18 12 - Responsibly Fresh · Sinds de opstart van het Responsibly Fresh- project rapporteert het...

Duurzaa

mheid

srapport

Respo

nsibl

y Fre

sh

2012

-2018

2

Voorwoord 03

ResponsiblyFresh 04

Deelnemers 05Thema’s 06Gebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerk 06Stakeholders 07Communicatie 08Rapportering 09Tijdslijn 10

CharterDuurzaamOndernemen 11

Duurzaamheidinkwaliteitssystemen 19

Economischeimpact 23

Waardeketen 24Omzetenexport 25Coöperatievemeerwaarde 26ICA-principes 26

Ecologischeimpact 27

Energie 28Water 32Geïntegreerdeteeltenbiodiversiteit 34Verpakkingen 37Bedrijfsafval 39Voedingsspaarzaamheid 40Mobiliteit 42

Socialeimpact 43

Democratischebesluitvorming 44Medewerkers 45Maatschappelijkengagement 49GRASP 50

Besluit 51

GRIcontentindex 52

Collectiefdossier2013-2015-2017 55

Contactpersoon [email protected]+32(0)16200080Verantwoordelijke uitgever PhilippeAppeltansTiensevest136,B-3000Leuven

Voor meer informatie www.responsibly-fresh.euwww.vbt.euOvernameenkeltoegestaanmitsduidelijkebronvermelding.Defoto’sindezepublicatiezijnbeschikbaargestelddoordeafzetcoöperaties,deVLAMenLava.

mailto:lies.elsen%40vbt.eu?subject=

http://www.responsibly-fresh.eu

http://www.vbt.eu

3

VoorwoordHetVerbondvanBelgischeTuinbouwcoöperaties(VBT)steltuhiermeehetderdecollectieveduurzaamheidsrapportvoor.Hetrapportbeschrijftdeinspanningenvoorduurzameontwik-kelingbinnenhetResponsiblyFresh-project.In2012werdditduurzaamheidsprojectvanhetVBT,haarleden-afzetcoöperatiesendeaangeslotenproducentenvangroentenenfruitgelanceerd.Deduurzaamheidsuitdagingenindecoöperatiefgeorganiseerdefruit-engroentesectorwordencollectiefaangepakt.HetcollectievekaraktervanResponsiblyFreshisuniekenbelangrijk.

HetgebruikvanhetResponsiblyFresh-duurzaamheidskeurmerkisaanvoorwaardenverbon-den.Dedeelnemersmoetenaantoonbaarinspanningenleverenvoorduurzameontwikkeling.DeindividueleproducentenmoetengecertificeerdzijnvoorGLOBALG.A.P.en/ofVegaplan.Hungezamenlijkeprogressieopeenreeksvanduurzaamheidscriteriawordtopgevolgdviaeencollectiefdossier.DaarnaastmoetendeafzetcoöperatieseenchartervoorDuurzaamOnder-nemenonderschrijven.Eenparallelspoorwaaropisingezet,isondersteuningaandeuitbouwvanduurzaamheidscriteriainbestaandekwaliteitssystemen.

Binnenhetprojecthebbendevijfafzetcoöperaties,namelijkBelgischeFruitveiling,BelOrta,CoöperatieHoogstraten,LimburgseTuinbouwveilingendeREOVeiling,enhunaangeslotenproducentendiverseduurzaamheidsinspanningengeleverd.Zoweldeafzetcoöperatiesalsdeproducentenparticipeerdenaaninitiatievenrondduurzameontwikkeling.

DitrapportmaakteenbalansopnazesjaarResponsiblyFresh.Hetbeschrijftdeinspanningenvandedeelnemersvan2012tot2018.DeafzetcoöperatiesbehaaldenmeerderecyclioprijeencertificaatvoorhetcharterDuurzaamOndernemen.Degenomenactieswordenhiertoege-licht.Deprogressievandeproducentenbetreffendededuurzaamheidscriteriazijngeïnventari-seerdbinnenhetcollectiefdossier.Inditrapportwordende2017-resultatenvanhetcollectiefdossiervergelekenmetdezevan2013en2015.DegegevensvanhetResponsiblyFresh-projectwordengezamenlijkvoorgesteld.Verderkomtdeuitbouwvandeduurzaamheidscriteriaindekwaliteitssystemenaanbod.

Deafgelopenjarenheeftdecoöperatievefruit-engroentesectorsamenstappengezetenhaarverantwoordelijkheidgenomenvoordeverduurzamingvandeketen.Hetbijdeopstartgenomenengagementomcollectiefintezettenopduurzaamheidwerdduidelijknagekomen.Duurzameontwikkelingisechtereendynamischgegeven.Nieuweinzichtenenmaatschappelijkeverwachtingenstimulerenonsomonzeduurzaamheidskoersaantepassen.Begin2019zalonzevernieuwdeaanpakwordenvoorgesteld.HetVBT,deafzetcoöperatiesenhunproducentenzullendusookdekomendejarencollectiefblijveninzettenopduurzameontwikkeling.

RitaDemaré PhilippeAppeltansVoorzitter Algemeensecretaris

ResponsiblyFresh

5

DeelnemersResponsiblyFreshiseeninitiatiefvanhetVer-bondvanBelgischeTuinbouwcoöperaties(VBT),desectororganisatievandeBelgischeafzet-coöperatiesvangroentenenfruit.DevijfdeelnemendeVBT-leden-afzetcoöperatiesmethunaangeslotenproducentenzijn:Belgische

Fruitveiling(BFV),BelOrta,CoöperatieHoog-straten,LimburgseTuinbouwveiling(LTV)endeREOVeiling.Samenvertegenwoordigendezeafzetcoöperatiesmeerdan3.100actieveproducenten.

Brugge

Gent

MonsCharleroi

Brussel

Mechelen

Turnhout

Antwerpen

Hasselt

Liège

Namur

Marche-en-Famenne

Arlon

Aalst

DeelnemendeResponsiblyFresh-afzetcoöperaties

Roeselare

Groenten

Fruit

Groenten&fruit

ResponsiblyFresh<< Inhoudstafel

6

Thema’sDuurzaamheidiseenomvangrijkbegrip.BijdeopstartvanResponsiblyFreshzijnvierthema’sgeïdentificeerddierelevantzijnvoordesectorinhetkadervanduurzameontwikkeling.Binnendethema’skunnenverschillendemateriële

duurzaamheidsaspectenondergebrachtworden.DeinspanningenvandeResponsiblyFresh-deel-nemersvoorelkvandezemateriëleaspectenwordentoegelichtinditduurzaamheidsrapport.

Ecologischeimpact Economischeimpact Socialeimpact

MateriëleaspectenResponsiblyFresh


PRODUCENTEN AFZETCOÖPERATIES

LAGEIMPACTZuinigomgaanmetproductiemiddelenentoepassenvanprincipesvangeïntegreerdeteelt.

ENERGIEWATER

VERPAKKINGEN

MOBILITEIT

BIODIVERSITEITKiezenvooreengevarieerdeteeltenondersteunenvanwetenschappelijkonderzoeknaarnieuwerassenenteelttechnieken.

GEÏNTEGREERDETEELT

VOEDINGSSPAARZAAMHEIDImplementerenvandoordachtebewaar-technieken,klantgerichteportiesencontinuinspelenopdemarktvraag.

VOEDINGS-SPAARZAAMHEID

NABIJHEIDZorgenvooreenkorte,geïntegreerdeketendoordestructuurvanafzet-coöperaties,resulterendintransparanteprijsvormingvoorproducenten,one-stop-shoppingvoorafnemersenbetaalbarekwaliteitvoorconsumenten.

ECONOMISCHEPRESTATIESWERKGELEGENHEID

WELZIJNMEDEWERKERSDIVERSITEITENKANSEN

PRODUCTVERANTWOORDELIJKHEIDLOKALEGEMEENSCHAP

Gebruiksvoorwaarden collectief duurzaamheidskeurmerk

HetgebruikvanhetResponsiblyFresh-keur-merkisaanstriktevoorwaardenonderworpen.Dedeelnemendeproducentenenafzet-coöperatiesdienenaantoonbaarinspanningenteleverenopdiverseduurzaamheidscriteria.Zoweldeproducentenalsdeafzetcoöperaties

moetenparticiperenaanexterneinitiatievenrondduurzameontwikkeling.Deonafhankelijkecontroledaaropmaakthetprojectmeertransparantengeloofwaardig.Hetzorgtvoormeeraansluitingbijdiversestakeholders.Erzijndrievoorwaarden.

7


StakeholdersBinnenhetduurzaamheidsprojectResponsiblyFreshstaatoverlegmetstakeholders,zowelinternalsextern,centraal.Viaoverlegwordtgetrachtdeaandachtspuntenvandever-schillendestakeholdergroepenoptenemeninhetproject.

Internstakeholderoverlegtussendedeel-nemendeafzetcoöperatiesbenadrukthetcollectievekaraktervanResponsiblyFresh.InvergaderingenvandeRaadvanBestuurendeAlgemeneVergaderingvanhetVBTwordtdestrategievanhetprojectuitgezetenworden

beleidsmatigebeslissingengenomen.Deuit-werkingentechnischeaspectenkomenaanbodindeVBT-werkgroepenwaaraandemede-werkersvandeafzetcoöperatiesdeelnemen.BinnendeafzetcoöperatiesiseroverlegmetdeproducentenviavergaderingenvandeRaadvanBestuur,deAlgemeneVergadering,product-groepenenadhoc.

ExternneemthetVBTdeelaandiverseinitiatievenrondduurzaamheidentreedthetindialoogmetdestakeholdersoverrelevanteduurzaamheidsthema’s.

INTERNESTAKEHOLDERS EXTERNESTAKEHOLDERS

VBT

Afzet coöperaties

Producenten

Afnemers-distributie

Overheid

Beheerders kwaliteitssystemen

Onderzoeksinstellingen

Sectororganisaties agro-voedingsketen

Consumenten

Middenveldorganisaties

StakeholdersResponsiblyFresh

DEDRIEGEBRUIKSVOORWAARDEN

1.Deindividueleproducentenmoetenbeschikken

overeengeldigcertificaatvooreenkwaliteits-

systeem:Vegaplanen/ofGLOBALG.A.P.

IntegratedFarmAssurance(IFA).Naexterne

controledooreengespecialiseerdeonafhankelijke

certificatie-instellingbekomendeproducenten

hetcertificaatmeteenbeperktegeldigheids-

duur.Indienbijeenvolgendecontroleopnieuw

aandegesteldevereistenvoldaanis,wordthet

certificaathernieuwd.

2.Deindividueleafzetcoöperatiesmoeteneen

charterDuurzaamOndernemenofMaat-

schappelijkVerantwoordOndernemen(MVO),

zoalsaangebodenengecontroleerddoor

externeinstanties,onderschrijven.

3.Deafzetcoöperatiesmoetendeprogressie

bijdeaangeslotenproducentenopeenreeks

vanduurzaamheidscriteriaopvolgeninhet

collectiefdossier.

8

ResponsiblyFresh

CommunicatieMethetResponsiblyFresh-keurmerkwordtdoordeproducentenenafzetcoöperatiesaandevolgendeschakelsduidelijkgemaaktdatzegroentenenfruitproducerenenvermarktenmetaandachtvoorduurzameontwikkeling.

Hetkeurmerkwordtgebruiktoppromotie-materiaalenopverpakkingen,eventueelinco-brandingmetanderemerken.Bijaanvangisbewustgekozenvooreenbusiness-to-businesscommunicatie.

<< Inhoudstafel

RESPONSIBLYFRESH,WHAT’SINANAME

LOGO,GESTILEERDEG

Freshverwijstnaardeverseproducten,

groentenenfruit.Responsibly–verantwoord

enverantwoordelijk–slaatopmaatschap-

pelijkverantwoordondernemenenmaat-

schappelijkebetrokkenheid.

Hetlogoheeftdevormvandeaardbolalsbasisvoor

deproductievangroentenenfruit.Dekleurenmix,

verwijzendnaareenregenboog,geeftweerwaarhet

inzakeduurzaamheidomgaat:hetverenigenofin

evenwichtbrengenvandeogenschijnlijktegen-

strijdigepeople,planetenprofit.OokdeletterGis

teherkenneninhetlogo.Dezestaatvoorglobaal,

groenengood-citizenship,maarookgroovy.Hetblad

indekernvandeGstaatsymboolvoorgroenen

bloei.Hetrefereertopnieuwnaargroentenenfruit.

9

RapporteringSindsdeopstartvanhetResponsiblyFresh-projectrapporteerthetVBTtweejaarlijksdegeleverdeinspanningenvandedeelnemersviaeenduurzaamheidsrapport.Heteersterapportwerdgepubliceerdin2014enbeschreefdeinspanningenvandedeelnemendeafzet-coöperatiesenproducentenoverdeperiode2012-2013.In2016werdhettweederapportuitgebrachtgebaseerdopdeevolutieindeperiode2014-2015.InhethuidigerapportwordteenbalansopgemaaktnazesjaarResponsiblyFresh.

Bijhetopstellenvanhetrapportisgebruikge-maaktvanbedrijfsinterneen-externegegevensvandeafzetcoöperaties,informatieuithetcollectiefdossierenuithetcharterDuurzaamOndernemen.Allegegevenswordenglobaalweergegeven.Degegevensvandeafzet-coöperatiesenhetcollectiefdossierwordengerapporteerdvolgensdedrieP’s(profit,planetenpeople)wataansluitbijdewerkingvandeafzetcoöperatiesenhunproducenten.Zowordendeeconomische,ecologischeensocialeimpactvandeinspanningenduidelijk.DeactiesgenomeninhetkadervanhetcharterDuur-zaamOndernemenwordentoegelichtineenaparthoofdstuk.Dezeactieswordengerappor-teerdvolgensdevooropgesteldethema’svanhetcharter.

Deafzetcoöperatiesvolgendegezamenlijkeprogressieopvanhunaangeslotenproducenten.Inhetcollectiefdossiervan2017zijn52duur-zaamheidscriteriaopgenomen.Opaangevenvandeafzetcoöperatiesisbeslotenomdelijstbeperktteherzientenopzichtevan2013en2015.Eeneersteherzieningishetschrappenvaneenaantalduurzaamheidscriteriadiesindsdeopstartin2012,ondertussenwettelijkverplichtzijnofmeerexplicietopgenomenzijnindeVegaplanen/ofGLOBALG.A.P.Standaard.Eentweedeherzieningisdefocusopinnovaties.Aandeproducentenisgevraagdnaardetoe-passingenvanconcrete,nieuwetechniekenentechnologieën.

Deantwoordenvandeproducentenzijndoordeafzetcoöperatiesverzameld.Dedoelgroepzijnproducentenmeteenjaarlijkseproduct-omzetvanmeerdan€25.000ophunafzet-coöperatie.Andereproducentenkondenvrijdeelnemen.Intotaalhebben2.428producentenhungerealiseerdeengeplandeinspanningenviadebevragingaangegeven.Deeffectievesamen-stellingisdoorheendejarengewijzigd,doordatproducentenhunbedrijfstopgezethebbenofnieuweproducententoegetredenzijn.Rekeninghoudendmetspecifiekebedrijfssituatiesenteeltplannenzijnbepaaldeduurzaamheidscriteriaenkelrelevantvooreenbepaaldsegmentvandedoelgroep.

Voorelkcriteriumhebbendeproducentendemogelijkheidteantwoordenmet:

Deedikreeds(devoorbijedriejaar)

Deedikreedsmaarnogverbeterd

Doeikrecent(sinds2017)

Zalikdoen(komendedriejaar)

Doeikniet

Deantwoordmogelijkheid‘Deedikreedsmaarnogverbeterd’isnieuwinhet2017-dossier.Ditgeeftdeproducentendemogelijkheidomverbeteringenvoorbepaaldemaatregelenaantegeven.

Deresultatenvanhetcollectiefdossier2017wordenvergelekenmetdievan2015en2013.Hetvolledigeoverzichtisweergegeveninbijlage.

