Invloed van het Fries op het Engels cq Nederlands en
vice versaHenk, Jolanda en Willeke
Inhoudo Invloed van het Fries op Nederlands (bij friezen en
nederlanders)o Invloed van het Fries op het Engels/Nederlands
(geschiedenis)o Invloed van het Nederlands/Engels op het Fries
Frysk- Invloed op Friezen
die Nederlands spreken.
- Invloed op Nederlanders die (geruime tijd) in Fryslân wonen.
Een paar zinnen in het Frysk
o “Dat kin dat wol út”o “Kinst dêr wol oer?”o “De hûn is ûtnaait!” o “Op him kinst rekkenje, moatst mar
rekkenje”o “Ja, no?”o “Ik sil efkes in slach yn ‘e rûnte.”o “Ik gean út fan hûs, nei pake en
beppe.”
Een paar zinnen in het Frysk
o “Ik moat der moarn om sân oere ôf.”
o “Ik gean te fytsen.”o “Dat sei ús heit.”o “Hy docht dat om it hertsje.”o “’t Is betiid.”o “Is de doar fêst as los?”
De ‘foute’ vertaling (vaak letterlijk vertaald uit het Frysk)
o “Dat kan wel uit.”o “Kun je daar wel over?”o “De hond is uitgenaaid!”o “Op mij kun je rekenen, moet je
maar rekenen.”o “Ja, nou?”o “Ik ga een slag in de rondte.”o “Ik ga uit van huis bij opa en oma.”
De ‘foute’ vertaling (vaak letterlijk vertaald uit het Frysk)
o “Ik moet er morgen om zeven uur af.”
o “Ik ga te fietsen.”o “Dat zei onze vader.”o “Hij doet dat om het hertje.”o “’t Is betijd.”o “Is de deur vast of los?”
De correcte vertalingo “Dat kan financieel gezien wel.”o “Kun je daar wel tegen?”o “De hond is ontsnapt!”o “Op mij kun je rekenen, daar kun
je vanuit gaan.”o “Ja, is het niet?”o “Ik ga even een blokje om.”o “Ik ga logeren bij opa en oma.”
De correcte vertalingo “Ik moet morgen om zeven uur
opstaan.o “Ik ga fietsen.”o “Dat zei mijn vader.”o “Hij doet dat telkens/om de
haverklap.”o “’t Is vroeg.”o “Is de deur op slot of niet op slot?”
Conclusie: Invloed op Friezen die Nederlands spreken.
Tweede taalOverheersingDenkwijzeFormaliteit
Conclusie: Invloed op Nederlanders die (geruime tijd) in Fryslân wonen.
De ‘foute’ vertalingBeïnvloed door Frysken Assimilatie
Geschiedenis - Oud Fries- Oud Engels
Overeenkomsten van (oud) Engels
en Nederlands/Fries
GeschiedenisOud Engels 700 – 1066Middel Engels 1066 – 1470
Slag bij Hastings
Oud Fries 1100 – 1575Middel Fries 1575 – 1800
“Bekend” oud EngelsTolkien – Lord of the Rings Beowulf
http://www.youtube.com/watch?v=WN256Adtrlc&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=4L7VTH8ii_8
Overeenkomsten Engels – Fries/NederlandsBrea, bûter en griene tsiis, is goed Ingelsk en goed Frysk. Bread, butter and green cheese, is good English and good Frysk
Frysk Englishear eartsiis cheesekaai keydoar doorboat boatrein raintiisdei Tuesday
http://www.youtube.com/watch?v=AcfqgR4dHgg
Wat kunnen we hier mee als docent? Herkenning van woorden Interessante geschiedenis Motivatie
Invloed van het Nederlands op de Friese
taal Friesland tot 16e eeuw onafhankelijk en
eentalig.
Fries was officiële taal van bestuur en rechterlijke macht.
1579: Friesland deel van Republiek der Verenigde Nederlanden.
Invloedrijke Hollanders trekken naar Friese steden Stadsfries
Daarna onstaat ook het Bildts.
Tot 19e eeuw Fries vrijwel alleen gesproken taal.
Taalhierarchie in Friesland: 1. Nederlands2. Stadsfries3. Fries
De Friese taal krijgt steeds meer aanzien vanaf de 20e eeuw.
Fries op basisscholen, voortgezet onderwijs, etc.
Diglossie
Tegenwoordige invloedVooral lexicaal:
sneon saterdeistavering spellingdwaande wêze bezig wêze
Ook grammaticaal:Ik ha dy rinnen sjoenIk heb jou zien lopenIk ha dy sjen rinnen