Download - Trends in veiligheid 2013 nl

Trends in Veiligheid 2013Een digitale samenleving kan niet zonder digitale veiligheid

Scan QR code voor het volledige rapport

Trends in Veiligheid 2013

2

elkaar verbonden is en welk effect het heeft als er ergens uitval

is. Naast de menselijke factor kennen platforms, applicaties

en infrastructuren allemaal hun eigen problemen, en door de

interactie tussen die vier niveaus wordt een securityprobleem

vaak heel omvangrijk. In de fysieke wereld kennen we een

safetyconcept; denk bijvoorbeeld aan de veiligheidsregels op

een bouwplaats. Maar geldt er in cyberspace ook een security-

concept? En welke rollen hebben de overheid, de private

sector en de burger daarin? Momenteel is dat nog onvoldoende

helder. Op de snelweg gelden bepaalde veiligheidseisen en

verkeersregels. Maar iedere burger kan een computer kopen

en onbeveiligd de digitale snelweg op. Het met elkaar vorm-

geven van dit model is mijns inziens de grootste uitdaging van

de nabije toekomst.

Met de artikelen dragen de auteurs van Capgemini bij aan deze

discussie. Het belang van digitalisering wordt duidelijk als we

kijken naar de strafrechtketen, naar cameratoezicht of naar

crisismanagement. De uitdagingen blijken uit de artikelen inzake

big data, het gebrek aan professionals op het gebied van

cybersecurity en de inzet van sociale media bij evenementen.

Maar bovenal zorgt deze publicatie van Trends in Veiligheid

voor het verhogen van het bewustzijn.

De digitalisering van onze samenleving gaat zo snel dat het

bewustzijn over nieuwe risico’s en kwetsbaarheden achterblijft.

Een veilige digitale samenleving is een gezamenlijke verantwoor-

delijkheid, waarin nieuwe coalities gevormd moeten worden.

Willen we deze verantwoordelijkheid waarmaken, dan begint het

bij bewustzijn. Bewustzijn bij burgers, bedrijven en overheden.

Drs. ing. W.M. van GemertDirecteur Cyber Security van de Nationaal Coördinator

Terrorismebestrijding en Veiligheid

Veiligheid en de algemene trend tot digitalisering van onze samenleving zijn sterk met elkaar verbonden. De meeste artikelen in deze editie van Trends in Veiligheid refl ecteren het belang, de dreiging en kwets-baarheid van digitalisering.

Bij een veilige digitale samenleving draait alles om de vertrou-

welijkheid, betrouwbaarheid, integriteit en continuïteit van

gegevens. Als het gaat om digitalisering zijn er een aantal

wereldwijde trends te onderscheiden:

1. Big data: de enorme hoeveelheid data die voortdurend

opgeslagen wordt en die dagelijks toeneemt. Hoe kunnen

we daar op een goede manier mee omgaan?

2. Hyperconnectiviteit: het aantal digitale (internet)verbindingen

neemt exponentieel toe. Zo ontstaat een ‘Internet of

Things’. Nederland heeft de een na hoogste internetdicht-

heid ter wereld; dat geeft Nederland op dit terrein een bij-

zondere positie.

3. Het verdwijnen van grenzen, zowel in tijd en afstand als

qua werk/privé.

Deze trends vereisen een verandering in zowel de manier

waarop bedrijven zakendoen als de rol van de overheid bij het

waarborgen van een veilige samenleving. Een belangrijk aspect

daarbij is het gebrek aan een cybersecurity-concept van onze

samenleving. Nederland is een land van zeeën en dijken: als

het water doorsijpelt, bouwen we er een dijk omheen. Die

klassieke manier van crisisbeheersing (containment, ofwel

indammen) is in cyberspace bijna onmogelijk. Bedrijven weten

vaak niet waar hun data zich precies bevindt, hoe het met

Voorwoord

1

the way we see it

Figuur 1: Het is terecht dat de overheid (de politie) extra bevoegdheden krijgtvoor het terughacken van computers van verdachten.1

Weet niet

Mee oneens

Mee eens

Helemaal

mee eens

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Helemaal

mee oneens

Niet mee

eens of oneens

3%

1%

10%

33%

3%

50%

terughacken van computers van ver-

dachten. Deze derde editie van Trends

in Veiligheid staat dan ook vooral in het

teken van digitalisering.

• Een aantal artikelen beschrijft de

oplossingen en kansen die digitalise-

ring kan bieden voor actuele proble-

men in het veiligheidsdomein.

• Vervolgens wordt ingegaan op de

wijze waarop organisaties de vele

initiatieven en innovaties beter met

elkaar kunnen verbinden. Hierdoor

kan de effectiviteit en effi ciëntie van

de verschillende afzonderlijke innova-

ties worden vergroot.

De Nederlandsebevolking achtzichzelf steedsbeter op de hoogte van de gevaarlijke kanten van internet-gebruik, waaronder cybercrime, virussen, spam en phishing.

Dit blijkt uit het Capgemini-onderzoek

uitgevoerd door TNS NIPO voor deze

derde editie van Trends in Veiligheid.

