1. 1 - 3/13/2014 Flankerend Onderwijsbeleid anno 2014 Bart Van
Hecke, adviseur FOB provincie Antwerpen
2. 2 - 3/13/2014 Inhoud sessie Wat is flankerend
onderwijsbeleid? Waarom flankerend onderwijsbeleid? De Vlaamse
beleidsprioriteiten FOB FOB vorm geven in je gemeente: Wettelijk
kader FOB vorm geven in je gemeente: proces De strategische
meerjarenplanning: BBC Koken kost geld Kansen tot gentegreerd -
integraal beleid De rol van de provincie Achtergrondinfo en
ondersteuning
3. 3 - 3/13/2014
4. 4 - 3/13/2014 Wat is flankerend onderwijsbeleid? Onder
flankerend onderwijsbeleid wordt verstaan, het geheel van acties
van een lokale overheid om - vertrekkende vanuit de lokale situatie
- en aanvullend bij het Vlaams onderwijsbeleid, - een
onderwijsbeleid te ontwikkelen in samenwerking met de lokale
actoren. Of zoals in de literatuur ook vaak gebruikt wordt:
Flankerend lokaal onderwijsbeleid is een gentegreerd beleid in
samenwerking met andere beleidsdomeinen (welzijn, cultuur, sport,
werkgelegenheid, mobiliteit, verkeersveiligheid, kinderopvang,
sociaal beleid, ). Het is gericht op de leerlingen en de ouders van
alle scholen op het grondgebied van de gemeente die minder kansen
krijgen of een groter risico lopen om uit de boot te vallen. Of de
gemeente nu zelf onderwijs inricht of niet, speelt hierbij geen
rol
5. 5 - 3/13/2014 Wat is flankerend onderwijsbeleid?
Aandachtspunt: De gemeente zet twee verschillende petten op: 1.
Inrichten van onderwijs - In concurrentie met andere
onderwijsnetten/-verstrekkers - Reeds jarenlange ervaring, rol is
goed gekend - Ondersteuning vanuit OVSG - ACTOR 2. Voeren van een
flankerend onderwijsbeleid - In samenwerking met andere
onderwijsnetten/-verstrekkers - Vrij recente invulling, nieuwe rol
- Ondersteuning vanuit VVSG - REGISSEUR-CORDINATOR
6. 6 - 3/13/2014 Waarom flankerend onderwijsbeleid? Enkele
mogelijke uitdagingen: Capaciteitsproblematiek kinderopvang
basisschool brede school? Inschrijvingsbeleid-sociale mix Opvang
tijdens schoolvakanties Ongekwalificeerde uitstroom vroegtijdig
schoolverlaten 14,4% in 2007 en stijgend Spijbelen en moeilijk
schoolbare jongeren: 0,6% lln uitgesloten in 2011-2012 en stijgend
Laaggeletterdheid en link naar levenslang leren (vb. CBE) 15 tot
18% van de volwassenen Verkeersveiligheid 1 op 4 ongevallen tijdens
lesdagen gebeuren in onmiddellijke schoolomgeving (cijfers
2010)
7. 7 - 3/13/2014 De Vlaamse beleidsprioriteiten FOB De Vlaamse
Regering heeft op 26 oktober 2012 de Vlaamse beleidsprioriteiten
bekend gemaakt voor de periode 2014- 2019 - Samenwerking tussen
onderwijs, welzijn, cultuur, jeugd en sport - Overgang van
onderwijs naar arbeidsmarkt - Doorstroming en orintering -
Geletterdheid - Levenslang leren - Capaciteitsproblematiek -
Gelijke onderwijskansen - Kleuterparticipatie - Spijbelen -
Probleemgedrag op school - Ongekwalificeerde uitstroom -
Taalstimulering Nederlands - Betrokkenheid ouders en omgeving
Uitdaging: linken leggen met andere Vlaamse beleidsprioriteiten,
zoals bijvoorbeeld jeugdcultuur, Maatschappelijk Kwetsbare Kinderen
en Jongeren,
8. 8 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Wettelijk kader Decreet
flankerend onderwijsbeleid van 30/11/2007 (en ondertussen al enkele
keren aangepast)
http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/documen
t.asp?docid=13961 Minimale taken voor de gemeente Toekennen van
