Het leven zoals het is: Het leven zoals het is:
De brandweer !De brandweer !
Of is het eerder dit …Of is het eerder dit …
… … en dit …en dit …
… … of dit …of dit …
… … soms dit …soms dit …
Maar helaas ook soms dit …Maar helaas ook soms dit …
… … of dit …of dit …
Daarom …Daarom …
Voorstelling Voorstelling FiST FiST
Brandweer DeinzeJanuari 2013
Gebaseerd op het boek:Gebaseerd op het boek:
Stress en trauma bij de politie
Erik DE SOIR, Patrick VAN DEN STEENE en Frédérick DAUBECHIES
MAKLU Uitgevers
DOELSTELLINGEN FIST:DOELSTELLINGEN FIST:
• Onmiddellijke opvang : Eerste Psychologische Hulp bij Ongevallen op de plaats van de interventie. o Voorbeeld: Opvang van gewonde collega tijdens interventie
• Antenne voor psychologische stress na interventie en …• vrijblijvende ondersteuning in eerste ogenblikken na een
ingrijpende interventie.o Voorbeeld: Na interventie met dodelijke afloop (code 20) of
traumatiserende gebeurtenis
• Opvolging: geheel van gesprekken en contacten in de dagen/weken volgend op de ingrijpende interventieo Voorbeeld: groepsdebriefing na traumatische ervaring
SLACHTOFFER WORDEN ALS HULPVERLENER ?SLACHTOFFER WORDEN ALS HULPVERLENER ?
Een ‘slachtoffer’ is iemand die door de gevolgen van bepaalde handelingen of gebeurtenissen wordt getroffen
lichamelijk of psychologisch
door het meemaken van een ongeluk…of doorgetuige te zijn van een schokkende situatie
NIEMAND WORDT ‘ZOMAAR’ HULPVERLENER
Je wilt helpen en dat zegt iets over jou, vaak meer dan je zelf beseft of wil
beseffen.Je wilt het verschil maken door met
betekenisvolle dingen bezig zijn, mensen in nood helpen.
maar Je moet zorg voor jezelf dragen… dat
begint op bij je thuis, maar gaat door op je werk, de switch zomaar afzetten, kan
je niet en je raakt nooit slachtoffers ongestraft aan
“De keerzijde van de medaille van motivatie is kwetsbaarheid !”
Welke interventie had een Welke interventie had een impact op jou ?impact op jou ?
Wat … waarom … en hoe ging je ermee om ?
ELKE INTERVENTIE IS ANDERS…ELKE INTERVENTIE IS ANDERS…
HET CRASH MODELHET CRASH MODEL
HET CRASH MODELHET CRASH MODEL
Slachtoffers:Tertiaire
SecundairePrimaire
Type slachtoffer
Type preventie
Type gebeurtenis
Acties:PreventieAanpak
Ψ opvolging
Gebeurtenissen:TraumatogeenDepressogeenExhaustogeen
Soorten slachtoffers:• Primaire, secundaire & tertiaire getroffenen
Soorten gebeurtenissen:
• Traumatogene gebeurtenis- (Levens)bedreiging, (doods)angst, zekerheden in het leven
weg- Confrontatie met de dood
• Depressogene gebeurtenis (deprimerend)- Verlies van mensenleven, acute rouw, verdriet, intense
emoties, neerslachtigheid, stilte
• Exhaustogene gebeurtenis (uitputting)- Uitputting lichamelijke/fysieke reserves, flame out
Mogelijkheden preventie
• Primaire, secundaire & tertiaire preventie
• Primaire preventie: maatregelen die toelaten om post-impact gevolgen (restletsels) te vermijden voorkomen
• Secundaire preventie: maatregelen die toelaten om de post-impact gevolgen te verminderen ontwikkeling van symptomen in een vroegtijdig stadium voorkomen via juiste tussenkomst
• Tertiaire preventie: maatregelen die zich richten op de behandeling van chronische en/of gefixeerde restletsels op lange termijn (psychotherapeutische behandeling)
WANNEER WORDEN SCHOKKENDE, INGRIJPENDE INTERVENTIES ALS WANNEER WORDEN SCHOKKENDE, INGRIJPENDE INTERVENTIES ALS
‘POTENTIEEL TRAUMATISCH’ GEZIEN?‘POTENTIEEL TRAUMATISCH’ GEZIEN?
de ervaring is plots, eenmalig, onverwacht, buitengewoon;
brengt intense gevoelens van machteloosheid, woede, angst en ontreddering;
confronteert je op met de dood of veiligheid van jezelf of iemand anders.
je basisverwachtingen en –zekerheden omtrent het leven worden verstoord (veiligheid, voorspelbaarheid, vertrouwen, eerlijkheid, samenhang, zinvolheid, controle, etc.)
