PROJECT PALLIATIEVE ZORG

RIZIV

Juli 2004

Reactie namens de 3 Federaties Palliatieve Zorg in België23 november 2004

Dr. Joke Bossers – FPZ Vlaanderen

Studie Project Palliatieve Zorg

• Cijfers• Analyses• Suggesties

Studiedag 23 november 2004

• Dialoog• Discussie

-> Kwaliteit Uitbouw PZ centraal

Kader van de reactie van deFederaties Palliatieve Zorg

• studie behandelt RIZIV-materie

• reactie gaat uit van totaalplaatje in België(met een link naar internationaal)

Internationaal gewaardeerd geografisch systeem!

MDS: minimal data set

Vrijwilligerswerking

Rouwzorg

…

Basisprincipes RIZIV-studie

• Beschikbaar voor iedereen - toegankelijkheid

• Kwaliteit

• Duurzaamheid

• Vrije keuze

PZ = Noodzaak > behoefte

OVERLIJDENS MALIGNE TUMOREN VLAAMS GEWEST (gegevens van 1993 t.e.m. 2002)

1,80

6,39

26,00

65,81

2,69

8,11

27,45

61,75

3,27

9,32

28,03

59,38

0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

andere bejaardenhuis thuis ziekenhuis

1993-1994

1995-1999

2000-2002

Zie ook de poster Dr. Wim Avonds

Ontwikkelingen

Lichte toename thuis(vervangend) sterven: • rol Netwerken en

MBE’s (multidisciplinaire begeleidingsequipes)

Vlaanderen 28% thuis (maar Nederland 64%!):• prestatiegericht vergoedingssysteem• duur voor de maatschappij!

Zie poster Dr. Arsene Mullie

Vergrijzing ! 74 % > 60 jaar

DE STANDAARD

Donderdag 14 oktober 2004

(blz. 22 Opinie & Analyse)

IC-behandelingstervende dame

Oplossing?

cure care!

zijn in plaats van doen

=

specifieke deskundigheid

niet vluchten in prestaties

niet weglopen voor de dood

=

human beings

i.p.v.

human doings

Kwaliteit van zorg

• 2002 - Wet op Euthanasie énWet op Palliatieve Zorgafstemming en juist evenwicht tussen twee wetten

• Federale Evaluatiecel P.Z. rapporteert prioriteiten

Palliatieve Zorg is geëvolueerd:

Geen ‘softe sector’Volwaardig onderdeel gezondheidszorg

en dus:

Nood aan wetenschappelijke onderbouwing• behoefteonderzoek• kwaliteit van leven & tevredenheid• kwaliteit van geboden zorg• evaluatie van organisaties

Investeren in onderzoek is diepte-investering

nationaal registreren vanaf begin jaren ’90

maar het systeem is aan actualisatie van heel België toe!

Conclusie

Palliatieve zorg professionaliseert en daarom graag

• bijbehorende normeringen• erkenningen• beroepsbekwaming

én

• financiering

0

2

4

6

8

10

12

14

16

jaar 1

987

jaar 1

988

jaar 1

989

jaar 1

990

jaar 1

991

jaar 1

992

jaar 1

993

jaar 1

994

jaar 1

995

jaar 1

996

aantal operationele begeleidingsequipes

Voorbeeld MBE’s in Vlaanderen

Specifieke opmerkingen: de MBE’s

langzame groei (ook in patiëntenaantallen)

mede door de taboesfeer die de dood en sterven omringt

Vragen

• financiering voor het ‘méér’ aan patiënten

• minimaal 3 vte verpleegkundigen per equipe (garandeert permanentie)

• (her)definieer kerntaken!rouwzorg (cf. Council of Europe)ondersteuning teams ROB/RVTbedside teaching eerstelijnvrijwilligerswerking (> 2000 in

België) (cf. Council of Europe)expertise voor vorming

Palliatief forfait voor thuisverpleging

Bevordert integratie paliatieve zorg in maatschappij

Kwaliteitsbewaking? (bvb door link naar de MBE’s – meer dan op papier)

Samenwerking / Ondersteuning MBE’s

Overlijden in ROB/RVT

30% per jaar!