Met een stijging van 15% ten opzichte

van 2011 naar 66% lijkt hiermee het

bewustzijn en de kennis onder burgers

behoorlijk hoog. Toch gaat er geen

week voorbij zonder dat cybersecurity-

incidenten de krantenkoppen vormen.

Klaarblijkelijk gaat de digitalisering van

onze samenleving en de daarmee

gepaard gaande criminaliteit sneller

dan de (beschermende) maatregelen

die we nemen.

Als het aan de Nederlandse bevolking

ligt, mag de overheid dan ook een stuk

actiever optreden met betrekking tot

cybercriminaliteit. Zelfs 83% van de

Nederlanders staat achter de beslissing

van minister Opstelten om de overheid

meer bevoegdheden te geven voor het

• Verbinding staat ook centraal in

het laatste deel van deze publicatie.

Namelijk de verbinding tussen de

fysieke en digitale samenleving.

Betoogd wordt om deze niet als

aparte werelden te zien maar zo

veel mogelijk te integreren. Zowel

in beleidsontwikkeling, risicomanage-

ment als in continuïteitsmanagement.

• Tot slot wordt nog een voorstel

gedaan voor de realisatie van één

belangrijke randvoorwaarde: het ver-

groten van het aantal cybersecurity-

professionals.

ManagementsamenvattingTrends in Veiligheid 2013Een digitale samenleving kan niet

zonder digitale veiligheid

2 Trends in Veiligheid 2013

Onderstaand zijn deze onderdelen kort

samengevat.

Oplossingen en kansen voor het veiligheidsdomeinEen zeer ruime meerderheid van de

Nederlanders (93%) is van mening dat

de overheid ondanks de bezuinigingen

toch zeker dezelfde kwaliteit van veilig-

heid moet garanderen. Het onderzoek

van de Rekenkamer naar het functione-

ren van de strafrechtketen is in dit ver-

band een tegenvaller. De Rekenkamer

wijst er namelijk op dat de strafrecht-

keten niet goed functioneert. Met het

programma ‘Versterking Prestaties

Strafrechtketen’ werkt het ministerie van

Veiligheid en Justitie aan verbetering.

De regie op de ketenpartners is een uit-

daging. Door hierbij expliciet aandacht

te besteden aan het faciliteren van

beleidsrealisatie ontstaat meer grip

op het resultaat.

Op het niveau van complexe zaken in

de strafrechtketen is een ketenbenade-

ring niet langer afdoende. Bij complexe

zaken zijn meerdere partijen betrokken

die situationeel, en wederzijds afhan-

kelijk, wel of geen actie moeten onder-

nemen. Dit vraagt om een actueel

totaalbeeld van de betreffende casus.

Informatie van alle betrokken partijen

dient gedeeld te worden op basis van

een ‘need to know’ basis en toegesne-

den op de specifi eke rol en verantwoor-

delijkheid van de betrokkene. Hiertoe is

een integrale netwerkbenadering nodig

waarbij digitalisering vanuit het ecosys-

teem van Veiligheid en Justitie wordt

gerealiseerd. Vanuit een integraal infor-

matiebeeld wordt de ontsluiting geregis-

treerd naar de belanghebbenden.

Deze integrale benadering vereist wel

betrouwbare, onbetwiste data. Een

‘Digital Operating Model’ geeft antwoord

op de vraag van wie welke data is en

wie de meest actuele en juiste data

heeft. Het beëindigt dubbele inwin-

ningsprocessen en vergroot zo de

effi ciëntie van de bedrijfsvoering en de

betrouwbaarheid van data. Dat leidt

tot onbetwiste data. Data is onbetwist

als de bruikbaarheid ervan voor een

bepaald doel steeds eenduidig is vast

te stellen. Wanneer vervolgens ook

uniforme dataprocessen worden inge-

voerd, wordt echt grip verkregen op

data uit diverse interne en externe bron-

nen. De waarde die ligt besloten in data

bij alle verschillende partijen, kan dan

echt worden benut voor versnelling en

verbetering van bestaande ketens en

netwerken.

De enorme hoeveelheid data kunnen

echter ook een nieuwe uitdaging vormen.

Het Nederlands Forensisch Instituut

onderzoekt tegenwoordig tweeduizend

keer zoveel data als in 1998. Het aantal

onderzoekers is echter slechts vertien-

voudigd. Aangezien de data wel be-

schikbaar is, moeten opsporingsinstan-

ties een manier vinden om er betekenis

aan te geven. Immers, het afbreukrisico

is groot als achteraf bekend wordt dat

Figuur 2: In hoeverre bent u op de hoogte van de gevaarlijke kanten vaninternetgebruik, zoals cybercrime, virussen, phishing mail, spam of hetbezoek aan fake websites?1

Helemaal niet

op de hoogte

Matig op de

hoogte

Heel goed

op de hoogte

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Slecht op

de hoogte

Redelijk goed

op de hoogte

2%

52%

6%

26%

14%

Figuur 3: De overheid heeft op dit moment voldoende middelen beschikbaarom digitale veiligheid in Nederland te garanderen1

Weet niet

Mee oneens

Mee eens

Helemaal

mee eens

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Helemaal

mee oneens

Niet mee

eens of oneens

5% 15% 25% 35% 45% 55%

1%

9%

23%

39%

5%

24%

3

the way we see it

criminaliteit voorkomen had kunnen

worden omdat informatie aanwezig was

maar niet goed is behandeld. En 75%

van de bevolking verwacht ook dat de

kansen om verdachten op te sporen,

toenemen als gevolg van big data. De

oplossing is gelegen in het gebruik van

een ontologie om big data te structure-

ren en een geautomatiseerde opspo-

ring om sneller te detecteren.