HetduurzaamheidsrapportisopgesteldopCoreniveauvolgensdeGRI-standaardvanhetGlobalReportingInitiative(GRI),deinternatio-nalereferentievoortransparantecommunicatieronddeecologische,socialeeneconomischeprestatiesvaneenorganisatie.


10

•HetVBTenhaarledennemeneenaanzetvoorhetaanpassenvanhetkeurmerkinhetkadervaneenbrederebenaderingvanduurzameontwikkeling

•LanceringvanResponsiblyFreshopFruitLogisticainBerlijn

•ResponsiblyFreshwintdeeersteGLOBALG.A.P.GAPAward

•IntroductievanhetcollectiefkeurmerkMilieubewusteTeelt(MBT)metalssymbooldegroeneboogengelevlinder

•Uitwerkingcollectieveduurzaamheidsstrategie

•EénjaarResponsiblyFresh,ineenpersberichtwordteenupdategegevenvandegeleverdeinspanningen

•Publicatievanheteersteduurzaamheidsrapport

•ToevoegingvaneenluikZuidwerkingLanceringResponsiblyFreshopFruitLogistica

•EventvoorstakeholdersrondResponsiblyFreshenduurzaamheidindesector

•Publicatievanhettweededuurzaamheidsrapport

•Interneevaluatievanhetduurzaamheids-projectenvooruitblikoptoekomstigebenaderingen

•PublicatievanhetslotrapportResponsiblyFresh

•Aankondigingvaneennieuweduurzaamheids-strategievanhetVBTenhaarleden

Overhandigingtweededuurzaamheidsrapport

Voorstellingeersteduurzaamheidsrapport

1995

2014

2010

2015

2011

2016

2012

2017

2013

2018

Tijdslijn


CharterDuurzaamOndernemen

12

Sinds2012nemendeafzetcoöperatiesjaarlijksdeelaaneencharterDuurzaamOndernemenofMaatschappelijkVerantwoordOndernemen(MVO),zoalsaangebodendoorprovincialeoverhedenen/ofVOKA.Omhetcertificaatvoorhetchartertebehalenofteverlengenwordendeafzetcoöperatiestelkensexterngeauditeerd.Binnenhunbedrijfsstructuurzijnjaarnajaarnieuweenuitdagendeactiepuntenopgesteldengerealiseerdrondvooropgesteldethema’s.Vanaf2017beheertVOKAeengemeenschappelijkcharterDuurzaamOnder-nemen.VOKAhanteertalsuniverseelkaderde17SustainableDevelopmentGoalsvandeVerenigdeNaties.Deafzetcoöperatiesleverendanookeenbijdrageaanderealisatievandezedoelstellingen.

Devijfdeelnemendeafzetcoöperatieshebbendevoorbijejarenhetcertificaatvoordeopeen-volgendecyclivanhetchartertelkensbehaald.Begin2018ronddenreedsdrieResponsiblyFresh-afzetcoöperatieshunvierdeofvijfdecyclusvanhetcharteraf.Deanderetweeafzetcoöperatieswordenmidden2018noggeauditeerd.

SindsdeopstartvanResponsiblyFreshhebbendeafzetcoöperatiesmaarliefst349actiesgedefinieerdbinnendevooropgesteldethema’svanhetcharter.Intotaalzijn269actiesmetsuccesuitgevoerd.Midden2018zijnnog27actieslopende.Voordeniet-gerealiseerdeactiesis,waarmogelijk,eenalternatiefgezocht.Indecycli2016-2017en2017-2018steldendeafzet-coöperatiesintotaal127actiepuntenop.Daarvanzijn69%metsuccesuitgevoerdenzullen20%opkortetermijnuitgevoerdworden.Deoverige11%zijngeëvalueerd,maarwerdenuiteindelijkniethaalbaargeachtbinnendeter-mijnvandecyclus.

Metdeactieszettendeafzetcoöperatiesdevoorbijejareninopmilieu,socialeeneco-nomischecriteria.Zewillenzohunvoor-trekkersrolnaarhunproducentenendestakeholderskrachtbijzetten.

Als voorwaarde voor deelname aan Responsibly Fresh geldt voor de afzetcoöperaties het jaarlijks behalen van het certificaat voor het charter Duurzaam Ondernemen. Deelname aan het charter biedt de afzetcoöperaties de mogelijkheid om het duurzaam ondernemen concreet vorm te geven en te werken aan continue verbetering van hun prestaties op milieu-, sociaal en economisch vlak.

CharterDuurzaamOndernemen<< Inhoudstafel

In2015werdendeDuurzameOntwikkelingsdoelstellingenofSustainableDevelopmentGoals(SDG’s)opgestelddoordeVN.Gedurendedekomende15jaarmoetende17SDG’s,diegekoppeldwordenaan169targets,eenactieplanvormenomdemensheidtebevrijdenvanarmoedeendeplaneetterugopdekoersrichtingduurzaamheidteplaatsen.Dezedoelenreflecterendedriedimensiesvanduurzameontwikkeling:heteconomische,hetsocialeenhetecologische.DeSDG’skunnenonderverdeeldwordeninvijfgrotethema’s:mensen,planeet,welvaart,vredeenpartnerschap.

13

CharterDuurzaamOndernemenVooropgesteldethema’s

ActiesResponsiblyFresh-afzetcoöperaties2012-2018

Uitgevoerd Lopend Niet-gerealiseerd

Behoorlijkbestuur-Corporategovernance 27 1 4

Rationeelenergieverbruik 38 4 9

Hernieuwbareenergie 6 0 3

Duurzaammaterialenbeheer 31 1 3

Rationeelwatergebruik 5 1 2

Kwaliteitvandedirecteleefomgeving 9 2 1

Mobiliteit 19 1 3

Communicatieendialoog 44 6 4

Duurzaamheidintegrerenindeuitbouwvandebedrijfsinfrastructuur

25 5 12

Mensvriendelijkondernemen 65 6 12

Totaal 269 27 53


13

BEHOORLIJKBESTUUR,CORPORATEGOVERNANCEMeerdereafzetcoöperatieshebbeneenmilieu-beleidsverklaringopgesteldenduurzaamonder-nemeninhunbedrijfsvisieopgenomen.Erzijnookprestatie-indicatorenvoormilieuenmensgedefinieerdomzodecontinueverbeteringoptevolgen.Decoöperatievesamenwerkingoverdelandsgrenzeniseenvoorbeeldvaneengerealiseerdeactie.Ditopentnieuweper-spectievenvoormeerafzetmogelijkhedenvanproducten.Andereconcretevoorbeeldenzijnhetoprichtenvaneenombudsdienstvoor

producentenenhetinformerenvanprodu-centenrondduurzameontwikkelingtijdensproducentenvergaderingen.Voorderetailzijninfocampagnesgeorganiseerdrondduurzaam-heid.Eenvoorbeeldvaneenniet-gerealiseerdeactieishetuitvoerenvaneeninitiëleGAP-analyseomnategaanofdeISO14001:2015inhetbestaandekwaliteitszorgsysteemkangeïntegreerdworden.Erwerddoordeafzet-coöperatiegekozenomovertegaannaarISO22000.

14


RATIONEELENERGIEVERBRUIKOmgerichteverbeteringenuittevoerenisvaakgestartmeteenenergiescan.Dezeduidtdemogelijkhedenvoorenergiebesparing.Verschil-lendeprojectenrondhetoptimaliserenvandeverlichtingzijnmetsuccesafgerond.Eenactie-puntwaaralleafzetcoöperatieswerkvanmaaktenisre-lighting.Ditbetekenthetver-vangenvaneenbestaandelichtinstallatiedooreennieuwe,energiezuinigevariant.Inderecent-stecycluszijnverschillendeactiesuitgevoerdoflopendrondhetgebruikenvanLED-verlichting,zowelindebedrijfsinfrastructuren,alsopdeterreinenenparkings.OmdittestimulereniseensamenaankoopvanLED-verlichtingdoordeafzetcoöperatiesenproducentengeorganiseerd.Dehallenenloodsenopverschillendesites

werdenvoorzienvanduurzameverlichting,alsookvanbewegingssensorenenelektrischeschakelaars.Naastverlichtingishetefficiëntermakenvankoelinstallatieseenbelangrijkprojectbijdeafzetcoöperaties.Hetplaatsenvansnel-looppoortentussendekoelcellenendeloodsenzorgtvoorbeperkingvanhetverliesaankoude.Naderonderzoeknaarschermenofisolerendeflappenvoorkoelcelleniseenlopendproject.Verderishetenergetischoptimaliserenvandekistenwasserijeenvoorbeeldvaneengereali-seerdeactie.Eenniet-gerealiseerdeactieishetplaatsenvanlichtkoepelsomzomeerzonlichtindeloodsentebekomen.Dehaalbaarheidsstudiewasnegatiefwaardoorwerdingezetopanderemanierenvanre-lighting.

LED-verlichtinginsorteerloods Snellooppoortentussenkoelcellenenloodsen

<< Inhoudstafel

HERNIEUWBAREENERGIEDeafzetcoöperatieshebbenverscheidenemogelijkhedenonderzochtomdebedrijfseigenenergieopwekkingteverhogen.Deplaatsingvanfotovoltaïschecellenopdebedrijfsgebouwenisdooralleafzetcoöperatiesgeïmplementeerd.Waarmogelijkzijnopbepaaldesitesdeafgelopenjarennogextrafotovoltaïschecellenaangebracht.Eenanderesuccesvolleactieisdeinstallatievanwarmtekrachtkoppelingen(WKK’s)bijtweeafzetcoöperaties.Verderonderzochtendeafzetcoöperatiesdehaalbaar-heidenmogelijkhedenvoorhetopwekkenvanwindenergie.Deeffectieveplaatsingvanwind-molensisnietgerealiseerd,omdatgeenmilieu-enbouwvergunningwerdenbekomen.

Fotovoltaïschecellenopbedrijfsinfrastructuur

15


DUURZAAMMATERIALENBEHEERDeactiesbetreffenhetverpakkings-enafval-beleidvandeafzetcoöperaties,alsookhetaankoopbeleid.Hetefficiëntverpakkenvandeproductenisbelangrijk,rekeninghoudendmetdeeisenvanhetproduct,vandemarktenvandewetgeving.Devoorbijejarenisdoordeafzet-coöperatiessteedsmeeringezetophetuit-testenenevaluerenvannieuweverpakkingen.Denadrukbijnieuweverpakkingenligtopmilieuvriendelijkereverpakkingsmaterialen,lichtereverpakkingenenverpakkingenmeteenhogererecyclagewaarde.Naeenpositieveevaluatieisdeeffectieveomschakelingnaardenieuweverpakkinggestart.Hetaanzettenvan

deproducententothetgebruikvanduurzamerebedrijfsverpakkingeniseenactiepuntdatbijalleafzetcoöperatiesisuitgevoerd.Concreetzorgtdeintroductievankunststofpalloxenervoordatdezelangergebruiktkunnenwordendandehoutenvariant.Omdeintroductieteonder-steunenenhetgebruikmaximaaltepromoten,isdoormeerdereafzetcoöperatieseengezamen-lijkeaankoopgeorganiseerd.Naasthetefficiëntergebruikvanverpakkingeniseenefficiënterafval-beheersteevasteenactiepunt.Eenconcreetvoorbeeldisdeaankoopvaneenperscontainer.Hetafvalvolumewordtteruggedrongenenhetaantalafvaltransportendaalt.Hetoptimali-serenvandelogistiekentraceringopeenverpakkingsafdelingistevenseenactiepuntdatmetsucceswerduitgevoerd.Ookwordt,waarmogelijk,consequentgekozenomhetpapier-verbruikteverminderendoorhetdigitaliserenvandocumenten.Hetinvoerenvanelektroni-schefacturatie,handelsdocumenten,maaltijd-chequesenloonbrievenzijnvoorbeeldenhiervan.Hetafdrukkenvaninfobladenvoordeledengebeurtsteedsopgerecycleerdpapier.Deafzetcoöperatieshechtenbovendienveelbelangaanhetsensibiliserenvanmede-werkersrondhetcorrectsorterenvanafval.Deafzetcoöperatieshoudeninhunaankoop-beleidrekeningmetdeinspanningendieleverancierslevereninzakeduurzaamheid.

<< Inhoudstafel

Perscontainer

RATIONEELWATERGEBRUIKDeafzetcoöperatieszochtendeafgelopenjarennaarmanierenomhetwatergebruiktebeperken.Erwerdgestartmethetinkaartbrengenvandewaterhuishoudingopdesites.Eenactiediedoormeerdereafzetcoöperatiesmetsuccesisuitgevoerd,ishetverminderenvanhetwaterverbruikvanhunwasinstallaties.Hetvoorzienvaneencircuitenvoldoendeopslag-capaciteitvoorhemelwaterbijdeconstructie

vaneennieuwebedrijfsinfrastructuurisgerea-liseerd.Meerdereafzetcoöperatiesgebruikenondertussenhemelwatervoorhetsanitair.Verderwordteenhaalbaarheidsstudieuit-gevoerdvoorhethergebruikvanhemelwaterbijwarmtewisselingvandekoeling.Zover-minderthetgebruikvanleidingwater.Hetactie-puntronddeplaatsingvaneenwaterzuiverings-installatiewerdnietuitgevoerd.

16


KWALITEITVANDEDIRECTELEEFOMGEVINGDeafzetcoöperatiesevaluerendemogelijkein-vloedvanhunactiviteitenopdeomgeving.Zezettensterkinomdeimpactopdeomgeving

endebuurtbewonersronddebedrijven-terreinenzobeperktmogelijktehouden.Voorbeeldactieszijnhetverplaatsenvanlaad-dokkenenparkeerplaatsen,zodatlawaaihinderbijhetladenenlossenwordtverminderd.Bijhetaanpassenenvernieuwenvandekoelinstallatiesbeogendeafzetcoöperatiesdeuitstootvanbroeikasgassen,geluidshinderenammoniak-lekkennaardeomgevingtevoorkomen.Viagoedoverlegmetbuurtbewonersenlokalebesturenproberendeafzetcoöperatiesop-lossingentezoekenvooromgevingshinderenklachten.Debehandelingvanklachtenisdanookeenactiepuntwaaropisingezet.Bijmeerdereafzetcoöperatieszijnopdeterreinenbijenhotelsgeplaatstenbloemenweidesgezaaidomdebiodiversiteitvandeomgevingteverhogen.Hetvooropgesteldeactiepuntrondeenduurzameoplossingvoorhetbestrijdenvanrattenenduivenisnognietverwezenlijkt.

Laaddokken

MOBILITEITHetaanmoedigenvandemedewerkersomtekiezenvoorduurzamevervoersmiddelenvoorwoon-werkverplaatsingdooronderanderehetgevenvaneenfietsvergoedingiseenvoorbeeldvaneentoegepasteactie.Meerdereafzet-coöperatieshebbennieuwe(elektrische)fietsenaangekochtvoorgebruikophetbedrijventerreinofvoorbezoekenaanproducenten.

Daarnaastwerdingezetopdevergroeningvandebedrijfswagensendeaankoopvanhybrideofelektrischewagens.Deafzetcoöperatieshebbenookdiverseactiesuitgewerktomdeimpactvanhettransport,gelinktaanhunwerking,tebeperken.Eendalingvanhetaantaltransportentussendeverschillendevestigingenisgerealiseerddoorhetoptimaliserenvanhetvrachtverkeereneenefficiënterestapeling.Ookhetophalenvanleveringenrechtstreeksbijdeproducentendoordeafnemersisonderzochtenuitgebreid.Verderwerdenactiesondernomenomdemedewerkersenproducententesensibiliserenrondverkeers-ongevallen.Erwerdenbijvoorbeeldopleidingenrondrijvaardigheidvoorzienvoorvrachtwagen-bestuurders.Openrondomdebedrijven-terreinenvandeafzetcoöperatieswerdenactiesuitgevoerd,zoalshetopnieuwasfalterenengoedbereikbaarmakenvantoegangswegen,alsookhetopstellenvaneenveiligcirculatieplanmetaandachtvoordebuurtbewoners.