VERSCHILLENDE FASEN NA EEN
INGRIJPENDE INTERVENTIE
1. Acute impact fase: van 24 à 72 uur (na de interventie)
1. Doorwerkingsfase: van enkele dagen tot enkele weken (4 - 6 weken)
2. Fixatiefase: verwerking na enkele weken
o Meerderheid van de hulpverleners verwerkt een ingrijpende interventie spontaan. (70 à 80 %)
o 15 à 20% kan problemen van doorwerking ondervinden, ongeveer 1,5 à 3% kan blijvende restletsels ontwikkelen.
ONMIDDELLIJK NA INGRIJPENDE INTERVENTIES:
DE ACUTE FASE
• Machteloosheid en hulpeloosheid, ‘in een roes verkeren’, onbesef van draagwijdte van gevolgen, gevoel van onwerkelijkheid, hyper/hypo-actief gedrag (fight or flight), agressie en cynisme
• Mogelijkheid om veiligheid, geborgenheid en rust aan te bieden zodat de impact langzaam kan doordringen
• Informatie verschaffen (over de situatie, de feiten, de gevolgen, de voorziene hulp, etc.)
• Ventilatie: praten, gevoelens uiten, tijd
De beste FiST helper de collega brandweerman !
NA INGRIJPENDE INTERVENTIES:
DE DOORWERKINGSFASE
• Heen/weer beweging tussen herbeleving en vermijding van de herinneringen die met de interventie samenhangen.
• Steunomgeving (collega’s, leiding) kan helpen: luisteren, begrip tonen, erkenning bieden en dingen bespreekbaar maken
• Contact met lotgenoten : acute opvang, psychologische debriefing na verloop van enkele dagen, contact met (in)directe slachtoffers, etc.
DE REACTIE:DE REACTIE:
DE DRIEHOEK VAN IMPACTDE DRIEHOEK VAN IMPACT
MOGELIJKE EMOTIONELE IMPACTMOGELIJKE EMOTIONELE IMPACT
• Een interventie kan :• Een sterke impact hebben op de ene persoon• En een verwaarloosbare impact op de andere persoon
• Een persoon kan :• Het ene moment geraakt worden door die ene
interventie• Maar niet door een andere zware interventie
Waarom reageren mensen zo verschillend?
Slachtoffer(s)
SituatieHulpverlener zelf
DE DRIEHOEK VAN IMPACTDE DRIEHOEK VAN IMPACT
VOORBEELDVOORBEELD• Tom en Rudi zijn technisch team bij bevrijding
van een beknelde hoogzwangere vrouw uit een voertuig
• De vrouw van Tom is momenteel 7 maand zwanger en had 2 jaar geleden een miskraam
• Rudi is vrijgezel en heeft nog nooit een langdurige relatie gehad
DOORWERKINGSREACTIES (NORMAAL)DOORWERKINGSREACTIES (NORMAAL)
Tijd
Herhaling/herbeleving
Vermijding
DOORWERKINGSREACTIES (VERSTOORD)DOORWERKINGSREACTIES (VERSTOORD)
Tijd
Herhaling/herbeleving
Vermijding
AANPAK EERSTE OPVANGAANPAK EERSTE OPVANG
ONVEE PrincipesONVEE Principes
Onmiddellijkheid
Nabijheid
Verwachting
Eenheid
Eenvoud
VERDERE OPVOLGING:VERDERE OPVOLGING:
REIMS PRINCIPEREIMS PRINCIPE
RITUELENRITUELEN
ERKENNINGERKENNING
INFORMATIEINFORMATIE
MantelzorgMantelzorg
SECUNDAIRE VICTIMISATIESECUNDAIRE VICTIMISATIE
Eerste opvangEerste opvang
STRUCTUUR EN WERKING FISTSTRUCTUUR EN WERKING FIST
FiST : provinciale FiST medewerkersFiST : provinciale FiST medewerkers
• Federale FiST Staf
• Provinciale FiST Stafo Provinciale FiST Supervisor, coordinator, secretaris
en een arts
• Provinciale FiST medewerkerso FiST antennes (intern korps)o debriefers (extern korps)
• Plannen: regiowerking
Alle FiST leden zijn vrijwillige of professionele brandweerlui/ambulanciers
Wanneer zoek je professionele hulp?Wanneer zoek je professionele hulp?
- Gevoelens blijven sterk aanwezig ( > 4 à 6 weken)- Werk en familiaal leven lijden onder je toestand, je kan het
niet plaatsen- Geen innerlijke rust meer vinden- Geen energie meer hebben voor iets anders- Blijvend gevoel van gejaagdheid- Verstoord functioneren tijdens interventies
o herbeleving, vermijding, …
Zijn er nog vragen ?Zijn er nog vragen ?
Dank u voor uw aandacht …Dank u voor uw aandacht …
Top Related