Naast het vergroten van de pakkans,

verwacht ruim driekwart van de

Nederlanders dat de overheid sociale

media zou moeten gebruiken om pre-

ventieve maatregelen te nemen tegen

uit de hand lopende feesten zoals

Project X. Online crowd control blijkt

mogelijk mits de veiligheidsorganisaties

naast fysieke aanwezigheid ook zelf

interacteren in de online community.

Mogelijke geruchten en paniek kunnen

door goede monitoring en interactie

met een eenduidige boodschap worden

voorkomen. Dat hier nog een wereld te

winnen valt, blijkt uit het voorbeeld van

Project X Haren. Daarbij vindt ruim de

helft van de Nederlanders (59%) dat

de politie onvoldoende inzicht heeft in

de positieve en negatieve effecten die

sociale media teweeg kunnen brengen.

Verbinden van innovaties eninitiatievenOrganisaties in het veiligheidsdomein

hebben de laatste jaren niet stilgeze-

ten. Waar mogelijk zijn initiatieven ont-

plooid om de kansen van digitalisering

te benutten en kwetsbaarheden te

beperken. Wij zien echter zowel binnen

als tussen organisaties ineffi ciënties als

gevolg van beperkte samenwerking en

verbinding tussen initiatieven.

De politie is bijvoorbeeld sinds jaar en

dag bezig met de inzet van nieuwe

technologieën om burgerparticipatie

vorm te geven. Het blijkt dat er tal van

goede voorbeelden zijn waarbij digitale

technieken zoals social media worden

ingezet om cocreatie of burgerparti-

cipatie verder vorm te geven. Echter,

het valt ook op dat dergelijke initiatie-

ven vaak lokaal van aard zijn en lang-

zaam tot wasdom komen. Onderzoek

van Capgemini Consulting en MIT

(Massachusetts Institute of Technology)

heeft aangetoond dat succesvolle

digitale transformaties beginnen met

een overkoepelende visie en top-

down worden aangestuurd. Een Digital

Capabilities Center (DCC) bundelt

diverse digitale capaciteiten vanuit ver-

schillende onderdelen van een organi-

satie en vormt een centraal aanspreek-

punt voor digitale expertise en kennis.

Daarmee functioneert het DCC als een

vliegwiel voor lopende initiatieven.

Verbinding wordt ook bepleit in het

artikel over cameratoezicht. Op dit

moment wordt nog niet ten volle

gebruikgemaakt van de mogelijkheden

die cameratoezicht in combinatie met

andere sensoren biedt. Door het

gebruik van proeftuinen kunnen over-

heid, bedrijven en kennisinstellingen

samenwerken om de verbinding tussen

camera’s, brandalarm, inbraakbeveiliging

en mogelijke andere sensoren in de

praktijk te toetsen.

Verbinden van de digitale en fysieke wereldDe samenleving doorgaat een digitale

transformatie en deze kan alleen maar

succesvol verlopen als de digitale veilig-

De samenleving doorgaat een digitale transformatie en deze kan alleen maar succesvol verlopen als de digitale veiligheid daar gelijk mee op gaat.

Figuur 4: Heeft de politie volgens u voldoende inzicht in de positieve ennegatieve effecten die sociale media teweeg kunnen brengen?1

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Zeer

onvoldoende

Weet niet

Onvoldoende

Voldoende

Ruim

voldoende

18%

2%

21%

6%

53%

Scan QR code voor het

volledige rapport Trends in

Veiligheid 2013


heid daar gelijk mee op gaat. Dit vraagt

om een besef binnen zowel de overheid

als het bedrijfsleven dat cybersecurity-

vraagstukken onlosmakelijk zijn verbon-

den met de taakopvatting en kernpro-

cessen van de eigen organisatie. Tot

op heden zien we binnen de overheid

de tendens om nieuwe instituties op te

richten zoals de Cyber Security Raad,

het Nationaal Cyber Security Centrum

en de Cyber Taskforce bij Defensie.

Deze instituties dragen zeker bij aan

een hogere digitale veiligheid maar

mogen geen excuus zijn om binnen

de bestaande organisaties geen maat-

regelen te nemen. Goed begrip van

de wijze waarop de fysieke samenleving

is gedigitaliseerd, moet leiden tot een

integrale regelgeving en aanpak van

veiligheidskwesties. Digitale veiligheid

zou een integraal onderdeel moeten

vormen van reguliere beleidsvorming

en mag daarop geen uitzondering

meer zijn.

Deze integrale benadering wordt ook

bepleit in het artikel over cyber resilien-

ce. Hierin wordt het topmanagement

van publieke en private organisaties

aangemoedigd om cyberrisico’s in te

passen in het strategisch risicomanage-

ment. Dit sluit aan bij de woorden van

Neelie Kroes: “Net als in de gewone

maatschappij, moeten we ook in de

digitale wereld leren begrijpen wat de

risico’s zijn”. En dat deze risico’s reëel

zijn, blijkt ook uit recent onderzoek

waarin wordt aangetoond dat cyber-

dreiging rechtstreeks van invloed is op

de beurswaarde van een organisatie.

