Talen
Pages
Wettelijk
FOPPE DE HAAN / EYONG ENOH / PETER HEERSCHOP
WK-SPECIAL MET
KWARTAALBLAD OVER SPORT & ONTWIKKELINGSSAMENWERKING jaargang 10 / 05-2010
2
Supporter 38/// INHOUD
COLOFON
Het kwartaalblad Supporter wordt uitgegeven door
het programma Sport & Ontwikkelings samenwerking
van NCDO (Nationale Commissie voor Internationale
Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling).
Meningen die in artikelen worden weergegeven
zijn niet per definitie de meningen van het
programma Sport & Ontwikkelings samenwerking.
Hoofdredactie: NCDO-programma Sport & OS
(www.sportdevelopment.org), Tessa Kocken en
Marieke Timmer
Eindredactie en coördinatie: Schrijf-Schrijf, Utrecht
(www.schrijf-schrijf.nl), Jens Middel
Redactieraad: Frank van Eekeren, Helga van
Kampen, Judith Kilsdonk en Willem Vissers
Medewerkers: ANP, Marieke van Doggenaar, Espera
Donnavousi, Ghislaine van Drunen, Eric de Frel,
Anniek Hoekstra, IKON, Martjan Kuijt, Peter van der
Mark, Jorrit Meulenbeek, Jens Middel, Loes Min, Ilvy
Njiokiktjien, Oupa Nkosi, SCORE, Lucky Sindane.
Redactieadres:
NCDO, Tessa Kocken en Marieke Timmer
Mauritskade 63
1092 AD Amsterdam
T: (020) 568 87 88
SSN 1562-7726
Ontwerp: Piraña grafisch ontwerp (www.pirana.nl)
Druk: Artoos (www.artoos.nl)
© NCDO 2010. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel
van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze
dan ook, zonder voor afgaande schriftelijke
toestemming van de uitgever.
Coverfoto: Zuid-Afrika is klaar voor het WK: van
de toernooiorganisatie tot de immer enthousiaste
supporters.
Bezoektips ... ............. 30
Peter Heerschop ....... 33
Paul Rosenmöller ...... 34
De Voorbespreking .... 45
De Wedstrijd ............. 46
De Libero .................. 47
2
18De 3e HELFT ................ 4
Bezoektips ................. 10
De Oranje-indiaan ..... 13
WK 2010-schema ....... 24
Africa Represent ........ 26
Oranje Trophy ............ 29
3
Foppe de Haan ‘Er zijn nog altijd mensen die geloven dat dit land het WK niet kan organiseren.’ Aldus één van Nederlands bekendste coaches vanuit Zuid-Afrika, waar hij voetballers opleidt.
Ticketnood!Sommige Zuid-Afrikanen sparen zich het eten uit de mond. Anderen stelen geld of stellen belangrijke aankopen uit. Alles in de hoop ooit een WK-ticket te kunnen kopen.
Gierende koortsVan Europa tot Azië, van Latijns-Amerika tot Australië: de hele wereld kijkt uit naar het WK. En de Zuid-Afrikanen? Die gaan
zich straks massaal ziek melden.
Enoh en StekelenburgDe middenvelder en keeper van Ajax staan in juni weer op één veld. Maar niet voor hetzelfde team. Kameroen hoopt vurig op een stunt: Oranje verslaan.
14
37 40
6
40
3
6
37
4
// DE 3E HELFT
Supporter van Zuid-Afrika:
ook ná het WKWaarschijnlijk denk je bij ‘de derde helft’ aan gezelligheid na een voetbalwedstrijd. Maar De 3e HELFT is ook een initiatief rond het WK Voetbal. Doel: ervoor zorgen dat de goede impact van het toernooi op Zuid-Afrika blijvend is. Jij kunt daarbij helpen!
Voor de eerste keer in de geschiedenis organiseert een Afrikaans land het WK Voetbal.
De hele wereld is in juni getuige van de grote liefde die dit continent voor sport heeft –
en vooral voor voetbal. De 3e HELFT focust de publieke aandacht op lokale sportprojec-
ten die deze sportliefde structureel inzetten voor een betere maatschappij. Die duurzame
projecten versterken gemeenschappen en bieden mensen zinvolle kennis en ervaring.
Bijvoorbeeld op het gebied van leiderschap, organisatievermogen, emancipatie en hiv/
aidsbestrijding.
Jouw kEuzEHet WK Voetbal is voor Zuid-Afrika een positieve ervaring. Dat moet het blijven, ook ná
2010. NCDO draagt daaraan bij met De 3e HELFT. Bijvoorbeeld door Nederlandse clubs
aan te sporen een vriendschap aan te gaan met een club in Zuid-Afrika (‘Clublinking’).
Of door young professionals enthousiast te maken over een wedstrijd waarin zij hun
creatieve ideeën kwijt kunnen (‘Changing lives through football’). En niet te vergeten:
door mensen de kans te geven om speciaal geselecteerde projecten te steunen. Of je nu
een bedrijf, afdeling, sportteam of individu bent, via de site van De 3e HELFT kun je een
bedrag naar keuze overmaken. Het gaat in alle gevallen om initiatieven die hun kwaliteit
en effectiviteit bewezen hebben.
Jouw wkWelke vorm je ook aan je betrokkenheid wilt geven, via De 3e HELFT help je mee aan
een duurzame ontwikkeling van Zuid-Afrika. Ga dus snel naar de website en maak van
het WK wat jij wilt: een blijvend succes!
Lees meer op www.de3ehelft.org en via Twitter: @de3ehelft.
1. Steun via De 3e HELFT een sportproject in Zuid-Afrika. Ontdek welk project geschikt is via de online matchmaker. Ga naar www.de3ehelft.org/projecten.
2. Link jouw sportclub aan een club of maatschappelijk sportproject in een ontwikkelingsland. Ga naar www.clublinking.nl.
3. Bedenk een innovatief idee voor een maatschappelijk sportproject. Lees meer op pagina 46! Ga naar www.3ehelft.org/nl/challenge-2.
4. Neem een gratis abonnement op het kwartaalblad Supporter. Ga naar de achterkant van dit nummer, of ga naar www.sportdevelopment.org > Supporter.
5. Bezoek één van de speciale activiteiten van SCORE tijdens het WK in Zuid-Afrika. Zie pagina 10. Ga naar www.score.org.za.
5 tips om zelf te scoren
5
VERSCHIL MAKEN'‘Je ziet het aan de volle stadions. De uitzinnige supporters. De passie waarmee mensen over wedstrijden praten. Voetbal is voor Zuid-Afrikanen ongelofelijk belangrijk. Dat het WK in hun land is, is dan ook een droom die uitkomt.’ Aan het woord is Foppe de Haan, trainer van Ajax Cape Town en ambassadeur voor SCORE.
6
Foppe de Haan in Zuid-Afrika// INTERVIEW
‘HIER KAN IK HET
7
VERSCHIL MAKEN'
IMPACT oP zuID-AFRIkA‘De blanken hebben rugby, de zwarten voetbal. Zo is
het al tijden in het nog steeds verdeelde Zuid-Afrika. Toen
het land in 1995 het WK Rugby won, viel de scheidslijn
tussen blank en zwart even weg en vierde iedereen feest.
Het WK Voetbal van nu zou diezelfde impact kunnen
hebben. Niet dat ik Zuid-Afrika de beker zie winnen,
maar de bevolking kan zich wel als één man achter het
nationale team scharen. Ook als dat niet gebeurt, zal het
WK trouwens iets goeds nalaten. De fantastische nieuwe
stadions. De geweldig verbeterde infrastructuur. En een
boost voor het imago van Afrika, in het bijzonder
Zuid-Afrika. Een succesvol WK is het beste middel tegen
de vooroordelen uit het Westen. Er zijn daar nog steeds
mensen die denken dat Zuid-Afrika dit evenement niet
kan organiseren.’
Tekst: Loes Min. Foto’s: ANP.
>>>
IMPACT oP DE JEuGD‘Mijn spelers hebben het steeds vaker over het WK.
Dat zal alleen maar meer worden zodra de deelnemers
arriveren, de trainingen bezocht kunnen worden en de
wedstrijden op tv te volgen zijn. Of elk van hen ook
wedstrijden zal bijwonen, weet ik niet. Treurig genoeg
geldt voor de meeste Zuid-Afrikanen dat tickets te duur
zijn. Wel spelen twee jongens van Ajax Cape Town in
Bafana Bafana, het nationale team. Zij worden overspoeld
met vragen als ze terugkomen van trainingskampen. “Wat
hebben jullie allemaal gedaan?” Mijn jongens zijn erg
leergierig. Ik stimuleer dat ook. Als er een Champions
League-wedstrijd is geweest, vraag ik: “Heb je gekeken?
Wat vond je van het spel?” Aanvankelijk waren ze
verbaasd dat ik het gesprek met hen aanging. Ze waren
gewend aan trainers die op een afstand kijken hoe het
gaat. Nu beginnen ze te begrijpen dat ik weliswaar de
baas ben, maar wel dicht bij ze sta.’
IMPACT oP FoPPE‘De jongens met wie ik nu werk zijn jong. Sommigen zijn
pas vanaf hun 11e naar school gegaan. Die hebben nooit
8
Foppe de Haan in Zuid-Afrika// INTERVIEW
‘Sommige jongens hebben
nooit geleerd verder te kijken
dan hun neus lang is’
geleerd verder te kijken dan hun neus lang is. Ik heb
geleerd om geduldig met hen om te gaan. Als je zo’n
jongen te snel allerlei technieken en tactieken
wilt leren, dan werkt dat niet. Je moet eerst
contact zoeken, ze volwassen maken, ze
ontwikkelen. Pas als ze wat weerbaarder zijn
en niet onzeker of verontwaardigd reageren
op kritiek, kun je voorzichtig aangeven waarin
ze zich nog kunnen verbeteren. Als ze als
mens groeien, hebben ze meer mogelijkheden
om een betere sportman te worden. Dat vind
ik het mooie aan het werk hier: ik kan op een
heel persoonlijk niveau verschil maken.’