voordelen Actieplannen
9. 9 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Minimale taken
Leerplichtcontrole Vlaamse Regering bepaalt procedure (brief naar
ouders, gemeente, procureur, ) Meewerken aan het aanpakken van
spijbelgedrag Zelf acties ondernemen of acties cordineren Samen met
LOP/ met ten minste scholen en CLB Bv. Spijbelactieplan (link ook
met het Vlaamse spijbelactieplan) Meewerken aan verhogen
kleuterparticipatie Zelf acties ondernemen of acties cordineren
Samen met LOP/ met ten minste scholen en CLB Kind & Gezin
10. 10 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Toekennen van voordelen Elke
school (gemeentelijk, GO, katholiek, ) ontvangt vanuit Vlaanderen
werkingsmiddelen om zijn onderwijsgebonden taken (OD/ET) te
realiseren. Voordelen zijn alle tussenkomsten van het lokale
bestuur ten voordele van scholen voor niet-onderwijsgebonden
doelen. Sociale voordelen en Andere voordelen Kunnen van financile,
materiele of logistieke aard zijn
11. 11 - 3/13/2014
12. 12 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Toekennen van voordelen
Sociale voordelen: (restrictieve lijst!) Ochtend- en avondtoezicht
(buiten de normale lesuren) Middagtoezicht (maximaal 1 uur) Ter
beschikking stellen gemeentelijke infrastructuur Kosten toegang tot
het zwembad (lager onderwijs) Leerlingenvervoer in het BaO
13. 13 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Toekennen van voordelen :
sociale voordelen Er is gn verplichting voor gemeenten om sociale
voordelen te verlenen. Indien gemeenten sociale voordelen verlenen
aan de eigen scholen moeten de sociale voordelen ook worden
toegekend aan andere scholen die er om verzoeken n zich minimaal
houden aan dezelfde voorwaarden. Gemeenten zonder eigen onderwijs
kunnen sociale voordelen verlenen aan alle scholen
14. 14 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Toekennen van voordelen :
sociale voordelen Voor wie? Enkel voor gefinancierd en
gesubsidieerd basis- en secundair onderwijs Toekennen per niveau,
type, opleidingsvorm of leerjaar Geen onderscheid tussen leerlingen
Elk kind geniet in dezelfde mate van het sociale voordeel Is dit
een sociaal beleid? Vaak technische dossiers Gemeenten met eigen
onderwijs vragen best ondersteuning van OVSG
15. 15 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Toekennen van voordelen :
andere voordelen Alle voordelen behalve sociale voordelen
Decreetgever heeft andere voordelen bedoeld in het kader van de
actieplannen: het creren van gelijke onderwijskansen.
Niet-limitatieve lijst: (% gemeenten) Vervoer en/of financile
tussenkomst in culturele en/of sportactiviteiten (40,8%) Vervoer
zwembad (18,5%) Aankoop specifiek materiaal (15,3%) Onderhoud groen
schooldomein (7,0%) . Aandachtspunt: denk aan je twee petten!
16. 16 - 3/13/2014 FOB vorm geven: Toekennen van voordelen :
andere voordelen Er is gn verplichting voor gemeenten om andere
voordelen te verlenen. Gemeenten mogen de andere voordelen enkel
toekennen aan de eigen scholen, uitbreiden naar de andere scholen
of indien ze geen eigen onderwijs hebben deze voordelen verlenen
aan de scholen op het grondgebied => Criteria vastleggen + geen
onderscheid maken tussen de scholen die voldoen aan de criteria.
Risico dat flankerend onderwijsbeleid enkel wordt gezien als een
extra financieringskanaal voor onderwijs!