Veiligheidopenronddebedrijventerreinen

17


COMMUNICATIEENDIALOOGConcreteactieszijnhetregelmatigpublicerenvanartikelsrondduurzameontwikkelingineigentijdschriftenenopwebsitesenhetop-stellenvaneeneigenduurzaamheidsrapport.Deafzetcoöperatiesvolgendeprogressievanhunproducentenvoorverschillendeduurzaam-

heidscriteriaopdoorhetopmakenvaneencollectiefdossier.ZecommunicerenhierrondinsamenwerkingmethetVBT.Eenactiediedooreenafzetcoöperatieisuitgevoerd,ishetverbeterenvandeconsumententevredenheiddoorhetoptimaliserenvandereactiesopconsumentenvragen.Bovendienproberendeafzetcoöperatieseenmeerwaardevoordelokalegemeenschaptebetekenen.Viaschool-rondleidingen,educatievetentoonstellingen,schoolprojectenofverkeersdagenwerkendeafzetcoöperatiessamenmetscholenrondondermeerdewerkingvanveilingen,deproductievangroentenenfruit,gezondevoedingenbeweging.OokhetmeewerkenaanhetprojectYouca,devroegereZuiddag,iseenrelevantvoorbeeld.Verderengagerendeafzetcoöperatieszichomopentecommunicerenmetdebuurtbewonersenhendemogelijkheidtebiedendeafzet-coöperatietebezoekenombeterinzichttekrijgenindewerking.

Schoolrondleidingopeenafzetcoöperatie

DUURZAAMHEIDINTEGRERENINDEUITBOUWVANDEBEDRIJFSINFRASTRUCTUURBijdebouwvannieuwebedrijfsinfrastructurenwordtdoordeafzetcoöperatiessteedsonder-zochthoeditopeenmilieuvriendelijkeenduurzamemaniertotstandkankomen.Daarbijgaatdeaandachtnaareenaangenamewerk-omgevingendeintegratieindebuurt.Anderevoorbeeldenzijndekeuzevoorenergie-efficiënteverwarming,sensortoepassingen,hogerendementsverlichting,accurateverlichting,duurzameuitrustingenendeplaatsingvanwarmtepompen.Verderbevorderendeafzet-coöperatiesdeveiligheidopdebedrijven-terreinendooraangepastewegmarkeringen.Doorvertragingenbijbouwprojectenzijnverschillendeopgesteldeactiesnognietgerealiseerd.Devertragingenzijnopgelopendoorhetniettijdigverkrijgenvanvergunningen.

Nieuweloodsmetaandachtvoorduurzaamheid

18


MENSVRIENDELIJKONDERNEMENHetwelzijnendebetrokkenheidvanendesfeertussendewerknemersisbelangrijk.Deafzet-coöperatiesvoorziendaarommomentenomditteversterken.Voorbeeldenzijnnieuwjaars-ontmoetingen,jaarlijksepersoneelsfeesten,activiteitenbuitendewerkomgevingenopen-deurdagen.Naasthetwelzijnvandemede-werkerszettendeafzetcoöperatiessterkinopdeopleidingenvormingvanhunmedewerkersenhunproducenten.Indeafgelopencycliisdoormeerdereafzetcoöperatieseenopleidings-matrixopgesteldomzodeopleidingendeontwikkelingvandemedewerkersoptevolgen.Bovendienwordtgeïnvesteerdinprojectenomdegezondheidenveiligheidvandemede-werkersteverhogen.

Enkeleafzetcoöperatiesbiedendemede-werkersdemogelijkheidtotdeelnameaangriepvaccinaties,fitheids-enbewegings-programma’senprogramma’somtestoppenmetroken.Omdeergonomievandemede-werkersteverbeterenzijnactiesondernomen.Voorbeeldenzijndeaankoopvanophoog-machines,mobielewerkplatformen,aangepastekeurtafelsendeorganisatievaneencursusrondergonomischwerken.Deafzetcoöperatiesbouwenvoortdurendaaneenveiligewerk-omgevingendaaromzijndenoodproceduresgeüpdatetenevacuatieoefeningengeorgani-seerd.TotslothebbenenkeleafzetcoöperatiesEHBO-opleidingengeorganiseerdvoorhunproducenten.

Ophoogmachine Personeelsfeest

BESLUITDeafzetcoöperatieshebbendelaatstejarenversneldeensterkevooruitganggeboektrichtingduurzameontwikkelingdoordedeel-nameaanhetcharterDuurzaamOndernemen.Zowelgrotealskleinereprojectenzijnmetsuccesgerealiseerd.Deonafhankelijkecontrole

vanhetcharterzorgtvoortransparantieengeloofwaardigheid.Navijfdeelnamesishetnietevidentomnieuwerelevanteactiepuntentedefiniërenbinnenhetstriktekadervanhetcharter.Tochzullendeafzetcoöperatiessterkblijveninzettenopduurzameontwikkeling.

Duurzaamheidinkwaliteitssystemen

20

VEGAPLANDe Vegaplan Standaard is een nationaal lastenboek dat de kwaliteit van plantaardige producten verzekert en geldt als waarborg voor voedselveiligheid, traceerbaarheid en kwaliteit. Dit lastenboek biedt markt-toegang en attesteert dat de producent aan de wettelijke en bovenwettelijke eisen voldoet. De Vegaplan Standaard is van toepassing op alle teelten (www.vegaplan.be).

Opnationaalniveauisin2004,binnenVegaplan,deIntegraalKetenKwaliteitBeheer(IKKB)Standaarduitgebracht.Denadruklagopvoedselveiligheidenproductkwaliteit.Ookduurzaamheidkreegalenigeaandachtdooreenaantalmilieuaspecteneneisenrondtewerk-stellingenveiligheidvanmedewerkers.In2011werdbinnenVegaplaneenwerkgroepopgerichtmetalsopdrachthetthemaduurzaamheidmeerteintegrerenindestandaard.Opbasisvaneeninventarisvanduurzaamheidseisen,opgelegddoorretailersenvoedingsbedrijven,werdgetoetstwelkealbehandeldwerdenbinnendestandaard.Relevanteduurzaamheidseisendienietafgedektwaren,zijnin2014toegevoegdalsnieuweeis.VerderisinBelgiëgeopteerdomdeomzettingvandeEuropeseIntegratedPestManagement(IPM)-richtlijnenbetreffendeduur-zaamgebruikvanpesticidenoptenemenindestandaard.Doordezetoevoegingenkunnen

degecertificeerdeproducentendeafnemersgarantiesbiedendatzeopeenduurzamemanierproducerenmetvoortdurendeaandachtvoorvoedselveiligheid,-kwaliteit,milieuensociaalengagement.Ookwijzigdein2014denaamIKKBStandaardnaarVegaplanStandaard.

Bij de start van Responsibly Fresh is door het VBT en de afzetcoöperaties beslist om naast het eigen project ook in te zetten op een tweede parallel spoor, namelijk het uitbouwen van duurzaamheids- criteria in bestaande kwaliteitssystemen. Door de vertegenwoordiging op bestuurlijk niveau kan het VBT, samen met andere stakeholders, beleidsmatig de opzet en ontwikkelingen van de kwaliteits-systemen uittekenen. Op technisch vlak is het VBT ook vertegenwoordigd en werkt het mee aan het onderhoud en de concrete uitbouw van de kwaliteitssystemen richting duurzame ontwikkeling. Het VBT was de voorbije jaren voortrekker in verschillende werkgroepen rond duurzaamheid binnen de kwaliteitssystemen Vegaplan, GLOBALG.A.P. en QS.

Duurzaamheidinkwaliteitssystemen<< Inhoudstafel

IntegratedPestManagement(IPM)ofgeïnte-greerdegewasbeschermingisdezorgvuldigeafwegingvanallebeschikbaregewasbeschermings-methoden,gevolgddoordeintegratievanpassendemaatregelen.Ditheeftalsdoeldeontwikkelingvanpopulatiesvanschadelijkeorganismentegentegaanenhetgebruikvangewasbeschermingsmiddelenenanderevormenvaninterventietoteconomischenecologischverantwoordeniveaustebeperken.Ookhetrisicovoordegezondheidvandemensenvoorhetmilieuwordttoteenminimumbeperkt.Bijgeïntegreerdegewasbeschermingligtdenadrukopdegroeivangezondegewassen,waarbijdelandbouwecosystemenzoweinigmogelijkwordenverstoordennatuurlijkeplaagbestrijdingwordtaangemoedigd.IPMiseenonderdeelvandeEuropeseRichtlijn2009/128totvaststellingvaneenkadervoorcommunautaireactieterverwezenlijkingvaneenduurzaamgebruikvanpesticiden.

21

Versie1vandeVegaplanStandaardwasvankrachtsindsmidden2014.Degeüpdateteversie2issindsbeginapril2017invoege.Devoor-bereidingenvooreenderdeversiezijnlopende.In2017publiceerdeVegaplanhetrapportDuurzaamheidbijdelandbouwondernemingen.Ditrapportgeefteenoverzichtvandegelever-deinspanningeninzakeduurzameontwikkelingdoordegecertificeerdeproducenten.

OmdeVegaplanStandaardopvlakvanduur-zaamheideeninternationalerkaraktertegevenisdestandaardvergelekenmetdeFarmSustainabilityAssessmenttool(FSA).DezetoolisontwikkelddoorhetSustainableAgricultureInitiativePlatform(SAI-Platform).Ditplatformiseennon-profitorganisatiediehulpmiddelen

enbegeleidingterbeschikkingsteltvoordeontwikkelingenimplementatievanduurzamelandbouwpraktijken.Detoolomvateen100-taleisendiediversesociale,economischeenmilieuaspectenbevragen.Deeisenzijnonder-verdeeldindriegroepen,namelijkessentiëleeisen,basiseisenengeavanceerdeeisen.Afhankelijkvanhetpercentageeisenwaaraanvoldaanisbinnenelkecategorie,wordteenscoregegeven.Doordesterkevraagnaarduurzaamheidbijakkerbouwmatigeteelten,isdeVegaplanStandaardvoordezeteeltenuitgebreidmetextraeisenomzodehoogsteFSA-scoretebekomen.Specifiekvoorgroentenenfruitvoordeversmarktisditminderrelevant,aangeziendeGLOBALG.A.P.Standaardhiersterkerspeelt.


GLOBALG.A.P.GLOBALG.A.P. is een internationale standaard voor de primaire productie gebaseerd op de principes van de Goede Agrarische Praktijken (G.A.P.), wat naast productkwaliteit en voedselveiligheid, ook een duurzame teelt waarborgt. Voor groenten en fruit voor de versmarkt is dit wereldwijd de standaard (www.globalgap.org).

BinnenGLOBALG.A.P.ligttraditioneeldena-drukopgoedeagrarischepraktijkenenvoedsel-veiligheid,maarookeisenrondgezondheid,veiligheidenwelzijnvanwerknemersbehoor-denaltoteerdereversies.Tervoorbereidingvanversie5enmedeopvraagvanhetVBTzijnrelevanteduurzaamheidscriteriauitgewerktdoortechnischewerkgroepen,waaronderResponsibleWaterManagement,SustainabilityenGRASP.Inversie5vandeGLOBALG.A.P.IntegratedFarmAssurance(IFA)Standaardzijndezeextraduurzaamheidscriteriaopgenomen.

Dezeversieisvankrachtsindsmidden2016.DelaatstejarenheeftGLOBALG.A.P.zichookgebogenoverdeuitwerkingvaneenspecifiekeduurzaamheidsmoduleomdeGLOBALG.A.P.IFA-certificeringaantevullenenzoeenFSA-equivalentietebekomen.Dezemoduleisbegin2018gepubliceerdonderdenaamGLOBAL.G.A.P.FSAJointSolution.

GRASPisdeafkortingvanGLOBALG.A.P.RiskAssessmentonSocialPractice.Dezeadd-on-moduleisspecifiekgerichtophetsocialeluikbinnenduurzaamheid.Demodulebeoordeeltofeenproducentvoldoetaaneenaantaleisenbetreffendetewerkstelling.DeinvullingvanGRASPdoorhetVBTendeResponsiblyFresh-deelnemersvolgtinhethoofdstukSocialeimpact.

22

QSQS staat voor Qualität und Sicherheit en is het Duitse systeem voor kwaliteitsborging van verse voeding (vlees, groenten en fruit). Het systeem richt zich op de procesborging en traceerbaarheid in alle relevante fases van productie, verwerking en retail (www.q-s.de).

BinnenQSiseind2013eenduurzaamheids-projectindefruit-engroentesectoropgestart.Hetonderzoekmoestdekritiekepuntenidentificerendiespecifiekeaandachtvragenin

hetkadervanduurzameontwikkelingvandesector.Begin2016ishetonderzoekafgerond.Opbasisvandekritischepunteninditexternstudierapportwordtdoordetechnischewerk-groepArbeitsgruppeNachhaltigkeitonderzochthoehetQS-systeemverderuitgebouwdkanworden.InternwordendehotspotsverderonderzochtenuitgewerktmetalsdoelconcreteeisenoptestellendieopgenomenkunnenwordenindeQSStandaard.HetVBTpartici-peertindezewerkgroepenbekijktmeedemogelijkhedenvoordeintegratievanduurzaam-heidscriteria.


BESLUITDeinzetvanhetVBTvoorhetuitbouwenvanduurzaamheidseisenbinnendekwaliteits-systemenwerptduidelijkzijnvruchtenaf.ZowelbijVegaplanalsbijGLOBALG.A.P.zijnduurzaamheidscriteriageïntegreerdindestan-daarden.OokQSzetstappenindierichting.DoordecertificatiebijéénofmeerderekwaliteitssystemenprofilerendeResponsibly

Fresh-producentenhuninzetenaandachtvoorverschillendeduurzaamheidsaspecten.DoordeparticipatievanhetVBTindedriekwaliteits-systemenissteedsoplettendnagegaanofdeextraduurzaamheidseisenrealistisch,haalbaarenbetaalbaarzijnvoordeproducent.HetVBTzaldekomendejarenhieraanaandachtblijvenbesteden.

DeResponsiblyFresh-producentenvoldoenaannagenoegalleduurzaamheidseisendieopgeno-menzijnindestandaarden.In2017heeft91%vandeproducenteneencertificaatvoorbeidekwaliteitssystemenGLOBALG.A.P.enVegaplan.Bijna7%isenkelVegaplan-gecertificeerden1%heeftenkeleenGLOBALG.A.P.-certificaat.

DeVegaplan-gecertificeerdeproducentenkomendoordewederzijdseerkenningookinaanmerkingvoorleveringbinnenhetQS-kwaliteitssysteem.Deoverigeproducenten(<1%)doorliepenophetmomentvandebevragingvoorhetcollectiefdossierhetprocesomhetcertificaattebehalen.

COLLECTIEFDOSSIER

Economischeimpact

24

Economischeimpact

WaardeketenDeafzetcoöperatiesgroentenenfruit-betergekendalsdeveilingen-hebbeneenuniekeplaatsindewaardeketen.Voordevermarktingvandeproductenvandeproducentenwordentransparanteverkoopsystemenenondersteunendedienstenuitgewerkt.Voordeafnemerswillendeafzetcoöperatieseenbetrouwbarehandels-partnerzijndiedoordemogelijkheidtotone-stop-shoppingdeketenefficiëntermaakt.

Deafzetcoöperatiesstaandeproducentenbijmetadviesenbegeleidingopverschillendewerkgebieden.Afzetcoöperatiesondersteunenproducentenbijdeimplementatievankwaliteits-systemenenvoorzieninkwaliteitscontroletijdensdeproductieendeoogst.Verderwordtadviesgegevenoverproductieplanning.Daar-naastwordenviadeafzetcoöperatiesverpak-kingenterbeschikkinggesteldaanproducentendieopheteigenbedrijfverpakken.