IMPACT oP CoMMuNITIES‘Ik probeer niet alleen als trainer verschil te
maken. Zo ben ik ook ambassadeur van SCORE. Deze
ontwikkelingsorganisatie zet tijdens het WK een mini-
voetbaltoernooi op in dorpen en townships: de SCORE
Cup [zie pagina 10, red.]. De finale wordt een dag voor
de echte WK-finale gespeeld. Maar SCORE richt zich op
meer dan alleen voetbal. Ze laat kinderen ook volleyballen,
basketballen en “netballen”, wat een soort korfbal is.
Of ze organiseert een estafetteloop waarbij kinderen
onderweg vragen moeten beantwoorden over aids. Na
de estafette worden de antwoorden in een kringgesprek
besproken. Dat werkt fantastisch. Het helpt de kinderen
om veel bewuster met het onderwerp om te gaan. Sport
is voor SCORE een middel om de kinderen te bereiken
met belangrijke voorlichting. En om ze te laten ontdekken
dat als je samen dingen doet, je vaak meer kunt bereiken
dan als je ze alleen doet.’
IMPACT oP TowNSHIPS‘Als SCORE-ambassadeur bezocht ik vijf jaar geleden
de township Dijsseldorp. Ze waren daar toen bezig een
sportvereniging op te richten. Er waren betonveldjes
aangelegd en er was iemand die de veldjes zou onder-
houden. Ik keek ernaar en dacht: ‘Leuk dat jullie zo
enthousiast zijn, maar dit wordt niets.’ Nog niet zo lang
geleden was ik er weer. En wat ik zag was fantastisch.
9
Het betonveld zag er goed uit en er stond een stadionnetje
met een echt veld. Op zondagmiddag zaten mijn vrouw
en ik daar te kijken naar een voetbalwedstrijd. Ik was echt
diep onder de indruk! Waarom het daar is geslaagd? Een
aantal mensen heeft de schouders eronder gezet. Zij
geloofden erin, werden door de provincie erkend en
kregen het voor elkaar. Ze zagen dat hun inzet resultaat
had en kregen zelfvertrouwen. Al snel gingen zij zich
overigens ook met andere zaken bemoeien zoals wegen,
sanitair en riolering. Dat tilt nu het niveau van de hele
gemeenschap omhoog.’ ••••••••••••••
Lees meer over SCORE:
www.score.org.za en pagina 10.
10
// BEZOEKTIPS
REIS VER DER
SCORE is een internationaal erkende organisatie die sport inzet om kinderen in Zuid-Afrika een beter leven te geven. Ze doet dat op tal van manieren. Op deze pagina’s enkele voorbeelden: niet alleen inspirerend en een bezoekje waard, maar – indien je dat wilt – ook nog eens makkelijk vanuit Nederland te steunen!
1 BEKIJK DE SCORE CUP
Zodra het eerste fluitsignaal van het WK Voetbal klinkt,
gaat in Zuid-Afrika eveneens de ‘SCORE Cup’ van start.
Niet in de imposante stadions, maar erbuiten: in
de rurale gemeenschappen. 32 teams van jongens en
meisjes zullen hier in het klein het WK-schema naspelen.
Hun finale is de dag vóór die van het grote toernooi.
SCORE bedacht de SCORE Cup om ook mensen die
niet de mogelijkheid hebben om speelsteden en stadions
te bezoeken, deel te laten hebben in de WK-vreugde. Het
evenement wordt georganiseerd door lokale sportraden,
onder begeleiding van SCORE. Deze begeleiding bestaat
onder andere uit het trainen van Youth Leaders, jongeren
uit de gemeenschappen zelf. Zij nemen de uitvoering van
de SCORE Cup-organisatie op zich. Ze hebben van
SCORE workshops gehad rond thema’s als leiderschap,
emancipatie en sportmanagement. Bezoekers uit het
buitenland zijn van harte welkom om langs te komen.
Om samen naar de SCORE Cup te kijken, te dansen
en te eten, en als het even kan een potje te voetballen.
Jij kunt dit project steunen!
Bijvoorbeeld door alleen of met een groep een SCORE
Cup-team te sponsoren. Via een interactieve website kunnen
jullie dan de prestaties van je SCOREteam bijhouden. Meer
weten? Of geïnteresseerd in de mogelijkheid om zelf de
SCORE Cup te bezoeken? Mail dan Amarins Sijbesma van
SCORE Nederland: [email protected].
SCoRE: DE oRGANISATIEDe SCORE Cup is de kernactiviteit van de speciale WK-campagne
‘SCORE for 2010’. SCORE ziet in het WK dé manier om aandacht te
vragen voor de positieve invloed van sportprojecten op kinderen. Het is
die invloed die de organisatie sinds haar oprichting in 1991 nastreeft.
Aanvankelijk alleen in Zuid-Afrika, maar inmiddels ook in Zambia,
Namibië en Lesotho. Sinds enkele jaren heeft SCORE bovendien een
Nederlandse tak. Deze werft fondsen en enthousiasmeert Hollandse
sportprofessionals hun kennis te delen met Zuid-Afrikaanse collega’s.
Ook laat dit deel van de organisatie Nederlanders de kracht van Afrika,
sport en Afrikaanse initiatieven zien. Zo is het nu bezig een Cup of
Heroes (zie pagina 12) in Nederland op te zetten. Er is behoefte aan
zo’n project en Nederland kan daarbij veel leren van de Zuid-Afrikaanse
ervaring. Lees meer over SCORE! Ga naar www.score.org.za.
Stel: je gaat voor het WK naar Zuid-Afrika. Dan breng je daar natuurlijk veel tijd door op de tribunes. Maar wil je ook het land achter de stadions en toeristenzones zien? Bezoek dan een project van SCORE, één van de partners van De 3e HELFT.
Tekst: Anniek Hoekstra en Jens Middel. Foto: SCORE.
11
DAN DE STADIONSREIS VER DER2 VOLG DE VRIJWILLIGER
Bij SCORE leren speciaal geselecteerde vrijwilligers de
kneepjes van het sporteducatievak. Deze vrijwilligers komen
uit alle windstreken, maar vooral uit landen op hetzelfde
continent. Vorig jaar waren bijvoorbeeld twintig van de dertig
geselecteerden Afrikaans. De rest bestond onder andere uit
Noren en Nederlanders. Onder leiding van de lokale
sportraad van een gemeenschap, en met begeleiding van
professionele trainers, verzorgen de vrijwilligers sportlessen
op scholen en organiseren ze competities. Bovendien geven
ze vele honderden kinderen trainingen en workshops. Niet
alleen over sport, maar (tussen het sporten door) onder meer
ook over een gezonde leefstijl, de gevaren van onveilige
seks, eerlijke verhoudingen tussen man en vrouw en
sportmanagement. Zo krijgen de kinderen de kans om op te
groeien tot sterke volwassenen: rolmodellen die een bijdrage
leveren aan hun eigen gemeenschap. Het SCORE-project
‘South African Volunteer’ is een variant op deze inzet van
vrijwilligers. Hierin werkt een Zuid-Afrikaanse vrijwilliger een
jaar lang in een SCORE. Hij of zij assisteert de lokale
sportraad bij het uitvoeren van sportactiviteiten, en
SCORE-trainers bij het geven van workshops.
DoELEN vAN HET PRoJECT ‘SouTH AFRICAN voLuNTEER’:• Meer sportende kinderen (6.000 kinderen);
• Meer sport op scholen (6 scholen);
• Beter leiderschap en organisatievermogen van jongeren;
• Een groter bewustzijn onder kinderen van de gelijkheid
tussen man en vrouw. Zoals het besef dat meisjes net zo
goed mogen deelnemen aan sportactiviteiten als jongens.
Jij kunt dit project steunen.
Ga naar www.3ehelft.org/projecten en ontdek hoe!
3 HELP DE HELDEN
Was de SCORE Cup nog een lokaal toernooitje, SCORE
staat ook aan de basis van de Cup of Heroes. Hierin
strijden elk jaar teams uit heel zuidelijk Afrika om de
prestigieuze heldenbeker. Om in Zuid-Afrika drie dagen
lang te kunnen excelleren, doorlopen de spelers eerst
trainingen en selectierondes. Bovendien worden niet
alleen hun sportieve talent en doorzettingsvermogen
aangesproken. In de Cup of Heroes krijgen teams ook
een beoordeling voor hun fair play (hoe open en tolerant
gaan spelers met elkaar en andere teams om?), cultuur
(wat kunnen ze op het vlak van zang en dans) en
buurtproject (welke ideeën en activiteiten hebben ze
om hun woonomgeving te verbeteren?).
DoELEN:• De Cup of Heroes toegankelijk maken voor zoveel
mogelijk jongeren uit zoveel mogelijk landen;
• Samenwerken met andere organisaties, zodat niet
alleen de communities waar SCORE werkt meedoen.
Jij kunt dit project steunen.
Bijvoorbeeld door Afrikaanse teams die het geld voor
de reis naar Zuid-Afrika niet bijeen kunnen sprokkelen,
een kleine bijdrage te sturen.
Ga naar www.3ehelft.org/projecten en ontdek hoe!
SCoRE: DE DEELNEMER ‘Ik ben altijd een echte fanatiekeling geweest. Als ik iets aanpak, ga ik
er vol voor. De Nederlandse SCORE-professionals die hun kennis hier
kwamen overdragen, gaven me de motivatie om een team te vormen
die zich bezighield met drama, poëzie, dans en sport. Ik werd
bovendien lid van Active Youth in Action, een door SCORE opgerichte
SCORE-organisatie. Daar leerde ik meer over de rol die sport kan
hebben in de ontwikkeling van personen en gemeenschappen.
Inmiddels ben ik dankzij SCORE een rolmodel in mijn SCORE. Als
jongeren voor een uitdaging staan, kloppen ze bij mij aan voor advies.