17. 17 - 3/13/2014 FOB vorm geven: actieplannen Wat zijn de
noden? Wie doet wat al? Zijn er overlappingen en/of hiaten? Hoe
wordt het beleid aangestuurd? Hoe loopt het huidig overleg? Wat
zijn de beschikbare middelen? => Komen tot breed gedragen
beleidsdoelstellingen en van daaruit concrete actieplannen
uitwerken
18. 18 - 3/13/2014 Enkele mogelijke voorbeelden Voorleesklasjes
Aanbod drugspreventie Verkeerseducatie Gemachtigde opzichters Brede
school Time-outproject voor moeilijk schoolbare jongeren
Huistaakbegeleiding Opvoedingsondersteuning Het lokale
netoverschrijdend onderwijsaanbod bekend maken Cultuuraanbod voor
scholen Ter beschikking stellen sportinfrastructuur (sociaal
voordeel) Onderwijsopbouwwerk School in Zicht:
concentratieschool-problematiek
19. 19 - 3/13/2014 FOB vorm geven in je gemeente: Proces
Relatie en afspraken met LOP vastleggen (indien je in een LOP-
werkingsgebied valt) Formele adviesraad of informeel overleg? =>
van broodjes op de binnenkoer tot een bij gemeenteraadsbesluit
vastgelegde adviesraad => minimale betrokkenheid van scholen en
CLBs, maar kan ook veel breder => nood aan interne afstemming
binnen je gemeente (wie doet wat naar de doelgroep lerenden ?)
=> aandacht voor de lokale situatie: geen knip en plakwerk!
Mogelijk spanningsveld tussen de rol die je opneemt als actor en
als regisseur
20. 20 - 3/13/2014
21. 21 - 3/13/2014 FOB vorm geven in je gemeente: Proces
Mogelijke partners om te betrekken in het proces:
Onderwijsinstellingen LOP CLB Diensten onderwijs, cultuur, sport,
jeugd, welzijn, preventie, integratie, OCMW Buurtwerking Huis v/h
Nederlands Speel-o-theek Syntra Ouder/leerlingenraad Jeugdraad
Politie Kind & Gezin Vereniging waar armen het woord nemen JAC
Lokaal overleg kinderopvang Artsen Bibliotheek Unizo .
22. 22 - 3/13/2014 Strategische meerjarenplanning en BBC Lokale
besturen hebben vanaf 2014 naar aanleiding van de algemene
invoering van de Beleids-en Beheerscyclus (BBC) meer vrijheid om
een eigen lokaal beleid vorm te geven. Lokale besturen kunnen op
deze Vlaamse beleidsprioriteiten intekenen en er subsidies voor
krijgen. Als gevolg van de invoering van de Beleids-en
Beheerscyclus en de uitvoering van het planlastendecreet, staan de
lokale besturen voor een belangrijke nieuwe stap in de
voortschrijdende professionalisering van het lokale niveau. De
Vlaamse overheid heeft het nodige kader gecreerd, maar de echte
uitdagingen liggen nu bij de lokale besturen. Wat met die gemeenten
die niet in aanmerking komen voor bijkomende middelen? Moeten zij
geen beleid voeren?
23. 23 - 3/13/2014 Strategische meerjarenplanning en BBC
Decreet planlastvermindering - Vernieuwde planning- en
rapporteringscyclus waarbij financile informatie wordt gekoppeld
aan beleidsinformatie (beleidsvelden, beleidsdoelstellingen,
actieplannen). Een kans om de discussie te voeren op basis van
acties en niet enkel op basis van begrotingscijfers! - De kans om
de bestaande sectorale plan- en rapporteringsverplichtingen zo veel
mogelijk af te stemmen op de vernieuwde lokale planning- en
rapporteringscyclus. - Op die manier verdwijnen verschillende
plannen die lokale besturen nu maken (cultuurbeleidsplan,
jeugdbeleidsplan, ) en worden ze gentegreerd in het
meerjarenplan
24. 24 - 3/13/2014 Strategische meerjarenplanning en BBC
25. 25 - 3/13/2014 Strategische meerjarenplanning en BBC
26. 26 - 3/13/2014
27. 27 - 3/13/2014 Strategische meerjarenplanning FOB De
strategische meerjarenplanning bevat: 1 een beschrijving van de
gewenste effecten en indicatoren van het flankerend
onderwijsbeleid; 2 de actieplannen die de gemeente in samenwerking
met lokale actoren opzet om vorm te geven aan het FOB. De
actieplannen zijn gericht op n of meerdere doelstellingen met
betrekking tot de Vlaamse beleidsprioriteiten FOB; 3 de manier
waarop de gemeente voor de lokale actoren de samenwerking en het
overleg faciliteert. De strategische meerjarenplanning en de
actieplannen die betrekking hebben op basis- of secundair
onderwijs, worden geadviseerd door het lokaal overlegplatform, voor
zover er een LOP binnen de gemeente actief is. In voorkomend geval
moet de gemeente de betrokkenheid van het lokaal overlegplatform
bij de opmaak van de strategische meerjarenplanning aantonen.