Producenten van groenten en fruit bevinden zich vooraan in de waardeketen. De productie- en marktomstandigheden zijn specifiek en vaak moeilijk, waardoor een groot deel van de prijsdruk bij de producent terecht komt. Om weerstand te bieden aan die omstandigheden, verenigen de producenten zich in afzetcoöperaties om samen hun producten te verkopen en zo sterker in de markt te staan. De producenten zijn eigenaar van hun afzetcoöperaties en controleren ze democratisch. Samenwerken in en met afzetcoöperaties is een unieke manier van ondernemen. De afzetcoöperaties streven ernaar om voor het volledige productaanbod van de producenten de beste prijs uit de markt te halen in de gegeven omstandigheden. Om dit te bekomen bieden ze verschillende diensten aan, zowel voor hun producenten als voor hun afnemers. De Responsibly Fresh-deelnemers zijn dan ook uitgegroeid tot unieke en betrouwbare partners in de waardeketen voor verse groenten en fruit.

<< Inhoudstafel

LEVERANCIERSINPUTS

PRODUCENTENGROENTENENFRUIT

HANDELAARS/DISTRIBUTEURS/EXPORTEURS

AFZETCOÖPERATIES

CONSUMENTEN

Kwaliteitscontroleopeenafzetcoöperatie

Waardeketen

25

Opdeafzetcoöperatieszelfwordtbijdeaan-voervanproducteneenresidumonitoringinhetkadervanvoedselveiligheideneenkwaliteits-controleuitgevoerd,waarnadeproducteninuniformekwaliteitsblokkenwordenaangeboden.Productenwordenopgeslageninafwachtingvandeverkoop.Ooksorterenenverpakkenkangebeurenopdeafzetcoöperaties.Voordeverkoopzelfhanterendeafzetcoöperatieseenoptimalemixvanverkoopsystemen.

Nadeverkoopwordendeproductenonmiddellijkbeschikbaargesteldopdelaad-plaatsenvandekopers.Kopersbeschikkenzoovereensysteemvanone-stop-shopping.Afzetcoöperatiesbouwenookcommerciëleactiviteitenuitomproductenzogoedmogelijkaantebiedenaanklantenenconsumenten.Topkwaliteitonderscheidenviakeurmerkenenactiefopzoekgaannaarmarktenzijndaarinbelangrijkestrategieën.

Omzet en exportDecollectievevermarktingvertaaltzichindeproductomzetvandeafzetcoöperaties.DeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesverhandeleneenruimassortimentversegroentenenfruit.Zestrevenernaaromhetvolledigegammaproductenvandeproducententeverhandelenopdeversmarkt.Deproductomzetissinds2011metbijna40%gestegen.Enkelin2014iseendalingwaarneembaar,hoofdzakelijktengevolgevandeRussischeimportban.

DeBelgischegroente-enfruitsectorissterkexportgericht.In2017bedroegdetotaleexportwaarde(inclusiefre-export)voorversegroenten827miljoeneuroenvoorversfruit662miljoeneuro.Debelangrijksteexport-

bestemmingenblijvendebuurlandenFrankrijk,Duitsland,NederlandenhetVerenigdKoninkrijk.

Eenfocusopeenbeperktaantalmarktenkanleidentotnegatievegevolgen,zoalsin2014duidelijkwerddoordeRussischeimportban.Vooreenduurzameeconomischeontwikkelingvandesectorishetaanborenvannieuweenhetactiefbewerkenvanbestaandeexportmarkten,zowelbinnendeEUalsdaarbuiten,eenmust.Deafzetcoöperatiesspelendaarineengroterol.ViahetVBTwordtgezorgdvooreensectoraleaanpakenvertegenwoordigingbijdiverseinitia-tievengerichtophetcreërenvantoegangtotnieuwemarkten.

Economischeimpact<< Inhoudstafel

1.0009008007006005004003002001000

2011 683,9

2012 790,8

2013 799,5

2014 757,7

2016 897,3

2015 871,3

2017 943,2

ProductomzetResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(inmiljoen€)

26

Coöperatieve meerwaardeDeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesver-schillensterkvanelkaar,maarhetcoöperatiefondernemeniseengemeenschappelijkefactor.Deproducentenzijneigenaarvandeafzet-coöperatiesencontrolerendiedemocratisch.Hetdoelvandeafzetcoöperatiesishetver-beterenvanhetinkomenvandeledendoordecaptatievaneengroterdeelvandetoe-gevoegdewaardeindeketen.Derealisatievandatdoelstaatvoorop.Erisookdeambitieomdeafzetcoöperatiesoplangetermijntehandhavenenzostabiliteittebiedenaandeproducenten.Daaromwordteventuelewinstuitdebedrijfsvoeringvandeafzetcoöperatiesuitgekeerdalseencoöperatieveteruggaveaandeeigenaars-producentenoftoegevoegdaanhetkapitaalvandeafzetcoöperaties.Deop-bouwvanvoldoendekapitaalisnoodzakelijkomtekunneninvesterenindeuitdagingenvannuenvandetoekomst.

Verkoopzaalvaneenafzetcoöperatie

Economischeimpact<< Inhoudstafel

ICA-principesDecoöperatievewerkingverlooptvolgensdezevenInternationalCo-operativeAlliance-principes(ICA-principes).DeResponsiblyFresh-deelnemerspassendieprincipestoeinhundagelijksewerking.Dezeprincipesomvattenimplicietalbepaaldeduurzaamheidsaspecten.Zodragendeprincipesbijaandeautonomeentransparantewerkingvandeafzetcoöperaties.Doordeeconomischeparticipatieendedemo-cratischecontroledoordeleden,wordtindeafzetcoöperatiesoplangetermijngedachtenwordtgeïnvesteerdineenduurzameonder-neming.Verderzijnvormingenopleidingbelangrijkindeafzetcoöperatiesenwordendeproducentenenmedewerkersregelmatiggeïnformeerdoverduurzaamheidsthema’s.

Desamenwerkingenhetengagementbinnenentussendeafzetcoöperatiesmaakthetmogelijkomduurzaamheidsaspectensamenteoverdenkenenactieteondernemen.Deafzetcoöperatieszijnsterklokaalverankerd,waardooraandachtvoordegemeenschapenomgevingsowiesonoodzakelijkzijn.

ICA-PRINCIPES

1.Vrijwilligenopenlidmaatschap

2.Democratischecontroledoordeleden

3.Economischeparticipatiedoordeleden

4.Autonomieenonafhankelijkheid

5.Onderwijs,vormingen

informatieverstrekking

6.Samenwerkingtussencoöperaties

7.Aandachtvoordegemeenschap

Ecologischeimpact

28

Ecologischeimpact

EnergieBij het produceren en vermarkten van groenten en fruit wordt energie gebruikt. Zowel de afzetcoöperaties als de producenten zijn zich daar steeds meer van bewust en streven naar een rationeel energiegebruik via registratie, opvolging en evaluatie. Het gebruik van (hernieuwbare) energie uit eigen productie vindt steeds meer ingang.

De productie en de vermarkting van groenten en fruit hebben een impact op het milieu. De Responsibly Fresh-afzetcoöperaties en hun producenten trachten al jaren de gevolgen van hun activiteiten op het milieu te minimaliseren. Door de vermarkting te centraliseren via afzetcoöperaties kan efficiënter gewerkt worden dan wanneer dat individueel gebeurt. De organisatie in afzetcoöperaties maakt het mogelijk om processen te controleren, te monitoren, bij te sturen en zo collectief de ecologische impact te verminderen.

<< Inhoudstafel

AFZETCOÖPERATIES

Opniveauvandeafzetcoöperatieshangthetenergieverbruiksterkafvandehoeveelheidvermarktproduct,delogistiekeprocessenendebewaringensorteringvandeproducten.In2016en2017laghetenergieverbruiklagerdandetweevoorafgaandejaren.Enerzijdswasdithetgevolgvanhettoepassenvanenergie-besparendemaatregelenindebedrijfsgebouwen.Anderzijdswerdinhetnajaarvan2017minderkoelcapaciteitgebruiktdoorderelatieflagehardfruitoogstalsgevolgvandelentevorst.In2014en2015werdweldegehelecapaci-teitvansorteer-enverpakkingslijnenenkoel-installatiesopdesitesbenut.

Hetaandeelenergieuiteigenproductieinhettotaleenergieverbruikisdoordejarenheengestegen.In2013wasditaandeel7,9%,in201510,8%enin2017steegditnaar11,3%.Alleafzetcoöperatiesproducerenenergiemetfoto-voltaïschecellen.Delaatstejarenwerdenopverschillendesitesextrafotovoltaïschecellengeïnstalleerd.Ookhetopwekkenvanenergieviaeenwarmtekrachtkoppeling(WKK)doortweeafzetcoöperatieszorgtvooreengroeiendaandeelenergieuiteigenproductie.

Olie0,6%

Gas16,5%

Elektriciteit

71,6%

Hernieuwbareenergie

(eigenproductie)11,3%

EnergieverbruikvolgensbronbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017

0 20 40 60 80 120100

98,5

87,9

2015

2017

102,7

91,5

2014

2016

85,22013

77,52012

82,12011

EnergieverbruikbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(in1.000MWh)

29

DeResponsiblyFresh-producentengaanrationeelommetenergie.DeVegaplanenGLOBALG.A.P.standaardenstellenimmersdatproducentenhunenergieverbruikmoetenregistrerenenevalueren.Hetenergieverbruikbijproducentenverschiltnaargelangdebedrijfs-situatie,deteeltendeweersomstandigheden.MeerenmeerResponsiblyFresh-producentennemenmaatregelenomhunenergieverbruikteverminderen.In2013nam63%maatregelen,in2015wasdit69%enin2017nam76%vandeproducentenenergiebesparendemaatregelen.Eenvijfdevandeproducentengeeftaanditde

voorbijetweejaarverbeterdtehebben.On-geveer9%vandeproducentenheefthiervooreenenergiescanuitgevoerd.

Door44%vandeResponsiblyFresh-producentenwordtopheteigenbedrijfenergieopgewekt,wateenstijgingisvan8%tegenover2013en4%tegenover2015.Deproductievandeenergiegebeurtvoornamelijkviafotovoltaïschecellen(38%)enWKK’s(6%).Daarnaastgebruikt4%restwarmteenstelt6%vandeproducentengrondterbeschikkingvoordevestigingvanwindmolens.

COLLECTIEFDOSSIER

Ecologischeimpact<< Inhoudstafel

MaatregelentoegepastdoordeResponsiblyFresh-producentenvoorbeperkingvanenergieverbruikin2017

Aanpassingaankoel-systeem

Warmte-recuperatieuitkoelsystemen

Omschakelingnaarenergie-armeteelten

Geenproductiein

koudeperiodes

Spaar-en/of

LED-lampen

Automatischelichtschakelaarsmetbewegings-

sensoren

Elektrischetransport-middelen(heftruck,

plukwagen,...)

68%

48%

74%

47%51%

14%

54%

Totalejaarlijkseenergieproductie=2.219.390MWhDezeelektriciteitsproductieishetequivalentvanhetjaarlijkseenergieverbruikvan639.963gezinnen.

Fotovoltaïschecellen930producenten(38%)

productievan22.630MWh

WKK’s184producenten(6%)

productievan2.185.000MWh

Producenten

Fotovoltaïschecellen5afzetcoöperaties(100%)productievan9.927MWh

WKK’s2afzetcoöperaties(40%)productievan1.833MWh

Afzetcoöperaties

JaarlijkseenergieproductievanfotovoltaïschecellenenWKK’sbijResponsiblyFresh-deelnemers

30


Oponsbedrijfmet9hakomkommerhebbenwijdriewarmtekrachtkoppelingen(WKK’s)geïnstalleerd.EenWKKbestaatuiteenmotordiegekoppeldisaaneengeneratordieelektriciteitopwekt.Deelektriciteitwordtofwelindeserrebenutofwelophetelektriciteitsnetgeïnjecteerd.Hetkoelwatervandemotorverwarmtdeserre.Derookgassendievrijkomenbijdeverbrandingworden100%gezuiverd.DevrijgekomenCO

2wordtbenutalsbemesting

voordekomkommers.HetgebruikvaneenWKKindetuinbouwheeftdusmeerderevoordelen.DedrieWKK’soponsbedrijfhebbenelkeenelektrischvermogenvan2MW.DeWKK’sdraaienopbasisvandewarmte-enCO

2-vraagindeserre.Indezomer

bijvoorbeeldwerkendeWKK’svanzonsopgangtotzonsondergangomdeCO

2-vraagindeserreopte

vangen.Degeproduceerdewarmtewordtopgeslageninbuffertanksom‘snachtstebenutten.JaarlijksdraaiendeWKK’selk5.000uur.Zobedraagtonzetotalejaarlijkseenergieproductie30.000MWh.

Perneel Nico Komkommer

Komkommerteelt

‘‘

’’Doordehogeenergie-enstookolieprijzenisopmijnbedrijfgezochtnaareenalternatievemaniervoorenergie-enwarmteproductie.Deaanplantingvan1,3haMiscanthus,ookwelolifantsgrasgenoemd,vervangtnujaarlijks8.000tot10.000literstookolie.Ditiséénvierdevanhetjaarlijksestookolieverbruikoponsbedrijf.InhetvoorjaarwordtdeMiscanthusgeoogstmeteenmaïshakselaarengestockeerdineenloods.Deverbrandingvandesnipperszorgtvoorvoldoendewarmteindeserrevooreenoptimaleproductievandesla.

Miscanthusofolifantsgrasvervangtstookolie

Dendauw Filip Slasoorten‘‘

’’

31


Debewaringvanonzeappelsenpereniszeerduur.Daaromhebbenwijoponsbedrijfmaatregelengenomenomhieroptebesparen.Dekoelcellenzijnomgebouwdvanfreon-naarammoniakkoeling.Ditisenergie-efficiënterenmilieuvriendelijker.Ookzijnverschillendecellenextrageïsoleerdenzorgendefrequentiegestuurdecondensatorenvoorminderenergieverbruikenbovendienvoorminderlawaaivoordeburen.Bijeenaantalbewaarcellenzijnflappengeplaatstnaastdeverdampersomdeluchtstromingbinnendecelteverbeterenendekoelingteoptimaliseren.Metdegeproduceerdewarmteuithetkoelsysteemwordtonzeloods,deeetplaatsvandemedewerkersenhethuisverwarmd.Ookliggenopalonzeloodsenzonnepanelen.

Flappenvoorverbeteringluchtstroominkoelcel

Vaes Luc Hardfruit‘‘

’’Aangezienwijoponsgemengdbedrijfeenvrijhoogenergieverbruikhebben,hebbenwijgekozenombijdebouwvandenieuwemelkveestaleenmicrovergistervan9,7kWteinstalleren.Zokunnenwedeversemestvandekoeiengebruikenomeendeelvandebenodigdeenergieoptewekken.Demestwordtverzameldenvergistindemicrovergister.Daarbijkomtbiogasvrijdatverbrandwordtineengasmotor.Dezemotordrijfteengeneratoraan,dieelektriciteitopwekt.Hetbedrijfwordtzojaarlijksvoorzienvanongeveer60.000kWhelektriciteit,wat75%vanhetjaarlijkseverbruikis.Devergistemestofhetdigestaatwordtgebruiktalsmeststofvoordepreiteelt.Doorhetvergistingsprocesisdemestsnelleropneembaar,wateenvoordeeloplevertvoordegroeivandeprei.

‘‘

’’

De Cloedt Steven Prei

Preiteelt

32


WaterNaast energie is ook water noodzakelijk voor het produceren van groenten en fruit. Water is dan ook een waardevolle maar schaarse hulpbron waarmee de Responsibly Fresh-deelnemers spaarzaam omspringen.

AFZETCOÖPERATIES

Hetjaarlijksewaterverbruikopdeafzet-coöperatiesschommeltinbeperktemate.In2014en2015laghetverbruikhogerdoordeinstallatievanextrasorteerlijnenopverschil-lendesitesendoordeingebruiknamevaneennieuwekistenwasserij.Daarin2016en2017dezeprocessenwarengeoptimaliseerd,vermin-derdehetwaterverbruikopnieuw.