Ik ben er trots op dat ik deze rol mag vervullen.’ - Songelwa Sicuku
SCoRE: DE PRoFESSIoNAL‘Waarom ik workshops en trainingen voor SCORE geef? Omdat ik
heb gezien dat sport mensen kan samenbrengen en levens kan
veranderen. Als sport een structureel onderdeel uitmaakt van een
gemeenschap, bijvoorbeeld door toernooien of competities, dan doet
dat echt wonderen voor die SCORE. Helaas ontbreekt het op veel
plekken nog aan de kennis en vaardigheden om dit soort activiteiten
te organiseren. In mijn cursussen leer ik mensen hoe ze dat kunnen
doen.’ - Eric Makando, SCORE-trainer in Limpopo
12
// BEZOEKTIPS
Tekst: Loes Min. Foto: A
rchief Hindriks
// VOETBALPLAATJE
Een plaatje uit het plakboek van Gerard
‘De Oranje-indiaan’ Hindriks (59). Dit jaar
laat hij nieuwe foto’s van zichzelf maken,
vertelt hij. In Zuid-Afrika.
13
'ZONDER TROMMEL'‘Ik ga ze allemaal zien. Alle
wedstrijden van Oranje. Ik
reis met mijn camper van
stad naar stad en zal er
staan, op de tribunes. Zonder
mijn grote trommel, ditmaal,
want dat houdt mijn rug niet
meer. Maar wel met een
nieuwe tooi. Natuurlijk, wat
denk jij dan? Ik heb
sinds 1988 maar 23
partijen van Oranje
gemist. Nu het WK voor het
eerst in Afrika is, wil ik er
zéker bij zijn. Dat is toch wel
heel bijzonder. Al hadden ze
het geld waarmee stadions
zijn gebouwd van mij ook
aan de bevolking mogen
geven. Die heeft het volgens
mij harder nodig.’
14
Het WK voor Zuid-Afrikanen// ACHTERGROND
GELD wILLENDagdromers te over in de aanloop naar het WK. Mensen
die een succesvol bedrijf willen runnen, zien in de
voetbalfans die straks Zuid-Afrika overspoelen een ideale
groep om geld aan te verdienen. Anderen kijken – uit
zowel voetballiefde als historisch besef – uit naar de data
waarop voor het eerst in de geschiedenis de beste
spelers ter wereld op Zulu-grond hun magie vertonen.
Maar wat de droom ook is, iedereen wil het WK van zo
dichtbij mogelijk meemaken. Het liefst ook ín de stadions.
Het WK Voetbal mag dan in hun land zijn, dit jaar, voor
de meeste Zuid-Afrikanen blijft het een toernooi op tv.
De wedstrijdkaarten zijn vrijwel onbetaalbaar voor hen.
Sommigen sparen zich het eten uit de mond, stelen
geld of stellen belangrijke aankopen uit, in de hoop zo
toch aan een ticket te komen.
Tekst: Espera Donouvoussi. Vertaling: Jens Middel. Foto’s: ANP..
En daar ligt een probleem. Want maar een klein deel van de bevolking kan zich de
prijs van wedstrijdtickets permitteren. Zelfs sinds die kaarten in februari 30 procent
goedkoper werden, omdat FIFA-baas Blatter door de teleurstellende verkoopcijfers
vreesde dat de stadions anders leeg zouden blijven.
GELD STELENMisschien zijn de Zuid-Afrikaanse jongeren, van wie velen hopen op een toekomst
als profvoetballer, nog wel het meest gebrand op een tribuneplaats. Een plek
waarvandaan ze op slechts tientallen meters afstand ’s werelds voetbalsterren >>>
15
GEEN GELDTICKETVOOR EEN
16
kunnen zien. Neem de jonge spelers van Sithole FC,
een voetbalclub in de township Tembisa, vlakbij
Johannesburg. Zij zijn al maanden bezig met het sparen
van geld en het vragen van giften om een ticket te kopen.
‘Sommigen stalen helaas ook geld van een oom of zo’,
vult Sithole FC-coach Andrew Pule aan. Om daar meteen
aan toe te voegen dat hij hen daar niet toe aanzette. ‘En
degenen die erop betrapt zijn, hebben afscheid moeten
nemen van onze voorbeeldige club.’
GELD SPARENDe 12-jarige Sithole-speler Lulu kwam niet in de verleiding
om te stelen. Zijn oom gaf hem geld toen hij erom vroeg.
‘Alleen was dat nog niet genoeg voor een kaartje’, zegt
Lulu. ‘Dus hielp hij me andere familieleden om een donatie
te vragen. Uiteindelijk wist ik 250 rand (ruim 25 euro) bij
elkaar te sprokkelen: genoeg om met mijn teamgenoten
naar het stadion te gaan.’ Eén van die teamgenoten is
aanvoerder Sibusio: ‘Ik wil Drogba heel graag van vlakbij
zien voetballen, in plaats van op een tv-scherm. Ik ben
nieuwsgierig hoe het zal zijn in het grote stadion en kijk
ernaar uit om te kunnen zeggen: ‘Ik was erbij!’ Mijn
ouders wilden me daar geen geld voor geven. ‘Dat is geld
waarvan je ontbijt’, zeiden ze. Dus besloot ik niet meer te
‘IK GA LIEVER NAAR EEN WK-WEDSTRIJD DAN DAT IK ZO'N JAS KOOP, OOK AL HEB
IK DIE NODIG.’
Het WK voor Zuid-Afrikanen// ACHTERGROND
ontbijten en zo te sparen. Als ik door ’s ochtends het
eten over te slaan naar Drogba kan, dan is dat echt geen
moeilijke keuze.’
GELD vERDIENENOok Thabiso, een 12-jarige teamgenoot van Lulu en
Sibusio, moest voor zijn ticket een basisbehoefte
opgeven. Niet eten, maar kleding: een warme jas voor in
de winter. ‘Ik ga liever naar een WK-wedstrijd dan dat ik
zo’n jas koop, ook al heb ik die nodig.’ Het is tekenend
voor de manier waarop voetbal – en in het bijzonder dit
WK – beleefd wordt in Zuid-Afrika, zegt ook coach
Andrew Pule. Hij wijst ook op het belang voor zijn pupillen
om wedstrijden te zien. ‘Professionele spelers van zo
dichtbij zien spelen: dat kan mijn jongens motiveren om
de drive en liefde vast te houden voor wat ze doen.
Sporten helpt hen vooruit. Ze ontwikkelen er fysieke en
mentale discipline mee. Dat heeft directe impact op hun
schoolresultaten en leidt er voor sommigen wellicht ooit
toe dat ze hun geld als profvoetballer zullen verdienen.
Waarom niet? Afrikaanse sterren als Drogba, Eto’o en
Pienaar gingen hen voor. Hen in een stadion zien spelen is
belangrijk voor mijn jongens. Het laat hen zien wat er
mogelijk is. Met hard werken kán hun droom uitkomen.’ ••
17
18
De gemeenteraad van Kaapstad is tevreden. Het imposante
Greenpoint Stadium is af. En de voorbereidingen op de toeristenstroom
rond dit stadion, zijn in volle gang. Het verwijderen van daklozen lijkt
daar een onderdeel van. Of is het toeval dat die ineens zijn verdwenen?
kAAPSTAD, JuLI 2007 – Onder de bomen op het grasveld
staan kleine groepjes daklozen bij elkaar. In winkelwagen-
tjes verzamelen ze glazen flessen, blikjes en papier, om
tegen een kleine vergoeding te verkopen voor recycling.
Het is een koude winterdag. ‘Dit is wat we doen om
warm te blijven’, verontschuldigt een van de vrouwen
zich, terwijl ze een joint opsteekt.
Op de achtergrond wordt gebouwd aan het Greenpoint
Stadium. Kosten: ruim 4 miljard rand, 400 miljoen euro.
‘Kyk hoeveel geld vir die paar ure dat hulle hier gaan
wees’, verzucht Katrina Cupido (43). En ondertussen
besteedt de gemeente volgens haar geen cent aan de
daklozen van de stad. ‘Vir ons het hulle niks gedoen nie.’
Toch is het niet zo dat die gemeente niets doet. Al jaren
probeert ze daklozen uit het straatbeeld te verwijderen.
Door ze terug te brengen naar hun geboorteplaats, of
onder te brengen in een opvanghuis. Maar dat is niet voor
iedereen een oplossing. Thelma Hoffman (51) kon niet
Tekst: Jorrit Meulenbeek. Foto’s: Ilvy Njiokiktjien.
>>>
// FOTOREPORTAGE‘Grote schoonmaak’ rond Greenpoint Stadium
19
20
// FOTOREPORTAGE
21
22
omgaan met de beperkingen
van de nachtopvang. ‘Ik leef
liever mijn eigen leven.’ Iedereen
weet: als straks de bezoekers
voor het WK komen, moeten
deze mensen hier weg zijn.
‘Misschien komt J.P. Smith ons
wel vermoorden in onze slaap’,
lacht Marilyn Davids (34),
verwijzend naar het raadslid dat
verantwoordelijk is voor het
Greenpoint-gebied. Gertruid
Jacobs (48) is het er wel mee
eens als ze straks weg moeten. ‘We maken het vies hier.
Weggestuurd worden is zelfs goed voor ons: ze zullen
ons een thuis moeten bieden.’
‘We kunnen er van alles van vinden, maar het maakt geen
verschil. Misschien ben ik in 2010 al wel dood.’ Marilyn
Davids lacht er wrang bij. ‘Ach, dromen kan nooit kwaad
natuurlijk. Misschien hangt er, als ik de dag na de World
Cup wakker word, wel een bordje aan het stadion. Met
de mededeling: “Daklozen, dit gebouw is nu voor jullie!”
kAAPSTAD, MEI 2010 – Een schoonmaakoperatie.
Gedwongen vertrek. Deportatie. Zo noemen critici het.