Bijvoorbeeld in Vlaanderen:

Toenemend thuisvervangend sterven:• 1993 – 1994: 6.4%• 1995 – 1999: 8.1%• 2000-2002: 9.3%

Zie poster Dr. Wim Avonds

Herziening financiering

Het palliatief statuut

De aanvraag is dringend aan herziening toe

• Drempel voor de huisartsen

• 60 % van de prognose overschat

Dagcentra voor Palliatieve Zorg

2 jaar experiment

langzame groei (heeft tijd nodig zoals alle initiaieven palliatieve zorg)

7873

90

108

91

163

125

146

172

246

212

276

313302

314 311303 308

0

50

100

150

200

250

300

350

jan/04 feb/04 mrt/04 apr/04 mei/04 jun/04 jul/04 aug/04 sep/04

A-dagen

Totaal

langzame groei in bezoekdagen (eerste 9 maanden van 2004)

cijfers 6 dagcentra palliatieve zorgVoorbeeld in Vlaanderen

Dagcentra voor Palliatieve Zorg

2 jaar experiment met langzame groei (cf. eerder: heeft tijd nodig)

Voorlopers in continentaal Europa (vgl. UK: 242 in 2001) Bevordert thuisblijven met beperkte middelen

Psycho-sociale ondersteunend

Geen aansluiting bij geriatrische populatie (aard ondersteuning, aard populatie, leeftijdsopbouw)

leeftijd

0

10

20

30

40

50

60

15 -

20

21 -

25

26 -

30

31 -

35

36 -

40

41 -

45

46 -

50

51 -

55

56 -

60

61 -

65

65 -

70

71 -

75

76 -

80

81 -

85

86 -

90

91 -

95

96 -

100

leeftijdsopbouw bezoekers palliatieve dagcentra

Voorbeeld in Vlaanderen

Kinesitherapie

Aanbeveling RIZIV-rapport is geen prioriteit voor de palliatieve sector

Wél veel kiné in laatste levensjaar vóór de palliatieve fase (vooral in ZH)

Zr. Leontine bij de opening van een Pallatieve Zorg Eenheid in 1993

Palliatieve Support Teams Ziekenhuizen

Een kernactiviteit

=

bestrijden van

therapeutische hardnekkigheid

Reële financiering

Netwerken of Samenwerkingsverbanden

• internationaal gewaardeerd kwaliteitssysteem

• coördinatie van zorg bewaakt continuïteit van zorg:

duurzaam, kwaliteitsvol, voor iedereen

• sensibilisatie bevolking

• duidelijk onderscheid met MBE’s

Vraag aan de overheid: zorg voor aangepaste financiering

3 Federaties Palliatieve Zorg

Steun en spreekbuis voor het veld

Gesprekspartner voor RIZIV en overheid

Expertisecentrum

Klaar voor de toekomst !

Conclusies en aanbevelingen (1)

Palliatieve Zorg in België heeft internationaal een goede naam dankzij de inzet van pioniers en overheid

Er is nood aan een globale verhoging van het budget met 25% cf. ook via de aanbevelingen van de Federale Evaluatiecel P.Z.

Er is blijvende aandacht nodig voor de tijdige overschakeling van cure naar care (o.a. PST)

Conclusies en aanbevelingen (2)

Ontwikkeling van een kwaliteitsvol nationaal registratiesysteem, bruikbaar in de verschillende settings

Aanpassing van de normering van de MBE’s (o.a. minimaal 3 vte verpleegkundigen per equipe

Handhaven én uitbouwen van het thuiszorgondersteunend systeem van dagcentra voor palliatieve zorg

Herziening financiering thuisvervangend milieu (ROB/RVT)

Vertegenwoordiging van werkveld binnen RIZIV