Transparantie richting de stakeholders

hoe met digitale dreigingen wordt

omgegaan, geeft vertrouwen in de con-

tinuïteit van de betreffende organisatie.

De wijze waarop deze continuïteit kan

worden geborgd, is nader toegelicht in

het volgende artikel. Met een raamwerk

voor continuïteitsmanagement kunnen

organisaties in kaart brengen waar zij

staan in de ontwikkeling van continuï-

teitsbeheersing. Daarbij wordt gecon-

stateerd dat het juist vaak organisaties

in het veiligheidsdomein zijn, die de

eigen bedrijfscontinuïteit hebben gene-

geerd. Organisaties die gericht zijn op

het beheersen van externe incidenten

en rampen. Het besef dient door te

dringen dat als zij zelf uitvallen door

verstoringen van de eigen bedrijfspro-

cessen, zij ook niet hun externe taak

kunnen vervullen.

Zonder technische cyberprofes-sionals geen digitale veiligheidIn deze Trends in Veiligheid 2013 loopt

als rode draad door de artikelen het

adagium dat een digitalisering van de

samenleving alleen duurzaam kan zijn

indien de digitale veiligheid gelijke tred

houdt. Vertrouwen van burgers, bedrij-

ven en overheden in het veilig gebruik

van internet staat dan ook centraal in

de Nationale Cyber Security Strategie.

Maar wie zorgt nu eigenlijk voor die

digitale veiligheid? Uiteraard is bewust-

zijn bij de top van publieke en private

organisaties onmisbaar voor aandacht

en initiatieven om de weerbaarheid en

veerkracht op het gebied van cyber-

security te vergroten. Maar zoals Erik

Akerboom in 2011 al aangaf: “Er is een

tekort aan mensen die ook kunnen

doen en niet alleen bedenken wat er

zou moeten gebeuren”. Momenteel

bestaat er een groot verschil tussen

de vraag en aanbod van cyberprofes-

sionals op de arbeidsmarkt. Het aantal

Figuur 5: De overheid zou actiever moeten optreden tegen cybercriminaliteit1

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Mee oneens

Weet niet

Niet mee eens

of oneens

Mee eens

Helemaal

mee eens

2%

28%

59%

1%

10%

5

the way we see it

Figuur 6: Heeft u er vertrouwen in dat de overheid veilig met uw gegevens omgaat?1

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Houd ik me niet

mee bezig\weet ik niet

Anders, namelijk

Nee, ik vrees

voor mijn gegevens

Ja, maar er moet echt

meer gebeuren om de

veiligheid te vergroten

Ja, de overheid

weet goed om te gaan

met mijn gegevens

1%

8%

48%

17%

26%

Figuur 7: Cyberbeveiliging wordt ongetwijfeld de komende jaren een steeds belangrijker issue. Verhoging van het kennisniveau van de overheid en in het bijzonder de politie is dan ook absoluut noodzakelijk1

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Mee oneens

Weet niet

Niet mee

eens of oneens

Mee eens

Helemaal

mee eens

2%

41%

53%

0%

3%

1 Bron: Onderzoek Capgemini, Trends in Veiligheid november 2012

Over de auteurDrs. Erik Hoorweg MCM is

vice president bij Capgemini

Consulting en actief op het

gebied van openbare orde

en veiligheid.

Meer informatie over openbare

orde en veiligheid vindt u op

www.trendsinveiligheid.nl

w.o.- en hbo-afgestudeerden is te laag

en opleiding sluit vaak onvoldoende

aan bij de beroepspraktijk.

In het slotartikel ‘White Hat Offi ce’

wordt gepleit voor een publiek-private

cyberacademy waar integere hackers

worden opgeleid. Hackers die buiten

het reguliere opleidingstraject vallen

en die worden gerekruteerd vanuit de

eigen ‘scene’. Het zijn vaak die jonge

talenten die nachtenlang autodidactisch

lekken aan het blootleggen zijn bij gere-

nommeerde bedrijven. De White Hat

Offi ce geeft hen een specifi eke leer-

omgeving en voorziet daarmee in een

groeiende behoefte in Nederland.


De verschillende auteurs geven naast een heldere visie ook grensverleggende

inzichten en intelligente oplossingen op het snijvlak van vrijheid en veiligheid.

Een informatief en boeiend visierapport voor zowel bestuurders als beleidmakers.

U kunt het volledige rapport downloaden via www.trendsinveiligheid.nl

Als u geïnteresseerd bent in een (of meer) van de essays op de volgende pagina’s,

kunt u de QR-code scannen met uw smartphone.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen via het e-mailadres:

[email protected] of persoonlijk met de

auteur(s) via het vermelde twitteradres of e-mailadres.

Het volledige Trends in Veiligheid rapport metuitkomsten van hetCapgemini-onderzoeken twaalf lezenswaardige essays is digitaalbeschikbaar.

