - 81% 7% 1% 2% 9%
Voorzieninsocialeenontspannendeactiviteitenvoordemedewerkers
49% 2% 1% 48% 50% 2% 2% 46% 52% 5% 1% 2% 40%
<< Inhoudstafel
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
3)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s (v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
5)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Dee
dik
reed
smaa
rno
gve
rbet
erd
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
7)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
58
2013 2015 2017
Maatschappelijkengagement
Opencommunicatiemetdeomwonenden 52% 1% 2% 45% 58% 1% 2% 39% 57% 4% 1% 2% 36%
Maatregelenafschermingbelichtinginserre(indientoepassingassimilatieverlichting)
- - - - - - - - 70% 0% 10% 2% 18%
Deelnameaanhetsocio-cultureelleveningemeenteen/ofomgeving 58% 1% 1% 40% 60% 1% 2% 37% 63% 0% 0% 0% 37%
Lidzijnvaneenvak-oflandbouworganisatie 75% 1% 1% 23% 79% 1% 1% 19% 84% 0% 0% 0% 16%
Deelnemenaantechnische/commerciëlevergaderingenenopleidingen
82% 1% 3% 14% 85% 2% 2% 11% 91% 0% 0% 0% 9%
Integratievanbedrijfindeomgevingenhetlandschap 62% 2% 3% 33% 65% 2% 3% 30% 68% 4% 1% 4% 23%
<< Inhoudstafel
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
3)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s (v
oorb
ijed
rieja
ar)
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
5)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
Dee
dik
reed
s(v
oorb
ijed
rieja
ar)
Dee
dik
reed
smaa
rno
gve
rbet
erd
Doe
ikre
cent
(s
inds
201
7)
Zal
ikdo
en
(kom
ende
drie
jaar
)
Doe
ikn
iet
(1)Omtekunnenvergelijkenmetpercentagesvorigejaren,dientvoordeantwoordmogelijkheid“Deedikreeds”desomgenomentewordenvanhetpercentageonder“Deedikreeds”en“Deedikreedsmaarnogverbeterd”.
(2)Enkelvantoepassingvoorproducentendiegroententeleninopenlucht(3)Enkelvantoepassingvoorproducentendieirrigatieoffertigatietoepassen(4)Enkelvantoepassingvoorproducentendiegroentenoffruitteleninopenlucht(5)Enkelvantoepassingvoorproducentendiegroentenofzachtfruitteleninopenlucht(6)Enkelvantoepassingvoorproducentendieexternemedewerkerstewerkstellen
VerbondvanBelgischeTuinbouwcoöperatiesTiensevest136-B-3000Leuven-+32(0)16200080-www.responsibly-fresh.eu-www.vbt.eu