Waarbeschikbaar,wordtzoveelmogelijkhemelwatergebruikt.In2017bedroeghetaan-deelhemelwaterinhettotalewaterverbruikvoordeafzetcoöperaties42,3%,wateensterke

stijgingistegenoverdevoorbijejaren(28,3%in2013en34,2%in2015).Deafzetcoöperatieshebbendeafgelopenjarengeïnvesteerdindeopvang-enopslagcapaciteitvoorhemelwater.Inkoel-enconditioneringsprocessenwerdalstandaardhemelwateraangewend.Omwillevanvoedselveiligheidwordtdaarentegen,voorsorteerprocessenleidingwatergebruikt.Doorhercirculatiemetnauweopvolgingvandewater-kwaliteitgaandeafzetcoöperatieshiertochspaarzaammeeom.Hetaandeelleidingwaterdaaldein2017tot49,3%.

0 50 100 150 200

2014

2013

2012

2011

186,9

156,2

148,7

153,1

WaterverbruikbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(in1.000m³)

2017

2016

2015

171,2

171,0

187,4

42,3%

8,4% 49,3%

Hemelwater

Grondwater Leidingwater

WaterverbruikvolgensbronbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017

33


Hetwaterverbruikbijdeproducentenwordtsterkbepaalddoordebedrijfssituatie,deteeltendeweersomstandigheden.Metonder-steuningvandeafzetcoöperatieshebbendeproducentendeafgelopenjareningezetopeenrationeelwaterverbruik.Meerdan83%vandeproducentenneemtin2017maatregelenomhetverbruikvanleiding-engrondwaterophunbedrijftebeperken,eenstijgingvan8%tegen-over2013.Daarnaastneemt65%maatregelenommeerwatertehergebruiken,wateenstijgingisvan14%.Daarenbovenzorgt82%vandeproducentenvooropvangvanhemelwaterophunbedrijf.

Vandeproducentenvangroenteninopenluchtneemt68%maatregelenomhetverbruikvanwas-enspoelwaterteverminderenbijhetmarktklaarmakenvanhetproduct.Bijna70%vandeproducentenpastindeteeltirrigatieoffertigatietoe.Daarvanneemt87%maatregelenomhetwaterverbruiktebeperken,bijvoorbeelddoorhetgebruikvanwater-spaarzamesystemenofdooraanpassingvanhetteeltsysteem.Ongeveer17%vandeproducentenzuiverthetafvalwaterophetbedrijf.

Deproducentenzijnsteedsmeerbewustvanhetwaterverbruik.HetregistrerenenhetevaluerenervanzijnbovendienopgenomenindeGLOBALG.A.P.Standaard.

COLLECTIEFDOSSIER

Reedszevenjaarhebbenwijeentrayveld.Doorhetwatertekorttweejaargeledenisoponsbedrijfhetideeontstaanomhetwatervanhettrayveldoptevangenentehergebruiken.Momenteelwordthetwatervanhettrayveldopgevangenineenbassinvan4.000m³waarnahetgezuiverdwordt.Hetopgevangenwatermetnutriëntenengewasbeschermingsmiddelenlooptdooreentragezandfilter,waarnahethergebruiktwordtinonzesubstraatteelt.Naasthetopvangenvanhettrayveldwater,hebbenwijeenbassinvoorhemelwatermeteenopvangcapaciteitvan9.000m³.Hetbiedtdemogelijkheidomonsbedrijfmeerlostekoppelenvangrondwaterentegelijktevoldoenaandestrengeeisenrondlozingvanbedrijfsafvalwater.

Opslaghemelwater

Sterkens Bert Aardbei‘‘

’’

34

Oponsbedrijfhebbenwijdrieteelten.Inonzeserreproducerenweeenjaarrondkomkommersaan-gevuldmetdeteeltvanblauwebessenenkiwi-bessen.Deblauwebessenwordengedurendevijftotzesmaandenperjaaroverkaptmetfolietunnels.Omhetleiding-engrondwaterverbruikoponsbedrijftebeperken,vangenwijzoveelmogelijkhemelwatervanonzeserreentunnelsopwaarmeewijonzeteeltenirrigeren.Voordeopvangvanhethemelwaterhebbenwijeenringsilovan2.100m³.Daarnaastwordtinonzekomkommerteelthetdrainwateropgevangen,ontsmetmeteenUV-ontsmetterenhergebruikt.Onsbedrijfprobeertmaximaalgebruiktemakenvanhetopgevangenhemelwater.Enkelindiennodig,wordtgrondwateraangewend.

Teeltblauwebesonderfolietunnelsmetopvangvanhemelwater

Leenaerts Peter

Komkommer, kiwibes en blauwe bes

‘‘

’’


Groentenenfruithebbenvoedingsstoffennodigomtegroeien.Tijdensdeproductieisbemestingdanookessentieel.Hetnutriëntenmanagementwordtbepaalddoorhetbedrijfstypeendeteelt.Hetbemestenvolgensadviezenenanalyses,datbijhetcollectiefdossierin2015aldoor95%vandeproducentenwerduitgevoerd,isopgenomeninzoweldeGLOBALG.A.P.StandaardalsdeVegaplanStandaard.Ookvoorhettoepassenvanorganischemeststoffenzijnaanbevelingenopgenomeninbeidestandaarden.Bijopenlucht-teeltengeeft96%vandeproducentenaanmaat-regelentenemenomuitspoelingvannutriëntentevoorkomen,wateenstijgingbetekenttenopzichtevandevoorgaandejaren.Bijopenluchtteeltenisdebodemeencru-ciaalproductiemiddel.Behoudvanbodem-type,-structuurenvoedingsstoffengehalteis

essentieelomduurzaamteproduceren.IndeGLOBALG.A.P.enVegaplanstandaardenzijnverschillendeeisenopgenomendiedeprodu-centstimulerenomdekwaliteitvandebodemtebehouden.Producentennemenmaatregelenomenerzijds,debodemstructuurtebehoudenenanderzijds,erosietebeperken.Ookhettoe-passenvanteeltrotatiewordtsterkaanbevolen.

AljarenondersteunendeafzetcoöperatieshunproducenteninhetcorrecttoepassenvandeprincipesvanIntegratedPestManagement(IPM).Demaatregelenvoorpreventie,observatieeninterventiezijnopgenomenindeGLOBALG.A.P.Standaard,alsookindeVegaplanStandaard.Aangezienhetwettelijkekarakterzijndezecriterianietmeeropgenomeninhetcollectiefdossiervan2017.

Collectief dossier

Geïntegreerde teelt en biodiversiteit

35

AntidriftdoppenbijinterventieinhetkadervanIPM


Als,ondanksdepreventiemaatregelentoch(chemische)interventienoodzakelijkis,moethettoepassenvangewasbeschermingsmiddelengebeurenvolgensadviezen.Aangezieninhetcollectiefdossiervan2015zowatalleprodu-centen(97%)aangavendittedoen,isdevraagnietmeerherhaaldin2017.

Deproducentenzorgenbijhettoepassenvangewasbeschermingsmiddelenvooreenminimaleimpactophetmilieu.Zoneemt92%vandeproducentenbewustmaatregelenompuntver-vuilingentevermijden,eenstijgingvan11%tegen-over2013en4%tegenover2015.Hetopvangenvanrestantenvangewasbeschermingsmiddelenbijhetvullenenspoelenvanhettoestelwordtdoor40%vandeproducententoegepast.Nog14%geeftaanditdekomendejarentezullendoen.Ruiméénvijfdevandeproducenten(21%)zorgtvooreensysteemvanafbraakvanrestantenvangewasbeschermingsmiddelen

(bijvoorbeeldfytobakofbiofilter)en14%wilditdekomendejarenuitbouwen.Hetnemenvanmaatregelenvoorhetbekomenvaneengelijk-matigeverspreidingtijdensdebespuitingismeerenmeergangbaarbijdeResponsiblyFresh-producenten(85%).Voorbeeldenhiervanzijnhetgebruikvanelektronischgestuurdedoppen,spuitapparatuuruitgerustmetcomputerenhetbehoudenvaneenconstanterijsnelheid.Tegenonkruidhanteert70%vandeResponsiblyFresh-producenteneenmechanischebestrijding.

OokbiodiversiteitiseenaandachtpuntvoordeResponsiblyFresh-producenten.Concretemaatregelenvoorhetbehoudvanbiodiversiteitzijnbedrijfstypeafhankelijk.Zoonderhoudt80%vandeopenlucht-producentenkleinelandschapselementenzoalsslootkanten,houtkantenenbloemenweides.Steedsmeeropenluchtproducentenzaaienhunperceelsgrenzeninofonderhoudenerdenatuurlijkevegetatie.Ditpercentagesteegvan64%in2015naar79%in2017.

Natuurlijkebestuivingisessentieelvooreengoedevruchtzettingenproductie.Hetmeren-deelvandeproducenten(77%)zorgtvoorhetverbeterenvandenatuurlijkebestuivingdoorhetplaatsenvaninsectenhotels,hetinzettenvanhommelsenhetaanleggenvanbloemen-weidesofhetsamenwerkenmeteenimker.Hetaandeelproducentendatmomenteeldeelneemtaaneengemeentelijknatuurontwikkelingsplanislichtgedaaldtegenoverafgelopenjaren(15%in2013,17%in2015en12%in2017).Daar-bijwordtopgemerktdatnietallegemeenteneennatuurontwikkelingsplanaanbieden.Eenbedrijfseigenmilieuontwikkelingsplandaaren-tegen,wordtaanbevolenindeGLOBALG.A.P.Standaard.

Collectief dossier

36

Dehoofdteeltoponsbedrijfisaardbeigeteeldopsubstraatonderbescherming.Tienjaargeledenhebbenwijgekozenvoorteeltdiversificatie.Zotelenwijnunaastaardbeiverschillendesoortenzachtfruitzoalsbraambes,rodebesenframbozen,ookonderbescherming.Omeconomischsterkindemarkttestaanenzolangmogelijkproductenopdemarktaantebiedenspreidenwijonzeteelten.Tijdensdeteeltwordtgetrachtzoweinigmogelijkgewasbeschermingsmiddelentegebruiken.Wijzettendanooksterkinopnuttigenvoordeplaag-bestrijdingenhommelsvoordebestuiving.Doorhetopvangenvanhethemelwaterenhethergebruikvandrainwatergebruiktonsbedrijfgeenleiding-engrondwater.Hetdrainwaterwordthergebruiktnazuiveringdooreenfiltersysteem.Verderzetonsbedrijfinopduurzameenergie-enwarmteproductie.RecenthebbenwijeenWKKgeïnstalleerdwaarmeewijelektriciteitproduceren.Omdegeproduceerdewarmteefficiënttegebruikenbeschikkenwijovereengeïsoleerdetankalswarmtebuffer.Zowordtdewarmteopgeslagenengebruikt,wanneernodig,omdeserresteverwarmen.Onzeserreszijnboven-dienvoorzienvanenergieschermenomwarmte-enenergieverliezentebeperken.

Meyers Wim Zachtfruit

Bestuiving

‘‘

’’Omeengoedeproductietebekomenisvoorhard-fruitendekersenteelteengoedebestuivingessentieel.Aangeziendelaatstejarendebestuivingvandebloesemssteedsmoeilijkerverloopt,hebbenwijdeelgenomenaanhetproject‘Meernatuurvoorpittigfruit’.Binnenditprojectisoponsperceelmetappel-enkersenbomeneengemengdehaagvan300meteraangeplant.Ditomdebomentebe-schermentegendewindenomnuttigenenwildebijentelokken.Dezehaagmetmeerderesoortenstruikenbloeitopverschillendetijdstippen,zodatooknahetbloesemseizoendewildebijenvoedselvinden.Doorhetplaatsenvankastenvoordewildebijenvoorzienwenestgelegenheid,zodatinonzeboomgaardeneenduurzamepopulatieopgebouwdeninstandgehoudenwordt.Inonzeboomgaardenzettenwijselectievegewasbeschermingsmiddeleninomdeomgevingeninsectennietteschaden.

Costermans Gert

Hardfruit en kers

Nestgelegenheidvoorwildebijen

‘‘

’’


37

Doordeafzetcoöperatieswordt,wettelijkver-plicht,driejaarlijkseensectoraalafvalpreventie-planopgesteldomhuninspanningenenuit-dagingenrondrationeelgebruikvanverpak-kingenteduidenenhetmogelijkeverpakkings-afvalteverminderen.In2016isvoordevijfdemaalgezamenlijkeensectoraalplanopgesteld,gecoördineerddoorhetVBT.Hetplanisin2017goedgekeurddoordeInterregionaleVerpakkings-commissie(IVC)enwordtvolopgeïmplemen-teerddoordeafzetcoöperaties.

Opdeafzetcoöperatieswordteenonderscheidgemaakttussenbedrijfsmatigeverpakkingenenhuishoudelijkeverpakkingen.

Bedrijfsmatigeverpakkingenzijntransport-enhandelsverpakkingendienietbijdeconsumentterechtkomen.In2016en2017ligthettotalegewichtopdeBelgischemarktgebrachthogerdanindevoorgaandejaren,hoofdzakelijkdoordehogereproductaanvoer.Vandeintotaal75.979tonbedrijfsmatigeverpakkingen,overalleResponsiblyFresh-afzetcoöperaties,is94,8%herbruikbaaren3.982tonof5,2%eenmaligeverpakking.Slechtsinbepaaldegevallenwordtgekozenvooreenmaligeverpakkingen,afhanke-lijkvanhetproductendebestemming.

VerpakkingenHet verpakken van groenten en fruit heeft verschillende functies. De verpakking zorgt voor een vlotte logistiek en de noodzakelijke traceerbaarheid. Het laat toe hygiënisch te werken en staat mee borg voor het kwaliteitsbehoud van de verse producten in de keten. Door het verpakken worden de producten optimaal gepresenteerd en de consumenten passend geïnformeerd. Verpakkingen dragen daardoor bij tot voedingsspaarzaamheid, maar hebben wel een milieu-impact. Het optimaal beheren van verpakkingen en afvalpreventie zijn aandachtspunten waar de Responsibly Fresh-afzetcoöperaties en -producenten de afgelopen jaren sterk op ingezet hebben.

Herbruikbareverpakkingen

5,2%

94,8%

Eenmaligeverpakkingen

BedrijfsmatigeverpakkingenvolgenstypeopBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017

Ecologischeimpact

AFZETCOÖPERATIES

<< Inhoudstafel

HETVBTSECTORAALAFVALPREVENTIEPLAN2016–2019,WERKPUNTEN

• Vermijdenvanherverpakken

• Inzettenopinnovatieveverpakkingsmaterialen

• Verhogenvanhetaandeelmeermaligeverpakkingen

80706050403020100

2012 56,6

2013 59,8

2014 73,5

2015 71,6

2011 56,9

Gewichtbedrijfsmatigeverpakkingen(eenmaligenherbruikbaar)opBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(in1.000ton)

2014 75,6

2015 76,0

38

Voorhuishoudelijkeverpakkingenbestemdvoordeconsumentwordenhoofdzakelijkeenmaligeverpakkingengebruikt.Hetisvooralhierdatspecifiekeverpakkingen,opvraagvanafnemersenvooralretailers,steedsinbelangtoenementenopzichtevanuniforme,gestandaardiseerdeverpakkingen.Hettotalegewichtaanhuis-houdelijkeverpakkingenschommeltjaarlijks.Ditiseengevolgvanenerzijds,hetgewichtvanhetverhandeldproductenanderzijds,despecifiekevragenvanklanten.Desamenstellingvandeverpakkingenisdelaatstejarensterkgeëvolueerd.Erwordtsteedsmeeringezetophetgebruikvanpapierenen

kartonnenverpakkingen(17,4%).Hetgebruikvanplasticverpakkingen(73,9%)verminderdein2017sterktenopzichtevan2015(89,7%).InhetkadervanverduurzamingvaneenmaligehuishoudelijkeverpakkingenpleithetVBTreedsenkelejarenvoordeopnamevangroente-enfruitpunnets,vervaardigduitmono-materiaalPET-plastic,inhetsysteemvanselectievesortering,ophalingenrecyclagevanPMD-afval.FostPlusevalueerdehaarproefprojectenhier-omtrentenkondigdeeind2017aandatvanaf2019dePMD-inzamelingmogelijkswordtuit-gebreidtotallerestplasticswaaronderpunnets.