Scan QR code voor het volledige

rapport Trends in Veiligheid 2013

7

the way we see it

Hoe regisseert het

kerndepartement zijn

uitvoeringsorganisaties

tot betere prestaties?

Realiseren van betere

prestaties in de straf-

rechtketen vereist van

het ministerie om de

gulden middenweg te

vinden tussen regie

voeren en het geven

van ruimte.

Over de auteursWender van Mansvelt MSc en drs. Eelco Smid zijn management con-

sultant bij Capgemini Consulting. Eelco Smid houdt zich vooral bezig met

vraagstukken op het terrein van beleidsrealisatie, verandermanagement en

communicatie. Wender van Mansvelt is gespecialiseerd in het begeleiden van

implementatietrajecten rond nieuwe wetgeving en het faciliteren van keten-

samenwerking ter versterking van gezamenlijke prestaties.

Voor meer informatie

@wvmansvelt en @eelcosmid

Highlights

• 93% van de Nederlanders meent dat de overheid ondanks

de bezuinigingen toch zeker dezelfde kwaliteit van

veiligheid moet garanderen.

• Het realiseren van een beter presterende strafrechtketen

vraagt om een ministerie dat strak regie voert, maar tevens

voldoende ruimte biedt aan de uitvoeringsorganisaties om

zelfstandig resultaten te boeken.

• Het departement zal daarbij de ruimte die het de uit-

voeringsorganisaties biedt transparant moeten definiëren,

zowel inhoudelijk als financieel.

• De uitvoeringsorganisaties dienen zich te verantwoorden

voor de verbeteringen die binnen deze ruimte

worden gerealiseerd.

Versterken van de strafrechtketen? Regisseer de ruimte voor resultaat!

Scan QR code voor

het volledig essay


Highlights

• Organisaties binnen veiligheid en justitie maken onderdeel

uit van de maatschappij en verbinden zich meer en meer

met hun omgeving.

• Voor de maatschappij staat de behandeling van een

verdachte voorop en minder de behandeling van een zaak.

• In de complexe, veranderlijke maatschappij waarin een

integrale aanpak van complexe problemen nodig is, loopt

de toepassing van het ketenconcept tegen zijn grenzen aan.

• Enkel een ketenbenadering bij de behandeling van

justitiabelen is te beperkt.

• De behandeling van complexe problemen vraagt om een

integrale benadering.

• De transformatie naar een moderne organisatie van

veiligheid en justitie kan alleen met een

transformatie van de digitalisering.

Over de auteursDrs. Con Sadée en Eva Miltenburg MSc zijn consultant bij Capgemini Consulting.

Con Sadée is gespecialiseerd in de transformatie van publieke organisaties

en de mogelijkheden die digitalisering daarbij biedt. De organisatie van

samenwerking in ketens, netwerken en andere samenwerkingsverbanden

maakt daar deel van uit. Eva Miltenburg richt zich op samenwerkingsvraag-

stukken, optimalisatie van ketenprocessen en wetgevingstrajecten.

Voor meer informatie @evamburg, [email protected]

Is er een alternatieve

benadering die een

integrale effectieve

behandeling van com-

plexe problemen door

justitie, verbonden met

de maatschappij, moge-

lijk maakt?

Een moderne, ‘van

buitenaf’ benadering

bij het organiseren

van het domein van

veiligheid en justitie

kan niet zonder ver-

gaande digitalisering.

Scan QR code voor

het volledig essay

De keten voorbij

9

the way we see it

Grip op data: pleidooi voor inrichting van een Digital Operating Model enuniforme dataprocessen

Highlights

• Samenwerking in ketens vereist betrouwbare data, hiertoe

dient data ‘onbetwist’ te zijn.

• Een Digital Operating Model schept de randvoorwaarden

om onbetwiste data te kunnen realiseren, onder andere

door de inrichting van data governance.

• Uniforme dataprocessen resulteren in grip op het gebruik

van data, van zowel interne als externe bronnen.

Wat is nodig om

betrouwbare data

te kunnen leveren

en gebruiken?

Pleidooi voor de

inrichting van een

Digital Operating

Model en uniforme

dataprocessen.

Over de auteursDrs. Edwin Kok MBA is client director voor het ministerie van Veiligheid

en Justitie bij Capgemini. Ir. Marijke de Jong-Bultsma is management

consultant bij Capgemini Consulting. Marijke de Jong-Bultsma is gespe-

cialiseerd in de samenwerking tussen business en ICT en richt zich daarbij

specifi ek op vraagstukken rondom data en informatievoorziening.

Voor meer [email protected] en [email protected] QR code voor

het volledig essay


11

the way we see it

Big data in opsporing: nu pompen om niet te verzuipen

Wat te doen aan de

verstikking door de

exponentieel groeiende

data binnen de

opsporing?

Uit recente ervaringen

blijkt dat opsporings-

instanties alleen met

ontologie en geauto-

matiseerde opsporing

kunnen voorkomen

dat ze verzuipen in

big data.

Over de auteursMarcel Kordes is als business consultant gespecialiseerd in risico- en

informatiegestuurd werken binnen de publieke sector. Ing. Rob Vernooij is

als business consultant betrokken bij de inrichting en optimalisatie van

(geautomatiseerde) processen in opsporingsomgevingen. Drs. Paul Lengkeek

is projectleider in de public security sector en is gespecialiseerd in projecten

op het snijvlak van organisatieverandering en ICT.