28. 28 - 3/13/2014 Strategische meerjarenplanning
29. 29 - 3/13/2014 Strategische meerjarenplanning FOB Een
concreet voorbeeld: Gemeente X wil in de grote vakantie jeugdkampen
organiseren waarin ook specifieke aandacht is voor
taalstimuleringsactiviteiten voor kinderen die het Nederlands nog
niet zo goed beheersen. Ze kan ervoor opteren om deze actie
volledig te financieren met middelen vanuit jeugd of het bestuur
kan ervoor opteren om deze actie deels te financieren met middelen
vanuit jeugd en deels met middelen vanuit integratie. In de beide
gevallen is het aangewezen dat zowel de corresponderende
deelrapportagecode van integratie (LIBVBP02) als de
deelrapportagecode van jeugd (LJBVBP02) aan deze actie gekoppeld
worden. Wat met die gemeenten die niet voor subsidies in aanmerking
komen?
30. 30 - 3/13/2014 Even in de spiegel kijken Hoe integraal is
het beleid in onze gemeente al? - Is er een relatie tussen de
bijdrage in de schoolkosten vanuit ons OCMW en het toekennen van
een Grabbelbas vanuit de jeugddienst? - Bieden we als bestuur
stage- en werkervaringsplaatsen aan voor leerlingen? - Bevragen we
onze speelpleinmonitoren/leiding van jeugdbewegingen als we zoek
zijn naar vrijwilligers voor studie- en opvoedingsondersteuning aan
huis? - Zijn er nog kansen op synergie tussen acties die we vanuit
verschillende diensten ontplooien (of zijn er misschien zelfs
tegenstrijdige signalen die we geven vanuit ons beleid)? - Werken
we gentegreerd op het moment dat het over middelen gaat, of is dit
een spontane houding?
31. 31 - 3/13/2014 Koken kost geld 1 952 000 EURO budget
voorzien op Vlaams niveau Verdelingscriterium: kwaliteit
Ontvankelijkheidsvoorwaarden en kwaliteitscriteria zijn vastgelegd
Verdeling centrumsteden/niet-centrumsteden: voorafname voor de
centrumsteden, in totaal 128 steden/gemeenten die kunnen intekenen
(maar: in theorie zouden zij aan een bedrag kunnen komen van
3.828.207 Euro, wat bijna het dubbele is dan wat voorzien is:
opletten voor teleurstelling) Gebaseerd op aantal
GOK-leerlingen/SES-indicatoren (thuistaal van de leerling, het
ontvangen van een schooltoelage, het hoogst behaalde
opleidingsniveau van de moeder, ) Verdeling via voorstel van
commissie aan minister 20% cofinanciering is verplicht
32. 32 - 3/13/2014 Kansen tot gentegreerd beleid: vbn
Integratie - Sociale cohesie (LIBVBP01) betrokkenheid ouders/brede
school - Taalbeleid (LIBVBP02) taalstimulering Nederlands (bv.