De campagnes om daklozen uit het centrum te verwijde-
ren zijn de laatste maanden geïntensiveerd. Veel van hen
zijn overgebracht naar tijdelijke huisvestinglocaties als
Blikkiesdorp, een sloppenwijk dertig kilometer buiten de
stad. Humaan beleid, zegt de gemeente. Voor hun eigen
bestwil. Niemand wordt volgens haar gedwongen. En dat
het nu samenvalt met het WK, noemt ze puur toeval. •••
23
// FOTOREPORTAGE
24
25
26
Kameroen: 'de ontembare leeuwen'Coach: Carlos Alberto Parreira (Brazilië).
Sterspelers: Aaron Mokoena (Portsmouth) en, indien
zijn conflict met Parreira wordt bijgelegd, Benni McCarthy
(West Ham United).
De belofte: Kermit Erasmus (Excelsior).
FIFA-ranking: #81.
Prijzenkast: Mocht tot 1992 niet meedoen aan
internationale toernooien, vanwege de apartheid. Won
sindsdien de Afrika Cup (in 1996, als gastland) en de
COSAFA Cup (in 2002, 2007 en 2008): het toernooi voor
Zuidelijk Afrikaanse landen.
WK-kwalificatie: Bafana Bafana (‘The Boys, the Boys’)
plaatste zich automatisch, omdat Zuid-Afrika gastland is.
Tot opluchting van de bevolking. Want hoewel het team
het nog aardig deed in de Confederations Cup, verloor
het daarna acht van de negen interlands en plaatste het
zich niet voor de Afrika Cup.
WK-voorspelling: Het niveau is tot nog toe onder de
maat. En Zuid-Afrika zit in een poule met Frankrijk, Mexico
en Uruguay – zeker niet de minsten. Toch is er hoop:
gastlanden doen het vaak goed op WK’s.
ZUID-AFRIKA: 'BAFANA, BAFANA'
AFRIKA REPRESENT!
Coach: Paul Le Guen (Frankrijk).
Sterspelers: Samuel Eto’o (Inter) en Rigobert Song
(Trabzonspor).
De Belofte: Eyong Enoh (Ajax), zie pagina 40.
FIFA-ranking: #20.
Prijzenkast: Won de Afrika Cup in ’84, ’88, ’00 en ’02.
Deed zes keer mee aan een WK, meer dan welk ander
Afrikaans team dan ook. Beste WK-prestatie: de
kwartfinale in 1990.
WK-kwalificatie: Behaalde één punt in de eerste twee
kwalificatiewedstrijden, wisselde van bondscoach, won
vervolgens alles en eindigde bovenin de groep.
WK-voorspelling: Zal in ronde 1 een hele kluif hebben
aan Japan, Denemarken en vooral Oranje. Maar zal zich niet
willen laten temmen, al was het maar omdat het thuisfront
minstens een kwartfinaleplaats verwacht – net als in 1990.
27
Coach: Sven-Goran Eriksson (Zweden).
Sterspeler: Didier Drogba (Chelsea).
De Belofte: Salomon Kalou (Chelsea).
FIFA-ranking: #22.
Prijzenkast: Hoewel Ivoorkust op dit moment het
sterkste Afrikaanse team wordt genoemd, kan het nog op
weinig successen bogen. Eenmaal won het de Africa Cup
(1992) en zijn enige deelname aan het WK (2006)
strandde al in de eerste ronde.
WK-kwalificatie: Ivoorkust werd zonder moeite
groepswinnaar.
WK-voorspelling: Ivoorkust zit in de ‘poule des doods’.
Het zal het moeten opnemen tegen Brazilië en Portugal.
Alleen de wedstrijd tegen Noord-Korea zal een makkie
zijn. Mocht Ivoorkust de eerste ronde overleven, dan is
het een grote kanshebber voor de titel.
IVOORKUST:
'DE OLIFANTEN'
Op het allereerste WK Voetbal dat in Afrika wordt gehouden, geven zes Afrikaanse landen
acte de présence. Uiteraard gastland Zuid-Afrika. Maar ook Kameroen, Ivoorkust, Ghana,
Algerije en Nigeria. Hoe zullen zij het doen op het toernooi? Moeten voetballanden als
Brazilië, Argentinië en Nederland zich zorgen maken?
// ACHTERGROND
GHANA: 'DE BLACK STARS'
Coach: Milovan Rajevac (Servië).
Sterspelers: Stephen Appiah (Bologna) en Michael
Essien (Chelsea).
De Belofte: Matthew Amoah (NAC).
FIFA-ranking: #27.
Prijzenkast: Bereikte de Afrika Cup-finale acht keer,
won er vier. Deed één keer eerder mee aan het WK: in
2006 bereikten de Black Stars de laatste zestien. Het
team voor spelers tot 20 jaar won in 2009 het
jongeren-WK.
WK-kwalificatie: Was groepswinnaar en het eerste
Afrikaanse land dat zich voor het WK 2010 kwalificeerde.
WK-voorspelling: Eén van de beste en gevaarlijkste
voetballanden, op het niveau van Ivoorkust. Ghana treft in
de eerste ronde Servië, Australië en Duitsland. De Black
Stars moeten zeker van de eerste twee kunnen winnen.
Tekst: Lokaal Mondiaal.
Coach: Rabah Saadane (Algerije).
Sterspelers: Nahir Belhadj (Portsmouth) en Karim
Matmour (Borussia Dortmund).
De Belofte: Abdelkader Ghezall (Siena).
FIFA-ranking: #31.
Prijzenkast: Na ’82 en ’86 is dit het derde jaar dat
Algerije op een WK speelt. De Afrika Cup is bekender
terrein, met de jaren ’80 als hoogtijdagen: tweede in ’80,
vierde in ’82, derde in ’84 en ’88 en winst in ’90. In ’96,
’00 en ’04 bereikten de Algerijnen de kwartfinales.
WK-kwalificatie: Op de laatste dag van het WK-
kwalificatietoernooi moest Algerije in de blessuretijd nog
een tegengoal incasseren van aartsrivaal Egypte. Een
nieuwe wedstrijd moest beslissen wie naar het WK
mocht. Algerije won die beladen pot, waarin supporters
elkaar met stokken te lijf gingen, met 1-0.
WK-voorspelling: De woestijnvossen zitten in de poule
met Engeland, de VS en Slovenië. Laatstgenoemde moet
geen probleem zijn voor Algerije. De eerste twee zijn
lastiger, maar Algerije kan verrassend goed uit de hoek
komen en is dan ook zeker niet kansloos.
// ACHTERGROND
ALGERIJE:
'DE WOESTIJNVOSSEN'
NIGERIA: 'DE SUPER EAGLES'
28
Coach: Lars Lagerbäck (Zweden).
Sterspeler: Osaze Peter Odemwingie (Lokomotiv
Moskou) en Nwanko Kanu (Portsmouth).
De Belofte: Obafemi Martins (Wolfsburg).
FIFA-ranking: #15.
Prijzenkast: Nigeria won de All-Africa Games (’73),
de Afro-Asian Cup of Nations (’95) en tweemaal de Afrika
Cup (’80 en ’94). Op laatstgenoemd toernooi werd het
land sinds 2000 vier keer derde. Het Olympische team
won goud (’96) en zilver (’08).
WK-kwalificatie: Nigeria wist zich maar moeizaam te
plaatsen. Tunesië bleek het taaist, maar moest uiteindelijk
met één puntje minder toch zijn meerdere erkennen in de
Super Eagles.
WK-voorspelling: Argentinië, Zuid-Korea en
Griekenland. Dat zijn de drie landen waarmee Nigeria in
de eerste ronde te maken krijgt. Winst tegen Argentinië
zal een absolute stunt zijn. Maar Zuid-Korea en
Griekenland verslaan, zou moeten kunnen. Voordeel voor
de Super Eagles: in Zuid-Afrika wonen ontzettend veel
Nigerianen, die hun land als twaalfde man zullen steunen.
Bafana Bafana heeft wel eens een thuiswedstrijd tegen
Nigeria gespeeld en kijkend naar de groengekleurde
tribunes het gevoel gehad dat het een uitwedstrijd was.•••
// ORANJE TROPHY
Als een oranje lint trekken ze door Afrika: vijfenveertig
reizigers in tweeëntwintig voertuigen. De auto’s en busjes
vertrokken op 3 april uit Amsterdam en zullen nog vóór de
poulewedstrijden van Oranje in Zuid-Afrika eindigen. Want
daarvoor is deze karavaan 20.000 kilometer onderweg: om
straks in het WK-gastland vanaf de tribune het Nederlands
elftal toe te juichen. Niet dat alleen de bestemming telt:
anders hadden de reizigers, die hun karavaan de Oranje
Trophy noemen, wel een vliegtuig genomen. ‘Door te rijden,
kunnen we de landen die we doorkruisen ruiken, zien,
proeven en ervaren’, zegt Johan Roos, chauffeur van de
enige cabrio van de karavaan. ‘We rijden soms 600
kilometer achter elkaar, maar stappen ook regelmatig uit.
Zo bezoeken we in Afrika een zestal maatschappelijke
sportprojecten die vergelijkbaar zijn met de projecten die
De 3eHELFT steunt. Al met al maken we echt contact met
de lokale bevolking. Net nog speelden we een potje voetbal
met wat kinderen, hier op een strand in Libië. Dat proberen
we: in elk land zoveel mogelijk met mensen voetballen. En
wanneer wij vervolgens doorrijden, onze ballen achterlaten.
Zodat zij door kunnen doorspelen.’ ••••••••••••••••
Volg de Oranje Trophy op www.oranjetrophy.nl en via Hyves
(www.oranjetrophy.hyves.nl). Zie ook de reisblogs van één
van de deelnemers op www.oranjetrophy.waarbenjijnu.nl.
Teks
t en
foto
: Gijs
Har
dem
an.
DOORRIJDEN!