Voor meer [email protected], [email protected]

en [email protected]

Highlights

• Datastromen in opsporing groeien exponentieel.

• Opsporingsinstanties moeten nu starten met pompen om

niet te verzuipen in big data.

• Ontologie is de randvoorwaarde om big data te structureren.

• Geautomatiseerde opsporing kan in terabytes aan data de

gewenste informatie detecteren.

• De analist krijgt meer ruimte voor analyse-informatie,

door minder handmatig structureren van data.

Scan QR code voor

het volledig essay

Highlights

• Menigten organiseren zich steeds vaker online, om

daarna fysiek bij elkaar te komen.

• Publieke en private organisaties die betrokken zijn bij

(ongeplande) evenementen kunnen de impact van social

media niet meer negeren.

• In de bestuurlijke en organisatorische sturing dient

hierop te worden geanticipeerd en een combinatie te

worden gemaakt van fysieke en online crowd control.

• Dit betekent nieuwe rollen, verantwoordelijkheden en

werkwijzen voor bestuur en organisatie.

• Uitdaging zit in de samenhang tussen online en

fysiek besturen van menigten die zich online

en fysiek organiseren.

De menigte onder(online) controle!

Hoe kunnen we

social media inzetten

als sturingsmiddel van

de online menigte?

Social media biedt

mogelijkheden om

voor en tijdens het

(ongeplande) evene-

ment de online crowd

te monitorenen sturen.

Over de auteursKarin van de Laar MSc, Eva Miltenburg MSc en Evelien van Zuidam MSc zijn

consultant bij Capgemini Consulting. Karin van de Laar is gespecialiseerd in

crisismanagement en netwerksamenwerking, Eva Miltenburg richt zich op

samenwerkingsvraagstukken, optimalisatie van ketenprocessen en wet-

gevingstrajecten, Evelien van Zuidam houdt zich bezig met zowel crisisvraag-

stukken als de effecten van social media op het veiligheidsdomein.


@karinvandelaar, @evamburg en @evelienvzScan QR code voor

het volledig essay


Meer rendement uit cocreatie met burgers en bedrijven: een Digital Capabilities Center

Hoe een Digital

Capabilities Center

de politie helpt het

maximale te halen

uit de kansen die de

digitale revolutie biedt.

De politie is sinds jaar

en dag bezig met

de inzet van nieuwe

inzichten en technolo-

gieën om burgerparti-

cipatie vorm te geven.

Highlights

• Binnen burgerparticipatie is een ontwikkeling naar meer

cocreatie-initiatieven te zien.

• De digitale revolutie maakt het mogelijk de burger-

participatie en cocreatie-initiatieven een impuls te geven.

• Inspelen op de digitale revolutie vergt een digitale

transformatiestrategie en centrale ondersteuning en regie.

• Een Digital Capabilities Center helpt de politie burger-

participatie en cocreatie-initiatieven effectief en

rendabel te maken.

Over de auteursDrs. Erik Staffeleu, Roy Oudeman MA en Herman-Jan Carmiggelt zijn

management consultant bij Capgemini Consulting. Erik Staffeleu is gespecia-

liseerd in veranderkunde, intensivering van ketensamenwerking in het veilig-

heidsdomein en het verbeteren van politieprestaties. Roy Oudeman heeft zich

gespecialiseerd in organisatie- en bedrijfsvoeringvraagstukken binnen het

veiligheidsdomein. Herman-Jan Carmiggelt adviseert klanten bij strategische

vraagstukken die vragen om vergaande digitalisering met als doel om klant-

interactie te verbeteren.

Voor meer [email protected], [email protected] en

[email protected] QR code voor

het volledig essay

13

the way we see it

Cameratoezicht: effi ciënterin de veiligheidsketen!

Welke ontwikkelingen

dragen bij aan het

verbeteren van het

gebruik van camera-

beelden?

Er wordt in de veilig-

heidsketen niet ten

volle gebruikgemaakt

van de mogelijkheden

die cameratoezicht in

combinatie met andere

sensoren en social

media biedt.

Over de auteursIng A.A.M. (Bart) Kusse MSc is manager Geo-ICT en projectleider

Crisismanagement bij Capgemini en daarnaast docent aan de internationale

Unigis opleiding aan de Vrije Universiteit. Prof. Dr. H.J. (Henk) Scholten is

hoogleraar Ruimtelijke Informatica aan de Vrije Universiteit en CEO van

Geodan, een bedrijf gespecialiseerd in het ontwikkelen en toepassen van

GIS-technologie. Peter van den Ende MPA ba is directeur van de stichting

CrimiNee! / Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (RPC) Oost Brabant,

commissaris van politie en programmaleider operational fi eld labs (OFL) van

het Dutch Institute for Technology, Safety & Security (DITSS).

Voor meer [email protected], [email protected] en

[email protected]

Highlights

• Cameratoezicht door standaardisatie beter bruikbaar

in de veiligheidsketen.

• Camera’s in combinatie met andere sensoren leveren

beter bruikbare informatie op.

• Het maakt sneller handelen en beter onderbouwde

besluitvorming mogelijk.