Plastic

8,7%

73,9%

Anderematerialen

Papier/karton17,4%

HuishoudelijkeverpakkingenvolgensmateriaalopBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017


AFZETCOÖPERATIES

7006005004003002001000

653,1

699,9

631,5

628,9

599,2

665,2

518,6

GewichthuishoudelijkeverpakkingenopBelgischemarktgebrachtdoorResponsiblyFresh-afzetcoöperaties(inton)

2012

2013

2015

2014

2016

2017

2011

39

Bedrijfsafval

In2017registreertenevalueert73%vandeproducentenhunbedrijfsafval.Ditiseenstijgingvan13%tegenover2013.Daarenbovensorterenvrijwelalleproducenten(98%)hunbedrijfsafvalenvoerenhetgescheidenaf,wateenstijgingbetekentvan7%tenopzichtevan2013.Voorbeeldhiervanishetgescheidenafvoeren

vanlandbouwfolie(97%).Juist85%vandepro-ducentendiesubstraatgebruiken,recycleertditzelfoflaatditrecyclerendoorderden.Bijnadehelftvandeproducenten(47%)gebruiktbiologischafbreekbarebedrijfsmaterialen.Ditisnagenoegeenverdubbelingtenopzichtevan2013en2015.

COLLECTIEFDOSSIER

Tomatenteeltopbiologischemat

Vlaemynck Dirk Tomaten

Oponsbedrijfstrevenweernaaronsbedrijfsafvaltebeperken.Zomakenwevooronzetomatenteeltgebruikvaneenbiologischematmetorganischsub-straatenbio-afbreekbarehoes.Hetplantprocesendefertigatieverlopenopeenanderemanierdanbijeensteenwolsubstraat,maardeproductieisgelijk.Debiologischemattenzijnmakkelijktecomposteren.Omhetplantafvalbetertekunnenverwerkenge-bruikenweoponsbedrijfgeenplasticclipsenmeeromdetomatenplantenteleiden,maarwordendeplantenmanueelronddetouwengedraaid.

Ookopsociaalvlaknemenwijmaatregelen.Gezienhetvelehandwerktijdensdeproductievantomaten,proberenwevooronzemedewerkershetwerkzoaangenaamenergonomischmogelijktemaken.Deprocessenzijnzoveelmogelijkgeautomatiseerdmeto.a.zelfrijdendeoogstwagens.Voorextracomfortzijndewagensvoorgewasonderhouduitgerustmetergonomischerubbermattenenzijnzeookindehoogteverstelbaar.Eennaderingsschakelaarinplaatsvaneenvoetpedaalzorgtvoorminderbelastingvandemedewerkers.

Daarnaastlooptophetbedrijfeenuniekesamen-werkingtussenglastuinbouwenviskwekerij.Wijleverenelektriciteit,warmteenhetnodigewateraandeviskwekerijenwijontvangenhet(afval)watervandevissendatvolnutriëntenzit.Ditwordtgebruiktalsvoedingswatervooronzetomaten.Zobesparenwijmeststoffen,watzowelonsbedrijfalshetmilieutengoedekomt.

‘‘

’’


40

Voedingsspaarzaamheid

Omwille van marktsituaties, economische fluctuaties en seizoenmatige productieomstandigheden kunnen verschillen ontstaan tussen de vraag en het aanbod. Hierdoor vinden niet alle groenten en fruit aan- gevoerd op de afzetcoöperaties, op dezelfde dag een afnemer. Onder het thema voedingsspaarzaamheid streven de Responsibly Fresh-afzetcoöperaties en hun producenten ernaar zo veel mogelijk product effectief op de versmarkt te commercialiseren. Belangrijke instrumenten daarbij zijn goede bewaar- omstandigheden, inspelen op de marktvraag en promotie volgens het aanbod.

Gratisuitreikingaansocialeorganisaties

Ecologischeimpact

AFZETCOÖPERATIES

Deafzetcoöperatiespassendecascadevanwaardebehoudtoeomvoorniet-verkochteproducteneenanderebestemmingtezoeken.In2017werd1.045.624tonproductaangevoerdopdevijfResponsiblyFresh-afzetcoöperatieswaarvanslechts1,1%(11.059ton)nietwerdvermarkt.Niet-verkochtevolumeswordenineersteinstantiegratisuitgereiktaansocialeorganisaties(1.273tonin2017).OndermeerVoedselbanken,OCMW’senPoverellostaaninvoordeverdelingaandebehoeftigenovergansBelgië.Dezeuitreikingisgebondenaaneenwet-gevendkader.Eenzestigtalerkendeinstellingenkunnenproductophalenbijdeafzetcoöperatiestot150kgpergeregistreerdehulpbehoevendeperjaar.Verderwordenniet-verkochtepro-ductengevaloriseerdalsveevoeding(8.556ton),bemesting(518ton)ofvergisting(712ton).

Hetgrootstedeelvandeniet-verkochtepro-ductenwordtuitdemarktgenomenbinnendeEuropeseregelingvoormarktinterventie.NogsteedsondervindtdesectordegevolgenvandeRussischeimportban,ingesteldinaugustus2014.Voordienbedroeghetaandeelniet-verkochteproductenminderdan1%vandeaanvoeropdeafzetcoöperaties.

InsamenwerkingmetdeKoepelvanMilieu-ondernemersindeSocialeEconomie(KOMOSIE),ondernemendeafzetcoöperatiesverschillendeactiesomvoedselverliezentebeperkenendedistributieteoptimaliseren.Naastdeaanleveringvangroentenenfruit,zorgenzijvoorkennisover-drachtrondvoedselveiligheidenverpakkingen.Hetverwerkenvanniet-verkochtegroententotsoepiseenvoorbeeldproject.Daarmeewordtsocialeeneconomischewaardegecreëerddoorenerzijds,desocialetewerkstellingenanderzijds,hetvoordeligaanbiedenvansoepaankinderen.Verderhebbendeafzetcoöperatiesverschillendeactiesrondfruitopschoolondersteund.

Productendienietaandevooropgesteldekwaliteitseisenvoldoen,vindenhunwegnaardemarktviaalternatieven,zoalsindustriëleverwerking.Afhankelijkvandekwaliteitvandeproductenendemarktomstandighedenkaneengoedecombinatietussendeversmarktendeverwerkendeindustriegekozenworden.Typischevoorbeeldenzijndeverwerkingvanbloemkolenenpreidoordediepvriesgroente-bedrijven,deverwerkingvanhardfruittotcompoteensappen,endeverwerkingvanaardbeienenzachtfruittotconfituur.

<< Inhoudstafel

41

Tussendeproductieendeaanvoernaardeafzet-coöperatieskunnenverschillendenevenstromenoptredentijdenshetoogsten,sorterenenverpak-ken.DeResponsiblyFresh-producentenwerkensteedsmeeraandevalorisatievannevenstromen.Oogstafvalenandereniet-vermarktbareproductenwordengevaloriseerdalsdiervoeder(22%vandeproducenten),groenbemesting(63%),compost

(46%)ofafgevoerdnaareenbiogasinstallatie(5%).Detoepassingalsdiervoedingenvoorbiogas-installatiesligtindelijnvandevoorgaandejaren.Hetcomposterenvannevenstromenenhetaanwendenalsbemestingopheteigenbedrijfofbijeencollega-landbouwerisgestegenmetrespectievelijk9%en6%tegenover2013.

COLLECTIEFDOSSIER

Oponsbedrijfhebbenwijenkelejarengeledengeïn-vesteerdineenbiogasinstallatie.Zokunnenwedereststromenvanwitloofwortelennadeforcerienuttigvaloriseren.Bijdeoogstvanhetwitloofblijvendagelijksongeveer12tonwortelrestenover.Dezewortelenwordenverhakseldengaannaardebiogasinstallatiegedurendezesweken.Indevergisterwordendever-hakseldewortelenomgezetvanvastenaarvloeibaremassawaarbijmethaangasgeproduceerdwordt,ongeveer30m³pertonwitloofwortelen.Hetmethaan-gaswordtdoorgestuurdnaareenwarmtekracht-koppelingmeteen100kWgasmotordieelektriciteitopwektenwarmteproduceert.Degeproduceerdewarmteverwarmthetlandbouwbedrijf,desorteer-enverpakkingsruimtesendetrekkamersvoorhetwitloof.Deresterendehoeveelheidwordtverkochtaanderden.Deelektriciteitwordtvoornamelijkgebruiktophetbedrijfenvoorzietongeveer30%vanonzejaarlijkseenergiebehoefte.

Biogasinstallatie

De Paepe Joost Witloof‘‘

’’Wijtelenoponsbedrijftrostomaten.Bijdeoogstensorteringiseraltijdeenbeperktaandeellossetomaten.Dezetomatenzijnkwalitatiefinorde,maarzijnlos-gekomenvandetrosenwordentegeneenlagereprijsverkocht.Vooronsbedrijfwasdeuitdagingomdezelossetomatenoptewaarderen.Stilaangroeidehetideeomdezenevenproductenteverwerkentotpureeenzoopdemarkttezetten.Ondertussenbiedenwenaasttomatenpureeookgazpachoengroentesausaan.Hetopstartenvandeverwerkinghieldrisicoinenerkwamveelbijkijken,maardeopwaarderingvaneennevenproductgeeftveelvoldoening.

Valorisatienevenproducten

Schietecatte Kevin Trostomaten‘‘

’’


42

Mobiliteit

Logistiekeactiviteitenopeenafzetcoöperatie

VandeResponsiblyFresh-producentengeeft25%aanzijnproductencollectieftetranspor-terennaardeafzetcoöperatie,ditinsamen-werkingmetandereproducentenoftransport-firma’s.Ookopdezemanierverminderthettransportopdewegenenopdebedrijven-terreinen.

COLLECTIEFDOSSIER

Ecologischeimpact

AFZETCOÖPERATIES

Deaan-enafvoervanproductenopdeafzet-coöperatiesbrengtveellogistiekeactiviteitenmetzichmee.Deaanvoerdoordeproducentenwordtafgestemdopdewerkingvandeproductie-bedrijven,deverhandelingopdeafzetcoöperatiesendemobiliteitindeomgeving.Doorhetver-zamelenvandeproductenopdeafzetcoöperatieskandeafvoerefficiëntergeorganiseerdworden

viaone-stop-shopping.EenzekereflexibiliteitwordtdaarinnagestreefddoordeResponsiblyFresh-afzetcoöperaties.Zokunnendekoperspraktischopelkmomentvandedagennachtviabeveiligdetoegangssystemendegekochteproductenafhalen.Dezemaatregelenzorgenvooreenefficiënttransportenbijgevolgeenlagereimpactopdeomgeving.

<< Inhoudstafel

42

Socialeimpact

44

Socialeimpact

Democratische besluitvormingDoordatdeproducenteneigenaarzijnvandeafzetcoöperatie,besturenzijdecoöperatiedemocratisch.DeAlgemeneVergadering(AV)bestaatuitdeproducentenvandeafzet-coöperatieenbepaaltdeglobalevisieendoel-stellingen.UitdeAVwordteenRaadvanBestuur(RvB)gekozen.DeRvBkiestonderzijnledeneenvoorzitter.Hetdagelijksmanagementvandeafzetcoöperatiewordtuitgevoerddoor

eenprofessioneledirectieenmedewerkers.Decoöperatieveorganisatievormvraagtenerzijdsvertrouwentussendeproducentenonderlingenanderzijdstussenproducentenendedirectieenmedewerkersvandeafzetcoöperatie.Dedemocratischebesluitvormingdraagtbijaandetransparantienaardeproducentenenzorgtvooreengrotebetrokkenheidvandeledenbijhunafzetcoöperatie.

<< Inhoudstafel

DIRECTIE

MEDEWERKERS

RAADVANBESTUUR

VOORZITTER

LEDENAANDEELHOUDERS

ALGEMENEVERGADERING

Structuurvaneenafzetcoöperatie

45

Medewerkers

Socialeimpact

0 200 400 600 800

713

715

90

158

73392

74494

InterimmedewerkersVastewerknemers

2013

2014

2012

2011

AantalvastewerknemerseninterimmedewerkersbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties

733

744

786

206

254

234

2013

2014

2015

AFZETCOÖPERATIES

DeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiescreërenwerkgelegenheid.Hetaantalvastewerknemerssteegin2017tenopzichtevandevorigejaren.Destijgingkantoegeschrevenwordenaandeverderemarktgerichteontwikkelingenvandebetrokkenafzetcoöperaties.Tijdenspiek-periodesvanaanvoerwordtberoepgedaanopinterimmedewerkers.In2016en2017isditaantalgestegen.Deaanwezigheidvaneenafzetcoöperatiezorgtbijkomendvoorwerk-gelegenheidbijbedrijvengelinktaandeafzet-coöperaties.

Binnendeafzetcoöperatieswordteengediversi-fieerdpersoneelsbestandbeoogdwaariniedereenmogelijkhedenkrijgtomeenduurzameloopbaanuittebouwenmetruimtevoorcompetentie-ontwikkelingenuitdagingen.Vande786werk-nemersdiein2017tewerkgesteldwarenbijdeResponsiblyFresh-afzetcoöperatieswas20,4%vrouwen79,6%man.Dezeverhoudingblijfttenopzichtevandeafgelopenjarenvrijwelonge-wijzigd.Hetsignificanteverschiltussenbeidegendersishoofdzakelijktewijtenaanhistorischeredenenendeaardvanhetwerk.

<< Inhoudstafel

20,4%

79,6%

Vrouwen

Mannen

WerknemersvolgensgenderbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017

45

46

Deverschuivingnaarhogereleeftijdscategorieëndiein2015merkbaarwas,zetzichin2017verder.Bijna40%vandedirectieenwerknemersheefteenleeftijdbovende50jaar.Dewerknemerskiezendusvooreensteedslangereloopbaanbinnendeafzetcoöperaties.Dittoontaandatdeafzetcoöperatieseenstabielewerkomgevingcreëren.

Demeestewerknemers(53,8%)vandeafzet-coöperatiesvallenonderhetParitairComitévoorhandelindevoedingswaren(PC119)en41,6%onderhetAanvullendNationaalParitairComitévoorbedienden(PC200).Deandere4,6%behoorttothetParitairComitévoorhettuinbouwbedrijf(PC145).

Naasteenduurzameloopbaanisookdeveilig-heidendegezondheidvandemedewerkerseenbelangrijkaandachtspunt.Deafzetcoöperatieshebbendoorheendejarenveelinspanningengeleverdwaardoorvoorhetaantalarbeids-ongevalleneendalendetrendwaarneembaaris.Hetziekteverzuimopdeafzetcoöperatiestoontlichteschommelingenmeteendalendetrendoverdeafgelopenjaren.Bovendienkangesteldwordendatditlagerligtdanhetgemiddelde.VolgenshetonderzoekvanSDWorx,eenHR-dienstverlener,bedraagthetgemiddeldeziekteverzuimindeBelgischeprivésectorin2017namelijk5,54%.

0 10% 20% 30% 40%

37,2%

30,7%

21,2%

10,8%

0,1%

>50j.

40-50j.

30-40j.

20-30j.

<20j.

WerknemersvolgensleeftijdsgroepbijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Ziekteverzuim 4,5% 4,0% 4,2% 3,7% 3,8% 4,3% 3,5%

Arbeidsongevallen 27 25 28 30 22 17 18

ZiekteverzuimenarbeidsongevallenbijResponsiblyFresh-afzetcoöperaties

Socialeimpact<< Inhoudstafel

41,6%

4,6%

53,8%

PC200

PC145

PC119

WerknemersvolgensParitairComitébijResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesin2017

AFZETCOÖPERATIES

47

Medewerkersbijeenproducent

MeerdandehelftvandeResponsiblyFresh-producenten(56%)doetberoepopexternemedewerkers.Ditiseenstijginginvergelijkingmetdeafgelopenjaren(51%in2013en52%in2015).Deoverigeproducenten(44%)leidenhunbedrijfzonderexternewerkkrachten,eventueelwelmethulpvanfamilialemede-werkers.Eenderdevandeproducenten(30%)geeftaanmensenmetbeperktekansenopdearbeidsmarkttewerktestellen.