29
// BEZOEKTIPS
Stichting Stars in their Eyes is een Nederlands initiatief dat
voetbal inzet voor sociale veranderingen in Zuid-Afrika. De
organisatie maakt gebruik van twinning: één-op-één-samen-
werkingsverbanden tussen Nederlandse en Zuid-Afrikaanse
(sport)gemeenschappen. Stichting Respo International laat
mensen met een handicap wereldwijd kennismaken met
recreatief sporten en bewegen. Bijvoorbeeld tijdens de
Sportsday for All in de buurt van Kaapstad.
1 STEUN DE SETTLEMENTS
De liefde voor voetbal heerst overal in Zuid-Afrika. Niet
alleen in de steden waar de WK-wedstrijden worden
gespeeld; zeker ook in achterstandswijken en rurale
gebieden met informal settlements: gemeenschappen
zonder voorzieningen. Zij leven vaak op afgelegen plekken
waar niemand naar omkijkt. De Stichting Stars in their
Eyes heeft op vijf van deze plekken een groep gemoti-
veerde voetbalcoaches getraind. Doel is om hier voetbal
aantrekkelijker en toegankelijker te maken voor kinderen.
Natuurlijk zijn er al jongeren die op structurele basis
voetballen. Maar als het aan Stars in their Eyes en de
coaches ligt, worden dat er zeker 30 procent meer. Niet
alleen omdat sporten leuk is. De ervaring leert dat
kinderen die consequent naar voetbaltrainingen komen,
ook meer blijk geven van discipline en zelfvertrouwen, en
minder snel terechtkomen in een negatieve spiraal van
drugs, alcohol en criminaliteit.
Jij kunt dit project steunen!
Ga naar www.3ehelft.org/projecten en ontdek hoe. Wil je een
Stars in their Eyes-project bezoeken? Neem dan contact op
met de stichting via www.starsintheireyes.nl/contact.
Stel: je gaat voor het WK naar Zuid-Afrika. Dan breng je daar natuurlijk veel tijd door op de tribunes. Maar wil je ook het land achter de stadions en toeristenzones zien? Bezoek dan een project van Stars in their Eyes of Respo International, twee partners van De 3e HELFT.
Tekst: Anniek Hoekstra en Jens Middel.
REIS VER DER
30
STARS IN THEIR EyESDeze stichting werd opgericht in 2005 en is actief in 51 Zuid-Afrikaanse
gemeenschappen. Stars in their Eyes stimuleert voetbal in sociaal-econo-
misch achtergebleven gebieden. Niet alleen door materiaal beschikbaar te
stellen, maar ook door de kennis en ervaring van lokale coaches te
vergroten. Onder meer via het creëren van samenwerkingsverbanden
tussen Nederlandse voetbalverenigingen en Zuid-Afrikaanse (sport)
gemeenschappen. Twinning, noemt Stars in their Eyes het creëren van
zo’n grensoverschrijdende vriendschap. Het aantal Nederlandse
voetbalclubs dat samenwerkt met een Zuid-Afrikaanse partner staat
inmiddels op 45. Die samenwerking manifesteert zich ook in een fysieke
uitwisseling. Stars in their Eyes laat Nederlandse coaches naar Zuid-Afrika
gaan, om daar sportieve en culturele kennis uit te wisselen. Ook
Zuid-Afrikaanse coaches krijgen de kans een week lang naar Nederland te
komen. Niet alleen om hun Hollandse counterpart te ontmoeten. Ze volgen
hier ook een trainerscursus. Dankzij tussenkomst van Stars in their Eyes
zijn inmiddels 172 lokale voetbalcoaches getraind. Vaak maken deze
mensen deel uit van de ‘armsten der armen’, maar zetten zij zich
belangeloos in voor hun gemeenschap. Ongeveer 40.000 kinderen
hebben baat bij hun trainingen. Zowel omdat ze fitter, gedisciplineerder en
zelfverzekerder worden, als vanwege het feit dat de coaches hen ook life
skills onderwijzen. Bijvoorbeeld op het gebied van hiv/aidspreventie,
hygiëne en opvoeding. Meer weten? Ga naar www.starsintheireyes.nl.
Foto: Oupa Nkosi.
DAN DE STADIONSREIS VER DER
31
// BEZOEKTIPS
RESPo INTERNATIoNAL Deze stichting ontwikkelt en stimuleert wereldwijd sport- en
bewegingsactiviteiten voor mensen met een handicap. Respo
International vindt dat beweging van cruciaal belang is bij de
sociale en fysieke revalidatie van mensen met een handicap
beperking. Daarnaast gelooft de organisatie in ‘the joy of
movement’: het belang van het plezier dat mensen hebben
door te bewegen. Voor de Sportsday for All in Zuid-Afrika werkt
Respo International samen met het Western Cape
Rehabilitation Centre (WCRC): een gespecialiseerd
revalidatiecentrum dat goed bekend staat in Zuid-Afrika.
Het centrum biedt mensen met een lichamelijke handicap
revalidatieprogramma’s aan om ze terug te brengen in
de maatschappij. Het is de bedoeling dat de Sportsday
for All, die ook reeds in andere landen een succes is,
jaarlijks in Zuid-Afrika gaat plaatsvinden. Om dit te laten
slagen, kunnen nieuwe samenwerkingspartners zich bij dit
initiatief aansluiten. Het project wordt ondersteund door de
Zuid-Afrikaanse organisatie SCORE (zie pagina 10).
2 STRIJD TEGEN STIGMA’S
De Zuid-Afrikaanse Sportsday for All van Respo
International is speciaal bedoeld voor mensen uit de
townships rondom Kaapstad. Deelnemers zijn mensen
met een handicap die vaak voor het eerst de kans krijgen
te bewegen. Op de sportdag staat the ‘joy of movement’
centraal: mensen ervaren hoe leuk het is samen actief te
zijn en voelen zich er direct beter door. Als er één initiatief
is dat laat zien hoe snel bewegen een positieve invloed
kan hebben op het zelfvertrouwen en de ontwikkeling van
deze doelgroep, dan is het wel deze dag. Doel van de
Sportsday for All is mensen met een handicap een
platform te bieden. Hier kunnen zij zichzelf, elkaar en
anderen hun mogelijkheden tonen. Via Respo
International ontdoen zij zich van het stigma dat ook in
Zuid-Afrika heerst: dat mensen met een handicap zielig,
nutteloos en kansloos zouden zijn. Door dat stigma van
zich af te werpen, worden ze een rolmodel voor andere
gehandicapten.
Jij kunt dit project steunen!
Door een bijdrage te leveren aan de aankoop van een busje,
dat deelnemers van de Sportsday for All kan vervoeren van
hun woonplaats naar de plaats van het evenement. Ga snel
naar www.3ehelft.org/projecten en bezorg Zuid-Afrikaanse
gehandicapten een onvergetelijke dag. ••••••••••
32
// VOETBALPLAATJE
‘Ik ga dit WK zeer intensief volgen. De eerste
twee weken ben ik er zelfs bij. Ik ga in
Zuid-Afrika onder andere een aantal
ontwikkelingsprojecten bezoeken. En ik
zal elke ochtend op Radio 538 verslag doen
van mijn WK-ervaringen. Niet alleen van de
wedstrijden, maar ook van mijn ontmoetingen
met mensen. En hopelijk van de manier
waarop het voetbal bevolkingsgroepen
samenbrengt. Want dat kan sport: de
vijandigheid tussen mensen wegnemen.
Ik verwacht hoe dan ook dat ik in een enorm
feest zal belanden. Dat ik veel Zuid-Afrikanen
ga tegenkomen die trots zijn het toernooi in
hun land te hebben. En dat ik erg ga genieten
van de wedstrijden. Zeker ook van het
Afrikaanse voetbal. Dat is erg fysiek; minder
bedachtzaam en tactisch dan de Europese
variant, en soms tamelijk slecht. Maar vaak
ook meesterlijk. En altijd gespeeld met het
hart. Ik denk dat Spanje wereldkampioen
wordt, maar Ivoorkust zou best eens heel
ver kunnen komen. Na twee weken in
Zuid-Afrika ga ik naar huis. Om hier door
te gaan met het WK-feest – maar dan met
vrienden voor de televisie.’
Een plaatje uit het plakboek van cabaretier Peter Heerschop (rechts). Anders dan
acteur Frank Lammers naast hem is Heerschop een fervent Ajax-fan. Maar in juni
juicht hij ook voor niet-Ajacieden, zegt hij. In Zuid-Afrika.
33
‘MET HET HART’
Tekst: Marieke van Doggenaar. Foto: ANP.
34
‘In juni kijken we met z’n allen naar het WK Voetbal.
Het grootste internationale evenement ooit in Afrika.
Twintig jaar geleden was het nog ondenkbaar dat het
Wereldkampioenschap Voetbal daar zou worden
gehouden. Dat de FIFA een toernooi van deze omvang
nu door Zuid-Afrika laat organiseren, is een vorm van
erkenning voor dat land en voor Afrika. Er is vertrouwen.
Op het gebied van sport doen de Afrikanen het goed.
Maar hoe zit dat op andere terreinen? Wat voor toekomst
hebben jongeren die géén profvoetballer worden? Op
deze vragen zochten we antwoord in deze nieuwe
tv-serie.’
Journalist Paul Rosenmöller reist in de zesdelige IKON-televisieserie Paul Rosenmöller en het hart van Afrika dwars door Afrika, van Noord naar Zuid, van Egypte naar Zuid-Afrika, van Caïro naar Kaapstad.
Paul Rosenmöller en het hart van Afrika is sinds zondag 18 april om 20.15 uur te zien op Nederland 2. Kijk ook op www.ikon.nl/afrika.
1# Waarom dit programma?
Tekst: Ghislaine van Drunen. Foto: IKON.
Paul Rosenmöller in Egypte.