• Directe betrokkenheid van de burger via

sociale media.

Scan QR code voor

het volledig essay


De kracht van verbinden

Welke kansen biedt

slimme technologie en

hoe benutten we deze

voor meer veiligheid?

Intelligente en mobiele

software toepassingen

helpen onveilige situaties

op te lossen. Succes

komt echter niet vanzelf

en vraagt vooral om

slimme verbindingen.

Highlights

• Succesvol innoveren start met verbeelding.

• Technologie die (samen)werkt!

• DOE! Initiatief loont.

• De kennis is beschikbaar.

• De slimste verbindingen zijn die tussen mensen.

Over de auteursDrs. ing. Erik van den Berg is managing consultant bij Capgemini. Erik richt

zich als informatiearchitect op strategie, innovatie en verbetering van de

informatievoorziening binnen de publieke sector. Niek Wijngaards is senior

researcher en programma manager bij Thales Nederland in de afdeling

Thales Research & Technology. Niek Wijngaards richt zich op onderzoek en

ontwikkeling van complexe ‘systems-of-systems’ waarin mensen en syste-

men samenwerken teneinde hun taken te volbrengen. Binnen het project Slim

Verbinden (gesubsidieerd door Agentschap NL) werken Erik van den Berg en

Niek Wijngaards samen met Studio Veiligheid, Technische Universiteit Delft,

CityGIS en Ask Community Systems om pragmatisch aan te tonen dat ook in

open internet systemen partijen veilig relevante informatie kunnen delen.

Voor meer [email protected] en [email protected] QR code voor

het volledig essay

15

the way we see it

De veilige ‘digitalesamenleving’ bestaat niet

Hoe moet de overheid

haar rol invullen om

onze digitale veiligheid

te waarborgen?

De overheid worstelt

met haar rol ten aan-

zien van het handhaven

van digitale veiligheid

en trekt nauwelijks

parallellen met het

fysieke domein.

Over de auteursDrs. Roeland de Koning en Evelien van Zuidam MSc zijn werkzaam bij

Capgemini Consulting. Roeland de Koning is managing consultant en

gespecialiseerd in cybersecurity en ICT-crisisbeheersing. Evelien van

Zuidam is consultant en richt zich op digitale veiligheid en de rol van

social media in het veiligheidsdomein.


@evelienvz en [email protected]

Highlights

• In onze samenleving is de overheid ook verantwoordelijk

voor digitale veiligheid.

• De overheid worstelt met haar rol om digitale veiligheid

te waarborgen.

• Digitale veiligheid wordt te veel als nieuw probleem

gezien.

• Digitale veiligheid moet een integraal onderdeel zijn

van het streven naar een veilige samenleving.

Scan QR code voor

het volledig essay


Cyber resilience in het jaarverslag?

Welke stappen zijn nodig

om de digitale veiligheid

bij organisaties te waar-

borgen?

Cyber resilience is een

randvoorwaarde gewor-

den voor de continuïteit

en bescherming van de

reputatie van organisa-

ties. Meer transparantie is

nodig om het vertrouwen

te behouden.

Geen digitale transformatie zonder digitale veiligheid

Highlights

• Cyber resilience is een randvoorwaarde voor

digitale transformatie.

• De continuïteit en reputatie van de organisatie staan

namelijk op het spel.

• Daarom is cyber resilience een aangelegenheid voor

de Raad van Bestuur.

• Maatregelen zijn niet alleen technologisch, maar

juist multidisciplinair.

• Stakeholders verwachten meer transparantie.

Over de auteursAnnemarie Zielstra MES is Director International Relations | Cyber Resilience bij

TNO, Tjarda Krabbendam-Hersman en Mr. Patrick de Graaf zijn management

consultant bij Capgemini Consulting op het gebied van openbare orde

en veiligheid.


@GraafPde, @tjhers en [email protected] Scan QR code voor

het volledig essay

17

the way we see it

Borging van continuïteit inhet veiligheidsdomein

Hoe kan de continuï-

teit van kritische pro-

cessen in het veilig-

heidsdomein worden

geborgd?

Het veiligheidsdomein

dient de beheersing

van hun eigen bedrijfs-

voering op hetzelfde

niveau te plaatsen als

de beheersing van

externe incidenten

en rampen.

Hoe continuïteitsmanagement bijdraagt aan de

veiligheid in de maatschappij

Over de auteursDrs. Abderrahman Kaouass en Klaas Hagoort zijn managing consultant bij

Capgemini Consulting. Abderrahman Kaouass richt zich op bestuurlijke

veiligheidsvraagstukken binnen het veiligheidsdomein. Klaas Hagoort is

expert op het gebied van Business Continuity Management (BCM) en is

gecertifi ceerd ‘Member of the Business Continuity Institute’ (MBCI).

Voor meer [email protected] en [email protected]

Highlights

• Onvoldoende borging van continuïteit van kritische

processen in het veiligheidsdomein.

• Een noodzaak voor een contextgerichte benadering.

• Een benadering waarin risico’s opgepakt worden vanuit

het streven naar continuïteit.

• Een raamwerk continuïteitsmanagement dat organisaties

op strategisch en operationeel niveau helpt de kritische

processen te borgen.