Veiligheidengezondheidvanhetpersoneeliseenprioritairaandachtspuntopeentuinbouw-bedrijf.Daaromzijnhieromtrentrichtlijnenen

verplichtingenopgenomenindekwaliteits-systemen.BijeencertificatievoordeVegaplanen/ofGLOBALG.A.P.standaardenwordtbeoordeeldofdeverplichtevoorzieningenvoorhetpersoneelvoldoenenofgewerktwordtaanpreventieenbeschermingvandemedewerkersinzakeveiligheid.Hetvoorzienvanopleidingenvanmedewerkerswordtookgeëvalueerd.Geziendeexternecontroleopdezepunten,zijndezeelementennietopgenomeninhetResponsiblyFresh-collectiefdossiervan2017.

Juist87%vandeResponsiblyFresh-producentenneemtspecifiekemaatregelenvooreengoedeergonomieenwerkomstandighedentijdenshetproductieproces(vanplantentotoogstenenverpakken).Eenderdevandeproducenten(32%)voorzietbovendieneenjaarlijksegezondheids-controlevoorzijnmedewerkers.

Omeenvlottesamenwerkingtebekomentussenbedrijfsleidersenmedewerkersiscommunicatiezeerbelangrijk.Meerdandrievierdenvandeproducenten(77%)sprekenenverstaandetaalvanhunmedewerkers.Debedrijfsleiderszettenhiersteedsmeeropin(63%in2013en67%in2015).Daarenbovenvoorziet89%vandeproducentenhunbedrijfs-documentenindetaalvandemedewerkers.

Opsociaalvlakorganiserensteedsmeerproducenten(58%,eenstijgingvan7%tegen-over2013en2015)socialeenontspannendeactiviteitenvoorhunwerknemers,zoalseenpersoneelsfeestofuitstap,omdeonderlingeverstandhoudingtebevorderen.

Socialeimpact

COLLECTIEFDOSSIER

<< Inhoudstafel

48

Alsfruitteeltbedrijfbestedenwijveelaandachtaandediversiteitvanonspersoneel.ReedsverschillendejarenstellenwijmensentewerkdieinBelgiëwonen,maareenandereafkomsthebben.Omdecommunicatietussendewerknemerstebevorderenhebbenwijmeegewerktaanhetdiversiteitsplanvandeoverheid.ZohebbenwijdriemaaleencursusNederlandseneencursusinterculturelecommunicatieaangeboden.DitnaastdegebruikelijkecursussenrondEHBOenergonomischehef-entiltechnieken.Alsbedrijfsleidersvolgdenwijookreedseenopleidingrondhetdelegerenensturenvaneengroep.Voornieuwewerknemerswordteenpeter-enmeterschapopgezet,zodatzijsteedsmethunvragenterechtkunnen.Wijhebbenookeengevisualiseerdeonthaalbrochuregemaaktenorganiserenjaarlijkseenteambuildingsactiviteitvoordemedewerkers.Wewilleneenbedrijfvandebuurtzijn.Erwordenverschillendeactiviteitengeorganiseerdomhetbedrijfindeomgevingenbuurtteintegreren.Eenvoorbeeldishetjaarlijksestraatfeestendeburenbarbecuedieplaatsvindenoponsbedrijf.Ookopenenwijgraagonzedeurenvoornieuwsgierigegroepenenscholenengevenwijmetveelplezierrondleidingen.

Naasthetsocialezetonsbedrijfinophetgebruikvanmilieubewustetechnieken.Zowarenwijvoor-trekkervanhetgebruikvanantidriftdoppenenhechtenwijveelbelangaanhetinstandhoudenvandesolitairebijenpopulatieinonzeboomgaarden.Rondhetbedrijfsgebouwzijnnestkastengeplaatstomderegionalevogelpopulatietehandhaven.

Diversiteitpersoneel

Vanhellemont Mario Hardfruit‘‘

’’


49

Maatschappelijk engagementPRODUCT-VERANTWOORDELIJKHEIDVoedselveiligheidiseenbasisvoorwaardeindevoedselketen.Zoweldeafzetcoöperatiesalsdeproducentenbeheersenencontrolerendeprocessenophunbedrijfomvoedselveiligheidtegaranderen.Ookdeproductenzelfwordensystematischgecontroleerd.DaarnaaststrevendeResponsiblyFresh-deelnemersnaarproductenvanuitstekendekwaliteit.Viahettoepassenvankwaliteitssystemendiegecontroleerdwordendoorexterne,onafhankelijkeinstellingen,proberendedeelnemershunprocessenenproductencontinuteverbeteren.Voorafzet-

coöperatiesgaathetomdekwaliteitssystemenvanBRC,IFS,QSenomkwaliteitsborgingviaISO-normenenFSSC22000.DevergelijkbarecertificatiebijdeproducentenvoordeVegaplanen/ofGLOBALG.A.P.standaardeniseenvoor-waardetotdeelnameaanResponsiblyFresh.

Totslotwordenkeurmerkengebruiktomproductenvantopkwaliteitteonderscheiden.Enkelwanneerdeproductenvoldoenaandeeisenvoorgeschrevenindebetreffendelasten-boeken,mogendekeurmerkengebruiktworden.


GOEDNABUURSCHAPZoweldeafzetcoöperatiesalsdeproducentenzijnsterklokaalverankerdenkunnenverschillen-deinvloedenhebbenophunomgeving.

DeResponsiblyFresh-producentenengagerenzichomhunbedrijfteintegrereninhunom-gevingentebetrekkenbijdelokalegemeen-schap.Meerdan62%communiceertopenmetzijnbuurtbewonersdoorbijvoorbeeldeenbedrijfsbezoekofopendeurdagteorganiseren.Daarnaastzijnveelproducenten(63%)actiefinhetsocio-culturelelevenvanhungemeenteofomgeving.HiermeezettendeResponsiblyFresh-producentenhunmaatschappelijken-gagementindeverf.Hetaandeelproducentendatlidisvaneenvak-oflandbouworganisatie,isgestegenmetbijna10%tot84%in2017(76%in2013).Hetovergrotedeel(91%)neemtregelmatigdeelaantechnischeofcommerciële

vergaderingenenopleidingen,wataangeeftdatdeproducentensteedshunkenniswillenbijschavenenzoopdehoogteblijvenvannieuweontwik-kelingenbetreffendeduurzameontwikkeling.

Bijnadriekwartvandeproducenten(72%)zorgenvooreengoedeintegratievanhetbedrijfindeomgevingeninhetlandschapdoorondermeerhetplaatsenvangroenschermenofhetaanpassenvanbouwmaterialenenbouwstijl.Bijglastuinbouwproducentendieassimilatie-belichtingtoepassenindeserre,neemtreeds80%maatregelenomdebelichtingaftescher-menvoordeomwonendendoorbijvoorbeeldhetplaatsenvanzij-endakschermen.

COLLECTIEFDOSSIER

50

ZUIDWERKINGVanuitdecoöperatievegedachteendebredekijkopduurzameontwikkelingwerdin2015doorhetVBTendeResponsiblyFresh-deel-nemerseenluikZuidwerkinguitgewerktbinnenhetduurzaamheidsproject.Concreetwerd,insamenwerkingmetTrias,hetpeterschap

opgenomenvaneenledenorganisatieinhetZuiden,namelijkANPE(AsociaciónNacionaldeProductoresEcológicosdelPerú).Aan-gezienproducenteninhetZuidenwerkeninmoeilijkeomstandighedenenvaakgeencorrecteprijskrijgenvoorhunproducten,ishetorganiserenincoöperatieseenmogelijk-heidomsterkertestaanbinnendeketen.DeResponsiblyFresh-deelnemershebbenbinnenhetpeterschapgetrachtkennisovertebrengenvoordeuitbouwvaneenkwaliteitslabelendevermarktingvanproductenvanANPE-ledenopregionaalennationaalniveau.Ookdelogistiekeactiviteitenendecollectievewerkingvaneenafzetcoöperatiewerdengeduid.Hetprojectgeeftaandatomduurzaamteproduceren,ookinhetZuiden,eencoöperatievevermarktingeenwaardevollemanierisomweerstandtebiedenaanmoeilijkeproductie-enmarkt-omstandigheden.VerschillendeResponsiblyFresh-afzetcoöperatiesen-producentenzettenzichookindividueelinronddeontwikkelingendeondersteuningvanboerenorganisatiesoverdehelewereld.

BezoekVBTaanANPE-producenten


GRASPGLOBALG.A.P.biedtnaasthaarklassiekeIFAStandaardaanretailersookdemogelijkheidomviaeenspecifiekeGRASP-moduleleverancierstebeoordeleninzake‘RiskAssessmentonSocialPractice’.Dezeadd-on-moduleisspecifiekgerichtophetsocialeluikbinnenduurzaamheid.Demodulebeoordeeltofeenproducentvoldoetaaneenaantaleisenbetreffendetewerkstelling.

VanuithetVBTendeafzetcoöperatiesisreedsin2013eenoverzichtopgesteldmetdeBelgischeinvullingvandecontrolepunten.HoewelderelevantievoorBelgië,omwillevaneenduide-lijkearbeids-ensocialewetgevingeninspectie,invraaggesteldkanworden,heefthetVBTin2017hetVBT-PO-projectopgestart.Enerzijds,heefthetVBTeenvoorstelvanBelgischeinter-pretatiebijGRASPuitgewerkt.Deinterpretatie

werdin2017doorGLOBALG.A.P.goedgkeurd.Anderzijds,heefthetVBTmethaarledenalter-natievenuitgewerktvoordebeoordelingvanGRASPbijdeproducenten.Ditgebeurtopeenefficiëntemanierenmetdenodigegaranties.HetVBT-PO-projectsteuntopeenzelfbeoordelingdoordeproducenten,ondertoezichtvandeafzetcoöperatiesenopbasisvandeBelgischenationaleinterpretatie.HetprojectomvatindepilootfaseverplichtingenopgelegddoorGLOBALG.A.P..Hetkwaliteitsmanagement-systeemvanalleafzetcoöperatiesendeGRASP-beoordelingbijeensteekproefvanproducentenmoetenexterngeverifieerdworden.Eind2017isheteerstejaarvandepilootfaseafgewerktmetdeGRASP-beoordelingvannagenoegallebetrokkenproducentenvandevijfVBT-afzet-coöperaties.In2018loopthettweedepilootjaar.

51

BesluitSinds2012hebbendeVBT-afzetcoöperatiesenhunproducentenduidelijkprogressiege-maaktopvlakvanduurzameontwikkelingbinnenhetkadervanhetgezamenlijkResponsiblyFresh-project.Zowelopeconomischalsopecologischensociaalvlakiseensterkeevolutiemerkbaar.Inditrapportisdeafgelegdewegnaarduurzaamheidbinnenhetprojectgeduid.

DeResponsiblyFresh-afzetcoöperatieshebbendoorhundeelnameaanhetcharterDuurzaamOndernemenconcreteinspanningengeleverdengestreefdnaareencontinueverbeteringvanhunprestatiesopmilieu,sociaaleneconomischvlak.Sinds2012behaaldendeafzetcoöperatiesjaarlijkshetcertificaatvoorhetcharterDuurzaamOndernemen.Hetdefiniërenvannieuwerelevanteactiepuntenbinnenhetstriktekadervanhetcharterisnietlangerevidentnadecontinuereeksvandeelnames.

DeResponsiblyFresh-producentenbenadrukkenhuninspanningenvoorduurzaamheiddoorhuncertificatievoordeVegaplanenGLOBALG.A.P.standaarden.Binnendezekwaliteitssystemenzijnverschillendeduurzaamheidscriteriaopgenomen.Deherhaaldecertificatiegeeftaandatdeproducentenbewustbezigzijnmetduurzameontwikkeling.Daarnaasttoontookhetcollectiefdossierdatdeproducentenprogressiemakenopmeerdereduurzaamheidscriteria.

Doormetdehelecoöperatievefruit-engroentesectorsamentewerken,heefthetResponsiblyFresh-projecteenimpactenneemtdesectorzijnverantwoordelijkheidvoordeverduurzamingvandeketen.Duurzameontwikkelingimpliceertprogressie.Daaromzullendeafzetcoöperatiesenhunproducentenookdekomendejarendeuitdagingaangaan.

Alssectorzalcollectiefverdergewerktwordenaanduurzaamheid.NaeengrondigeevaluatievanhetResponsiblyFresh-projectenoverlegtussenhetVBT,deafzetcoöperatiesendestakeholderszaleenvernieuwdeaanpakaangewendwordenomverderduurzaamteondernemen.

52

GRISTANDAARD OMSCHRIJVING REFERENTIE PAGINA

GRI102ALGEMEEN

ORGANISATIEPROFIEL

102-1 Naamvandeorganisatie Cover 1

102-2 Voornaamstemerken,productenen/ofdiensten Waardeketen 24

102-3 Locatievanhethoofdkantoorvandeorganisatie Back-cover 59

102-4 Hetaantallandenwaardeorganisatieactiefis Omzetenexport 25

102-5 EigendomsstructuurenrechtsvormResponsiblyFreshDemocratischebesluitvormingVBT:vzw;afzetcoöperaties:cvba

444

102-6 Afzetmarkten Omzetenexport 25

102-7 Omvang Omzetenexport 25

102-8 Medewerkers Medewerkers 45

102-9 Beschrijfdetoeleveringsketen Waardeketen 24

102-10 Significanteveranderingentijdensdeverslagperiodevoordeorganisatieenhaartoeleveringsketen

ZieVBT-jaarverslagenjaarverslagResponsiblyFresh-afzetcoöperaties

102-11 Beschrijfopwelkemanierhetvoorzorgsprincipewordtgehanteerd

Gebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerk

6

102-12 ExternontwikkeldeMVOhandvesten,principesofandereinitiatievendiedeorganisatieonderschrijft

GebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerkCharterDuurzaamOndernemenDuurzaamheidbinnenkwaliteitssystemen

61119

102-13Lidmaatschapvanverenigingen,waarbinnendeorganisatiefunctiesuitoefent,financiëlebijdragenlevertoflidmaatschapalsstrategischbeschouwt

DeelnemersZieookVBT-jaarverslag

5

STRATEGIE

102-14Eenverklaringvanraadvanbestuuroverrelevantievanduurzameontwikkelingvoordeorganisatieenhaarstrategie

Voorwoord 3

ETHIEKENINTEGRITEIT

102-16Internontwikkeldemissie-ofbeginselverklaringen,gedragscodesenuitgangspuntenmetbelangopvlakvanMVO

Gebruiksvoorwaardencollectiefduurzaamheidskeurmerk

6

BESTUUR

102-18 Bestuursstructuur Democratischebesluitvorming 44

STAKEHOLDERSENGAGEMENT

102-40 Lijstvanrelevantegroepenbelanghebbendendiedeorganisatieheeftbetrokken Stakeholders 7

102-41 Percentagemedewerkersdatondereencollectievearbeidsovereenkomstvalt Medewerkers 45

102-42 Basisvoorinventarisatieenselectievanstakeholders Stakeholders 7

102-43Benaderingvoorhetbetrekkenvanbelanghebbenden,waaronderdefrequentieervanpertypeengroepbelanghebbenden

Stakeholders 7

102-44 Voornaamstefeedbackvanbelanghebbendenenhoedeorganisatiehieropheeftgereageerd Stakeholders 7

<< Inhoudstafel

GRIContentIndexDeGRI-richtlijnenbepalenstandaardindicatorendiemoetengerapporteerdworden.Ookdegeselecteerdespecifiekeindicatorenbijderelevantemateriëleaspectenmoeteninhetrapportopgenomenworden.Deindicatorenwordenomschrevenendelocatieinhetrapportaangegeven.