taalbad-kamp) - Toegankelijke gemeentelijke diensten (LIBVBP03)
overgang onderwijs-arbeid (stageplaatsen) - Toegang
niet-gemeentelijke voorzieningen (LIBVBP04) taalstimulering
Nederlands (stageplaatsen)
33. 33 - 3/13/2014 Kansen tot gentegreerd beleid: vbn Cultuur -
Lokaal cultuurbeleid (LCBVBP01) samenwerking tussen onderwijs en
cultuur - Laagdrempelige bibliotheek (LCBVBP02) geletterdheid Jeugd
- Participatie kinderen in kwetsbare situaties (LJBVBP02)
taalstimulering Nederlands - Verhoging aandacht voor jeugdcultuur
(LJBVBP03) samenwerking tussen onderwijs en jeugd
34. 34 - 3/13/2014 Kansen tot gentegreerd beleid: vbn Sport -
Aandacht voor kansengroepen (LSBVBP04) samenwerking tussen
onderwijs en sport Stedenfonds (Centrumsteden) (VSFVBP01) -
Verhogen leefbaarheid steden op wijkniveau betrokkenheid
ouders/brede school Sociale economie (LSEVBP01) - Maatschappelijk
verantwoord ondernemen aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt
geletterdheid taalstimulering Nederlands (stageplaatsen)
35. 35 - 3/13/2014 De rol van de provincie: Kader Dient in het
verlengde te liggen van het Vlaams flankerend onderwijsbeleid,
enerzijds als ondersteuner van de regiefunctie van de gemeente,
anderzijds als subsidieverstrekker. Zal worden uitgewerkt hetzij in
bestuursakkoorden, hetzij bij decreet FOB blijft dus een
provinciale bevoegdheid na de interne staatshervorming Het team FOB
bevindt zich op het kruispunt van al wat reilt en zeilt binnen de
verschillende beleidsdomeinen en beleidsniveaus en tracht vanuit
deze positie de grote lijnen en tendensen te zien, maar ook de
regionale noden en behoeften.
36. 36 - 3/13/2014 De rol van de provincie: Principes
Complementariteit: in overleg met (centrum-) steden en gemeenten,
maar ook met partners en reeds bestaande initiatieven Net-, sector,
en regio-overschrijdend Op vraag en/of in samenwerking: streven
naar gentegreerde aanpak
37. 37 - 3/13/2014 De rol van de provincie: Taken Overleg,
samenwerking en netwerking Intern: bevorderen van kennismaking,
uitwisseling en afstemming met en samenwerking tussen (provinciale)
diensten Extern: lokale, bovenlokale en regionale partners en
overlegfora die elk een (deel-) opdracht hebben rond
gemeenschappelijke beleidsdomeinen. Ontwikkelen van eigen
initiatieven In maximaal overleg met relevante actoren en vanuit
expertise en voeling met specifieke sectoren in de regio Op basis
van specifieke regionale kenmerken Financieel ondersteunen van
innovatieve projecten
38. 38 - 3/13/2014 Achtergrondinfo en ondersteuning
Ondersteuning door VVSG Belangenbehartiging Omgevingsanalyse
OVSG-VVSG Pocket Lokaal flankerend onderwijsbeleid Codex Lerende
gemeente Website: www.vvsg.be > onderwijs E-zine Ad-valvas
Ledenadvies Meer info: Gunther Rens e-mail: [email protected]
Tel: 02 211 56 44
39. 39 - 3/13/2014 Achtergrondinfo en ondersteuning Voor
informatie op Vlaams niveau - Elke Naessens, -
[email protected]
http://www.ond.vlaanderen.be/lokaalbeleid/wat/ - Filmpje
beleidsprioriteiten FOB: http://www.youtube.com/watch?v=mkyokvU76Rc
Flankerend onderwijsbeleid in de provincie Antwerpen - Bart Van
Hecke, adviseur FOB - Er is ook een overleg FOB met een aantal
gemeentelijke onderwijsambtenaren (vooral uit de Kempen), maar dit
staat open voor alle steden/gemeenten in de provincie - Nieuwsbrief
ZijdeLinks