BijZijn-XL
05 >nr. 07 - 2013NIEUWS
Tekst: Aliëtte Jonkers, medisch (wetenschaps)journalist. Zij schrijft artikelen voor medische vaktijdschriften, websites en uitgeverijen.
Beeld: Studio Oostrum
Voor het eerst is een richtlijn van de European
Association of Urology Nurses (EAUN) in het
Nederlands vertaald. Het gaat om de richtlijn
Verblijfskatheters, die vorig jaar op het con-
gres van de EAUN in Parijs is gepresenteerd.
Jeanette Verkerk, voorzitter van V&VN
Urologie Verpleegkundigen, vertelt dat er
veel belang stelling is vanuit haar vakgroep voor
de vertaalde richtlijn. Er ontstaan nogal eens
complicaties bij patiënten met verblijfs-
katheters. Verkerk geeft daar een paar voor-
beelden van: ‘Blaaskrampen en daarmee
samen hangende lekkage zijn veelvoorkomende
problemen bij patiënten met een verblijfs-
katheter. Je kunt dit voorkomen door het
ballonnetje niet te groot op te blazen: niet
standaard naar 15 milliliter, maar niet verder
dan nodig. Gemiddeld kun je met 10 cc
voldoen. Gebruik ook een zo dun mogelijke
katheter.’
Verstopping van de katheter komt ook geregeld
voor door gruisvorming in de blaas. De katheter
spoelen met zakjes NaCl of met Solutio G is
dan het devies. Verkerk: ‘Probeer niet de
verstopping op te lossen door de katheter
verder naar binnen te duwen. Dan komen er
ook bacteriën verder naar binnen en is het
risico op een infectie groot. Let er bij een
supra pubische katheter altijd op dat de opening
in de huidlaag en de blaaswandopening recht
op elkaar staan. Dan verschuift de katheter niet.
Een laatste tip: patiënten met blaaskanker mag
je nooit een suprapubische katheter geven!
Je kunt dan dwars door de tumor prikken.
In overleg met de arts is dan een urethrale
katheter aangewezen.’
De vertaalde richtlijn Verblijfskatheters is
als download (pdf) te vinden op de website
van V&VN Urologie Verpleegkundigen:
urologie.venvn.nl. Er volgt ook nog een
gedrukte versie, evenals een handzaam
zakkaartje met de belangrijkste aandachts-
punten uit de richtlijn.
VAP is een van de meest voorkomende en
ernstige complicaties bij kunstmatig beademen.
Het protocol in het Martini Ziekenhuis schrijft nu
voor dat de be ademingsslangen van het beade-
mingssysteem eenmaal per zeven dagen moeten
worden vervangen. Uit het literatuuronderzoek
van Bergsma en Cramer blijkt echter dat wanneer
het systeem tot 29 dagen blijft zitten, het risico
op VAP beduidend kleiner is. Jessica Cramer
vertelt: ‘We hadden van tevoren wel verwacht dat
het hele circuit om de zeven dagen vervangen
meer kans op beademingsgerelateerde longont-
steking zou geven. Iedere keer bij het verwisselen
van het systeem creëer je immers een porte d’entrée voor het binnendringen van bacteriën.
Ook de richtlijn van de Werkgroep Infectie-
Preventie stelt dat beademingsslangen niet
routinematig, volgens een vaste frequentie,
hoeven te worden vervangen. We hadden echter
niet verwacht dat uit de literatuur zou blijken dat
een tijdspanne tot 29 dagen veilig is. Misschien
zelfs nog wel langer, maar dat weten we niet: er
zijn nooit onderzoeken gedaan waarbij het
beademingscircuit langer dan 29 dagen
bleef zitten.’
Wat zijn nu de consequenties voor de praktijk?
Cramer: ‘We hebben opdracht gekregen om het
ziekenhuisprotocol aan te passen. Op dit moment
is het te vroeg om te zeggen hoe het uiteindelijke
protocol eruit gaat zien, maar we zijn behoorlijk
trots op dit resultaat. We verwachten dat het
aangepaste protocol niet alleen gezondheids-
winst zal opleveren voor de patiënt, maar ook een
verlaging van de werklast voor verpleegkundigen
én kostenbesparing.’
De twee verpleegkundigen ontvingen de Focus op Zorg-prijs. Met deze prijs, die voor de eerste
keer werd uitgereikt, wil het Martini Ziekenhuis
verpleegkundigen stimuleren om bevindingen uit
een onderzoek of project te delen met collega-
vak genoten, om daarmee een bijdrage te leveren
aan de kwaliteit van zorg.
De twee intensive care-verpleegkundigen Anja
Bergsma en Jessica Cramer, beiden werkzaam in
het Martini Ziekenhuis in Groningen, hebben een
prijs gewonnen met een literatuurstudie naar het
effect van het routinematig vervangen van be-
ademingscircuits op de prevalentie van ventilator
associated pneumonie (VAP).
Richtlijn Verblijfskatheters in het Nederlands vertaald
Prijs voor onderzoek naar voorkomen van VAP
>
Top Related