Scan OR code voor

het volledig essay


Meer vissen in de vijver metde White Hat Offi ce

Hoe zorgen we voor meer

hackers om de digitale

veiligheid van Nederland

te garanderen?

De toenemende aandacht

voor cybersecurity leidt

tot een groot tekort aan

gekwalifi ceerde hackers.

Wij zien een structurele,

publiek-private oplossing.

Highlights

• Er is een acuut en structureel tekort aan gekwalificeerde

White Hat hackers.

• Slimmer vissen in de vijver met cyberreservisten, digitale

vrijwilligers en pooling van experts lost maar een klein

deel van het probleem op.

• De White Hat Office is een publiek-privaat werken

leertraject voor White Hat hackers, waardoor zij snel in

kunnen stromen.

• De White Hat Office bouwt voort op bewezen concepten.

• Het concept ligt er, de eerste uitwerking ook, wie

doet er mee?

Over de auteursMr. Patrick de Graaf en drs. Erik Hoorweg MCM zijn principal consultant,

respectievelijk vice president bij Capgemini Consulting en als zodanig actief

op het gebied van openbare orde en veiligheid. Specifi ek richten zij zich op

vraagstukken op het vlak van cybersecurity, crisisbeheersing, beleidsrealisatie

en bedrijfsvoering.

Voor meer informatie @GraafPde en @ehoorwegScan QR code voor

het volledig essay

19

the way we see it

Kan onze digitale samenleving zonder digitale veiligheid?Ontdek het visierapport


Cybersecurity de visie de burger

51%

2011

66%

2012Significante stijging cybercrime-kennis van de burger

Digitale transformatie van samenleving en economie

Een veilige digitale samenleving is een gezamenlijke verantwoordelijkheid,

waarin nieuwe coalities gevormd moeten worden.

Willen we deze verantwoordelijkheid waarmaken, dan begint het bij

bewustzijn. Bewustzijn bij burgers, bedrijven en overheden.

Burgers BedrijvenOverheid

Veilige digitale

samenleving

Cyberbeveiliging wordt de komende

jaren een steeds belangrijker issue”

De burger vraagt overheid om actiever op te

treden tegen cybercriminaliteit.

Staat achter de beslissing om de

overheid meer bevoegdheden te

geven voor het terughacken.

Vindt echter dat de overheid te weinig

middelen heeft om digitale veiligheid

in Nederland te garanderen.

28%

59%

10%

2%1%

Helemaal mee eens

Mee eens

Niet mee eens of oneens

Mee oneens

Weet niet

Burgers tot 40

jaar hebben de meeste

smartphones (76%),

maar hebben deze

ook het minst

beveiligd, 50% zonder

antivirus-programma.

De basisschool is een goed

moment om te beginnen met

voorlichting over cybercriminaliteit

SCHOOL

Vindt verhoging van het kennisniveau

van de overheid en in het bijzonder de

politie absoluut noodzakelijk.94%

83%

82%

1/3

“


21

the way we see it

Colofon

Trends in Veiligheid is mede tot stand gekomen met medewerking van:Erik Hoorweg

Edwin Kok

Paul Visser

Petra Halenbeek

Rob Vernooij

Kees-Jan Butter

Capgemini Nederland B.V.Postbus 2575 - 3500 GN Utrecht

Tel. +31 30 689 00 00

E-mail: [email protected]


Advies, ontwerp en productie: Marketing & Communicatie, Nicole Hartung, Joke Achterberg

IN/1

B-0

07.1

3/1

500 ©

Shutt

ers

tock e

n H

olla

nd

sche H

oogte

Capgemini Nederland B.V.Postbus 2575 - 3500 GN Utrecht

Tel. +31 30 689 00 00

E-mail: [email protected]


Over Capgemini

Met meer dan 125.000 mensen in 44 landen is Capgemini wereldwijd een

van de meest vooraanstaande aanbieders van consulting-, technology- en outsourcing-

diensten. In 2012 rapporteerde Capgemini Group een omzet van 10,3 miljard euro.

Samen met zijn klanten creëert en realiseert Capgemini resultaatgerichte business- en

technology-oplossingen, toegesneden op de klantbehoefte. Als een cultureel diverse

organisatie heeft Capgemini zijn eigen onderscheidende manier van werken, de

Collaborative Business ExperienceTM. Hierbij maakt Capgemini gebruik van het

wereldwijde leveringsmodel Rightshore®.

Rightshore® is een handelsmerk van Capgemini

Capgemini Consulting is het mondiale Strategy en Transformation Consulting label van

de Capgemini Group, gespecialiseerd in het adviseren en begeleiden van organisaties

bij verandertrajecten: van de ontwikkeling van innovatieve strategieën tot en met de uit-

voering daarvan, met continue aandacht voor duurzame resultaten. Capgemini

Consulting biedt ondernemingen en overheden een vernieuwende benadering, gebruik-

makend van innovatieve methodes, technologie en het talent van meer dan 3.600 con-

sultants wereldwijd.

Copyright © 2013 Capgemini. Alle rechten voorbehouden.

Rightshore® is een handelsmerk van Capgemini

Voor meer informatie:

www.nl.capgemini.comwww.capgeminiconsulting.nl