35
2 3‘Ja, die toekomst bleek er niet altijd even rooskleurig uit te
zien. In Kameroen ging ik op bezoek bij de ouders van
Eyong Enoh, die nu voor Ajax speelt. [Zie ook pagina 40,
red.] In het dorp ontmoette ik zijn jeugdvrienden. Ze
namen mij mee naar het veldje waar ze vroeger samen
– en nu zonder Enoh – een balletje trapten. Die jongens
dromen er nog steeds van om prof te worden. Ze hopen
nog steeds ontdekt te worden. Dat is natuurlijk irreëel. Ze
zouden iets moeten verzinnen om die droom, die in
duigen valt, te vervangen. Maar dat lukt ze niet. In Egypte
ontmoette ik in de Sinaï-woestijn, op de grens met de
Gazastrook en Israël, jongeren die tunnels graven om
goederen naar de Gazastrook te smokkelen. Ze doen het
deels omdat zij zich betrokken voelen bij ‘hun Palestijnse
broeders’, maar vooral omdat ze niks anders te doen
hebben. Ze hebben geen enkel toekomstperspectief.’
‘De meeste jongeren die ik sprak zien het WK wel als iets
positiefs; als iets waar Afrika beter van zal worden. En niet
alleen die vier weken, maar op de lange termijn. Je merkt
dat het speelt. De Afrikanen gaan zeker kijken. In
Kameroen denken ze allemaal dat ze kampioen worden. Ik
ben er ook van overtuigd dat het WK in Zuid-Afrika meer
betekenis zal hebben voor Afrika dan een feestje dat vier
weken duurt. Er gaat hierdoor veel meer positieve aandacht
naar het continent. En dat mag ook wel eens.’ ••••••
Drie WK-vragen aan PAUL ROSENMÖLLER
# Heeft u een antwoord gevonden?
# Zal het WK hier iets aan veranderen?
// INTERVIEW
‘Ik heb maar alvast ontslag
genomen’De WK-koorts houdt de hele wereld in zijn greep. Niet in de laatste
plaats de bevolking van gastland Zuid-Afrika zelf. Hier zijn mensen
zelfs bereid hun baan op het spel te zetten om zich volledig
op het toernooi te kunnen richten.
Tekst: Lucky Sindane. Vertaling: Jens Middel. Foto’s: Oupa Nkosi.
36
37
De Zuid-Afrikaanse regering stelt dat het WK voor een
economische boost zal zorgen. Wereldwijd vragen
specialisten zich af of dat inderdaad gaat gebeuren. Zeker
is in ieder geval dat de economie ook een flinke tik zal
krijgen. Naar schatting één op de drie Zuid-Afrikanen zal
zich tijdens het toernooi namelijk ziek melden. En dat gaat
ondernemingen in totaal zo’n 750 miljoen rand kosten:
ruim 75 miljoen euro.
‘Niets aan te doen’, zegt Dejan Miladonovic, die in
Zuid-Afrika bekend staat als ‘Munglu’ (Witte Man). De van
oorsprong Servische supporter van het Zuid-Afrikaanse
topteam Orlando Pirates haalt zijn schouders erbij op.
‘Werkgevers zullen die ziekmeldingen moeten accepteren.
De meeste wedstrijden zijn op werkdagen. Mensen willen
die live bekijken. Zeker mensen die tickets hebben: die
zien hun aanwezigheid bij een WK-wedstrijd als een kans
die ze maar eens in hun leven krijgen. Geen haar op hun
hoofd die eraan denkt hun dure kaartje weg te geven
omdat ze die dag eigenlijk zouden moeten werken. De
WK-koorts giert door onze aderen. We kunnen bijna niet
wachten tot de aftrap.’
BILLBoARDMiladonovic heeft zelf ook tickets weten te bemachtigen
– zowel voor wedstrijden van Bafana Bafana, het
nationale team, als die van het Servische elftal. ‘Ik ga voor
beide supporter zijn’, zegt hij. Problemen met zijn
werkgever zal hij niet hebben. ‘Ik heb ontslag genomen. Ik
was fulltime inpakker bij de Spar-supermarkt, maar wil me
helemaal richten op het WK. Ook nu al, voordat het
begint. We moeten er met z’n allen voor zorgen dat onze
collega-supporters uit andere landen zich straks welkom
voelen. Dat ze onze passie voor voetbal zien. Er is geen
tijd te verliezen.’
Eén manier om bezoekers een warm welkom te heten, is
ze enthousiast te onthalen op het vliegveld. ‘Dat is een
droom die ik heb’, zegt Johannes Moseki. Hij is net als
Miladonovic een bekend gezicht onder Zuid-Afrika’s
supporters. In het stadion draagt hij nooit een T-shirt, hij
schrijft elke wedstrijd een nieuwe tekst op zijn enorme
pens (‘mijn billboard’, zegt hij) en hij gaat de supporters
van de Kaiser Chiefs – een topteam uit Soweto – altijd
voor in gezang.
FAN PARkMoseki weet dat zijn vliegvelddroom waarschijnlijk niet zal
uitkomen. ‘Voor dit soort dingen hebben we geld nodig en
dat willen de voetbalautoriteiten van Zuid-Afrika ons
vooralsnog niet geven. Toch blijven we ideeën opwerpen
en sponsors zoeken om die ideeën te financieren.’ Deze
zondag, bijvoorbeeld. Moseki wandelt door
Braamfischerville-Phase One, een deel van Soweto.
// ACHTERGROND
38
Op straat komt hij wat mensen tegen die met hun bijbel
onder de arm van de kerk naar huis lopen. Ook Moseki is
op weg naar huis. Maar hij heeft een agenda in de hand.
En hij komt niet uit de kerk, maar uit een vergadering.
Daarin heeft hij samen met enkele vrienden geprobeerd
potentiële sponsors ervan te overtuigen geld te geven.
Hun doel is om daar wedstrijdkaarten van te kopen voor
de vele Zuid-Afrikaanse supporters die zich zelf geen
tickets kunnen veroorloven. Of anders een zogenaamd
‘fan park’ op te zetten in Braamfischerville-Phase One:
een plek waar iedereen uit de SCORE op een groot
scherm naar de wedstrijden kan kijken.
Het gaat Moseki aan het hart dat zoveel supporters het
WK niet van dichtbij kunnen ervaren. ‘De meesten komen
uit kansarme gemeenschappen, hebben maar weinig geld
en hebben door de jaren heen veel opgeofferd voor hun
liefde voor voetbal.’ Moseki zelf is hier een voorbeeld van.
Hoe bekend ook, rijk is hij niet. Daardoor heeft hij evenmin
tickets kunnen kopen. Hij heeft zelfs geen geld om zijn
eigen huis te versieren met de kleuren en attributen van
de Kaiser Chiefs of Bafana Bafana. ‘Het weinige geld dát
ik heb, steek ik in mijn pogingen sponsors en voetbal-
autoriteiten over te halen de gewone Zuid-Afrikaanse
supporter te steunen. Meer kan ik niet doen.’
Het idee dat hij misschien geen enkele wedstrijd in een
stadion zal zien, bezorgt Moseki slapeloze nachten. ‘Het
WK zal vast en zeker eens terugkeren naar Afrika. Maar dat
kan wel een eeuw duren. Tegen die tijd ben ik al dood.’ ••
zIEkMELDINGDe Zuid-Afrikaanse overheid lijkt zich inmiddels te beseffen dat burgers
het WK Voetbal – zelfs in deze economisch lastige tijden – belangrijker
vinden dan hun werk. Het Department of Public Service and
Administration heeft erop aangedrongen flexibel te zijn richting
werknemers. De strekking van dit officiële advies: laat medewerkers
maar later beginnen en eerder vertrekken in de vijf weken dat het WK
bezig is, dan melden ze zich in elk geval niet ziek. Zo hoopt de overheid
de economische schade nog enigszins te beperken.
Supporter Johannes Moseki staat in Zuid-Afrika alom
bekend als de man die zijn buik apart voor wedstrijden
volschrijft met leuzen.
Brood en spelen voor de blanke supporter Munglu. Eerstgenoemde van een andere voetbalfan, zodat hij zijn energieke gejuich volhoudt, en laatstgenoemde van zijn favoriete team: de Orlando Pirates. In juni juicht Munglu net zo fanatiek voor het
Zuid-Afrikaanse elftal. Hij heeft de wedstrijdtickets al maanden in huis.
// ACHTERGROND
39
40
Hoe de ene leeuw de andere zal temmen
Donderdagavond, 24 juni 2010. Nog één minuut en de
wedstrijd begint. Nederland (‘De Leeuwen van Oranje’)
tegen Kameroen (‘De Ontembare Leeuwen’). Twee
mannen knikken kort naar elkaar, elk vanaf de andere
kant van het veld. Normaal gesproken spelen Maarten
Stekelenburg en Eyong Enoh in één team. Maar
vandaag zullen de Ajacieden elkaar geen bal gunnen.
41
// INTERVIEW
ENoHKameroen: de gevaarlijke outsider van het toernooi. Met
Eyong Enoh als coming man. De kleine speler is pas 23 jaar,
maar wordt al vergeleken met de Franse international Patrick
Vieira, één van de beste verdedigende middenvelders ooit.
Het voetbal zit hem in het bloed. ‘Mijn vriendjes en ik
voetbalden vroeger overal. Op het zand. Op de weg. In de
kamer. ’ Als jongen speelde Enoh bij Mount Cameroon, een
Kameroense subtopper uit de provinciale hoofdstad Buea.
Hij werd jeugdinternational en verhuisde op zijn 18e naar
Cyprus, waar hij voor Magusa Türk Gücü S.K kon spelen.
Na één seizoen ging hij hogerop. Hij koos voor een
terugkeer naar Afrika en begon bij Ajax Cape Town. Hans
Vonk, de keeper van die club, tipte hem vervolgens bij Ajax
in Nederland. Na een korte proefperiode in de lage landen
tekende Enoh een tweejarig contract, met een optie voor
nog twee seizoenen. De voetballer speelde zich meteen in
de basis – en al snel ook in de kijker van de bondscoach van
Kameroen.