53


RAPPORTAGEMETHODE

102-45 Operationelestructuur,afbakeningvanhetrapport ResponsiblyFresh 4

102-46 Beschrijvingprocesvoorbepaleninhoudvanhetrapportentoepassingverslaggevingsprincipes Rapportering 9

102-47 Oplijstingmateriëleaspecten Thema's 6

102-49 Significanteveranderingennaarrapporteringtenopzichtevanvorigeverslagperiodes Rapportering 9

102-50 Verslagperiode Rapportering 9

102-51 Datummeestrecenteverslag 15/06/2016

102-52 Verslaggevingscyclus Rapportering 9

102-53 Contactpuntvoorvragenoverhetverslagofdeinhoudervan Cover 1

102-54 RapporteringconformGRI-standaarden Core

102-55 GRIinhoudstafel GRIinhoudstafel 52

102-56 Externeverificatie NVT

SPECIFIEKEINDICATORENMATERIELEASPECTEN

ECONOMISCH

Economischeprestaties

103 Managementbenadering Omzetenexport 25

201-1 Directeeconomischewaardendiezijngegenereerdengedistribueerd ZiejaarrekeningResponsiblyFresh-afzetcoöperaties

Indirecteeconomischeimpact

103 Managementbenadering CoöperatievemeerwaardeICA-principes

2626203-2 Significanteindirecteeconomischeimpact

Aankoopbeleid

103 Managementbenadering CoöperatievemeerwaardeICA-principes

2626204-1 Lokaalaankoopbeleid

MILIEU

Materialen

103 Managementbenadering VerpakkingenVoedingsspaarzaamheid

3740301-1 Gebruiktematerialennaargewichtofvolume

Energie

103 ManagementbenaderingEnergie 28

302-1 Energie(verbruik/opwekking)binnendeorganisatie

Water

103 ManagementbenaderingWater 32

303-1 Totalewateronttrekkingperbron

Biodiversiteit

103 Managementbenadering

Geïntegreerdeteeltenbiodiversiteit 34304-2 Significanteimpactvanactiviteiten,productenendienstenopdebiodiversiteit

304-3 Beschermdeenhersteldehabitats

Afvalenafvalwater

103 ManagementbenaderingBedrijfsafval 39

306-2 Totaalgewichtafvalnaartypeenverwijderingsmethode

<< Inhoudstafel

54


Milieubeoordelingleverancier

103 ManagementbenaderingDuurzaamheidinkwaliteitssystemen 19

308-2 Potentiëlenegatievemilieu-impactindetoeleveringsketenenondernomenacties

SOCIAAL

Gezondheidenveiligheid

103 Managementbenadering

Medewerkers 45403-2

Letsel-,beroepsziekte-,uitvaldagen-enverzuimcijfersenhetaantalwerkgerelateerdesterfgevallenperregioenpergeslacht

Lokalegemeenschap

103 ManagementbenaderingMaatschappelijkengagement 49

413-1 Activiteitenmetlokaalgemeenschapsengagement,impactbeoordelingenontwikkelingsprogramma's

Socialebeoordelingleverancier

103 ManagementbenaderingDuurzaamheidinkwaliteitssystemenGRASP

1950414-2 Potentiëlenegatievesocialeimpactinde

toeleveringsketenenondernomenacties

Gezondheidenveiligheidvandeconsument

103 ManagementbenaderingMaatschappelijkengagement 49

416-1 Beoordelingvandegevolgeninzakegezondheidenveiligheidvanproductenmethetoogopverbetering

<< Inhoudstafel

55

2013 2015 2017

Energie

Registratievanhetenergieverbruik 34% 8% 7% 51% 66% 7% 5% 22% - - - - -

Evaluatievanhetenergieverbruik 35% 9% 8% 48% 59% 9% 6% 26% - - - - -

Maatregelenomhetenergieverbruiktebeperken 53% 10% 6% 31% 61% 8% 6% 24% 53% 19% 4% 4% 20%

Uitvoerenenergiescan - - - - - - - - 9% 0% 0% 0% 91%

Productiebedrijfseigengroenestroom 32% 4% 2% 62% 39% 2% 4% 55% 41% 1% 2% 4% 52%

Productieelektriciteitdoorfotovoltaïschecellen(zonnepanelen)

32% 0% 0% 68% 37% 0% 0% 63% 38% 0% 0% 0% 62%

Productieelektriciteitdoorwarmtekrachtkoppeling(WKK) 7% 0% 0% 93% 8% 0% 0% 92% 6% 0% 0% 0% 94%

Gebruikvanrestwarmte - - - - - - - - 4% 0% 0% 0% 96%

Grondterbeschikkingstellenvoorvestigingwindmolens - - - - - - - - 6% 0% 0% 0% 94%

Aanpassingenaankoelsysteemvoorenergiebesparing - - - - - - - - 41% 8% 5% 6% 40%

Warmterecuperatieuitkoelsysteem - - - - - - - - 12% 1% 1% 4% 82%

Omschakelingnaarenergiearmeteelten - - - - - - - - 44% 5% 2% 3% 46%

Geenproductieinkoudeperiode - - - - - - - - 43% 3% 1% 3% 50%

Gebruikspaar-en/ofLED-lampen - - - - - - - - 56% 11% 7% 9% 17%

Automatischelichtschakelaarsmetbewegingssensoren - - - - - - - - 38% 6% 4% 8% 44%

Gebruikelektrischetransportmiddelen - - - - - - - - 61% 5% 2% 3% 29%

Water

Registratievanhetwaterverbruik 57% 6% 5% 32% 72% 5% 5% 18% - - - - -

Evaluatievanhetwaterverbruik 49% 6% 7% 38% 63% 6% 6% 25% - - - - -

Maatregelenomhetverbruikvanleiding-engrondwatertebeperken 71% 4% 4% 21% 75% 4% 3% 18% 75% 7% 1% 3% 14%

Maatregelenomwatertehergebruiken 42% 4% 4% 50% 47% 4% 4% 45% 58% 6% 1% 4% 31%

Opvanghemelwater - - - - - - - - 82% 0% 0% 0% 18%

Maatregelenomhetverbruikvanwas-enspoelwatertebeperken(exclusiefhergebruik)(2)

48% 4% 3% 45% 52% 3% 4% 41% 62% 5% 1% 2% 30%

Toepassenvanirrigatieoffertigatie 54% 2% 2% 42% 64% 0% 0% 36% 70% 0% 0% 0% 30%

Maatregelenomhetverbruikvanirrigatiewatertebeperken(exclusiefhergebruik)(3)

80% 4% 2% 14% 82% 4% 3% 11% 76% 10% 1% 2% 11%

Zuiveringvanafvalwater 12% 1% 4% 83% 15% 1% 4% 80% 15% 1% 1% 6% 77%

Collectiefdossier2013-2015-2017(1)

<< Inhoudstafel

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

3)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s (v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

5)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Dee

dik

reed

smaa

rno

gve

rbet

erd

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

7)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

56

2013 2015 2017

Bodemennutriëntenmanagement

Bemestinguitvoerenopbasisvananalysesenadviezen 92% 2% 1% 5% 93% 2% 1% 4% - - - - -

Bemestingmetorganischemest(inclusiefdierlijkemest) 74% 2% 1% 23% 76% 1% 1% 22% - - - - -

Maatregelenomdeuitspoelingvannutriënten/voedingsstoffentevoorkomen(4)

77% 3% 1% 19% 80% 3% 2% 15% 86% 8% 2% 1% 3%

Maatregelenvoorhetbehoudvandebodemstructuurentegenbodemcompactheid(4)

68% 2% 1% 29% 70% 3% 1% 26% - - - - -

Erosiebestrijding(4) 57% 2% 2% 39% 58% 3% 2% 37% - - - - -

Toepassenvanteeltrotatie(5) 79% 1% 1% 19% 79% 1% 1% 19% - - - - -

GewasbeschermingenIPM(IntegratedPestManagment)

Gewasbeschermingvolgensadviezen 94% 2% 0% 4% 96% 1% 0% 3% - - - - -

PreventievemaatregeleninhetkadervanIPM(exclusiefteeltrotatie)

64% 2% 2% 32% 68% 2% 2% 28% - - - - -

ObservatiesinhetkadervanIPM 63% 3% 3% 31% 70% 2% 2% 26% - - - - -

InterventieinhetkadervanIPM 82% 3% 1% 14% 86% 3% 1% 10% - - - - -

Toepassenvandriftreducerendemaatregelen(4) 56% 4% 7% 33% 60% 4% 8% 28% - - - - -

Vermijdenvanpuntvervuilingen 78% 3% 4% 15% 86% 2% 4% 8% 84% 7% 1% 3% 5%

Spuittoestelof-apparatuuruitgerustmetcomputer,elektronischgestuurdedoppenofsectie

34% 2% 2% 62% 39% 2% 3% 56% - - - - -

Opvangrestantengewasbeschermingsmiddelenbijvul-enspoelplaatsen

- - - - - - - - 34% 5% 1% 14% 46%

Gebruiksysteemvoorafbraakrestantengewasbeschermingsmiddelen

- - - - - - - - 18% 2% 1% 14% 65%

Maatregelenomgelijkmatigeverspreidinggewasbeschermingsmiddelentebekomen

- - - - - - - - 75% 8% 2% 3% 12%

Toepassenmechanischeonkruidbestrijding - - - - - - - - 63% 6% 1% 2% 28%

Biodiversiteit

Onderhoudenvankleinelandschapselementen(4) 74% 2% 1% 23% 78% 2% 2% 18% 74% 5% 1% 3% 17%

Inzaaienvanperceelgrenzenen/ofonderhoudvandenatuurlijkevegetatie(4)

58% 2% 3% 37% 60% 4% 4% 32% 72% 6% 1% 4% 17%

Verbeterenbestuivingenvruchtzetting - - - - - - - - 72% 4% 1% 3% 20%

Deelnameaangemeentelijknatuurontwikkelingsplan(GNOP) 14% 1% 5% 80% 15% 2% 5% 78% 12% 0% 0% 0% 88%

Uitvoerenvaneenbedrijfseigennatuurbeheersplan 48% 2% 5% 45% 48% 4% 6% 42% - - - - -

<< Inhoudstafel

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

3)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s (v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

5)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Dee

dik

reed

smaa

rno

gve

rbet

erd

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

7)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

57

2013 2015 2017

Afvalpreventieenvalorisatienevenstromen

Registratievandebronnenendeafzetvanbedrijfsafval 56% 4% 4% 36% 63% 4% 4% 29% 66% 6% 1% 3% 24%

Evaluatievandebronnenendeafzetvanbedrijfsafval 48% 4% 6% 42% 54% 5% 6% 35% 66% 6% 1% 3% 24%

Sorterenvolgensfractieengescheidenafvoervanbedrijfsafval 88% 3% 1% 8% 89% 3% 1% 7% 90% 7% 1% 0% 2%

Gescheidenafvoerlandbouwfolie - - - - - - - - 93% 3% 1% 1% 2%

Recyclagevansubstraatopbedrijfofdoorderden - - - - - - - - 81% 3% 1% 1% 14%

Gebruikvanbiologischafbreekbarebedrijfsmaterialen 27% 2% 2% 69% 26% 2% 3% 69% 42% 4% 1% 4% 49%

Gebruikvanoogst-enproductrestenalsdiervoederopeigenbedrijfofbijcollega-veehouder

21% 1% 1% 77% 24% 1% 0% 75% 20% 2% 0% 0% 78%

Gebruikvanoogst-enproductrestenalsgroenbemestingopeigenbedrijfofbijcollega-landbouwer

54% 1% 1% 44% 58% 1% 1% 40% 59% 3% 1% 0% 37%

Composteringvanbiologischeafvalopbedrijfofdoorderden 35% 2% 1% 62% 37% 2% 1% 60% 44% 2% 0% 1% 53%

Afvoervanbiologischeafvalnaarbiogasinstallatie 4% 1% 1% 94% 5% 1% 1% 93% 5% 0% 0% 1% 94%

Mobiliteit

Collectieftransportvanproductennaarveiling - - - - - - - - 24% 1% 0% 1% 74%

Medewerkers(6)

Tewerkstellingvanpersonenmetbeperktekansenopdearbeidsmarkt

39% 2% 1% 58% 33% 2% 2% 63% 27% 2% 1% 2% 68%

Afdoendevoorzieningenvoordemedewerkers 91% 2% 2% 5% 92% 2% 2% 4% - - - - -

Medewerkerswijzenopgevarenenrisico'senhenafdoendebeschermen

95% 2% 0% 3% 95% 2% 1% 2% - - - - -

Voorzienininterne(technische)opleidingenvoordemedewerkers(opbedrijfzelf )

54% 2% 3% 41% 57% 3% 3% 37% - - - - -

Voorzieninexterne(technische)opleidingenvoordemedewerkers(opleidingenbuitenbedrijf )

13% 1% 3% 83% 13% 2% 4% 81% - - - - -

Maatregelenvoorergonomieengoedewerkomstandighedenvanplantentotverpakken

80% 2% 2% 16% 81% 2% 2% 15% 77% 9% 1% 1% 12%

Voorzieninjaarlijksegezondheidscontrolevoordemedewerkers

33% 2% 2% 63% 34% 2% 3% 61% 30% 1% 1% 3% 65%

Zelfdetaalsprekenenverstaanvandemedewerkers 59% 4% 4% 33% 63% 4% 5% 28% 55% 21% 1% 4% 19%

Bedrijfsdocumentenintaalvandemedewerkers - - - - - - - - 81% 7% 1% 2% 9%

Voorzieninsocialeenontspannendeactiviteitenvoordemedewerkers

49% 2% 1% 48% 50% 2% 2% 46% 52% 5% 1% 2% 40%

<< Inhoudstafel

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

3)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s (v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

5)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Dee

dik

reed

smaa

rno

gve

rbet

erd

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

7)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

58

2013 2015 2017

Maatschappelijkengagement

Opencommunicatiemetdeomwonenden 52% 1% 2% 45% 58% 1% 2% 39% 57% 4% 1% 2% 36%

Maatregelenafschermingbelichtinginserre(indientoepassingassimilatieverlichting)

- - - - - - - - 70% 0% 10% 2% 18%

Deelnameaanhetsocio-cultureelleveningemeenteen/ofomgeving 58% 1% 1% 40% 60% 1% 2% 37% 63% 0% 0% 0% 37%

Lidzijnvaneenvak-oflandbouworganisatie 75% 1% 1% 23% 79% 1% 1% 19% 84% 0% 0% 0% 16%

Deelnemenaantechnische/commerciëlevergaderingenenopleidingen

82% 1% 3% 14% 85% 2% 2% 11% 91% 0% 0% 0% 9%

Integratievanbedrijfindeomgevingenhetlandschap 62% 2% 3% 33% 65% 2% 3% 30% 68% 4% 1% 4% 23%

<< Inhoudstafel

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

3)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s (v

oorb

ijed

rieja

ar)

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

5)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

Dee

dik

reed

s(v

oorb

ijed

rieja

ar)

Dee

dik

reed

smaa

rno

gve

rbet

erd

Doe

ikre

cent

(s

inds

201

7)

Zal

ikdo

en

(kom

ende

drie

jaar

)

Doe

ikn

iet

(1)Omtekunnenvergelijkenmetpercentagesvorigejaren,dientvoordeantwoordmogelijkheid“Deedikreeds”desomgenomentewordenvanhetpercentageonder“Deedikreeds”en“Deedikreedsmaarnogverbeterd”.

(2)Enkelvantoepassingvoorproducentendiegroententeleninopenlucht(3)Enkelvantoepassingvoorproducentendieirrigatieoffertigatietoepassen(4)Enkelvantoepassingvoorproducentendiegroentenoffruitteleninopenlucht(5)Enkelvantoepassingvoorproducentendiegroentenofzachtfruitteleninopenlucht(6)Enkelvantoepassingvoorproducentendieexternemedewerkerstewerkstellen

VerbondvanBelgischeTuinbouwcoöperatiesTiensevest136-B-3000Leuven-+32(0)16200080-www.responsibly-fresh.eu-www.vbt.eu

http://www.responsibly-fresh.eu

http://www.vbt.eu

18 12 - Responsibly Fresh · Sinds de opstart van het Responsibly Fresh- project rapporteert het...

Documents

Transcript of 18 12 - Responsibly Fresh · Sinds de opstart van het Responsibly Fresh- project rapporteert het...