Psychopathologie
• Minor sociale psychiatrie
• Karin van Montfoort
”De wetenschap of studie van het geestelijk of psychisch lijden”
Inhoud
• Epidemiologie
• Wat is een psychische stoornis?
• De DSM
• Stemmingsstoornissen en casuïstiek
Vóórkomen van psychische klachten - cijfers
de Graaf, R., ten Have, M., van Gool, C., & van Dorsselaer, S. (2012). Prevalentie van psychische aandoeningen en trends van 1996 tot 2009; resultaten van NEMESIS-2. Tijdschrift voor Psychiatrie, 54(1), 27.
Maas, I. A. M., & Jansen, J. (2000). Psychische (on) gezondheid; determinanten en de effecten van preventieve interventies.
Wat is een psychische stoornis?
Wat is abnormaal gedrag?
• Persoonlijk lijden
• Disfunctionaliteit van gedrag
• Irrationeel en onbegrijpelijk gedrag
• Onvoorspelbaarheid en controleverlies
• Opvallend en onconventioneel gedrag
• Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt
• Het overtreden van morele normen
LET OP: het gaat om een combinatie van gedragingen!
Rosenhan, D. L., & Seligman, M. E. (1995). Abnormal psychology . WW Norton & Co.
Psychische stoornis volgens de DSM-IV (APA)
• Syndroom van psychologische en/of gedragssymptomen
• Klinisch significante distress of een beperking in een of meer domeinen van het functioneren
• Geen 'normale' reactie op gebeurtenissen
• Het geeft een onderliggende psycho-biologische disfunctie weer
• Niet uitsluitend het gevolg van 'afwijkend' gedrag (politiek, religieus, seksueel) of een conflict met de samenleving
Diagnostic and statistical manual-text revision (DSM-IV-TRim, 2000). American Psychiatric Association, 2000.
DSM-IV: Diagnostic and statistical manual of mental disorders
• Standaard classificatie psychische stoornissen
• Sinds 1952 zeven uitgaves
• Voortdurend in ontwikkeling
• Zoveel mogelijk gebaseerd op empirische gegevens en/of consensus
DSM: 5 assen
• As I: klinische stoornis
• AS II: persoonlijkheidsstoornis en mentale achterstand
• AS III: Somatische aandoeningen
• AS IV: Psychosociale problemen
• AS V: Global assessment of functioning (GAF)
Voorbeeld
• AS I: Afhankelijkheid van opioïden, alcoholafhankelijkheid
• AS II: antisociale persoonlijkheidsstoornis
• AS III: COPD, gold II
• AS IV: financiële problemen, problemen gebonden aan de sociale omgeving
• AS V: GAF = 51 Matige symptomen OF matige problemen in sociaal functioneren, op het werk of op school
Voorbeeld (2)
• AS I: Alcoholafhankelijkheid, Depressie, recidiverend
• AS II: Persoonlijkheidsstoornis NAO met vermijdende en afhankelijke trekken
• AS III: COPD (gold I), hypertensie
• AS IV: problemen binnen de primaire steungroep
• AS V: GAF = 41 Ernstige symptomen OF ernstige beperkingen in sociaal functioneren, op het werk of op school
Wat vindt de APA zelf van de DSM-V?
• Niet mogelijk om volledige beschrijving te geven van onderliggende ziekteprocessen……
• ….. De criteria geven de best beschikbare beschrijving van psychische stoornissen…..
• ….. En is bedoeld als praktische, functionele en flexibele gids voor het organiseren van informatie!
Diagnostic, A. P. A. (2013). Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-V. American Psychiatric Publishing. Washington, DC.
Doelstelling van DSM V
• Accuratere definitie van stoornissen
• Empirisch bewijs als voorwaarde voor wijzigingen
• Dimensioneel model om individuele verschillen in verschijningsvorm en ernst op te nemen
• Afschaffen dychotomie (wel/geen stoornis)
• Terugdringen van restcategorieën (NAO)
• Meer aandacht voor beloop van stoornissen over de tijd
• Meer in lijn met de ICD-10
• Meer focus op risicofactoren voor prognose en behandeling
DSM-IV versus DSM-V • Meer aandacht voor culturele formulering
• AS I, II en III worden samengevoegd
• AS IV en AS V (GAF) verdwijnen
• Zwakzinnigheid wordt verstandelijke beperking
• AD(H)D: vanaf leeftijd van 12 jaar ipv 7 jaar, plus specificaties voor ernst. Nu ook bij volwassenen te classificeren
DSM-IV versus DSM-V (2)
sociale (pragmatische) communicatiestoornis verzamelstoornis exoriatiestoornis (huidplukstoornis) Gokstoornis Cannabisonttrekkinssyndroom cafeïneonttrekkingssyndroom
seksuele-aversiestoornis
http://www.nu.nl/games/4117357/aantal-meldingen-van-gameverslaving-in-nederland-stagneert.html
DSM in de praktijk
En wat moeten jullie dan met de DSM?
Zorg dat je op de hoogte bent van:
• Globale indeling
• Voor- en nadelen van het systeem
• Globale kennis van beschreven classificaties
Maar vooral:
• Kijk naar de individuele cliënt!
Casus Adriaan
• Bespreek in tweetallen:
Is Adriaan ziek? Heeft hij een psychische stoornis?
Zo ja: waarop baseer je dat? Welke ziekte heeft hij dan? Zo niet: waarop baseer je dat?
& Sem
Voor de volgende keer
• Bekijk de TedEx van Jim van Os: ‘Connecting to madness’ (https://youtu.be/sE3gxX5CiW0)
• Lees uit Vandereycken Handboek psychopathologie: hoofdstuk 5.1 en 5.2
Links naar gebruikte filmpjes
• https://youtu.be/1OcYsq654dk
• https://youtu.be/iCh5jZEF1OA
Top Related