STEkELENBuRGOranje: hooggeplaatst op de FIFA-ranglijst en zeker een
kanshebber op de titel. Met Maarten Stekelenburg in het
doel. De international begon zijn voetbalcarrière bij de
amateurverenigingen Zandvoort ’74 en VV Schoten. Hij
kwam onder de lat te staan toen de doelman van zijn
elftal opstapte. ‘Dat beviel me. Ik was 13. Sindsdien ben
ik keeper.’ Op 11 augustus 2002 debuteerde hij bij Ajax.
Hij speelde tegen PSV, om de Johan Cruyff Schaal. Ajax
won met 3-1. In hetzelfde jaar keepte hij zijn eerste
wedstrijd voor het Nederlands elftal: op 3 september won
Oranje met 3-0 van Liechtenstein. In de jaren erna moest
Stekelenburg als international genoegen nemen met een
rol als tweede keeper, achter Edwin van de Sar. Maar dat
is verleden tijd. ‘Dit is mijn eerste WK als eerste doelman’,
zegt hij. ‘Dat is natuurlijk wel speciaal.’
Tekst: Martjan K
uit. Foto’s: AN
P.
˘
>>>
/////////////// E
yoNG
ENo
H •
23-0
3-19
86
MiDDENvELDER
AJAx / KAMEROENs iNTERNATiONAL
////// M
AART
EN S
TEkE
LENB
uRG
• 22
-09-
1982
KEEPERAJAx / NEDERLANDs iNTERNATiONAL
Eyong Enoh vs. Maarten Stekelenburg
42
// INTERVIEW
De Ajacieden Maarten Stekelenburg en Eyong Enoh zitten op de tribune van ‘hun’ Arena. Op hun schoot het boek Africa United!, waarvan het eerste exemplaar op 15 april aan hen werd uitgereikt. Africa United volgt het voetbalgekke Afrikaanse continent op weg naar het WK. Het boek staat vol verhalen en beelden van Afrikaanse (foto)journalisten die hun passie voor het voetbal in Afrika laten zien.
Haal Afrika’s voetbalpassie in huis. Bestel Africa United! via de website van KiT Publishers: www.kitpublishers.nl.
>>>
43
AFRIkAOok Enoh kijkt uit naar het WK. Niet alleen voor zichzelf.
Ook voor zijn continent. ‘Het is heel belangrijk dat het in
Afrika wordt gehouden. Afrika kan op het toernooi laten
zien wat het in huis heeft. Niet alleen qua voetbal, ook qua
organisatievermogen, bedrijvigheid en schoonheid. Ik denk
dat het toernooi bijdraagt aan de ontwikkeling van dit
werelddeel. Niet alleen nu, maar ook de komende jaren.’
De KNVB en het Nederlands elftal dragen daar hun
steentje aan bij, weet Stekelenburg. De KNVB bouwt
bijvoorbeeld aan een opleiding voor voetbalcoaches in
Hillbrow, de gevaarlijkste wijk van Johannesburg. Doel
van dit project is om in vier jaar tijd honderden (mannelijke
en vrouwelijke) coaches op te leiden. Op 10 juni, een dag
voordat het WK begint, zal het Nederlands elftal de
opleiding officieel openen. Buiten dit uitstapje zullen de
spelers van het Nederlands elftal overigens weinig van
Afrika gaan zien, verwacht Stekelenburg. ‘Ik ben vaker in
Zuid-Afrika geweest en ik weet hoe mooi het is. Maar
tijdens het WK heb ik geen tijd om van het land te genieten.
We hebben iets anders te doen: de titel winnen.’
wEDSTRIJD Op 24 juni spelen Nederland en Kameroen tegen elkaar.
Het is de laatste en mogelijk beslissende wedstrijd in een
poule waarin ook Japan en Denemarken vertegenwoor-
digd zijn. In de kleedkamer van Ajax wordt al over de
ontmoeting gepraat. ‘Dat is meer dollen’, zegt
Stekelenburg. ‘We zijn nu nog vooral met Ajax bezig,
maar ja, natuurlijk worden er wel geintjes over en weer
gemaakt.’ Stekelenburg moet lachen als hem gevraagd
wordt in welke hoek Enoh zijn penalty’s schiet. In plaats
van te antwoorden richt hij zich direct tot zijn ploegge-
noot. ‘Jij moet geen penalty’s nemen.’ Enoh belooft niets,
lacht mee en zegt: ‘Ik verheug me op alle wedstrijden.
Maar de wedstrijd tegen Nederland wordt een hele
speciale.’ ‘Het is inderdaad leuk dat je elkaar daar
tegenkomt’, zegt Stekelenburg. ‘Dat geldt natuurlijk niet
alleen voor ons tweeën. We treffen in de poule ook Dennis
Rommedahl en wellicht Christian Eriksen [beiden spelers
van Denemarken, red.].’
PRoGNoSEWie de wedstrijd op 24 juni zal winnen? ‘Enoh zal het niet
leuk vinden’, zegt Stekelenburg. ‘Maar ik denk dat het 3-0
voor ons wordt.’ Enoh zelf is daar nog niet zo zeker van.
En hij krijgt steun uit onverwachte hoek. Oranje-
bondscoach Bert van Marwijk verwacht dat Kameroen
een lastige tegenstander wordt. ‘Ik denk dat het onze
moeilijkste opponent zal zijn. Moeilijker dan Denemarken
of Japan. Die zijn voorspelbaarder. Kameroense spelers
hebben geweldige voordelen. Hun enorme fysieke kracht.
Hun snelheid. Het zijn vrijwel allemaal krachtpatsers, die
ook nog eens atletisch zijn. Daarnaast kunnen ze zeer
behoorlijk voetballen. Hun voornaamste zwakte is dat het
in het veld allemaal wat chaotisch is. Daar kunnen beter
georganiseerde teams van profiteren.’ Enoh sluit zich daar
bij aan. ‘Wij moeten ons richten op het bouwen van een
hecht team. En dan zien we wel hoe het gaat.’ Of in juli
voor het eerst in de geschiedenis een Afrikaans land
wereldkampioen wordt? ‘Waarom niet?’, besluit de
Kameroener. ‘Het WK wordt ook voor het eerst in de
geschiedenis in Afrika gehouden. Alles is mogelijk.’ •••
44
// INTERVIEW
GEEN INTERESSE IN ENOHEyong Enoh was niet altijd de opvallende speler die hij nu is. Niet voor
Arnold Pannenborg, tenminste, de sportjournalist die hem zes jaar geleden ontmoette. Pannenborg deed toen als cultureel antropoloog onderzoek naar het voetbal in Kameroen. In zijn column op de WK-site Road to 2010 vertelt hij over de ontmoeting met Enoh:
‘Heb je Eyong Enoh al zien spelen? Ken je hem nog?’ Ik schud van nee. Ik heb gehoord dat hij ooit bij Mount Cameroon speelde, maar daar ben ik hem nooit tegengekomen.
‘Dacht ’t wel!’ roept Essomba. ‘Je kent ‘m waarschijnlijk alleen onder zijn andere naam, Veron. Eyong was mijn junior in Buea. Toen hij overkwam van Littlefoot Tiko heeft hij een half jaar bij mij op de kamer gewoond. En daar kwam jij hem dus altijd tegen. We hebben zelfs nog een aantal foto’s met zijn drieën gemaakt!’
Verdomd als het niet waar is. Het is dat kleine mannetje dat bij Mount Cameroon op het
middenveld speelde. Omdat hij zo jong was, schonk ik nauwelijks aandacht aan hem.
Maar ik ken hem inderdaad, alleen dan als Veron, naar de Argentijnse voetballer. Sterker:
ik ben zelfs met hem en de rest van het team meegereisd voor een uitwedstrijd tegen
Bamboutos Mbouda. Ik haal mijn dagboek erbij. ‘26 juli 2003. Er zitten twee Anglofone
spelers op het bankje voor me. Adeh heeft de Bijbel bij zich. Veron heeft ook een boekje
op schoot. Ik buig voorover en zie dat het een boekje over vasten is. Geen idee waarom.
Wil hij soms afvallen? Ik zou eerder zeggen dat hij een maatje groter moet worden. De
Bijbel, dat snap ik wel. Maar vasten? Ik vraag Veron naar de reden maar er komt geen
bevredigende verklaring.’
Dat is alles wat ik in vijf maanden tijd over Veron heb geschreven. Geen enkele interesse
getoond in die jongen. En nu speelt hij nota bene bij mijn club.
Lees meer columns van Arnold Pannenborg.
Ga naar www.roadto2010.nl!
// DE VOORBESPREKING
‘EUROPA'SKRITIEK IS IRRITANT'
‘Een WK lost niet alle problemen op. Het is maar de vraag of de
allerarmsten er iets aan gaan hebben. Maar er zijn wel degelijk positieve
ontwikkelingen. Met het WK in zicht investeert Zuid-Afrika in vliegvelden,
wegen, spoorlijnen en stadions. Het toernooi stimuleert de bevolking
ook te ondernemen. Veel mensen bouwen hun huis om tot bed &
breakfast. Bovendien heeft Zuid-Afrika laten zien de organisatie van zo’n
groot evenement goed te kunnen runnen. We lopen op schema, beter
dan Duitsland bij het vorige WK. Daar krijgen we de credits niet voor.
Europeanen zijn kritisch, dat is soms buitengewoon irritant. In Zuid-
Afrika heerst het gevoel dat Europa zich niet kan voorstellen dat een
Afrikaans land een WK kan organiseren – en dat het alles zal aangrijpen
om het toernooi en zijn organisatoren in diskrediet te brengen.’
Thomas Kwenaite, Afrika’s populairste sportpresentator
Het project de 3e HELFT gelooft dat het
WK een positieve invloed kan hebben op
Zuid-Afrika. Ook ná 2010. In de aanloop
naar het WK deelden mensen uit Nederland
en Afrika met Supporter hun eigen gedachten
hierover. Hoewel iedereen wel een positief
effect zag, bleken de meningen over de
duur en omvang van die impact toch te
verschillen. Een drietal uitspraken.
‘Ik heb zelf gezien hoe trots de Zuid-
Afrikaanse bevolking is. Het WK in hun
land: ze vinden het ge-wel-dig. En dat ís
het ook, natuurlijk. Maar het toernooi
levert niet alleen trots op. Er is ook meer
werkgelegenheid en bedrijvigheid. En je
struikelt bijna over de ontwikkelingspro-
jecten die rond het toernooi zijn opgezet.
Die zetten sport in voor onder andere
armoedebestrijding, aidsvoorlichting en
jongerenwerk. Fantastisch vind ik dat.
Dat de wereldpers bovendien veel ruimte
krijgt, is helemáál een goede zaak. Dat
was bij de Olympische Spelen in China
wel anders. Journalisten kunnen in
Zuid-Afrika de erbarmelijke toestanden in
townships en vluchtelingenkampen
tonen. En dat legt weer druk op de
regering om die problemen aan te
pakken.’
Erica Terpstra, oud-voorzitter NOC*NSF
‘Sport kan een emotionele piek tot stand brengen bij onze
bevolking. Zoals bij Zuid-Afrika’s winst van de rugbywereldtitel in
1995. Even ging iedereen, blank en zwart, de straat op om dat
kampioenschap te vieren. In hun euforie vonden ze verbroede-
ring. Maar zonder effectieve projecten om die verbroedering in
stand te houden, doemden de tegenstellingen als snel weer op.
Blank en zwart, rijk en arm: ze stonden al snel opnieuw
tegenover elkaar. De reikwijdte van sport alleen is dus niet
genoeg, vrees ik. Natuurlijk zullen een succesvolle organisatie
van het WK en een sterke prestatie van ons nationale team het
land goed doen en mensen bij elkaar brengen. Maar als er geen
duurzame initiatieven zijn om die impact vast te houden, zal het
effect van korte duur zijn.’ Denver Hendricks, oud-hoofd van het
Zuid-Afrikaanse Ministerie van Sport
45
46
// DE WEDSTRIJD
VERANDER MET VOETBAL HET LEVEN IN ZUID-AFRIKA Beschrijf jouw idee voor sportactiviteiten die de Zuid-Afrikaanse samenleving ten goede komen. En die dat blijven doen, ook na 2010. Zo luidt de opdracht van de mondiale competitie Changing lives through football van Nike en Ashoka. Voorstellen kunnen vóór 11 juni ingestuurd worden.
Sportattributengigant Nike en Ashoka, een organisatie die sociale (burger) initatieven
ondersteunt, slaan met de competitie de handen ineen om mensen aan het
denken te zetten. In het bijzonder over manieren om méér duurzame sport-
projecten in Zuid-Afrika van de grond te krijgen en bestaande activiteiten te
innoveren. Wereldwijd worden 10 tot 15 finalisten geselecteerd. De winnaars van
de wedstrijden krijgen verschillende geldprijzen om hun project uit te voeren.
LICHT DooR voETBAL Elke dag worden er nieuwe manieren bedacht om sport te linken aan
ontwikkeling. Denk aan de recente uitvinding van de ‘sOccket’: een voetbal
die elektriciteit opwekt wanneer er tegenaan getrapt wordt. Een kwartier
voetballen levert drie uur stroom op voor een ledlamp. Dat betekent dat
voetbalplezier ervoor kan zorgen dat er nu licht is in een hut waar het vroeger
altijd donker was. En dát betekent dat er ’s avonds bijvoorbeeld gelezen,
gekookt of gestudeerd kan worden.
Ga snel naar www.changemakers.com. Daar kun je je aanmelden voor Changing lives through football, inspiratie opdoen en zelf ideeën nomineren.
Op de website van De 3e HELFT vind
je inspirerende voorbeelden van ideeën
voor maatschappelijke sportactiviteiten.
Op deze pagina zijn die ideeën verpakt
in businessplannen, ingezonden voor
de Sport & Business Challenge. Deze
challenge van De 3e HELFT was een
onderdeel van de Changing lives through
football-competitie. Het winnende
businessplan werd op 3 juni verkozen
op het Corporate WK van SANEC in
Zeist. De jury bestond uit professionals
uit het bedrijfsleven, de sport en de
politiek, zoals sportmarketinggoeroe
Bob van Oosterhout (Triple Double
sportmarketing BV) en sociaal
ondernemer Joost Broeren van Plakkies.
De finalisten kregen coaching van
consultancybureau Boer&Croon om
hun plan aan te scherpen en maakten
ook kans op verschillende trainingen
op het gebied van leiderschap en
ondernemerschap, aangeboden door
trainingsbureau Krauthammer. Business-
journalist Jort Kelder presenteerde de
finale en riep de winnaar uit. Die won
een reis naar Zuid-Afrika om daar zijn
businessplan te implementeren.
Ga naar www.3ehelft.org/challenge.
De 3e HELFTbiedt je inspiratie
// DE LIBERO
Geen massa’s Oranjefans
op het WK, dit jaar. Onze
lallende supporters blijven
lekker in hun achtertuin. Een
zakje gezouten pinda’s in de
aanslag, een krat lauw bier
op de grond en de muziek
van Wolter Kroes uit de
boxen. Wel zo gezellig, een
stuk goedkoper en vooral: veiliger. Viva
Hollandia!
Want het is gevaarlijk in Zuid-Afrika. Zegt
Voetbal International. Nederlands grootste
voetbaltijdschrift publiceerde voor het eerst
in dertig jaar een politiek-maatschappelijke
beschouwing. Een bangige correspondent
mocht paginabreed verslag doen van zijn
nachtmerries over Zuid-Afrika, zonder dat
het iets met voetbal te maken had.
Het is ook afzien in Zuid-Afrika. Zeggen de
sportcommentatoren van de NOS. Tijdens
de Confederations Cup, het WK-
voorproefje dat zich vorige zomer
afspeelde in Zuid-Afrika, versloegen zij niet
alleen de wedstrijden, maar analyseerden
ook de aloude gebruiken van Zuid-
Afrikaanse supporters. Vuvuzela’s zijn om
gek van te worden, zeiden ze. Weg met
die toeters en hun lawaai!
De laatste Oranjefan die in weerwil van
deze berichtgeving nog zin had in een trip
naar Zuid-Afrika, kreeg van de
Nederlandse ambassade het ‘Oranje
Boekje 2010’. Een soort survivalgids van
onze overheid voor de levensgevaarlijke
Zuid-Afrikaanse jungle. Zelfs een rasopti-
mist als Desmond Tutu zou door dat
boekje gaan twijfelen aan de veiligheid in
zijn land.
Media en overheid ondersteunen hun
waarschuwingen met cijfers. 11 uur
vliegen. 300 euro voor een hotelkamer.
Tienduizenden vuzuvela’s. 18.000
moorden per jaar. Zelf voelde ik mij tijdens
mijn bezoeken aan de regenboognatie
nooit bedreigd of afgezet. Ik genoot altijd
van de ontspannen sfeer in en rond de
stadions. Maar dat was pure blindheid,
begreep ik. Ik was ternauwernood aan de
dood ontsnapt.
Dus besloot ik mij voor te bereiden op een
WK in mijn achtertuin. Ik sloeg bier in,
hamsterde grote zakken pinda’s en op
internet zocht ik een gepast webradiosta-
tion. Ik vond ‘Wkhits.nl’: de hele dag in de
lucht ‘om je een echt WK-gevoel te geven’.
De meezingers van Ab Berehap, de
Dikdakkers en natuurlijk de Gebroeders Ko
(bekend van de klassieker ‘Ik heb een
toeter op mijn waterscooter’) brachten me
al snel in de stemming.
Een stemming die mij héél erg deed
verlangen naar 11 uur offline in een
vliegtuig zitten. Ineens boekte ik maar al te
graag 300 euro per nacht over naar een
ranzig hotelletje in Johannesburg. Plots
keek ik reikhalzend uit naar een wandeling
door een ongure Zuid-Afrikaanse
achterbuurt met 140 decibel aan
vuvuzela’s in de oren. Alles liever dan dit
radiostation, dit dreigbeeld van mijn leven
als thuisblijvende Oranjefan.
Ik ben weg. Viva Zuid-Afrika!
WK-gevoel
FRANK VAN EEKERENwerkt als senior adviseur en onderzoeker aan de Universiteit van Utrecht. Hij adviseert (sport)-organisaties en onderzoekt de maatschappelijke betekenis van sport, met speciale aandacht voor sport & ontwikkelings- samenwerking.
47
CO
DIT NUMMER UIT?En nieuwsgierig naar het volgende? Neem
dan nu een gratis abonnement op Supporter.
En lees elk kwartaal:
SUPPORTER: SPORTIEF BETROKKEN
De impact van sport reikt verder dan het
sportveld. Steeds meer mensen beseffen dat.
Van overheden tot sportbonden. En van
hulporganisaties tot sportliefhebbers.
Zij weten dat sport van invloed is op politieke en
sociale verandering. Dat het een waardevol
middel is tegen armoede, onrecht, oorlog en
ziektes. En ze willen daar graag méér over
weten.
Daarom lezen zij Supporter. Het enige tijdschrift
in Nederland over sport als instrument in
ontwikkelings samenwerking. Over de personen
en organisaties die dit instrument gebruiken.
En over de wijze waarop mensen in
ontwikkelingslanden hun sport ervaren.
// INTERVIEWS MET BEKENDE SPORTERS
// SPORTREPORTAGES UIT VERRE LANDEN
// INFORMATIEVE ACHTERGRONDARTIKELEN
// SCHERPE OPINIESTUKKEN EN COLUMNS
// NIEUWS OVER SPORT & ONTWIKKELING
// KOOPTIPS EN SPELAANWIJZINGEN
// EN MEER!
Leer de impact van sport kennen. Neem een gratis abonnement op Supporter, een grensverleggend sportief tijdschrift. Meld je aan op www.sportdevelopment.org > Supporter